=== modified file 'etc/refcards/ru-refcard.tex' --- etc/refcards/ru-refcard.tex 2013-01-03 01:35:49 +0000 +++ etc/refcards/ru-refcard.tex 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -7,7 +7,7 @@ \usepackage{multicol,tabularx} \usepackage[a4paper,hmargin={2cm,2cm},vmargin={2cm,2cm},nohead,twoside]{geometry} \usepackage[T2A]{fontenc} -\usepackage[koi8-r]{inputenc} +\usepackage[utf8]{inputenc} \usepackage[english,russian]{babel} \usepackage{verbatim} %\usepackage{enumerate,calc} @@ -33,7 +33,7 @@ \centerline{Copyright \copyright\ \cyear\ Free Software Foundation, Inc.} \centerline{For GNU Emacs version \versionemacs} \centerline{Designed by Stephen Gildea} -\centerline{ Alex Ott } +\centerline{Перевод Alex Ott } Permission is granted to make and distribute copies of this card provided the copyright notice and this permission notice @@ -55,441 +55,441 @@ %\begin{multicols}{3} -\centerline{ GNU Emacs} -\centerline{( \versionemacs)} - -\section{ Emacs} - - GNU Emacs \versionemacs, : \kbd{emacs} - -\section{ Emacs} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} - Emacs ( X) & \kbd{C-z} \\ - Emacs & \kbd{C-x C-c} \\ -\end{tabular} - -\section{} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} -{\bf } Emacs & \kbd{C-x C-f} \\ -{\bf } & \kbd{C-x C-s} \\ - {\bf } & \kbd{C-x s} \\ -{\bf } & \kbd{C-x i} \\ - & \kbd{C-x C-v} \\ - & \kbd{C-x C-w} \\ - `` '' & \kbd{C-x C-q} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - - . H \kbd{C-h} ( \kbd{F1}) - . Emacs, -\kbd{C-u C-h t Russian RET} {\bf }. - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} - & \kbd{C-x 1} \\ - & \kbd{C-M-v} \\ - -apropos: , & \kbd{C-h a} \\ - , & \kbd{C-h k} \\ - & \kbd{C-h f} \\ - & \kbd{C-h m} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} -{\bf } & \kbd{C-g} \\ -{\bf } , & \kbd{M-x recover-file} \\ -{\bf } & \kbd{C-x u, C-\_ {\rm } C-/} \\ - & \kbd{M-x revert-buffer} \\ - & \kbd{C-l} \\ -\end{tabular} - -\section{H } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} - & \kbd{C-s} \\ - & \kbd{C-r} \\ - & \kbd{C-M-s} \\ - & \kbd{C-M-r} \\ - - & \kbd{M-p} \\ - & \kbd{M-n} \\ - & \kbd{RET} \\ - & \kbd{DEL} \\ - & \kbd{C-g} \\ -\end{tabular} - - \kbd{C-s} -\kbd{C-r}. Emacs , \kbd{C-g} - . - -\section{} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} -{\bf } & {\bf } & {\bf } \\ - & \kbd{C-b} & \kbd{C-f} \\ - & \kbd{M-b} & \kbd{M-f} \\ - & \kbd{C-p} & \kbd{C-n} \\ - ( ) & \kbd{C-a} & \kbd{C-e} \\ - & \kbd{M-a} & \kbd{M-e} \\ - & \kbd{M-\{} & \kbd{M-\}} \\ - & \kbd{C-x [} & \kbd{C-x ]} \\ - (sexp) & \kbd{C-M-b} & \kbd{C-M-f} \\ - & \kbd{C-M-a} & \kbd{C-M-e} \\ - ( ) & \kbd{M-<} & \kbd{M->} \\ - -\end{tabular} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{C-v} \\ - & \kbd{M-v} \\ - & \kbd{C-x <} \\ - & \kbd{C-x >} \\ - & \kbd{C-u C-l} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} -{\bf } & {\bf } & {\bf } \\ - (, ) & \kbd{DEL} & \kbd{C-d} \\ - & \kbd{M-DEL} & \kbd{M-d} \\ - ( ) & \kbd{M-0 C-k} & \kbd{C-k} \\ - & \kbd{C-x DEL} & \kbd{M-k} \\ - & \kbd{M-- C-M-k} & \kbd{C-M-k} \\ -\end{tabular} - - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - {\bf } & \kbd{C-w} \\ - & \kbd{M-w} \\ - {\it char} & \kbd{M-z {\it char}} \\ - - & \kbd{C-y} \\ - & M-y \\ -\end{tabular} - -\section{} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{C-@ {\rm } C-SPC} \\ - & \kbd{C-x C-x} \\ - - {\it arg\/} {\bf } & \kbd{M-@} \\ - {\bf } & \kbd{M-h} \\ - {\bf } & \kbd{C-x C-p} \\ - {\bf } & \kbd{C-M-@} \\ - {\bf } & \kbd{C-M-h} \\ - {\bf } & \kbd{C-x h} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{M-\%} \\ - & \kbd{M-x query-replace-regexp} \\ -\end{tabular} - - : - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} -{\bf } , & \kbd{SPC} \\ - , & \kbd{,} \\ -{\bf } & \kbd{DEL} \\ - & \kbd{!} \\ -{\bf } & \kbd{\^} \\ -{\bf } `` '' & \kbd{RET} \\ - ( \kbd{C-M-c}) & \kbd{C-r} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -, , - ( ). - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{C-x 1} \\ -\end{tabular} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} - & \kbd{C-x 2\ \ \ \ } & \kbd{C-x 5 2} \\ - & \kbd{C-x 0\ \ \ \ } & \kbd{C-x 5 0} \\ - - & \kbd{C-x 3} \\ - - & \kbd{C-M-v} \\ -\end{tabular} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} - & \kbd{C-x o} & \kbd{C-x 5 o} \\ - - & \kbd{C-x 4 b} & \kbd{C-x 5 b} \\ - & \kbd{C-x 4 C-o} & \kbd{C-x 5 C-o} \\ - & \kbd{C-x 4 f} & \kbd{C-x 5 f} \\ - & \kbd{C-x 4 r} & \kbd{C-x 5 r} \\ - Dired & \kbd{C-x 4 d} & \kbd{C-x 5 d} \\ - & \kbd{C-x 4 .} & \kbd{C-x 5 .} \\ - -\end{tabular} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{C-x \^} \\ - & \kbd{C-x \{} \\ - & \kbd{C-x \}} \\ -\end{tabular} - -\section{} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - {\bf } ( ) & \kbd{TAB} \\ - {\bf } ( ) & \kbd{C-M-$\backslash$} \\ - {\bf } ( ) & \kbd{C-M-q} \\ - {\it arg\/} & \kbd{C-x TAB} \\ - - & \kbd{C-o} \\ - & \kbd{C-M-o} \\ - & \kbd{C-x C-o} \\ - ( arg) & \kbd{M-\^} \\ - & \kbd{M-$\backslash$} \\ - & \kbd{M-SPC} \\ - - & \kbd{M-q} \\ - & \kbd{C-x f} \\ - & \kbd{C-x .} \\ - - (face) & \kbd{M-g} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{M-u} \\ - & \kbd{M-l} \\ - & \kbd{M-c} \\ - - & \kbd{C-x C-u} \\ - & \kbd{C-x C-l} \\ -\end{tabular} - -\section{} - - () . - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{TAB} \\ - & \kbd{SPC} \\ - & \kbd{RET} \\ - & \kbd{?} \\ - & \kbd{M-p} \\ - & \kbd{M-n} \\ - & \kbd{M-r} \\ - & \kbd{M-s} \\ - & \kbd{C-g} \\ -\end{tabular} - - \kbd{C-x ESC ESC} - . \kbd{F10}, - . - -\section{} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{C-x b} \\ - & \kbd{C-x C-b} \\ - & \kbd{C-x k} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - {\bf } & \kbd{C-t} \\ - {\bf } & \kbd{M-t} \\ - {\bf } & \kbd{C-x C-t} \\ - {\bf } & \kbd{C-M-t} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{M-\$} \\ - & \kbd{M-x ispell-region} \\ - & \kbd{M-x ispell-buffer} \\ -\end{tabular} - -\section{} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{M-.} \\ - & \kbd{C-u M-.} \\ - & \kbd{M-x visit-tags-table} \\ - - & \kbd{M-x tags-search} \\ - query-replace & \kbd{M-x tags-query-replace} \\ - - & \kbd{M-,} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{M-!} \\ - & \kbd{M-|} \\ - & \kbd{C-u M-|} \\ - \kbd{*shell*} & \kbd{M-x shell} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{C-x r r} \\ - & \kbd{C-x r k} \\ - & \kbd{C-x r y} \\ - , & \kbd{C-x r o} \\ - & \kbd{C-x r c} \\ - & \kbd{C-x r t} \\ -\end{tabular} - -\section{} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{C-x a g} \\ - & \kbd{C-x a l} \\ - & \kbd{C-x a i g} \\ - & \kbd{C-x a i l} \\ - & \kbd{C-x a e} \\ - - & \kbd{M-/} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - ( ) & \kbd{. {\rm(dot)}} \\ - & \kbd{*} \\ - & \kbd{+} \\ - & \kbd{?} \\ - {\it c\/} & \kbd{$\backslash${\it c}} \\ - (``'') & \kbd{$\backslash|$} \\ - & \kbd{$\backslash$( {\rm$\ldots$} $\backslash$)} \\ - {\it n\/}- & \kbd{$\backslash${\it n}} \\ - & \kbd{$\backslash$b} \\ - & \kbd{$\backslash$B} \\ -\end{tabular} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} -{\bf } & {\bf } & {\bf } \\ - & \kbd{\^} & \kbd{\$} \\ - & \kbd{$\backslash$<} & \kbd{$\backslash$>} \\ - & \kbd{$\backslash$`} & \kbd{$\backslash$'} \\ -\end{tabular} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} -{\bf } & {\bf \- } & {\bf \- } \\ - & \kbd{[ {\rm$\ldots$} ]} & \kbd{[\^ {\rm$\ldots$} ]} \\ -- & \kbd{$\backslash$w} & \kbd{$\backslash$W} \\ - {\it c} & \kbd{$\backslash$s{\it c}} & \kbd{$\backslash$S{\it c}} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{C-x RET l} \\ - & \kbd{M-x list-input-methods} \\ - & \kbd{C-$\backslash$} \\ - & \kbd{C-x RET c} \\ - & \kbd{M-x list-coding-systems} \\ - & \kbd{M-x prefer-coding-system} \\ -\end{tabular} - -\section{ ( Info)} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{C-h i} \\ - & \kbd{C-h S} \\ -\end{tabular} - - (): - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{SPC} \\ - & \kbd{DEL} \\ - & \kbd{. {\rm (dot)}} \\ -\end{tabular} - - : - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} -{\bf } & \kbd{n} \\ -{\bf } & \kbd{p} \\ - {\bf } & \kbd{u} \\ - & \kbd{m} \\ - {\it n\/}- (1--9) & \kbd{{\it n}} \\ - ( \kbd{l}) & \kbd{f} \\ - & \kbd{l} \\ - - & \kbd{d} \\ - & \kbd{t} \\ - , & \kbd{g} \\ -\end{tabular} - - : - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - {\bf } & \kbd{h} \\ - & \kbd{i} \\ - & \kbd{s} \\ -{\bf } & \kbd{q} \\ -\end{tabular} - -\section{} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - & \kbd{C-x r s} \\ - & \kbd{C-x r i} \\ - - & \kbd{C-x r SPC} \\ - , & \kbd{C-x r j} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} -{\bf } & \kbd{C-x (} \\ -{\bf } & \kbd{C-x )} \\ -{\bf } & \kbd{C-x e} \\ - & \kbd{C-u C-x (} \\ - & \kbd{M-x name-last-kbd-macro} \\ - Lisp & \kbd{M-x insert-kbd-macro} \\ -\end{tabular} - -\section{, Emacs Lisp} - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - {\bf } & \kbd{C-x C-e} \\ - {\bf defun} & \kbd{C-M-x} \\ - {\bf } & \kbd{M-x eval-region} \\ - & \kbd{M-:} \\ - & \kbd{M-x load-library} \\ -\end{tabular} - -\section{ } - -\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} - (faces) & \kbd{M-x customize} \\ +\centerline{Справочник команд GNU Emacs} +\centerline{(для версии \versionemacs)} + +\section{Запуск Emacs} + +Для запуска GNU Emacs \versionemacs, просто наберите имя программы: \kbd{emacs} + +\section{Выход из Emacs} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +Приостановить работу Emacs (или свернуть в иконку при работе в X) & \kbd{C-z} \\ +Выйти из Emacs & \kbd{C-x C-c} \\ +\end{tabular} + +\section{Файлы} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +{\bf открыть} файл в Emacs & \kbd{C-x C-f} \\ +{\bf сохранить} файл обратно на диск & \kbd{C-x C-s} \\ +сохранить {\bf все} файлы & \kbd{C-x s} \\ +{\bf вставить} содержимое другого файла в текущий буфер & \kbd{C-x i} \\ +открыть нужный вам файл вместо текущего & \kbd{C-x C-v} \\ +сохранить буфер в указанном файле & \kbd{C-x C-w} \\ +Переключить состояние буфера ``только для чтения'' & \kbd{C-x C-q} \\ +\end{tabular} + +\section{Получение помощи} + +Справочная система достаточно проста. Hажмите \kbd{C-h} (или \kbd{F1}) и +следуйте инструкциям. Если вы в первый раз работаете с Emacs, то наберите +\kbd{C-u C-h t Russian RET} для вызова {\bf учебника}. + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +Скрыть окно справки & \kbd{C-x 1} \\ +Прокрутить окно справки & \kbd{C-M-v} \\ + +apropos: показать команды, соответствующие строке & \kbd{C-h a} \\ +показать имя функции, которая запускается клавишей & \kbd{C-h k} \\ +получить информацию о функции & \kbd{C-h f} \\ +получить информацию о режиме & \kbd{C-h m} \\ +\end{tabular} + +\section{Исправление ошибок} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +{\bf прервать} частично набранную или исполняемую команду & \kbd{C-g} \\ +{\bf восстановить} файл, потерянный при крахе системы & \kbd{M-x recover-file} \\ +{\bf отменить} нежелательные изменения & \kbd{C-x u, C-\_ {\rm или} C-/} \\ +восстановить буфер в первоначальное состояние & \kbd{M-x revert-buffer} \\ +перерисовать заполненный мусором экран & \kbd{C-l} \\ +\end{tabular} + +\section{Hаращиваемый поиск} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +поиск вперед & \kbd{C-s} \\ +поиск назад & \kbd{C-r} \\ +поиск по регулярному выражению вперед & \kbd{C-M-s} \\ +поиск по регулярному выражению назад & \kbd{C-M-r} \\ + +выбрать предыдущую строку поиска & \kbd{M-p} \\ +выбрать следующую строку поиска & \kbd{M-n} \\ +прекратить наращиваемый поиск & \kbd{RET} \\ +отменить эффект ввода последнего символа & \kbd{DEL} \\ +прервать текущий поиск & \kbd{C-g} \\ +\end{tabular} + +Для повтора поиска в любом направлении используйте клавиши \kbd{C-s} или +\kbd{C-r}. Если Emacs все еще производит поиск, \kbd{C-g} отменит только +не выполненную часть. + +\section{Перемещение} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +{\bf единицы перемещения} & {\bf назад} & {\bf вперед} \\ +символ & \kbd{C-b} & \kbd{C-f} \\ +слово & \kbd{M-b} & \kbd{M-f} \\ +строка & \kbd{C-p} & \kbd{C-n} \\ +начало (или конец) строки & \kbd{C-a} & \kbd{C-e} \\ +предложение & \kbd{M-a} & \kbd{M-e} \\ +абзац & \kbd{M-\{} & \kbd{M-\}} \\ +страница & \kbd{C-x [} & \kbd{C-x ]} \\ +выражение (sexp) & \kbd{C-M-b} & \kbd{C-M-f} \\ +функция & \kbd{C-M-a} & \kbd{C-M-e} \\ +переход в начало (или конец) буфера & \kbd{M-<} & \kbd{M->} \\ + +\end{tabular} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +прокрутка экрана вниз & \kbd{C-v} \\ +прокрутка экрана вверх & \kbd{M-v} \\ +прокрутка влево & \kbd{C-x <} \\ +прокрутка вправо & \kbd{C-x >} \\ +установка текущей строки в центр экрана & \kbd{C-u C-l} \\ +\end{tabular} + +\section{Уничтожение и удаление} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +{\bf уничтожаемый объект} & {\bf назад} & {\bf вперед} \\ +символ (удаление, а не уничтожение) & \kbd{DEL} & \kbd{C-d} \\ +слово & \kbd{M-DEL} & \kbd{M-d} \\ +строка (до конца строки) & \kbd{M-0 C-k} & \kbd{C-k} \\ +предложение & \kbd{C-x DEL} & \kbd{M-k} \\ +выражение & \kbd{M-- C-M-k} & \kbd{C-M-k} \\ +\end{tabular} + + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +уничтожить {\bf область} & \kbd{C-w} \\ +скопировать область в список уничтожений & \kbd{M-w} \\ +уничтожить до следующего вхождения символа {\it char} & \kbd{M-z {\it char}} \\ + +вставить последний уничтоженный объект & \kbd{C-y} \\ +заменить только что восстановленный текст предшествующим уничтоженным текстом & M-y \\ +\end{tabular} + +\section{Пометка} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +установить пометки & \kbd{C-@ {\rm или} C-SPC} \\ +поменять местами курсор и пометку & \kbd{C-x C-x} \\ + +пометить {\it arg\/} {\bf слов} & \kbd{M-@} \\ +пометить {\bf параграф} & \kbd{M-h} \\ +пометить {\bf страницу} & \kbd{C-x C-p} \\ +пометить {\bf выражение} & \kbd{C-M-@} \\ +пометить {\bf функцию} & \kbd{C-M-h} \\ +пометить весь {\bf буфер} & \kbd{C-x h} \\ +\end{tabular} + +\section{Замена с запросом} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +интерактивная замена текстовой строки & \kbd{M-\%} \\ +с использованием регулярных выражений & \kbd{M-x query-replace-regexp} \\ +\end{tabular} + +В режиме интерактивной замены пользователю доступны следующие команды: + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +{\bf заменить} данное соответствие, перейти к следующему & \kbd{SPC} \\ +заменить это соответствие, не перемещаться & \kbd{,} \\ +{\bf пропустить} соответствие без замены & \kbd{DEL} \\ +заменить все оставшиеся соответствия & \kbd{!} \\ +{\bf вернуться} к предыдущему соответствию & \kbd{\^} \\ +{\bf выйти} из режима ``замена с запросом'' & \kbd{RET} \\ +войти в режим рекурсивного редактирования (для выхода используется \kbd{C-M-c}) & \kbd{C-r} \\ +\end{tabular} + +\section{Использование нескольких окон} + +Команды, приведенные во втором столбце, применяются к другому +фрэйму (окну используемой оконной системы). + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +удалить все остальные окна & \kbd{C-x 1} \\ +\end{tabular} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +разбить окно по горизонтали & \kbd{C-x 2\ \ \ \ } & \kbd{C-x 5 2} \\ +удалить данное окно & \kbd{C-x 0\ \ \ \ } & \kbd{C-x 5 0} \\ + +разбить окно по вертикали & \kbd{C-x 3} \\ + +выполнить прокрутку в другом окне & \kbd{C-M-v} \\ +\end{tabular} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +переместить курсор в другое окно & \kbd{C-x o} & \kbd{C-x 5 o} \\ + +выбрать буфер в другом окне & \kbd{C-x 4 b} & \kbd{C-x 5 b} \\ +показать буфер в другом окне & \kbd{C-x 4 C-o} & \kbd{C-x 5 C-o} \\ +загрузить файл в другое окно & \kbd{C-x 4 f} & \kbd{C-x 5 f} \\ +открыть файл в режиме чтения в другом окне & \kbd{C-x 4 r} & \kbd{C-x 5 r} \\ +запустить Dired в другом окне & \kbd{C-x 4 d} & \kbd{C-x 5 d} \\ +найти таг в другом окне & \kbd{C-x 4 .} & \kbd{C-x 5 .} \\ + +\end{tabular} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +увеличить высоту окна & \kbd{C-x \^} \\ +сузить текущее окно & \kbd{C-x \{} \\ +расширить текущее окно & \kbd{C-x \}} \\ +\end{tabular} + +\section{Форматирование} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +сделать отступ для текущей {\bf строки} (в зависимости от режима) & \kbd{TAB} \\ +сделать отступ для {\bf области} (в зависимости от режима) & \kbd{C-M-$\backslash$} \\ +сделать отступ для {\bf выражения} (в зависимости от режима) & \kbd{C-M-q} \\ +сделать отступ к заданной {\it arg\/} колонке & \kbd{C-x TAB} \\ + +вставить новую строку после курсора & \kbd{C-o} \\ +сдвинуть остаток строки вертикально вниз & \kbd{C-M-o} \\ +удалить пустые строки вокруг курсора & \kbd{C-x C-o} \\ +объединить строку с предыдущей (со следующими arg) & \kbd{M-\^} \\ +удалить пустое пространство вокруг курсора & \kbd{M-$\backslash$} \\ +поместить только один пробел в позиции курсора & \kbd{M-SPC} \\ + +отформатировать текущий параграф & \kbd{M-q} \\ +установить столбец заполнения & \kbd{C-x f} \\ +установить префикс заполнения каждой строки & \kbd{C-x .} \\ + +установить начертание (face) & \kbd{M-g} \\ +\end{tabular} + +\section{Изменение регистра} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +сделать буквы слова заглавными & \kbd{M-u} \\ +сделать буквы слова строчными & \kbd{M-l} \\ +сделать первую букву слова заглавной & \kbd{M-c} \\ + +сделать буквы области заглавными & \kbd{C-x C-u} \\ +сделать буквы области строчными & \kbd{C-x C-l} \\ +\end{tabular} + +\section{Минибуфер} + +Следующие клавиши (ключи) определены в минибуфере. + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +дополнить насколько возможно & \kbd{TAB} \\ +дополнить до одного слова & \kbd{SPC} \\ +дополнить и выполнить & \kbd{RET} \\ +показать возможные дополнения & \kbd{?} \\ +выбрать предыдущую строку из истории ввода & \kbd{M-p} \\ +выбрать следующую строку из истории ввода & \kbd{M-n} \\ +поиск в истории по регулярному выражению в обратном напрвлении & \kbd{M-r} \\ +поиск в истории по регулярному выражению в прямом напрвлении & \kbd{M-s} \\ +прервать команду & \kbd{C-g} \\ +\end{tabular} + +Наберите \kbd{C-x ESC ESC} для редактирования и повторения последней +команды набранной в минибуфере. Наберите \kbd{F10}, чтобы работать с +пунктами меню при помощи команд минибуфера. + +\section{Буфера} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +выбрать другой буфер & \kbd{C-x b} \\ +выдать список всех буферов & \kbd{C-x C-b} \\ +уничтожить буфер & \kbd{C-x k} \\ +\end{tabular} + +\section{Перестановка данных} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +обменять местами {\bf символы} & \kbd{C-t} \\ +обменять местами {\bf слова} & \kbd{M-t} \\ +обменять местами {\bf строки} & \kbd{C-x C-t} \\ +обменять местами {\bf выражения} & \kbd{C-M-t} \\ +\end{tabular} + +\section{Проверка правописания} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +проверить текущее слово & \kbd{M-\$} \\ +проверить все слова в области & \kbd{M-x ispell-region} \\ +выполнить проверку всего буфера & \kbd{M-x ispell-buffer} \\ +\end{tabular} + +\section{Теги} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +найти определение тега & \kbd{M-.} \\ +найти следующее вхождение тега & \kbd{C-u M-.} \\ +использовать новый файл с тегами & \kbd{M-x visit-tags-table} \\ + +поиск по шаблону по всей таблице тегов & \kbd{M-x tags-search} \\ +выполнить query-replace над всеми файлами & \kbd{M-x tags-query-replace} \\ +продолжить поиск или поиск-замену тега & \kbd{M-,} \\ +\end{tabular} + +\section{Командные процессоры} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +Выполнить команду командного процессора & \kbd{M-!} \\ +выполнить команду командного процессора над областью & \kbd{M-|} \\ +пропустить содержимое области через команду командного процессора & \kbd{C-u M-|} \\ +запустить командный процессор в окне \kbd{*shell*} & \kbd{M-x shell} \\ +\end{tabular} + +\section{Прямоугольные области} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +скопировать прямоугольную область в регистр & \kbd{C-x r r} \\ +удалить прямоугольную область & \kbd{C-x r k} \\ +вставить последную уничтоженную прямоугольную область & \kbd{C-x r y} \\ +открыть прямоугольную область, сдвигая текст вправо & \kbd{C-x r o} \\ +очистить прямоугольную область & \kbd{C-x r c} \\ +предварить каждую строку строкой текста & \kbd{C-x r t} \\ +\end{tabular} + +\section{Сокращения} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +добавить глобальное сокращение & \kbd{C-x a g} \\ +добавить локальное для режима сокращение & \kbd{C-x a l} \\ +добавить глобальное значение для данного сокращения & \kbd{C-x a i g} \\ +добавить специфическое для режима значение данного сокращения & \kbd{C-x a i l} \\ +явно вставить значение для сокращения & \kbd{C-x a e} \\ + +динамически дополнить предыдущее слово & \kbd{M-/} \\ +\end{tabular} + +\section{Регулярные выражения} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +любой одиночный символ (за исключением символа новой строки) & \kbd{. {\rm(dot)}} \\ +ноль или более повторений & \kbd{*} \\ +одно или более повторений & \kbd{+} \\ +ноль или одно повторение & \kbd{?} \\ +экранировать специальный символ {\it c\/} & \kbd{$\backslash${\it c}} \\ +выбор между альтернативами (``или'') & \kbd{$\backslash|$} \\ +группировка & \kbd{$\backslash$( {\rm$\ldots$} $\backslash$)} \\ +текст в {\it n\/}-й группе & \kbd{$\backslash${\it n}} \\ +граница слова & \kbd{$\backslash$b} \\ +не граница слова & \kbd{$\backslash$B} \\ +\end{tabular} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +{\bf объект} & {\bf начало соответствия} & {\bf конец соответствия} \\ +строка & \kbd{\^} & \kbd{\$} \\ +слово & \kbd{$\backslash$<} & \kbd{$\backslash$>} \\ +буфер & \kbd{$\backslash$`} & \kbd{$\backslash$'} \\ +\end{tabular} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}p{\ColThreeWidth}p{\ColThreeWidth}} +{\bf класс символов} & {\bf соответ\-ствует им} & {\bf соответ\-ствует другим} \\ +явный набор & \kbd{[ {\rm$\ldots$} ]} & \kbd{[\^ {\rm$\ldots$} ]} \\ +символ-буква & \kbd{$\backslash$w} & \kbd{$\backslash$W} \\ +символ с синтаксисом {\it c} & \kbd{$\backslash$s{\it c}} & \kbd{$\backslash$S{\it c}} \\ +\end{tabular} + +\section{Международные наборы символов} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +выбрать язык & \kbd{C-x RET l} \\ +показать все возможные методы ввода & \kbd{M-x list-input-methods} \\ +разрешить или запретить метод ввода & \kbd{C-$\backslash$} \\ +установить систему кодирования для следующей команды & \kbd{C-x RET c} \\ +показать список всех систем кодирования & \kbd{M-x list-coding-systems} \\ +выбрать предпочтительную систему кодирования & \kbd{M-x prefer-coding-system} \\ +\end{tabular} + +\section{Информация (система Info)} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +запустить систему доступа к документации & \kbd{C-h i} \\ +найти указанную функцию или переменную в документации & \kbd{C-h S} \\ +\end{tabular} + +Перемещение внутри узла (нодами): + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +прокрутка вперед & \kbd{SPC} \\ +прокрутка назад & \kbd{DEL} \\ +перейти к началу узла & \kbd{. {\rm (dot)}} \\ +\end{tabular} + +Перемещение между узлами: + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +{\bf следующий} узел & \kbd{n} \\ +{\bf предыдущий} узел & \kbd{p} \\ +перейти к {\bf верхнему} узлу & \kbd{u} \\ +выбрать пункт меню по имени & \kbd{m} \\ +выбрать {\it n\/}-й пункт меню по номеру (1--9) & \kbd{{\it n}} \\ +перейти по ссылке (возврат с помощью \kbd{l}) & \kbd{f} \\ +возвратится к последнему просмотренному узлу & \kbd{l} \\ +возвратится к узлу-каталогу & \kbd{d} \\ +Перейти к верхему узлу файла & \kbd{t} \\ +перейти к узлу, заданному именем & \kbd{g} \\ +\end{tabular} + +Другие команды: + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +запустить {\bf учебник} по системе документации & \kbd{h} \\ +поиск темы в индексе & \kbd{i} \\ +поиск в узлах с помощью регулярных выражений & \kbd{s} \\ +{\bf прекратить работу} с документацией & \kbd{q} \\ +\end{tabular} + +\section{Регистры} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +сохранить область в регистре & \kbd{C-x r s} \\ +вставить содержимое регистра в буфер & \kbd{C-x r i} \\ + +сохранить положение курсора в регистре & \kbd{C-x r SPC} \\ +перейти к положению курсора, сохраненному в регистре & \kbd{C-x r j} \\ +\end{tabular} + +\section{Клавиатурные макросы} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +{\bf начать} определение клавиатурного макроса & \kbd{C-x (} \\ +{\bf закончить} определение клавиатурного макроса & \kbd{C-x )} \\ +{\bf выполнить} последний определенный макрос & \kbd{C-x e} \\ +дополнить последний определенный макрос & \kbd{C-u C-x (} \\ +задать имя для последнего определенного макроса & \kbd{M-x name-last-kbd-macro} \\ +вставить в буфер определение макроса на языке Lisp & \kbd{M-x insert-kbd-macro} \\ +\end{tabular} + +\section{Команды, связанные с Emacs Lisp} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +вычислить {\bf выражение} перед курсором & \kbd{C-x C-e} \\ +вычислить текущую функцию {\bf defun} & \kbd{C-M-x} \\ +вычислить {\bf область} как выражение & \kbd{M-x eval-region} \\ +считать и вычислить выражение из минибуфера & \kbd{M-:} \\ +загрузить из стандартного системного каталога & \kbd{M-x load-library} \\ +\end{tabular} + +\section{Простая настройка} + +\begin{tabular}{p{\ColWidth}l} +настроить переменные и оформление (faces) & \kbd{M-x customize} \\ \end{tabular} % The intended audience here is the person who wants to make simple % customizations and knows Lisp syntax. - () Emacs Lisp (): +Создание глобальных привязок клавиш (ключей) на Emacs Lisp (примеры): \begin{verbatim} (global-set-key "\C-cg" 'goto-line) (global-set-key "\M-#" 'query-replace-regexp) \end{verbatim} -\section{ } +\section{Написание команд} \begin{verbatim} (defun () @@ -497,7 +497,7 @@ ) \end{verbatim} -: +Пример: \begin{verbatim} (defun this-line-to-top-of-window (line) @@ -509,8 +509,8 @@ (prefix-numeric-value line)))) \end{verbatim} - \kbd{interactive} , -. \kbd{C-h f interactive}. +Спецификация \kbd{interactive} сообщает о том, что аргумент надо считывать +интерактивно. Для дополнительной информации наберите \kbd{C-h f interactive}. \copyrightnotice @@ -520,6 +520,5 @@ % Local variables: % compile-command: "pdflatex ru-refcard" -% coding: cyrillic-koi8 +% coding: utf-8 % End: - === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.bg' --- etc/tutorials/TUTORIAL.bg 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.bg 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,1163 +1,1163 @@ - . . - - - CONTROL ( - CTRL CTL) META ( EDIT -ALT). , - : - - C-<> CONTROL, - <>. C-f : - CONTROL, f. - M-<> META ( EDIT, - ALT), <>. - META, EDIT ALT, - ESC <>. - , ESC. - - : C-x C-c. ( .) - , C-g. - >> . : +Въведение в Емакс. Условията за копиране са в края на текста. + +Командите на Емакс най-често включват клавишите CONTROL (понякога +отбелязван с CTRL или CTL) и META (понякога отбелязван с EDIT или +ALT). Вместо да се изписват с пълно име всеки път, ние ще използваме +следните съкращения: + + C-<знак> означава задържане на клавиша CONTROL, докато се + натиска знака <знак>. Така C-f ще означава: докато + се задържа натиснат клавиша CONTROL, се натиска f. + M-<знак> означава задържане натиснат на клавиша META (или EDIT, + или ALT), докато се натиска <знак>. Ако няма клавиш + META, EDIT или ALT, вместо него натиснете и отпуснете + клавиша ESC и след това въведете <знак>. Ние + записваме , за да отбележим клавиша ESC. + +Важна бележка: в края на Емакс сесията въведете C-x C-c. (Два знака.) +За да прекъснете частично въведена команда, използвайте C-g. +Знаците „>>“ отляво ви дават указание да изпълните команда. Например: <> ->> C-v ( ), - . ( , CONTROL, - v). , - . - -, , - ; , -- . - - , , - . - , C-v. , M-v -( META v, v, - META, EDIT ALT). - ->> M-v C-v . - - -* +>> Сега въведете C-v (Показване на следващия екран), за да се придвижите + към следващия екран. (Направете го сега, задръжте CONTROL, + докато натискате „v“). Отсега нататък вие ще правите това винаги, + когато прочетете екрана. + +Забележете, че има припокриване на два реда, когато се придвижвате от +екран в екран; това осигурява някаква приемственост, така че да можете +по-лесно да продължите с четенето на текста. + +Първото нещо, което трябва да знаете, е как да се придвижвате от едно +място на текста към друго. Вие вече знаете как да се придвижвате +екран напред, с C-v. За да се придвижите екран назад, въведете M-v +(задръжте клавиша META и натиснете „v“, или въведете и после „v“, +ако нямате клавиш META, EDIT или ALT). + +>> Опитайте се да въведете M-v и след това C-v няколко пъти. + + +* ОБОБЩЕНИЕ ----------- - : - - C-v - M-v - C-l , - . - ( CONTROL-L, CONTROL-1.) - ->> . - C-l. - , , - . - C-l, - . C-l - . - - PageUp PageDown -, , --, C-v M-v. - - -* +Следващите команди са полезни при пълноекранно разглеждане: + + C-v Придвижване напред с един екран + M-v Придвижване назад с един екран + C-l Изчистване на екрана и пречертаване на целия текст, + премествайки текста около курсора в средата на екрана. + (Това е CONTROL-L, не CONTROL-1.) + +>> Намерете курсора и си запомнете какъв е текстът около него. + След това въведете C-l. + Намерете пак курсора и вижте, че същият текст е пак около курсора, + но сега вече в средата на екрана. + Ако пак натиснете C-l, тази част от текста ще се придвижи в горния + край на екрана. Натиснете отново C-l и този текст ще отиде в долния + край на екрана. + +Може също да използвате клавишите PageUp и PageDown за придвижване по +екрани, ако вашият терминал ги притежава, но вие можете да редактирате +по-ефективно, ако използвате C-v и M-v. + + +* ОСНОВИ НА УПРАВЛЕНИЕТО НА КУРСОРА ----------------------------------- - , - ? - - . -, - - C-p, C-b, C-f C-n. - : - - (Previous), C-p - : - : - , C-b .... .... , C-f +Придвижването от екран на екран е полезно, но как да се придвижите до +определено място вътре в текста на екрана? + +Има няколко начина да го направите. Може да използвате клавишите +стрелки, но е по-ефективно да държите ръцете си в стандартно положение +и да използвате командите C-p, C-b, C-f и C-n. Тези знаци са +еквивалентни на четирите клавиши стрелки по следния начин: + + Предишен ред (Previous), C-p + : + : + Назад, C-b .... Текуща позиция на курсора .... Напред, C-f (Backward) : (Forward) : - (Next), C-n - ->> , - C-n C-p. C-l , - . - - , -, , : P Previous (), N - Next (), B Backward () F Forward (). - - . - ->> C-n, . - ->> C-f C-p. - C-p, . - - , - . ( - , .) - ->> C-b . - . , - . - -C-f , C-b. - ->> C-b, - . C-f, - . C-f, - . - - , - . . - , - . - ->> C-n - . - - , - . M-f (META-f) , -M-b . - ->> M-f M-b. - - , M-f . - , M-f -. M-b . - ->> M-f M-b , C-f C-b, - M-f M-b - . - - C-f C-b, , M-f M-b, -. Meta- -, (, , ), -Control- , -, (, ). - - : C-a C-e - , M-a M-e - . - ->> C-a, C-e. - M-a, M-e. - - C-a , M-a - . - , -. - - . , - . - - , , - : - - C-f - C-b - - M-f - M-b - - C-n - C-p - - C-a - C-e - - M-a - M-e - ->> . - - . - - M-< (Meta -), - , M-> (Meta -), - . - - < , - Shift, . - Shift, M-<; -Shift M-. - ->> M-< , . - C-v , - . - ->> M-> , . - M-v , - . - - -, - . C-b, C-f, C-n C-p - . , . , - , -, Control- - - , - . , - Control , - - - . - - ; - . , -, C-u, , - . META -( EDIT ALT), , -: , META. - C-u, - . , - , . - - C-u 8 C-f . - ->> C-n C-p , - , , . - - -, . -( , ) - , , - . - -C-v M-v . , - , -. , C-u 8 C-v 8 . - ->> C-u 8 C-v. - - 8 . - , M-v. - - , X11 MS-Windows, - , (scroll -bar), . -, . - - , -. - - -* + Следващ ред (Next), C-n + +>> Придвижете курсора до реда в средата на тази диаграма, използвайки + C-n и C-p. След това натиснете C-l и ще видите цялата диаграма, + центрирана на екрана. + +Ще намерите, че запомнянето на тези букви по думите на английски на +действията, които извършват, е лесно: „P“ за Previous (предишен), „N“ +за Next (следващ), „B“ за Backward (назад) и „F“ за Forward (напред). +Вие ще използвате тези основни команди за придвижване на курсора през +цялото време. + +>> Въведете няколко пъти C-n, за да доведете курсора до този ред. + +>> Придвижете се вътре в реда с няколко C-f и след това с няколко C-p. + Вижте какво прави C-p, когато курсорът е в средата на реда. + +Всеки ред от текст завършва със знак за нов ред, който служи за +отделянето на реда от следващия ред. (Последният ред във вашия файл +трябва да има знак за нов ред в края, но Емакс не изисква такъв.) + +>> Опитайте C-b в началото на ред. Това трябва да ви придвижи в края + на предишния ред. Това е така, защото курсорът се придвижва към + знака за нов ред на предишния ред. + +C-f може да придвижва през знак за нов ред, точно както C-b. + +>> Направете няколко придвижвания с C-b, така че да добиете усещане + къде се намира курсорът. След това няколко C-f, докато се върнете + в края на реда. След това още няколко C-f, за да се придвижите до + следващия ред. + +Когато се придвижвате след горния или долния край на екрана, текстът +отвъд края се измества към екрана. Това се нарича „скролиране“. То +позволява на Емакс да придвижва курсора към зададеното място в текста, +без да го изкарва извън екрана. + +>> Опитайте се да придвижите курсора след долния край на екрана с C-n + и вижте какво се случва. + +Ако придвижването по знаци е твърде бавно, може да пробвате +придвижване по думи. M-f (META-f) придвижва курсора дума напред, а +M-b придвижва дума назад. + +>> Въведете няколко M-f и M-b. + +Когато сте в средата на дума, M-f придвижва в края на думата. Когато +сте в празно място между думи, M-f придвижва в края на следващата +дума. M-b работи по подобен начин в противоположната посока. + +>> Въведете M-f и M-b няколко пъти, размесени с C-f и C-b, така че да + можете да наблюдавате действието на M-f и M-b в различни места + вътре и между думите. + +Забележете приликата между C-f и C-b, от една страна, и M-f и M-b, от +друга. Много често Meta-знаците са използвани за действия върху +единици, дефинирани от езика (думи, изречения, абзаци), докато +Control-знаците действат върху основни единици, които са независими от +това, какво редактирате (знаци, редове и други). + +Тази прилика се прилага върху редове и изречения: C-a и C-e придвижват +до началото или края на ред, а M-a и M-e придвижват до началото и края +на изречение. + +>> Опитайте няколко C-a, а след това няколко C-e. + Опитайте няколко M-a, а след това няколко M-e. + +Вижте как повтарянето на C-a не прави нищо, докато повтарянето на M-a +продължава придвижването с още едно изречение. Въпреки че тези +клавишни комбинации не са точно аналогични, всяка една от тях изглежда +естествена. + +Положението на курсора в текста се нарича „точка“. Перефразирано, +курсорът показва на екрана къде е разположена точката в текста. + +Ето обобщение на простите действия, движещи курсора, включително +придвижващите по дума и изречение: + + C-f Придвижва напред с един знак + C-b Придвижва назад с един знак + + M-f Придвижва напред с една дума + M-b придвижва назад с една дума + + C-n Придвижва до следващия ред + C-p Придвижва до предишния ред + + C-a Придвижва до началото на ред + C-e Придвижва до края на ред + + M-a Придвижва до началото на изречение + M-e Придвижва до края на изречение + +>> Сега опитайте всички тези команди няколко пъти за практика. Тези + са най-често използваните команди. + +Две други важни команди за движение на курсора са M-< (Meta по-малко), +която придвижва до началото на целия текст, и M-> (Meta по-голямо), +която премества до края на целия текст. + +При повечето терминали знакът „<“ е отбелязан над запетаята, така че +трябва да използвате клавиша Shift, за да го напишете. На тези +терминали трябва да използвате Shift, за да въведете и M-<; без клавиша +Shift бихте въвели M-запетая. + +>> Опитайте M-< сега, за да се придвижите до началото на въведението. + След това използвайте C-v колкото е нужно пъти, за да се придвижите + до тук. + +>> Опитайте M-> сега, за да се придвижите до края на въведението. + След това използвайте M-v колкото е нужно пъти, за да се придвижите + до тук. + +Вие можете също да се придвижвате с клавишите-стрелки, ако вашият +терминал има такива. Ние препоръчваме да научите C-b, C-f, C-n и C-p +по три причини. Първо, те работят на всички видове терминали. Второ, +веднъж след като добиете практика в използването на Емакс, ще +откриете, че въвеждането на тези Control-знаци е по-бързо от +въвеждането на клавишите стрелки, защото не трябва да премествате +ръката си далеч от областта на клавишите с букви. Трето, веднъж след +като си оформите навик да използвате тези команди с Control знаци, вие +можете също така лесно да научите по-напредналите команди за движение +на курсора. + +Повечето Емакс команди приемат числов аргумент; за повечето от тях той +служи като брояч на повторения. Начинът, по който давате числов +брояч, е с въвеждане на C-u, последвано от въвеждане на цифрите, и +всичко това преди въвеждане на самата команда. Ако имате клавиш META +(или EDIT или ALT), има друг, алтернативен начин да въведете числов +аргумент: въведете цифрите, докато задържате клавиша META. Ние +препоръчваме да научите начина с C-u, защото той работи на който и да +е терминал. Числовият аргумент се нарича също „префиксен аргумент“, +защото го въвеждате преди командата, за която е предназначен. + +Например C-u 8 C-f придвижва осем знака напред. + +>> Опитайте използването на C-n или C-p с числов аргумент, за да + придвижите курсора до ред, близък до този, само с една команда. + +Повечето команди използват числовия аргумент като брояч на +повторенията, но някои го използват за други цели. Няколко команди +(но никоя от тези, които сте научили досега) го използват като флаг – +присъствието на числов аргумент, независимо от стойноста му, кара +командата да върши нещо различно. + +C-v и M-v са друг вид изключение. Когато им е даден аргумент, те +скролират екрана нагоре или надолу със зададения брой редове, вместо с +екрани. Например, C-u 8 C-v скролира екрана с 8 реда. + +>> Сега опитайте C-u 8 C-v. + +Това би трябвало да скролира екрана с 8 реда. Ако искате да +скролирате отново надолу, може да дадете аргумент на M-v. + +Ако използвате графичен интерфейс, като X11 или MS-Windows, би +трябвало да има тънка правоъгълна област, наречена плъзгач (scroll +bar), в лявата страна на прозореца на Емакс. Вие можете да скролирате +текста, щракайки с мишката в плъзгача. + +Ако вашата мишка има търкалце, можете и него да използвате за +скролиране. + + +* КОГАТО ЕМАКС Е БЛОКИРАЛ ------------------------- - , -, C-g. C-g, -, . - - C-g, - , . - ->> C-u 100, 100, - C-g. C-f. - , C-g. - - , C-g. - - -* +Ако Емакс спре да отговаря на вашите команди, вие можете да го спрете +безопасно, като въведете C-g. Може да използвате C-g, за да спрете +команда, която се изпълнява твърде дълго. + +Също можете да използвате C-g, за да отмените числов аргумент или +началото на команда, която не искате да завършите. + +>> Въведете C-u 100, за да направите числов аргумент 100, и въведете + C-g. Сега въведете C-f. Трябва да се придвижите с точно един + знак, защото вие прекратихте аргументът с C-g. + +Ако сте въвели по погрешка, можете да се измъкнете с C-g. + + +* ЗАБРАНЕНИ КОМАНДИ ------------------- - , - . - - , , - - . - - , - . - , n. - ->> C-x C-l ( ), - n . - - -* +Някои команди на Емакс са „забранени“, така че начинаещите потребители +да не могат да ги употребят по погрешка. + +Ако въведете някоя от забранените команди, Емакс извежда съобщение, +казвайки каква е била командата и питайки ви дали искате да продължите +напред и да изпълните командата. + +Ако наистина искате да изпробвате командата, въведете клавиша интервал +в отговор на въпроса. Обикновено ако не искате да изпълните +забранената команда, отговаряте на въпроса с „n“. + +>> Въведете C-x C-l (която е забранена команда), и след това въведете + „n“ в отговор на въпроса. + + +* ПРОЗОРЦИ ---------- - , - . - -. - -. : - - C-x 1 (.. ). - - CONTROL-x, 1. C-x 1 , - , . - . - ->> C-u 0 C-l. ->> C-h k C-f. - , , - C-f. - ->> C-x 1 . - - , , -, . CONTROL-x. - , CONTROL-x; - , , . - , . - - -* +Емакс може да управлява няколко „прозореца“, всеки извеждайки свой +собствен текст. Ние ще обясним по-късно как да използвате няколко +прозореца. Точно сега ние искаме да обясним как да се отървете от +допълнителни прозорци и да се върнете към основното редактиране с един +прозорец. Просто е: + + C-x 1 Един прозорец (т.е. премахни всички други прозорци). + +Това е CONTROL-x, последван от цифрата 1. C-x 1 разширява прозореца, +съдържащ курсора, за да може да запълни целия екран. Тя премахва +всички други прозорци. + +>> Придвижете курсора до този ред и въведете C-u 0 C-l. +>> Въведете C-h k C-f. + Вижте как този прозорец се свива, докато друг се появява, за да + изведе документацията на командата C-f. + +>> Въведете C-x 1 и вижте как прозорецът с документацията изчезва. + +Тази команда не е като другите команди, които сте научили, в това +отношение, че се състои от два знака. Започва със знака CONTROL-x. +Има цяла редица от команди, които започват с CONTROL-x; много от тях +имат нещо общо с прозорци, файлове, буфери и свързаните с тях неща. +Тези команди са от два, три или четири знака. + + +* ВМЪКВАНЕ И ИЗТРИВАНЕ ---------------------- - , . , - , , 7, * .., . - , ( , - Enter). - - -, . , -Backspace . - - , - , . - ->> , - . , - ; . - . - - , -, . - , -( ) - . , - (\) -- . - ->> , , - . . - ->> , , - . . - - . - . - , - , . - ->> . - . - ->> , , - . - -, - ; . - . - ->> C-u 8 *, ********. - - - - . . - : - - - C-d - - M- - M-d - - C-k - M-k - -, C-d, M- M-d, -, C-f M-f (, - , ). C-k M-k - C-e M-e , , -. - - -. C- ( -).. , -. , -, C-. C-w. - . - ->> ̓ . ->> C-. Mark set - . ->> . ->> C-w. , ̓ - . - - (kill, cut) (delete) , - , - ( - . -). - (yank, paste). , , - , ( -), , - , ( - ). C-d - , . - . - ->> , . - C-k, . ->> C-k . , - , . - -, C-k , -C-k . -C-k : - . -. C-u 2 C-k ; - C-k . - - . ( - , , , -.) , - , , - . ; - . - (kill) (yank) (cut) - (paste) (. ). - - C-y. - . - ->> : C-y, . - - C-k , -, C-y . - ->> , C-k . - -, : - ->> C-y. - C-y . . - - , , -, ? C-y -. . -, M-y. C-y, - , M-y - . M-y - - - . , -, , . - , , - . - - M-y , - ( ). - ->> , , . - C-y, . - M-y - . - M-y . , - , . - , M-y - . - - -* +Ако искате да вмъкнете текст, просто го въведете. Знаците, които +могат да се виждат, като А, 7, * и т.н., се вмъкват веднага. За да +вмъкнете знак за нов ред, натиснете (това е клавишът, който +понякога е отбелязван като „Enter“). + +За да изтриете знака непосредствено преди текущото положение на +курсора, въведете . Обикновено това е клавишът, отбелязван като +„Backspace“ – нормалният за това действие и извън Емакс. + +Може да има още един клавиш с етикет някъде другаде, но той +не е , за който става въпрос тук. + +>> Направете това сега – напишете няколко знака, после ги изтрийте с + въвеждане на няколко пъти. Не се безпокойте, че този файл ще + бъде променен; вие няма да промените първоначалното въведение. + Това е ваше лично копие. + +Когато ред от текста стане твърде дълъг, за да се събере в ред от +екрана, редът от текста се „продължава“ на следващия ред. Ако +използвате графичен дисплей, в малкото пространство отстрани на текста +(левият и десният „ръб“) ще се появят малки извити стрелки за +отбелязване къде редът продължава. Ако използвате текстов терминал, +продължените редове се отбелязват с обратна наклонена черта („\“) в +най-дясната колона на прозореца. + +>> Въведете текст, докато стигнете дясната граница, и продължете с + вмъкването. Ще видите продължението на реда да се показва. + +>> Използвайте няколко , за да изтриете текста, докато редът се + вмести в един екранен ред. Продължението на реда изчезва. + +Може да изтриете знака за нов ред точно както всеки друг знак. +Изтриването на знака за нов ред между два реда ги слива в един ред. +Ако полученият комбиниран ред е твърде дълъг, за да се вмести в +ширината на екрана, той ще бъде показан като продължен ред. + +>> Придвижете курсора в началото на ред и въведете . Това ще + слее този ред с предишния. + +>> Въведете , за да вмъкнете наново знака за нов ред, който + изтрихте. + +Запомнете, че на повечето команди на Емакс може да бъде зададен брояч +на повторенията; това включва вмъкването на текстови знаци. +Повтарянето на текстов знак го вмъква няколко пъти. + +>> Опитайте това сега – въведете C-u 8 *, за да вмъкнете ********. + +Сега вие сте научили най-основните начини за въвеждане на нещо в Емакс +и поправяне на грешки. Можете също така да изтривате думи или редове. +Ето обобщение на изтриващите действия: + + Изтриване на знака точно преди курсора + C-d Изтриване на знака точно след курсора + + M- Изтриване на думата непосредствено преди курсора + M-d Изтриване на думата след курсора + + C-k Изтриване от мястото на курсора до края на реда + M-k Изтриване до края на текущото изречение + +Забележете, че и C-d, сравнени с M- и M-d, разширяват +подобието, започнато от C-f и M-f (добре, не е наистина +контролиращ знак, но нека не се безпокоим за това). C-k и M-k са +подобни на C-e и M-e в смисъл, че едните са за редове, а другите – за +изречения. + +Можете също да премахнете всяка част от текста по един универсален +начин. Придвижете се до единия край и въведете C- ( е +интервалът).. Придвижете се до другия край на текста, който искате да +изтриете. Докато го правите, Емакс осветява текстът между курсора и +мястото, където се въвели C-. Накрая въведете C-w. Това ще +изреже целия текст между тези два края. + +>> Придвижете курсора до знака „М“ в началото на предишния абзац. +>> Въведете C-. Емакс трябва да изведе съобщение „Mark set“ в + долния край на екрана. +>> Придвижете курсора до буквата „р“ в „край“ на втория ред от абзаца. +>> Въведете C-w. Това ще изреже текста, започващ от „М“ и завършващ + точно преди „р“. + +Разликата между „изрязване“ (kill, cut) и „изтриване“ (delete) е, че +„изрязаният“ текст може да бъде вмъкнат наново, докато „изтритите“ +неща не могат да се вмъкнат наново (обаче можете да отмените +изтриването – вж. по-долу). Поставянето наново на изрязан текст се +нарича „вмъкване“ (yank, paste). Общо казано, командите, които +отстраняват много текст, го изрязват (така че той да може да бъде +вмъкнат), докато командите, които отстраняват само един знак или +изтриват само празни редове и знаци, извършват изтриване (така че не +можете да вмъкнете наново този текст). и C-d изтриват в +обикновения случай, когато няма префиксен аргумент. При наличие на +аргумент те отрязват. + +>> Придвижете курсора до началото на ред, който не е празен. Тогава + въведете C-k, за да изрежете текста на този ред. +>> Въведете C-k втори път. Ще видите, че това изрязва знака за нов + ред, който следва реда. + +Забележете, че единично C-k изрязва съдържанието на реда, а следващото +C-k изрязва целия ред и прави другите редове да се придвижат нагоре. +C-k обработва числовите аргументи по специален начин: премахват се +толкова на брой редове И тяхното съдържание. Това не е просто +повторение. C-u 2 C-k изрязва два реда и техните знаци за нов ред; +въвеждането два пъти на C-k не прави това. + +Връщането обратно на текст се нарича „вмъкване“. (Мислете за него +като за изваждане обратно, или дръпване обратно, на текст, който е бил +изрязан.) Можете да вмъквате изрязания текст или на същото място, +откъдето е бил премахнат, или на друго място в буфера, или даже в +различен файл. Можете да вмъквате един и същ текст няколко пъти; това +прави няколко копия от него. Някои други редактори наричат +изрязването (kill) и вмъкването (yank) съответно изрязване (cut) и +поставяне (paste) (вж. Речника на Ръководството на Емакс). + +Командата за вмъкване е C-y. Тя вмъква наново последния изрязан текст +в текущото място на курсора. + +>> Опитайте го: въведете C-y, за да изведете текста обратно. + +Ако направите няколко C-k в ред, всичко от изрязания текст се запазва +заедно, така че едно C-y ще извади всички редове наведнъж. + +>> Направете това сега, въведете C-k няколко пъти. + +Сега, за да изкарате изрязания текст: + +>> Въведете C-y. След това придвижете курсора надолу няколко реда и + въведете C-y отново. Сега виждате как да копирате някакъв текст. + +Какво да правите, ако имате някакъв текст, който искате да вмъкнете +обратно, и след това изрежете нещо друго? C-y ще извади последното +изрязване. Но предишният текст не е загубен. Можете да го върнете +обратно, използвайки командата M-y. След като изпълните C-y, за да +вземете последното изрязване, въвеждането на M-y заменя този изваден +текст с предишното изрязване. Въвеждането на M-y отново и отново +връща по-ранни и по-ранни изрязвания. Когато стигнете текста, който +търсите, не е нужно да правите нищо повече, за да го задържите. +Просто продължете с редактирането, оставяйки извадения текст, където +си е. + +Ако въведете M-y достатъчен брой пъти, ще се върнете в началното +положение (последното изрязване). + +>> Изрежете ред, придвижете се някъде, изрежете друг ред. + Изпълнете C-y, за да върнете обратно втория изрязан ред. + Изпълнете M-y и този върнат текст ще бъде заменен с първия + изрязан ред. + Изпълнете няколко M-y и вижте какво се получава. Изпълнявайте това, + докато вторият изрязан ред се върне, и след това още няколко пъти. + Ако искате, може да пробвате да дадете на M-y положителни и + отрицателни числови аргументи. + + +* ОТМЯНА -------- - , -, , C-/. - - C-/ , ; - C-/ , - . - - : , , - ( ), - , -20 . ( C-/, , - .) - ->> C-k, C-/ - . - -C-_ ; C-/. - C-/ C-_ . - , C-x u C-/, - -. - - C-/, C-_ C-x u -. - - -. - C-y; - . - - -* +Ако направите промяна в текста и след това решите, че това е било +грешка, вие можете да отмените промяната с командата за отменяне, C-/. + +Обикновено C-/ отменя промените, направени от една команда; ако +повтаряте C-/ няколко пъти последователно, всяко повторение отменя още +една команда. + +Но има две изключения: командите, които не променят текста, не се +броят (това включва придвижването на курсора и скролиращите команди), +и самовмъкващите се знаци обикновено се обработват на групи, всяка до +20 знака. (Това намалява броя на C-/, които трябва да въведете, за да +отмените въведен текст.) + +>> Изрежете този ред с C-k, след това въведете C-/ и той трябва да се + появи отново. + +C-_ е алтернативна отменяща команда; тя работи точно като C-/. На +някои терминали въвеждането на C-/ всъщност изпраща C-_ на Емакс. +Като алтернатива, C-x u работи точно като C-/, но е по-неудобна за +въвеждане. + +Числов аргумент към C-/, C-_ или C-x u действа като брояч на +повторения. + +Може да отменяте изтриване на текст точно както отменяте изрязване на +текст. Различието между изрязването на нещо и изтриването му +въздейства дали ще може да го извадите с C-y; за отменянето няма +разлика между двата вида. + + +* ФАЙЛОВЕ --------- - , , , - . , -. , -(find) . ( - (visit) .) - - , . - . , - , , , - (save) . , - , . -, , , -- , . - - , , - b:--- TUTORIAL.bg . - , . - , TUTORIAL.bg, -- . , - . - - , - , . , - ( ). - - - C-x C-f - - . , -, . - , . - , - . - - ( -), C-g. - ->> C-x C-f C-g. , - C-x C-f, . - . - - , , - . C-x C-f - , . - - - . - , - - C-x C-s (save) - - . , -, , - . ~ - . - - , , - . , - , -(. -). - ->> C-x C-s TUTORIAL.bg . - TUTORIAL.bg - Wrote ...TUTORIAL.bg . - - , -. , . - : , - , -. , - , . , - . - - -* +За да направите текста, който редактирате, постоянен, трябва да го +сложите във файл. В противен случай той ще изчезне, когато Емакс +приключи. За да сложите вашия текст във файл, трябва да „намерите“ +(find) файла преди да въвеждате текст. (Това също се нарича +„посещаване“ (visit) на файл.) + +Намиране на файл означава, че виждате съдържанието му в Емакс. В +много случаи това е като да редактирате самия файл. Обаче промените, +които правите, използвайки Емакс, не остават постоянни, докато не +„запишете“ (save) файла. Това е така, за да се предотврати оставянето +на полупроменен файл в системата, когато не искате това. Дори когато +записвате, Емакс оставя началния файл под променено име, в случай, че +по-късно решите, че вашите промени са били грешка. + +Ако погледнете в дъното на екрана, ще видите ред, който започва с +тирета – „ b:--- TUTORIAL.bg“ или нещо подобно. Тази част от екрана +показва името на файла, който сте посетили. Точно сега вие сте +посетили файл, наречен „TUTORIAL.bg“, който е вашето лично +копие-чернова на Емакс въведението. Когато намерите файл в Емакс, +името на този файл ще се появи на това място. + +Особеност на командата за намиране на файл е, че трябва да кажете +името на файла, който искате. Казваме, че командата „чете на +аргумент“ (в този случай аргументът е името на файла). След като +въведете командата + + C-x C-f Намиране на файл + +Емакс ви подканя да въведете името на файла. Името на файла, което +напишете, се появява в дъното на екрана. Редът в дъното на екрана се +нарича минибуфер, когато се използва за този вид въвеждане. Можете да +използвате обикновените команди за редактиране на Емакс, за да +редактирате името на файла. + +Когато въвеждате името на файла (или какъвто и да е вход в +минибуфера), можете да прекратите командата с C-g. + +>> Въведете C-x C-f и след това C-g. Това прекратява минибуфера, а + също и командата C-x C-f, която се е изпълнявала в минибуфера. + Така че не намирате файл. + +Когато приключите с въвеждането на името на файла, въведете , +за да завършите. Минибуферът изчезва и командата C-x C-f тръгва да +работи и намира файла, който сте избрали. + +След малко съдържанието на файла се появява на екрана и вие можете да +редактирате съдържанието му. Когато пожелаете да запазите вашите +промени за постоянно, въведете командата + + C-x C-s Запис (save) на файла + +Това копира текста от Емакс във файла. Първия път, когато това се +направи, Емакс преименува началния файл с ново име, така че той да не +се изгуби. Новото име се построява с добавяне на „~“ в края на името +на началния файл. + +Когато запазването е свършило, Емакс извежда името на файла, който е +бил записан. Трябва да записвате достатъчно често, така че да не +изгубите много работа, ако системата се срине по някаква причина +(вж. раздела „Автоматичен запис“ по-долу). + +>> Въведете C-x C-s TUTORIAL.bg . + Това ще запише въведението във файл с име TUTORIAL.bg и ще покаже + „Wrote ...TUTORIAL.bg“ в дъното на екрана. + +Може да намерите съществуващ файл, да го разгледате и да го +редактирате. Можете също да намерите файл, който не съществува. Това +е начинът за създаване на нови файлове в Емакс: намирате файла, който +ще бъде в началото празен, и тогава започвате вмъкването на текста за +файла. Когато искате „запис“ на файл, Емакс всъщност ще създаде файла +с текста, който сте въвели. Оттам нататък може да считате, че +редактирате вече съществуващ файл. + + +* БУФЕРИ -------- - C-x C-f, . - , C-x -C-f. . - - , . - . - , - - C-x C-b - ->> C-x C-b . - -, , , - . , - , . - ->> C-x 1, . - - , - . , . - , . - , , - , C-x C-f. - - : C-x b. - . - ->> foo C-x C-f foo . - C-x b TUTORIAL.bg , - . - - ( - ). . - , C-x C-b, - , . - - , , -. . , -*Buffer List*, C-x C-b, -. , . -TUTORIAL.bg , , - C-x C-s . - -, *Messages*, ; - , - . - ->> C-x b *Messages* , - . C-x b TUTORIAL.bg , - . - - -, . - , . - . -, , - . C-x -C-f, C-x C-s. - - C-x s (some) - -C-x s , , -. -. - ->> , C-x s. - , TUTORIAL.bg. - , y (yes). - - -* +Ако намерите втори файл с C-x C-f, първият файл остава в Емакс. +Можете да превключите обратно към него, като го намерите пак с C-x +C-f. По този начин може да получите доста на брой файлове в Емакс. + +Емакс съхранява текста на всеки файла в обект, наричан „буфер“. +Намирането на файл създава нов буфер вътре в Емакс. За да видите +списък с всички съществуващи буфери, въведете + + C-x C-b Списък на буферите + +>> Опитайте C-x C-b още сега. + +Забележете, че всеки буфер има име, а също може да има и име на файл, +чието съдържание се пази в буфера. ВСЕКИ текст, който виждате в +прозорец на Емакс, винаги е част от някой буфер. + +>> Въведете C-x 1, за да махнете списъка на буфери. + +Когато имате няколко буфера, само един от тях е „текущ“ в даден момент +от време. Това е буферът, който редактирате. Ако искате да +редактирате друг буфер, се нуждаете от „превключване“ към него. Ако +искате да се превключите към буфер, който съответства на файл, можете +да го направите, като просто посетите файла отново с C-x C-f. Но има +и по-лесен начин: използването на командата C-x b. В тази команда +трябва да въведете името на буфера. + +>> Суздайте файл с име „foo“ чрез въвеждане на C-x C-f foo . + Тогава въведете C-x b TUTORIAL.bg , за да се върнете в това + въведение. + +В повечето случаи името на буфера е същото като името на файла (без +частта в коя директория се намира). Обаче това не винаги е вярно. +Списъкът с буферите, който правите с C-x C-b, винаги ви показва и +името на буфера, и името на файла. + +ВСЕКИ текст, който виждате в Емакс прозорец, е винаги част от някакъв +буфер. Някои буфери не съответстват на файлове. Буферът, именуван +„*Buffer List*“, които сте направили с C-x C-b, не съответства на +файл. Това е буферът, който съдържа списъка с буферите. Този буфер +TUTORIAL.bg отначало не е бил към файл, но вече е, защото в предишния +раздел въведохте C-x C-s и го записахте във файл. + +Буферът, именуван „*Messages*“, също не съответства на файл; той +съдържа съобщенията, които се появяват в дъното на екрана по време на +Емакс сесията. + +>> Въведете C-x b *Messages* , за да видите буфера със + съобщенията. След това въведете C-x b TUTORIAL.bg , за да + се върнете към това въведение. + +Ако направите промени в текста на един файл и тогава намерите друг +файл, това няма да запише първия файл. Неговите промени остават вътре +в Емакс, в буфера на файла. Създаването или редактирането на буфера +на втория файл няма ефект върху буфера на първия файл. Това е много +полезно, но също означава, че се нуждаете от удобен начин да запазите +буфера на първия файл. Ще е неудобно да превключите обратно с C-x +C-f, за да го запазите с C-x C-s. Така че имаме + + C-x s Запис на някои (some) буфери + +C-x s пита за всеки буфер, който съдържа промени, които не сте +запазили. Командата задава въпрос за всеки такъв буфер дали да бъде +запазен. + +>> Вмъкнете ред с текст, след това въведете C-x s. + Трябва да бъдете попитан дали да запазите буфера, именуван „TUTORIAL.bg“. + Отговорете с „да“ на въпроса, като въведете „y“ (yes). + + +* РАЗШИРЯВАНЕ НА НАБОРА КОМАНДИ ------------------------------- - , , - . X (eXtended) -. : - - C-x . . - M-x . - . - - , -, , - . : - C-x C-f (Find) C-x C-s (Save). - -- C-x -C-c. ( , , -; C-x C-c , - .) - - , - . - . - , - , -(suspend) . - -C-z ** - -. - , C-z , .. , - (job) . - fg %emacs. - - C-x. , : - - C-x C-f - C-x C-s - C-x s - C-x C-b - C-x b - C-x C-c - C-x 1 - C-x u - - (X) , - -, , -. replace-string, - . M-x, - M-x , - replace-string. repl s - . ( Tab, - CapsLock Shift -.) . - - replace-string , -, , . - . - ->> , . - M-x repl s - - : - ------ , - . - - -* +Има много, много повече команди на Емакс, отколкото могат да се сложат +на всички контролни и мета знаци. Емакс заобикаля това с X (eXtended) +командата. Това става по два начина: + + C-x Знаково разширяване. Последвано от един знак. + M-x Разширяване с именувана команда. Последвано от дълго + име. + +Тези команди са общо взето полезни, но по-малко, отколкото командите, +които досега сте научили. Вече видяхте две от тях: командите върху +файлове C-x C-f за намиране (Find) и C-x C-s за запис (Save). Друг +пример е командата за край на Емакс сесията -- това е командата C-x +C-c. (Не се безпокойте, че може да изгубите всички промени, които сте +направили; C-x C-c предлага да запази всеки променен файл, преди да +премахне Емакс.) + +Ако сте на графичен дисплей, не е нужна специална команда за +придвижване от Емакс към друго работещо приложение. Можете да +извършите това с мишката или с команди към управлението на прозорци. +Но ако сте на текстов терминал, който може да показва само едно +приложение в даден момент, се нуждаете от начин за „изоставяне“ +(suspend) на Емакс и придвижване към други програми. + +C-z е командата за излизане от Емакс *временно* – така че да можете да +се върнете към същата Емакс сесия по-късно. Когато Емакс върви на +текстов терминал, C-z „изоставя“ Емакс, т.е. връща се към обвивката, +но не унищожава задачата (job) на Емакс. В повечето популярни обвивки +можете да продължите Емакс с командата „fg“ или с „%emacs“. + +Има много команди C-x. Ето списък на тези, които сте научили: + + C-x C-f Намиране на файл + C-x C-s Запис на файл + C-x s Запис на някои буфери + C-x C-b Списък на буферите + C-x b Превключване към буфер + C-x C-c Излизане от Емакс + C-x 1 Изтриване на всички прозорци освен един + C-x u Отмяна + +Именуваните разширени (X) команди са команди, които се използват даже +още по-рядко, или команди, които се използват само в определени +режими. Пример е командата replace-string, която заменя глобално един +низ с друг. Когато въведете M-x, Емакс ви подсказва в дъното на +екрана с M-x и вие трябва да въведете името на командата, в този +случай „replace-string“. Просто въведете „repl s“ и Емакс ще +завърши името. ( е клавишът Tab, обикновено намиращ се над +клавиша CapsLock или клавиша Shift близо до левия край на +клавиатурата.) Завършете името на командата с . + +Командата replace-string изисква два аргумента – низът, който ще бъде +заменян, и низът, който ще го замени. Трябва да завършите въвеждането +на всеки аргумент с . + +>> Придвижете курсора до празния ред, два реда надолу под този. + Тогава въведете M-x repl sпроменяизменя + + Забележете как този ред се променя: вие заменихте думата + п-р-о-м-е-н-я с „изменя“, където и да се намира след началното + място на курсора. + + +* АВТОМАТИЧНО ЗАПАЗВАНЕ ----------------------- - , , - , . - , - , . - # ; , - hello.c, -"#hello.c#". , - . - - , - , (, - , ) -M-x recover-file . , - yes, - . - - -* +Когато сте направили промени във файл, но още не сте го запазили, те +могат да бъдат загубени, ако компютърът внезапно се изключи. За да ви +предпази от такива ситуации, Емакс периодично запазва „автоматично +запазван“ файл за всеки файл, който редактирате. Името на автоматично +запазвания файл има # в началото и в края; например, ако вашият файл е +с име „hello.c“, името на неговия автоматично запазван файл ще бъде +"#hello.c#". Когато запазвате файл по обикновения начин, Емакс +изтрива неговия автоматично записван файл. + +Ако компютърът зависне, може да възстановите вашата автоматично +запазвана редакция, като намерите файла както обикновено (файлът, +който сте редактирали, не автоматично запазвания) и след това въведете +M-x recover-file . Когато командата изиска потвърждение, +въведете yes, за да продължите и да възстановите автоматично +запазваните данни. + + +* ЕХО ОБЛАСТТА -------------- - , , - , , . - . - - -* +Ако Емакс види, че въвеждате многознакови команди бавно, ще ви ги +покаже в дъното на екрана, в област, наричана „ехо област“. Ехо +областта обхваща последния ред от екрана. + + +* РЕД НА РЕЖИМА ---------------- - (mode line). - : +Редът точно над ехо областта се нарича „ред на режима“ (mode line). +Той показва нещо като: b:**- TUTORIAL.bg 63% L744 (Fundamental) - , - . - - , -. NN% ; , - NN . - , Top () 0%. - , Bot (bottom ). -, , , - All (). - - L : - . - - , -. , - , . - - , - . -Fundamental (), . - (major mode). - - . - / , -Lisp (), Text () . - - , Fundamental . - - . -, , - - , - . , - . , M-x fundamental-mode - Fundamental. - - , , -- Text (). - ->> M-x text-mode . - - , , , - . , M-f - M-b (') . -, (Fundamental), M-f M-b - . - - : - , - - . - - , C-h +Този ред дава полезна информация за състоянието на Емакс и текста, +който редактирате. + +Вече знаете какво означава името на файла – това е файлът, който сте +намерили. NN% показва вашата текуща позиция в текста; това означава, +че NN процента от текста е над върха на екрана. Ако началото на файла +е на екрана, ще се показва „Top“ (връх) вместо „ 0%“. Ако края на +файла е на екрана, ще се показва „Bot“ (bottom – дъно). Ако гледате +текст, който е толкова малък, че се показва изцяло на екрана, редът на +режима ще изведе „All“ (всичко). + +Знакът L и цифрите показват мястото по друг начин: това е номерът на +текущия ред на точката. + +Звездите близо до началото означават, че сте направили промени в +текста. Веднага след като посетите или запазите файл, тази част от +реда на режима вече не показва звезди, а само тирета. + +Частта от реда на режима вътре в скобите е, за да ви покаже в какъв +режим на редактиране се намирате. Подразбиращият се режим е +Fundamental (Основен), който използвате в момента. Това е пример за +„главен режим“ (major mode). + +Емакс има много главни режими. Някои от тях са предвидени за +редактиране на различни езици и/или видове текст, като например режим +Lisp (Лисп), режим Text (текст) и други. Във всеки един момент от +време точно един главен режим е активен и неговото име може винаги да +бъде намерено в реда на режима, точно както „Fundamental“ сега. + +Всеки главен режим прави някои команди да се държат по различен начин. +Например, има команди за редактиране на коментари в програми, и тъй +като всеки програмен език има различна идея за това как трябва да +изглеждат коментарите, всеки главен режим трябва да вмъква коментари +по различен начин. Всеки главен режим е име на разширена команда, с +която превключвате към този режим. Например, M-x fundamental-mode е +команда за превключване към режим Fundamental. + +Когато редактирате текст на естествен език, като този файл, +най-вероятно трябва да използвате режим Text (текст). + +>> Въведете M-x text-mode . + +Не се безпокойте, никоя от Емакс командите, които сте научили, няма да +се промени по някакъв съществен начин. Но може да забележите, че M-f +и M-b сега възприемат апострофите (') като част от думите. Преди +това, в основния режим (Fundamental), M-f и M-b се възприемаха като +разделители на думи. + +Главните режими обикновено правят малки промени като тази: повечето +команди вършат „същата работа“ във всеки главен режим, но работят по +малко по-различен начин. + +За да видите документацията на вашия текущ главен режим, въведете C-h m. ->> C-l C-l , - . ->> C-h m, - . ->> C-x 1, . - - , () - (minor modes). , - . - , - . - , , - . - - , , - , (Auto Fill -mode). , - , , - . - - , M-x -auto-fill-mode . , - M-x auto-fill-mode. , - , , . , - (toggle) . - ->> M-x auto-fill-mode . - asdf , , - . , - . - - 70 , - C-x f. - . - ->> C-x f 20. (C-u 2 0 C-x f). - - 20 . 70, - C-x f . - - , - . - , M-q (META-q), - . - ->> M-q. - - -* +>> Употребете C-l C-l веднъж или повече пъти, за да докарате този ред + близо до върха на екрана. +>> Въведете C-h m, за да видите как текстовият режим се различава от + основния режим. +>> Въведете C-x 1, за да премахнете документацията от екрана. + +Главните режими се наричат главни, защото има и малки (второстепенни) +режими (minor modes). Малките режими не са алтернативи на главните, а +просто малки промени към тях. Всеки малък режим може да бъде включен +или изключен сам за себе си, независимо от всички други малки режими +и независимо от вашия главен режим. Така че може да не използвате +малки режими, да използвате един малък режим, или да използвате +някаква комбинация от няколко малки режима. + +Един малък режим, който е много полезен, особено за редактиране на +текст на естествен език, е режимът на автоматично запълване (Auto Fill +mode). Когато този режим е включен, Емакс автоматично разделя реда +при мястото между думите, когато вмъквате текст и направите ред, който +е твърде дълъг. + +Може да включите режима на автоматично запълване, като изпълните M-x +auto-fill-mode . Когато режимът е включен, може да го +изключите с M-x auto-fill-mode. Ако режимът е изключен, тази +команда го включва, а ако е включен, го изключва. Казваме, че +командата „превключва (toggle) режима“. + +>> Въведете M-x auto-fill-mode сега. След това вмъкнете ред + от „asdf “ отново и отново, докато не видите, че текстът се разделя + на два реда. Трябва да слагате интервали между думите, защото + автоматичното запълване разделя редовете само при интервалите. + +Границата обикновено е зададена на 70 знака, но можете да я промените +с командата C-x f. Трябва да задавате тази граница като числов +аргумент на командата. + +>> Въведете C-x f с аргумент 20. (C-u 2 0 C-x f). + Сега въведете някакъв текст и вижте как Емакс запълва редовете с по + не повече от 20 знака. После върнете обратно границата на 70, + използвайки C-x f отново. + +Ако направите промени в средата на абзац, режимът на автоматично +запълване няма да го запълни наново за вас. +За да запълните наново абзац, въвеждайте M-q (META-q), докато курсорът +е вътре в абзаца. + +>> Придвижете курсора вътре в предишния абзац и въведете M-q. + + +* ТЪРСЕНЕ --------- - ( - ) , . - ; - , . - - . , - , . - - C-s , C-r - . ! . - - C-s, , I-search - . , , - , , - . . - ->> C-s, . , - , , - , . - . ->> C-s, . ->> . ->> , . - - ? , , - , . - , -C-s. , , - (failing). C-g -. - - , -, - . , , - , . , - , . - . - , . - - ( - , , - C-s C-r), . - -C-s , , - . -- , C-r. , - C-s, C-r, . - - -* +Емакс може да извършва търсения на низове (това са последователности +от знаци или думи) или напред в текста, или назад в него. Търсенето +на низ е придвижваща курсора команда; тя премества курсора на +следващото място, където се среща низът. + +Командата за търсене на Емакс е „постъпкова“. Това означава, че +търсенето се извършва още докато въвеждате текста, който търсите. + +Командата за започване на търсене е C-s за търсене напред, и C-r за +търсене назад. НО ПОЧАКАЙТЕ! Не ги пробвайте сега. + +Когато въведете C-s, ще забележите, че низът „I-search“ се появява +като подсказка в ехо областта. Това ви казва, че Емакс е в това, +което се нарича постъпково търсене, чакайки ви да въвеждате текста, +който искате да търсите. приключва търсенето. + +>> Сега въведете C-s, за да започнете търсенето. БАВНО, буква по + буква, въведете думата „курсор“, изчаквайки след въвеждането на + всеки знак, за да може да забележите какво става с курсора. Сега + извършихте търсене на „курсор“ веднъж. +>> Въведете отново C-s, за да търсите друго съвпадение с „курсор“. +>> Сега въведете четири пъти и вижте как се придвижва курсора. +>> Въведете , за да прекратите търсенето. + +Забелязахте ли какво стана? Емакс, когато търси постъпково, се опитва +да намери следващото съвпадение на низа, който се въвежда. За да +отидете на следващото съвпадение на „курсор“, просто отново въведете +C-s. Ако няма такова съвпадение, Емакс бибипва и ви казва, че +търсенето е „провалено“ (failing). C-g също така прекратява +търсенето. + +Ако сте в средата на постъпково търсене и въведете , ще +забележите, че последният знак в търсения низ се изтрива и търсенето +се връща към последното място на търсене. Например, предположете, че +сте въвели „к“, за да намерите първото съвпадение с „к“. Сега, ако +въведете „у“, курсорът ще се придвижи към първото съвпадение на „ку“. +Сега въведете . Това изтрива знака „у“ от низа за търсене и +курсорът се премества назад, до първото съвпадение с „к“. + +Ако сте в средата на търсене и въведете контролен или мета знак (с +няколко изключения – знаците, които са специални по време на търсене, +като C-s и C-r), търсенето се прекратява. + +C-s започва търсене, което гледа за съвпадение с низа, даден за +търсене СЛЕД текущото място на курсора. Ако искате да търсите нещо +по-ранно от текста, вместо това въведете C-r. Всичко, което казахме +за C-s, важи и за C-r, освен че посоката на търсене е обърната. + + +* МНОЖЕСТВО ПРОЗОРЦИ ---------------- - , - . -( , , - , , . - .) - ->> C-l C-l. - ->> C-x 2, - . . - - . - ->> C-M-v, . ( - META, ESC C-v.) - ->> C-x o (o other ), - . ->> C-v M-v , . - - . - ->> C-x o , - . , - . - - C-x o, -. , , - , , . - . , - . - - C-M-v , - . - , , - C-M-v. - -C-M-v CONTROL-META. META -( Alt), C-M-v, CONTROL -META, v. CONTROL META - , , , - . - - META , - : , CONTROL-v, - CONTROL- v . , - , . - ->> C-x 1 ( ), . - -( C-x 1 , . - , - .) - - . - C-x C-f, , - . , - . - - , - : - ->> C-x 4 C-f, . - . - . . - ->> C-x o, , C-x 1, - . - - -* +Една от привлекателните способности на Емакс е тази, че може да +гледате повече от един прозорец на екрана в даден момент от време. +(Обърнете внимание, че Емакс използва думата „рамки“, описана в +следващия раздел, за това, което други приложения наричат „прозорец“. +Ръководството на Емак съдържа речника на термините на Емакс.) + +>> Придвижете курсора до този ред и въведете C-l C-l. + +>> Сега въведете C-x 2, което ще раздели екрана на два отделни + прозореца. Двата прозореца показват това въведение. Курсорът + остава на по-горния прозорец. + +>> Въведете C-M-v, за да скролирате долния прозорец. (Ако нямате + истински клавиш META, въведете ESC C-v.) + +>> Въведете C-x o („o“ от „other“ – „друг“), за да придвижите + курсора в долния прозорец. +>> Използвайте C-v и M-v в долния прозорец, за да го скролирате. + Продължете четенето на тези насоки от въведението в горния + прозорец. + +>> Въведете C-x o отново, за да придвижите курсора отново в горния + прозорец. Курсорът в горния прозорец е точно там, където е бил + преди. + +Може да продължите да използвате C-x o, за да превключвате между +прозорците. „Текущият прозорец“, където се извършва редактирането, е +този с явен курсор, който мига, когато не въвеждате. Другите прозорци +имат собствени положения на курсора. Ако Емакс е на графичен дисплей, +тези курсори ще са изчертани като немигащи празни кутии. + +Командата C-M-v е много полезна, когато редактирате текст в един +прозорец и използвате другия прозорец просто за справка. Може да +държите курсора винаги в прозореца, където редактирате, и да +напредвате последователно в другия прозорец чрез C-M-v. + +C-M-v е пример за знак CONTROL-META. Ако имате истински клавиш META +(или Alt), може да въвеждате C-M-v, задържайки едновременно CONTROL и +META, докато въвеждате „v“. Няма значение дали CONTROL или META „е +натиснат първи“, защото и двата клавиша действат, модифицирайки знака, +който натискате. + +Ако нямате истински клавиш META и използвате вместо това, редът +вече има значение: трябва да въвеждате , последван от CONTROL-v, +защото CONTROL- v няма да работи. Това е така, защото е +собствен знак, а не модификатор. + +>> Въведете C-x 1 (в горния прозорец), за да махнете долния прозорец. + +(Ако сте въвели C-x 1 в долния прозорец, това ще махне горния. +Мислете за тази команда като „Задръж точно един прозорец – този, в +който съм сега“.) + +Няма нужда да извеждате един и същи буфер в двата прозореца. Ако +използвате C-x C-f, за да намерите файл в единия прозорец, другият +прозорец не се променя. Може да намирате файл във всеки прозорец, +независимо от това какво има в другите прозорци. + +Ето още един начин да използвате два прозореца, за да покажете две +различни неща: + +>> Въведете C-x 4 C-f, последвано от името на един от вашите файлове. + Завършете с . Вижте как този файл се появява в долния + прозорец. Курсорът също отива там. + +>> Въведете C-x o, за да се върнете в горния прозорец, и C-x 1, за да + изтриете долния. + + +* МНОЖЕСТВО РАМКИ ----------------- - . (frame) , - , , , - .. , - . - . - . - ->> M-x make-frame . - . - - , - . . - ->> M-x delete-frame - . - - -, - , X - . , - . - - -* +Емакс може да създава и „рамки“. Рамката (frame) е това, което +наричаме един набор от прозорци, заедно с техните менюта, плъзгачи, +ехо области и т.н. В графичен дисплей Емакс нарича „рамка“ това, +което повечето други приложения наричат „прозорец“. На екрана могат +да бъдат показвани няколко графични рамки едновременно. В текстов +терминал може да се показва само една рамка в даден момент от време. + +>> Въведете M-x make-frame . + Вижте как се появява нова рамка на екрана. + +В новата рамка можете да правите всичко, което правите и в +оригиналната рамка. Няма нищо специално в първата рамка. + +>> Въведете M-x delete-frame + Избраната рамка се премахва. + +Можете да премахвате рамки и по нормалния за това начин в графичната +система, най-често с натискане на бутона, отбелязан като „X“ в горен +ъгъл на рамката. Ако премахнете и последната рамка на работещ Емакс, +това ще излезе от Емакс. + + +* ВЛОЖЕНИ НИВА НА РЕДАКТИРАНЕ ----------------------------- - , - (recursive editing level). - , - . , [(Fundamental)] +Понякога ще се озовете в това, което се нарича „вложено ниво на +редактиране“ (recursive editing level). Това се отбелязва от +квадратни скоби в реда на режима, които ограждат скобите около името +на главния режим. Например, може да видите [(Fundamental)] вместо (Fundamental). - , - . . - () , - . - ->> M-x, ; - , . - - C-g, -. , C-g - . - - -* +За да се махнете от вложеното ниво на редактиране, въведете + . Това е обща команда за „излизане“. Може и да я +използвате за махане (скриване) на допълнителни прозорци, както и за +да се махнете от минибуфера. + +>> Въведете M-x, за да влезете в минибуфер; тогава въведете + , за да излезете. + +Не можете да използвате C-g, за да излезете от вложено ниво на +редактиране. Това е така, защото C-g се използва за прекратяване на +команди и аргументи ВЪТРЕ във вложено ниво на редактиране. + + +* ПОЛУЧАВАНЕ НА ДОПЪЛНИТЕЛНА ПОМОЩ ---------------------------------- - , - . , - . - , -. -. "" -CONTROL-h, " ". - - , C-h - , . -, C-h ? -. C-h , , - C-g, . - -( C-h , - F1 M-x help .) - -- C-h c. C-h, c - , ; - . +В това въведение се опитахме да осигурим достатъчно информация, за да +започнете да използвате Емакс. Има толкова много още в Емакс, че не е +възможно то да бъде обяснено всичкото тук. Обаче може да поискате да +научите повече за Емакс, тъй като той притежава още много полезни +способности. Емакс има команди за четене на документацията на Емакс +командите. Тези "помощни" команди всички започват със знака +CONTROL-h, който се нарича "знакът за помощ". + +За да използвате възможностите на тази помощ, въведете знака C-h и +след това знака, казващ какъв вид помощ искате. Ако НАИСТИНА сте се +изгубили, въведете C-h ? и Емакс ще ви каже с какво може да ви +помогне. Ако сте въвели C-h и решите, че не се нуждаете от помощ, +просто въведете C-g, за да я прекратите. + +(Ако C-h не извежда съобщение за помощ в дъното на екрана, опитайте +клавиша F1 или M-x help вместо това.) + +Най-основното помощно средство е C-h c. Въведете C-h, знака „c“ и +команден знак или последователност от знаци, образуващи команда; +тогава Емакс ще изведе много кратко описание на командата. >> Type C-h c C-p. - +Изведеното описание трябва да бъде нещо като C-p runs the command previous-line - (C-p -) - - . -- . - , , - , - , . - - , C-x C-s ( META EDIT - ALT) v, C-h c. - - , C-h k C-h + (C-p изпълнява командата предишен-ред) + +Това ви казва „името на функцията“. Имената на функциите се използват +най-вече за настройване и разширяване на Емакс. Но тъй като имената +на функциите са избрани така, че да показват какво прави командата, те +могат да служат и за много кратка документация – достатъчна, за да ви +припомни команди, които вече сте учили. + +Многознакови команди, като C-x C-s и (ако нямате клавиш META или EDIT +или ALT) v, също са позволени след C-h c. + +За да получите още информация за команда, използвайте C-h k вместо C-h c. ->> C-h k C-p. - - , , - . , C-x 1, - . . - , , - C-x 1. - - C-h : - - C-h f . - . - ->> C-h f previous-line . - , , - C-p. - - , C-h v, , - , . - , . - - C-h a . - , - . - META-x. - - , - . - ->> C-h a file . - - M-x , - file () . -C-x C-f, , +>> Въведете C-h k C-p. + +Това извежда документацията на функцията, както и нейното име, в +отделен Емакс прозорец. Когато я прочетете, въведете C-x 1, за да +махнете помощния текст. Не е нужно да правите това точно сега. Може +да редактирате, докато се обръщате към помощния текст за справка, и +след това да въведете C-x 1. + +Ето още няколко полезни C-h възможности: + + C-h f Описва функция. Трябва да въведете името на + функцията. + +>> Опитайте с въвеждане на C-h f previous-line . + Това извежда цялата информация, която Емакс знае за функцията, + която осъществява командата C-p. + +Подобна команда, C-h v, извежда документацията на променливите, които +може да променяте, за да настройвате поведението на Емакс. Трябва да +въведете името на променливата, когато Емакс ви подскаже това. + + C-h a Команда Апропос. Въведете ключова дума и Емакс ще + покаже списък на всички команди, чието име съдържа + тази ключова дума. Тези команди могат всички да бъдат + извикани чрез META-x. За някои команди командата + Апропос ще изведе допълнително еднознакова или + двузнакова последователност от клавиши, която пуска + същата команда. + +>> Въведете C-h a file . + +Това извежда в друг прозорец списък на всички M-x команди, които +съдържат „file“ (файл) в тяхното име. Ще видите знакови команди като +C-x C-f, изброени измежду съответните имена на команди, като find-file. ->> C-M-v, . - . - ->> C-x 1, . - - C-h i (Info). - , *info*, - - . m emacs , - . - Info, ? - . - , - - . - - -* +>> Въведете C-M-v, за да скролирате помощния прозорец. Направете го + няколко пъти. + +>> Въведете C-x 1, за да изтриете помощния прозорец. + + C-h i Четене на ръководства (Info). Тази команда ви праща в + специален буфер, наричан „*info*“, където може да + четете ръководствата на инсталираните във вашата + система пакети. Въведете m emacs , за да + четете ръководството на Емакс. Ако никога преди това + не сте използвали Info, въведете ? и Емакс ще включи + въведение във възможностите на режима Инфо. Веднъж + след като сте преминали това въведение, трябва да се + консултирате с Емакс Инфо ръководството като ваша + основна документация. + + +* ОЩЕ ВЪЗМОЖНОСТИ ----------------- - , - , ( (Help) -C-h r). , , - (completion), , dired, - . - - . , - *Messages*, C-x b -*M , - , . - - -(Completion). - -Dired ( -: ), , - , , -. Dired - +Може да научите повече за Емакс с четене на неговото ръководство, или +като книга, или в Инфо (използвайте менюто Помощ (Help) или въведете +C-h r). Две възможности, които може да желаете в началото, са +довършване (completion), което спестява писане, и dired, който +опростява боравенето с файлове. + +Довършването е начин да избягвате ненужно писане. Например, ако +искате да превключите към буфера *Messages*, може да въведете C-x b +*M и Емакс ще запълни останалата част от името на буфера, +доколкото може да се определи от това, което сте въвели. Довършването +е описано в Инфо-ръководството на Емакс в страницата „Довършване“ +(„Completion“). + +Dired ви позволява да гледате списъка от файлове в директория (и като +възможност: нейните поддиректории), да се придвижвате в този списък, +да посещавате, преименувате, изтривате и изобщо действате върху +файловете. Dired е описан в Инфо-ръководството на Емакс в страницата "Dired". - -. - - -* +Ръководството на Емакс описва още много други възможности на +редактора. + + +* ЗАКЛЮЧЕНИЕ ------------ - , C-x C-c. - - -, , - ! - - -* +За да излезете безвъзвратно от Емакс, използвайте C-x C-c. + +Това въведение е предвидено да бъде разбираемо за всички нови +потребители, така че ако намирате нещо неясно, не се самообвинявайте – +оплачете се! + + +* КОПИРАНЕ ---------- - , - , . +Това въведение произлиза от дълга поредица въведения в Емакс, +започвайки от едно, написано от Стюърт Кракрафт за началния Емакс. - , , - -: +Тази версия на въведението, както и ГНУ Емакс, е защитена с авторски +права и идва с разрешение да разпространявате копия при следните +условия: This version of the tutorial, like GNU Emacs, is copyrighted, and comes with permission to distribute copies on certain conditions: @@ -1180,12 +1180,12 @@ You should have received a copy of the GNU General Public License along with GNU Emacs. If not, see . -, COPYING - . -(), , ! +Моля, прочетете файла COPYING и тогава давайте копия на ГНУ Емакс на +свои приятели. Помогнете да спрем затвореността на програмите +(„притежанието“), като използваме, пишем и споделяме свободен софтуер! - . +Преводът на български е извършен от Огнян Кулев . ;;; Local Variables: -;;; coding: windows-1251 +;;; coding: utf-8 ;;; End: === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.cn' --- etc/tutorials/TUTORIAL.cn 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.cn 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,977 +1,977 @@ -Emacs ָ.鿴Ȩĩβ - -ע⣺λڡ֮ע籾Уͬ - -Emacs ͨ CONTROL ʱ CTRL CTL ʾ -META ʱ EDIT ALT ʾΪ˱ÿζҪдȫ -Լʹд - - C- ʾַ ʱס CONTROL - C-f ͱʾס CONTROL f - - M- ʾַ ʱס META EDIT ALT - ļû META EDIT ALT ҲЧ - Ȱһ ESC Ȼſ ʾ - ESC - -ҪʾҪ˳ Emacs C-x C-cϼ߶ -еġ>>ʾ㳢Լ磺 +Emacs 快速指南.（查看版权声明请至本文末尾） + +【注意：位于【】之间的内容是译注，比如本行，下同。】 + +Emacs 键盘命令通常包含 CONTROL 键（有时候以 CTRL 或 CTL 来标示）和 +META 键（有时候用 EDIT 或 ALT 来标示）。为了避免每次都要写出全名，我们 +约定使用下述缩写： + + C- 表示当输入字符 时按住 CONTROL 键。 + 因此 C-f 就表示：按住 CONTROL 键再输入 f。 + + M- 表示当输入字符 时按住 META（或 EDIT 或 ALT）键。 + 如果你的键盘上没有 META 、EDIT 或 ALT 键，用下述方法也等效： + 先按一下 ESC 键然后放开，再输入 。我们用 来表示 + ESC 键。 + +重要提示：要退出 Emacs，请用 C-x C-c（两个连续的组合键）。下文中左边顶 +行的“>>”字样用来提示你尝试键盘命令。比如： <> -[ҳһЩհdzڽѧĿģĶ] ->> C-v 鿴һ֣ƶһ - ţַ v ͬʱעҪס CONTROL - ڿʼÿ굱ǰһ㶼ҪһΡ - -ֵעǣһһʱмеظΪ -άֹԣ˳Ķ - -ñ༭ŵһ¾ѧƶѾ֪ C-v -һҪƣ M-v Ҳǰס META Ȼvû -METAEDIT ALT ôȰ ٰ v - ->> M-vȻ C-v޼Ρ - - -* СᣨSUMMARY +[本页当中特意留出一些空白是出于教学目的，请继续往后阅读] +>> 现在输入 C-v （查看下一屏文字）移动到下一屏。 + （别紧张，在输入字符 v 的同时注意要按住 CONTROL 键） + 从现在开始，每读完当前一屏你都需要这样做一次。 + +值得注意的是，当你从上一屏滚到下一屏时，中间会有两行的重复；这样做是为 +了维持滚屏的连续性，方便你顺畅、连续地阅读。 + +用编辑器，开门第一件事就是学会在文字中移动。你已经知道了 C-v 可以向下移 +动一屏，要往上移，请用 M-v （也就是按住 META 键，然后输入v，如果你没有 +META、EDIT 或 ALT 键那么就先按 再按 v）。 + +>> 试试 M-v，然后再试试 C-v，来回遛几次。 + + +* 小结（SUMMARY） ----------------- -ڷҳʱ൱ã - - C-v ǰƶһ - M-v ƶһ - C-l ػĻĻ - ע CONTROL-L CONTROL-1 - ->> ҵ꣬丽֣Ȼ C-l - ҹᷢ丽ֲûб仯 - -ļ PageUp PageDnҲʹ -C-v M-v ЧҪһЩ - - -* ĹƣBASIC CURSOR CONTROL +以下命令在翻页浏览时相当有用： + + C-v 向前移动一屏 + M-v 向后移动一屏 + C-l 重绘屏幕，并将光标所在行置于屏幕的中央 + （注意是 CONTROL-L，不是 CONTROL-1） + +>> 找到光标，留意其附近的文字，然后输入 C-l。 + 找找光标在哪里，你会发现其附近的文字并没有变化。 + +如果你的键盘上有 PageUp 和 PageDn，也可以用这两个键来滚屏。不过使用 +C-v 和 M-v 的效率要更高一些。 + + +* 基本的光标控制（BASIC CURSOR CONTROL） ---------------------------------------- -ƶãоȷλأ - -мַʽѡ÷ȻԣЧʵķDZ˫λ -Ȼʹ C-p C-b C-f C-n ĸǵĹܺͷ -һģͼʾ - - һ C-p - : - : - C-b .... Ŀǰλ .... C-f - : - : - һ C-n - ->> C-n C-p Ƶͼ롣 - C-lͼᱻʾĻ롣 - -P N B FĸĸֱĸʣĸʼЩϼף -P previousһУN nextһУB backward -ˣ F forwardǰЩϼӰ롣 - ->> C-n ѹŲ - ->> C-f ѹƶһУȻ C-p Ų - ע۲쵱һеʱ C-p Ϊ - -ÿֶһззֿļ -һҲӦҲһз Emacs ǿҪһ㣩 - ->> һеͷ C-b - ӦûƶǰһеβΪڻ˹Խ˻з - -ͬ C-f Ҳ C-b һԽз - ->> C-bһ¹ƶ - Ȼ󰴼 C-f صеβ - ٰһ C-fƶһС - -ƶ괩ԽĻ±߽ʱڱֻ߽ƶĻڣΪ -scrollingʹùԱƶеκλãһ -ùܵĻȥ - ->> C-n ƣһֱԽĻ߽磬ͬʱ۲췢ʲô仯 - -һַһַŲ̫㻹һһʵM-f -(META-f) Խǰƶһʣ M-b ơġʡָ -Ӣĵʣ˵ָƶһš - ->> M-f M-b - -ͣһʵм䣬M-f ƶʵĩβ괦ڴ -֮Ŀհ״M-f ƶһʵĩβM-b ĹƣֻǷ෴ - ->> M-f M-bмһЩ C-f C-b - Թ۲쵽 M-f M-b ڲͬλֳIJͬΪ - -ע C-f C-b M-f M-b ֮ȹϵͨĹǣMETA ϵ -ϼԶĵλʡӡ䣩 CONTROL -ϵϼ޹صĻλַеȵȣ - -ƵĹڡС롰ӡ֮ҲͬãC-a C-e Խƶ -һСͷβ M-a M-e 򽫹ƶһ䡱ͷβ - ->> C-aٰ C-e - M-aٰ M-e - -һΪʲôظ C-a ûãظ M-a ù겻 -ػ˵һӡȻȹɲϸ񣬵ǺȻ - -ͣλҲԳλpoint߸ɴ˵ָʾĻ -ϡλıеλá - -Լ򵥵ĹƶһܽᣬҲʺƶ - - C-f ƶһַ - C-b ƶһַ - - M-f ƶһʡƶһš - M-b ƶһʡƶһš - - C-n ƶһ - C-p ƶһ - - C-a ƶ - C-e ƶβ - - M-a ƶ - M-e ƶβ - ->> еϰΣЩɶõ - -ﻹҪҪĹƶM-< META СںţԽƶ -ֵͷM-> META ںţԽƶֵĩβ - -ע⣬ڴ󲿷ּϣСںţ<ҪϵShift룬 -ЩӦ Shift M-< Shift Ļ -M-commaMETA ţ - ->> һ M-< Ƶָϵʼ - Ȼٰ C-v ص - ->> һ M-> Ƶָϵĩβ - Ȼٰ M-v ص - -ļзĻҲƶꡣ -Ƽѧϰ C-b C-f C-n C-p1κμ϶á2 -ʹ Emacs ֮ᷢЩϼ÷Ҫö࣬Ϊ -ֲҪ뿪3һϰʹЩϼҲԺ׵ -Ӧ߼Ĺƶ - -󲿷ֵ Emacs ֲҶڶԣЩֲ -ָظΪһֲָҲظķ -ǣ C-uȻΪMETA -EDIT ALTôһְ취ס META ţȻ֡ -ǻǽ C-uΪκն˻϶áֲҲΪ -ǰ׺˼˵ʹġ - -˵ C-u 8 C-f ǰƶ 8 ַ - ->> Ϊ C-n C-p ָһֲֻһͰѹƶ - еĸ - -Ȼ󲿷ֲΪظҲЩ⣬ǽ -ֲáЩĿǰûѧǰ׺Ϊһ -־ֻҪһǰ׺ֵΪΣıĹܡ - - C-v M-v һ͵⡣һʱǽָ -ġǡ˵C-u 8 C-v Ļ¹ 8 У - 8 - ->> Կ C-u 8 C-v - -ӦѾϹ 8 С뽫ٴε¹ -ԸһȻִ M-v - -ʹһϵͳ X11 ΢ Windowsô Emacs -ڵıԵӦһεСݹ -֡ - ->> ڡڵķϰһм - Ӧûָʾλá - ->> סмʱŽƶ - ῴƶ¹ - Windows 汾 Windows Ĵͳϰߣá - - -* EMACS ʧȥӦʱWHEN EMACS IS HUNG +整屏的移动很有用，但是如何在文字中精确定位呢？ + +有几种方式可以选择。用方向键当然可以，不过更有效率的方法是保持双手位于 +主键盘区，然后使用 C-p 、 C-b 、 C-f 和 C-n 这四个命令。它们的功能和方 +向键是一样的，如下图所示： + + 上一行 C-p + : + : + 向左移 C-b .... 目前光标位置 .... 向右移 C-f + : + : + 下一行 C-n + +>> 用 C-n 或 C-p 将光标移到上图的中央。 + 按 C-l，整幅图会被显示在屏幕的中央。 + +“P N B F”四个字母分别代表了四个词，用这四个词记忆这些组合键会更容易： +P 代表 previous（上一行），N 代表 next（下一行），B 代表 backward（回 +退），而 F 则代表 forward（前进）。这些组合键今后将与你形影不离。 + +>> 按几次 C-n 把光标往下挪到这里。 + +>> 用 C-f 把光标移动到这一行，然后再用 C-p 往上挪。 + 注意观察当光标在一行的中央时 C-p 命令的行为。 + +每行文字都以一个“换行符”结束，“换行符”把行与行区分开来。文件的最后 +一行也应该也有一个换行符（不过 Emacs 并不强制要求这一点）。 + +>> 在一行的行头输入 C-b。 + 光标应该会移动到前一行的行尾，因为光标在回退过程中越过了换行符。 + +同样 C-f 也可以像 C-b 一样越过换行符。 + +>> 连按几次 C-b，感受一下光标的移动。 + 然后按几次 C-f 回到本行的行尾。 + 再按一次 C-f，光标会移动到下一行。 + +当你移动光标穿越屏幕的上下边界时，在边界外的文字会移动到屏幕内，这称为 +“滚动”（scrolling）。滚动使得光标可以被移动到文字中的任何位置，并且还 +不会让光标跑到屏幕外边去。 + +>> 用 C-n 将光标下移，一直越过屏幕边界，同时观察发生了什么变化。 + +如果你嫌一个字符一个字符地挪光标太慢，你还可以一个词一个词地跳。M-f +(META-f) 可以将光标往前移动一个词，而 M-b 则是往后移。【这里的“词”指 +英文单词，对中文来说，则是指移动到下一个标点符号。】 + +>> 试试 M-f 和 M-b。 + +如果光标停在一个词的中间，M-f 会移动到这个词的末尾。如果光标处于词与词 +之间的空白处，M-f 会移动到下一个词的末尾。M-b 的功能类似，只是方向相反。 + +>> 按几次 M-f 和 M-b，中间夹杂一些 C-f 和 C-b。 + 你可以观察到 M-f 和 M-b 在不同位置上所表现出来的不同行为。 + +请注意 C-f 、C-b 和 M-f 、M-b 两对之间的类比关系。通常的惯例是：META 系 +列组合键用来操作“由语言定义的单位（比如词、句子、段落）”，而 CONTROL +系列组合键用来操作“与语言无关的基本单位（比如字符、行等等）”。 + +类似的惯例在“行”与“句子”之间也同样适用：C-a 和 C-e 可以将光标移动到 +“一行”的头部和尾部；而 M-a 和 M-e 则将光标移动到“一句”的头部和尾部。 + +>> 按两次 C-a，再按两次 C-e。 + 按两次 M-a，再按两次 M-e。 + +想一想为什么重复的 C-a 命令会没有作用，而重复的 M-a 命令则会让光标不断 +地回退到上一个句子。虽然这个类比规律并不严格，但是很自然。 + +光标停留的位置也可以称作“点位”（point）。或者干脆说，光标指示出了屏幕 +上“点位”在文本中的位置。 + +这里对简单的光标移动命令做一个总结，其中也包括了整词和整句的移动： + + C-f 向右移动一个字符 + C-b 向左移动一个字符 + + M-f 向右移动一个词【对中文是移动到下一个标点符号】 + M-b 向左移动一个词【对中文是移动到上一个标点符号】 + + C-n 移动到下一行 + C-p 移动到上一行 + + C-a 移动到行首 + C-e 移动到行尾 + + M-a 移动到句首 + M-e 移动到句尾 + +>> 把上面所有的命令都练习几次，这些可都是最常用的命令。 + +这里还要介绍两个重要的光标移动命令：M-< （META 小于号）可以将光标移动到 +所有文字的最开头；M-> （META 大于号）可以将光标移动到所有文字的最末尾。 + +注意，在大部分键盘上，小于号（<）需要用上档键（Shift）来输入，所以在这 +些键盘上你应该用 Shift 键来输入 M-<，如果不按 Shift 键，你输入的会是 +M-comma（META 逗号）。 + +>> 试一试 M-< ，移到本快速指南的最开始。 + 然后再按几次 C-v 回到这里。 + +>> 试一试 M-> ，移到本快速指南的最末尾。 + 然后再按几次 M-v 回到这里。 + +如果你的键盘上有方向键的话，也可以用它们来移动光标。不过我们有三个理由 +推荐你学习 C-b 、C-f 、C-n 、和 C-p：（1）它们在任何键盘上都能用。（2） +当你熟练使用 Emacs 之后，你会发现用这些组合键比用方向键要快得多，因为你 +的手不需要离开打字区。（3）一旦你习惯了使用这些组合键，你也可以很容易地 +适应其它更高级的光标移动命令。 + +大部分的 Emacs 命令接受数字参数，并且对于多数命令而言，这些数字参数的作 +用是指定命令的重复次数。为一个命令指定数字参数（也就是重复次数）的方法 +是：先输入 C-u，然后输入数字作为参数，最后再输入命令。如果你有META （或 +EDIT 或 ALT）键，那么还有另一种办法：按住 META 键不放，然后输入数字。不 +过我们还是建议你用 C-u，因为它在任何终端机上都能用。这种数字参数也称为 +“前缀参数”，意思是说这个参数是先于使用它的命令而输入的。 + +举例来说， C-u 8 C-f 会向前移动 8 个字符。 + +>> 为 C-n 或者 C-p 指定一个数字参数，这样你可以只用一个命令就把光标移动 + 到本行的附近。 + +虽然大部分命令把数字参数解释为其重复次数，但是也有些命令例外，它们将数 +字参数另做它用。比如有些命令（我们目前还没学到）仅仅将前缀参数作为一个 +标志――只要给出有一个前缀参数，不管其值为何，它都会改变命令的功能。 + +而 C-v 和 M-v 则属于另一种类型的例外。当给定一个参数时，它们将滚动你指 +定的“行数”，而不是“屏数”。举例来说，C-u 8 C-v 将屏幕向下滚动 8 行， +而不是 8 屏。 + +>> 现在试试看，输入 C-u 8 C-v。 + +这个命令应该已经将文字向上滚动了 8 行。如果你想将它再次地向下滚动，你可 +以给定一个参数然后执行 M-v。 + +如果你正在使用一个窗口系统，比如 X11 或者微软的 Windows，那么在 Emacs +窗口的边缘应该有一个长方形的区域叫“滚动条”，你可以用鼠标操纵滚动条来 +滚动文字。 + +>> 试着在“滚动条内的反白区域”上按一下鼠标中键。 + 文字应该会滚动到鼠标所指示的位置。 + +>> 当按住中键时，试着将鼠标上下移动。 + 你会看到文字随着鼠标的移动而上下滚动。 + 【Windows 版本符合 Windows 程序的传统操作习惯，上述操作不适用。】 + + +* 在 EMACS 失去响应的时候（WHEN EMACS IS HUNG） ----------------------------------------------- - Emacs ʧȥӦ C-g ȫֹC-g -Ҳֹһִйõ - -C-g ȡֲֻ뵽һ - ->> C-u 100 趨һֵΪ 100 ֲȻ C-g - ٰ C-fӦֻƶһַΪѾ C-g ȡ˲ - -㲻Сİһ Ҳ C-g ȡ -˵ƺ⣬Ϊ˳Ӧ C-M-g - ȡ ȷ - - -* õDISABLED COMMANDS +如果 Emacs 对你的命令失去响应，你可以用 C-g 来安全地终止这条命令。C-g +也可以终止一条执行过久的命令。 + +C-g 还可以取消数字参数和只输入到一半的命令。 + +>> 输入 C-u 100 设定一个值为 100 的数字参数，然后按 C-g。 + 现在再按 C-f，光标应该只会移动一个字符，因为你已经用 C-g 取消了参数。 + +如果你不小心按了一下 ，你也可以用 C-g 来取消它。 +【这个说法似乎有问题，因为按照这个按键顺序输入的应该是 C-M-g。 + 取消 的正确做法是再连按两次 。】 + + +* 被禁用的命令（DISABLED COMMANDS） ----------------------------------- -һЩ Emacs áˣԱѧڲ˽ȷйܵ -ö鷳 - -õһõEmacs ʾһʾϢ -ǸʲôģѯǷҪڵõĿ϶ִ֮ - - Emacs ѯʱӦðոһ˵ -㲻ãͰn - ->> C-x C-l һõ - Ȼ n شѯʡ - - -* WINDOWS +有一些 Emacs 命令被“禁用”了，以避免初学者在不了解其确切功能的情况下误 +用而造成麻烦。 + +如果你用到了一个被禁用的命令，Emacs 会显示一个提示消息，告诉你这个命令 +到底是干什么的，询问你是否要继续，并在得到你的肯定之后再执行这命令。 + +如果你真的想用这条命令，在 Emacs 询问你的时候应该按空格。一般来说，如果 +你不想用，就按“n”。 + +>> 试试 C-x C-l （这是一个被禁用的命令） + 然后用 n 来回答询问。 + + +* 窗格（WINDOWS） ----------------- -Emacs жÿʾͬ֡ôԸ -ѧιصĴʵҲܼ򵥣 - - C-x 1 ֻһҲǹصд񣩡 - -ҲȰ CONTROL-x Ȼٰ 1C-x 1 ᱣڵĴ񣬲 -ĻͬʱصĴ - ->> ѹƵȻ C-u 0 C-l - ->> CONTROL-h k CONTROL-f۲쵱һ´ʱǰʾ - CONTROL-f ĵСġ - ->> C-x 1 صĵ - -ǰѧ̫һΪַ CONTROL-x -ʼһϵ CONTROL-x ʼģЩ඼ļ -bufferںϸܡȵĶйأ -Щܰ 2 3 4 ַ - - -* ɾINSERTING AND DELETING +Emacs 可以有多个窗格，每个窗格显示不同的文字。后面会介绍怎么对付多个窗 +格，现在我们先学会如何关掉多余的窗格。其实也很简单： + + C-x 1 只保留一个窗格（也就是关掉其它所有窗格）。 + +也就是先按 CONTROL-x 然后再按 1。C-x 1 会保留光标所在的窗格，并将其扩大 +到整个屏幕，同时关掉所有其它的窗格。 + +>> 把光标移到本行然后输入 C-u 0 C-l。 + +>> 输入 CONTROL-h k CONTROL-f。观察当一个新窗格出现时当前窗格（用来显示 + CONTROL-f 命令的文档）是如何缩小的。 + +>> 输入 C-x 1 关掉文档窗格。 + +这个命令跟先前学过的命令不太一样，因为它包含了两个字符，以 CONTROL-x 开 +始。有一系列命令都是以 CONTROL-x 开始的，这些命令许多都跟“窗格、文件、 +缓冲区【缓冲区（buffer）会在后文详细介绍】”等等诸如此类的东西有关，其 +中有些命令可能包含了 2 个、3 个或者 4 个字符。 + + +* 插入与删除（INSERTING AND DELETING） -------------------------------------- -ֺܼ򵥣ֱü̾Ϳˡַܿ A7* ȵȣ - Emacs ΪֲҿֱӲ롣 سһ -з - - ɾһַ Emacs ֮ -Ӧһһ˵ λ Ϸijһͷ -ļͨʾΪDeleteDelߡBackspace - -ҵˡBackspaceôӦþ ʱڱ -ĵطҵһDelôҲӦò - -һָͨõ˵ǣ ɾλڹǰһַ - ->> ھԡõ֣Ȼ󰴼 ɾǡ - õļ޸ģʲôûϵרϰõġ - -һֺܳ˴ĿȣʾµIJֻڽڵһм -ʾʱһбߣڿ̨Ƿбߣͼδϵͳ -ӦһССתͷʾұأijһеĽʾ - ->> ֣һֱĻұ߽磬Ȼῴһг֡ - ->> ɾһЩֱ֣гСڴȣоʧˡ - -зַһԱɾмĻзɾн -һСϲһ̫˴ȣͻһ -ʾ - ->> ƶ굽ijеĿͷ - ʱнǰһһ𱻺ϲΪһС - ->> ²ղɾĻз - -ǰ潲󲿷ֵ Emacs ָظҲַ -ظִַʵϾַͬ - ->> C-u 8 *⽫ ******** - -ãӦѾĵı޸Ĺܣʵɾ -ԴΪλУһڡɾС᣺ - - ɾǰһַ - C-d ɾһַ - - M- Ƴǰһ - M-d Ƴһ - - C-k Ƴӹ굽βַ - M-k Ƴӹ굽βַ - -Ѿע⵽ˡɾdelete͡Ƴkillô𣬺 -Ļϸ˵ - -ע⡰ C-dСM- M-dǸǰ C-f - M-f ģʵǿַȺһ㣩C-k - M-k Ĺϵij̶ֳ C-e M-e һѡһС͡һ䡱 -һȵĻ - -Ҳһͨõİ취Ƴκһ֣Ȱѹƶ -ҪƳһˣȻ C-@ C-SPCһɣSPCָո񣩡ע⣬ -C-SPC û趨뷨ȼC-SPC ͱϵͳض -ݸ Emacs ˣﻹƼʹC-@Ȼ󽫹ƶһˣ -ٰ C-w Ϳ԰λ֮Ƴˡ - ->> ƶ굽һοͷġ㡱֡ ->> C-@ Emacs ӦûĻ·ʾһMark setϢ ->> ƶ굽ڶеġˡ֡ ->> C-wӡ㡱ʼˡ֮ǰֱȫƳ - -ע,Ƴkill͡ɾdeleteIJͬڱƳĶһ -ɾľͲˡʵϣƳĶȻʧˣ -ʵϱ Emacs ¼˻һɾĶȻҲܻ -ڴѾ EmacsˣԾҲˡ²뱻 -ֳΪٻأyankһԣЩֵܶ -ּ¼DZ趨ˡٻءЩֻһַ -ֻհ׵Ͳ¼ݣȻҲ޷ٻˣ - ->> ƶ굽һǿհеͷȻ C-k Ƴһϵ֡ - ->> ٴ C-kԿƳ˸һкĻз - -ע⣬ C-k һеƳڶ C-k Ƴзʹ -ежƶC-k ֲķʽرѲָ -ôͬĻзһƳظ C-k ѡ C-u 2 -C-k ԼǵĻзƳֻ C-k Ȼ - - -ƳָֻĶΪٻأyankingͺѱ˴ -ߵĶɾֵĵطٻأҲڱ -طٻأԶٻͬԵõĶ - -ٻص C-yڹڴƳ֡ - ->> Կ C-y ٻء - -һ˺ü C-kôбƳлᱻ洢һֻҪһ -C-y Ϳ԰Ƕٻء - ->> ԣ C-k - -ָոձƳ֣ - ->> C-yȻѹƶУٰһ C-y - Ӧ֪ôˡ - -C-y ٻһƳݣٻǰƳأǵȻ -ûж M-y ٻǡ C-y ٻƳ֮󣬽 -ٰ M-y ͿٻǰһαƳݣٰһ M-y ֿٻ -һεġʹ M-y ֱҵҪٻصĶȻʲôҲ -༭ˡ - - M-y ܶΣܻصʼ㣬ҲƳ֡ -óʵһ - ->> ƳһУƶһ¹꣬ȻƳһС - C-y ڶƳٻ - ٰ M-yᱻһƳȡ - ٰ M-y ᷢʲô - ټֱڶбٻȻΡ - ȤŸ M-y ָһĻ򸺵IJ - - -* UNDO --------------- - -޸һ֣־øĵòã undo г -C-x u - -ͨ C-x u һɵиı䣻һεʹ -C-x uǰҲγ - -⣺ -1 ûиıֵ㣨ƶ͹ -2 ӼַΪλÿ 20 ַд - Ϊ˼ڳ֡ʱҪ C-x u Ĵ - ->> C-k һƳȻ C-x u ٴγ֡ - -C-_ Ҳdzø C-x u һȽ׶롣C-_ -ȱijЩϿ̫ܲװҲͬʱṩ C-x u ԭ -ijЩնϣ԰ס CONTROL ٰ/ C-_ - -ֲ C-_ C-x u ִгظ - - -* ļFILE --------------- - -뱣湤ɹҪǵộһ˳ Emacs ༭־ͻᶪʧҪ -̣Ҫڱ༭ǰѰҡһļͨҲΪʡ -ļ - -Ѱҵһļζ Emacs 鿴ļݡǶȿ -͵ֱӱ༭ļֻ޸ֻڡ̡ʱŻ -дļҲΪˣԶһдһļذȱ -ļҲ浽ϡڴ̵ʱEmacs Ѵǰļ棬 -Է֮뷴ڡ - -Ļ·ӦܹͷβǶߡ-һУͨһЩ ---:-- TUTORIAL.cn֣Щִ㵱ǰڷʵļ -ڷʵļСTUTORIAL.cnֻһʱʹõĿÿ -Emacs Ѱҵһļļͻλá - -Ѱļһص㣬Ǿļdz -˶һȻļ -֮ - - C-x C-f Ѱһļ - -Emacs ʾļļĻ׶˵һУһ -бΪС壨minibufferСʹͨ Emacs ༭ -༭ļ - -СļʵҲһʱ C-g ȡ - ->> C-x C-fȻ C-g - صС壬ͬʱҲȡʹС C-x C-f  - ȻˣҲûκļ - - ļ롣֮ C-x C-f ʼҵָ -ļС C-x C-f ֮Ҳʧ - -գۼļͱʾĻϣԿʼ༭ˡ - - C-x C-s ļ - - Emacs еִ洢ļСһδ̵ʱ Emacs Ὣԭ -ԱݡĹͨԭļ֮һ~ַ -˵һ˵ԣصļݿ - M-x customize-variable make-backup-files - -̽Emacs ʾдļļɾ̵ϰߣ -Լϵͳʧ - ->> C-x C-s ѱָϴ - Ļ·һϢWrote ...TUTORIAL.cn - -㲻Ѱһеļ鿴༭Ѱһڵļ -ʵ Emacs ļķҵڵļֻڴ̵ʱ -Emacs Żļ֮һо͸༭һļû -ˡ - - -* BUFFER +插入文字很简单，直接敲键盘就可以了。你能看到的字符，比如 A、7、* 等等， +都被 Emacs 视为文字并且可以直接插入。敲 （回车键）会插入一个换 +行符。 + +你可以用 来删除最后输入的一个字符，这个跟你在 Emacs 之外的用 +法应该一样。一般来说 就是位于 键上方某处的一个大块头 +的键，通常被标示为“Delete”、“Del”或者“Backspace”。 + +如果你找到了“Backspace”键，那么它应该就是 ；这时哪怕你又在别 +的地方找到了一个“Del”键，那么它也应该不是 。 + +一种更通用的说法是， 将删除位于光标前的一个字符。 + +>> 现在就来试试――敲点字，然后按几下 删除它们。 + 不用担心文件被修改，你做什么都没关系，这里就是专给你练习用的。 + +如果一行文字很长、超出了窗格的宽度，显示不下的部分会在紧邻的下一行继续 +显示。这时会有一个反斜线（在控制台下是反斜线，如果你用图形窗口系统，则 +应该是一个小小的转弯箭头）显示在右边沿，表明这是某一行的接续显示。 + +>> 输入文字，一直到屏幕的右边界，然后继续，你会看到一个接续行出现。 + +>> 用 删掉一些文字，直到此行长度小于窗格宽度，接续行就消失了。 + +换行符跟其它字符一样可以被删除。两行中间的换行符被删除后，这两行将会合 +并成一行。如果合并后的这一行太长，超出了窗格宽度，它就会以一个接续行来 +显示。 + +>> 移动光标到某行的开头并输入 。 + 这时该行将与其前一行一起被合并为一行。 + +>> 输入 重新插入你刚才删除的换行符。 + +前面讲过，大部分的 Emacs 命令都可以指定重复次数，这其中也包括输入字符的 +命令。重复执行输入字符的命令实际上就是输入多个相同的字符。 + +>> 试试 C-u 8 *，这将会插入 ********。 + +好，现在你应该已经掌握了最基本的的文本插入和修改功能，其实删除还可以 +“以词为单位”进行，下面是一个关于“删除”操作的小结： + + 删除光标前的一个字符 + C-d 删除光标后的一个字符 + + M- 移除光标前的一个词 + M-d 移除光标后的一个词 + + C-k 移除从光标到“行尾”间的字符 + M-k 移除从光标到“句尾”间的字符 + +【可能你已经注意到了“删除（delete）”和“移除（kill）”的用词区别，后 +文会有详细说明。】 + +注意“ 和 C-d”还有“M- 和 M-d”是根据前述惯例从 C-f +和 M-f 衍生出来的（其实不是控制字符，我们先忽略这一点）。C-k +和 M-k 的关系在某种程度上与 C-e 和 M-e 一样――如果把“一行”和“一句” +作一个类比的话。 + +你也可以用一种通用的办法来移除缓冲区里的任何一部分：首先把光标移动到你 +想要移除的区域的一端，然后按 C-@ 或 C-SPC（任一即可，SPC指空格）【注意， +C-SPC 往往被中文用户设定成输入法热键，如果这样，C-SPC 就被系统拦截而无 +法传递给 Emacs 了，因此这里还是推荐使用C-@。】，然后将光标移动到另一端， +再按 C-w 就可以把位于这两点之间的所有文字移除了。 + +>> 移动光标到上一段开头的“你”字。 +>> 输入 C-@ 。Emacs 应该会在屏幕的下方显示一个“Mark set”的消息。 +>> 移动光标到第二行中的“端”字。 +>> 输入 C-w，从“你”开始到“端”之前的文字被全部移除。 + +注意,“移除（kill）”和“删除（delete）”的不同在于被移除的东西可以找回 +来，而被删除的就不行了。【实际上，移除掉的东西虽然看起来“消失”了，但 +实际上被 Emacs 记录了下来，因此还可以找回来；而删除掉的东西虽然也可能还 +在内存里，但是已经被 Emacs“抛弃”了，所以就找不回来了。】重新插入被移 +除的文字称为“召回（yank）”。一般而言，那些可能消除很多文字的命令会把 +消除掉的文字记录下来（它们被设定成了“可召回”），而那些只消除一个字符 +或者只消除空白的命令就不会记录被消除的内容（自然你也就无法召回了）。 + +>> 移动光标到一非空白行的行头，然后输入 C-k 移除那一行上的文字。 + +>> 再次 C-k，你可以看到它移除了跟在那一行后面的换行符。 + +注意，单独的 C-k 会把一行的内容移除，而第二个 C-k 则会移除换行符，并使 +其后所有的行都向上移动。C-k 处理数字参数的方式很特别，它会把参数指定的 +那么多行连同其后的换行符一起移除，而不仅仅是重复 C-k 而已。比如 C-u 2 +C-k 会把两行以及它们的换行符移除；而如果只是输入 C-k 两次显然不是这个结 +果。 + +将被移除的文字恢复的动作称为“召回（yanking）”。（就好像把别人从你身边 +移走的东西又猛力地拉回来。）你可以在你删除文字的地方召回，也可以在别的 +地方召回，还可以多次召回同样的文字以得到它的多个拷贝。 + +召回的命令是 C-y。它会在光标所在处插入你最后移除的文字。 + +>> 试试看，输入 C-y 将文字召回。 + +如果你一次连按了好几下 C-k，那么所有被移除的行会被存储在一起，只要一个 +C-y 就可以把它们都召回。 + +>> 在这里试试，连续按几次 C-k。 + +现在再来恢复刚刚被我们移除的文字： + +>> 按 C-y。然后把光标往下移动几行，再按一次 C-y。 + 现在你应该知道怎么复制文字了。 + +C-y 可以召回最近一次移除的内容，那如何召回前几次移除的内容呢？它们当然 +没有丢，你可以用 M-y 来召回它们。在用 C-y 召回最近移除的文字之后，紧接 +着再按 M-y 就可以召回再前一次被移除的内容，再按一次 M-y 又可以召回再上 +一次的……连续使用 M-y 直到找到你想要召回的东西，然后什么也不用做，继续 +编辑就行了。 + +如果连续按 M-y 很多次，你可能会回到起始点，也就是最近移除的文字。 +【看得出这实际上是一个环。】 + +>> 移除一行，移动一下光标，然后再移除另外一行。 + 按 C-y 将第二次移除的那行召回来。 + 紧接着再按 M-y，它将会被第一次移除的那行取代。 + 试着再按几下 M-y 看看会发生什么。 + 再继续，直到第二行被召回来，然后再做个几次。 + 如果感兴趣，你可以试着给 M-y 指定一个正的或负的参数。 + + +* 撤销（UNDO） +-------------- + +如果你修改了一段文字，又觉得改得不好，可以用 undo 命令进行撤销： +C-x u。 + +通常 C-x u 会消除一个命令所造成的所有改变；如果你在一行中连续多次地使用 +C-x u，你会把以前的命令也依次撤销。 + +但是有两个例外： +1） 没有改变文字的命令不算（包括光标移动命令和滚动命令） +2） 从键盘输入的字符以组为单位――每组 20 个字符――来进行处理。 + （这是为了减少你在撤销“插入文字”动作时需要输入 C-x u 的次数） + +>> 用 C-k 将这一行移除，然后输入 C-x u ，它会再次出现。 + +C-_ 也是撤销命令；它的作用跟 C-x u 一样，但是它比较容易多次输入。C-_ 的 +缺点是在某些键盘上可能不太容易按，这也正是我们同时提供 C-x u 的原因。在 +某些终端上，你可以按住 CONTROL 再按“/”来输入 C-_。 + +数字参数对于 C-_ 和 C-x u 的意义是执行撤销的重复次数。 + + +* 文件（FILE） +-------------- + +想保存工作成果就要记得存盘，否则一旦退出 Emacs 你编辑的文字就会丢失。要 +存盘，就要在编辑前“寻找”到一个存盘文件。（这个过程通常也被称为“访问” +文件。） + +寻找到一个文件意味着你可以在 Emacs 里查看这个文件的内容。从许多角度看， +这就等于你在直接编辑这个文件，只是你所做的修改只有在“存盘”的时候才会 +被写入文件。也正因为如此，你可以丢弃一个写到一半的文件而不必把这个残缺 +文件也保存到计算机上。在存盘的时候，Emacs 会把存盘前的文件重命名保存， +以防你改完之后又想反悔。 + +在屏幕的下方，你应该能够看到头尾都是短线“-”的一行，行首通常是一些诸如 +“--:-- TUTORIAL.cn”的文字，这些文字代表了你当前正在访问的文件。比如你 +现在正在访问的文件叫“TUTORIAL.cn”，它只是一个给你临时使用的拷贝。每当 +Emacs 寻找到一个文件，文件名就会出现在这个位置。 + +寻找文件的命令有一个特点，那就是你必须给出文件名。我们称这个命令“从终 +端读入了一个参数”（在这里，这个参数显然就是文件名）。在你输入这条命令 +之后： + + C-x C-f 寻找一个文件 + +Emacs 会提示你输入文件名。你输入的文件名会出现在屏幕最底端的一行，这一 +行被称为小缓冲（minibuffer），在小缓冲里你可以使用通常的 Emacs 编辑命令 +来编辑文件名。 + +在小缓冲里输入文件名（其实输入其它东西也一样）时可以用 C-g 取消。 + +>> 输入 C-x C-f，然后输入 C-g + 这会关掉小缓冲，同时也会取消使用小缓冲的 C-x C-f 命令。 + 当然了，你也没有找任何文件。 + +用 结束文件名的输入。这之后 C-x C-f 命令开始工作并找到你指定的 +文件。小缓冲在 C-x C-f 命令结束之后也会消失。 + +眨眼间文件就被显示在屏幕上，你可以开始编辑了。存盘用这条命令： + + C-x C-s 储存这个文件 + +这条命令把 Emacs 中的文字存储到文件中。第一次存盘的时候 Emacs 会将原文 +件重命名以备份。重命名的规则通常是在原文件名之后添加一个“~”字符。 +【对许多人来说，这是一个烦人的特性，关掉文件备份可以用如下命令： + M-x customize-variable make-backup-files 】 + +存盘结束后，Emacs 会显示写入文件的文件名。你最好养成经常存盘的习惯，这 +可以减少系统崩溃和死机给你带来的损失。 + +>> 输入 C-x C-s 把本快速指南存下来。 + 你会在屏幕的下方看到一条消息：“Wrote ...TUTORIAL.cn”。 + +你不但可以寻找一个已有的文件来查看或编辑，还可以寻找一个不存在的文件。 +实际上这正是 Emacs 创建新文件的方法：找到不存在的新文件。只有在存盘的时 +候，Emacs 才会真正创建这个文件。而在这之后的一切就跟编辑一个已有文件没 +有区别了。 + + +* 缓冲区（BUFFER） ------------------ - C-x C-f ҵ򿪵ڶļһļȻ Emacs СҪ -лصһļһְ취һ C-x C-fͿ Emacs ͬ -ʱ򿪶ļ - ->> C-x C-f foo ķʽһΪfooļ - һЩ֣ C-x C-s ļfoo - C-x C-f TUTORIAL.cn ص - -Emacs ÿ༭еļһΪbufferĵطÿѰ -ҵһļEmacs ڲһгǰ -еĻ - - C-x C-b г - ->> ھһ C-x C-b - -۲һ»αģܸܿӦļͬʵϣһ - Emacs κֶijһ֡ - ->> C-x 1 뿪б - -ܴڶٻκʱֻһǰҲڱ -༭Ļͱ롰лȥ潲 -C-x C-f һְ취һ򵥵İ취Ǿ C-x b -뻺ơ - ->> C-x b foo ԻصļfooĻ - Ȼ C-x b TUTORIAL.cn ص - -£ӦļͬģĿ¼Ҳ -ǾԵġ C-x C-b õĻбʾ - - Emacs ￴ġκΡֶһijȻδ -жӦļʾбĻٱ硰*Messages* -ҲûжӦļŵĶ Emacs ײֵϢ - ->> C-x b *Messages* Ϣﶼʲô - Ȼ C-x b TUTORIAL.cn ص - -ijļЩ޸ģȻлһļ -ǰһļ̡Եһļ޸Ȼ Emacs УҲӦ -ĻңԵڶļ޸ҲӰ쵽һļã -Ҳͦ鷳ΪҪ洢һļҪ C-x C-f лȥ - C-x C-s ̡Ҫһķ Emacs ѾΪ׼ˣ - - C-x s - -C-x s ҳѱ޸ĵδ̵ĻȻѯʣǷҪ -̣ - ->> һ֣Ȼ C-x s - Ӧû㣬ǷҪΪ TUTORIAL.cn Ļ - y̡ - - -* չEXTENDING THE COMMAND SET +你可以用 C-x C-f 找到并打开第二个文件，但第一个文件仍然在 Emacs 中。要 +切回第一个文件，一种办法是再用一次 C-x C-f。这样，你就可以在 Emacs 中同 +时打开多个文件。 + +>> 用 C-x C-f foo 的方式建立一个名为“foo”的文件。 + 输入一些文字，再用 C-x C-s 保存文件“foo”。 + 最后，输入 C-x C-f TUTORIAL.cn 回到这里。 + +Emacs 把每个编辑中的文件都放在一个称为“缓冲区（buffer）”的地方。每寻 +找到一个文件，Emacs 就在其内部开辟一个缓冲区。用下面的命令可以列出当前 +所有的缓冲区： + + C-x C-b 列出缓冲区 + +>> 现在就试一下 C-x C-b + +观察一下缓冲区是如何被命名的，它很可能跟与其对应的文件同名。实际上，一 +个 Emacs 窗格里的任何文字都是某个缓冲区的一部分。 + +>> 输入 C-x 1 离开缓冲区列表 + +不管存在多少缓冲区，任何时候都只能有一个“当前”缓冲区，也就是你正在编 +辑的这个。如果你想编辑其它的缓冲区，就必须“切换”过去。上面讲过，用 +C-x C-f 是一种办法。不过还有一个更简单的办法，那就是用 C-x b。用这条命 +令，你必须输入缓冲区的名称。 + +>> 输入 C-x b foo 以回到文件“foo”的缓冲区。 + 然后输入 C-x b TUTORIAL.cn 回到这里。 + +大多数情况下，缓冲区与跟其对应的文件是同名的（不包括目录名），不过这也 +不是绝对的。用 C-x C-b 得到的缓冲区列表总是显示缓冲区名。 + +你在 Emacs 窗格里看到的“任何”文字都一定属于某个缓冲区。然而，缓冲区未 +必有对应文件：比如显示缓冲区列表的缓冲区就是这样。再比如“*Messages*” +缓冲区也没有对应文件，这个缓冲区里存放的都是在 Emacs 底部出现的消息。 + +>> 输入 C-x b *Messages* 瞅瞅消息缓冲区里都有什么东西。 + 然后再输入 C-x b TUTORIAL.cn 回到这里。 + +如果你对某个文件做了些修改，然后切换到另一个文件，这个动作并不会帮你把 +前一个文件存盘。对第一个文件的修改仍然仅存在于 Emacs 中，也就是在它对应 +的缓冲区里。并且，对第二个文件的修改也不会影响到第一个文件。这很有用， +但是也挺麻烦：因为如果你想要存储第一个文件，还需要先 C-x C-f 切换回去再 +用 C-x C-s 存盘。你需要一个更简便的方法，而 Emacs 已经为你准备好了： + + C-x s 保存多个缓冲区 + +C-x s 会找出所有已被修改但尚未存盘的缓冲区，然后向你逐个询问：是否需要 +存盘？ + +>> 插入一行文字，然后输入 C-x s。 + 它应该会问你，是否要储存名为 TUTORIAL.cn 的缓冲区？ + 按“y”告诉它你想存盘。 + + +* 命令集扩展（EXTENDING THE COMMAND SET） ----------------------------------------- -Emacs ϵǣҲ塣ǶӦ CONTROL META -ϼȻDzܵġEmacs չeXtend⣬չ -ַ - - C-x ַչ C-x ֮һַϼ - M-x չM-x ֮һ - -ܶչ൱ãȻѾѧǿܲô -áѾһЩչˣ C-x C-f Ѱļ C-x C-s -ļ˳ Emacs õ C-x C-c Ҳչõ˳ Emacs -ʲôʧEmacs ˳֮ǰ̵ģ - -ڿ̨£C-z ʱ뿪 EmacsȻ㻹ٻ - - C-z ϵͳУC-z Emacs𡱣Ҳ˵ص shell -˳ Emacsڳõ shell Уͨáfgߡ%emacs -λص Emacs С - -ûṩܵϵͳУC-z Emacs ֮´һ shell -򣬲ٴΡصEmacs СȻDzû뿪 -£ͨ shell exit shell ص Emacs - -ڴ˳½ʱ C-x C-c Emacs ʼ֮ -ⲿ֮Ҳ C-x C-c ˳һ㲻˳ -¼ûǰ Emacs ˳ - -C-x չкܶ࣬гѾѧģ - - C-x C-f Ѱļ - C-x C-s ļ - C-x C-b г - C-x C-c 뿪 Emacs - C-x 1 صдֻһ - C-x u - -չͨãֻڲģʽ¡ replace-string -ַ滻ȫķΧڰһַ滻һ - M-x ֮Emacs Ļ׶ѯʲȴ -replace-stringʵֻҪárepl sˣEmacs Զ -롣֮ - -ַ滻Ҫ滻ַ滻ַÿ -붼Իз - ->> ƵڶеĿհ״Ȼ - M-x repl schangedaltered - - ±һԭģӦϰ֮裺 - Notice how this line has changed: you've replaced... - -עһеı仯ڹ֮ķΧڣѾchangedʡ -֡ȫáaltered滻ˡ - - -* Զ棨AUTO SAVE +Emacs 的命令就像天上的星星，数也数不清。把它们都对应到 CONTROL 和 META +组合键上显然是不可能的。Emacs 用扩展（eXtend）命令来解决这个问题，扩展 +命令有两种风格： + + C-x 字符扩展。 C-x 之后输入另一个字符或者组合键。 + M-x 命令名扩展。M-x 之后输入一个命令名。 + +很多扩展命令都相当有用，虽然与你已经学过的命令比起来，他们可能不那么常 +用。我们早已经见过一些扩展命令了，比如用 C-x C-f 寻找文件和用 C-x C-s +保存文件；退出 Emacs 用的 C-x C-c 也是扩展命令。（不用担心退出 Emacs 会 +给你带来什么损失，Emacs 会在退出之前提醒你存盘的） + +在控制台下，C-z 可以暂时离开 Emacs――当然，你还可以再回来。 + +在允许 C-z 的系统中，C-z 会把 Emacs“挂起”，也就是说，它会回到 shell +但不退出 Emacs。在常用的 shell 中，通常可以用“fg”或者“%emacs”命令再 +次回到 Emacs 中。 + +在没有提供挂起功能的系统中，C-z 会在 Emacs 之下创建一个子 shell 来让你 +运行其它程序，并且再次“回到”Emacs 中――虽然我们并没有真正离开过。这 +种情况下，通常用 shell 命令“exit”从子 shell 回到 Emacs。 + +你最好在打算退出登陆的时候再用 C-x C-c。在 Emacs 被诸如邮件处理程序之类 +的外部程序调用之后，也可以用 C-x C-c 退出。不过一般来讲，如果你不想退出 +登录，最好还是把 Emacs 挂起而不是退出。 + +C-x 的扩展命令有很多，下面列出的是你已经学过的： + + C-x C-f 寻找文件。 + C-x C-s 保存文件。 + C-x C-b 列出缓冲区。 + C-x C-c 离开 Emacs。 + C-x 1 关掉其它所有窗格，只保留一个。 + C-x u 撤销。 + +用命令名扩展的命令通常并不常用，或只用在部分模式下。比如 replace-string +（字符串替换）这个命令，它会在全文范围内把一个字符串替换成另一个。在输 +入 M-x 之后，Emacs 会在屏幕底端向你询问并等待你输入命令名。如果你想输入 +“replace-string”，其实只需要敲“repl s”就行了，Emacs 会帮你自动 +补齐。输入完之后按 。 + +字符串替换命令需要两个参数――被替换的字符串和用来替换它的字符串。每个 +参数的输入都以换行符来结束。 + +>> 将光标移到本行下面第二行的空白处，然后输入 + M-x repl schangedaltered。 + + 【以下保留一行原文，以应练习之需：】 + Notice how this line has changed: you've replaced... + +请注意这一行的变化：在光标之后的范围内，你已经将“changed”这个词――不 +论它在哪里出现――全部用“altered”替换掉了。 + + +* 自动保存（AUTO SAVE） ----------------------- -Ѿ޸һļǻûüļͰչˣô -޸ľͺܻܿᶪʧΪ˱IJҷEmacs ᶨڽڱ -ļдһԶ桱ļСԶļļͷβһ -#ַڱ༭ļСhello.côԶļͽ -#hello.c#ļ֮ Emacs ɾ - -ԣ粻ķˣԴݵشԭļעⲻԶ -ļȻ M-x recover file ָԶļ -ʾȷϵʱ yes - - -* ECHO AREA ---------------------- - - Emacs ַĽڴ·Ϊ -ĵطʾλĻһС - - -* ״̬MODE LINE ---------------------- - -λڻϷһбΪ״̬״̬ϻʾһЩϢ磺 +如果你已经修改了一个文件，但是还没来得及存盘你的计算机就罢工了，那么你 +所做的修改就很可能会丢失。为了避免这样的不幸发生，Emacs 会定期将正在编 +辑的文件写入一个“自动保存”文件中。自动保存文件的文件名的头尾各有一个 +“#”字符，比如你正在编辑的文件叫“hello.c”，那么它的自动保存文件就叫 +“#hello.c#”。这个文件会在正常存盘之后被 Emacs 删除。 + +所以，假如不幸真的发生了，你大可以从容地打开原来的文件（注意不是自动保 +存文件）然后输入 M-x recover file 来恢复你的自动保存文件。在提 +示确认的时候，输入 yes。 + + +* 回显区（ECHO AREA） +--------------------- + +如果 Emacs 发现你输入多字符命令的节奏很慢，它会在窗格的下方称为“回显区” +的地方给你提示。回显区位于屏幕的最下面一行。 + + +* 状态栏（MODE LINE） +--------------------- + +位于回显区正上方的一行被称为“状态栏”。状态栏上会显示一些信息，比如： --:** TUTORIAL.cn (Fundamental)--L670--54%---------------- -״̬ʾ Emacs ״̬ڱ༭ֵһЩϢ - -Ӧ֪ļ˼ɣҵǸļ-NN%-- ʾǹ -ȫеλáλļĿͷôʾ --Top-- --00%-- -λļĩβʾ --Bot--ļСһʾȫݣ -ô״̬ʾ --All-- - -L ָ˹екš - -ͷǺţ*ʾѾĶոմ򿪵ļ϶ûбĶ -״̬ʾIJǺŶǶߣ- - -״̬Сݸ㵱ǰʹõı༭ģʽȱʡģʽ -Fundamentalʹõһ֡ģʽ - -Emacs ģʽܡ༭ġ Lisp ģʽҲ -༭Ȼıġ Text ģʽκֻӦһģ -ʽƻʾ״̬ϣҲʾFundamentalĵط - -ģʽͨıһЩΪȷ˵ܱ༭ʲôԵij룬 -һͬע͡ڲͬע͵﷨Dz -ͬģʱͬģʽͻøԲͬ﷨ע͡ģʽǿ - M-x չM-x fundamental-mode Ϳл Fundamental -ģʽ - -༭ȻıڡӦ Text ģʽ - ->> M-x text mode - -ģʲôû䡣ϸһЩԷ֣M-f M-b ڰѵţ' -Ϊʵһˡǰ Fundamental ģʽУM-f M-b -Ϊָʵķš - -ģʽͨһЩƵСΪܶʵɵǡͬĹ -ֻڲͬ»вͬĹʽѡνͬ족 -Emacs õ˺ܺõ֡ - - C-h m Բ鿴ǰģʽĵ - ->> C-u C-v дĻϷ ->> C-h m Text ģʽ Fundamental ģʽЩͬ ->> C-x 1 صĵ - -ģʽ֮Գ֮ΪmajorģʽΪͬʱСģʽminor -modeڡģʽģʽṩһЩĹܡÿģʽ -Զؿ͹رգģʽ޹أģʽҲ޹ءԲ -ʹøģʽҲֻʹһͬʱʹöģʽ - -һԶУAuto Fillĸģʽãرڱ༭Ȼı -ʱԶкEmacs ֳһб߽ʱԶ㻻С - - M-x auto fill mode ԶģʽһԶ -ģʽᱻرաҲ˵ԶģʽûбῪ -Ѿˣر˵ -أtoggleģʽ - ->> M-x auto fill modeȻõʲôֱ㿴 - ֳСһЩոΪ Auto Fill ֻڿհ״жС - ոӢ˵DZģ򲻱ء - -б߽ͨ趨Ϊ 70 ַָӢַ C-x f -ֲ趨 - ->> C-x f ݲ 20 C-u 2 0 C-x f - ȻһЩ֣۲ Emacs Զж - C-x f ߽ 70 - -ڶмһЩ޸ģôԶģʽ -УҪ M-q ֶСע⣬λҪеһ - ->> ƶ굽ǰһУȻ M-q - - -* SEARCHING +状态栏显示了 Emacs 的状态和你正在编辑的文字的一些信息。 + +你应该知道文件名的意思吧？就是你找到的那个文件嘛。-NN%-- 显示的是光标在 +全文中的位置。如果位于文件的开头，那么就显示 --Top-- 而不是 --00%--；如 +果位于文件的末尾，就显示 --Bot--。如果文件很小，一屏就足以显示全部内容， +那么状态栏会显示 --All--。 + +“L” 和其后的数字给出了光标所在行的行号。 + +最开头的星号（*）表示你已经对文字做过改动。刚刚打开的文件肯定没有被改动 +过，所以状态栏上显示的不是星号而是短线（-）。 + +状态栏上小括号里的内容告诉你当前正在使用的编辑模式。缺省的模式是 +Fundamental，就是你现在正在使用的这个。它是一种“主模式”。 + +Emacs 的主模式林林总总。有用来编辑程序代码的――比如 Lisp 模式；也有用 +来编辑各种自然语言文本的――比如 Text 模式。任何情况下只能应用一个主模 +式，其名称会显示在状态栏上，也就是现在显示“Fundamental”的地方。 + +主模式通常会改变一些命令的行为。比方说，不管编辑什么语言的程序代码，你 +都可以用一个相同的命令来添加注释。但是在不同的语言中注释的语法往往是不 +同的，这时不同的主模式就会用各自不同的语法规则来添加注释。主模式都是可 +以用 M-x 启动的扩展命令，M-x fundamental-mode 就可以切换到 Fundamental +模式。 + +编辑自然语言文本――比如现在――应该用 Text 模式。 + +>> 输入 M-x text mode。 + +别担心，什么都没变。不过细心一些可以发现，M-f 和 M-b 现在把单引号（'） +视为词的一部分了。而在先前的 Fundamental 模式中，M-f 和 M-b 都将单引号 +视为分隔单词的符号。 + +主模式通常都会搞一些类似的小动作，因为很多命令其实完成的是“相同的工 +作”，只是在不同环境下会有不同的工作方式而已。【所谓“求同存异”，在 +Emacs 里得到了很好的体现】 + +用 C-h m 可以查看当前主模式的文档。 + +>> 用 C-u C-v 将本行带到屏幕的最上方。 +>> 输入 C-h m，看看 Text 模式与 Fundamental 模式有哪些不同。 +>> 输入 C-x 1 关掉文档窗格。 + +主模式之所以称之为“主（major）”模式，是因为同时还有“辅模式”（minor +mode）存在。辅模式并不能替代主模式，而是提供一些辅助的功能。每个辅模式 +都可以独立地开启和关闭，跟其它辅模式无关，跟主模式也无关。所以你可以不 +使用辅模式，也可以只使用一个或同时使用多个辅模式。 + +有一个叫做自动折行（Auto Fill）的辅模式很有用，特别是在编辑自然语言文本 +的时候。启用自动折行后，Emacs 会在你打字超出一行边界时自动替你换行。 + +用 M-x auto fill mode 启动自动折行模式。再用一次这条命令，自动 +折行模式会被关闭。也就是说，如果自动折行模式没有被开启，这个命令会开启 +它；如果已经开启了，这个命令会关闭它。所以我们说，这个命令可以用来“开 +关（toggle）”模式。 + +>> 现在输入 M-x auto fill mode。然后随便敲点什么，直到你看到它 + 分成两行。你必须敲一些空格，因为 Auto Fill 只在空白处进行断行。 + 【输入空格对英文来说是必须的，而对中文则不必。】 + +行边界通常被设定为 70 个字符【这里指英文字符】，你可以用 C-x f 命令配合 +数字参数来重新设定它。 + +>> 输入 C-x f 并传递参数 20： C-u 2 0 C-x f。 + 然后输入一些文字，观察 Emacs 的自动折行动作 + 最后再用 C-x f 将边界设回 70。 + +如果你在段落的中间做了一些修改，那么自动折行模式不会替你把整个段落重新 +折行，你需要用 M-q 手动折行。注意，光标必须位于你需要折行的那一段里。 + +>> 移动光标到前一段中，然后输入 M-q。 + + +* 搜索（SEARCHING） ------------------- -Emacs ǰַһƶɹ -󣬹ͣĿֵĵط - -Emacs Ķ֮ڣǡģincremental˼ -ͬʱУڼһһʵĹУEmacs Ѿ -ʼˡ - -C-s ǰC-r ֱô죡żԡ - -ڰ C-s ֮󣬻СI-search֣Ŀǰ Emacs -ڡ״̬ȴִ Խ - ->> C-s ʼһעһ㣬һһַ - 롰cursorʣÿһֶͣһ²۲ꡣ - Ӧҵcursorˡ ->> ٰһ C-sһcursorֵλá ->> ڰĴ˸ƶġ ->> - -ϸôһνʽУEmacs ᳢ĿֵλáҪ -һλãٰһ C-sҲĿ꣬Emacs ᷢ١ -һʧܡУ C-g ֹᷢ - C-g ùصʼλã ùϣ -ǺõĹܡ - -ע⣺ijЩն£ C-x C-s ᶳĻĻûκʹ㿴 - Emacs κα仯ԭDzϵͳġơ C-s -Ļ C-q ԽĻᡣҪ⣬ο Emacs ֲ -ġSpontaneous Entry to Incremental SearchһڡEmacs ֲܻû -ķ롿ṩһЩõĽ顣 - -ڽʽУ˸ɾĿַһַҹص -һλáѾˡcͣڡcһγ -ֵλã롰uͣڡcuһγֵλãʱٰ˸ -uʹִʧˣȻصcһγֵλá - -⣬ʱ CONTROL META ϼĻܻ -Ҳ⣬ C-s M-r Щ - -ǰ˵Ķǡ¡롰ϡ C-rC-r C-s -ȳ෴֮⣬IJһ - - -* രMULTIPLE WINDOWS +Emacs 可以向前或向后搜索字符串。搜索命令是一个移动光标的命令：搜索成功 +后，光标会停留在搜索目标出现的地方。 + +Emacs 的搜索命令的独特之处在于，它是“渐进的（incremental）”。意思是搜 +索与输入同时进行：你在键盘上一字一句地输入搜索词的过程中，Emacs 就已经 +开始替你搜索了。 + +C-s 是向前搜索，C-r 是向后搜索。不过手别这么快！别着急试。 + +在按下 C-s 之后，回显区里会有“I-search”字样出现，表明目前 Emacs 正处 +于“渐进搜索”状态，并等待你输入搜索字串。按 可以结束搜索。 + +>> 输入 C-s 开始一个搜索。注意敲慢一点，一次输入一个字符。 + 慢慢输入“cursor”这个词，每敲一个字都停顿一下并观察光标。 + 现在你应该已曾经找到“cursor”这个词了。 +>> 再按一次 C-s，搜索下一个“cursor”出现的位置。 +>> 现在按四次退格键，看看光标是如何移动的。 +>> 敲 结束搜索。 + +看仔细了么？在一次渐进式搜索中，Emacs 会尝试跳到搜索目标出现的位置。要 +跳到下一个命中位置，就再按一次 C-s。如果找不到目标，Emacs 会发出“哔” +的一声，告诉你搜索失败。在整个过程中，都可以用 C-g 来终止搜索。【你会发 +现 C-g 会让光标回到搜索开始的位置，而 则让光标留在搜索结果上， +这是很有用的功能。】 + +注意：在某些终端下，输入 C-x C-s 会冻结屏幕【屏幕没有任何输出】，使你看 +不到 Emacs 的任何变化。其原因是操作系统的“流量控制”功能拦截了 C-s 并 +冻结了屏幕。用 C-q 可以解除屏幕冻结。要解决这个问题，请参考 Emacs 手册 +里的“Spontaneous Entry to Incremental Search”一节【Emacs 手册可能还没 +有中文翻译】，那里提供了一些有用的建议。 + +在渐进式搜索中，按退格键会删除目标字符串的最后一个字符，并且光标会回到 +最近一次搜索的命中位置。比如你已经输入了“c”，光标就停在“c”第一次出 +现的位置，再输入“u”，光标停在“cu”第一次出现的位置，这时再按退格键， +“u”就从搜索字串中消失了，然后光标会回到“c”第一次出现的位置。 + +另外，如果你在搜索的时候输入了 CONTROL 或者 META 组合键的话，搜索可能会 +结束。（也有例外，比如 C-s 和 M-r 这些用于搜索的命令。） + +前面说的都是“向下”搜索，如果想“向上”搜索，可以用 C-r。C-r 与 C-s +相比除了搜索方向相反之外，其余的操作都一样。 + + +* 多窗格（MULTIPLE WINDOWS） ---------------------------- -Emacs ܹ֮ܶ࣬Ļͬʱʾ֮һ - ->> ƶ굽һУȻ C-u 0 C-l - ->> C-x 2ὫĻֳ - ʾĶDZƪָϣͣϷĴ - ->> C-M-v ·Ĵ - 㲢û META ESC C-v Ҳԡ - Ϲ C-M-S-vҲͬʱס CONTROLMETA SHIFT ٰ v - ->> C-x ooָǡother - תƵ·Ĵ - ->> ·ĴУ C-v M-v - ͬʱϷĴĶЩָ - ->> C-x o ƻصϷĴ - صϷԭڵλá - -ʹ C-x o ԱдÿһԼĹλãֻ -һʾꡣڿ̨²ʾ꣬ͼ -ȱʡʾΪοչꡣһеı༭ڵĴ -dzΪѡеĴ񡱡 - -һб༭һΪοʱC-M-v Ǻõ -ʼմڱ༭УȻ C-M-v һ񡣡 -УԾͺʺַʽС - -C-M-v һ CONTROL-META ϼ META Ļͬʱס -CONTROL META vCONTROL META ȰĸԣΪ -ֻΣmodifyַġ - -㲢û META Ҳ ESC 棬ĻҪעⰴ˳ -ˣ ESC Ȼ CONTROL-vCONTROL-ESC v ûõģ -Ϊ ESC һַһμmodifier key - ->> Ϸ C-x 1 ص· - -·Ĵ C-x 1ôͻصϷĴ԰ -ǡֻһ񡱡ڱ༭ - -ͬĴʾͬĻһ C-x C-f һ -ļһ񲢲ᷢʲô仯κһﶼļ - -ķһ¿ļ - ->> C-x 4 C-fһļ - Կָļ·ĴУͬʱҲ - ->> C-x o صϷĴȻ C-x 1 ص· - - -* ݹ༭RECURSIVE EDITING LEVELS +Emacs 的迷人之处很多，能够在屏幕上同时显示多个窗格就是其中之一。 + +>> 移动光标到这一行，然后输入 C-u 0 C-l。 + +>> 现在输入 C-x 2，它会将屏幕划分成两个窗格。 + 这两个窗格里显示的都是本篇快速指南，而光标则停留在上方的窗格里。 + +>> 试试用 C-M-v 滚动下方的窗格。 + （如果你并没有 META 键，用 ESC C-v 也可以。） + 【向上滚动是 C-M-S-v，也就是同时按住 CONTROL、META 和 SHIFT 再按 v】 + +>> 输入 C-x o（“o”指的是“其它（other）”）， + 将光标转移到下方的窗格。 + +>> 在下方的窗格中，用 C-v 和 M-v 来滚动。 + 同时继续在上方的窗格里阅读这些指导。 + +>> 再输入 C-x o 将光标移回到上方的窗格里。 + 光标会回到它在上方窗格中原本所在的位置。 + +连续使用 C-x o 可以遍历所有窗格。每一个窗格都有它自己的光标位置，但是只 +有一个窗格会真正显示这个光标。【其它窗格在控制台下不会显示光标，在图形 +窗口下缺省显示为镂空光标。】一般所有的编辑命令都作用于这个光标所在的窗 +格，我们称这个窗格为“被选中的窗格”。 + +当你在一个窗格中编辑，但用另一个窗格作为参考的时候，C-M-v 是很有用的命 +令。你可以始终处于编辑窗格中，然后用 C-M-v 命令滚动另外一个窗格。【比如 +翻译和校对就很适合用这种方式进行。】 + +C-M-v 是一个 CONTROL-META 组合键。如果你有 META 键的话，可以同时按住 +CONTROL 和 META 键并输入 v。CONTROL 和 META 键先按哪个都可以，因为它们 +只是用来“修饰（modify）”你输入的字符的。 + +如果你并没有 META 键，你也可以用 ESC 来代替，不过这样的话就要注意按键顺 +序了：你必须先输入 ESC ，然后再输入 CONTROL-v。CONTROL-ESC v 是没用的， +因为 ESC 本身是一个字符键，而不是一个修饰键（modifier key）。 + +>> （在上方窗格里）输入 C-x 1 关掉下方窗格。 + +（如果你在下方的窗格里输入 C-x 1，那么就会关掉上方的窗格。你可以把这个 +命令看成是“只保留一个窗格”――就是我们正在编辑的这个。） + +不同的窗格可以显示不同的缓冲区。如果你在一个窗格里用 C-x C-f 打开了一个 +文件，另一个窗格并不会发生什么变化。任何一个窗格里都可以用来打开文件。 + +用下面的方法可以在一个新开窗格里打开文件： + +>> 输入 C-x 4 C-f，紧跟着输入一个文件名，再用 结束。 + 可以看到你指定的文件出现在下方的窗格中，同时光标也跳到了那里。 + +>> 输入 C-x o 回到上方的窗格，然后再用 C-x 1 关掉下方窗格。 + + +* 递归编辑（RECURSIVE EDITING LEVELS） -------------------------------------- -ʱνġݹ༭ݹ༭״̬λ״̬ķָ -ʾаСָģʽơ˵ʱܻῴ -[(Fundamental)] (Fundamental) M-% нʽ滻 -ʱ C-s ʱ滻ģʽûнֽģʽ -νĵݹ༭ - -뿪ݹ༭ ESC ESC ESCһͨõġ뿪 -ʹصĴ񣬻뿪С塣 - ->> M-x С壻Ȼ ESC ESC ESC 뿪 - -㲻 C-g ˳ݹ༭Ϊ C-g ȡݹ༭֮ڡ -arguments - - -* øGETTING MORE HELP +有时候你会进入所谓的“递归编辑”。递归编辑状态由位于状态栏的方括号所指 +示，其中包含了用小括号来指明的模式名称。比如说，你有时可能会看到 +[(Fundamental)]，而不是 (Fundamental)。【比如在用 M-% 进行交互式替换的 +时候你又用了 C-s 进行搜索，这时替换模式并没有结束，但你又进入了搜索模式， +这就是所谓的递归编辑。】 + +离开递归编辑可以用 ESC ESC ESC。这是一个最通用的“离开”命令，你甚至可 +以使用它来关掉多余的窗格，或者离开小缓冲。 + +>> 输入 M-x 进入小缓冲；然后输入 ESC ESC ESC 离开。 + +你不能用 C-g 退出递归编辑，因为 C-g 的作用是取消“本层递归编辑之内”的 +命令和其参数（arguments）。 + + +* 获得更多帮助（GETTING MORE HELP） ----------------------------------- -ָϵĿĽǰ Emacs ĺˮ޲ -̾й Emacs Ļνţ䶰ȻѾһ Emacs -֪ʵ飬Ϊṩǿʵ̫ˡΪˣEmacs ṩ -һЩ鿴 Emacs ĵЩ CONTROL-h ͷ -Ҳ˱ΪHelpַ - -ҪʹðHelpܣ C-hȻһַ˵Ҫʲ -ôԼҪʲô֪ô C-h ?Emacs -ṩЩ㰴 C-h 뷴ڣ C-g ȡ - -Щı C-h 壬Լһеȷʵ̫ã -ϵرԹǵϵͳԱ˵㰴 C-h ֮ -ûκΰϢʾô F1 M-x help - -İ C-h c C-h c ֮һϼEmacs -ļҪ˵ - ->> C-h c C-p - -ʾϢӦû +本快速指南的目的仅仅是帮助你在 Emacs 的海洋里下水，不至于束手无策望洋兴 +叹。有关 Emacs 的话题可谓汗牛充栋，这里自然是难尽万一。不过 Emacs 很理 +解你求知若渴的心情，因为它提供的强大功能实在是太多了。为此，Emacs 提供 +了一些命令来查看 Emacs 的命令文档，这些命令都以 CONTROL-h 开头，这个字 +符也因此被称为“帮助（Help）字符”。 + +要使用帮助（Help）功能，请先输入 C-h，然后再输入一个字符以说明你需要什 +么帮助。如果你连自己到底需要什么帮助都不知道，那么就输入 C-h ?，Emacs +会告诉你它能提供了哪些帮助。如果你按了 C-h 又想反悔，可以用 C-g 取消。 + +（有些主机改变了 C-h 的意义，这种以己度人外加一刀切的做法确实不太好，不 +过倒是让你可以义正辞严地抱怨他们的系统管理员。话说回来，如果你按 C-h 之 +后没有任何帮助信息显示出来，那么试试 F1 键或者 M-x help 。） + +最基本的帮助功能是 C-h c。输入 C-h c 之后再输入一个组合键，Emacs 会给出 +这个命令的简要说明。 + +>> 输入 C-h c C-p。 + +显示的消息应该会是这样： C-p runs the command previous-line -Ϣʾ C-p ӦĺҪƺչ Emacs -ĹɺɣԺҲԱ򵥵ĵٶ -Ѿѧ˵ǵĺԽǵĹˡ - -ַһ C-h c 鿴 - -õϢ C-h c C-h k Կ - ->> C-h k C-p - -´һ Emacs ʾƼĵ֮ - C-x 1 ص񡣵Ȼ㲢Ҫȫڱ -飬Ȼٹص - -һЩõ C-h  - - C-h f һҪ뺯 - ->> Կ C-h f previous-line - Emacs ֪йءʵ C-p ܵĺϢ - -C-h v ʾ Emacs ĵEmacs Ա Emacs -ΪͬҪơ - - C-h a Command Apropos - һؼȻ Emacs га˹ؼ - Щȫ M-x ijЩ˵ - гһϼ - ->> C-h a file - -Emacs һʾһ M-x ббк -СfileԿC-x C-fϼʾڡfind-file -Աߡ - ->> C-M-v ع help 񣬶ԼΡ - ->> C-x 1 ɾ help - - C-h i ĶֲᣨҲͨ Info - һΪ*info*⻺ - ĶװϵͳʹֲᡣҪ Emacs ʹ - ֲᣬ m emacs Ϳˡ֮ǰû - Info ϵͳô밴?Emacs Info ʹ - ָϡڿ걾ָ֮Emacs Info ΪҪ - οĵ - - -* ྫʣMORE FEATURES +这条消息显示了 C-p 命令对应的函数名，函数名主要用来定制和扩展 Emacs。命 +令的功能由函数完成，所以函数名本身也可以被看成是最简单的文档――至少对 +于你已经学过的命令来说，它们的函数名足以解释它们的功能了。 + +多字符命令一样可以用 C-h c 来查看。 + +想得到更多的信息，请把 C-h c 换成 C-h k 试试看。 + +>> 输入 C-h k C-p。 + +上面的命令会新打开一个 Emacs 窗格以显示函数的名称及其文档。你读完之后可 +以用 C-x 1 关掉这个帮助窗格。当然你并不需要立即这样做，你完全可以先在编 +辑窗格里做点别的事情，然后再关掉帮助窗格。 + +还有一些其它有用的 C-h 命令： + + C-h f 解释一个函数。需要输入函数名。 + +>> 试试看，输入 C-h f previous-line。 + Emacs 会给出它所知道的所有有关“实现 C-p 命令功能的函数”的信息。 + +C-h v 用来显示 Emacs 变量的文档。Emacs 变量可以被用来“定制 Emacs 的行 +为”。同样，你需要输入变量的名称。 + + C-h a 相关命令搜索（Command Apropos）。 + 输入一个关键词然后 Emacs 会列出所有命令名中包含此关键词 + 的命令。这些命令全都可以用 M-x 来启动。对于某些命令来说， + 相关命令搜索还会列出一两个组合键。 + +>> 输入 C-h a file。 + +Emacs 会在另一个窗格里显示一个 M-x 命令列表，这个列表包含了所有名称中含 +有“file”的命令。你可以看到像“C-x C-f”这样的组合键显示在“find-file” +这样的命令名的旁边。 + +>> 用 C-M-v 来回滚动 help 窗格，多试几次。 + +>> 输入 C-x 1 来删除 help 窗格。 + + C-h i 阅读联机手册（也就是通常讲的 Info）。 + 这个命令会打开一个称为“*info*”的特殊缓冲区，在那里， + 你可以阅读安装在系统里的软件包使用手册。要读 Emacs 的使 + 用手册，按 m emacs 就可以了。如果你之前从没用 + 过 Info 系统，那么请按“?”，Emacs 会带你进入 Info 的使 + 用指南。在看完本快速指南之后，Emacs Info 会成为你的主要 + 参考文档。 + + +* 更多精彩（MORE FEATURES） --------------------------- -ѧϰʹüɣEmacs ʹֲᣨmanualֵһԶֽ -飬ҲԿӰֲᣨԴ Help ˵߰ F10 h r -ܻܸȤĹܰɣһǿ԰ü̵ completionԶ -ȫһǷļ diredĿ¼༭ - -Completion ʡҪļ롣˵л *Message* -Ϳ C-x b *M ɡֻҪ Emacs ܹѾ -ȷҪݣͻԶ㲹롣й Completion ϸ˵ - Emacs Info еġCompletionһҵ - -Dired ܹһгһĿ¼µļѡǷҲг -Ŀ¼Ȼļбɶļƶʡɾ -ȵȲDired Ҳ Emacs Info ϸܣμDiredһڡ - -Emacs ʹֲﻹľʹܵ˽⡣ - - -* ܽᣨCONCLUSION +想学习更多的使用技巧，Emacs 使用手册（manual）值得一读。你可以读纸版的 +书，也可以看电子版的联机手册（可以从 Help 菜单进入或者按 F10 h r）。提 +两个你可能会很感兴趣的功能吧，一个是可以帮你少敲键盘的 completion（自动 +补全），另一个是方便文件处理的 dired（目录编辑）。 + +Completion 可以替你节省不必要的键盘输入。比如说你想切换到 *Message* 缓 +冲区，你就可以用 C-x b *M 来完成。只要 Emacs 能够根据你已经输入的 +文字确定你想要输入的内容，它就会自动帮你补齐。有关 Completion 的详细说 +明可以在 Emacs Info 中的“Completion”一节里找到。 + +Dired 能够在一个缓冲区里列出一个目录下的所有文件（可以选择是否也列出子 +目录），然后你可以在这个文件列表上完成对文件的移动、访问、重命名或删除 +等等操作。Dired 也在 Emacs Info 中有详细介绍，参见“Dired”一节。 + +Emacs 使用手册里还有许许多多的精彩功能等着你来了解。 + + +* 总结（CONCLUSION） -------------------- -סҪ˳ Emacs C-x C-cҪʱл shell Ժٻص -Emacs C-zл shell Կ̨µ Emacs Ч - -ȫΪд𲽽̡̳ﻹףǧ -ҪԼһûдáԶӭIJͱԹ - - -* 루TRANSLATION +记住，要退出 Emacs 请用 C-x C-c。要暂时切换到 shell 并且稍后再回到 +Emacs 里来，请用 C-z。【切换到 shell 仅对控制台下的 Emacs 有效】 + +本文完全是为零起点新手所写的起步教程。如果你觉得哪里还看不明白，千万不 +要怀疑自己，那一定是我们没有写好。我们永远欢迎你的不满和抱怨。 + + +* 翻译（TRANSLATION） --------------------- -룺һ -Уԣˮľwww.newsmth.netEmacs ڶѼڶ Emacs û - -Emacs ָϣTutorialѺ뱾һ汾 -TUTORIAL.cnɷ汾TUTORIAL.zh滻áȻ -ôϰͬ﷽ʽ䷨IJ죬һֱ -ûʹ TUTORIAL.cn ԾӲͻɬ· TUTORIAL.cn Ķ -Դ飬ϣǵĹܹñĸõطáTUTORIAL.zh -ܸߣڷиͲοڴ˶ѺĹ -ʾл - -սĪʵѡˡˮľ Emacs -СΧڵۣѡڵ뷨ûĹ㷺 -ԴȪκν顢뷨ϲķʽ -ͨʼֱϵߣҲԷŵ GNU Emacs Ŀʼб -ˮľ Emacs Ͻۡ - -гҪʶգע˵ - - command - cursor - scrolling - numeric argument ֲ - window [1] - insert - delete ɾ [2] - kill Ƴ [2] - yank ٻ [2] - undo - file ļ - buffer - minibuffer С - echo area - mode line ״̬ - search - incremental search ʽ [3] - -[1] windowһڼصһ㶼Ϊڡ Emacs - Уһframeĸڱ㷺ʹõ X ϵͳ΢Ӵ - WindowsϵвϵͳУEmacs һframeһڡ - ˰ Emacs еġframeɡڡӷͨϰߡEmacs - еġwindowֻɡˡΪ Emacs window - frame Ĺϵôʹʮġ - - ѧϰGNU Emacsڶ棩һԡwindow͡frameķ뱾̳ - պ෴ֱڡ͡񡱣ڴرעܲ - ɻ󡣣л ָ - -[2] ڡdelete͡killѾϸ˵ɾ - ƳȽǰ߸šƻ͡ɻָ˼ - ߸šתơ͡ɻָ˼˷ֱѡΪ - ʵʣϣֳܹ𡣡yankĵжӦʳ - ֣ѽϴ󡣾䱾ǣa strong sudden pullμΤϴ - 䣩Ȼءԭĵ yank ΪǰƳĶ - ˼ѡˡٻءһӦ - -[3] incrementalһڼй㷺֣㷺ܵ - ġ͡ġincremental searchɡʽ - ߡʽͨҶиԵ֮DzοԭĶ - Ľͣ... means that the search happens while you type in the - string to search for˼֮ԳΪincremental search - ΪַĹУѾڽˡΪ - ġǿлϵı仯硰ݡ롱 - ġǿ̵𽥷չҲӷԭĵ˼ѡ - 񽫡incremental searchʽ - - -* ȨCOPYING +翻译：孙一江 +校对：水木社区（www.newsmth.net）Emacs 板众多网友及众多 Emacs 中文用户 + +Emacs 快速指南（Tutorial）早有两个刘昭宏的中文译本，繁简各一。其简体版本 +（TUTORIAL.cn）基本由繁体版本（TUTORIAL.zh）经词语替换而得。然而繁简中文 +不仅在用词习惯上有所不同，更有诸多表达方式与句法方面的差异，因此一直以来 +用户使用 TUTORIAL.cn 都会略觉生硬和晦涩。这次重新翻译 TUTORIAL.cn 的动机 +正是源于这种体验，希望我们的工作能够让本文更好地发挥其作用。TUTORIAL.zh +的译文质量很高，在翻译过程中给予过我们许多借鉴和参考，在此对刘昭宏的工作 +表示感谢。 + +翻译过程中最大的挑战莫过于术语译词的选择了。经过水木社区 Emacs 板热心网 +友小范围内的讨论，我们选择了现在的译法。用户的广泛参与是自由软件生命力 +的源泉，所以如果你有任何建议、勘误或想法，请用你喜欢的方式向我们提出。 +你可以通过电子邮件直接联系译者，也可以放到 GNU Emacs 的开发邮件列表或者 +水木社区的 Emacs 板上进行讨论。 + +下面列出主要术语的译词对照，并给出注释说明： + + command 命令 + cursor 光标 + scrolling 滚动 + numeric argument 数字参数 + window 窗格 [1] + insert 插入 + delete 删除 [2] + kill 移除 [2] + yank 召回 [2] + undo 撤销 + file 文件 + buffer 缓冲区 + minibuffer 小缓冲 + echo area 回显区 + mode line 状态栏 + search 搜索 + incremental search 渐进式搜索 [3] + +[1] “window”一词在计算机相关的领域一般都被译为“窗口”。但是在 Emacs + 中，还有一个“frame”的概念。在被广泛使用的 X 窗口系统和微软的视窗 + （Windows）系列操作系统中，Emacs 的一个“frame”就是一个“窗口”，因 + 此把 Emacs 中的“frame”译成“窗口”更加符合通常的习惯。这样，Emacs + 中的“window”就只能译成“窗格”了。我们认为 Emacs 中 window 和 + frame 的关系用窗格和窗口来类比是十分形象的。 + + 《学习GNU Emacs》（第二版）一书对“window”和“frame”的翻译与本教程 + 刚好相反（分别译作“窗口”和“窗格”）。在此特别注明，以消除可能产生 + 的疑惑。（感谢李旭章 指出） + +[2] 对于“delete”和“kill”的区别，正文已经给出了详细的说明。“删除”和 + “移除”相比较起来，前者更多地隐含着“破坏”和“不可恢复”的意思，而 + 后者更多地隐含着“被转移”和“可恢复”的意思。因此分别选择它们作为上 + 述两词的译词，希望能够体现出区别。“yank”在中文文档中鲜有对应译词出 + 现，翻译的困难较大。究其本意是：“a strong sudden pull”（参见韦氏词 + 典），即“猛然拉回”。在原文档中 yank 被引申为“将先前移除的东西再移 + 回来”这个意思，所以我们选择了“召回”一词与其对应。 + +[3] “incremental”一词在计算机著作中广泛出现，被广泛接受的中文译词有两 + 个：“增量的”和“渐进的”。“incremental search”翻译成“增量式搜索 + ”或者“渐进式搜索”都讲得通，且都有各自的形象之处。还是参考原文对其 + 的解释：“... means that the search happens while you type in the + string to search for”。意思是之所以称其为“incremental search”，是 + 因为“在你输入搜索字符串的过程中，搜索就已经在进行了”。我们认为“增 + 量的”更加强调在现有基础上的变化（比如“增量备份”，“增量编译”）； + 而“渐进的”更加强调过程的逐渐发展，也更加符合原文的意思。因此我们选 + 择将“incremental search”译作“渐进式搜索”。 + + +* 版权声明（COPYING） --------------------- This tutorial descends from a long line of Emacs tutorials @@ -998,26 +998,26 @@ GNU Emacs to your friends. Help stamp out software obstructionism ("ownership") by using, writing, and sharing free software! -ΪȨģοʵʷЧӢԭΪ׼ - -ָϮʷƾõ Emacs ָϣ Stuart Cracraft Ϊ - Emacs İ汾 - -ƪĵ GNU Emacs һӵаȨԼ·俽 +【下面为版权声明的译文，仅供参考。实际法律效力以英文原文为准。】 + +本快速指南沿袭自历史悠久的 Emacs 快速指南，可上溯至 Stuart Cracraft 为最 +初的 Emacs 所作的版本。 + +本篇文档与 GNU Emacs 一样拥有版权，并允许在下列条件的约束下发行其拷贝： Copyright (C) 1985, 1996, 1998, 2001-2013 Free Software Foundation, Inc. - ĵڲĵݵκ˷κýϣͬʱ - Ȩ뷢ȫͬġ籾 - ٴηбĵȨ - - ͬ·޸ĵȫ򲿷ĵͬʱ - 븽Ҫĵ޸ߡ - -Emacs İȨȱĵҪһЩҲͬľ񡣾Ķ -COPYINGȻǷַ GNU Emacs ʹáд -ʵжͬϰ壨νġȨ + 本文档允许在不变更文档内容的情况下由任何人发布在任何媒体上，同时必须 + 完整保留版权和许可声明，且需给予受众与发行者完全相同的、如本声明所允 + 许的再次发行本文档的权利。 + + 本声明允许在与上述条件相同的情况下发布经过修改的全部或部分文档，同时 + 必须附带显要的文字以申明文档的最后修改者。 + +Emacs 自身的版权问题虽比本文档要复杂一些，但也基于相同的精神。敬请阅读文 +件“COPYING”，然后向你的朋友们分发 GNU Emacs 拷贝。让我们以使用、编写和 +分享自由软件的实际行动来共同祛除软件障碍主义（所谓的“所有权”）！ ;;; Local Variables: -;;; coding: chinese-iso-8bit +;;; coding: utf-8 ;;; End: === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.cs' --- etc/tutorials/TUTORIAL.cs 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.cs 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,1038 +1,1037 @@ -Tutoril k Emacsu. Podmnky viz na konci. -Do etiny peloil Milan Zamazal . - -Mte ped sebou tutoril k Emacsu. - -Pkazy Emacsu obecn vyuvaj klvesu CONTROL (obas oznaovanou CTRL nebo -CTL) nebo klvesu META (obas oznaovanou EDIT nebo ALT). Abychom tyto nzvy -nemuseli stle pst v plnm znn, budeme pouvat nsledujc zkratky: - - C- znamen pidret klvesu CONTROL a stisknout znak . - Tedy C-f znamen: pidrte klvesu CONTROL a stisknte f. - M- znamen pidret klvesu META, EDIT nebo ALT a stisknout . - Pokud dnou z klves META, EDIT ani ALT nemte, tak msto toho - stisknte a puste klvesu ESC a pot . Klvesu ESC budeme - znait . - -Dleit poznmka: prci s Emacsem ukonte stiskem C-x C-c (dva znaky). -Znaky ">>" na levm okraji zna msta, kde si mte vyzkouet pkaz. -Napklad: +Tutoriál k Emacsu. Podmínky viz na konci. +Do češtiny přeložil Milan Zamazal . + +Máte před sebou tutoriál k Emacsu. + +Příkazy Emacsu obecně využívají klávesu CONTROL (občas označovanou CTRL nebo +CTL) nebo klávesu META (občas označovanou EDIT nebo ALT). Abychom tyto názvy +nemuseli stále psát v plném znění, budeme používat následující zkratky: + + C- znamená přidržet klávesu CONTROL a stisknout znak . + Tedy C-f znamená: přidržte klávesu CONTROL a stiskněte f. + M- znamená přidržet klávesu META, EDIT nebo ALT a stisknout . + Pokud žádnou z kláves META, EDIT ani ALT nemáte, tak místo toho + stiskněte a pusťte klávesu ESC a poté . Klávesu ESC budeme + značit . + +Důležitá poznámka: práci s Emacsem ukončíte stiskem C-x C-c (dva znaky). +Znaky ">>" na levém okraji značí místa, kde si máte vyzkoušet příkaz. +Například: <> -[Prostedn st obrazovky je przdn zmrn. Text pokrauje ne.] ->> Nyn stisknte C-v (view next screen) pro posun na dal obrazovku. - (Smle do toho, provete to pidrenm klvesy CONTROL a stiskem v.) - Od tto chvle byste toto mli provdt kdykoliv dotete zobrazenou +[Prostřední část obrazovky je prázdná záměrně. Text pokračuje níže.] +>> Nyní stiskněte C-v (view next screen) pro posun na další obrazovku. + (Směle do toho, proveďte to přidržením klávesy CONTROL a stiskem v.) + Od této chvíle byste toto měli provádět kdykoliv dočtete zobrazenou obrazovku. -Vimnte si, e pi posuvu obrazovek vdy zstvaj zobrazeny dva dky -z pedchoz obrazovky; to poskytuje uritou nvaznost pi postupnm -ten textu. - -Prvn vc, kterou potebujete vdt, je jak se v textu pohybovat -z jednoho msta na druh. U vte, jak se posunout o jednu obrazovku -vped, pomoc C-v. K pechodu o obrazovku zpt pouijte M-v -(pidrte klvesu META a stisknte v nebo stisknte v, jestlie -nemte dnou z klves META, EDIT nebo ALT). - ->> Zkuste stisknout M-v a pak C-v, nkolikrt to zopakujte. - - -* SHRNUT +Všimněte si, že při posuvu obrazovek vždy zůstávají zobrazeny dva řádky +z předchozí obrazovky; to poskytuje určitou návaznost při postupném +čtení textu. + +První věc, kterou potřebujete vědět, je jak se v textu pohybovat +z jednoho místa na druhé. Už víte, jak se posunout o jednu obrazovku +vpřed, pomocí C-v. K přechodu o obrazovku zpět použijte M-v +(přidržte klávesu META a stiskněte v nebo stiskněte v, jestliže +nemáte žádnou z kláves META, EDIT nebo ALT). + +>> Zkuste stisknout M-v a pak C-v, několikrát to zopakujte. + + +* SHRNUTÍ --------- -K prohlen obrazovkovch strnek jsou uiten nsledujc pkazy: - - C-v Posun o obrazovku vped - M-v Posun o obrazovku zpt - C-l Smazn obrazovky a znovuzobrazen celho textu, - pitom se text pod kurzorem pesune ke stedu obrazovky. - (Jedn se o CONTROL-L a ne CONTROL-1.) - ->> Najdte kurzor a zapamatujte si, jak text je kolem nj. - Pak stisknte C-l. - Najdte kurzor znovu a vimnte si, e je kolem nj tent text. - - -* ZKLADN OVLDN KURZORU +K prohlížení obrazovkových stránek jsou užitečné následující příkazy: + + C-v Posun o obrazovku vpřed + M-v Posun o obrazovku zpět + C-l Smazání obrazovky a znovuzobrazení celého textu, + přitom se text pod kurzorem přesune ke středu obrazovky. + (Jedná se o CONTROL-L a ne CONTROL-1.) + +>> Najděte kurzor a zapamatujte si, jaký text je kolem něj. + Pak stiskněte C-l. + Najděte kurzor znovu a všimněte si, že je kolem něj tentýž text. + + +* ZÁKLADNÍ OVLÁDÁNÍ KURZORU --------------------------- -Pohyb mezi obrazovkami je uiten, ale jak se pemstte na konkrtn -msto v textu na obrazovce? - -Je toho mono doshnout nkolika zpsoby. Nejzkladnjm zpsobem je -pouit pkaz C-p, C-b, C-f a C-n. Kad z tchto pkaz pesune -kurzor na obrazovce o jeden dek nebo sloupec v danm smru. -Zde je tabulka znzorujc smr posuvu kurzoru vyvolan tmito tymi -pkazy: - - Pedchoz dek, C-p - : - : - Dozadu, C-b .... Momentln pozice kurzoru .... Dopedu, C-f - : - : - Nsledujc dek, C-n - ->> Pesute kurzor na prostedn dek tohoto diagramu pomoc - C-n nebo C-p. Potom stisknte C-l, abyste na obrazovce vidli cel - diagram vycentrovn. - -Pravdpodobn se vm budou tyto pkazy snadno pamatovat podle -potench psmen anglickch nzv: P jako previous (pedchoz), -N jako next (nsledujc), B jako backward (zpt), F jako forward (vped). -Jsou to zkladn pkazy pro pohyb kurzoru a budete je pouvat -neustle, take by bylo velmi vhodn, kdybyste se je te nauili. - ->> Provete nkolikrt C-n, abyste kurzor pesunuli na tento dek. - ->> Posute kurzor dovnit dku pomoc nkolika C-f a pak nahoru stiskem C-p. - Pozorujte, co C-p dl, kdy je kurzor uprosted dku. - -Kad dek textu kon znakem novho dku, kter jej oddluje od dku -nsledujcho. Znakem novho dku by ml bt ukonen i posledn dek -souboru (pestoe to Emacs nevyaduje). - ->> Vyzkouejte C-b na zatku dku. Kurzor by se ml pesunout na konec - pedchozho dku, nebo jej tm pesunete pes znak novho dku. - -C-f funguje analogicky jako C-b, tj. na konci dku dojde k pesunu na -dal dek. - ->> Provete nkolik C-b, take uvidte, kde se nachz kurzor. - Pak provdjte C-f, abyste se vrtili na konec dku. - Pak provete jet jednou C-f, abyste se pesunuli na nsledujc - dek. - -Kdy kurzorem pejdete pes horn nebo doln okraj obrazovky, posune se -text za pslunm okrajem na obrazovku. Tato vlastnost se nazv -"scrollovn". Umouje pemstit kurzor na libovoln msto v textu, -ani by kurzor opustil obrazovku. - ->> Zkuste posunout kurzor pod doln okraj obrazovky pomoc C-n a pozorujte, +Pohyb mezi obrazovkami je užitečný, ale jak se přemístíte na konkrétní +místo v textu na obrazovce? + +Je toho možno dosáhnout několika způsoby. Nejzákladnějším způsobem je +použití příkazů C-p, C-b, C-f a C-n. Každý z těchto příkazů přesune +kurzor na obrazovce o jeden řádek nebo sloupec v daném směru. +Zde je tabulka znázorňující směr posuvu kurzoru vyvolaný těmito čtyřmi +příkazy: + + Předchozí řádek, C-p + : + : + Dozadu, C-b .... Momentální pozice kurzoru .... Dopředu, C-f + : + : + Následující řádek, C-n + +>> Přesuňte kurzor na prostřední řádek tohoto diagramu pomocí + C-n nebo C-p. Potom stiskněte C-l, abyste na obrazovce viděli celý + diagram vycentrován. + +Pravděpodobně se vám budou tyto příkazy snadno pamatovat podle +počátečních písmen anglických názvů: P jako previous (předchozí), +N jako next (následující), B jako backward (zpět), F jako forward (vpřed). +Jsou to základní příkazy pro pohyb kurzoru a budete je používat +neustále, takže by bylo velmi vhodné, kdybyste se je teď naučili. + +>> Proveďte několikrát C-n, abyste kurzor přesunuli na tento řádek. + +>> Posuňte kurzor dovnitř řádku pomocí několika C-f a pak nahoru stiskem C-p. + Pozorujte, co C-p dělá, když je kurzor uprostřed řádku. + +Každý řádek textu končí znakem nového řádku, který jej odděluje od řádku +následujícího. Znakem nového řádku by měl být ukončen i poslední řádek +souboru (přestože to Emacs nevyžaduje). + +>> Vyzkoušejte C-b na začátku řádku. Kurzor by se měl přesunout na konec + předchozího řádku, neboť jej tím přesunete přes znak nového řádku. + +C-f funguje analogicky jako C-b, tj. na konci řádku dojde k přesunu na +další řádek. + +>> Proveďte několik C-b, takže uvidíte, kde se nachází kurzor. + Pak provádějte C-f, abyste se vrátili na konec řádku. + Pak proveďte ještě jednou C-f, abyste se přesunuli na následující + řádek. + +Když kurzorem přejdete přes horní nebo dolní okraj obrazovky, posune se +text za příslušným okrajem na obrazovku. Tato vlastnost se nazývá +"scrollování". Umožňuje přemístit kurzor na libovolné místo v textu, +aniž by kurzor opustil obrazovku. + +>> Zkuste posunout kurzor pod dolní okraj obrazovky pomocí C-n a pozorujte, co se stane. -Jestlie je posun po znacch pli pomal, mete se pohybovat po -slovech. M-f (META-f) provd posun o slovo vped a M-b provd posun -o slovo zpt. - ->> Stisknte nkolikrt M-f a M-b. - -Pokud se kurzor nachz uprosted slova, M-f provede pesun na konec -tohoto slova. Nachz-li se kurzor v mezee mezi slovy, M-f provede -pesun na konec nsledujcho slova. M-b pracuje analogicky v opanm -smru. - ->> Stisknte nkolikrt M-f a M-b proloen s C-f a C-b, abyste vidli - vsledky pkaz M-f a M-b provdnch z rznch mst uvnit slov a +Jestliže je posun po znacích příliš pomalý, můžete se pohybovat po +slovech. M-f (META-f) provádí posun o slovo vpřed a M-b provádí posun +o slovo zpět. + +>> Stiskněte několikrát M-f a M-b. + +Pokud se kurzor nachází uprostřed slova, M-f provede přesun na konec +tohoto slova. Nachází-li se kurzor v mezeře mezi slovy, M-f provede +přesun na konec následujícího slova. M-b pracuje analogicky v opačném +směru. + +>> Stiskněte několikrát M-f a M-b proloženě s C-f a C-b, abyste viděli + výsledky příkazů M-f a M-b prováděných z různých míst uvnitř slov a mezi nimi. -Vimnte si analogie mezi C-f a C-b na jedn stran a M-f a M-b na -stran druh. Znaky s klvesou META jsou velmi asto vyuvny pro operace -vztahujc se k entitm definovanm jazykem (slova, vty, odstavce), -zatmco znaky s klvesou CONTROL pracuj na zkladnch prvcch -nezvislch na tom, co zrovna editujete (znaky, dky, apod.). - -Tato analogie plat tak pro dky a vty: C-a a C-e provd pesun -na zatek a konec dku, M-a a M-e provd pesun na zatek a konec -vty. - ->> Zkuste nkolikrt C-a a pot nkolikrt C-e. - Zkuste nkolikrt M-a a pot nkolikrt M-e. - -Vimnte si, e opakovan C-a nedl nic, zatmco opakovan M-a vdy -provd posun o dal vtu. Principu analogie to sice pli -neodpovd, ale pesto je toto chovn mono povaovat za pirozen. - -Pozice kurzoru v textu se tak nazv "bod" ("point"). Abychom to -parafrzovali, kurzor je vidt na obrazovce v mst, kde je bod umstn +Všimněte si analogie mezi C-f a C-b na jedné straně a M-f a M-b na +straně druhé. Znaky s klávesou META jsou velmi často využívány pro operace +vztahující se k entitám definovaným jazykem (slova, věty, odstavce), +zatímco znaky s klávesou CONTROL pracují na základních prvcích +nezávislých na tom, co zrovna editujete (znaky, řádky, apod.). + +Tato analogie platí také pro řádky a věty: C-a a C-e provádí přesun +na začátek a konec řádku, M-a a M-e provádí přesun na začátek a konec +věty. + +>> Zkuste několikrát C-a a poté několikrát C-e. + Zkuste několikrát M-a a poté několikrát M-e. + +Všimněte si, že opakované C-a nedělá nic, zatímco opakované M-a vždy +provádí posun o další větu. Principu analogie to sice příliš +neodpovídá, ale přesto je toto chování možno považovat za přirozené. + +Pozice kurzoru v textu se také nazývá "bod" ("point"). Abychom to +parafrázovali, kurzor je vidět na obrazovce v místě, kde je bod umístěn v textu. -Zde je pehled jednoduchch operac pro pohyb kurzoru vetn pkaz pro -pohyb mezi slovy a vtami: - - C-f Pesun o znak vped - C-b Pesun o znak zpt - - M-f Pesun o slovo vped - M-b Pesun o slovo zpt - - C-n Pesun na nsledujc dek - C-p Pesun na pedchoz dek - - C-a Pesun na zatek dku - C-e Pesun na konec dku - - M-a Pesun zpt na zatek vty - M-e Pesun vped na konec vty - ->> Vyzkouejte si te nkolikrt vechny tyto pkazy pro procvien. - Jsou to nejpouvanj pkazy. - -Dal dva dleit pkazy pro pohyb kurzoru jsou M-< (META men-ne), -kter provede pesun na zatek celho textu, a M-> (META vt-ne), -kter provede pesun na konec celho textu. - -Na vtin terminl je "<" nad rkou, take pro vyvoln tohoto znaku -muste pout klvesu Shift. Na tchto terminlech je tedy nutno pout -klvesu Shift i v ppad pkazu M-<; bez klvesy Shift byste provedli -M-rka. - ->> Zkuste te M-< pro pesun na zatek tutorilu. - Pouijte pak opakovan C-v, abyste se opt vrtili sem. - ->> Zkuste te M-> pro pesun na konec tutorilu. - Pouijte pak opakovan M-v, abyste se opt vrtili sem. - -Kurzor mete pesouvat tak pomoc kurzorovch klves (klvesy -se ipkami), pokud je v terminl m. My vak doporuujeme nauit se -C-b, C-f, C-n a C-p, a to ze t dvod. Za prv, tyto klvesy funguj -na vech typech terminl. Za druh, jakmile jednou zskte cvik -v pouvn Emacsu, zjistte, e pouvn tchto CTRL znak je -rychlej ne pouvn kurzorovch klves (protoe nemuste pesouvat -ruku z psac pozice). Za tet, zvyknete-li si pouvat tyto CTRL-znak -pkazy, snadno se naute pouvat jin pokroil pkazy pro pohyb +Zde je přehled jednoduchých operací pro pohyb kurzoru včetně příkazů pro +pohyb mezi slovy a větami: + + C-f Přesun o znak vpřed + C-b Přesun o znak zpět + + M-f Přesun o slovo vpřed + M-b Přesun o slovo zpět + + C-n Přesun na následující řádek + C-p Přesun na předchozí řádek + + C-a Přesun na začátek řádku + C-e Přesun na konec řádku + + M-a Přesun zpět na začátek věty + M-e Přesun vpřed na konec věty + +>> Vyzkoušejte si teď několikrát všechny tyto příkazy pro procvičení. + Jsou to nejpoužívanější příkazy. + +Další dva důležité příkazy pro pohyb kurzoru jsou M-< (META menší-než), +který provede přesun na začátek celého textu, a M-> (META větší-než), +který provede přesun na konec celého textu. + +Na většině terminálů je "<" nad čárkou, takže pro vyvolání tohoto znaku +musíte použít klávesu Shift. Na těchto terminálech je tedy nutno použít +klávesu Shift i v případě příkazu M-<; bez klávesy Shift byste provedli +M-čárka. + +>> Zkuste teď M-< pro přesun na začátek tutoriálu. + Použijte pak opakovaně C-v, abyste se opět vrátili sem. + +>> Zkuste teď M-> pro přesun na konec tutoriálu. + Použijte pak opakovaně M-v, abyste se opět vrátili sem. + +Kurzor můžete přesouvat také pomocí kurzorových kláves (klávesy +se šipkami), pokud je váš terminál má. My však doporučujeme naučit se +C-b, C-f, C-n a C-p, a to ze tří důvodů. Za prvé, tyto klávesy fungují +na všech typech terminálů. Za druhé, jakmile jednou získáte cvik +v používání Emacsu, zjistíte, že používání těchto CTRL znaků je +rychlejší než používání kurzorových kláves (protože nemusíte přesouvat +ruku z psací pozice). Za třetí, zvyknete-li si používat tyto CTRL-znak +příkazy, snadno se naučíte používat jiné pokročilé příkazy pro pohyb kurzoru. -Vtina pkaz Emacsu akceptuje numerick argument; ten pro vtinu -pkaz slou jako opakova. Poet opakovn pkazu zadte -prostednictvm stisku C-u nsledovanho stiskem pslunch slic ped -vyvolnm pkazu. Mte-li META (nebo EDIT i ALT) klvesu, existuje -alternativn monost zadn numerickho argumentu: pidrte klvesu META -a stisknte pslun slice. Doporuujeme nauit se C-u metodu, -protoe ta funguje na jakmkoliv terminlu. - -Napklad C-u 8 C-f provede pesun o osm znak vped. - -Vtina pkaz pouv numerick argument jako opakova. Jist -vjimen pkazy jej pouvaj jinm zpsobem. Mezi tyto vjimky pat -C-v a M-v. Dostanou-li numerick argument, posunou obrazovku nahoru -nebo dol o odpovdajc poet dk msto obrazovek. Napklad -C-u 4 C-v posune obrazovku o 4 dky. - ->> Zkuste te stisknout C-u 8 C-v. - -To by mlo posunout obrazovku o 8 dk nahoru. Pokud byste ji chtli -posunout zpt dol, mete dt argument pkazu M-v. - -Pouvte-li X Window, mli byste mt na lev stran emacsovho okna -vysokou obdlnkovou oblast, nazvanou scrollbar. Mete pak text -posouvat kliknm my na scrollbar. - ->> Zkuste stisknout prostedn tlatko na vrcholu zvraznn oblasti - uvnit scrollbaru. To by mlo text posunout na pozici danou tm, jak - vysoko nebo nzko jste kliknuli. - ->> Zkuste pi stisknutm prostednm tlatku posouvat my nahoru a - dol. Uvidte, jak se text posouv nahoru a dol podle toho, jak - posouvte my. - - -* KDY EMACS NEREAGUJE +Většina příkazů Emacsu akceptuje numerický argument; ten pro většinu +příkazů slouží jako opakovač. Počet opakování příkazu zadáte +prostřednictvím stisku C-u následovaného stiskem příslušných číslic před +vyvoláním příkazu. Máte-li META (nebo EDIT či ALT) klávesu, existuje +alternativní možnost zadání numerického argumentu: přidržte klávesu META +a stiskněte příslušné číslice. Doporučujeme naučit se C-u metodu, +protože ta funguje na jakémkoliv terminálu. + +Například C-u 8 C-f provede přesun o osm znaků vpřed. + +Většina příkazů používá numerický argument jako opakovač. Jisté +výjimečné příkazy jej používají jiným způsobem. Mezi tyto výjimky patří +C-v a M-v. Dostanou-li numerický argument, posunou obrazovku nahoru +nebo dolů o odpovídající počet řádků místo obrazovek. Například +C-u 4 C-v posune obrazovku o 4 řádky. + +>> Zkuste teď stisknout C-u 8 C-v. + +To by mělo posunout obrazovku o 8 řádků nahoru. Pokud byste ji chtěli +posunout zpět dolů, můžete dát argument příkazu M-v. + +Používáte-li X Window, měli byste mít na levé straně emacsového okna +vysokou obdélníkovou oblast, nazývanou scrollbar. Můžete pak text +posouvat klikáním myší na scrollbar. + +>> Zkuste stisknout prostřední tlačítko na vrcholu zvýrazněné oblasti + uvnitř scrollbaru. To by mělo text posunout na pozici danou tím, jak + vysoko nebo nízko jste kliknuli. + +>> Zkuste při stisknutém prostředním tlačítku posouvat myší nahoru a + dolů. Uvidíte, jak se text posouvá nahoru a dolů podle toho, jak + posouváte myší. + + +* KDYŽ EMACS NEREAGUJE ---------------------- -Jestlie Emacs pestane reagovat na vae pkazy, mete probhajc -innost bezpen zastavit pomoc C-g. Pomoc C-g mete zastavit -pkaz, jeho provdn trv pli dlouho. - -C-g mete pout tak pro odstrann numerickho argumentu pkazu, -kter nechcete dokonit. - ->> Stisknte C-u 100 pro vytvoen numerickho argumentu 100 a pak - stisknte C-g. Nyn stisknte C-f. Ml by bt proveden posun - o prv jeden znak, protoe jste argument zruili prostednictvm +Jestliže Emacs přestane reagovat na vaše příkazy, můžete probíhající +činnost bezpečně zastavit pomocí C-g. Pomocí C-g můžete zastavit +příkaz, jehož provádění trvá příliš dlouho. + +C-g můžete použít také pro odstranění numerického argumentu příkazu, +který nechcete dokončit. + +>> Stiskněte C-u 100 pro vytvoření numerického argumentu 100 a pak + stiskněte C-g. Nyní stiskněte C-f. Měl by být proveden posun + o právě jeden znak, protože jste argument zrušili prostřednictvím C-g. -Pokud jste omylem stiskli , mete se jej zbavit pomoc C-g. - - -* DEAKTIVOVAN PKAZY +Pokud jste omylem stiskli , můžete se jej zbavit pomocí C-g. + + +* DEAKTIVOVANÉ PŘÍKAZY ---------------------- -Nkter pkazy Emacsu jsou "deaktivovan" ("disabled"), aby je -zanajc uivatel nemohli vyvolat nhodn. - -Pokud vyvolte nkter z deaktivovanch pkaz, Emacs zobraz hlen -oznamujc, kter pkaz to byl, s dotazem, zda chcete tento pkaz -provst. - -Pokud opravdu chcete pkaz vyzkouet, stisknte mezernk jako odpov -na tuto otzku. Obyejn, jestlie nechcete deaktivovan pkaz -provst, odpovzte na tuto otzku pomoc "n". - ->> Stisknte C-x C-l (co je deaktivovan pkaz), - pak na otzku odpovzte n. +Některé příkazy Emacsu jsou "deaktivované" ("disabled"), aby je +začínající uživatelé nemohli vyvolat náhodně. + +Pokud vyvoláte některý z deaktivovaných příkazů, Emacs zobrazí hlášení +oznamující, který příkaz to byl, s dotazem, zda chcete tento příkaz +provést. + +Pokud opravdu chcete příkaz vyzkoušet, stiskněte mezerník jako odpověď +na tuto otázku. Obyčejně, jestliže nechcete deaktivovaný příkaz +provést, odpovězte na tuto otázku pomocí "n". + +>> Stiskněte C-x C-l (což je deaktivovaný příkaz), + pak na otázku odpovězte n. * OKNA ------ -Emacs me mt nkolik oken (windows), z nich kad zobrazuje svj -vlastn text. Jak vce oken pouvat, objasnme pozdji. Nyn chceme -objasnit, jak se zbavit nadbytench oken a vrtit se do zkladn -jednookenn editace. Je to jednoduch: - - C-x 1 Jedno okno (tj. zruen vech ostatnch oken) - -Tedy vloen CONTROL-x nsledovan slic 1. C-x 1 roz okno -obsahujc kurzor pes celou obrazovku. Zru to vechna ostatn okna. - ->> Stisknte C-h k C-f. - Pozorujte, jak se aktuln okno zmen a objev se nov okno za - elem zobrazen dokumentace k pkazu C-f. - ->> Stisknte C-x 1 a pozorujte, jak okno s dokumentac zmiz. - - -* VKLDN A MAZN +Emacs může mít několik oken (windows), z nichž každé zobrazuje svůj +vlastní text. Jak více oken používat, objasníme později. Nyní chceme +objasnit, jak se zbavit nadbytečných oken a vrátit se do základní +jednookenní editace. Je to jednoduché: + + C-x 1 Jedno okno (tj. zrušení všech ostatních oken) + +Tedy vložení CONTROL-x následované číslicí 1. C-x 1 rozšíří okno +obsahující kurzor přes celou obrazovku. Zruší to všechna ostatní okna. + +>> Stiskněte C-h k C-f. + Pozorujte, jak se aktuální okno zmenší a objeví se nové okno za + účelem zobrazení dokumentace k příkazu C-f. + +>> Stiskněte C-x 1 a pozorujte, jak okno s dokumentací zmizí. + + +* VKLÁDÁNÍ A MAZÁNÍ ------------------- -Chcete-li vloit text, prost jej napite. Znaky, kter vidte, -jako A, 7, *, atd., jsou Emacsem chpny jako text a vkldny okamit. -Pro vloen znaku novho dku stisknte (klvesu Enter). - -Posledn znak, kter jste napsali, mete smazat stiskem . - je klvesa, kter me bt na klvesnici oznaena "Del". -V nkterch ppadech jako slou klvesa "Backspace", avak ne -vdy! - -Obecnji, mae znak bezprostedn ped momentln pozic +Chcete-li vložit text, prostě jej napište. Znaky, které vidíte, +jako A, 7, *, atd., jsou Emacsem chápány jako text a vkládány okamžitě. +Pro vložení znaku nového řádku stiskněte (klávesu Enter). + +Poslední znak, který jste napsali, můžete smazat stiskem . + je klávesa, která může být na klávesnici označena "Del". +V některých případech jako slouží klávesa "Backspace", avšak ne +vždy! + +Obecněji, maže znak bezprostředně před momentální pozicí kurzoru. ->> Provete to te -- napite nkolik znak a pak je smate nkolika - stisky . Nebojte se zmn v tomto souboru; originln - tutoril se nezmn. Toto je vae osobn kopie. +>> Proveďte to teď -- napište několik znaků a pak je smažte několika + stisky . Nebojte se změn v tomto souboru; originální + tutoriál se nezmění. Toto je vaše osobní kopie. -Kdy se dek textu zvt natolik, e peshne jeden dek obrazovky, -je zobrazen na vce dcch obrazovky. dek textu, kter pokrauje na -dalm dku obrazovky, je indikovn zptnm lomtkem ("\") na pravm +Když se řádek textu zvětší natolik, že přesáhne jeden řádek obrazovky, +je zobrazen na více řádcích obrazovky. Řádek textu, který pokračuje na +dalším řádku obrazovky, je indikován zpětným lomítkem ("\") na pravém okraji obrazovky. ->> Vkldejte text, a doshnete pravho okraje, a pokraujte ve vkldn. - Objev se vm pokraovac dek. - ->> Pouijte pro smazn textu, a se dek textu opt vejde na - jeden dek obrazovky. Pokraovac dek zmiz. - -Znak novho dku mete smazat jako kterkoliv jin znak. Smazn -znaku novho dku mezi dvma dky zpsob jejich spojen do jedinho -dku. Je-li vsledn dek pli dlouh na to, aby se veel na ku -obrazovky, bude zobrazen pokraovacm dkem. - ->> Pesute kurzor na zatek dku a stisknte . To tento - dek spoj s dkem pedchozm. - ->> Stisknte pro znovuvloen smazanho znaku novho dku. - -Vzpomete si, e vtina pkaz Emacsu me dostat poet opakovn; -vetn textovch znak. Opakovn textovch znak je vlo nkolikrt. - ->> Vyzkouejte si to te -- stisknte C-u 8 * pro vloen ********. - -Te u znte nejzkladnj zpsoby, jak nco v Emacsu napsat a jak -opravovat chyby. Mete ovem tak mazat po slovech nebo po dcch. -Zde je shrnut operac pro mazn textu: - - Smazn znaku bezprostedn ped kurzorem - C-d Smazn znaku nsledujcho za kurzorem - - M- Zruen slova bezprostedn ped kurzorem - M-d Zruen slova nsledujcho za kurzorem - - C-k Zruen textu od pozice kurzoru do konce dku - M-k Zruen textu do konce aktuln vty - -Vimnte si, e a C-d, resp. M- a M-d, roziuj -paralelu zapoatou C-f a M-f (pravda, opravdu nen CONTROL -znak, ale netrapme se tm). C-k a M-k jsou jako C-e a M-e ve smyslu -vztahu dk k vtm. - -Libovolnou st bufferu mete t zruit nsledujc metodou. -Pesute se na jeden konec tto sti a stisknte C-@ nebo C-SPC -(libovolnou z tchto kombinac). (SPC oznauje mezernk.) Pesute -se na druh konec tto sti a stisknte C-w. Text mezi tmito -pozicemi bude zruen. - ->> Pesute kurzor na psmeno L na zatku pedchozho odstavce. ->> Stisknte C-SPC. Emacs by ml ve spodnm dku obrazovky - zobrazit zprvu "Mark set". ->> Pesute kurzor na psmeno c ve slov "konec" na druhm dku +>> Vkládejte text, až dosáhnete pravého okraje, a pokračujte ve vkládání. + Objeví se vám pokračovací řádek. + +>> Použijte pro smazání textu, až se řádek textu opět vejde na + jeden řádek obrazovky. Pokračovací řádek zmizí. + +Znak nového řádku můžete smazat jako kterýkoliv jiný znak. Smazání +znaku nového řádku mezi dvěma řádky způsobí jejich spojení do jediného +řádku. Je-li výsledný řádek příliš dlouhý na to, aby se vešel na šířku +obrazovky, bude zobrazen pokračovacím řádkem. + +>> Přesuňte kurzor na začátek řádku a stiskněte . To tento + řádek spojí s řádkem předchozím. + +>> Stiskněte pro znovuvložení smazaného znaku nového řádku. + +Vzpomeňte si, že většina příkazů Emacsu může dostat počet opakování; +včetně textových znaků. Opakování textových znaků je vloží několikrát. + +>> Vyzkoušejte si to teď -- stiskněte C-u 8 * pro vložení ********. + +Teď už znáte nejzákladnější způsoby, jak něco v Emacsu napsat a jak +opravovat chyby. Můžete ovšem také mazat po slovech nebo po řádcích. +Zde je shrnutí operací pro mazání textu: + + Smazání znaku bezprostředně před kurzorem + C-d Smazání znaku následujícího za kurzorem + + M- Zrušení slova bezprostředně před kurzorem + M-d Zrušení slova následujícího za kurzorem + + C-k Zrušení textu od pozice kurzoru do konce řádku + M-k Zrušení textu do konce aktuální věty + +Všimněte si, že a C-d, resp. M- a M-d, rozšiřují +paralelu započatou C-f a M-f (pravda, opravdu není CONTROL +znak, ale netrapme se tím). C-k a M-k jsou jako C-e a M-e ve smyslu +vztahu řádků k větám. + +Libovolnou část bufferu můžete též zrušit následující metodou. +Přesuňte se na jeden konec této části a stiskněte C-@ nebo C-SPC +(libovolnou z těchto kombinací). (SPC označuje mezerník.) Přesuňte +se na druhý konec této části a stiskněte C-w. Text mezi těmito +pozicemi bude zrušen. + +>> Přesuňte kurzor na písmeno L na začátku předchozího odstavce. +>> Stiskněte C-SPC. Emacs by měl ve spodním řádku obrazovky + zobrazit zprávu "Mark set". +>> Přesuňte kurzor na písmeno c ve slově "konec" na druhém řádku odstavce. ->> Stisknte C-w. Text zanajc psmenem L a konc ped psmenem - c bude zruen. - -Uvdomte si, e rozdl mezi "ruenm" ("killing") a "maznm" -("deleting") je ten, e "zruen" vci mohou bt zpt vhozeny, zatmco -"smazan" nikoliv. Obecn pkazy, kter mohou smazat vt mnostv -textu, ukldaj text, zatmco pkazy, kter maou jedin znak nebo -pouze przdn dky a mezery, mazan text neukldaj. - ->> Pesute kurzor na zatek neprzdnho dku. - Pak stisknte C-k pro zruen textu na tomto dku. ->> Stisknte C-k podruh. Uvidte, e to zru znak novho dku, kter - je za tmto dkem. - -Vimnte si, e jedno C-k zru obsah dku a druh C-k zru dek -samotn a posune vechny dal dky nahoru. C-k zpracovv numerick -argument speciln: zru odpovdajc poet dk VETN jejich -obsahu. To u nen opakovn. C-u 2 C-k zru dva dky a jejich -obsah; dvojit stisk C-k by toto obvykle neudlal. - -Vracen textu zpt se nazv "vhazovn" ("yanking"). (Pedstavte -si optovn vhazovn, vracen dve odstrannho textu zptky.) -Zruen text mete vhodit bu na stejn msto, kde byl zruen, -nebo na jin msto v bufferu, nebo dokonce i do jinho souboru. -Text mete vhodit i vcekrt, vytvte tak jeho dal kopie. - -Pkazem pro vhazovn je C-y. Tento pkaz vlo posledn smazan -text na pozici, na kter se nachz kurzor. - ->> Zkuste to; stisknte C-y pro vhozen textu zpt. - -Stisknete-li nkolikrt C-k po sob, vechen smazan text je uloen -spolen tak, aby bylo mon vhodit zpt vechny dky najednou. - ->> Stisknte nkolikrt C-k. - -Nyn obnovte posledn zruen text: - ->> Stisknte C-y. Pak posute kurzor o nkolik dk ne a stisknte - C-y znova. Nyn vidte, jak lze text koprovat. - -Co kdy mte njak text, kter byste rdi vhodili zpt a pak zrute -nco jinho? C-y by vloilo posledn zruen text. Avak pedchoz -text nen ztracen. Mete jej zskat zpt pouitm pkazu M-y. Pot, -co provedete C-y pro zskn poslednho zruenho textu, stisk M-y -vymn tento vhozen text za pedchoz zruen text. Dalmi a -dalmi stisky M-y dostvte pedchzejc a pedchzejc zruen -texty. Kdy doshnete textu, kter hledte, nemuste s nm pro jeho -uchovn nic dalho provdt. Jednodue vhozen text ponechejte, kde -je, a pokraujte v editaci. - -Pokud opakujete M-y dostaten dlouho, dostanete se zptky k vchozmu -bodu (posledn zruenmu textu). - ->> Zrute dek, pesute kurzor nkam jinam a zrute jin dek. - Pak provete C-y pro vrcen druhho zruenho dku. - Pak provete M-y a vhozen dek bude nahrazen prvnm zruenm dkem. - Opakujte M-y a pozorujte, co dostvte. Pokraujte v tom, dokud se - znovu neobjev druh zruen dek a pak nkolik dalch. - Chcete-li, mete zkusit pedat M-y kladn a zporn argumenty. +>> Stiskněte C-w. Text začínající písmenem L a končící před písmenem + c bude zrušen. + +Uvědomte si, že rozdíl mezi "rušením" ("killing") a "mazáním" +("deleting") je ten, že "zrušené" věci mohou být zpět vhozeny, zatímco +"smazané" nikoliv. Obecně příkazy, které mohou smazat větší množství +textu, ukládají text, zatímco příkazy, které mažou jediný znak nebo +pouze prázdné řádky a mezery, mazaný text neukládají. + +>> Přesuňte kurzor na začátek neprázdného řádku. + Pak stiskněte C-k pro zrušení textu na tomto řádku. +>> Stiskněte C-k podruhé. Uvidíte, že to zruší znak nového řádku, který + je za tímto řádkem. + +Všimněte si, že jedno C-k zruší obsah řádku a druhé C-k zruší řádek +samotný a posune všechny další řádky nahoru. C-k zpracovává numerický +argument speciálně: zruší odpovídající počet řádků VČETNĚ jejich +obsahu. To už není opakování. C-u 2 C-k zruší dva řádky a jejich +obsah; dvojitý stisk C-k by toto obvykle neudělal. + +Vracení textu zpět se nazývá "vhazování" ("yanking"). (Představte +si opětovné vhazování, vracení dříve odstraněného textu zpátky.) +Zrušený text můžete vhodit buď na stejné místo, kde byl zrušen, +nebo na jiné místo v bufferu, nebo dokonce i do jiného souboru. +Text můžete vhodit i vícekrát, vytváříte tak jeho další kopie. + +Příkazem pro vhazování je C-y. Tento příkaz vloží poslední smazaný +text na pozici, na které se nachází kurzor. + +>> Zkuste to; stiskněte C-y pro vhození textu zpět. + +Stisknete-li několikrát C-k po sobě, všechen smazaný text je uložen +společně tak, aby bylo možné vhodit zpět všechny řádky najednou. + +>> Stiskněte několikrát C-k. + +Nyní obnovte posledně zrušený text: + +>> Stiskněte C-y. Pak posuňte kurzor o několik řádků níže a stiskněte + C-y znova. Nyní vidíte, jak lze text kopírovat. + +Co když máte nějaký text, který byste rádi vhodili zpět a pak zrušíte +něco jiného? C-y by vložilo poslední zrušený text. Avšak předchozí +text není ztracen. Můžete jej získat zpět použitím příkazu M-y. Poté, +co provedete C-y pro získání posledního zrušeného textu, stisk M-y +vymění tento vhozený text za předchozí zrušený text. Dalšími a +dalšími stisky M-y dostáváte předcházející a předcházející zrušené +texty. Když dosáhnete textu, který hledáte, nemusíte s ním pro jeho +uchování nic dalšího provádět. Jednoduše vhozený text ponechejte, kde +je, a pokračujte v editaci. + +Pokud opakujete M-y dostatečně dlouho, dostanete se zpátky k výchozímu +bodu (posledně zrušenému textu). + +>> Zrušte řádek, přesuňte kurzor někam jinam a zrušte jiný řádek. + Pak proveďte C-y pro vrácení druhého zrušeného řádku. + Pak proveďte M-y a vhozený řádek bude nahrazen prvním zrušeným řádkem. + Opakujte M-y a pozorujte, co dostáváte. Pokračujte v tom, dokud se + znovu neobjeví druhý zrušený řádek a pak několik dalších. + Chcete-li, můžete zkusit předat M-y kladné a záporné argumenty. * UNDO ------ -Jestlie provedete v textu zmnu a pak zjistte, e to byl omyl, mete -zmnu vrtit pkazem undo, C-x u. - -C-x u obvykle vrt zmny proveden jednm pkazem; pokud C-x u -zopakujete nkolikrt za sebou, kad opakovn vrt jeden dal -pkaz. - -Jsou ale dv vjimky: pkazy, kter nemn text, se nepotaj (to -zahrnuje pkazy pro pohyb kurzoru a scrollovn) a znaky vkldajc -samy sebe jsou obvykle zpracovvny ve skupinch a po 20. (To je kvli -tomu, aby se zredukoval poet C-x u nutnch pro vrcen vkldanho +Jestliže provedete v textu změnu a pak zjistíte, že to byl omyl, můžete +změnu vrátit příkazem undo, C-x u. + +C-x u obvykle vrátí změny provedené jedním příkazem; pokud C-x u +zopakujete několikrát za sebou, každé opakování vrátí jeden další +příkaz. + +Jsou ale dvě výjimky: příkazy, které nemění text, se nepočítají (to +zahrnuje příkazy pro pohyb kurzoru a scrollování) a znaky vkládající +samy sebe jsou obvykle zpracovávány ve skupinách až po 20. (To je kvůli +tomu, aby se zredukoval počet C-x u nutných pro vrácení vkládaného textu.) ->> Zrute tento dek pomoc C-k, stisknte pak C-x u a dek by se ml +>> Zrušte tento řádek pomocí C-k, stiskněte pak C-x u a řádek by se měl znovu objevit. -Alternativn undo pkaz je C-_; pracuje stejn jako C-x u, je vak -mn pracn jej aplikovat nkolikrt za sebou. Nevhodou C-_ je, e -na nkterch klvesnicch nen zejm, jak jej vyvolat. To je dvod, -pro nabzme i C-x u. Na nkterch terminlech mete C-_ vyvolat -stiskem / pi stisknutm CTRL. - -Numerick argument pro C-_ a C-x u funguje jako poet opakovn. - -Pomoc pkazu undo mete vrtit zruen stejn jako smazan text. -Rozdl mezi maznm a ruenm textu ovlivuje monost vhozen tohoto -textu pomoc C-y, neovlivuje monosti pkazu undo. +Alternativní undo příkaz je C-_; pracuje stejně jako C-x u, je však +méně pracné jej aplikovat několikrát za sebou. Nevýhodou C-_ je, že +na některých klávesnicích není zřejmé, jak jej vyvolat. To je důvod, +proč nabízíme i C-x u. Na některých terminálech můžete C-_ vyvolat +stiskem / při stisknutém CTRL. + +Numerický argument pro C-_ a C-x u funguje jako počet opakování. + +Pomocí příkazu undo můžete vrátit zrušený stejně jako smazaný text. +Rozdíl mezi mazáním a rušením textu ovlivňuje možnost vhození tohoto +textu pomocí C-y, neovlivňuje možnosti příkazu undo. * SOUBORY --------- -Aby text, kter editujete, zstal trvale uchovn, muste jej uloit do -souboru. Jinak by byl po ukonen Emacsu ztracen. Svoji editaci -spojte se souborem "vyhlednm" ("finding") souboru. (Tak se to -nazv "navtven" ("visiting") souboru.) - -Vyhledn souboru znamen, e vidte jeho obsah v Emacsu. V mnoha -ohledech je to, jako byste editovali pmo ten soubor. Nicmn zmny, -kter prostednictvm Emacsu inte, se nestanou trvalmi, dokud tyto -zmny do souboru "neulote" ("save"). Tm se zamez nechtnmu ponechn -sten zmnnho souboru v systmu. Dokonce i kdy soubor ulote, -Emacs uchov pvodn soubor pod zmnnm nzvem pro ppad, e byste -zjistili, e vae pravy byly chybn. - -Kdy se podvte do doln sti obrazovky, uvidte dek, kter zan a -kon pomlkami a na zatku m "2J:-- TUTORIAL.cs" nebo nco podobnho. -Tato st obrazovky obvykle obsahuje jmno souboru, kter je prv -navtven. Zrovna te mte navtven soubor nazvan "TUTORIAL.cs", -kter je va osobn mrac kopi tutorilu Emacsu. Kdy v Emacsu -vyhledte soubor, jeho jmno se objev pesn na tom mst. - -Pkazy pro vyhledvn a ukldn soubor se na rozdl od ostatnch -pkaz, kter jste se zatm nauili, skldaj ze dvou znak. Oba -zanaj znakem CONTROL-x. Existuje cel ada pkaz zanajcch na -CONTROL-x; mnoho z nich pracuje se soubory, buffery a podobnmi vcmi. -Tyto pkazy jsou dlouh dva, ti nebo tyi znaky. - -Dal vc ohledn pkazu pro vyhledn souboru je to, e muste ct, -kter jmno souboru chcete. kme, e pkaz "te argument -z terminlu" (v tomto ppad je argumentem jmno souboru). Pot co -vyvolte pkaz - - C-x C-f Vyhledn souboru - -Emacs se vs zept na jmno souboru. Jmno souboru, kter pete, se -objevuje ve spodnm dku obrazovky, kter se v tto situaci nazv -minibuffer. Pro editaci jmna souboru mete pouvat obvykl editan -pkazy Emacsu. - -Zadvn jmna souboru (obecn kterkoliv vstup z minibufferu) mete -zruit pkazem C-g. - ->> Stisknte C-x C-f a pak C-g. To minibuffer zru a takt to zru - pkaz C-x C-f, kter minibuffer pouil. Take nevyhledte dn +Aby text, který editujete, zůstal trvale uchován, musíte jej uložit do +souboru. Jinak by byl po ukončení Emacsu ztracen. Svoji editaci +spojíte se souborem "vyhledáním" ("finding") souboru. (Také se to +nazývá "navštívení" ("visiting") souboru.) + +Vyhledání souboru znamená, že vidíte jeho obsah v Emacsu. V mnoha +ohledech je to, jako byste editovali přímo ten soubor. Nicméně změny, +které prostřednictvím Emacsu činíte, se nestanou trvalými, dokud tyto +změny do souboru "neuložíte" ("save"). Tím se zamezí nechtěnému ponechání +částečně změněného souboru v systému. Dokonce i když soubor uložíte, +Emacs uchová původní soubor pod změněným názvem pro případ, že byste +zjistili, že vaše úpravy byly chybné. + +Když se podíváte do dolní části obrazovky, uvidíte řádek, který začíná a +končí pomlčkami a na začátku má "2J:-- TUTORIAL.cs" nebo něco podobného. +Tato část obrazovky obvykle obsahuje jméno souboru, který je právě +navštíven. Zrovna teď máte navštíven soubor nazvaný "TUTORIAL.cs", +který je vaší osobní čmárací kopií tutoriálu Emacsu. Když v Emacsu +vyhledáte soubor, jeho jméno se objeví přesně na tom místě. + +Příkazy pro vyhledávání a ukládání souborů se na rozdíl od ostatních +příkazů, které jste se zatím naučili, skládají ze dvou znaků. Oba +začínají znakem CONTROL-x. Existuje celá řada příkazů začínajících na +CONTROL-x; mnoho z nich pracuje se soubory, buffery a podobnými věcmi. +Tyto příkazy jsou dlouhé dva, tři nebo čtyři znaky. + +Další věcí ohledně příkazu pro vyhledání souboru je to, že musíte říct, +které jméno souboru chcete. Říkáme, že příkaz "čte argument +z terminálu" (v tomto případě je argumentem jméno souboru). Poté co +vyvoláte příkaz + + C-x C-f Vyhledání souboru + +Emacs se vás zeptá na jméno souboru. Jméno souboru, které píšete, se +objevuje ve spodním řádku obrazovky, který se v této situaci nazývá +minibuffer. Pro editaci jména souboru můžete používat obvyklé editační +příkazy Emacsu. + +Zadávání jména souboru (obecně kterýkoliv vstup z minibufferu) můžete +zrušit příkazem C-g. + +>> Stiskněte C-x C-f a pak C-g. To minibuffer zruší a taktéž to zruší + příkaz C-x C-f, který minibuffer použil. Takže nevyhledáte žádný soubor. -Po napsn jmna souboru stisknte . -Pkaz C-x C-f pak zane pracovat a vyhled soubor, kter jste zvolili. -Po skonen pkazu C-x C-f minibuffer zmiz. - -Po mal chvilce se obsah souboru objev na obrazovce a mete jej -editovat. Kdy chcete zmny trvale uloit, pouijte pkaz - - C-x C-s Uloen souboru - -To zkopruje text z Emacsu do souboru. Kdy to provedete poprv, Emacs -pejmenuje pvodn soubor na soubor s novm jmnem, aby nebyl ztracen. -Nov jmno je vytvoeno pidnm "~" na konec pvodnho jmna souboru. - -Kdy je ukldn dokoneno, Emacs zobraz jmno zapsanho souboru. -Mli byste ukldat rozumn asto, abyste neztratili pli mnoho prce -v ppad pdu systmu. - ->> Stisknte C-x C-s pro uloen va kopie tutorilu. - Mlo by to zobrazit "Wrote ...TUTORIAL.cs" ve spodnm dku obrazovky. - -Existujc soubor mete vyhledat, abyste jej mohli prohlet nebo -editovat. Mete tak vyhledat soubor, kter jet neexistuje. To je -zpsob, jakm lze vytvoit soubor v Emacsu: vyhledejte soubor, kter -bude na zatku przdn a pak zante vkldat text uren pro tento -soubor. Kdy podte o uloen, Emacs skuten vytvo soubor -s textem, kter jste vloili. Od t chvle se pak mete ctit, jako -kdybyste editovali ji existujc soubor. +Po napsání jména souboru stiskněte . +Příkaz C-x C-f pak začne pracovat a vyhledá soubor, který jste zvolili. +Po skončení příkazu C-x C-f minibuffer zmizí. + +Po malé chvilce se obsah souboru objeví na obrazovce a můžete jej +editovat. Když chcete změny trvale uložit, použijte příkaz + + C-x C-s Uložení souboru + +To zkopíruje text z Emacsu do souboru. Když to provedete poprvé, Emacs +přejmenuje původní soubor na soubor s novým jménem, aby nebyl ztracen. +Nové jméno je vytvořeno přidáním "~" na konec původního jména souboru. + +Když je ukládání dokončeno, Emacs zobrazí jméno zapsaného souboru. +Měli byste ukládat rozumně často, abyste neztratili příliš mnoho práce +v případě pádu systému. + +>> Stiskněte C-x C-s pro uložení vaší kopie tutoriálu. + Mělo by to zobrazit "Wrote ...TUTORIAL.cs" ve spodním řádku obrazovky. + +Existující soubor můžete vyhledat, abyste jej mohli prohlížet nebo +editovat. Můžete také vyhledat soubor, který ještě neexistuje. To je +způsob, jakým lze vytvořit soubor v Emacsu: vyhledejte soubor, který +bude na začátku prázdný a pak začněte vkládat text určený pro tento +soubor. Když požádáte o uložení, Emacs skutečně vytvoří soubor +s textem, který jste vložili. Od té chvíle se pak můžete cítit, jako +kdybyste editovali již existující soubor. * BUFFERY --------- -Jestlie vyhledte pomoc C-x C-f druh soubor, prvn soubor v Emacsu -zstv. Mete se do nj zpt pepnout jeho optovnm vyhlednm -pomoc C-x C-f. Tmto zpsobem mete do Emacsu dostat pomrn hodn -soubor. - ->> Vytvote soubor pojmenovan "foo" stiskem C-x C-f foo . - Potom vlote njak text, zeditujte jej a ulote "foo" stiskem C-x C-s. - Nakonec stisknte C-x C-f TUTORIAL.cs , m se vrtte zpt do - tutorilu. - -Emacs ukld text kadho souboru do objektu nazvanho "buffer". -Vyhledn souboru vytvo v Emacsu nov buffer. Chcete-li vidt seznam -buffer, kter momentln existuj ve vaem procesu Emacs, stisknte: - - C-x C-b Seznam buffer - ->> Zkuste te C-x C-b. - -Podvejte se, e kad buffer m v seznamu jmno a me tam mt tak jmno -souboru, jeho text obsahuje. Nkter buffery neodpovdaj souborm. -Napklad buffer pojmenovan "*Buffer List*" nem dn soubor. Je to -buffer, kter obsahuje seznam buffer vytvoen pomoc C-x C-b. -JAKKOLIV text, kter vidte v emacsovm okn, je vdy soust -njakho bufferu. - ->> Stisknte C-x 1, abyste se zbavili seznamu buffer. - -Pokud provedete zmny textu jednoho souboru a pak vyhledte jin soubor, -nezpsob to uloen prvnho souboru. Jeho zmny zstvaj v Emacsu -uchovny v jemu odpovdajcm bufferu. Vytvoen a editace druhho -souboru nem dn vliv na buffer prvnho souboru. To je velmi -uiten, ale tak to znamen, e potebujete vhodn zpsob, jak uloit -buffer prvnho souboru. Nutnost pepnout se zptky pomoc C-x C-f, aby -jej bylo mono uloit prostednictvm C-x C-s, by byla nemstn -obtujc. Take mme - - C-x s Uloen nkterch buffer - -C-x s se vs zept na kad buffer, kter obsahuje zmny, kter jste -neuloili. Pro kad takov buffer se vs zept, zda jej m uloit. - ->> Vlote dek textu a pak stisknte C-x s. - Mli byste bt dotzni, zda m bt uloen buffer nazvan TUTORIAL.cs. - Odpovzte na tuto otzku ano (yes) stiskem "y". - - -* ROZIOVN SADY PKAZ +Jestliže vyhledáte pomocí C-x C-f druhý soubor, první soubor v Emacsu +zůstává. Můžete se do něj zpět přepnout jeho opětovným vyhledáním +pomocí C-x C-f. Tímto způsobem můžete do Emacsu dostat poměrně hodně +souborů. + +>> Vytvořte soubor pojmenovaný "foo" stiskem C-x C-f foo . + Potom vložte nějaký text, zeditujte jej a uložte "foo" stiskem C-x C-s. + Nakonec stiskněte C-x C-f TUTORIAL.cs , čímž se vrátíte zpět do + tutoriálu. + +Emacs ukládá text každého souboru do objektu nazývaného "buffer". +Vyhledání souboru vytvoří v Emacsu nový buffer. Chcete-li vidět seznam +bufferů, které momentálně existují ve vašem procesu Emacs, stiskněte: + + C-x C-b Seznam bufferů + +>> Zkuste teď C-x C-b. + +Podívejte se, že každý buffer má v seznamu jméno a může tam mít také jméno +souboru, jehož text obsahuje. Některé buffery neodpovídají souborům. +Například buffer pojmenovaný "*Buffer List*" nemá žádný soubor. Je to +buffer, který obsahuje seznam bufferů vytvořený pomocí C-x C-b. +JAKÝKOLIV text, který vidíte v emacsovém okně, je vždy součástí +nějakého bufferu. + +>> Stiskněte C-x 1, abyste se zbavili seznamu bufferů. + +Pokud provedete změny textu jednoho souboru a pak vyhledáte jiný soubor, +nezpůsobí to uložení prvního souboru. Jeho změny zůstávají v Emacsu +uchovány v jemu odpovídajícím bufferu. Vytvoření a editace druhého +souboru nemá žádný vliv na buffer prvního souboru. To je velmi +užitečné, ale také to znamená, že potřebujete vhodný způsob, jak uložit +buffer prvního souboru. Nutnost přepnout se zpátky pomocí C-x C-f, aby +jej bylo možno uložit prostřednictvím C-x C-s, by byla nemístně +obtěžující. Takže máme + + C-x s Uložení některých bufferů + +C-x s se vás zeptá na každý buffer, který obsahuje změny, které jste +neuložili. Pro každý takový buffer se vás zeptá, zda jej má uložit. + +>> Vložte řádek textu a pak stiskněte C-x s. + Měli byste být dotázáni, zda má být uložen buffer nazvaný TUTORIAL.cs. + Odpovězte na tuto otázku ano (yes) stiskem "y". + + +* ROZŠIŘOVÁNÍ SADY PŘÍKAZŮ -------------------------- -Existuje mnohem, mnohem vce pkaz Emacsu, ne kter by vbec mohly -bt rozmstny na vechny CONTROL a META znaky. Emacs tento problm -obchz prostednictvm X (eXtend) pkazu. Ten vznik dvma zpsoby: - - C-x Znakov eXtend. Nsledovn jednm znakem. - M-x Pojmenovan pkaz eXtend. Nsledovn dlouhm nzvem. - -To jsou pkazy, kter jsou obecn uiten, avak mn asto pouvan -ne ty, kter jste se ji nauili. U jste vidli dva z nich: souborov -pkazy C-x C-f pro vyhledn a C-x C-s pro uloen. Jin pklad je -pkaz pro ukonen Emacsu -- tj. pkaz C-x C-c. (Nemjte obavy -o ztrtu zmn, kter jste provedli; C-x C-c nabdne uloen kadho -zmnnho souboru, ne Emacs ukon.) - -C-z je pkaz na *doasn* oputn Emacsu -- mete se po nm do -sputnho Emacsu vrtit. - -Na systmech, kter to umouj, C-z Emacs "pozastav"; tzn. vrt vs -do shellu, avak Emacs neukon. V nejbnjch shellech se mete do -Emacsu vrtit pkazem `fg' nebo pomoc `%emacs'. - -Na systmech, kter pozastavovn proces nemaj implementovno, C-z -vytvo subshell bc pod Emacsem, aby vm dal anci spustit jin -programy a pak se do Emacsu vrtit; neprovede tedy prav oputn -Emacsu. V tom ppad je obvyklou cestou nvratu ze subshellu do Emacsu -shellovsk pkaz `exit'. - -Chvle pro pouit C-x C-c nastane, kdy se chystte odhlsit ze -systmu. Sprvn je to tak pi ukonovn Emacsu vyvolanho potovnm -programem a rznmi jinmi utilitami, protoe ty nemus vdt, jak si -poradit s pozastavenm Emacsu. Nicmn za normlnch okolnost, pokud -se nechystte odlogovat, je lpe Emacs pozastavit pomoc C-z ne jej -ukonit. - -Existuje mnoho C-x pkaz. Zde je seznam tch, kter jste se ji nauili: - - C-x C-f Vyhledn souboru - C-x C-s Uloen soubor - C-x C-b Seznam buffer - C-x C-c Ukonen Emacsu +Existuje mnohem, mnohem více příkazů Emacsu, než které by vůbec mohly +být rozmístěny na všechny CONTROL a META znaky. Emacs tento problém +obchází prostřednictvím X (eXtend) příkazu. Ten vzniká dvěma způsoby: + + C-x Znakový eXtend. Následován jedním znakem. + M-x Pojmenovaný příkaz eXtend. Následován dlouhým názvem. + +To jsou příkazy, které jsou obecně užitečné, avšak méně často používané +než ty, které jste se již naučili. Už jste viděli dva z nich: souborové +příkazy C-x C-f pro vyhledání a C-x C-s pro uložení. Jiný příklad je +příkaz pro ukončení Emacsu -- tj. příkaz C-x C-c. (Nemějte obavy +o ztrátu změn, které jste provedli; C-x C-c nabídne uložení každého +změněného souboru, než Emacs ukončí.) + +C-z je příkaz na *dočasné* opuštění Emacsu -- můžete se po něm do +spuštěného Emacsu vrátit. + +Na systémech, které to umožňují, C-z Emacs "pozastaví"; tzn. vrátí vás +do shellu, avšak Emacs neukončí. V nejběžnějších shellech se můžete do +Emacsu vrátit příkazem `fg' nebo pomocí `%emacs'. + +Na systémech, které pozastavování procesů nemají implementováno, C-z +vytvoří subshell běžící pod Emacsem, aby vám dal šanci spustit jiné +programy a pak se do Emacsu vrátit; neprovede tedy pravé opuštění +Emacsu. V tom případě je obvyklou cestou návratu ze subshellu do Emacsu +shellovský příkaz `exit'. + +Chvíle pro použití C-x C-c nastane, když se chystáte odhlásit ze +systému. Správné je to také při ukončování Emacsu vyvolaného poštovním +programem a různými jinými utilitami, protože ty nemusí vědět, jak si +poradit s pozastavením Emacsu. Nicméně za normálních okolností, pokud +se nechystáte odlogovat, je lépe Emacs pozastavit pomocí C-z než jej +ukončit. + +Existuje mnoho C-x příkazů. Zde je seznam těch, které jste se již naučili: + + C-x C-f Vyhledání souboru + C-x C-s Uložení soubor + C-x C-b Seznam bufferů + C-x C-c Ukončení Emacsu C-x u Undo -Pojmenovan eXtended pkazy jsou pkazy, kter jsou pouvny jet -mn, nebo pkazy, kter jsou pouvny jenom v jistch mdech. -Pkladem je pkaz replace-string, kter globln nahrad jeden etzec -jinm. Kdy stisknete M-x, vype se na spodnm dku obrazovky prompt -M-x a vy byste mli zadat jmno pkazu; v tomto ppad -"replace-string". Jednodue napite "repl s" a Emacs nzev dopln. -Dokonete zadvn jmna pkazu pomoc . - -Pkaz replace-string vyaduje dva argumenty -- etzec, kter m bt -nahrazen, a etzec, kter jej m nahradit. Kad argument muste -ukonit pomoc . - ->> Pesute kurzor na przdn dek dva dky pod tmto. - Pak napite M-x repl szmnilmodifikoval. - - Vimnte si, jak se tento dek zmnil: nahradili jste slovo - z-m--n-i-l slovem "modifikoval", kdekoliv se za aktuln pozic +Pojmenované eXtended příkazy jsou příkazy, které jsou používány ještě +méně, nebo příkazy, které jsou používány jenom v jistých módech. +Příkladem je příkaz replace-string, který globálně nahradí jeden řetězec +jiným. Když stisknete M-x, vypíše se na spodním řádku obrazovky prompt +M-x a vy byste měli zadat jméno příkazu; v tomto případě +"replace-string". Jednoduše napište "repl s" a Emacs název doplní. +Dokončete zadávání jména příkazu pomocí . + +Příkaz replace-string vyžaduje dva argumenty -- řetězec, který má být +nahrazen, a řetězec, který jej má nahradit. Každý argument musíte +ukončit pomocí . + +>> Přesuňte kurzor na prázdný řádek dva řádky pod tímto. + Pak napište M-x repl szměnilmodifikoval. + + Všimněte si, jak se tento řádek změnil: nahradili jste slovo + z-m-ě-n-i-l slovem "modifikoval", kdekoliv se za aktuální pozicí kurzoru vyskytlo. -* AUTOMATICK UKLDN +* AUTOMATICKÉ UKLÁDÁNÍ ---------------------- -Jestlie jste provedli zmny v souboru, ale nemte je jet uloeny, -mohou bt v ppad pdu systmu ztraceny. Aby vs Emacs od toho -uchrnil, periodicky zapisuje "auto save" soubor pro kad soubor, kter -editujete. Jmno auto save souboru m na zatku a na konci #; -napklad jestlie se v soubor jmenuje "hello.c", jeho auto save -soubor se jmenuje "#hello.c#". Kdy soubor ulote normlnm zpsobem, -Emacs auto save soubor smae. +Jestliže jste provedli změny v souboru, ale nemáte je ještě uloženy, +mohou být v případě pádu systému ztraceny. Aby vás Emacs od toho +uchránil, periodicky zapisuje "auto save" soubor pro každý soubor, který +editujete. Jméno auto save souboru má na začátku a na konci #; +například jestliže se váš soubor jmenuje "hello.c", jeho auto save +soubor se jmenuje "#hello.c#". Když soubor uložíte normálním způsobem, +Emacs auto save soubor smaže. -Jestlie dojde k pdu systmu, mete svoji editaci obnovit z auto-save -souboru, a to normlnm vyhlednm souboru (toho, kter jste editovali, -ne auto save souboru) a nslednou aplikac M-x recover file. -Na dost o potvrzen odpovzte zadnm yes pro pokraovn a -obnoven auto-save dat. +Jestliže dojde k pádu systému, můžete svoji editaci obnovit z auto-save +souboru, a to normálním vyhledáním souboru (toho, který jste editovali, +ne auto save souboru) a následnou aplikací M-x recover file. +Na žádost o potvrzení odpovězte zadáním yes pro pokračování a +obnovení auto-save dat. * ECHO OBLAST ------------- -Kdy Emacs vid, e pete pkazy pomalu, ukazuje vm je ve spodn -sti obrazovky v oblasti nazvan "echo oblast". Echo oblast obsahuje -doln dek obrazovky. - - -* STAVOV DEK +Když Emacs vidí, že píšete příkazy pomalu, ukazuje vám je ve spodní +části obrazovky v oblasti nazývané "echo oblast". Echo oblast obsahuje +dolní řádek obrazovky. + + +* STAVOVÝ ŘÁDEK --------------- -dek bezprostedn nad echo oblast se nazv "stavov dek" ("mode line"). -Stavov dek k nco jako: +Řádek bezprostředně nad echo oblastí se nazývá "stavový řádek" ("mode line"). +Stavový řádek říká něco jako: 2J:** TUTORIAL.cs (Fundamental)--L670--58%---------------- -Tento dek podv uitenou informaci o stavu Emacsu a textu, kter +Tento řádek podává užitečnou informaci o stavu Emacsu a textu, který editujete. -U vte, co znamen jmno souboru -- je to soubor, kter jste vyhledali. --NN%-- oznauje vai aktuln pozici v textu; k, e NN procent textu -je nad hornm okrajem obrazovky. Je-li zatek souboru na obrazovce, je +Už víte, co znamená jméno souboru -- je to soubor, který jste vyhledali. +-NN%-- označuje vaši aktuální pozici v textu; říká, že NN procent textu +je nad horním okrajem obrazovky. Je-li začátek souboru na obrazovce, je zde --Top-- a ne --00%--. Je-li konec textu na obrazovce, je zde ---Bot--. Jestlie se dvte na tak mal text, e se cel vejde na -obrazovku, stavov dek k --All--. - -Hvzdiky pobl zatku znamenaj, e jste text zmnili. Tsn po -vyhledn nebo uloen souboru v tto sti stavovho dku nejsou dn -hvzdiky, pouze pomlky. - -st stavovho dku v zvorkch k, v jakch editanch mdech se -nachzte. Implicitn md je Fundamental, co je ten, kter momentln -pouvte. Je pkladem hlavnho mdu ("major mode"). - -Emacs m celou adu hlavnch md. Nkter z nich jsou ureny pro -editaci rznch programovacch jazyk a/nebo text jako teba Lisp md, -Text md, atd. V libovolnm okamiku je aktivn prv jeden hlavn md a -jeho jmno lze nalzt ve stavovm dku na mst, kde je te +--Bot--. Jestliže se díváte na tak malý text, že se celý vejde na +obrazovku, stavový řádek říká --All--. + +Hvězdičky poblíž začátku znamenají, že jste text změnili. Těsně po +vyhledání nebo uložení souboru v této části stavového řádku nejsou žádné +hvězdičky, pouze pomlčky. + +Část stavového řádku v závorkách říká, v jakých editačních módech se +nacházíte. Implicitní mód je Fundamental, což je ten, který momentálně +používáte. Je příkladem hlavního módu ("major mode"). + +Emacs má celou řadu hlavních módů. Některé z nich jsou určeny pro +editaci různých programovacích jazyků a/nebo textů jako třeba Lisp mód, +Text mód, atd. V libovolném okamžiku je aktivní právě jeden hlavní mód a +jeho jméno lze nalézt ve stavovém řádku na místě, kde je teď "Fundamental". -Kad hlavn md mn chovn nkterch pkaz. Napklad existuj -pkazy pro vytven koment v programu, a protoe kad programovac -programovac jazyk m jinou pedstavu o tom, jak m koment vypadat, -mus kad hlavn md vkldat komente jinak. Kad hlavn md je -vlastn jmno extended pkazu, kterm se do tohoto mdu mete -pepnout. Napklad M-x fundamental-mode je pkaz pro pepnut se do -Fundamental mdu. - -Chystte-li se editovat esk text, jako teba tento soubor, -pravdpodobn byste mli pout Text md. ->> Napite M-x text-mode. - -Nebojte se, dn z pkaz, kter jste se nauili, chovn Emacsu nijak -vznamn nezmn. Mete si ale vimnout, e M-f a M-b nyn pracuj -s apostrofy jako se soustmi slov. Pedtm, ve Fundamental mdu, M-f a -M-b pracovaly s apostrofy coby oddlovai slov. - -Hlavn mdy obvykle dlaj men zmny, jako byla tato: pkazy vtinou -dlaj "tot", ale v kadm hlavnm mdu pracuj troku jinak. - -Dokumentaci k aktulnmu hlavnmu mdu si mete zobrazit stiskem C-h m. - ->> Jednou nebo nkolikrt pouijte C-u C-v, abyste tento dek dostali +Každý hlavní mód mění chování některých příkazů. Například existují +příkazy pro vytváření komentářů v programu, a protože každý programovací +programovací jazyk má jinou představu o tom, jak má komentář vypadat, +musí každý hlavní mód vkládat komentáře jinak. Každý hlavní mód je +vlastně jméno extended příkazu, kterým se do tohoto módu můžete +přepnout. Například M-x fundamental-mode je příkaz pro přepnutí se do +Fundamental módu. + +Chystáte-li se editovat český text, jako třeba tento soubor, +pravděpodobně byste měli použít Text mód. +>> Napište M-x text-mode. + +Nebojte se, žádný z příkazů, které jste se naučili, chování Emacsu nijak +významně nezmění. Můžete si ale všimnout, že M-f a M-b nyní pracují +s apostrofy jako se součástmi slov. Předtím, ve Fundamental módu, M-f a +M-b pracovaly s apostrofy coby oddělovači slov. + +Hlavní módy obvykle dělají menší změny, jako byla tato: příkazy většinou +dělají "totéž", ale v každém hlavním módu pracují trošku jinak. + +Dokumentaci k aktuálnímu hlavnímu módu si můžete zobrazit stiskem C-h m. + +>> Jednou nebo několikrát použijte C-u C-v, abyste tento řádek dostali k vrcholu obrazovky. ->> Stisknte C-h m, abyste vidli, jak se Text md li od Fundamental - mdu. ->> Stisknte C-x 1 pro odstrann dokumentace z obrazovky. - -Hlavn mdy se nazvaj hlavn proto, e tak existuj vedlej mdy -(minor modes). Vedlej mdy nejsou alternativou k hlavnm mdm, nbr -jejich mal modifikace. Kad vedlej md me bt zapnut nebo vypnut -sm o sob nezvisle na vech ostatnch vedlejch mdech a nezvisle na -hlavnm mdu. Take nemuste pouvat dn vedlej md nebo mete -pouvat jeden vedlej md nebo libovolnou kombinaci nkolika -vedlejch md. - -Jednm z velmi uitench vedlejch md, zejmna pro editaci eskch -text, je Auto Fill md. Kdy je tento md zapnut, Emacs zalom dek -mezi dvma slovy, kdykoliv vkldte text a dek se stane pli -dlouhm. - -Auto Fill md mete zapnout provedenm M-x auto-fill-mode. -Je-li tento md zapnut, mete jej vypnout provedenm M-x -auto-fill-mode. Je-li md vypnut, tento pkaz jej zapn, -a je-li md zapnut, tak jej tento pkaz vypn. kme, e tento -pkaz pepn ("toggles") tento md. - ->> Napite te M-x auto-fill-mode. Pak vkldejte "asdf " stle - dokola tak dlouho, a uvidte, jak se vkldan dek rozdl na dva - dky. Do textu muste vkldat mezery proto, e Auto Fill md - zalamuje dky pouze v mezerch. - -Okraj je obvykle nastaven na 70 znak, ale mete to zmnit pkazem -C-x f. Hodnotu okraje, kterou si pejete, byste mli pedat jako -numerick argument. - ->> Napite C-x f s argumentem 20. (C-u 2 0 C-x f). - Pak pite njak text a pozorujte, jak Emacs vypluje dky po - 20 znacch. Pak nastavte okraj zptky na 70 optovnm pouitm +>> Stiskněte C-h m, abyste viděli, jak se Text mód liší od Fundamental + módu. +>> Stiskněte C-x 1 pro odstranění dokumentace z obrazovky. + +Hlavní módy se nazývají hlavní proto, že také existují vedlejší módy +(minor modes). Vedlejší módy nejsou alternativou k hlavním módům, nýbrž +jejich malé modifikace. Každý vedlejší mód může být zapnut nebo vypnut +sám o sobě nezávisle na všech ostatních vedlejších módech a nezávisle na +hlavním módu. Takže nemusíte používat žádný vedlejší mód nebo můžete +používat jeden vedlejší mód nebo libovolnou kombinaci několika +vedlejších módů. + +Jedním z velmi užitečných vedlejších módů, zejména pro editaci českých +textů, je Auto Fill mód. Když je tento mód zapnut, Emacs zalomí řádek +mezi dvěma slovy, kdykoliv vkládáte text a řádek se stane příliš +dlouhým. + +Auto Fill mód můžete zapnout provedením M-x auto-fill-mode. +Je-li tento mód zapnut, můžete jej vypnout provedením M-x +auto-fill-mode. Je-li mód vypnut, tento příkaz jej zapíná, +a je-li mód zapnut, tak jej tento příkaz vypíná. Říkáme, že tento +příkaz přepíná ("toggles") tento mód. + +>> Napište teď M-x auto-fill-mode. Pak vkládejte "asdf " stále + dokola tak dlouho, až uvidíte, jak se vkládaný řádek rozdělí na dva + řádky. Do textu musíte vkládat mezery proto, že Auto Fill mód + zalamuje řádky pouze v mezerách. + +Okraj je obvykle nastaven na 70 znaků, ale můžete to změnit příkazem +C-x f. Hodnotu okraje, kterou si přejete, byste měli předat jako +numerický argument. + +>> Napište C-x f s argumentem 20. (C-u 2 0 C-x f). + Pak pište nějaký text a pozorujte, jak Emacs vyplňuje řádky po + 20 znacích. Pak nastavte okraj zpátky na 70 opětovným použitím C-x f. -Jestlie provedete zmny uprosted odstavce, Auto Fill md jej -nepeformtuje. -Pro peformtovn odstavce stisknte M-q (META-q) s kurzorem uvnit +Jestliže provedete změny uprostřed odstavce, Auto Fill mód jej +nepřeformátuje. +Pro přeformátování odstavce stiskněte M-q (META-q) s kurzorem uvnitř odstavce. ->> Pesute kurzor do pedchozho odstavce a stisknte M-q. - - -* VYHLEDVN +>> Přesuňte kurzor do předchozího odstavce a stiskněte M-q. + + +* VYHLEDÁVÁNÍ ------------- -Emacs um v textu vyhledvat etzce (tj. skupiny spojench znak nebo -slov) smrem vped nebo vzad. Hledn etzce je pkaz pesunujc -kurzor; pesune kurzor na nejbli msto, kde se tento etzec nachz. - -Vyhledvac pkaz Emacsu se li od vyhledvacch pkaz vtiny -editor v tom smyslu, e je "inkrementln". To znamen, e vyhledvn -se provd u v okamiku, kdy zadvte vyhledvac etzec. - -Pkaz pro zahjen hledn vped je C-s a pro hledn vzad C-r. -ALE POZOR! Nezkouejte to jet. - -Kdy stisknete C-s, uvidte v echo oblasti prompt "I-search". To vm -k, e Emacs se nachz ve stavu, kter se nazv inkrementln hledn, -a ek, a mu zadte, co chcete hledat. hledn ukon. - ->> Nyn zahajte hledn stiskem C-s. POMALU, psmeno po psmenu, pite - slovo 'kurzor'. Po kadm psmenu si vimnte, co se dje s kurzorem. - Te jste vyhledali "kurzor" poprv. ->> Stisknte C-s znovu, abyste nalezli dal vskyt "kurzor". ->> Nyn tyikrt stisknte a pozorujte, jak se kurzor - pesunuje. ->> Stisknte pro ukonen hledn. - -Vidli jste, co se stalo? Emacs se v inkrementlnm hledn pokou -pejt na dal vskyt etzce, kter jste dosud napsali. Chcete-li -pejt na dal vskyt 'kurzor', jednodue stisknte C-s znovu. -Jestlie u dn takov vskyt nen, Emacs ppne a ekne vm, e -hledn momentln "selhv", C-g hledn ukon. - -POZNMKA: Na nkterch systmech stisk C-s zpsob ztuhnut -obrazovky a nevidte dn dal vstup z Emacsu. To znamen, e -"vlastnost" operanho systmu zvan "flow control" zachycuje C-s a -nepropust jej k Emacsu. Pro odtuhnut obrazovky stisknte C-q. Pak -v sekci "Spontaneous Entry to Incremental Search" v manulu Emacsu -vyhledejte radu, jak se vypodat s touto "vlastnost". - -Jestlie uprosted inkrementlnho hledn stisknete , uvidte, -e posledn znak v hledanm etzci zmiz a hledn se vrac na posledn -msto hledn. Pedpokldejme napklad, e jste napsali "c", abyste -nali prvn vskyt "k". Jestlie nyn stisknete "u", kurzor se pesune na -prvn vskyt "ku". Te stisknte . To vymae "u" z hledanho -etzce a kurzor se pesune zpt na prvn vskyt "k". - -Jestlie uprosted hledn stisknete CONTROL nebo META znak (s nkolika -vjimkami -- znaky, kter jsou speciln v hledn, jako C-s a C-r), -hledn se ukon. - -C-s zahajuje hledn, kter hled jakkoliv vskyt hledanho etzce ZA -aktuln pozic kurzoru. Chcete-li nco hledat v pedchzejcm textu, -stisknte C-r msto C-s. Ve, co jsme ekli o C-s, plat tak o C-r -krom toho, e smr hledn je opan. - - -* VCE OKEN +Emacs umí v textu vyhledávat řetězce (tj. skupiny spojených znaků nebo +slov) směrem vpřed nebo vzad. Hledání řetězce je příkaz přesunující +kurzor; přesune kurzor na nejbližší místo, kde se tento řetězec nachází. + +Vyhledávací příkaz Emacsu se liší od vyhledávacích příkazů většiny +editorů v tom smyslu, že je "inkrementální". To znamená, že vyhledávání +se provádí už v okamžiku, kdy zadáváte vyhledávací řetězec. + +Příkaz pro zahájení hledání vpřed je C-s a pro hledání vzad C-r. +ALE POZOR! Nezkoušejte to ještě. + +Když stisknete C-s, uvidíte v echo oblasti prompt "I-search". To vám +říká, že Emacs se nachází ve stavu, který se nazývá inkrementální hledání, +a čeká, až mu zadáte, co chcete hledat. hledání ukončí. + +>> Nyní zahajte hledání stiskem C-s. POMALU, písmeno po písmenu, pište + slovo 'kurzor'. Po každém písmenu si všimněte, co se děje s kurzorem. + Teď jste vyhledali "kurzor" poprvé. +>> Stiskněte C-s znovu, abyste nalezli další výskyt "kurzor". +>> Nyní čtyřikrát stiskněte a pozorujte, jak se kurzor + přesunuje. +>> Stiskněte pro ukončení hledání. + +Viděli jste, co se stalo? Emacs se v inkrementálním hledání pokouší +přejít na další výskyt řetězce, který jste dosud napsali. Chcete-li +přejít na další výskyt 'kurzor', jednoduše stiskněte C-s znovu. +Jestliže už žádný takový výskyt není, Emacs pípne a řekne vám, že +hledání momentálně "selhává", C-g hledání ukončí. + +POZNÁMKA: Na některých systémech stisk C-s způsobí ztuhnutí +obrazovky a nevidíte žádný další výstup z Emacsu. To znamená, že +"vlastnost" operačního systému zvaná "flow control" zachycuje C-s a +nepropustí jej k Emacsu. Pro odtuhnutí obrazovky stiskněte C-q. Pak +v sekci "Spontaneous Entry to Incremental Search" v manuálu Emacsu +vyhledejte radu, jak se vypořádat s touto "vlastností". + +Jestliže uprostřed inkrementálního hledání stisknete , uvidíte, +že poslední znak v hledaném řetězci zmizí a hledání se vrací na poslední +místo hledání. Předpokládejme například, že jste napsali "c", abyste +našli první výskyt "k". Jestliže nyní stisknete "u", kurzor se přesune na +první výskyt "ku". Teď stiskněte . To vymaže "u" z hledaného +řetězce a kurzor se přesune zpět na první výskyt "k". + +Jestliže uprostřed hledání stisknete CONTROL nebo META znak (s několika +výjimkami -- znaky, které jsou speciální v hledání, jako C-s a C-r), +hledání se ukončí. + +C-s zahajuje hledání, které hledá jakýkoliv výskyt hledaného řetězce ZA +aktuální pozicí kurzoru. Chcete-li něco hledat v předcházejícím textu, +stiskněte C-r místo C-s. Vše, co jsme řekli o C-s, platí také o C-r +kromě toho, že směr hledání je opačný. + + +* VÍCE OKEN ----------- -Jednou z pknch vlastnost Emacsu je to, e me na obrazovce zobrazit -vce oken souasn. - ->> Pesute kurzor na tento dek a stisknte C-u 0 C-l. - ->> Te stisknte C-x 2, co rozdl obrazovku na dv okna. - Ob okna zobrazuj tento tutoril. Kurzor zstv navrchu okna. - ->> Tisknte C-M-v pro scrollovn spodnho okna. - (Nemte-li skutenou klvesu META, stisknte ESC C-v.) - ->> Stisknte C-x o ("o" jako "other") pro pesun kurzoru do dolnho okna. - ->> Pouijte C-v a M-v ve spodnm okn pro jeho scrollovn. - Pokraujte ve ten tchto instrukc v hornm okn. - ->> Znovu stisknte C-x o pro pesun kurzoru zpt do hornho okna. - Kurzor v hornm okn je pesn na mst, kde byl pvodn. - -Mete dle pouvat C-x o pro pepnn mezi okny. Kad okno m svoji -vlastn pozici kurzoru, ale jenom jedno okno kurzor skuten zobrazuje. -Vechny obvykl editan pkazy plat pro okno, ve kterm se nachz -kurzor. Toto okno nazvme "aktivn okno" ("selected window"). - -Pkaz C-M-v je velmi uiten, jestlie v jednom okn editujete text a -druh okno pouvte pouze pro pehled. Mete kurzor nechvat stle -v okn, kde editujete, a postupovat po druhm okn pomoc C-M-v. - -C-M-v je pkladem CONTROL-META znaku. Mte-li skutenou META klvesu, -mete vyvolat C-M-v pidrenm obou klves CTRL a META pi stisku v. -Nezle na tom, zda je prvn stisknuta CTRL nebo META, protoe ob tyto -klvesy funguj jako modifiktory klves, kter tisknete. - -Pokud nemte skutenou META klvesu, mete msto n pout ESC, na -poad zle: muste stisknout ESC a nsledn CTRL-v; CTRL-ESC v by -nefungovalo. To proto, e ESC je samostatn znak, nikoliv modifiktor. - ->> Stisknte C-x 1 (v hornm okn), abyste se zbavili dolnho okna. - -(Kdybyste C-x 1 stiskli v dolnm okn, odstranilo by to horn okno. -Chpejte tento pkaz jako "ponechej prv jedno okno -- to, ve kterm +Jednou z pěkných vlastností Emacsu je to, že může na obrazovce zobrazit +více oken současně. + +>> Přesuňte kurzor na tento řádek a stiskněte C-u 0 C-l. + +>> Teď stiskněte C-x 2, což rozdělí obrazovku na dvě okna. + Obě okna zobrazují tento tutoriál. Kurzor zůstává navrchu okna. + +>> Tiskněte C-M-v pro scrollování spodního okna. + (Nemáte-li skutečnou klávesu META, stiskněte ESC C-v.) + +>> Stiskněte C-x o ("o" jako "other") pro přesun kurzoru do dolního okna. + +>> Použijte C-v a M-v ve spodním okně pro jeho scrollování. + Pokračujte ve čtení těchto instrukcí v horním okně. + +>> Znovu stiskněte C-x o pro přesun kurzoru zpět do horního okna. + Kurzor v horním okně je přesně na místě, kde byl původně. + +Můžete dále používat C-x o pro přepínání mezi okny. Každé okno má svoji +vlastní pozici kurzoru, ale jenom jedno okno kurzor skutečně zobrazuje. +Všechny obvyklé editační příkazy platí pro okno, ve kterém se nachází +kurzor. Toto okno nazýváme "aktivní okno" ("selected window"). + +Příkaz C-M-v je velmi užitečný, jestliže v jednom okně editujete text a +druhé okno používáte pouze pro přehled. Můžete kurzor nechávat stále +v okně, kde editujete, a postupovat po druhém okně pomocí C-M-v. + +C-M-v je příkladem CONTROL-META znaku. Máte-li skutečnou META klávesu, +můžete vyvolat C-M-v přidržením obou kláves CTRL a META při stisku v. +Nezáleží na tom, zda je prvně stisknuta CTRL nebo META, protože obě tyto +klávesy fungují jako modifikátory kláves, které tisknete. + +Pokud nemáte skutečnou META klávesu, můžete místo ní použít ESC, na +pořadí záleží: musíte stisknout ESC a následně CTRL-v; CTRL-ESC v by +nefungovalo. To proto, že ESC je samostatný znak, nikoliv modifikátor. + +>> Stiskněte C-x 1 (v horním okně), abyste se zbavili dolního okna. + +(Kdybyste C-x 1 stiskli v dolním okně, odstranilo by to horní okno. +Chápejte tento příkaz jako "ponechej právě jedno okno -- to, ve kterém zrovna jsem".) -Nemuste v obou oknech zobrazovat tent buffer. Jestlie pouijete -C-x C-f pro vyhledn souboru v jednom z oken, druh okno se nezmn. -Mete vyhledvat soubory v obou oknech nezvisle. - -Zde je dal zpsob, jak vyut dv okna ke zobrazen dvou rznch vc: - ->> Stisknte C-x 4 C-f nsledovan jmnem nkterho z vaich soubor. - Dokonete to pomoc . Vidte zadan soubor v dolnm okn. - Pesunul se tam i kurzor. - ->> Stisknte C-x o pro pesun zpt do hornho okna a C-x 1 pro smazn - dolnho okna. - - -* REKURZIVN EDITAN ROVN +Nemusíte v obou oknech zobrazovat tentýž buffer. Jestliže použijete +C-x C-f pro vyhledání souboru v jednom z oken, druhé okno se nezmění. +Můžete vyhledávat soubory v obou oknech nezávisle. + +Zde je další způsob, jak využít dvě okna ke zobrazení dvou různých věcí: + +>> Stiskněte C-x 4 C-f následované jménem některého z vašich souborů. + Dokončete to pomocí . Vidíte zadaný soubor v dolním okně. + Přesunul se tam i kurzor. + +>> Stiskněte C-x o pro přesun zpět do horního okna a C-x 1 pro smazání + dolního okna. + + +* REKURZIVNÍ EDITAČNÍ ÚROVNĚ ---------------------------- -Obas se dostanete do neho, co se nazv "rekurzivn editan rove" -("recursive editing level"). To je indikovno hranatmi zvorkami ve -stavovm dku obklopujcmi zvorky okolo jmna hlavnho mdu. -Napklad mete vidt [(Fundamental)] msto (Fundamental). - -Abyste se dostali z rekurzivn editan rovn, stisknte ESC ESC ESC. -To je obecn "vyskakovac" pkaz. Mete jej pout t pro odstrann -nkterch oken a vyskoen z minibufferu. - ->> Stisknte M-x, abyste se dostali do minibufferu; pak stisknte - ESC ESC ESC, abyste se z nj dostali ven. - -Z rekurzivn editan rovn nemete vyskoit pomoc C-g. To proto, e -C-g je vyuvno pro ruen pkaz a argument UVNIT rekurzivn -editan vrstvy. - - -* ZSKN DAL NPOVDY +Občas se dostanete do něčeho, co se nazývá "rekurzivní editační úroveň" +("recursive editing level"). To je indikováno hranatými závorkami ve +stavovém řádku obklopujícími závorky okolo jména hlavního módu. +Například můžete vidět [(Fundamental)] místo (Fundamental). + +Abyste se dostali z rekurzivní editační úrovně, stiskněte ESC ESC ESC. +To je obecný "vyskakovací" příkaz. Můžete jej použít též pro odstranění +některých oken a vyskočení z minibufferu. + +>> Stiskněte M-x, abyste se dostali do minibufferu; pak stiskněte + ESC ESC ESC, abyste se z něj dostali ven. + +Z rekurzivní editační úrovně nemůžete vyskočit pomocí C-g. To proto, že +C-g je využíváno pro rušení příkazů a argumentů UVNITŘ rekurzivní +editační vrstvy. + + +* ZÍSKÁNÍ DALŠÍ NÁPOVĚDY ------------------------ -V tomto tutorilu jsme se pokusili poskytnout vm dostatek informac, -abyste mohli zat Emacs pouvat. V Emacsu je toho tolik, e by bylo -nemon to zde vechno objasnit. Nicmn se o Emacsu mete nauit -vce, protoe m mnoho uitench vlastnost. Emacs nabz pkazy pro -ten dokumentace svch pkaz. Vechny tyto "help" pkazy -zanaj znakem CONTROL-h, kter se nazv "help znak". - -Pro pouit vlastnost npovdy stisknte znak C-h a pak znak kajc, -jak druh npovdy dte. Jste-li OPRAVDU ztraceni, stisknte C-h ? a -Emacs vm sdl, jak druhy npovdy vm me poskytnout. Jestlie -jste stiskli C-h a pak jste se rozhodli, e dnou npovdu nechcete, -jednodue to zrute stiskem C-g. - -(Na nkterch potach je vznam znaku C-h zmnn. To by opravdu -nemlo bt obecnm nastavenm pro vechny uivatele, take mte prvo -stovat si systmovmu administrtorovi. Do t doby, jestlie C-h -nezobrazuje hlen o npovd v doln sti obrazovky, zkuste msto -toho pouvat klvesu F1 nebo M-x help RET.) - -Nejzkladnj help pkaz je C-h c. Stisknte C-h, znak c a klvesov -pkaz; Emacs pak zobraz velmi strun popis pkazu. - ->> Stisknte C-h c C-p. - Hlen by mlo vypadat asi takto +V tomto tutoriálu jsme se pokusili poskytnout vám dostatek informací, +abyste mohli začít Emacs používat. V Emacsu je toho tolik, že by bylo +nemožné to zde všechno objasnit. Nicméně se o Emacsu můžete naučit +více, protože má mnoho užitečných vlastností. Emacs nabízí příkazy pro +čtení dokumentace svých příkazů. Všechny tyto "help" příkazy +začínají znakem CONTROL-h, který se nazývá "help znak". + +Pro použití vlastností nápovědy stiskněte znak C-h a pak znak říkající, +jaký druh nápovědy žádáte. Jste-li OPRAVDU ztraceni, stiskněte C-h ? a +Emacs vám sdělí, jaké druhy nápovědy vám může poskytnout. Jestliže +jste stiskli C-h a pak jste se rozhodli, že žádnou nápovědu nechcete, +jednoduše to zrušte stiskem C-g. + +(Na některých počítačích je význam znaku C-h změněn. To by opravdu +nemělo být obecným nastavením pro všechny uživatele, takže máte právo +stěžovat si systémovému administrátorovi. Do té doby, jestliže C-h +nezobrazuje hlášení o nápovědě v dolní části obrazovky, zkuste místo +toho používat klávesu F1 nebo M-x help RET.) + +Nejzákladnější help příkaz je C-h c. Stiskněte C-h, znak c a klávesový +příkaz; Emacs pak zobrazí velmi stručný popis příkazu. + +>> Stiskněte C-h c C-p. + Hlášení by mělo vypadat asi takto C-p runs the command previous-line -To vm sdluje "jmno funkce". Jmna funkc jsou pouvna zejmna pro -konfiguraci a roziovn Emacsu. Ale protoe jmna funkc jsou volena -tak, aby naznaovala, co odpovdajc pkaz dl, mohou slouit tak -jako velmi strun dokumentace -- dostaten k tomu, aby vm pipomenula -pkazy, kter jste se ji nauili. - -Vceznakov pkazy jako C-x C-s a (pokud nemte META, EDIT ani ALT -klvesu) v jsou po C-h c povoleny tak. - -K zskn vce informac o pkazu msto C-h c pouijte C-h k. - ->> Stisknte C-h k C-p. - -To zobraz dokumentaci k funkci a jej jmno v emacsovm okn. A -vstup petete, stisknte C-x 1, abyste se textu npovdy zbavili. -Nemuste to dlat hned. Mete chvli editovat a nahlet do textu -npovdy a teprve pak stisknout C-x 1. - -Zde jsou dal uiten C-h volby: - - C-h f Popis funkce. Zadvte jmno funkce. +To vám sděluje "jméno funkce". Jména funkcí jsou používána zejména pro +konfiguraci a rozšiřování Emacsu. Ale protože jména funkcí jsou volena +tak, aby naznačovala, co odpovídající příkaz dělá, mohou sloužit také +jako velmi stručná dokumentace -- dostatečná k tomu, aby vám připomenula +příkazy, které jste se již naučili. + +Víceznakové příkazy jako C-x C-s a (pokud nemáte META, EDIT ani ALT +klávesu) v jsou po C-h c povoleny také. + +K získání více informací o příkazu místo C-h c použijte C-h k. + +>> Stiskněte C-h k C-p. + +To zobrazí dokumentaci k funkci a její jméno v emacsovém okně. Až +výstup přečtete, stiskněte C-x 1, abyste se textu nápovědy zbavili. +Nemusíte to dělat hned. Můžete chvíli editovat a nahlížet do textu +nápovědy a teprve pak stisknout C-x 1. + +Zde jsou další užitečné C-h volby: + + C-h f Popis funkce. Zadáváte jméno funkce. >> Zkuste napsat C-h f previous-line. - To vype veker informace, kter Emacs m o funkci implementujc - pkaz C-p. - -Podobn pkaz C-h v zobraz dokumentaci promnn, jej hodnotu -mete nastavit a zmnit tm chovn Emacsu. Jmno promnn zadte, a -se na n Emacs zept. - - C-h a Pkazov apropos. Zadejte klov slovo a Emacs vype - vechny pkazy, jejich jmna obsahuj toto klov - slovo. Vechny tyto pkazy mohou bt vyvolny pomoc - META-x. Pro nkter pkazy pkazov apropos vype - tak jedno nebo dvouznakov sekvence, kter provdj - tent pkaz. - ->> Napite C-h a file. - -To zobraz v druhm okn seznam vech M-x pkaz obsahujcch "file" ve -svm nzvu. Znakov pkazy jako C-x C-f uvidte vypsan vedle -odpovdajcch jmen pkaz jako find-file. - ->> Stisknte C-M-v pro posun okna s npovdou. Provete to nkolikrt. - ->> Stisknte C-x 1 pro smazn okna s npovdou. - - C-h i ten on-line manul (t Info). Tento pkaz - vs pepne do specilnho bufferu s nzvem `*info*', - ve kterm mete st on-line manuly pro balky - nainstalovan na vaem systmu. Pokud stisknete - m emacs mete si napklad pest manul - k Emacsu. Pokud jste dosud nikdy nepouvali Info, - stisknte ? a Emacs vm pedstav hlavn monosti - mdu pro Info. A si tyto monosti prostudujete, - mli byste pouvat Info manul Emacsu jako svoji - primrn dokumentaci. - - -* ZVR + To vypíše veškeré informace, které Emacs má o funkci implementující + příkaz C-p. + +Podobný příkaz C-h v zobrazí dokumentaci proměnné, jejíž hodnotu +můžete nastavit a změnit tím chování Emacsu. Jméno proměnné zadáte, až +se na ně Emacs zeptá. + + C-h a Příkazové apropos. Zadejte klíčové slovo a Emacs vypíše + všechny příkazy, jejichž jména obsahují toto klíčové + slovo. Všechny tyto příkazy mohou být vyvolány pomocí + META-x. Pro některé příkazy příkazové apropos vypíše + také jedno nebo dvouznakové sekvence, které provádějí + tentýž příkaz. + +>> Napište C-h a file. + +To zobrazí v druhém okně seznam všech M-x příkazů obsahujících "file" ve +svém názvu. Znakové příkazy jako C-x C-f uvidíte vypsané vedle +odpovídajících jmen příkazů jako find-file. + +>> Stiskněte C-M-v pro posun okna s nápovědou. Proveďte to několikrát. + +>> Stiskněte C-x 1 pro smazání okna s nápovědou. + + C-h i Čtení on-line manuálů (též Info). Tento příkaz + vás přepne do speciálního bufferu s názvem `*info*', + ve kterém můžete číst on-line manuály pro balíky + nainstalované na vašem systému. Pokud stisknete + m emacs můžete si například přečíst manuál + k Emacsu. Pokud jste dosud nikdy nepoužívali Info, + stiskněte ? a Emacs vám představí hlavní možnosti + módu pro Info. Až si tyto možnosti prostudujete, + měli byste používat Info manuál Emacsu jako svoji + primární dokumentaci. + + +* ZÁVĚR ------- -Nezapomete, Emacs ukonte provedenm pkazu C-x C-c. Pro doasn -odskok do shellu, ze kterho se do Emacsu mete opt vrtit, -pouijte C-z. - -Zmrem tohoto tutorilu je bt srozumiteln vem novm uivatelm, take -narazte-li na nco nejasnho, tak neusedejte a neklate to za vinu sob --- stujte si! - - -KOPROVN +Nezapomeňte, Emacs ukončíte provedením příkazu C-x C-c. Pro dočasný +odskok do shellu, ze kterého se do Emacsu můžete opět vrátit, +použijte C-z. + +Záměrem tohoto tutoriálu je být srozumitelný všem novým uživatelům, takže +narazíte-li na něco nejasného, tak neusedejte a neklaďte to za vinu sobě +-- stěžujte si! + + +KOPÍROVÁNÍ ---------- -Tento tutoril vychz z dlouh ady emacsovch tutoril zahjen -tutorilem napsanm Stuartem Cracraftem pro pvodn Emacs. +Tento tutoriál vychází z dlouhé řady emacsových tutoriálů zahájené +tutoriálem napsaným Stuartem Cracraftem pro původní Emacs. -Tato verze tutorilu je, podobn jako GNU Emacs, chrnna copyrightem a -je ena se svolenm distribuovat kopie za jistch podmnek: +Tato verze tutoriálu je, podobně jako GNU Emacs, chráněna copyrightem a +je šířena se svolením distribuovat kopie za jistých podmínek: Copyright (C) 1985, 1996, 1998, 2001-2013 Free Software Foundation, Inc. - Kadmu je zarueno prvo vytvet a distribuovat pesn kopie tohoto - dokumentu tak, jak jej obdrel, na jakmkoliv mdiu, s tm, e bude - zachovna tato poznmka o autorstv a poznmka o svolen a e - distributor zaruuje pjemci prvo na dal redistribuci povolenou - touto poznmkou. - - Je zarueno prvo distribuovat modifikovan verze tohoto dokumentu - nebo jeho st pod ve uvedenmi podmnkami za pedpokladu, e - obsahuje jasn poznmky uvdjc, kdo provedl posledn modifikace. - -Podmnky pro koprovn Emacsu samotnho jsou sloitj, avak ve -stejnm duchu. Pette si prosm soubor COPYING a pak pedvejte kopie -GNU Emacsu svm ptelm. Pomhejte potrat softwarovou obstrukci -("vlastnictv") pouvnm, psanm a sdlenm free softwaru! + Každému je zaručeno právo vytvářet a distribuovat přesné kopie tohoto + dokumentu tak, jak jej obdržel, na jakémkoliv médiu, s tím, že bude + zachována tato poznámka o autorství a poznámka o svolení a že + distributor zaručuje příjemci právo na další redistribuci povolenou + touto poznámkou. + + Je zaručeno právo distribuovat modifikované verze tohoto dokumentu + nebo jeho částí pod výše uvedenými podmínkami za předpokladu, že + obsahuje jasné poznámky uvádějící, kdo provedl poslední modifikace. + +Podmínky pro kopírování Emacsu samotného jsou složitější, avšak ve +stejném duchu. Přečtěte si prosím soubor COPYING a pak předávejte kopie +GNU Emacsu svým přátelům. Pomáhejte potírat softwarovou obstrukci +("vlastnictví") používáním, psaním a sdílením free softwaru! ;;; Local Variables: -;;; coding: iso-latin-2 +;;; coding: utf-8 ;;; End: - === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.de' --- etc/tutorials/TUTORIAL.de 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.de 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,72 +1,72 @@ -Einfhrung in Emacs. Siehe Dateiende fr Vervielfltigungsbedingungen. +Einführung in Emacs. Siehe Dateiende für Vervielfältigungsbedingungen. Emacs-Befehle beinhalten im allgemeinen die CONTROL-Taste (manchmal auch als CTRL, CTL oder STRG beschriftet) sowie die META-Taste (auch -EDIT oder ALT genannt). Folgende Abkrzungen werden verwendet: +EDIT oder ALT genannt). Folgende Abkürzungen werden verwendet: - C- bedeutet, dass die CONTROL-Taste gedrckt sein muss, - whrend man das Zeichen eingibt. Beispiel: - C-f Halten Sie die CONTROL-Taste gedrckt und drcken + C- bedeutet, dass die CONTROL-Taste gedrückt sein muss, + während man das Zeichen eingibt. Beispiel: + C-f Halten Sie die CONTROL-Taste gedrückt und drücken Sie dann die f-Taste. - M- bedeutet, dass die META-Taste gedrckt sein muss, - whrend man das Zeichen eingibt. Statt dessen - kann man auch die ESC-Taste und anschlieend - drcken (hintereinander, nicht gleichzeitig). Beispiel: - M-f Halten Sie die META-Taste gedrckt und geben + M- bedeutet, dass die META-Taste gedrückt sein muss, + während man das Zeichen eingibt. Statt dessen + kann man auch die ESC-Taste und anschließend + drücken (hintereinander, nicht gleichzeitig). Beispiel: + M-f Halten Sie die META-Taste gedrückt und geben Sie den Buchstaben (klein) f ein. ->> am linken Rand ist ein Hinweis, einen Befehl auszuprobieren: +»>>« am linken Rand ist ein Hinweis, einen Befehl auszuprobieren: <> -[Leerzeilen befinden sich hier aus didaktischen Grnden. Fortsetzung unten.] ->> Drcken Sie C-v, um zur nchsten Bildschirmseite vorzublttern. +[Leerzeilen befinden sich hier aus didaktischen Gründen. Fortsetzung unten.] +>> Drücken Sie C-v, um zur nächsten Bildschirmseite vorzublättern. Ab jetzt sollten Sie das stets tun, wenn Sie eine Seite fertig gelesen haben. -Beachten Sie bitte, dass beim Blttern die untersten zwei Zeilen der +Beachten Sie bitte, dass beim Blättern die untersten zwei Zeilen der vorigen Bildschirmseite als die zwei obersten Zeilen der neuen Seite -erscheinen, um eine gewisse Kontinuitt whrend des Lesens zu -ermglichen. +erscheinen, um eine gewisse Kontinuität während des Lesens zu +ermöglichen. -Wichtig: Sie knnen Emacs mit der Befehlsfolge C-x C-c beenden. +Wichtig: Sie können Emacs mit der Befehlsfolge C-x C-c beenden. Im weiteren wird die ESC-Taste mit bezeichnet. [Falls die deutschen Umlaute nicht korrekt auf dem Bildschirm -erscheinen, lesen Sie bitte den Abschnitt MULE kurz vor Ende dieser -Einfhrung.] +erscheinen, lesen Sie bitte den Abschnitt »MULE« kurz vor Ende dieser +Einführung.] -Zunchst mssen Sie wissen, wie man sich innerhalb eines Dokuments -bewegen kann. Wie man eine Bildschirmseite vorwrts blttert, wissen -Sie schon (C-v). Mit M-v blttern Sie eine Bildschirmseite zurck -(halten Sie die META-Taste gedrckt und geben Sie v ein, oder drcken -Sie zuerst und anschlieend v). +Zunächst müssen Sie wissen, wie man sich innerhalb eines Dokuments +bewegen kann. Wie man eine Bildschirmseite vorwärts blättert, wissen +Sie schon (C-v). Mit M-v blättern Sie eine Bildschirmseite zurück +(halten Sie die META-Taste gedrückt und geben Sie v ein, oder drücken +Sie zuerst und anschließend v). >> Probieren Sie einige Male M-v und C-v aus. -[Auf den meisten Tastaturen bewirkt die PgUp-Taste (page up, auch -mit Bild und einem Aufwrtspfeil beschriftet) dasselbe wie M-v bzw. -die PgDn-Taste (page down, Bild mit Abwrtspfeil) dasselbe wie +[Auf den meisten Tastaturen bewirkt die PgUp-Taste (»page up«, auch +mit »Bild« und einem Aufwärtspfeil beschriftet) dasselbe wie M-v bzw. +die PgDn-Taste (»page down«, »Bild« mit Abwärtspfeil) dasselbe wie C-v.] * ZUSAMMENFASSUNG ----------------- -Die folgenden Befehle sind ntzlich, um Text bildschirmweise zu +Die folgenden Befehle sind nützlich, um Text bildschirmweise zu betrachten: - C-v eine Seite vorwrts blttern - M-v eine Seite zurck blttern - C-l lsche den Bildschirm und stelle den ganzen Text + C-v eine Seite vorwärts blättern + M-v eine Seite zurück blättern + C-l lösche den Bildschirm und stelle den ganzen Text erneut dar, wobei der Text rund um den Cursor zur Mitte des Bildschirms bewegt wird. - (l ist der Buchstabe klein L, nicht die Ziffer 1.) + (»l« ist der Buchstabe »klein L«, nicht die Ziffer 1.) >> Finden Sie den Cursor und merken sich den Text in dessen Umgebung. - Drcken Sie C-l. Der Cursor ist jetzt ungefhr in der (vertikalen) + Drücken Sie C-l. Der Cursor ist jetzt ungefähr in der (vertikalen) Bildschirmmitte, und er hat seine Position relativ zum Text nicht - gendert. Wiederholtes Drcken von C-l bewegt den Text zum oberen + geändert. Wiederholtes Drücken von C-l bewegt den Text zum oberen Bildschirmrand, dann zum unteren, und dann wieder zur Mitte. @@ -77,22 +77,22 @@ kommt man zu einer bestimmten Position innerhalb des gerade dargestellten Textes? -Es gibt verschiedene Mglichkeiten. Die Grundbefehle sind C-p, C-b, -C-f und C-n. Dem folgenden Diagramm knnen Sie entnehmen, welcher +Es gibt verschiedene Möglichkeiten. Die Grundbefehle sind C-p, C-b, +C-f und C-n. Dem folgenden Diagramm können Sie entnehmen, welcher Befehl den Cursor wohin bewegt: vorige Zeile, C-p : : - zurck, C-b .... momentane Cursor-Position .... vorwrts, C-f - : - : - nchste Zeile, C-n - - -[Die Buchstaben p, b, f und n stehen fr die englischen Wrter -previous, backward, forward und next.] + zurück, C-b .... momentane Cursor-Position .... vorwärts, C-f + : + : + nächste Zeile, C-n + + +[Die Buchstaben p, b, f und n stehen für die englischen Wörter +»previous«, »backward«, »forward« und »next«.] >> Bewegen Sie den Cursor zur Zeile in der Mitte des Diagramms mittels C-n oder C-p. Geben Sie dann C-l ein, und das ganze Diagramm ist @@ -100,110 +100,110 @@ Normalerweise sind die vier Pfeiltasten mit den Cursor-Grundbefehlen belegt. Falls nicht, sollten Sie Ihre Terminalkonfiguration -berprfen. +überprüfen. -Es ist von groer Wichtigkeit, sich mit obigen Cursor-Befehlen -vertraut zu machen, da man sie stndig braucht (besonders wenn man mit +Es ist von großer Wichtigkeit, sich mit obigen Cursor-Befehlen +vertraut zu machen, da man sie ständig braucht (besonders wenn man mit Terminal-Emulationen arbeitet, welche die Pfeiltasten nicht -untersttzen). +unterstützen). ->> Drcken Sie ein paarmal C-n, um den Cursor zu dieser Zeile zu +>> Drücken Sie ein paarmal C-n, um den Cursor zu dieser Zeile zu bewegen. ->> Bewegen Sie den Cursor vorwrts mittels C-f und nach oben mit C-p. +>> Bewegen Sie den Cursor vorwärts mittels C-f und nach oben mit C-p. Beobachten Sie, was C-p tut, wenn der Cursor sich in der Zeilenmitte befindet. -Jede Textzeile endet mit einem Zeilenvorschub-Zeichen (newline), das +Jede Textzeile endet mit einem Zeilenvorschub-Zeichen (»newline«), das sie von der folgenden Zeile trennt. Die letzte Zeile in einer Datei hat normalerweise ebenfalls einen Zeilenvorschub am Schluss, Emacs -bentigt ihn aber nicht. +benötigt ihn aber nicht. >> Probieren Sie C-b am Anfang einer Zeile. Der Cursor sollte zum - Ende der vorigen Zeile springen: C-b berspringt + Ende der vorigen Zeile springen: C-b überspringt Zeilenvorschub-Zeichen. -C-f berspringt Zeilenvorschub-Zeichen analog zu C-b. +C-f überspringt Zeilenvorschub-Zeichen analog zu C-b. ->> Drcken Sie noch ein paarmal C-b, um ein Gefhl fr den Cursor zu - bekommen. Bewegen sie anschlieend den Cursor mittels C-f zum Ende - der Zeile. Geben Sie jetzt noch einmal C-f ein, um zur nchsten +>> Drücken Sie noch ein paarmal C-b, um ein Gefühl für den Cursor zu + bekommen. Bewegen sie anschließend den Cursor mittels C-f zum Ende + der Zeile. Geben Sie jetzt noch einmal C-f ein, um zur nächsten Zeile zu springen. ->> Falls die Pfeiltasten funktionieren, knnen Sie mit diesen das - gleiche probieren und ben. +>> Falls die Pfeiltasten funktionieren, können Sie mit diesen das + gleiche probieren und üben. -Wenn Sie den Cursor entweder nach oben oder nach unten ber den +Wenn Sie den Cursor entweder nach oben oder nach unten über den Bildschirmrand hinaus bewegen wollen, dann wird statt dessen Text in -den Bildschirm hineingeschoben. Dies nennt man scrolling. Auf +den Bildschirm hineingeschoben. Dies nennt man »scrolling«. Auf diese Weise verhindert Emacs, dass der Cursor je den sichtbaren -Bereich verlsst. +Bereich verlässt. ->> Versuchen Sie den Cursor ber den unteren Bildschirmrand hinaus zu +>> Versuchen Sie den Cursor über den unteren Bildschirmrand hinaus zu bewegen und beobachten Sie, was geschieht. Wenn zeichenweise Cursorbewegung zu langsam ist, kann man den Cursor wortweise bewegen. M-f (META-f) bewegt den Cursor ein Wort vor, und -M-b ein Wort zurck. +M-b ein Wort zurück. >> Geben Sie ein paarmal M-f und M-b ein. Befinden Sie sich in der Mitte eines Wortes, bewegt M-f den Cursor zum Ende des Wortes. Befinden Sie dagegen sich in einem Wortzwischenraum, -bewegt M-f den Cursor zum Ende des nchsten Wortes. M-b arbeitet +bewegt M-f den Cursor zum Ende des nächsten Wortes. M-b arbeitet analog, aber in die entgegengesetzte Richtung. >> Kombinieren Sie M-f und M-b mit den Befehlen C-f und C-b, um die Cursorbewegung von verschiedenen Positionen aus innerhalb und - zwischen Wrtern zu beobachten. + zwischen Wörtern zu beobachten. Beachten Sie die Parallele zwischen C-f und C-b einerseits und M-f und -M-b andererseits. Sehr oft werden mit META- beginnende Befehle fr -Operationen verwendet, die mit Sprache zu tun haben (Wrter, Stze, -Abstze), whrend CONTROL-Befehle mit den Text-Basiseinheiten -operieren, unabhngig davon, was Sie gerade editieren (Zeichen, +M-b andererseits. Sehr oft werden mit »META-« beginnende Befehle für +Operationen verwendet, die mit Sprache zu tun haben (Wörter, Sätze, +Absätze), während CONTROL-Befehle mit den Text-Basiseinheiten +operieren, unabhängig davon, was Sie gerade editieren (Zeichen, Buchstaben, Zeilen etc). Ein anderes Beispiel: C-a und C-e bewegt den Cursor zum Anfang bzw. zum Ende einer Zeile, wohingegen M-a und M-e den Cursor zum -Anfang bzw. zum Ende eines Satzes springen lsst. +Anfang bzw. zum Ende eines Satzes springen lässt. >> Probieren Sie ein paarmal C-a und C-e. Probieren Sie dann ein paarmal M-a und M-e. -Beachten Sie, dass ein wiederholtes Drcken von C-a nichts bewirkt, -dagegen M-a den Cursor satzweise zurcksetzt. Hier endet die +Beachten Sie, dass ein wiederholtes Drücken von C-a nichts bewirkt, +dagegen M-a den Cursor satzweise zurücksetzt. Hier endet die Analogie, jedoch ist das Verhalten dieser Befehle leicht nachvollziehbar. [Anmerkung 1: Im Deutschen kommt laut Duden nach einem Punkt nur ein Leerzeichen. Falls Sie aber Texte schreiben, die weiter verarbeitet werden (z.B. durch ein Textformatierprogramm wie TeX), dann sollten -Sie sich angewhnen, nach einem Satzende stets ZWEI Leerzeichen zu -lassen. Dadurch ermglichen Sie u.a., dass Emacs zwischen -Abkrzungspunkten und dem Satzende unterscheiden kann, was fr +Sie sich angewöhnen, nach einem Satzende stets ZWEI Leerzeichen zu +lassen. Dadurch ermöglichen Sie u.a., dass Emacs zwischen +Abkürzungspunkten und dem Satzende unterscheiden kann, was für Textsuche in wissenschaftlichen Texten oft vorteilhaft ist.] -[Anmerkung 2: Die Tasten Home (Pos1) und End (Ende) verhalten sich -standardmig wie C-a und C-e, wie wohl die meisten Benutzer +[Anmerkung 2: Die Tasten »Home« (Pos1) und »End« (Ende) verhalten sich +standardmäßig wie C-a und C-e, wie wohl die meisten Benutzer annehmen.] -Die aktuelle Position des Cursors wird im Englischen auch point -(Punkt) genannt. Beachten Sie bitte, dass sich point stets -*zwischen* zwei Zeichen befindet, nmlich genau vor dem -Cursor-Kstchen. - -Hier ist eine Zusammenfassung von einfachen Bewegungsbefehlen fr den -Cursor einschlielich der Wort- und Satzbewegungsbefehle: - - C-f ein Zeichen vorwrts (auch Pfeil rechts-Taste) - C-b ein Zeichen zurck (auch Pfeil links-Taste) - - M-f ein Wort vorwrts - M-b ein Wort zurck - - C-n eine Zeile vorwrts (auch Pfeil hinunter-Taste) - C-p eine Zeile zurck (auch Pfeil hinauf-Taste) +Die aktuelle Position des Cursors wird im Englischen auch »point« +(Punkt) genannt. Beachten Sie bitte, dass sich »point« stets +*zwischen* zwei Zeichen befindet, nämlich genau vor dem +Cursor-Kästchen. + +Hier ist eine Zusammenfassung von einfachen Bewegungsbefehlen für den +Cursor einschließlich der Wort- und Satzbewegungsbefehle: + + C-f ein Zeichen vorwärts (auch »Pfeil rechts«-Taste) + C-b ein Zeichen zurück (auch »Pfeil links«-Taste) + + M-f ein Wort vorwärts + M-b ein Wort zurück + + C-n eine Zeile vorwärts (auch »Pfeil hinunter«-Taste) + C-p eine Zeile zurück (auch »Pfeil hinauf«-Taste) C-a zum Zeilenanfang C-e zum Zeilenende @@ -211,68 +211,68 @@ M-a zum Satzanfang M-e zum Satzende ->> Probieren Sie diese Befehle jetzt ein paarmal zur bung. +>> Probieren Sie diese Befehle jetzt ein paarmal zur Übung. Es sind die meistverwendeten Befehle innerhalb Emacs. -Zwei weitere wichtige Befehle fr die Cursorbewegung sind M-< (META -Kleiner-als) und M-> (META Grer-als), welche zum Anfang bzw. zum +Zwei weitere wichtige Befehle für die Cursorbewegung sind M-< (META +Kleiner-als) und M-> (META Größer-als), welche zum Anfang bzw. zum Ende des ganzen Textes springen. -Bei den meisten Terminal-Tastaturen befindet sich < ber dem Komma, -d.h., Sie mssen zustzlich die SHIFT-Taste verwenden (der Umschalter +Bei den meisten Terminal-Tastaturen befindet sich »<« über dem Komma, +d.h., Sie müssen zusätzlich die SHIFT-Taste verwenden (der Umschalter ist auf deutschen Tastaturen normalerweise mit einem dicken -Aufwrtspfeil markiert). Ohne SHIFT-Taste wrden Sie M-Komma +Aufwärtspfeil markiert). Ohne SHIFT-Taste würden Sie M-Komma eingeben. ->> Testen Sie nun M-<, um an den Anfang der Einfhrung +>> Testen Sie nun M-<, um an den Anfang der Einführung zu gelangen. Verwenden Sie dann C-v, um wieder hierher zu kommen. -[Anmerkung: Die Tastenkombinationen C-Home (Pos1) und C-End (Ende) -verhalten sich standardmig wie M-< und M->.] +[Anmerkung: Die Tastenkombinationen »C-Home« (Pos1) und »C-End« (Ende) +verhalten sich standardmäßig wie M-< und M->.] -Ein weiteres, oft bentztes Konzept in Emacs ist die Markierung -(mark). Der Grundbefehl dazu ist C-SPC (oder gleichwertig C-@, -SPC bezeichnet die Leertaste, engl. space key); mit ihm kann eine +Ein weiteres, oft benütztes Konzept in Emacs ist die Markierung +(»mark«). Der Grundbefehl dazu ist C-SPC (oder gleichwertig C-@, +»SPC« bezeichnet die Leertaste, engl. »space key«); mit ihm kann eine Markierung gesetzt werden. Mit C-u C-SPC kommt man zu dieser -Markierung zurck, falls man den Cursor inzwischen weiterbewegt hat. -Viele Befehle, die groe Sprnge in einem Text ausfhren (so auch M-> +Markierung zurück, falls man den Cursor inzwischen weiterbewegt hat. +Viele Befehle, die große Sprünge in einem Text ausführen (so auch M-> und M-<) setzen eine Markierung implizit, was in der untersten Zeile -(dem Echobereich, s.u.) als Mark set angezeigt wird. +(dem Echobereich, s.u.) als »Mark set« angezeigt wird. ->> Verwenden Sie jetzt M->, um zum Ende der Einfhrung - zu springen und bentzen Sie C-u C-SPC, um hierher zurckzukehren. +>> Verwenden Sie jetzt M->, um zum Ende der Einführung + zu springen und benützen Sie C-u C-SPC, um hierher zurückzukehren. Markierungen werden in einem Ring gespeichert (d.h., die zuletzt in -den Ring eingehngte Markierung wird als erste zurckgeholt und wie -bei einem Schlsselbund am Ende wieder in den Ring eingefgt). Mit -C-u C-SPC knnen Sie Stck fr Stck alle Markierungen im +den Ring eingehängte Markierung wird als erste zurückgeholt und wie +bei einem Schlüsselbund am Ende wieder in den Ring eingefügt). Mit +C-u C-SPC können Sie Stück für Stück alle Markierungen im Markierungsring ansteuern. ->> Drcken Sie hier C-SPC, gehen Sie dann zu verschiedenen Positionen +>> Drücken Sie hier C-SPC, gehen Sie dann zu verschiedenen Positionen innerhalb dieses Dokuments und verwenden Sie C-SPC, um weitere - Markierungen zu setzen. Geben Sie anschlieend C-u C-SPC so oft + Markierungen zu setzen. Geben Sie anschließend C-u C-SPC so oft ein, bis Sie wieder an dieser Position angelangt sind. Die meisten Emacs-Befehle akzeptieren ein numerisches Argument, das in -der Regel als Wiederholungszhler dient (d.h., wie oft der Befehl -ausgefhrt werden soll). Eingegeben wird diese Zahl mit C-u, dann die -Ziffern und dann der Befehl selbst. Alternativ knnen Sie die -META-Taste (bzw. EDIT- oder ALT-Taste) gedrckt halten und dann die -Ziffern des Wiederholungszhlers eingeben. Wir empfehlen allerdings, +der Regel als Wiederholungszähler dient (d.h., wie oft der Befehl +ausgeführt werden soll). Eingegeben wird diese Zahl mit C-u, dann die +Ziffern und dann der Befehl selbst. Alternativ können Sie die +META-Taste (bzw. EDIT- oder ALT-Taste) gedrückt halten und dann die +Ziffern des Wiederholungszählers eingeben. Wir empfehlen allerdings, die C-u-Methode zu lernen, da sie mit jedem Terminal funktioniert. -Das numerische Argument wird auch Prfix-Argument genannt, da man es -vor dem zugehrigen Befehl eingibt. +Das numerische Argument wird auch »Präfix-Argument« genannt, da man es +vor dem zugehörigen Befehl eingibt. -Beispiel: C-u 8 C-f bewegt den Cursor acht Zeichen vorwrts. +Beispiel: C-u 8 C-f bewegt den Cursor acht Zeichen vorwärts. >> Versuchen Sie, C-n oder C-p mit einem numerischen Argument zu - verwenden und bewegen Sie den Cursor mit nur einem Befehl ungefhr + verwenden und bewegen Sie den Cursor mit nur einem Befehl ungefähr hierher. Wie gesagt, die meisten Befehle verwenden das numerische Argument als -Wiederholungszhler, jedoch nicht alle. Einige davon, die allerdings -noch nicht besprochen wurden, bentzen es als Flag (Flagge), d.h., -allein das Vorhandensein eines Prfix-Arguments, unabhngig von seinem +Wiederholungszähler, jedoch nicht alle. Einige davon, die allerdings +noch nicht besprochen wurden, benützen es als Flag (»Flagge«), d.h., +allein das Vorhandensein eines Präfix-Arguments, unabhängig von seinem Wert, signalisiert dem Befehl, etwas anderes zu tun. C-v und M-v sind weitere Ausnahmen. Gibt man diesen Befehlen einen @@ -280,85 +280,85 @@ ganze Bildschirmseite, sondern um n Zeilen. Beispiel: C-u 4 C-v verschiebt den Bildschirminhalt um vier Zeilen. ->> Versuchen Sie jetzt C-u 8 C-v auszufhren. +>> Versuchen Sie jetzt C-u 8 C-v auszuführen. Der Bildschirminhalt sollte jetzt um acht Zeilen nach oben verschoben sein. Wollen Sie ihn nach unten verschieben, dann geben Sie M-v mit einem numerischen Argument ein. -Wenn Sie eine graphische Oberflche wie X oder MS-Windows verwenden, +Wenn Sie eine graphische Oberfläche wie X oder MS-Windows verwenden, dann befindet sich ein schmaler, langgezogener rechteckiger Bereich auf der linken oder rechten Seite des Emacs-Fensters. Dieser Bereich -wird Scrollbar genannt (Verschiebungsbalken). Sie knnen Text +wird Scrollbar genannt (»Verschiebungsbalken«). Sie können Text verschieben, indem Sie mit der Maus auf den Scrollbar klicken. -Hat Ihre Maus ein Mausrad, knnen Sie damit ebenfalls Text +Hat Ihre Maus ein Mausrad, können Sie damit ebenfalls Text verschieben. * WENN EMACS NICHT MEHR REAGIERT -------------------------------- -Wenn Emacs hngt, also auf keine Ihrer Eingaben reagiert, drcken -Sie C-g. Sie knnen C-g auch dazu bentzen, einen Befehl zu stoppen, +Wenn Emacs »hängt«, also auf keine Ihrer Eingaben reagiert, drücken +Sie C-g. Sie können C-g auch dazu benützen, einen Befehl zu stoppen, der zu lange braucht. Eine andere Anwendung ist, einen teilweise eingegebenen Befehl zu -verwerfen, z.B. ein irrtmlich eingetipptes numerisches Argument zu +verwerfen, z.B. ein irrtümlich eingetipptes numerisches Argument zu entfernen. >> Geben Sie C-u 100 ein, um ein numerisches Argument 100 zu - spezifizieren, und drcken Sie dann C-g. Wenn Sie jetzt C-f - ausfhren, dann bewegt sich der Cursor genau ein Zeichen vorwrts, - da Sie ja das numerische Argument mittels C-g gelscht haben. + spezifizieren, und drücken Sie dann C-g. Wenn Sie jetzt C-f + ausführen, dann bewegt sich der Cursor genau ein Zeichen vorwärts, + da Sie ja das numerische Argument mittels C-g gelöscht haben. -Wenn Sie aus Versehen gedrckt haben, knnen Sie dies ebenfalls -mit C-g rckgngig machen. +Wenn Sie aus Versehen gedrückt haben, können Sie dies ebenfalls +mit C-g rückgängig machen. * DEAKTIVIERTE BEFEHLE ---------------------- -Ein paar Befehle von Emacs sind deaktiviert (disabled), damit -Anfnger sie nicht unabsichtlich benutzen. +Ein paar Befehle von Emacs sind deaktiviert (»disabled«), damit +Anfänger sie nicht unabsichtlich benutzen. Wenn Sie einen solchen Befehl eingeben, dann gibt Emacs eine Meldung -aus und fragt Sie, ob Sie ihn wirklich ausfhren wollen. +aus und fragt Sie, ob Sie ihn wirklich ausführen wollen. -Antworten Sie mit y (fr yes) oder drcken Sie die Leertaste, wenn -Sie den Befehl ausfhren wollen, sonst mit n. +Antworten Sie mit y (für »yes«) oder drücken Sie die Leertaste, wenn +Sie den Befehl ausführen wollen, sonst mit n. >> Geben Sie C-x C-l ein (das ist ein deaktivierter Befehl) und - drcken Sie n als Antwort auf die Frage. + drücken Sie n als Antwort auf die Frage. * FENSTER --------- -Emacs kann mehrere Fenster (windows) haben, von denen jedes seinen -eigenen Text darstellt. Spter erklren wir, wie man mit Fenstern -umgeht. Hier wollen wir nur erklren, wie man ein (vielleicht -irrtmlich erzeugtes) Fenster wieder entfernt und zum normalen -Ein-Fenster-Editieren zurckkommt. Der Befehl ist einfach: +Emacs kann mehrere Fenster (»windows«) haben, von denen jedes seinen +eigenen Text darstellt. Später erklären wir, wie man mit Fenstern +umgeht. Hier wollen wir nur erklären, wie man ein (vielleicht +irrtümlich erzeugtes) Fenster wieder entfernt und zum normalen +Ein-Fenster-Editieren zurückkommt. Der Befehl ist einfach: - C-x 1 Ein Fenster (d.h., schliee alle anderen Fenster) + C-x 1 Ein Fenster (d.h., schließe alle anderen Fenster) Das ist C-x gefolgt von der Ziffer 1. C-x 1 expandiert das Fenster, in dem der Cursor sich befindet, sodass es den ganzen Bildschirm -erfasst. Alle anderen Fenster werden gelscht. +erfasst. Alle anderen Fenster werden gelöscht. -[Anmerkung: Emacs verwendet das Wort Fenster (windows) in einem -anderen Sinn, als Sie es vielleicht gewhnt sind. Wenn Sie einen +[Anmerkung: Emacs verwendet das Wort Fenster (»windows«) in einem +anderen Sinn, als Sie es vielleicht gewöhnt sind. Wenn Sie einen Textbildschirm vor sich haben, dann ist die Terminologie eindeutig. -Wenn Sie allerdings eine graphische Oberflche benutzen, dann +Wenn Sie allerdings eine graphische Oberfläche benutzen, dann bezeichnet ein Emacs-Fenster einen Teilbereich des Fensters (von Ihrer -graphischen Oberflche erzeugt), in dem Emacs luft, in vlliger -Analogie zum Textmodus. Fr (graphische) Fenster im herkmmlichen -Sinn verwenden die Emacs-Entwickler den Ausdruck Rahmen (frame).] +graphischen Oberfläche erzeugt), in dem Emacs läuft, in völliger +Analogie zum Textmodus. Für (graphische) Fenster im herkömmlichen +Sinn verwenden die Emacs-Entwickler den Ausdruck »Rahmen« (»frame«).] >> Bewegen Sie den Cursor zu dieser Zeile und geben Sie C-u 0 C-l ein. ->> Drcken Sie jetzt C-h k C-f. +>> Drücken Sie jetzt C-h k C-f. Beachten Sie, wie das Fenster schrumpft und ein neues dazukommt, welches die (englische) Dokumentation des C-f Befehls anzeigt. @@ -366,318 +366,318 @@ wieder. -* EINFGEN UND LSCHEN +* EINFÜGEN UND LÖSCHEN ---------------------- -Wenn Sie Text einfgen wollen, dann geben Sie ihn einfach ein. +Wenn Sie Text einfügen wollen, dann geben Sie ihn einfach ein. Sichtbare Zeichen, z.B. A, 7, * usw. werden als Text von Emacs sofort -eingefgt. Drcken Sie (die Zeilenvorschubtaste, meistens -mit Enter oder nur mit einem Rckwrts-Hakenpfeil beschriftet), um -ein Zeilenvorschubzeichen einzufgen. - -Sie knnen das zuletzt eingegebene Zeichen lschen, indem Sie -drcken. ist der Backspace-Taste zugeordnet (oft auch nur als -Rckwrtspfeil beschriftet). - -Allgemein gesprochen lscht das Zeichen unmittelbar vor der +eingefügt. Drücken Sie (die Zeilenvorschubtaste, meistens +mit »Enter« oder nur mit einem Rückwärts-Hakenpfeil beschriftet), um +ein Zeilenvorschubzeichen einzufügen. + +Sie können das zuletzt eingegebene Zeichen löschen, indem Sie +drücken. ist der Backspace-Taste zugeordnet (oft auch nur als +Rückwärtspfeil beschriftet). + +Allgemein gesprochen löscht das Zeichen unmittelbar vor der aktuellen Cursorposition. >> Probieren Sie das jetzt aus: Geben Sie ein paar Zeichen ein und - lschen Sie sie wieder mit . Sie brauchen sich keine Sorgen - zu machen, dieses Dokument zu verndern: Was Sie hier lesen, ist - nur eine (persnliche) Kopie des originalen Dokuments. - -Wenn eine Textzeile zu lang fr eine Bildschirmzeile ist, wird sie auf -einer zweiten Bildschirmzeile fortgesetzt: Bei graphischen -Oberflchen erscheinen zwei kleine gebogene Pfeile links und rechts -vom Textbereich (diese schmalen Spalten werden fringe genannt), bei -Terminals ein Backslash-Zeichen (\) am rechten Rand. - ->> Fgen Sie Text ein, bis Sie den rechten Rand erreicht haben. Fgen + löschen Sie sie wieder mit . Sie brauchen sich keine Sorgen + zu machen, dieses Dokument zu verändern: Was Sie hier lesen, ist + nur eine (persönliche) Kopie des originalen Dokuments. + +Wenn eine Textzeile zu lang für eine Bildschirmzeile ist, wird sie auf +einer zweiten Bildschirmzeile »fortgesetzt«: Bei graphischen +Oberflächen erscheinen zwei kleine gebogene Pfeile links und rechts +vom Textbereich (diese schmalen Spalten werden »fringe« genannt), bei +Terminals ein »Backslash«-Zeichen (»\«) am rechten Rand. + +>> Fügen Sie Text ein, bis Sie den rechten Rand erreicht haben. Fügen Sie weiter Text ein. Beobachten Sie, wie eine Fortsetzungszeile erscheint. >> Verwenden Sie so oft, bis die Textzeile wieder auf eine Bildschirmzeile passt. Die Fortsetzungszeile verschwindet wieder. -Sie knnen das Zeilenvorschubzeichen wie jedes andere Zeichen lschen: -Die Zeilen vor und nach ihm werden dann zu einer zusammengehngt. Ist -diese lnger als die Bildschirmbreite, erscheint eine +Sie können das Zeilenvorschubzeichen wie jedes andere Zeichen löschen: +Die Zeilen vor und nach ihm werden dann zu einer zusammengehängt. Ist +diese länger als die Bildschirmbreite, erscheint eine Fortsetzungszeile. >> Bewegen Sie den Cursor zum Anfang der Zeile und geben Sie - ein: Die momentane Zeile wird an die vorige angehngt. + ein: Die momentane Zeile wird an die vorige angehängt. >> Geben Sie ein, um wieder ein Zeilenvorschubzeichen - einzufgen. + einzufügen. Denken Sie daran, dass die meisten Emacs-Befehle mit einem -Wiederholungszhler aufgerufen werden knnen. Tun Sie das mit einem +Wiederholungszähler aufgerufen werden können. Tun Sie das mit einem Textzeichen, dann wird es entsprechend dem numerischen Parameter wiederholt. ->> Drcken Sie C-u 8 *, und es wird ******** eingefgt. +>> Drücken Sie C-u 8 *, und es wird ******** eingefügt. Bis jetzt kennen Sie die Grundbefehle, um Text in Emacs einzugeben und Fehler zu korrigieren -- fast analog zu den Bewegungsbefehlen ist es -mglich, ganze Wrter, Stze oder Zeilen zu lschen: - - lsche ein Zeichen vor dem Cursor - C-d lsche das Zeichen unter dem Cursor - - M- lsche bis zum (nchsten) Wortanfang unmittelbar +möglich, ganze Wörter, Sätze oder Zeilen zu löschen: + + lösche ein Zeichen vor dem Cursor + C-d lösche das Zeichen unter dem Cursor + + M- lösche bis zum (nächsten) Wortanfang unmittelbar vor dem Cursor - M-d lsche bis zum (nchsten) Wortende nach + M-d lösche bis zum (nächsten) Wortende nach (bzw. unter) dem Cursor - C-k lsche von momentaner Cursorposition bis zum Ende + C-k lösche von momentaner Cursorposition bis zum Ende der Zeile - M-k lsche bis zum nchsten Satzende nach + M-k lösche bis zum nächsten Satzende nach (bzw. unter) dem Cursor -Eine andere, einheitliche Methode zum Lschen von Text ist das +Eine andere, einheitliche Methode zum Löschen von Text ist das Befehlspaar C-@ (oder C-SPC) und C-w. Gehen sie zum Anfang des zu -lschenden Textes und drcken Sie C-@ oder C-SPC. Gehen Sie dann zum -Ende des zu lschenden Textes und drcken Sie C-w, um ihn zu +löschenden Textes und drücken Sie C-@ oder C-SPC. Gehen Sie dann zum +Ende des zu löschenden Textes und drücken Sie C-w, um ihn zu entfernen. ->> Bewegen Sie den Cursor zum Buchstaben E am Anfang des letzten +>> Bewegen Sie den Cursor zum Buchstaben »E« am Anfang des letzten Absatzes. ->> Drcken Sie C-SPC. Emacs sollte die Meldung Mark set am unteren +>> Drücken Sie C-SPC. Emacs sollte die Meldung »Mark set« am unteren Bildschirmrand zeigen. ->> Bewegen Sie den Cursor zum Buchstaben A in der zweiten Zeile des +>> Bewegen Sie den Cursor zum Buchstaben »A« in der zweiten Zeile des letzten Absatzes. ->> Geben Sie C-w ein. Der ganze Text, beginnend mit dem E und - endend vor dem A, ist nun gelscht. - -Lschen Sie mehr als ein Zeichen auf einmal, speichert Emacs den -gelschten Text, damit Sie ihn bei Bedarf wieder zurckholen knnen. -Einfgen von bereits gelschtem Text wird im englischen Dokumentation -von Emacs als yanking (wrtlich herausreien) bezeichnet. Sie -knnen den gelschten Text an einer beliebigen Stelle wieder -einzufgen. Solange Sie nichts neues lschen, steht Ihnen dieser -gelschte Textteil immer wieder zu Verfgung. Der Befehl dazu ist C-y -(das Ypsilon steht fr yank). - -Emacs unterscheidet zwei Klassen von Lschbefehlen (was man im -Deutschen leider nicht gut wiedergeben kann): killing (umbringen) -und deleting (lschen). Wenn man sich vorstellt, dass yanking den -Begriff von den Toten erwecken darstellt, dann hat man ungefhr eine -Vorstellung von der Metapher -- Von einem kill-Befehl gelschter -Text wird gespeichert und kann bei Bedarf mit C-y zurckgeholt werden. -Von einem delete-Befehl entfernter Text (in der Regel einzelne -Zeichen, leere Zeilen und Zwischenrume) wird nicht extra gespeichert -und kann daher auch nicht zurckgeholt werden. Allerdings besteht die -Mglichkeit zum Undo, siehe weiter unten. +>> Geben Sie C-w ein. Der ganze Text, beginnend mit dem »E« und + endend vor dem »A«, ist nun gelöscht. + +Löschen Sie mehr als ein Zeichen auf einmal, speichert Emacs den +gelöschten Text, damit Sie ihn bei Bedarf wieder zurückholen können. +Einfügen von bereits gelöschtem Text wird im englischen Dokumentation +von Emacs als »yanking« (wörtlich »herausreißen«) bezeichnet. Sie +können den gelöschten Text an einer beliebigen Stelle wieder +einzufügen. Solange Sie nichts neues löschen, steht Ihnen dieser +gelöschte Textteil immer wieder zu Verfügung. Der Befehl dazu ist C-y +(das Ypsilon steht für »yank«). + +Emacs unterscheidet zwei Klassen von Löschbefehlen (was man im +Deutschen leider nicht gut wiedergeben kann): »killing« (umbringen) +und »deleting« (löschen). Wenn man sich vorstellt, dass »yanking« den +Begriff »von den Toten erwecken« darstellt, dann hat man ungefähr eine +Vorstellung von der Metapher -- Von einem »kill«-Befehl gelöschter +Text wird gespeichert und kann bei Bedarf mit C-y zurückgeholt werden. +Von einem »delete«-Befehl entfernter Text (in der Regel einzelne +Zeichen, leere Zeilen und Zwischenräume) wird nicht extra gespeichert +und kann daher auch nicht zurückgeholt werden. Allerdings besteht die +Möglichkeit zum »Undo«, siehe weiter unten. >> Bringen Sie den Cursor an den Anfang einer nicht-leeren Zeile und - geben Sie C-k ein, um die Zeile zu lschen. + geben Sie C-k ein, um die Zeile zu löschen. >> Geben Sie C-k ein zweites Mal ein. Nun wird der Zeilenvorschub ebenfalls entfernt. -Das letzte Beispiel zeigt, dass ein einmaliges Ausfhren von C-k den -Zeileninhalt lscht, und dass ein nochmaliger C-k-Befehl die Zeile -selbst lscht. Ein numerisches Argument fr C-k wird speziell -behandelt: es lscht die angegebene Anzahl von Zeilen UND die -Zeilenvorschbe: C-u 2 C-k lscht zwei Zeilen komplett; zweimal C-k -lscht dagegen nur eine Zeile. +Das letzte Beispiel zeigt, dass ein einmaliges Ausführen von C-k den +Zeileninhalt löscht, und dass ein nochmaliger C-k-Befehl die Zeile +selbst löscht. Ein numerisches Argument für C-k wird speziell +behandelt: es löscht die angegebene Anzahl von Zeilen UND die +Zeilenvorschübe: C-u 2 C-k löscht zwei Zeilen komplett; zweimal C-k +löscht dagegen nur eine Zeile. -Wie schon erwhnt, bringt C-y den zuletzt gelschten (gekillten) -Text zurck -- man kann diesen Text einfgen, wo man will: an der -ursprnglichen Stelle, an einer anderen Stelle, oder sogar in einer -anderen Datei. Mehrmaliges Ausfhren von C-y fgt den Text mehrmals +Wie schon erwähnt, bringt C-y den zuletzt gelöschten (»gekillten«) +Text zurück -- man kann diesen Text einfügen, wo man will: an der +ursprünglichen Stelle, an einer anderen Stelle, oder sogar in einer +anderen Datei. Mehrmaliges Ausführen von C-y fügt den Text mehrmals ein. -In anderen Editoren wird kill und yank oft als cut -(ausschneiden) und paste (einfgen) bezeichnet. Nheres dazu findet -sich im Abschnitt Glossary des Emacs-Handbuchs. +In anderen Editoren wird »kill« und »yank« oft als »cut« +(ausschneiden) und »paste« (einfügen) bezeichnet. Näheres dazu findet +sich im Abschnitt »Glossary« des Emacs-Handbuchs. >> Probieren Sie jetzt C-y, um diesen Effekt zu sehen. -Fhren Sie C-k mehrmals hintereinander aus, dann wird der so -gelschte Text auf einmal gespeichert; C-y bringt dann den gesamten -Text zurck. - ->> Drcken Sie mehrmals C-k. - -Holen Sie jetzt den Text von den Toten zurck: - ->> Drcken Sie C-y. Bewegen Sie dann den Cursor ein paar Zeilen nach - unten und drcken Sie C-y erneut. Der eben eingefgte Text wird +Führen Sie C-k mehrmals hintereinander aus, dann wird der so +gelöschte Text auf einmal gespeichert; C-y bringt dann den gesamten +Text zurück. + +>> Drücken Sie mehrmals C-k. + +Holen Sie jetzt den Text »von den Toten« zurück: + +>> Drücken Sie C-y. Bewegen Sie dann den Cursor ein paar Zeilen nach + unten und drücken Sie C-y erneut. Der eben eingefügte Text wird noch einmal an anderer Stelle kopiert. -Wie knnen Sie gelschten Text wieder einfgen, wenn Sie in der -Zwischenzeit noch etwas anderes gekillt haben? C-y wrde das -zuletzt gelschte Textstck zurckholen, was aber nicht das gewnschte +Wie können Sie gelöschten Text wieder einfügen, wenn Sie in der +Zwischenzeit noch etwas anderes »gekillt« haben? C-y würde das +zuletzt gelöschte Textstück zurückholen, was aber nicht das gewünschte ist. Verwenden Sie nun M-y (unmittelbar nach der erstmaligen -Ausfhrung von C-y), um den gerade mit C-y eingefgten Textteil durch -ein frher gelschtes Textstck zu ersetzen. Durch wiederholtes -Bettigen von M-y kommen immer ltere gelschte Textteile zum -Vorschein. Haben Sie das gewnschte gefunden, dann brauchen Sie -nichts weiter zu tun. Lassen Sie den eingefgten Text so wie er ist +Ausführung von C-y), um den gerade mit C-y eingefügten Textteil durch +ein früher gelöschtes Textstück zu ersetzen. Durch wiederholtes +Betätigen von M-y kommen immer ältere gelöschte Textteile zum +Vorschein. Haben Sie das gewünschte gefunden, dann brauchen Sie +nichts weiter zu tun. Lassen Sie den eingefügten Text so wie er ist und setzen Sie das Editieren fort. -Drcken Sie M-y immer weiter, dann kommen Sie irgendwann wieder an den -Anfangspunkt zurck (Emacs zeigt Ihnen dann wieder das zuletzt -gelschte Textfragment), haben also den gesamten Lschring +Drücken Sie M-y immer weiter, dann kommen Sie irgendwann wieder an den +Anfangspunkt zurück (Emacs zeigt Ihnen dann wieder das zuletzt +gelöschte Textfragment), haben also den gesamten Löschring durchgesehen. ->> Lschen Sie eine Zeile, bewegen Sie den Cursor zu einer anderen - Position und lschen Sie eine weitere Zeile. - Drcken Sie dann C-y, um die zweite gelschte Zeile zurckzuholen. - Drcken Sie jetzt M-y, und die erste gelschte Zeile erscheint +>> Löschen Sie eine Zeile, bewegen Sie den Cursor zu einer anderen + Position und löschen Sie eine weitere Zeile. + Drücken Sie dann C-y, um die zweite gelöschte Zeile zurückzuholen. + Drücken Sie jetzt M-y, und die erste gelöschte Zeile erscheint statt der zweiten. - Fhren Sie nun ein paar weitere M-y-Befehle aus und beobachten Sie + Führen Sie nun ein paar weitere M-y-Befehle aus und beobachten Sie das Ergebnis. Wiederholen Sie das solange, bis die zweite Zeile wieder erscheint. - Wenn Sie wollen, dann knnen Sie M-y mit positiven oder negativen + Wenn Sie wollen, dann können Sie M-y mit positiven oder negativen Argumenten aufrufen, um direkt zu einem bestimmten Eintrag im - Lschring zu kommen. + Löschring zu kommen. -Die meisten graphischen Oberflchen bieten auch die Mglichkeit, mit +Die meisten graphischen Oberflächen bieten auch die Möglichkeit, mit der linken Maustaste einen Textteil zu markieren (er erscheint dann -normalerweise grau unterlegt). Der Befehl C-w lscht diesen -markierten Textteil (in Emacs auch Region genannt) und fgt ihn in -den Lschring ein. +normalerweise grau unterlegt). Der Befehl C-w löscht diesen +markierten Textteil (in Emacs auch »Region« genannt) und fügt ihn in +den Löschring ein. Dasselbe geht auch ohne Maus: Bewegen Sie den Cursor zum Beginn des zu -lschenden Textteils, drcken Sie C-SPC, um eine Markierung fr den +löschenden Textteils, drücken Sie C-SPC, um eine Markierung für den Beginn einer Region zu setzen, gehen Sie dann zum Ende des zu -lschenden Textes und drcken Sie C-w. +löschenden Textes und drücken Sie C-w. -Der lange Name fr C-w ist kill-region (weiter unten wird erklrt, wie -man Befehle mit langen Namen ausfhren kann). +Der lange Name für C-w ist kill-region (weiter unten wird erklärt, wie +man Befehle mit langen Namen ausführen kann). * UNDO ------ -Wenn Sie etwas am Text gendert haben und nachtrglich bemerken, dass -das ein Fehler war, so knnen Sie den Fehler mit dem Befehl C-/ -ungeschehen machen (undo). +Wenn Sie etwas am Text geändert haben und nachträglich bemerken, dass +das ein Fehler war, so können Sie den Fehler mit dem Befehl C-/ +ungeschehen machen (»undo«). Normalerweise macht C-/ das Verhalten von einem Befehl ungeschehen; -fhren Sie C-/ mehrmals hintereinander aus, werden die jeweiligen +führen Sie C-/ mehrmals hintereinander aus, werden die jeweiligen vorigen Befehle widerrufen. -Es gibt jedoch zwei Ausnahmen: Befehle, die den Text nicht ndern, -werden nicht gezhlt (z.B. Cursorbewegungen und Blttern im Text). -Und Befehle, die sich selbst einfgen (self-inserting: Drcken Sie -zum Beispiel die u-Taste, dann wird der Buchstabe u eingefgt) +Es gibt jedoch zwei Ausnahmen: Befehle, die den Text nicht ändern, +werden nicht gezählt (z.B. Cursorbewegungen und Blättern im Text). +Und Befehle, die sich selbst einfügen (»self-inserting«: Drücken Sie +zum Beispiel die »u«-Taste, dann wird der Buchstabe u eingefügt) werden in Gruppen von bis zu 20 Zeichen wiederhergestellt, um die Anzahl der notwendigen C-/-Befehle zu reduzieren. ->> Lschen Sie diese Zeilen mit C-k und drcken Sie anschlieend +>> Löschen Sie diese Zeilen mit C-k und drücken Sie anschließend mehrmals C-/, und die Zeilen erscheinen wieder. -Alternative Tastenkombinationen fr C-/ sind C-_ und C-x u. Ein -numerisches Argument fr C-/, C-_ oder C-x u wird als -Wiederholungszhler interpretiert. +Alternative Tastenkombinationen für C-/ sind C-_ und C-x u. Ein +numerisches Argument für C-/, C-_ oder C-x u wird als +Wiederholungszähler interpretiert. -Der Unterschied zwischen der Undo-Funktion und dem oben erklrten C-y -ist, dass erstere gelschten Text an exakt der gleichen Position wie -vorher wiederherstellt, wohingegen C-y den gelschten Text an der -momentanen Cursorposition einfgt. Im brigen kann auch gekillter -Text wieder hergestellt werden; der Unterschied zwischen killing und -yanking betrifft nur C-y, aber nicht die Undo-Funktion. +Der Unterschied zwischen der Undo-Funktion und dem oben erklärten C-y +ist, dass erstere gelöschten Text an exakt der gleichen Position wie +vorher wiederherstellt, wohingegen C-y den gelöschten Text an der +momentanen Cursorposition einfügt. Im übrigen kann auch »gekillter« +Text wieder hergestellt werden; der Unterschied zwischen »killing« und +»yanking« betrifft nur C-y, aber nicht die Undo-Funktion. * DATEIEN --------- -Um editierten Text zu sichern, muss man ihn in einer Datei (file) -speichern (save). Wird Emacs beendet, ohne dass man vorher den Text +Um editierten Text zu sichern, muss man ihn in einer Datei (»file«) +speichern (»save«). Wird Emacs beendet, ohne dass man vorher den Text gespeichert hat, dann ist der Text verloren. Will man andererseits bereits gesicherten Text mit Emacs editieren, so muss die entsprechende Datei in Emacs geladen werden (im Englischen -wird das als finding (finden) bzw. als visiting (besuchen) +wird das als »finding« (finden) bzw. als »visiting« (besuchen) bezeichnet). -Eine Datei finden bedeutet, dass man den Inhalt dieser Datei mit +Eine Datei »finden« bedeutet, dass man den Inhalt dieser Datei mit Emacs bearbeitet -- es ist fast so, als ob man die Datei selbst -editiert. Jedoch werden nderungen an dieser Datei erst dann +editiert. Jedoch werden Änderungen an dieser Datei erst dann dauerhaft, wenn man sie speichert; auf diese Weise wird vermieden, -dass Dateien in einem halb-genderten Zustand im Betriebssystem -bleiben. Es wird sogar die originale, unvernderte Datei unter einem -anderen Namen gesichert, falls Sie spter entscheiden sollten, dass -die nderungen ein Fehler sind. +dass Dateien in einem halb-geänderten Zustand im Betriebssystem +bleiben. Es wird sogar die originale, unveränderte Datei unter einem +anderen Namen gesichert, falls Sie später entscheiden sollten, dass +die Änderungen ein Fehler sind. Wenn Sie die untere Bildschirmkante genauer betrachten, dann werden Sie eine Zeile finden, die mit einem oder mehreren Bindestrichen -beginnt und endet; sie enthlt unter anderem die Zeichenkette -TUTORIAL.de. An dieser Position befindet sich immer der Name der -Datei, die Sie momentan bearbeiten (visit). Gerade in diesem -Augenblick bearbeiten Sie eine Datei mit dem Namen TUTORIAL.de +beginnt und endet; sie enthält unter anderem die Zeichenkette +»TUTORIAL.de«. An dieser Position befindet sich immer der Name der +Datei, die Sie momentan bearbeiten (»visit«). Gerade in diesem +Augenblick bearbeiten Sie eine Datei mit dem Namen »TUTORIAL.de« (genauer gesagt, Emacs hat eine identische Kopie geladen). -Die Befehle fr das Laden und Speichern von Dateien bestehen aus zwei +Die Befehle für das Laden und Speichern von Dateien bestehen aus zwei Zeichen: Beide beginnen mit CONTROL-x. Es gibt eine ganze Reihe von Kommandos, die mit C-x beginnen; viele von ihnen haben mit Dateien, -Puffern (s.u.) und hnlichem zu tun. All diese Befehle sind zwei, +Puffern (s.u.) und ähnlichem zu tun. All diese Befehle sind zwei, drei oder vier Zeichen lang -- Sie haben bereits C-x u und C-x 1 kennengelernt. -Um eine Datei in Emacs laden zu knnen, muss man dem Lade-Befehl den -Namen der Datei mitteilen. Der Befehl liest ein Argument (in diesem +Um eine Datei in Emacs laden zu können, muss man dem Lade-Befehl den +Namen der Datei mitteilen. Der Befehl »liest ein Argument« (in diesem Fall ist das der Name der Datei). Nachdem Sie C-x C-f (lade Datei) eingegeben haben, werden Sie von Emacs nach dem Dateinamen gefragt. Die Zeichen, die Sie eingeben, werden in der untersten Bildschirmzeile -dargestellt, dem sogenannten Minipuffer (minibuffer). Sie knnen +dargestellt, dem sogenannten Minipuffer (»minibuffer«). Sie können ganz normale Emacs-Editierfunktionen verwenden, um den Dateinamen zu -ndern. +ändern. -Sie knnen jederzeit die Eingabe (auch von anderen Befehlen, die den +Sie können jederzeit die Eingabe (auch von anderen Befehlen, die den Minipuffer benutzen) mit C-g abbrechen. ->> Drcken Sie C-x C-f und dann C-g. Der letzte Befehl verwirft - jegliche Eingabe im Minipuffer und bricht auerdem den Ladebefehl +>> Drücken Sie C-x C-f und dann C-g. Der letzte Befehl verwirft + jegliche Eingabe im Minipuffer und bricht außerdem den Ladebefehl ab (Sie haben also keine Datei geladen). -Wenn Sie den Dateinamen fertig eingegeben haben, drcken Sie , -um den Befehl abzuschlieen. Der Minipuffer verschwindet wieder, und -C-x C-f ldt die von Ihnen ausgesuchte Datei. +Wenn Sie den Dateinamen fertig eingegeben haben, drücken Sie , +um den Befehl abzuschließen. Der Minipuffer verschwindet wieder, und +C-x C-f lädt die von Ihnen ausgesuchte Datei. -Der Dateiinhalt erscheint jetzt auf dem Bildschirm, und Sie knnen den -Text editieren. Wenn Sie Ihre nderungen permanent speichern wollen, -dann drcken Sie +Der Dateiinhalt erscheint jetzt auf dem Bildschirm, und Sie können den +Text editieren. Wenn Sie Ihre Änderungen permanent speichern wollen, +dann drücken Sie C-x C-s (sichere Datei) und Emacs kopiert den Text in die Datei. Beim ersten Mal benennt Emacs die Originaldatei um, damit sie nicht verloren ist. Der neue -Name besteht aus dem Originalnamen plus einer angehngten Tilde ~ +Name besteht aus dem Originalnamen plus einer angehängten Tilde »~« [unter einigen Betriebssystemen wird statt dessen die -Namenserweiterung durch .bak ersetzt]. +Namenserweiterung durch ».bak« ersetzt]. Emacs schreibt den Namen der gesicherten Datei in die unterste Zeile, -sobald C-x C-s fertig ausgefhrt ist. Sie sollten den editierten Text +sobald C-x C-s fertig ausgeführt ist. Sie sollten den editierten Text oft speichern, damit nicht allzuviel bei einem etwaigen Systemabsturz -verloren geht (siehe auch den Abschnitt AUTOMATISCHES SPEICHERN +verloren geht (siehe auch den Abschnitt »AUTOMATISCHES SPEICHERN« weiter unten). >> Geben Sie C-x C-s TUTORIAL.de - ein, um Ihre Kopie der Einfhrung zu sichern. Die Ausgabe am - unteren Bildschirmrand sollte Wrote ...TUTORIAL.de sein. + ein, um Ihre Kopie der Einführung zu sichern. Die Ausgabe am + unteren Bildschirmrand sollte »Wrote ...TUTORIAL.de« sein. -[Manche Terminals werden durch C-s angehalten und mssen durch C-q -wieder entsperrt werden. Eine erste Abhilfe zur Umschiffung dieses -C-s-Problems schafft die Befehlsfolge M-x save-buffer, welche exakt +[Manche Terminals werden durch C-s angehalten und müssen durch C-q +wieder »entsperrt« werden. Eine erste Abhilfe zur Umschiffung dieses +C-s-Problems schafft die Befehlsfolge »M-x save-buffer«, welche exakt das gleiche wie C-x C-s bewirkt. Mehr Hilfe dazu finden Sie im -Abschnitt Spontaneous Entry to Incremental Search im +Abschnitt »Spontaneous Entry to Incremental Search« im Emacs-Handbuch.] -Sie knnen eine existierende Datei anschauen (view) oder editieren. -Sie knnen aber auch eine Datei laden, die noch gar nicht existiert, -um so eine neue Datei zu erzeugen: Sie ffnen dazu die -(nicht-existente) Datei, die natrlich leer ist, und beginnen dann +Sie können eine existierende Datei anschauen (»view«) oder editieren. +Sie können aber auch eine Datei laden, die noch gar nicht existiert, +um so eine neue Datei zu erzeugen: Sie öffnen dazu die +(nicht-existente) Datei, die natürlich leer ist, und beginnen dann einfach Text einzugeben. Wenn Sie jetzt die Datei speichern, erzeugt Emacs wirklich die Datei und kopiert den editierten Text in sie hinein. @@ -686,14 +686,14 @@ * PUFFER -------- -Manche Editoren knnen nicht mehr als eine Datei gleichzeitig +Manche Editoren können nicht mehr als eine Datei gleichzeitig bearbeiten. Wenn Sie jedoch eine zweite Datei in Emacs mit C-x C-f -laden, dann bleibt die erste in Emacs. Sie knnen zur ersten -zurckschalten, indem Sie noch einmal C-x C-f eingeben. Auf diese +laden, dann bleibt die erste in Emacs. Sie können zur ersten +zurückschalten, indem Sie noch einmal C-x C-f eingeben. Auf diese Weise lassen sich eine ganze Reihe von Dateien laden und bearbeiten. Emacs speichert jeden Text, der aus einer Datei in Emacs geladen wird, -in einem Puffer-Objekt. Um eine Liste der momentan existierenden +in einem »Puffer«-Objekt. Um eine Liste der momentan existierenden Puffer zu sehen, geben Sie C-x C-b (liste Puffer auf) @@ -704,8 +704,8 @@ Beachten Sie, dass jeder Puffer einen Namen hat und manche auch mit dem Namen einer Datei assoziiert sind, dessen Inhalt sie enthalten. -Manche Puffer aber haben keinen zugehrige Datei, z.B. der mit dem -Namen *Buffer List*. Er wurde von dem Befehl C-x C-b erzeugt, um +Manche Puffer aber haben keinen zugehörige Datei, z.B. der mit dem +Namen »*Buffer List*«. Er wurde von dem Befehl C-x C-b erzeugt, um die Pufferliste darzustellen. JEDER Text, den Sie innerhalb Emacs in einem Fenster sehen, ist immer ein Ausschnitt eines Puffers. @@ -713,103 +713,103 @@ zu lassen. Wieviele Puffer auch in Emacs geladen sind, nur ein einziger ist der -momentane Puffer, nmlich derjenige, den Sie gerade editieren. Will +»momentane« Puffer, nämlich derjenige, den Sie gerade editieren. Will man einen anderen Puffer editieren, muss man zuerst zu diesem Puffer -wechseln (switch). Wie schon weiter oben erklrt, kann man mittels -C-x C-f zu einem Puffer wechseln, der zu einer Datei gehrt. Emacs +wechseln (»switch«). Wie schon weiter oben erklärt, kann man mittels +C-x C-f zu einem Puffer wechseln, der zu einer Datei gehört. Emacs hat jedoch einen einfacheren Befehl, C-x b, um einen beliebigen Puffer -namentlich auszuwhlen. +namentlich auszuwählen. >> Geben Sie C-x C-f foo - ein, um eine Datei mit dem Namen foo zu erzeugen. Mittels + ein, um eine Datei mit dem Namen »foo« zu erzeugen. Mittels C-x b TUTORIAL.de - gelangen Sie wieder zu dieser Einfhrung. + gelangen Sie wieder zu dieser Einführung. In der Regel ist der Puffername identisch zu einem Dateinamen (ohne -den Verzeichnisprfix), jedoch nicht immer. Die von C-x C-b erzeugte +den Verzeichnispräfix), jedoch nicht immer. Die von C-x C-b erzeugte Pufferliste zeigt stets die Namen aller Puffer mit den korrespondierenden Dateinamen. JEDER Text in Emacs ist Teil eines Puffers, aber nicht jeder Puffer -entspricht einer Datei. So ist z.B. der Puffer *Buffer List* mit +entspricht einer Datei. So ist z.B. der Puffer »*Buffer List*« mit keiner Datei assoziiert -- er wurde direkt von dem Befehl C-x C-b -erzeugt. Auch dieser TUTORIAL.de-Puffer war anfangs keiner Datei +erzeugt. Auch dieser »TUTORIAL.de«-Puffer war anfangs keiner Datei zugeordnet, jetzt allerdings schon, denn Sie haben im letzten Abschnitt den Befehl C-x C-s eingegeben und so den Pufferinhalt als Datei gespeichert. -Der Puffer *Messages* hat ebenfalls keine Entsprechung als Datei; er -enthlt alle Mitteilungen, die in der untersten Zeile whrend des +Der Puffer »*Messages*« hat ebenfalls keine Entsprechung als Datei; er +enthält alle Mitteilungen, die in der untersten Zeile während des Arbeitens mit Emacs erscheinen. >> Geben Sie C-x b *Messages* ein, um sich den Mitteilungspuffer anzuschauen. - Anschlieend geben Sie C-x b TUTORIAL.de ein, um wieder - hierher in die Einfhrung zurckzukommen. + Anschließend geben Sie C-x b TUTORIAL.de ein, um wieder + hierher in die Einführung zurückzukommen. -Wenn Sie nderungen an einer Datei vornehmen und anschlieend eine +Wenn Sie Änderungen an einer Datei vornehmen und anschließend eine andere Datei laden, dann wird die erste nicht gespeichert. Die -nderungen bleiben in Emacs, und zwar in dem zur ersten Datei -gehrigen Puffer. Das ist sehr praktisch, bedeutet jedoch +Änderungen bleiben in Emacs, und zwar in dem zur ersten Datei +gehörigen Puffer. Das ist sehr praktisch, bedeutet jedoch gleichzeitig, dass man einen Befehl braucht, um den Puffer der ersten -Datei permanent abzuspeichern. Es wre uerst umstndlich, msste +Datei permanent abzuspeichern. Es wäre äußerst umständlich, müsste man jedesmal C-x C-f eingeben, um den Puffer dann mit C-x C-s abzuspeichern. Daher gibt es den Befehl C-x s (sichere mehrere Puffer) -Dieser Befehl fragt Sie bei jedem Puffer, der nderungen enthlt, ob +Dieser Befehl fragt Sie bei jedem Puffer, der Änderungen enthält, ob Sie ihn speichern wollen. ->> Fgen Sie eine Textzeile ein und drcken Sie dann C-x s. +>> Fügen Sie eine Textzeile ein und drücken Sie dann C-x s. Emacs fragt Sie jetzt, ob Sie einen Puffer mit dem Namen - TUTORIAL.de speichern wollen. Bejahen Sie, indem Sie y drcken. + TUTORIAL.de speichern wollen. Bejahen Sie, indem Sie »y« drücken. -[Anmerkung: Sie verndern nicht die Originaldatei, sondern eine -persnliche Kopie.] +[Anmerkung: Sie verändern nicht die Originaldatei, sondern eine +persönliche Kopie.] * WEITERE BEFEHLE ----------------- Es existieren viel mehr Emacs-Befehle als Tasten auf der Tastatur. Um -sie trotzdem alle benutzen zu knnen, gibt es zwei Erweiterungen: +sie trotzdem alle benutzen zu können, gibt es zwei Erweiterungen: C-x Zeichenerweiterung. Gefolgt von einem Zeichen. M-x Befehlserweiterung. Gefolgt von einem (langen) Namen. -[Das x steht fr das englische Wort extension.] Diese beiden -Befehle sind prinzipiell sehr ntzlich, werden aber weniger oft -bentigt als die bisher vorgestellten. Sie haben bereits mehrere +[Das »x« steht für das englische Wort »extension«.] Diese beiden +Befehle sind prinzipiell sehr nützlich, werden aber weniger oft +benötigt als die bisher vorgestellten. Sie haben bereits mehrere Befehle aus der ersten Kategorie kennengelernt; unter anderem C-x C-f, um eine Datei zu laden, und C-x C-s, um sie zu speichern. Ein weiteres Beispiel ist C-x C-c, um Emacs zu beenden -- Sie brauchen sich keine Gedanken zu machen, ob Sie beim Beenden von Emacs vielleicht vergessen haben, Daten oder Text zu sichern -- Emacs fragt -bei jedem gendertem Puffer (bzw. Datei), ob er gespeichert werden +bei jedem geändertem Puffer (bzw. Datei), ob er gespeichert werden soll. -Unter graphischen Oberflchen wie X bewirkt C-z in der Regel, dass -Emacs ikonofiziert wird, also als Ikone (Icon) darauf wartet, mit -einem Mausklick bei Bedarf wieder vergrert zu werden. Auf einem -Textterminal dagegen wird Emacs suspendiert, wenn Sie C-z drcken, -d.h., Sie kehren zurck zur Eingabezeile des Terminals, ohne Emacs zu -beenden, und knnen beliebige andere Befehle ausfhren. In der Regel -knnen Sie spter mittels des Befehls fg bzw. %emacs wieder zu +Unter graphischen Oberflächen wie X bewirkt C-z in der Regel, dass +Emacs ikonofiziert wird, also als Ikone (»Icon«) darauf wartet, mit +einem Mausklick bei Bedarf wieder vergrößert zu werden. Auf einem +Textterminal dagegen wird Emacs »suspendiert«, wenn Sie C-z drücken, +d.h., Sie kehren zurück zur Eingabezeile des Terminals, ohne Emacs zu +beenden, und können beliebige andere Befehle ausführen. In der Regel +können Sie später mittels des Befehls »fg« bzw. »%emacs« wieder zu Emacs umschalten. Bei Betriebssystemen bzw. Shells, die Suspension von Programmen nicht implementiert haben (z.B. MS-DOS), startet C-z einen -System-Befehlsinterpreter innerhalb von Emacs (subshell). -Normalerweise mssen Sie dann exit in die Befehlszeile schreiben, um -zu Emacs zurckzukehren. +System-Befehlsinterpreter innerhalb von Emacs (»subshell«). +Normalerweise müssen Sie dann »exit« in die Befehlszeile schreiben, um +zu Emacs zurückzukehren. -Der beste Zeitpunkt fr C-x C-c ist, wenn Sie sich ausloggen +Der beste Zeitpunkt für C-x C-c ist, wenn Sie sich ausloggen (bzw. Ihren Computer ausschalten); Sie sollten Emacs ebenfalls beenden, wenn Sie Emacs von einem anderen Programm aus aufgerufen haben (z.B. einem Programm, das E-mails liest). @@ -823,15 +823,15 @@ C-x C-b zeige Pufferliste an C-x b wechsle zu Puffer C-x C-c beende Emacs - C-x 1 lsche alle Fenster auer einem + C-x 1 lösche alle Fenster außer einem C-x u widerrufen -Ein Beispiel fr einen Befehl mit langen Namen ist replace-string, der +Ein Beispiel für einen Befehl mit langen Namen ist replace-string, der global (also in der ganzen Datei bzw. Puffer) eine Zeichenkette durch -eine andere ersetzt. Wenn Sie M-x drcken, dann fragt Sie Emacs in +eine andere ersetzt. Wenn Sie M-x drücken, dann fragt Sie Emacs in der untersten Bildschirmzeile nach dem Namen des Befehls (in diesem -Fall replace-string). Geben Sie jetzt repl s ein und Emacs -vervollstndigt den Namen. Schlieen Sie die Eingabe mit ab. +Fall »replace-string«). Geben Sie jetzt »repl s« ein und Emacs +vervollständigt den Namen. Schließen Sie die Eingabe mit ab. [ bezeichnet die Tabulatortaste.] >> Bewegen Sie den Cursor zu der leeren Zeile sechs Zeilen unter @@ -839,43 +839,43 @@ M-x repl s Bildschirm Text - ein und kehren Sie mit C-u C-SPC an diese Position zurck. + ein und kehren Sie mit C-u C-SPC an diese Position zurück. Beachten Sie wie diese Bildschirmzeile jetzt aussieht: Sie haben - den Wortteil B-i-l-d-s-c-h-i-r-m durch Text ersetzt (und zwar im + den Wortteil B-i-l-d-s-c-h-i-r-m durch »Text« ersetzt (und zwar im ganzen Dokument beginnend von der Cursorposition). ->> Drcken Sie jetzt C-x u, um diese nderungen auf einmal rckgngig +>> Drücken Sie jetzt C-x u, um diese Änderungen auf einmal rückgängig zu machen. * AUTOMATISCHES SPEICHERN ------------------------- -Haben Sie nderungen an einem Dokument vorgenommen, sie jedoch nicht -gespeichert, dann knnen sie verloren gehen, falls der Computer -abstrzt. Um Sie davor zu schtzen, sichert Emacs in bestimmten +Haben Sie Änderungen an einem Dokument vorgenommen, sie jedoch nicht +gespeichert, dann können sie verloren gehen, falls der Computer +abstürzt. Um Sie davor zu schützen, sichert Emacs in bestimmten Zeitintervallen jede von Ihnen editierte Datei in sogenannten -auto save-Dateien. Sie sind daran zu erkennen, dass sie mit einem # -beginnen und enden; z.B. ist #hello.c# der Name der Auto-Save-Datei -von hello.c. Wenn Sie Ihren Text auf normalem Wege speichern, wird -die Auto-Save-Datei gelscht. +»auto save«-Dateien. Sie sind daran zu erkennen, dass sie mit einem # +beginnen und enden; z.B. ist »#hello.c#« der Name der Auto-Save-Datei +von »hello.c«. Wenn Sie Ihren Text auf normalem Wege speichern, wird +die Auto-Save-Datei gelöscht. -Strzt der Rechner einmal wirklich ab, knnen Sie die nderungen, die -beim letzten Auto-Save gespeichert worden sind, folgendermaen +Stürzt der Rechner einmal wirklich ab, können Sie die Änderungen, die +beim letzten Auto-Save gespeichert worden sind, folgendermaßen wiederherstellen: Laden Sie die Datei auf normalem Wege (die Datei, die Sie bearbeitet haben, nicht die Auto-Save-Datei) und geben Sie -dann M-x recover-file ein. Wenn Emacs Sie um Besttigung -fragt, antworten Sie mit yes , um den Inhalt der -Auto-Save-Datei zu bernehmen. +dann »M-x recover-file « ein. Wenn Emacs Sie um Bestätigung +fragt, antworten Sie mit »yes «, um den Inhalt der +Auto-Save-Datei zu übernehmen. * DER ECHO-BEREICH ------------------ Geben Sie Befehle langsam ein, dann zeigt Ihnen Emacs Ihre eigene -Eingabe am unteren Bildschirmrand im sogenannten Echo-Bereich (echo -area). Der Echo-Bereich enthlt die unterste Bildschirmzeile. +Eingabe am unteren Bildschirmrand im sogenannten Echo-Bereich (»echo +area«). Der Echo-Bereich enthält die unterste Bildschirmzeile. [Mini-Puffer und Echo-Bereich fallen normalerweise zusammen, sind aber nicht das gleiche, da innerhalb des Echo-Bereiches nichts eingegeben @@ -885,61 +885,61 @@ * DIE STATUSZEILE ------------------ -Die Bildschirmzeile unmittelbar ber dem Echo-Bereich ist die -Statuszeile (mode line). Sie schaut ungefhr so aus: +Die Bildschirmzeile unmittelbar über dem Echo-Bereich ist die +Statuszeile (»mode line«). Sie schaut ungefähr so aus: -1:**- TUTORIAL.de 58% L891 (Fundamental) -Diese Zeile gibt ntzliche Hinweise ber den momentanen Zustand von +Diese Zeile gibt nützliche Hinweise über den momentanen Zustand von Emacs und den Text, den Sie gerade editieren. -Sie wissen bereits, was der Dateiname bedeutet. NN% zeigt die +Sie wissen bereits, was der Dateiname bedeutet. »NN%« zeigt die momentane Position innerhalb des Puffertextes an: NN Prozent davon sind oberhalb des Bildschirms. Ist der Dateianfang zu sehen, dann -erscheint Top anstelle von 00%. Analog dazu erscheint Bot (fr -das englische Wort bottom), wenn das Dateiende sichtbar ist. Wenn +erscheint »Top« anstelle von »00%«. Analog dazu erscheint »Bot« (für +das englische Wort »bottom«), wenn das Dateiende sichtbar ist. Wenn Sie einen Puffer betrachten, der komplett auf den Bildschirm passt, -dann erscheint All. +dann erscheint »All«. -Das L und die nachfolgenden Ziffern geben die aktuelle Zeilennummer +Das »L« und die nachfolgenden Ziffern geben die aktuelle Zeilennummer an, in der sich der Cursor befindet. -Am Anfang der Zeile sehen Sie -1:**-. Die Zeichen vor dem +Am Anfang der Zeile sehen Sie »-1:**-«. Die Zeichen vor dem Doppelpunkt geben an, in welcher Kodierung der Text ist und welche Eingabemethode verwendet wird. Dazu mehr weiter unten im Abschnitt -MULE. +»MULE«. -[Anstelle des Doppelpunktes knnen auch ein \ und / stehen, falls +[Anstelle des Doppelpunktes können auch ein »\« und »/« stehen, falls Sie Dateien editieren, die der MS-DOS- bzw. der Macintosh-Textkonvention folgen: MS-DOS verwendet als Zeilenvorschubzeichen CR-LF (Carriage Return gefolgt von Linefeed), -whrend Macintosh nur CR benutzt. Emacs verwendet standardmig LF.] +während Macintosh nur CR benutzt. Emacs verwendet standardmäßig LF.] -Die Sterne nach dem Doppelpunkt bedeuten, dass Sie nderungen am Text +Die Sterne nach dem Doppelpunkt bedeuten, dass Sie Änderungen am Text vorgenommen haben. Wenn Sie gerade eine Datei in Emacs geladen oder gespeichert haben, dann erscheinen statt der Sterne zwei Bindestriche. -Prozentzeichen nach dem Doppelpunkt stehen fr eine Datei, die nur +Prozentzeichen nach dem Doppelpunkt stehen für eine Datei, die nur gelesen, aber nicht editiert werden kann. Der eingeklammerte Teil gibt an, in welchem Editiermodus Sie sich -befinden. Der Standardmodus heit Fundamental (Sie verwenden ihn -gerade); er ist ein Beispiel fr einen Hauptmodus (major mode). +befinden. Der Standardmodus heißt »Fundamental« (Sie verwenden ihn +gerade); er ist ein Beispiel für einen Hauptmodus (»major mode«). -Emacs hat viele Hauptmodi implementiert. Manche davon werden fr +Emacs hat viele Hauptmodi implementiert. Manche davon werden für verschiedene (Computer-)Sprachen und/oder Textarten verwendet, z.B. Lisp-Modus, Text-Modus usw. Es kann immer nur ein Hauptmodus aktiviert sein, und der Name befindet sich dort, wo jetzt gerade -Fundamental steht. +»Fundamental« steht. Einige Befehle verhalten sich jeweils in verschiedenen Hauptmodi anders. Es gibt zum Beispiel einen Befehl, um einen Kommentar in den -Quellcode eines Computerprogramm einzufgen -- die Tastenfolge dafr +Quellcode eines Computerprogramm einzufügen -- die Tastenfolge dafür ist zwar (in der Regel) die gleiche, doch wird ein Kommentar mit der -fr die aktuelle Programmiersprache gltigen Syntax eingefgt -(z.B. // ... fr ein Programm in C++ oder ; ... fr Lisp). Um in -einen Hauptmodus zu schalten, hngen Sie einfach das englische Wort --mode an den (kleingeschriebenen) Namen des Modus an und fhren den -Befehl mittels M-x aus. Beispiel: M-x fundamental-mode schaltet in +für die aktuelle Programmiersprache gültigen Syntax eingefügt +(z.B. »// ...« für ein Programm in C++ oder »; ...« für Lisp). Um in +einen Hauptmodus zu schalten, hängen Sie einfach das englische Wort +»-mode« an den (kleingeschriebenen) Namen des Modus an und führen den +Befehl mittels M-x aus. Beispiel: »M-x fundamental-mode« schaltet in den Fundamental-Modus. Weitere wichtige Modi sind c-mode, perl-mode, lisp-mode, text-mode u.a. Die meisten davon werden automatisch aktiviert, und zwar entsprechend der Namenserweiterung der zu ladenden @@ -948,162 +948,162 @@ Wenn Sie deutschen oder englischen Text bearbeiten, dann sollten Sie den Textmodus verwenden. [Falls Ihre Tastatur keine Umlaut-Tasten -hat, mssen Sie noch einen weiteren Nebenmodus aktivieren. Lesen Sie -dazu den Abschnitt MULE weiter unten.] +hat, müssen Sie noch einen weiteren Nebenmodus aktivieren. Lesen Sie +dazu den Abschnitt »MULE« weiter unten.] ->> Geben Sie M-x text-mode ein. +>> Geben Sie »M-x text-mode « ein. Sie brauchen keine Angst zu haben, dass sich die bisher dargestellte -Tastaturbelegung von Emacs stark ndert. Beobachten Sie z.B. die +Tastaturbelegung von Emacs stark ändert. Beobachten Sie z.B. die Befehle M-f und M-b: Apostrophe werden nun als Teil eines Wortes betrachtet (wie man's leicht an diesem Beispiel ausprobieren kann), wohingegen im Fundamentalmodus Apostrophe als Worttrenner -(word-separator) behandelt werden. +(»word-separator«) behandelt werden. Normalerweise ist das eben genannte Beispiel die Methode von -Hauptmodi: Die meisten Befehle tun das gleiche, arbeiten aber +Hauptmodi: Die meisten Befehle tun »das gleiche«, arbeiten aber jeweils ein bisschen anders. Dokumentation zum derzeit aktuellen Hauptmodus bekommen Sie mit C-h m. ->> Drcken Sie C-l C-l, um diese Zeile an den oberen Bildschirmrand zu +>> Drücken Sie C-l C-l, um diese Zeile an den oberen Bildschirmrand zu bringen. >> Lesen Sie nun mittels C-h m die englische Dokumentation zum Textmodus. ->> Entfernen Sie schlielich das Dokumentationsfenster mit C-x 1. +>> Entfernen Sie schließlich das Dokumentationsfenster mit C-x 1. -Neben den Hauptmodi gibt es auch Nebenmodi (minor modes). Nebenmodi -sind keine Alternativen zu Hauptmodi, sondern stellen Ergnzungen zur -Verfgung, die (normalerweise) in allen Hauptmodi funktionieren -(z.B. der berschreibmodus: Zeichen werden nicht eingefgt, sondern -berschreiben den Text). Man kann Nebenmodi ein- und ausschalten -unabhngig von anderen Nebenmodi und Hauptmodi; mit anderen Worten, -Sie knnen zu Ihrem Hauptmodus keinen, einen oder sogar mehrere +Neben den Hauptmodi gibt es auch Nebenmodi (»minor modes«). Nebenmodi +sind keine Alternativen zu Hauptmodi, sondern stellen Ergänzungen zur +Verfügung, die (normalerweise) in allen Hauptmodi funktionieren +(z.B. der Überschreibmodus: Zeichen werden nicht eingefügt, sondern +überschreiben den Text). Man kann Nebenmodi ein- und ausschalten +unabhängig von anderen Nebenmodi und Hauptmodi; mit anderen Worten, +Sie können zu Ihrem Hauptmodus keinen, einen oder sogar mehrere Nebenmodi haben. -Ein Nebenmodus, welcher uerst ntzlich ist, besonders fr das -Editieren von Text, ist der automatische Zeilenumbruch (Auto Fill -mode). Ist dieser Modus aktiviert, dann bricht Emacs die laufende -Zeile selbstttig zwischen Wrtern um, sobald sie zu lang wird. +Ein Nebenmodus, welcher äußerst nützlich ist, besonders für das +Editieren von Text, ist der automatische Zeilenumbruch (»Auto Fill +mode«). Ist dieser Modus aktiviert, dann bricht Emacs die laufende +Zeile selbsttätig zwischen Wörtern um, sobald sie zu lang wird. -Sie knnen den Zeilenumbruchmodus mittels M-x auto-fill-mode - einschalten. Wenn der Modus aktiviert ist, knnen Sie ihn +Sie können den Zeilenumbruchmodus mittels »M-x auto-fill-mode +« einschalten. Wenn der Modus aktiviert ist, können Sie ihn mit dem gleichen Befehl wieder ausschalten. Mit anderen Worten, der -Befehl verhlt sich wie ein Lichttaster, der bei Bettigung entweder +Befehl verhält sich wie ein Lichttaster, der bei Betätigung entweder das Licht ein- oder ausschaltet, je nachdem, ob das Licht vorher ausgeschaltet bzw. eingeschaltet war. Wir sagen, dass dieser Befehl -den Modus umschaltet (toggle). +den Modus umschaltet (»toggle«). ->> Geben Sie nun M-x auto-fill-mode ein. Fgen Sie - anschlieend eine Zeile ein, die aus lauter asdf besteht, und +>> Geben Sie nun M-x auto-fill-mode ein. Fügen Sie + anschließend eine Zeile ein, die aus lauter »asdf « besteht, und zwar so lange, bis die Zeile automatisch umgebrochen wird. Vergessen Sie nicht, Leerzeichen einzugeben, da nur dort ein Umbruch erfolgt. -Normalerweise ist die maximale Zeilenlnge 70 Zeichen (d.h., der linke +Normalerweise ist die maximale Zeilenlänge 70 Zeichen (d.h., der linke Rand ist ganz links auf Position 1 und der rechte Rand auf -Position 70), jedoch knnen Sie das mit dem Befehl C-x f ndern. +Position 70), jedoch können Sie das mit dem Befehl C-x f ändern. Geben Sie den neuen (rechten) Rand als numerischen Parameter ein. >> Geben Sie C-x mit dem Argument 20 ein (C-u 2 0 C-x f). Schreiben Sie nun etwas Text und beobachten Sie, wie Emacs die laufende Zeile - an Position 20 umbricht. Setzen Sie anschlieend den Rand wieder - zurck auf 70 mit dem gleichen Befehl. + an Position 20 umbricht. Setzen Sie anschließend den Rand wieder + zurück auf 70 mit dem gleichen Befehl. -Machen Sie nderungen in der Mitte eines Absatzes, dann reformatiert -der Zeilenfllmodus nicht automatisch den Absatz. -Verwenden Sie dafr den Befehl M-q, wobei der Cursor innerhalb des +Machen Sie Änderungen in der Mitte eines Absatzes, dann reformatiert +der Zeilenfüllmodus nicht automatisch den Absatz. +Verwenden Sie dafür den Befehl M-q, wobei der Cursor innerhalb des Absatzes stehen muss. ->> Bewegen Sie den Cursor zurck zum letzten Absatz und drcken Sie +>> Bewegen Sie den Cursor zurück zum letzten Absatz und drücken Sie M-q. * SUCHEN -------- -Emacs kann Zeichenketten (strings, eine Folge von zusammenhngenden -Zeichen) entweder in Richtung Pufferende (vorwrts, forward) oder in -Richtung Pufferanfang (rckwrts, backward) suchen. Gleichzeitig -wird der Cursor an die nchste Stelle bewegt, wo diese Zeichenkette +Emacs kann Zeichenketten (»strings«, eine Folge von zusammenhängenden +Zeichen) entweder in Richtung Pufferende (vorwärts, »forward«) oder in +Richtung Pufferanfang (rückwärts, »backward«) suchen. Gleichzeitig +wird der Cursor an die nächste Stelle bewegt, wo diese Zeichenkette erscheint. Die Standard-Suchoperation von Emacs ist inkrementelles Suchen, d.h., die Suche beginnt dann, wenn Sie die Zeichen eingeben. -Der Befehl fr Vorwrtssuchen ist C-s und C-r fr Rckwrtssuchen. +Der Befehl für Vorwärtssuchen ist C-s und C-r für Rückwärtssuchen. ABER HALT! Probieren Sie bitte diese Befehle noch nicht. -Wenn Sie C-s eingeben, dann erscheint die Zeichenkette I-search: als +Wenn Sie C-s eingeben, dann erscheint die Zeichenkette »I-search:« als Eingabeaufforderung im Echobereich. Das bedeutet, dass Emacs jetzt -eine inkrementellen Suche ausfhrt und darauf wartet, dass Sie die zu +eine inkrementellen Suche ausführt und darauf wartet, dass Sie die zu suchende Zeichenkette eingeben. beendet die Suche. >> Geben Sie jetzt C-s ein, um einen Suchvorgang zu starten. Schreiben - Sie LANGSAM, einen Buchstaben nach dem anderen, das Wort Cursor, + Sie LANGSAM, einen Buchstaben nach dem anderen, das Wort »Cursor«, und warten Sie jeweils ab, was mit dem Cursor passiert. Sie haben - jetzt das Wort Cursor einmal gefunden. ->> Drcken Sie C-s noch einmal, um die nchste Stelle zu suchen, wo das - Wort Cursor vorkommt. ->> Drcken Sie nun viermal und beobachten Sie, wie der Cursor - zurckspringt. + jetzt das Wort »Cursor« einmal gefunden. +>> Drücken Sie C-s noch einmal, um die nächste Stelle zu suchen, wo das + Wort »Cursor« vorkommt. +>> Drücken Sie nun viermal und beobachten Sie, wie der Cursor + zurückspringt. >> Beenden Sie die Suche mit . -Verstehen Sie, was gerade vorgegangen ist? Emacs versucht whrend +Verstehen Sie, was gerade vorgegangen ist? Emacs versucht während einer inkrementellen Suche zu der Stelle zu gehen, wo die Zeichenkette steht, die Sie bis jetzt eingegeben haben. Um die darauffolgende -Position zu suchen, wo Cursor steht, gengt es, noch einmal C-s zu -bettigen. Wenn es keine nchste Position gibt, dann ertnt ein +Position zu suchen, wo »Cursor« steht, genügt es, noch einmal C-s zu +betätigen. Wenn es keine nächste Position gibt, dann ertönt ein kurzer Ton, und Emacs sagt Ihnen, dass die Suche im Augenblick -fehlschlgt (failing). C-g beendet ebenfalls einen Suchvorgang. +fehlschlägt (»failing«). C-g beendet ebenfalls einen Suchvorgang. Wenn Sie sich mitten in einer inkrementellen Suche befinden und - drcken, wird das letzte Zeichen im Suchstring gelscht, und -der Cursor springt zurck auf die letzte Suchposition. Angenommen, -Sie haben c eingegeben, um das erste Auftreten von c zu suchen. -Geben Sie jetzt u ein, dann springt der Cursor zu dem ersten -Auftreten der Zeichenkette cu. Wenn Sie jetzt mit das u -vom Suchstring lschen, dann springt der Cursor zurck zum ersten c. -Drcken Sie dagegen ein paar mal C-s, um weitere cu-Zeichenketten zu -finden, dann bewirkt , dass Sie zum letzten Auftreten von cu -zurckspringen, und erst wenn es kein weiteres cu mehr gibt, springt -der Cursor zum ersten c zurck. + drücken, wird das letzte Zeichen im Suchstring gelöscht, und +der Cursor springt zurück auf die letzte Suchposition. Angenommen, +Sie haben »c« eingegeben, um das erste Auftreten von »c« zu suchen. +Geben Sie jetzt »u« ein, dann springt der Cursor zu dem ersten +Auftreten der Zeichenkette »cu«. Wenn Sie jetzt mit das »u« +vom Suchstring löschen, dann springt der Cursor zurück zum ersten »c«. +Drücken Sie dagegen ein paar mal C-s, um weitere »cu«-Zeichenketten zu +finden, dann bewirkt , dass Sie zum letzten Auftreten von »cu« +zurückspringen, und erst wenn es kein weiteres »cu« mehr gibt, springt +der Cursor zum ersten »c« zurück. Die Suche wird ebenfalls beendet, wenn Sie ein CONTROL- oder META-Zeichen eingeben (mit ein paar Ausnahmen -- Zeichen, die bei einer Suche speziell gehandhabt werden wie C-s oder C-r). C-s versucht, die Zeichenkette NACH der aktuellen Cursorposition zu -finden. Wollen Sie etwas davor suchen, mssen Sie C-r verwenden. Das -oben Gesagte gilt vllig analog, jedoch in die entgegengesetzte +finden. Wollen Sie etwas davor suchen, müssen Sie C-r verwenden. Das +oben Gesagte gilt völlig analog, jedoch in die entgegengesetzte Suchrichtung. * MEHRFACHE FENSTER ------------------- -Eine weitere, ntzliche Fhigkeit von Emacs ist die Mglichkeit, mehr +Eine weitere, nützliche Fähigkeit von Emacs ist die Möglichkeit, mehr als ein Fenster zur gleichen Zeit auf dem Bildschirm darzustellen. -[Der Unterschied zu graphischen Fenstern im herkmmlichen Sinn -(frame in der Emacs-Terminologie) wurde bereits weiter oben +[Der Unterschied zu graphischen Fenstern im herkömmlichen Sinn +(»frame« in der Emacs-Terminologie) wurde bereits weiter oben besprochen.] >> Bewegen Sie den Cursor zu dieser Zeile und geben Sie C-l C-l ein. ->> Drcken Sie nun C-x 2, um den Bildschirm in zwei Fenster zu teilen. - Beide Fenster zeigen diese Einfhrung an, und der Cursor bleibt im +>> Drücken Sie nun C-x 2, um den Bildschirm in zwei Fenster zu teilen. + Beide Fenster zeigen diese Einführung an, und der Cursor bleibt im oberen. ->> Verwenden Sie C-M-v, um im unteren Fenster zu blttern (Sie knnen +>> Verwenden Sie C-M-v, um im unteren Fenster zu blättern (Sie können statt dessen auch ESC C-v verwenden, falls Sie keine META-Taste haben; siehe auch weiter unten). ->> Mittels C-x o (das o steht fr das englische Wort other, das - andere) knnen Sie den Cursor in das untere Fenster bewegen. +>> Mittels C-x o (das »o« steht für das englische Wort »other«, »das + andere«) können Sie den Cursor in das untere Fenster bewegen. ->> Bentzen Sie C-v und M-v, um im unteren Fenster zu blttern. Lesen - Sie die Emacs-Einfhrung jedoch im oberen Fenster weiter. +>> Benützen Sie C-v und M-v, um im unteren Fenster zu blättern. Lesen + Sie die Emacs-Einführung jedoch im oberen Fenster weiter. >> Geben Sie C-x o nochmals ein, und der Cursor ist wieder im oberen Fenster, genau an der Stelle, wo er vorher war. @@ -1111,73 +1111,73 @@ C-x o ist der Befehl, um zwischen (Emacs-)Fenstern hin- und herzuschalten. Jedes Fenster hat eine eigene Cursorposition, aber nur das aktuelle Fenster zeigt den Cursor an (auf einer graphischen -Oberflche wird die nicht-aktuelle Cursorposition durch ein leeres +Oberfläche wird die nicht-aktuelle Cursorposition durch ein leeres Rechteck dargestellt). Alle normalen Editierbefehle betreffen das Fenster, in dem sich der Cursor befindet. Wir nennen dieses Fenster -ausgewhlt (selected window). +»ausgewählt« (»selected window«). -Der Befehl M-C-v ist sehr ntzlich, wenn man Text in einem Fenster +Der Befehl M-C-v ist sehr nützlich, wenn man Text in einem Fenster editiert und das andere Fenster als Referenz verwendet. Ohne das -momentante Arbeitsfenster verlassen zu mssen, kann man mit M-C-v im -anderen Fenster bequem vorwrtsblttern. +momentante Arbeitsfenster verlassen zu müssen, kann man mit M-C-v im +anderen Fenster bequem vorwärtsblättern. M-C-v ist ein Beispiel eines CONTROL-META-Zeichens. Haben Sie eine META-Taste, dann kann man M-C-v erzeugen, indem man CTRL und META -gleichzeitig niedergedrckt hlt, whrend man v eintippt. Es ist -egal, ob zuerst CTRL oder META niedergedrckt wird, da beide Tasten +gleichzeitig niedergedrückt hält, während man v eintippt. Es ist +egal, ob zuerst CTRL oder META niedergedrückt wird, da beide Tasten gleichberechtigt das jeweils einzugebende Zeichen modifizieren. Haben Sie keine META-Taste, und Sie verwenden stattdessen ESC, dann -ist die Reihenfolge nicht mehr egal: Sie mssen zuerst ESC drcken, -gefolgt von CTRL-v. CTRL-ESC v funktioniert nicht! Der Grund dafr +ist die Reihenfolge nicht mehr egal: Sie müssen zuerst ESC drücken, +gefolgt von CTRL-v. CTRL-ESC v funktioniert nicht! Der Grund dafür ist, dass ESC ein eigenes Zeichen ist und keine Modifizier-Taste wie META oder CTRL. Der umgekehrte Befehl zu M-C-v ist M-C-S-v, um im anderen Fenster -rckwrts zu blttern (d.h., Sie mssen die META-Taste sowie die -CONTROL- und SHIFT-Taste zusammen mit v bettigen) -- jetzt werden +rückwärts zu blättern (d.h., Sie müssen die META-Taste sowie die +CONTROL- und SHIFT-Taste zusammen mit »v« betätigen) -- jetzt werden Sie wahrscheinlich verstehen, warum manche Kritiker das Wort Emacs als -Abkrzung von Escape-Meta-Alt-Control-Shift betrachten. Leider +Abkürzung von Escape-Meta-Alt-Control-Shift betrachten. Leider funktioniert diese Befehlsfolge normalerweise nur mit graphischen -Oberflchen, da C-v von C-S-v auf den meisten Textterminals nicht +Oberflächen, da C-v von C-S-v auf den meisten Textterminals nicht unterschieden werden kann. -[Auf graphischen Oberflchen kann man auerdem in der Regel mit den -bequemeren Tastenkombinationen META-Bild mit Aufwrtspfeil -bzw. META-Bild mit Abwrtspfeil ebenfalls im anderen Fenster rck- -bzw. vorwrts blttern.] +[Auf graphischen Oberflächen kann man außerdem in der Regel mit den +bequemeren Tastenkombinationen META-»Bild mit Aufwärtspfeil« +bzw. META-»Bild mit Abwärtspfeil« ebenfalls im anderen Fenster rück- +bzw. vorwärts blättern.] >> Entfernen Sie mit C-x 1 (eingegeben im oberen Fenster) das untere Fenster. -(Htten Sie C-x 1 im unteren Fenster eingegeben, dann wre das obere -Fenster geschlossen worden -- eine Eselsbrcke fr C-x 1 ist ich will -nur das *eine* Fenster, in dem ich mich gerade befinde.) +(Hätten Sie C-x 1 im unteren Fenster eingegeben, dann wäre das obere +Fenster geschlossen worden -- eine Eselsbrücke für C-x 1 ist »ich will +nur das *eine* Fenster, in dem ich mich gerade befinde.«) -Sie mssen nicht den gleichen Puffer in beiden Fenstern darstellen. +Sie müssen nicht den gleichen Puffer in beiden Fenstern darstellen. Wenn Sie C-x C-f verwenden, um in einem Fenster eine Datei zu laden, -dann bleibt das andere Fenster unverndert. Sie knnen in jedem -Fenster eine andere Datei anzeigen lassen, unabhngig vom anderen +dann bleibt das andere Fenster unverändert. Sie können in jedem +Fenster eine andere Datei anzeigen lassen, unabhängig vom anderen Fenster. -Hier eine andere Mglichkeit, in zwei Fenstern zwei verschiedene +Hier eine andere Möglichkeit, in zwei Fenstern zwei verschiedene Texte darzustellen: >> Geben Sie C-x 4 C-f ein, gefolgt vom Namen einer Ihrer Dateien. - Schlieen Sie ab mit . Beobachten Sie, wie die + Schließen Sie ab mit . Beobachten Sie, wie die spezifizierte Datei im unteren Fenster erscheint. Der Cursor springt ebenfalls in das untere Fenster. >> Bewegen Sie den Cursor mittels C-x o in das obere Fenster und geben - Sie C-x 1 ein, um das untere Fenster zu schlieen. + Sie C-x 1 ein, um das untere Fenster zu schließen. * MEHRFACHE RAHMEN ------------------ Emacs kann auch mehrfache Rahmen erzeugen, sobald das Programm auf -einer graphischen Oberflche ausgefhrt wird. In der -Emacs-Terminologie bezeichnet ein Rahmen eine Gruppe von Fenstern, +einer graphischen Oberfläche ausgeführt wird. In der +Emacs-Terminologie bezeichnet ein »Rahmen« eine Gruppe von Fenstern, gemeinsam mit deren Menus, Scrollbars, Echo-Bereichen, usw. Auf einem Textterminal kann genau ein Rahmen dargestellt werden. @@ -1187,19 +1187,19 @@ ein, um einen neuen Rahmen zu erzeugen. -Alles, was Sie im ursprnglichen, ersten Rahmen tun knnen, -funktioniert genauso im neuen Rahmen. Beide Rahmen sind also vllig +Alles, was Sie im ursprünglichen, ersten Rahmen tun können, +funktioniert genauso im neuen Rahmen. Beide Rahmen sind also völlig gleichwertig. >> Geben Sie M-x delete-frame - ein, um den ausgewhlten Rahmen zu entfernen. + ein, um den ausgewählten Rahmen zu entfernen. Ein Rahmen kann auch mit der normalen Methode der graphischen -Oberflche entfernt werden; meistens gibt es dafr einen Knopf mit -einem X in der linken oder rechten oberen Ecke des Rahmens. Wird +Oberfläche entfernt werden; meistens gibt es dafür einen Knopf mit +einem »X« in der linken oder rechten oberen Ecke des Rahmens. Wird der letzte Rahmen geschlossen, beendet man Emacs, wie erwartet. @@ -1207,15 +1207,15 @@ -------------------------- Manchmal kann es passieren, dass Sie in eine sogenannte rekursive -Editier-Ebene geraten (recursive editing level). Sie knnen das an +Editier-Ebene geraten (»recursive editing level«). Sie können das an den eckigen Klammern in der Statuszeile erkennen, welche den -derzeitigen Hauptmodus zustzlich umschlieen, z.B. [(Fundamental)] +derzeitigen Hauptmodus zusätzlich umschließen, z.B. [(Fundamental)] anstelle von (Fundamental). Um eine rekursive Editier-Ebene zu verlassen, geben Sie ESC ESC ESC ein. Diese Tastenkombination ist ein allgemeiner -Ich-will-hier-raus-Befehl. Sie knnen ihn auch verwenden, um -unerwnschte Fenster zu schlieen und den Minipuffer zu verlassen. +Ich-will-hier-raus-Befehl. Sie können ihn auch verwenden, um +unerwünschte Fenster zu schließen und den Minipuffer zu verlassen. >> Geben Sie M-x ein, um in den Minipuffer zu gelangen, und tippen Sie dann ESC ESC ESC, um ihn wieder zu verlassen. @@ -1223,73 +1223,73 @@ Mit C-g kann man eine rekursive Editier-Ebene nicht verlassen, da C-g Befehle INNERHALB einer rekursiven Editier-Ebene stoppt. -Rekursive Editier-Ebenen sind hier in dieser Einfhrung nicht weiter +Rekursive Editier-Ebenen sind hier in dieser Einführung nicht weiter dargestellt. Details finden Sie im Emacs-Handbuch beschrieben. * MULE ------ -Mule ist die Abkrzung fr Multi-lingual Enhancement to GNU Emacs. -Frher wurde damit eine spezielle Emacs-Variante bezeichnet, die +Mule ist die Abkürzung für »Multi-lingual Enhancement to GNU Emacs«. +Früher wurde damit eine spezielle Emacs-Variante bezeichnet, die allerdings seit der Version 20 mit Emacs verschmolzen ist. -Emacs untersttzt eine groe Anzahl von internationalen Zeichenstzen, -z.B. verschiedene europische Varianten des lateinischen Alphabets, +Emacs unterstützt eine große Anzahl von internationalen Zeichensätzen, +z.B. verschiedene europäische Varianten des lateinischen Alphabets, Chinesisch, Russisch oder Thai, um nur einige zu nennen. In dieser -Einfhrung wird jedoch nur auf Unicode und Latin-1 sowie -Eingabemglichkeiten fr Deutsch nher eingegangen. - -Lesen Sie im Emacs-Handbuch unter dem Stichwort International nach, -welche weitere Optionen es bezglich Zeichenstze gibt. - -Die Standard-Zeichenstze fr Deutsch sind Latin-1 (auch bekannt unter +Einführung wird jedoch nur auf Unicode und Latin-1 sowie +Eingabemöglichkeiten für Deutsch näher eingegangen. + +Lesen Sie im Emacs-Handbuch unter dem Stichwort »International« nach, +welche weitere Optionen es bezüglich Zeichensätze gibt. + +Die Standard-Zeichensätze für Deutsch sind Latin-1 (auch bekannt unter dem Namen ISO-8859-1) und Unicode -- und da besonders dessen Kodierungsvariante UTF-8. Werden anstelle der deutschen Umlaute -unansehnliche Konstrukte wie \374 dargestellt, hat Emacs die -Kodierung nicht richtig erkannt. Sie knnen die Anwendung einer +unansehnliche Konstrukte wie »\374« dargestellt, hat Emacs die +Kodierung nicht richtig erkannt. Sie können die Anwendung einer Kodierung auf einen Befehl erzwingen, indem Sie diesen mit der Sequenz -C-x c KODIERUNG einleiten. Das Laden einer Datei foo mit -der Kodierung UTF-8 ist beispielsweise +»C-x c KODIERUNG« einleiten. Das Laden einer Datei »foo« mit +der Kodierung »UTF-8« ist beispielsweise C-x c utf-8 C-x C-f foo -Ist die Sprachumgebung (locale) Ihres Betriebssystems korrekt auf +Ist die Sprachumgebung (»locale«) Ihres Betriebssystems korrekt auf Deutsch gesetzt, verwendet Emacs diese Einstellungen automatisch (inklusive einer Standard-Kodierung). Wollen Sie andere Einstellungen -verwenden, geben Sie C-x l ein (ein Tastenkrzel fr die +verwenden, geben Sie »C-x l« ein (ein Tastenkürzel für die Funktion set-language-environment). Mittels C-x l latin-1 -knnen Sie z.B. in einer laufenden Emacs-Sitzung auf Latin-1 +können Sie z.B. in einer laufenden Emacs-Sitzung auf Latin-1 umzuschalten. Dadurch wird erreicht, dass Emacs beim Laden einer -Datei (und Speichern derselben) standardmig die -Latin-1-Zeichenkodierung verwendet. Sie knnen an der Ziffer 1 +Datei (und Speichern derselben) standardmäßig die +Latin-1-Zeichenkodierung verwendet. Sie können an der Ziffer 1 unmittelbar vor dem Doppelpunkt links unten in der Statuszeile erkennen, dass Sie Latin-1 aktiviert haben. Beachten Sie allerdings, dass set-language-environment keinen Einfluss auf die Kodierung bereits existierender Puffer hat! ->> Fhren Sie jetzt C-x l latin-1 aus und ffnen Sie - anschlieend eine (neue) Datei mit dem Namen bar in einem anderen +>> Führen Sie jetzt C-x l latin-1 aus und öffnen Sie + anschließend eine (neue) Datei mit dem Namen »bar« in einem anderen Fenster mittels C-x 4 C-f bar . In der Statuszeile des zweiten Fensters sehen Sie die Ziffer 1 unmittelbar vor dem Doppelpunkt. ->> Schlieen Sie das soeben geffnete Fenster mit C-x 1 wieder. +>> Schließen Sie das soeben geöffnete Fenster mit C-x 1 wieder. -Wie knnen Sie nun deutsche Umlaute eingeben? Es gibt prinzipiell -zwei unterschiedliche Flle: Sie besitzen eine deutsche Tastatur mit -Tasten fr die Umlaute oder Sie haben eine nicht-deutsche Tastatur. -Im ersteren Fall sollten Sie die Eingabemethode german auswhlen, +Wie können Sie nun deutsche Umlaute eingeben? Es gibt prinzipiell +zwei unterschiedliche Fälle: Sie besitzen eine deutsche Tastatur mit +Tasten für die Umlaute oder Sie haben eine nicht-deutsche Tastatur. +Im ersteren Fall sollten Sie die Eingabemethode »german« auswählen, welche direkt die Umlaute auf die entsprechenden Tasten abbildet. Im -letzteren Fall gibt es mehrere Mglichkeiten, wovon zwei hier erklrt -werden sollen, nmlich latin-1-prefix und latin-1-postfix. Die -Prfix-Methode erwartet zuerst den Akzent und dann den Basisbuchstaben -('a wird zu , "s zu etc.), whrend bei der Postfix-Methode zuerst -der Basisbuchstabe und dann der Akzent einzugeben ist (a" wird zu , -s/ wird zu etc). +letzteren Fall gibt es mehrere Möglichkeiten, wovon zwei hier erklärt +werden sollen, nämlich »latin-1-prefix« und »latin-1-postfix«. Die +Präfix-Methode erwartet zuerst den Akzent und dann den Basisbuchstaben +('a wird zu á, "s zu ß etc.), während bei der Postfix-Methode zuerst +der Basisbuchstabe und dann der Akzent einzugeben ist (a" wird zu ä, +s/ wird zu ß etc). Aktiviert wird die jeweilige Eingabe mit dem Befehl @@ -1297,64 +1297,64 @@ (z.B. C-u C-\ german ). Durch diese Befehlsfolge wird der sogenannte Quail-Nebenmodus aktiviert, was sich durch eine kleine -Vernderung in der Statuszeile zeigt: Durch zwei oder drei Zeichen +Veränderung in der Statuszeile zeigt: Durch zwei oder drei Zeichen unmittelbar vor der Pufferkodierung wird die aktuelle Eingabemethode -angezeigt. Ist der Eingabemodus einmal gewhlt, kann man mit C-\ ihn +angezeigt. Ist der Eingabemodus einmal gewählt, kann man mit C-\ ihn ein- und ausschalten. >> Geben Sie C-u C-\ latin-1-postfix ein. Beobachten Sie, - wie links unten in der Statuszeile die Anzeige von 1:**- auf - 1<1:**- springt. Probieren Sie einzugeben mittels a". + wie links unten in der Statuszeile die Anzeige von »1:**-« auf + »1<1:**-« springt. Probieren Sie ä einzugeben mittels a". >> Deaktivieren Sie den Eingabemodus wieder mit C-\. -Folgende Krzel in der Statuszeile reprsentieren die eben +Folgende Kürzel in der Statuszeile repräsentieren die eben beschriebenen Eingabemethoden: DE@ german 1< latin-1-postfix 1> latin-1-prefix -So bedeutet die Angabe DE@1:**-, dass Sie die Eingabemethode -german in einem Puffer mit Latin-1-Kodierung verwenden, und dass die +So bedeutet die Angabe »DE@1:**-«, dass Sie die Eingabemethode +»german« in einem Puffer mit Latin-1-Kodierung verwenden, und dass die Datei bereits modifiziert wurde. -[Arbeitet Emacs in einem Terminal, werden noch zwei zustzliche -Spalten zwischen Eingabemethode und Pufferkodierung eingefgt, und -zwar fr die Tastatur- und Bildschirmkodierung.] +[Arbeitet Emacs in einem Terminal, werden noch zwei zusätzliche +Spalten zwischen Eingabemethode und Pufferkodierung eingefügt, und +zwar für die Tastatur- und Bildschirmkodierung.] * WEITERE DOKUMENTATION VON EMACS --------------------------------- -Wir haben uns bemht, in dieser Einfhrung genau soviel Information zu -geben, dass Sie beginnen knnen, mit Emacs zu arbeiten. Emacs ist -jedoch so mchtig und umfangreich, dass es den Rahmen einer Einfhrung -sprnge, an dieser Stelle mehr zu erklren. Um Sie im weiteren -Lernverlauf zu untersttzen, stellt Emacs eine Reihe von -Hilfe-Funktionen zu Verfgung, die alle mit dem Prfix C-h (dem -Hilfe-Zeichen, Help character) beginnen. +Wir haben uns bemüht, in dieser Einführung genau soviel Information zu +geben, dass Sie beginnen können, mit Emacs zu arbeiten. Emacs ist +jedoch so mächtig und umfangreich, dass es den Rahmen einer Einführung +spränge, an dieser Stelle mehr zu erklären. Um Sie im weiteren +Lernverlauf zu unterstützen, stellt Emacs eine Reihe von +Hilfe-Funktionen zu Verfügung, die alle mit dem Präfix C-h (dem +Hilfe-Zeichen, »Help character«) beginnen. -Nach dem Drcken von C-h geben Sie ein weiteres Zeichen ein, um Emacs -zu sagen, worber Sie mehr Informationen brauchen. Sollten Sie +Nach dem Drücken von C-h geben Sie ein weiteres Zeichen ein, um Emacs +zu sagen, worüber Sie mehr Informationen brauchen. Sollten Sie WIRKLICH verloren sein, geben Sie C-h ? ein, und Emacs sagt Ihnen, -welche Art von Hilfe er Ihnen zu Verfgung stellen kann. Haben Sie -C-h versehentlich gedrckt, knnen Sie mit C-g sofort abbrechen. +welche Art von Hilfe er Ihnen zu Verfügung stellen kann. Haben Sie +C-h versehentlich gedrückt, können Sie mit C-g sofort abbrechen. (Alternativen zu C-h sind die F1-Taste und der lange Befehl M-x help .) -Die elementarste Hilfestellung gibt C-h c. Drcken Sie C-h, dann das +Die elementarste Hilfestellung gibt C-h c. Drücken Sie C-h, dann das Zeichen c, und dann einen Befehl: Emacs zeigt daraufhin eine kurze Beschreibung des Befehls an. >> Geben Sie C-h c C-p ein. - Die Antwort darauf (im Echo-Bereich) sollte so hnlich sein wie + Die Antwort darauf (im Echo-Bereich) sollte so ähnlich sein wie C-p runs the command previous-line -Somit wissen Sie den Namen der Funktion. Da Namen in der Regel -beschreiben, was die jeweilige Funktion tut, knnen sie auch als sehr +Somit wissen Sie den »Namen der Funktion«. Da Namen in der Regel +beschreiben, was die jeweilige Funktion tut, können sie auch als sehr kurze Beschreibung dienen -- ausreichend, um Sie an Befehle zu erinnern, die Sie bereits gelernt haben. @@ -1368,58 +1368,58 @@ Diese Befehlsfolge zeigt die komplette Dokumentation des Befehls an zusammen mit seinem Namen, und zwar in einem eigenem Fenster. Wenn -Sie die Beschreibung gelesen haben, bentzen Sie am besten C-x 1, um -das Hilfe-Fenster wieder zu schlieen. Sie mssen das nicht sofort -tun -- Sie knnen weiter Text editieren und das Fenster schlieen, +Sie die Beschreibung gelesen haben, benützen Sie am besten C-x 1, um +das Hilfe-Fenster wieder zu schließen. Sie müssen das nicht sofort +tun -- Sie können weiter Text editieren und das Fenster schließen, wenn Sie es nicht mehr brauchen. -Hier einige weitere ntzliche Optionen von C-h: +Hier einige weitere nützliche Optionen von C-h: - C-h f Beschreibt eine Funktion. Sie mssen den Namen der + C-h f Beschreibt eine Funktion. Sie müssen den Namen der Funktion eingeben. >> Probieren Sie C-h f previous-line . - Alle Information ber den C-p-Befehl wird angezeigt. - -Sie knnen die Tabulator-Taste stets bentzen, um den Namen des -jeweiligen Befehls zu vervollstndigen. Geben Sie z.B. C-h f -previous ein, dann werden alle Befehle angezeigt, deren Namen -mit previous- beginnen. Ergnzen Sie die Zeichenkette auf -previous-l und drcken Sie dann , bleibt nur noch der Befehl -previous-line brig, und Sie knnen mit abschlieen. - -Ein hnlicher Befehl ist C-h v. Er zeigt den Wert und die -Dokumentation von Variablen, deren Werte man ndern kann (um -beispielsweise Emacs an persnliche Bedrfnisse anzupassen). Auch -hier kann man die Tabulator-Taste zur Vervollstndigung benutzen. - - C-h a Ein Befehls-Apropos. Gibt man ein Schlsselwort ein, - zeigt Emacs alle Befehle, die dieses Schlsselwort - enthalten. Alle angezeigten Befehle knnen mit M-x - aufgerufen werden. Fr einige Kommandos wird - zustzlich eine Zeichensequenz (meistens bestehend aus + Alle Information über den C-p-Befehl wird angezeigt. + +Sie können die Tabulator-Taste stets benützen, um den Namen des +jeweiligen Befehls zu vervollständigen. Geben Sie z.B. »C-h f +previous« ein, dann werden alle Befehle angezeigt, deren Namen +mit »previous-« beginnen. Ergänzen Sie die Zeichenkette auf +»previous-l« und drücken Sie dann , bleibt nur noch der Befehl +»previous-line« übrig, und Sie können mit abschließen. + +Ein ähnlicher Befehl ist C-h v. Er zeigt den Wert und die +Dokumentation von Variablen, deren Werte man ändern kann (um +beispielsweise Emacs an persönliche Bedürfnisse anzupassen). Auch +hier kann man die Tabulator-Taste zur Vervollständigung benutzen. + + C-h a Ein Befehls-Apropos. Gibt man ein Schlüsselwort ein, + zeigt Emacs alle Befehle, die dieses Schlüsselwort + enthalten. Alle angezeigten Befehle können mit M-x + aufgerufen werden. Für einige Kommandos wird + zusätzlich eine Zeichensequenz (meistens bestehend aus einem oder zwei Zeichen) aufgelistet, welche den gleichen Befehl startet. >> Geben Sie C-h a file ein. -Alle M-x-Befehle, die das Wort file in ihrem Namen enthalten, werden +Alle M-x-Befehle, die das Wort »file« in ihrem Namen enthalten, werden angezeigt. Beachten Sie, dass auch C-x C-f aufgelistet wird neben dem -zugehrigen langen Namen, find-file. - ->> Blttern Sie mit C-M-v, um sich die Liste der Funktionen anzusehen. - ->> Schlieen Sie das Hilfefenster mit C-x 1. - - C-h i Dieser Befehl ffnet einen speziellen Puffer, um - Handbcher zu lesen (im Info-Format), die auf dem +zugehörigen langen Namen, find-file. + +>> Blättern Sie mit C-M-v, um sich die Liste der Funktionen anzusehen. + +>> Schließen Sie das Hilfefenster mit C-x 1. + + C-h i Dieser Befehl öffnet einen speziellen Puffer, um + Handbücher zu lesen (im »Info«-Format), die auf dem verwendeten Computersystem installiert sind. Geben Sie z.B. m emacs ein, um das Emacs-Handbuch - zu lesen. Haben Sie Info noch nie benutzt, tippen - Sie ?, und Emacs fhrt Sie Schritt fr Schritt durch - die Mglichkeiten des Info-Modus. Wenn Sie diese - Einfhrung fertiggelesen haben, sollten Sie das - Info-Handbuch fr Emacs als primre Dokumentation + zu lesen. Haben Sie »Info« noch nie benutzt, tippen + Sie ?, und Emacs führt Sie Schritt für Schritt durch + die Möglichkeiten des Info-Modus. Wenn Sie diese + Einführung fertiggelesen haben, sollten Sie das + Info-Handbuch für Emacs als primäre Dokumentation benutzen. @@ -1428,21 +1428,21 @@ Das Wichtigste: Emacs wird mit C-x C-c beendet. -Diese Einfhrung soll fr alle neuen Benutzer von Emacs verstndlich +Diese Einführung soll für alle neuen Benutzer von Emacs verständlich sein. Wenn daher etwas unklar sein sollte, hadern Sie nicht mit sich selbst. Schreiben Sie an die Free Software Foundation, den Autor oder -den bersetzer und erlutern Sie, was fr Sie unklar geblieben ist. +den Übersetzer und erläutern Sie, was für Sie unklar geblieben ist. * RECHTLICHES ------------- -Die englische Version dieser Einfhrung hat eine lange Vorgeschichte. -Stuart Cracraft hat fr die Urversion von Emacs das erste Tutorial -geschrieben. bersetzer ins Deutsche ist Werner Lemberg (wl@gnu.org). +Die englische Version dieser Einführung hat eine lange Vorgeschichte. +Stuart Cracraft hat für die Urversion von Emacs das erste Tutorial +geschrieben. Übersetzer ins Deutsche ist Werner Lemberg (wl@gnu.org). Beachten Sie bitte, dass im Zweifelsfalle das englische Original -dieser Urheberrechtsnotiz gltig ist (zu finden in der Datei +dieser Urheberrechtsnotiz gültig ist (zu finden in der Datei TUTORIAL). Copyright (C) 1985, 1996-1997, 2001-2013 Free Software Foundation, @@ -1450,19 +1450,19 @@ Diese Datei ist ein Bestandteil von GNU Emacs. - Hiermit wird fr jedermann die Erlaubnis erteilt, wrtliche, - unvernderte Kopien dieses Dokumentes fr jegliches Medium zu + Hiermit wird für jedermann die Erlaubnis erteilt, wörtliche, + unveränderte Kopien dieses Dokumentes für jegliches Medium zu erstellen, unter der Voraussetzung, dass die Copyright-Notiz sowie - diese Erlaubnis beibehalten werden. Auerdem muss der Verteiler - dieses Dokuments den Empfngern die gleichen Rechte einrumen, + diese Erlaubnis beibehalten werden. Außerdem muss der Verteiler + dieses Dokuments den Empfängern die gleichen Rechte einräumen, welche durch diese Erlaubnis gegeben sind. Zugleich wird die Erlaubnis erteilt, modifizierte Versionen dieses Dokuments, oder Teile davon, zu verteilen, und zwar zu den oben gegebenen Bedingungen unter der Voraussetzung, dass eindeutig zu - erkennen ist, wer zuletzt dieses Dokument verndert hat. + erkennen ist, wer zuletzt dieses Dokument verändert hat. -Die Vervielfltigungsbedingungen fr Emacs selbst sind etwas +Die Vervielfältigungsbedingungen für Emacs selbst sind etwas komplexer, folgen aber in etwa den gleichen Richtlinien. Lesen Sie bitte die Datei COPYING und geben Sie Emacs an Ihre Freunde weiter! Helfen Sie mit, die Idee von freier Software zu propagieren, indem Sie @@ -1471,6 +1471,5 @@ --- end of TUTORIAL.de --- ;;; Local Variables: -;;; coding: latin-1 +;;; coding: utf-8 ;;; End: - === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.eo' --- etc/tutorials/TUTORIAL.eo 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.eo 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,34 +1,34 @@ -Lernilo pri Emacs. Vidu finon por kondioj pri kopii. -Mallonga lernilo pri Emakso (Emacs). -- La uzokondiojn vd e la fino. +Lernilo pri Emacs. Vidu finon por kondiĉoj pri kopii. +Mallonga lernilo pri Emakso (Emacs). -- La uzokondiĉojn vd ĉe la fino. -Emaksaj ordonoj enerale uzas a la STIR-klavon (ofte markitan "Ctrl" -a "CTL"), a la META-klavon (ofte markitan "EDIT" a "Alt"). Prefere -ol plene skribi tion iufoje, ni uzos la sekvajn mallongigojn: +Emaksaj ordonoj ĝenerale uzas aŭ la STIR-klavon (ofte markitan "Ctrl" +aŭ "CTL"), aŭ la META-klavon (ofte markitan "EDIT" aŭ "Alt"). Prefere +ol plene skribi tion ĉiufoje, ni uzos la sekvajn mallongigojn: C- signifas "premante la STIR-klavon tajpu la signon ". Do, C-f estus: premtenu la STIR-klavon kaj tajpu f. - M- signifas "premante la META-klavon (a EDIT- a Alt-klavon) + M- signifas "premante la META-klavon (aŭ EDIT- aŭ Alt-klavon) tajpu n. Se vi havas nek META- nek EDIT- nek - Alt-klavon, anstatae premu kaj malpremu la Esc-klavon kaj + Alt-klavon, anstataŭe premu kaj malpremu la Esc-klavon kaj poste tajpu n. Ni skribas por la Esc-klavo. GRAVA NOTO: por fini la Emaksan seancon, tajpu C-x C-c. (Du signoj.) -En i tiu lernilo, la signoj ">>" e la maldekstra mareno rekomendas +En ĉi tiu lernilo, la signoj ">>" ĉe la maldekstra marĝeno rekomendas al vi tuj provi uzi ordonon. Ekzemple: <> -[Mezo de pao malplenas pro instruaj kialoj. La teksto pluas sube.] +[Mezo de paĝo malplenas pro instruaj kialoj. La teksto pluas sube.] >> Nun tajpu C-v (Vidu sekvantan ekranplenon) por vidigi la sekvan ekranplenon. (Procedu: tenante premita la STIR-klavon tajpu v). - De nun, ripetu i tion iun fojon kiam vi finlegos la ekranon. + De nun, ripetu ĉi tion ĉiun fojon kiam vi finlegos la ekranon. -Notu ke estas dulinia komunao inter la tujsekvaj ekranplenoj; tio +Notu ke estas dulinia komunaĵo inter la tujsekvaj ekranplenoj; tio donas kontinuecon por faciligi la legadon. -Anta io vi bezonas scii kiel movii de loko al loko en la teksto. -Vi jam povas movii je unu ekrano antaen per C-v. Por movii -malantaen je unu ekrano, tajpu M-v (premu la META-klavon kaj tajpu v, -a tajpu c se vi ne havas META-, EDIT- a Alt-klavon). +Antaŭ ĉio vi bezonas scii kiel moviĝi de loko al loko en la teksto. +Vi jam povas moviĝi je unu ekrano antaŭen per C-v. Por moviĝi +malantaŭen je unu ekrano, tajpu M-v (premu la META-klavon kaj tajpu v, +aŭ tajpu c se vi ne havas META-, EDIT- aŭ Alt-klavon). >> Provu tajpi M-v kaj sekve C-v kelkfoje. @@ -38,76 +38,76 @@ La sekvaj ordonoj servas por foliumi ekranplenojn: - C-v Moviu antaen je unu ekranpleno - M-v Moviu malantaen je unu ekranpleno - C-l Viu la ekranon kaj reeligu la tutan tekston, aranante - in irka la kursoro lokita centre de la ekrano. + C-v Moviĝu antaŭen je unu ekranpleno + M-v Moviĝu malantaŭen je unu ekranpleno + C-l Viŝu la ekranon kaj reeligu la tutan tekston, aranĝante + ĝin ĉirkaŭ la kursoro lokita centre de la ekrano. (Tiu estas C-L, la stira lo; ne C-1, la stira unu.) ->> Trovu la kursoron, kaj notu ian kuntekston. Tajpu C-l. Retrovu - la kursoron kaj notu ke i restas en la sama kunteksto. +>> Trovu la kursoron, kaj notu ĝian kuntekston. Tajpu C-l. Retrovu + la kursoron kaj notu ke ĝi restas en la sama kunteksto. * BAZAJ RIMEDOJ POR REGI KURSORON --------------------------------- -Foliumi per ekranplenoj estas utila afero, sed kiel oni moviu al +Foliumi per ekranplenoj estas utila afero, sed kiel oni moviĝu al preciza loko en la teksto sur la ekrano? Estas kelkaj metodoj por fari tion. Oni povas uzi la sagoklavojn, sed pli produktive estas teni la manojn en la normala pozicio kaj uzi la -ordonojn C-p, C-b, C-f, kaj C-n. iu de tiuj ordonoj movas la -kursoron je unu vertikalo a horizontalo en la koncerna direkto sur la -ekrano. i tiu tabelo montras tiujn kvar ordonojn kaj kien ili movas +ordonojn C-p, C-b, C-f, kaj C-n. Ĉiu de tiuj ordonoj movas la +kursoron je unu vertikalo aŭ horizontalo en la koncerna direkto sur la +ekrano. Ĉi tiu tabelo montras tiujn kvar ordonojn kaj kien ili movas la kursoron: - Al la antaa linio, C-p + Al la antaŭa linio, C-p (angle: Previous line) : : - Antaen, C-b .... Nuna loko de la kursoro .... Sekven, C-f + Antaŭen, C-b .... Nuna loko de la kursoro .... Sekven, C-f (ang. Backward) : (ang. Forward) : Al la sekva linio, C-n (angle: Next line) ->> Movu la kursoron al la centra linio de la diagramo per C-n a C-p. +>> Movu la kursoron al la centra linio de la diagramo per C-n aŭ C-p. Tajpu C-l por vidi la tutan diagramon vertikale centrigita sur la ekrano. -La literoj estas elektitaj la la koncernaj anglaj vortoj: P el +La literoj estas elektitaj laŭ la koncernaj anglaj vortoj: P el "previous", N el "next", B el "backward" kaj F el "forward". Tiuj -estas la bazaj ordonoj por movi la kursoron, kaj vi uzos ilin iam, do +estas la bazaj ordonoj por movi la kursoron, kaj vi uzos ilin ĉiam, do utilas al vi lerni ilin nune. ->> Uzu C-n kelkfoje por mallevi la kursoron al i tiu linio. +>> Uzu C-n kelkfoje por mallevi la kursoron al ĉi tiu linio. >> Uzu C-f por avanci en la linion kaj sekve C-p por movi supren. Atentu kion C-p faras kiam la kursoro estas meze de la linio. -iu teksta linio finias per novlinia signo, kiu disigas in disde la -sekva linio. La lasta linio en via dosiero devus havi novlinion e la -fino (sed Emacs ne postulas in). +Ĉiu teksta linio finiĝas per novlinia signo, kiu disigas ĝin disde la +sekva linio. La lasta linio en via dosiero devus havi novlinion ĉe la +fino (sed Emacs ne postulas ĝin). ->> Provu uzi C-b e linikomenco. i devas movi al la fino de la - antaa linio. Tio okazas ar i movas reen trans la novlinian +>> Provu uzi C-b ĉe linikomenco. Ĝi devas movi al la fino de la + antaŭa linio. Tio okazas ĉar ĝi movas reen trans la novlinian signon. C-f povas movi trans novlinion analogie kiel C-b >> Uzu C-b por vidi kie estas la kursoro. - Poste uzu C-f kelkfoje por reveni e la linifinon. + Poste uzu C-f kelkfoje por reveni ĉe la linifinon. Poste faru unu C-f pli por transiri en la sekvantan linion. -Kiam vi pasas trans la supron a malsupron de la ekrano, la teksto -transranda ovias sur la ekranon. Tio estas nomata "rulumado". i -ebligas movi la kursoron al specifita loko en la teksto sen perdi in +Kiam vi pasas trans la supron aŭ malsupron de la ekrano, la teksto +transranda ŝoviĝas sur la ekranon. Tio estas nomata "rulumado". Ĝi +ebligas movi la kursoron al specifita loko en la teksto sen perdi ĝin (la kursoron) de sur la ekrano. >> Provu uzi C-n por movi la kursoron de sur la malsupro de la ekrano, kaj vidu kio okazas. -Se movado per signoj estas tro malrapida, moviu per vortoj. M-f +Se movado per signoj estas tro malrapida, moviĝu per vortoj. M-f (Meta-f) movas je unu vorto posten kaj M-b movas je unu vorto reen. >> Tajpu kelkfoje M-f kaj M-b. @@ -125,15 +125,15 @@ funkcias sur elementaj unuoj sendependaj de la enhavo (signopozicioj, linioj, ktp.). -Tiu analogio validas anka por linioj kaj frazoj: C-a kaj C-e movas al -la komenco a fino de linio, kaj M-a kaj M-e movas al la komenco a +Tiu analogio validas ankaŭ por linioj kaj frazoj: C-a kaj C-e movas al +la komenco aŭ fino de linio, kaj M-a kaj M-e movas al la komenco aŭ fino de frazo. >> Provu kelkajn C-a, poste kelkajn C-e. Provu kelkajn M-a, poste kelkajn M-e. Observu kiel ripetaj C-a faras nenion pli ol unufoje, dum ripetaj M-a -plu movas je unu frazo pluen. Kvankam la analogio ne estas plena, iu +plu movas je unu frazo pluen. Kvankam la analogio ne estas plena, ĉiu ordono kondutas nature. La loko de la kursoro en la teksto estas nomata "punkto" (angle @@ -141,126 +141,126 @@ estas en la teksto. Jen resumo de simplaj ordono por movi la kursoron, inklude la ordonojn -por movii per vortoj kaj frazoj: - - C-f Moviu sekven je unu signopozicio - C-b Moviu reen je unu signopozicio - - M-f Moviu sekven je unu vorto - M-b Moviu antaen je unu vorto - - C-n Moviu en la malsuran linion - C-p Moviu en la suran linion - - C-a Moviu al la linikomenco - C-e Moviu al la linifino - - M-a Moviu al la komenco de la frazo - M-e Moviu al la fino de la frazo - ->> Provu iujn i ordonojn, nun po kelkfoje por praktiki. Ili estas +por moviĝi per vortoj kaj frazoj: + + C-f Moviĝu sekven je unu signopozicio + C-b Moviĝu reen je unu signopozicio + + M-f Moviĝu sekven je unu vorto + M-b Moviĝu antaŭen je unu vorto + + C-n Moviĝu en la malsuran linion + C-p Moviĝu en la suran linion + + C-a Moviĝu al la linikomenco + C-e Moviĝu al la linifino + + M-a Moviĝu al la komenco de la frazo + M-e Moviĝu al la fino de la frazo + +>> Provu ĉiujn ĉi ordonojn, nun po kelkfoje por praktiki. Ili estas la plej ofte uzataj ordonoj. Du aliaj kursormovaj ordonoj estas M-< (Meta Malpli-ol), kiu movas al la komenco de la tuta teksto, kaj M-> (Meta Pli-ol), kiu movas al la fino de la tuta teksto. -e la plejmulto de terminaloj, la "<" estas super la komo, do vi devas -uzi la majuskligan klavon por tajpi in. e tiuj terminaloj vi anka +Ĉe la plejmulto de terminaloj, la "<" estas super la komo, do vi devas +uzi la majuskligan klavon por tajpi ĝin. Ĉe tiuj terminaloj vi ankaŭ devas uzi la majuskligan klavon por tajpi M-<; sen la majuskliga klavo rezultus "M-," (Meta-komo). ->> Provu tajpi M-< nune, por movii al la komenco de la lernilo. - Poste uzu C-v multfoje por reveni i tien. - ->> Provu tajpi M-> nune, por movii al la fino de la lernilo. - Poste uzu M-v multfoje por reveni i tien. - -Vi anka povas movi la kursoron per la sagoklavoj, se via terminalo +>> Provu tajpi M-< nune, por moviĝi al la komenco de la lernilo. + Poste uzu C-v multfoje por reveni ĉi tien. + +>> Provu tajpi M-> nune, por moviĝi al la fino de la lernilo. + Poste uzu M-v multfoje por reveni ĉi tien. + +Vi ankaŭ povas movi la kursoron per la sagoklavoj, se via terminalo havas ilin. Ni tamen rekomendas ke vi lernu C-b, C-f, C-n kaj C-p pro -tri kialoj. Unue, ili funkcias e ia terminalo. Due, kiam vi -kutimios al Emakso, vi trovos ke tajpi tiujn stirsignojn estas pli -rapida ol tajpi la sagoklavojn (ar vi ne devas formovi viajn manojn -de la normala tajpada pozicio). Trie, kiam vi kutimios uzi tiujn -stirajn ordonojn, vi facile lernos uzi anka aliajn kursormovajn +tri kialoj. Unue, ili funkcias ĉe ĉia terminalo. Due, kiam vi +kutimiĝos al Emakso, vi trovos ke tajpi tiujn stirsignojn estas pli +rapida ol tajpi la sagoklavojn (ĉar vi ne devas formovi viajn manojn +de la normala tajpada pozicio). Trie, kiam vi kutimiĝos uzi tiujn +stirajn ordonojn, vi facile lernos uzi ankaŭ aliajn kursormovajn ordonojn. La plejparto da Emaksaj ordonoj akceptas nombran argumenton; por la -plejparto da ordonoj, i funkcias kiel ripetilo. Por indiki al ordono -la nombron de ripetoj, tajpu C-u kaj sekve la ciferojn anta ol tajpi -la ordonon. Se vi havas META-klavon (a EDIT-, a Alt-klavon), eblas -anka alia metodo por doni nombran argumenton: tajpu la ciferojn -premtenante la META-klavon. Ni rekomendas lerni la metodon de C-u ar -i funkcias e ia terminalo. La nombra argumento anka estas nomata -"prefiksa argumento", ar la argumenton oni tajpas anta la koncerna +plejparto da ordonoj, ĝi funkcias kiel ripetilo. Por indiki al ordono +la nombron de ripetoj, tajpu C-u kaj sekve la ciferojn antaŭ ol tajpi +la ordonon. Se vi havas META-klavon (aŭ EDIT-, aŭ Alt-klavon), eblas +ankaŭ alia metodo por doni nombran argumenton: tajpu la ciferojn +premtenante la META-klavon. Ni rekomendas lerni la metodon de C-u ĉar +ĝi funkcias ĉe ĉia terminalo. La nombra argumento ankaŭ estas nomata +"prefiksa argumento", ĉar la argumenton oni tajpas antaŭ la koncerna ordono. Ekzemple, C-u 8 C-f movas vin al la oka signo sekvanta. ->> Uzu C-n a C-p kun nombra argumento por movi la kursoron en apudan +>> Uzu C-n aŭ C-p kun nombra argumento por movi la kursoron en apudan linion per sola ordono. La plejparto da ordonoj uzas la nombran argumenton kiel ripetilon, sed -iuj ordonoj in uzas alicele. Kelkaj ordonoj (tamen neniu el la -lernitaj) uzas in kiel indikilon -- la ekzisto de prefiksa argumento, -sendepende de ia valoro, igas la ordonon agi alimaniere. +iuj ordonoj ĝin uzas alicele. Kelkaj ordonoj (tamen neniu el la +lernitaj) uzas ĝin kiel indikilon -- la ekzisto de prefiksa argumento, +sendepende de ĝia valoro, igas la ordonon agi alimaniere. C-v kaj M-v estas alispeca escepto. Kiam vi donas al ili argumenton, -ili rulumas la ekranon supren a suben je tiom da linioj, anstata je +ili rulumas la ekranon supren aŭ suben je tiom da linioj, anstataŭ je ekranplenoj. Ekzemple, C-u 8 C-v rulumas la ekranon je 8 linioj. >> Tajpu C-u 8 C-v nun. -i tio devis rulumi la ekranon je 8 linioj supren. Se vi deziras -retrorulumi in suben, vi povas doni argumenton al M-v. +Ĉi tio devis rulumi la ekranon je 8 linioj supren. Se vi deziras +retrorulumi ĝin suben, vi povas doni argumenton al M-v. -Se vi uzas Emakson sub grafika fenestrosistemo, ekz-e X11 a -MS-Windows, i devas havi altan ortograman regionon nomatan rulumskalo -e la (mal)dekstra flanko de la Emaksa fenestro. Vi povas rulumi la +Se vi uzas Emakson sub grafika fenestrosistemo, ekz-e X11 aŭ +MS-Windows, ĝi devas havi altan ortograman regionon nomatan rulumskalo +ĉe la (mal)dekstra flanko de la Emaksa fenestro. Vi povas rulumi la tekston klakante per la muso en la rulumskalo. ->> Provu premi la mezan butonon (de la muso) e la supro de la +>> Provu premi la mezan butonon (de la muso) ĉe la supro de la emfazata regiono interne de la rulumskalo. Tio devus rulumi la - tekston is pozicio determinita per tio, kiom alte a malalte vi + tekston ĝis pozicio determinita per tio, kiom alte aŭ malalte vi alklakis. >> Provu movi la muson supren kaj suben, tenante premita la mezan - musbutonon. Vi vidos ke la teksto rulumas supren kaj suben la + musbutonon. Vi vidos ke la teksto rulumas supren kaj suben laŭ tio, kiel vi movas la muson. * SE EMAKSO SVENIS ------------------ -Se Emakso esis respondi al viaj ordonoj, vi povas sendanere in +Se Emakso ĉesis respondi al viaj ordonoj, vi povas sendanĝere ĝin malbloki tajpante C-g. Vi povas uzi C-g por haltigi ordonon kiu -plenumias tro longe. +plenumiĝas tro longe. -Vi anka povas uzi C-g por forigi nombran argumenton a la komencon de +Vi ankaŭ povas uzi C-g por forigi nombran argumenton aŭ la komencon de ordono kiun vi ne deziras fini. >> Tajpu C-u 100 por fari nombran argumenton 100, sekve tajpu C-g. - Nun tajpu C-f. i devas movi je nur unu signo, ar vi forigis la + Nun tajpu C-f. Ĝi devas movi je nur unu signo, ĉar vi forigis la argumenton per C-g. Se vi erare tajpis (la eskapklavon), vi povas vin malembarasi de -i per C-g. - - -* MALALTITAJ ORDONOJ +ĝi per C-g. + + +* MALŜALTITAJ ORDONOJ --------------------- -Iuj Emaksaj ordonoj estas malaltitaj por ke komencantoj ne uzu ilin +Iuj Emaksaj ordonoj estas malŝaltitaj por ke komencantoj ne uzu ilin akcidente. -Se vi tajpas iun el la malaltitaj ordonoj, Emakso eligas mesaon -indikantan la tajpitan ordonon, kaj demandas u vere vi volas uzi in. +Se vi tajpas iun el la malŝaltitaj ordonoj, Emakso eligas mesaĝon +indikantan la tajpitan ordonon, kaj demandas ĉu vere vi volas uzi ĝin. Se vi intencas uzi la ordonon, tajpu spaceton responde al la demando. -Normale, se vi ne deziras plenumi la malaltitan ordonon, respondu per +Normale, se vi ne deziras plenumi la malŝaltitan ordonon, respondu per "n". ->> Tajpu C-x C-l (kiu estas malaltita ordono), kaj tajpu "n" responde +>> Tajpu C-x C-l (kiu estas malŝaltita ordono), kaj tajpu "n" responde al la demando. @@ -272,269 +272,269 @@ klarigu kiel forigi nebezonatajn fenestrojn kaj reveni al la simpla unufenestra redaktado. Tio estas facila: - C-x 1 Unu fenestro (t.e., forigu iujn aliajn fenestrojn) + C-x 1 Unu fenestro (t.e., forigu ĉiujn aliajn fenestrojn) Tio estas STIR-x kaj poste la cifero 1. "C-x 1" pligrandigas la -fenestron enhavantan la kursoron, tiel ke i okupu la tutan ekranon. -i malaperigas iujn aliajn fenestrojn. +fenestron enhavantan la kursoron, tiel ke ĝi okupu la tutan ekranon. +Ĝi malaperigas ĉiujn aliajn fenestrojn. ->> Movu la kursoron en i tiun linion kaj tajpu C-u 0 C-l. +>> Movu la kursoron en ĉi tiun linion kaj tajpu C-u 0 C-l. >> Tajpu C-h k C-f. - Vidu kiel i tiu fenestro malkreskas, dum nova fenestro aperas por + Vidu kiel ĉi tiu fenestro malkreskas, dum nova fenestro aperas por montri instrukcion pri la C-f ordono. >> Tajpu C-x 1 kaj vidu la instrukcian fenestron malaperi. -Tiu ordono malsimilas la aliajn ordonojn kiujn vi lernis antae ar i -konsistas el du signoj. in komencas la signo STIR-x. Ekzistas tuta -serio da ordonoj kiuj komencias per STIR-x; multaj el ili koncernas +Tiu ordono malsimilas la aliajn ordonojn kiujn vi lernis antaŭe ĉar ĝi +konsistas el du signoj. Ĝin komencas la signo STIR-x. Ekzistas tuta +serio da ordonoj kiuj komenciĝas per STIR-x; multaj el ili koncernas fenestrojn, dosierojn, bufrojn, kaj rilatajn aferojn. Tiuj ordonoj -estas du, tri a kvar signojn longaj. - - -* ENOVO KAJ FORVIO +estas du, tri aŭ kvar signojn longaj. + + +* ENŜOVO KAJ FORVIŜO -------------------- -Se vi deziras enovi tekston, simple in tajpu. Signojn kiujn oni +Se vi deziras enŝovi tekston, simple ĝin tajpu. Signojn kiujn oni povas vidi, ekzemple A, 7, *, ktp, Emakso traktas kiel tekston kaj enmetas tuj. Tajpu (la enigan klavon) por enigi linifinilon. -Por forvii la us tajpitan signon tajpu . -estas tiu klavo de la klavaro, kiun oni anka ekster Emakso normale -uzas por forigi la us tajpitan signon. Kutime i estas granda klavo -unu a du vicojn super Return-klavo, kaj eble estas markita per -"Delete", "Del" a "Backspace". - -Se tiu klavo estas markita per "Backspace" (retropao), tiam uste in -oni uzu por . Se krome estas alia klavo, markita , -i ne estas . - -enerale, estas tiu klavo kiu forvias la signon tuj anta +Por forviŝi la ĵus tajpitan signon tajpu . +estas tiu klavo de la klavaro, kiun oni ankaŭ ekster Emakso normale +uzas por forigi la ĵus tajpitan signon. Kutime ĝi estas granda klavo +unu aŭ du vicojn super Return-klavo, kaj eble estas markita per +"Delete", "Del" aŭ "Backspace". + +Se tiu klavo estas markita per "Backspace" (retropaŝo), tiam ĝuste ĝin +oni uzu por . Se krome estas alia klavo, markita , +ĝi ne estas . + +Ĝenerale, estas tiu klavo kiu forviŝas la signon tuj antaŭ la nuna kursorloko. ->> Faru i tion nun -- tajpu kelkajn signojn, poste forviu ilin - tajpante kelkajn . Ne timu difekti i tiun dosieron; vi - ne anos la originalan lernilon. i tio estas nur ties labora +>> Faru ĉi tion nun -- tajpu kelkajn signojn, poste forviŝu ilin + tajpante kelkajn . Ne timu difekti ĉi tiun dosieron; vi + ne ŝanĝos la originalan lernilon. Ĉi tio estas nur ties labora kopio por vi. -Kiam linio da teksto ias pli longa ol la ekrana linio, la teksta -linio transiras sur la sekvan ekranan linion. Retroklino ("\") -- a, -en grafika fenestrosistemo, kurba sageto -- en la dekstra mareno +Kiam linio da teksto iĝas pli longa ol la ekrana linio, la teksta +linio transiras sur la sekvan ekranan linion. Retroklino ("\") -- aŭ, +en grafika fenestrosistemo, kurba sageto -- en la dekstra marĝeno indikas tian transiron. ->> Enigu tekston is i atingos la dekstran marenon, kaj plu enigu. +>> Enigu tekston ĝis ĝi atingos la dekstran marĝenon, kaj plu enigu. Vi vidos transiron en la sekvan linion. ->> Ripete por remallongigi la tekstan linion is la longo +>> Ripete por remallongigi la tekstan linion ĝis la longo de unu ekrana linio denove. La transiro malaperas. -Vi povas forvii linifinan signon tiel same kiel iun ajn signon. -Forvio de linifinilo inter du linioj kunigas ilin en unu linion. Se -la rezulta kunigita linio estas pli longa ol la ekrana laro, i +Vi povas forviŝi linifinan signon tiel same kiel iun ajn signon. +Forviŝo de linifinilo inter du linioj kunigas ilin en unu linion. Se +la rezulta kunigita linio estas pli longa ol la ekrana larĝo, ĝi aperos kun transiro. ->> Movu la kursoron al la komenco de linio kaj tajpu . La - linio kunios kun la usa linio. +>> Movu la kursoron al la komenco de linio kaj tajpu . La + linio kuniĝos kun la ĵusa linio. ->> Tajpu por reenigi la linifinilon kiun vi us forviis. +>> Tajpu por reenigi la linifinilon kiun vi ĵus forviŝis. Memoru ke vi povas doni ripetilon al plejparto da Emaksaj ordonoj; tio -koncernas anka tekstajn signojn. Ripetilo e teksta signo enigas in +koncernas ankaŭ tekstajn signojn. Ripetilo ĉe teksta signo enigas ĝin plurfoje. >> Provu tion nun -- tajpu "C-u 8 *" por enigi "********". Vi lernis la plej fundamentan metodon por tajpi en Emakso kaj por -korekti erarojn. Vi povas forvii per vortoj a per linioj. Jen -resumo de forviaj ordonoj: - - forviu la signon us anta la kursoro - C-d forviu la signon tuj post la kursoro - - M- foretu la vorton us anta la kursoro - M-d foretu la vorton tuj post la kursoro - - C-k foretu de la kursorloko is la linifino - M-k foretu de la kursorloko is la frazfino - -Rimarku ke kaj C-d rilate al M- kaj M-d etendas -la analogion komencitan de C-f kaj M-f (nu, ne vere estas +korekti erarojn. Vi povas forviŝi per vortoj aŭ per linioj. Jen +resumo de forviŝaj ordonoj: + + forviŝu la signon ĵus antaŭ la kursoro + C-d forviŝu la signon tuj post la kursoro + + M- forĵetu la vorton ĵus antaŭ la kursoro + M-d forĵetu la vorton tuj post la kursoro + + C-k forĵetu de la kursorloko ĝis la linifino + M-k forĵetu de la kursorloko ĝis la frazfino + +Rimarku ke kaj C-d rilate al M- kaj M-d etendas +la analogion komencitan de C-f kaj M-f (nu, ne vere estas stirsigno, sed ni ne estu tro pedantaj). C-k kaj M-k iom similas al -C-e kaj M-e, sed rilate al linioj anstata frazoj. - -Vi anka povas foreti iun ajn parton de la bufro per unu senvaria -metodo. Moviu al unu ekstremao de tiu parto, kaj tajpu "C-@" (a -"C-SPC", "SPC" simbolas spaceton). Moviu al la alia ekstremao, kaj -tajpu C-w. Tio foretas la tutan tekston inter la du lokoj. - ->> Movu la kursoron al la V e la komenco de la antaa alineo. ->> Tajpu C-SPC. Emakso devas montri mesaon: "Mark set" ("Markite") - e la fundo de la ekrano. ->> Movu la kursoron al la o en "ekstremao", en la dua linio de la +C-e kaj M-e, sed rilate al linioj anstataŭ frazoj. + +Vi ankaŭ povas forĵeti iun ajn parton de la bufro per unu senvaria +metodo. Moviĝu al unu ekstremaĵo de tiu parto, kaj tajpu "C-@" (aŭ +"C-SPC", "SPC" simbolas spaceton). Moviĝu al la alia ekstremaĵo, kaj +tajpu C-w. Tio forĵetas la tutan tekston inter la du lokoj. + +>> Movu la kursoron al la V ĉe la komenco de la antaŭa alineo. +>> Tajpu C-SPC. Emakso devas montri mesaĝon: "Mark set" ("Markite") + ĉe la fundo de la ekrano. +>> Movu la kursoron al la o en "ekstremaĵo", en la dua linio de la alineo. ->> Tajpu C-w. Tio foretos la tekston komenciantan e la V, kaj - finiantan us anta la o. +>> Tajpu C-w. Tio forĵetos la tekston komenciĝantan ĉe la V, kaj + finiĝantan ĵus antaŭ la o. -La diferenco inter "forETI" kaj "forVII" ion konsistas en tio, ke vi -povas re-enovi "foretitajn" aojn, sed ne "forviitajn" aojn. -Re-enovo de foretita teksto nomias "eneto" (angle "yanking"). -enerale, la ordonoj por forigi multe da teksto in "foretas" (do, -ili anka ebligas in "eneti"); male, la ordonoj por forvii nur unu -signon, a nur blankajn liniojn kaj spacetojn, ne konservas la -forigitan tekston (kaj oni ne povas in eneti). +La diferenco inter "forĴETI" kaj "forVIŜI" ion konsistas en tio, ke vi +povas re-enŝovi "forĵetitajn" aĵojn, sed ne "forviŝitajn" aĵojn. +Re-enŝovo de forĵetita teksto nomiĝas "enĵeto" (angle "yanking"). +Ĝenerale, la ordonoj por forigi multe da teksto ĝin "forĵetas" (do, +ili ankaŭ ebligas ĝin "enĵeti"); male, la ordonoj por forviŝi nur unu +signon, aŭ nur blankajn liniojn kaj spacetojn, ne konservas la +forigitan tekston (kaj oni ne povas ĝin enĵeti). >> Movu la kursoron al la komenco de nemalplena linio. Poste tajpu - C-k por foreti la tekston de tiu linio. ->> Tajpu C-k duafoje. Vi vidos ke i foretas la linifinilon + C-k por forĵeti la tekston de tiu linio. +>> Tajpu C-k duafoje. Vi vidos ke ĝi forĵetas la linifinilon sekvantan tiun linion. -Rimarku ke unuopa C-k foretas la enhavon de la linio, kaj dua C-k -foretas la linion mem kaj igas la postajn liniojn ovii supren. C-k -traktas nombran argumenton speciale: i foretas tiom da linioj KAJ -ilian enhavaon. i tio ne estas simpla ripetado. C-u 2 C-k foretas +Rimarku ke unuopa C-k forĵetas la enhavon de la linio, kaj dua C-k +forĵetas la linion mem kaj igas la postajn liniojn ŝoviĝi supren. C-k +traktas nombran argumenton speciale: ĝi forĵetas tiom da linioj KAJ +ilian enhavaĵon. Ĉi tio ne estas simpla ripetado. C-u 2 C-k forĵetas du liniojn kaj iliajn linifinojn; tajpi C-k dufoje ne farus tion. -Reenigi foretitan tekston nomias "enetado". Vi povas eneti la -foretitan tekston a en la saman lokon de kie i estis foretita, a -en alian lokon de la redaktata teksto, a e en alian dosieron. Vi -povas eneti la tekston kelkfoje por fari plurajn kopiojn de i. +Reenigi forĵetitan tekston nomiĝas "enĵetado". Vi povas enĵeti la +forĵetitan tekston aŭ en la saman lokon de kie ĝi estis forĵetita, aŭ +en alian lokon de la redaktata teksto, aŭ eĉ en alian dosieron. Vi +povas enĵeti la tekston kelkfoje por fari plurajn kopiojn de ĝi. -Por repreni la laste foretitan tekston kaj enigi in tien kie la +Por repreni la laste forĵetitan tekston kaj enigi ĝin tien kie la kursoro nune estas, tajpu "C-y" (de la angla vorto "yank"). ->> Provu in: tajpu C-y por eneti la tekston. - -Atentu ke se vi tujsekve faras plurajn C-k, iuj foretataoj -konservias kune, por ke oni povu eneti iujn i liniojn per unu C-y. - ->> Faru i tion nun, tajpu C-k kelkfoje. - -Nun, por repreni tiun foretitan tekston: +>> Provu ĝin: tajpu C-y por enĵeti la tekston. + +Atentu ke se vi tujsekve faras plurajn C-k, ĉiuj forĵetataĵoj +konserviĝas kune, por ke oni povu enĵeti ĉiujn ĉi liniojn per unu C-y. + +>> Faru ĉi tion nun, tajpu C-k kelkfoje. + +Nun, por repreni tiun forĵetitan tekston: >> Tajpu C-y. Poste movu la kursoron je kelkaj linioj suben kaj tajpu C-y denove. Nun vi scias kiel kopii iom da teksto. -Kion fari se vi, havante iom da teksto enetota, foretas ion alian? -C-y enetus la pli usan foretaon. Sed la antaa teksto ne estas -perdita. Vi povas re-eneti in per la ordono M-y. Farinte C-y por -eneti la plej usan foretaon, tajpu M-y por anstataigi la -enetitan tekston per pli frua foretao. Tajpadu M-y denove, kaj unu -post la alia enetios pli fruaj foretaoj. Trovinte la seratan -pecon, vi ne bezonas fari ion por konservi in. Simple darigu vian -redaktadon, kaj lasu la enetitan tekston tie kie i estas. - -Se vi uzos M-y sufie da fojoj, vi revenos al la komenca loko (la plej -usa foretao). - ->> Foretu linion, moviu ien, foretu alian linion. - Poste uzu C-y por eneti reen la duan foretitan linion. - Poste uzu M-y kaj la unua foretita linio anstataigos in. - Uzu M-y plue kaj rigardu kion vi akiras. Darigu is la reapero de - la dua foretita linio, kaj poste de kelkaj pli. Se vi deziras, vi +Kion fari se vi, havante iom da teksto enĵetota, forĵetas ion alian? +C-y enĵetus la pli ĵusan forĵetaĵon. Sed la antaŭa teksto ne estas +perdita. Vi povas re-enĵeti ĝin per la ordono M-y. Farinte C-y por +enĵeti la plej ĵusan forĵetaĵon, tajpu M-y por anstataŭigi la +enĵetitan tekston per pli frua forĵetaĵo. Tajpadu M-y denove, kaj unu +post la alia enĵetiĝos pli fruaj forĵetaĵoj. Trovinte la serĉatan +pecon, vi ne bezonas fari ion por konservi ĝin. Simple daŭrigu vian +redaktadon, kaj lasu la enĵetitan tekston tie kie ĝi estas. + +Se vi uzos M-y sufiĉe da fojoj, vi revenos al la komenca loko (la plej +ĵusa forĵetaĵo). + +>> Forĵetu linion, moviĝu ien, forĵetu alian linion. + Poste uzu C-y por enĵeti reen la duan forĵetitan linion. + Poste uzu M-y kaj la unua forĵetita linio anstataŭigos ĝin. + Uzu M-y plue kaj rigardu kion vi akiras. Daŭrigu ĝis la reapero de + la dua forĵetita linio, kaj poste de kelkaj pli. Se vi deziras, vi povas doni al M-y pozitivajn kaj negativajn argumentojn. * MALFARADO ----------- -Se vi anis la tekston, kaj sekve decidas ke tio estis eraro, vi -povas malfari la anon per la "malfaru"-ordono, C-x u (de la angla +Se vi ŝanĝis la tekston, kaj sekve decidas ke tio estis eraro, vi +povas malfari la ŝanĝon per la "malfaru"-ordono, C-x u (de la angla "undo"). -Normale, C-x u malfaras la anojn faritajn per unu ordono; se vi -tujsekve ripetas la ordonon C-x u kelkfoje, iu ripeto malfaras unu +Normale, C-x u malfaras la ŝanĝojn faritajn per unu ordono; se vi +tujsekve ripetas la ordonon C-x u kelkfoje, ĉiu ripeto malfaras unu plian ordonon. -Sed estas du esceptoj: ordonoj kiuj ne anas la tekston ne estas +Sed estas du esceptoj: ordonoj kiuj ne ŝanĝas la tekston ne estas atentataj (tiuj inkludas kursormovajn kaj rulumadajn ordonojn), kaj -memenigaj signoj kutime arias en grupojn po is 20. (Tio malpliigas +memenigaj signoj kutime ariĝas en grupojn po ĝis 20. (Tio malpliigas la tajpadojn de C-x u necesajn por malfari tekstenigon.) ->> Foretu i-linion per C-k, sekve tajpu C-x u kaj i devas reaperi. +>> Forĵetu ĉi-linion per C-k, sekve tajpu C-x u kaj ĝi devas reaperi. -C-_ estas alternativa malfara ordono; i funkcias same kiel C-x u, sed -i estas pli facila por plurfoja tajpado sinsekva. La malavantao de -C-_ estas ke iuj klavaroj malhavas evidentan metodon por tajpi in. -Tial ni provizas anka C-x u. e iu klavaroj vi povas ricevi C-_ +C-_ estas alternativa malfara ordono; ĝi funkcias same kiel C-x u, sed +ĝi estas pli facila por plurfoja tajpado sinsekva. La malavantaĝo de +C-_ estas ke iuj klavaroj malhavas evidentan metodon por tajpi ĝin. +Tial ni provizas ankaŭ C-x u. Ĉe iu klavaroj vi povas ricevi C-_ tajpante / dum vi premtenas STIR-klavon. -Nombra argumento e C-_ a C-x u agas kiel ripetilo. +Nombra argumento ĉe C-_ aŭ C-x u agas kiel ripetilo. -Vi povas malfari forvion de teksto egale bone kiel vi povas malfari -foreton de teksto. La diferenco inter forvio kaj foreto koncernas -la eblon eneti per C-y; i ne ekzistas por malfaro. +Vi povas malfari forviŝon de teksto egale bone kiel vi povas malfari +forĵeton de teksto. La diferenco inter forviŝo kaj forĵeto koncernas +la eblon enĵeti per C-y; ĝi ne ekzistas por malfaro. * DOSIEROJ ----------- -Por persistigi la redaktatan tekston, necesas meti in en dosieron. -Alie, i pereos kiam via Emaksa procezo finios. Por meti vian -tekston en dosieron, necesas "trovi" la dosieron anta ol enigi la -tekston. (Tio anka estas nomata "viziti" la dosieron; angle "find, +Por persistigi la redaktatan tekston, necesas meti ĝin en dosieron. +Alie, ĝi pereos kiam via Emaksa procezo finiĝos. Por meti vian +tekston en dosieron, necesas "trovi" la dosieron antaŭ ol enigi la +tekston. (Tio ankaŭ estas nomata "viziti" la dosieron; angle "find, visit a file".) Trovi dosieron signifas ke vi igas la enhavon de la dosiero atingebla -per Emakso. Plurrilate, i estas kvaza vi redaktus la dosieron mem. -Tamen, la anoj kiujn vi faras per Emakso ne persistias is kiam vi +per Emakso. Plurrilate, ĝi estas kvazaŭ vi redaktus la dosieron mem. +Tamen, la ŝanĝoj kiujn vi faras per Emakso ne persistiĝas ĝis kiam vi "konservos" (angle "save") la dosieron. Vi povas konservi la dosieron -por ne lasi duonanitan dosieron e la sistemo kiam vi ne deziras -tion. E kiam vi konservas, Emakso lasas la originalan dosieron sub -anita nomo por la eventualo ke vi poste decidos ke viaj anoj estis +por ne lasi duonŝanĝitan dosieron ĉe la sistemo kiam vi ne deziras +tion. Eĉ kiam vi konservas, Emakso lasas la originalan dosieron sub +ŝanĝita nomo por la eventualo ke vi poste decidos ke viaj ŝanĝoj estis eraraj. Se vi rigardos apud la fundon de la ekrano vi vidos linion kiun -komencas kaj finas strekoj; komence "--:-- TUTORIAL.eo" a io simila. +komencas kaj finas strekoj; komence "--:-- TUTORIAL.eo" aŭ io simila. Tiu parto de la ekrano normale montras la nomon de la vizitata -dosiero. uste nun, vi vizitas dosieron nomatan "TUTORIAL.eo" kiu +dosiero. Ĝuste nun, vi vizitas dosieron nomatan "TUTORIAL.eo" kiu estas via propra kopio de la Emaksa lernilo. Kiam vi trovas dosieron -per Emakso, la nomo de tiu dosiero aperas e tiu sama loko. +per Emakso, la nomo de tiu dosiero aperas ĉe tiu sama loko. -Unu apartao de la dosiertrova ordono estas, ke vi devas indiki kiun +Unu apartaĵo de la dosiertrova ordono estas, ke vi devas indiki kiun dosiernomon vi deziras. Ni diras ke la ordono "legas argumenton de la -terminalo" (i-okaze la argumento estas la dosiernomo). Post kiam vi +terminalo" (ĉi-okaze la argumento estas la dosiernomo). Post kiam vi tajpis la ordonon C-x C-f Trovu dosieron Emakso petas ke vi tajpu la dosiernomon. La dosiernomo kiun vi tajpas aperas sur la plej malsupra linio de la ekrano. Tiu linio estas -nomata "la bufreto" (angle "minibuffer") kiam i estas uzata por tia +nomata "la bufreto" (angle "minibuffer") kiam ĝi estas uzata por tia speco de enigado. Vi povas uzi ordinarajn Emaksajn redaktajn ordonojn por redakti la dosiernomon. -Dum vi enigas la dosiernomon (a iun ajn bufretan enigon), vi povas +Dum vi enigas la dosiernomon (aŭ iun ajn bufretan enigon), vi povas aboli la ordonon per C-g. ->> Tajpu C-x C-f, kaj sekve C-g. i tio abolas la bufreton, kaj anka +>> Tajpu C-x C-f, kaj sekve C-g. Ĉi tio abolas la bufreton, kaj ankaŭ abolas la ordonon "C-x C-f" kiu uzis la bufreton. Do vi ne trovis dosieron. Fininte enigi la dosiernomon, tajpu . Tiam eklaboros la ordono C-x C-f, kaj trovos la dosieron kiun vi elektis. La bufreto -malaperos kiam la C-x C-f ordono finios. +malaperos kiam la C-x C-f ordono finiĝos. Post eta tempo la enhavo de la dosiero aperas sur la ekrano, kaj vi -povas redakti la enhavon. Kiam vi deziras persistigi viajn anojn, +povas redakti la enhavon. Kiam vi deziras persistigi viajn ŝanĝojn, tajpu la ordonon C-x C-s konServu (angle "save") la dosieron -Tio kopias la tekston el interne de Emakso en la dosieron. e la unua +Tio kopias la tekston el interne de Emakso en la dosieron. Ĉe la unua konservado, Emakso renomas la originalan dosieron per nova nomo por ke -i ne perdiu. La nova nomo estas farata per aldono de "~" al la fino +ĝi ne perdiĝu. La nova nomo estas farata per aldono de "~" al la fino de la originala dosiernomo. Fininte la konservadon, Emakso montras la nomon de la dosiero -skribita. Konservu sufie ofte, por ne perdi multe da laboro se la +skribita. Konservu sufiĉe ofte, por ne perdi multe da laboro se la sistemo paneos. >> Tajpu C-x C-s, por konservi vian kopion de la lernilo. - Emakso devas montri la mesaon "Wrote ...TUTORIAL.eo" (Skribis - ...TUTORIAL.eo) e la fundo de la ekrano. + Emakso devas montri la mesaĝon "Wrote ...TUTORIAL.eo" (Skribis + ...TUTORIAL.eo) ĉe la fundo de la ekrano. -Vi povas trovi ekzistantan dosieron, por vidigi a redakti in. Vi -anka povas trovi dosieron kiu ankora ne ekzistas. i tio estas la +Vi povas trovi ekzistantan dosieron, por vidigi aŭ redakti ĝin. Vi +ankaŭ povas trovi dosieron kiu ankoraŭ ne ekzistas. Ĉi tio estas la maniero por krei dosieron per Emakso: trovu la dosieron, komence malplenan, kaj sekve ekenigu la tekston por la dosiero. Kiam vi petos "konservi" la dosieron, Emakso vere kreos la dosieron kun la teksto @@ -546,16 +546,16 @@ -------- Se vi trovas duan dosieron per C-x C-f, la unua dosiero restas interne -de Emakso. Vi povas reiri al i retrovante in denove per C-x C-f. +de Emakso. Vi povas reiri al ĝi retrovante ĝin denove per C-x C-f. Tio ebligas al vi meti plurajn dosierojn en Emakson. >> Kreu dosieron nomatan "umo" tajpante "C-x C-f umo ". - Poste enigu iom da teksto, redaktu in, kaj konservu "umo"n + Poste enigu iom da teksto, redaktu ĝin, kaj konservu "umo"n tajpante "C-x C-s". Fine, tajpu "C-x C-f TUTORIAL.eo " por reveni al la lernilo. -Emakso tenas la tekston de iu dosiero en objekto nomata "bufro". +Emakso tenas la tekston de ĉiu dosiero en objekto nomata "bufro". Trovo de dosiero kreas novan bufron interne de Emakso. Por vidi liston de la bufroj kiuj nune ekzistas en via Emakso-procezo, tajpu @@ -563,308 +563,308 @@ >> Provu C-x C-b nun. -Vi vidas, ke iu bufro havas nomon, kaj ke i anka eble havas -dosiernomon por la dosiero kies enhavon i tenas. IU teksto kiun vi -vidas en Emaksa fenestro estas iam parto de iu bufro. +Vi vidas, ke ĉiu bufro havas nomon, kaj ke ĝi ankaŭ eble havas +dosiernomon por la dosiero kies enhavon ĝi tenas. ĈIU teksto kiun vi +vidas en Emaksa fenestro estas ĉiam parto de iu bufro. >> Tajpu C-x 1 por forigi la liston de bufroj. -Se vi havas plurajn bufrojn, je iu momento nur nur unu el ili estas +Se vi havas plurajn bufrojn, je ĉiu momento nur nur unu el ili estas "la kuranta": tiu, kiun vi redaktas. Se vi volas redakti alian -bufron, vi bezonas "transiri" en in. Se la celata bufro respondas al -dosiero, vi povas transiri per vizito al i: C-x C-f ... Sed estas -pli facila metodo: uzi la ordonon "C-x b", donante al i la nomon de +bufron, vi bezonas "transiri" en ĝin. Se la celata bufro respondas al +dosiero, vi povas transiri per vizito al ĝi: C-x C-f ... Sed estas +pli facila metodo: uzi la ordonon "C-x b", donante al ĝi la nomon de la celata bufro. >> Tajpu "C-x b umo " por transiri en la bufron "umo", entenantan la tekston de la dosiero "umo". Poste tajpu "C-x b TUTORIAL.eo " por reveni en la lernilon. -Plej ofte, la bufronomo estas egala al la nomo de ia dosiero (sen la -dosiera parto). Tamen, ne iam tio estas vera. La listo de bufroj -farita per "C-x C-b" iam vidigas al vi la nomojn de iuj bufroj. +Plej ofte, la bufronomo estas egala al la nomo de ĝia dosiero (sen la +dosiera parto). Tamen, ne ĉiam tio estas vera. La listo de bufroj +farita per "C-x C-b" ĉiam vidigas al vi la nomojn de ĉiuj bufroj. -IU teksto kiun vi vidas en Emaksa fenestro estas iam parto de iu +ĈIU teksto kiun vi vidas en Emaksa fenestro estas ĉiam parto de iu bufro. Tamen iuj bufroj ne respondas al dosieroj. Ekzemple, la bufro -nomata "*Buffer List*" (Listo de Bufroj) ne havas dosieron. i estas +nomata "*Buffer List*" (Listo de Bufroj) ne havas dosieron. Ĝi estas la bufro enhavanta la liston de bufroj faritaj per la ordono C-x C-b. -Anka la bufro "*Messages*" respondas al neniu dosiero; i entenas la -mesaojn aperintajn en la funda linio dum la Emaksa seanco. +Ankaŭ la bufro "*Messages*" respondas al neniu dosiero; ĝi entenas la +mesaĝojn aperintajn en la funda linio dum la Emaksa seanco. ->> Tajpu "C-x b *Messages* " por vidigi la bufron de mesaoj. +>> Tajpu "C-x b *Messages* " por vidigi la bufron de mesaĝoj. Poste tajpu "C-x b TUTORIAL.eo " por reveni en la lernilon. -Se vi anas la tekston de unu dosiero, kaj sekve trovas alian -dosieron, i tio ne konservas la unuan dosieron. iaj anoj restas -interne de Emakso, en la bufro de tiu dosiero. La kreado a redaktado +Se vi ŝanĝas la tekston de unu dosiero, kaj sekve trovas alian +dosieron, ĉi tio ne konservas la unuan dosieron. Ĝiaj ŝanĝoj restas +interne de Emakso, en la bufro de tiu dosiero. La kreado aŭ redaktado de la bufro de la dua dosiero ne efikas la bufron de la unua dosiero. -i tio estas utilega, sed i anka signifas ke vi bezonas oportunan -metodon por konservi la bufron de la unua dosiero. Estas ena devi -revenadi en in per C-x C-f nur por konservi in per C-x C-s. Tial ni +Ĉi tio estas utilega, sed ĝi ankaŭ signifas ke vi bezonas oportunan +metodon por konservi la bufron de la unua dosiero. Estas ĝena devi +revenadi en ĝin per C-x C-f nur por konservi ĝin per C-x C-s. Tial ni havas C-x s Konservu iom da bufroj. -C-x s demandas vin pri iu anita bufro kiun vi ne konservis. i -demandas vin, pri iu tia bufro, u konservi la bufron. +C-x s demandas vin pri ĉiu ŝanĝita bufro kiun vi ne konservis. Ĝi +demandas vin, pri ĉiu tia bufro, ĉu konservi la bufron. >> Enigu linion da teksto, kaj sekve tajpu C-x s. - Emakso devas demandi vin u i konservu la bufron "TUTORIAL.eo". + Emakso devas demandi vin ĉu ĝi konservu la bufron "TUTORIAL.eo". Jesu tajpante "y" (de la angla "yes"). * ETENDI LA ORDONARON --------------------- -Ekzistas multege pli da Emaksaj ordonoj ol eblas meti sur iuj el la +Ekzistas multege pli da Emaksaj ordonoj ol eblas meti sur ĉiuj el la stiraj kaj meta-aj signoj. Emakso solvas tiun problemon per la X-ordonoj (de la angla eXtend, "etendo"). Estas du specoj da ili: C-x Signa etendo. Sekvata de unu signo. M-x Nomhava ordona etendo. Sekvata de plena nomo. -i tiuj estas la ordonoj ja utilaj, sed malpli oftaj ol la ordonoj +Ĉi tiuj estas la ordonoj ja utilaj, sed malpli oftaj ol la ordonoj kiujn vi jam lernis. Vi jam vidis du el ili: la dosierajn ordonojn C-x C-f por "trovi" kaj C-x C-s por "konservi". Alia ekzemplo estas la ordono por fini Emaksan seancon -- la ordono C-x C-c. (Ne timu -perdi faritajn anojn; C-x C-c proponas konservi iun anitan -dosieron anta ol esigi Emakson.) +perdi faritajn ŝanĝojn; C-x C-c proponas konservi ĉiun ŝanĝitan +dosieron antaŭ ol ĉesigi Emakson.) C-z estas la ordono por eliri Emakso *provizore* -- tiel ke vi povas reveni en la saman Emaksan seancon poste. -Sur sistemoj kiuj permesas in, C-z "provizore esigas" Emakson; t.e. -i revenas en la elon sed ne detruas Emakson. Je la plej komunaj -eloj, vi povas reaktivigi Emakson per la ordono "fg" (de la angla -"foreground") a per "%emacs". - -Sur sistemoj kiuj ne permesas provizoran esigon, C-z kreas sub-elon -sub Emakso por doni al vi ancon lani aliajn programojn kaj reiri al -Emakso poste; i ne vere "eliras" el Emakso. i-okaze, la ela ordono -"exit" (eliru) estas la kutima maniero reiri al Emakso de la sub-elo. - -La ordonon C-x C-c uzu por adiai. i estas anka la ordono uzenda -por eliri Emakson lanitan per retpota programo a alia simila -utilao, ar tiuj eble ne scias kiel trakti provizoran esigon de -Emakso. Tamen, ordinare, se vi ne estas tuj adiaonta, preferindas -provizore esigi Emakson per C-z anstata eliri Emakson. +Sur sistemoj kiuj permesas ĝin, C-z "provizore ĉesigas" Emakson; t.e. +ĝi revenas en la ŝelon sed ne detruas Emakson. Je la plej komunaj +ŝeloj, vi povas reaktivigi Emakson per la ordono "fg" (de la angla +"foreground") aŭ per "%emacs". + +Sur sistemoj kiuj ne permesas provizoran ĉesigon, C-z kreas sub-ŝelon +sub Emakso por doni al vi ŝancon lanĉi aliajn programojn kaj reiri al +Emakso poste; ĝi ne vere "eliras" el Emakso. Ĉi-okaze, la ŝela ordono +"exit" (eliru) estas la kutima maniero reiri al Emakso de la sub-ŝelo. + +La ordonon C-x C-c uzu por adiaŭi. Ĝi estas ankaŭ la ordono uzenda +por eliri Emakson lanĉitan per retpoŝta programo aŭ alia simila +utilaĵo, ĉar tiuj eble ne scias kiel trakti provizoran ĉesigon de +Emakso. Tamen, ordinare, se vi ne estas tuj adiaŭonta, preferindas +provizore ĉesigi Emakson per C-z anstataŭ eliri Emakson. Ekzistas multe da ordonoj C-x. Jen listo de tiuj kiujn vi jam konas: C-x C-f Trovu dosieron. C-x C-s Konservu dosieron. C-x C-b Listigu bufrojn. - C-x C-c esigu Emakson. - C-x 1 Forigu iujn fenestrojn krom unu. + C-x C-c Ĉesigu Emakson. + C-x 1 Forigu ĉiujn fenestrojn krom unu. C-x u Malfaru. -Nomhavajn etenditajn ordonojn oni uzas e malpli ofte, a uzas ilin -nur en kelkaj reimoj. Ekzemplo estas la ordono "replace-string" -(anstataigu-enon), kiu anstataigas unu enon je alia tutbufre. -Kiam vi tajpas M-x, Emakso demandas de vi e la fundo de la ekrano la -nomon de la ordono; i-okaze, "replace-string". Simple tajpu +Nomhavajn etenditajn ordonojn oni uzas eĉ malpli ofte, aŭ uzas ilin +nur en kelkaj reĝimoj. Ekzemplo estas la ordono "replace-string" +(anstataŭigu-ĉenon), kiu anstataŭigas unu ĉenon je alia tutbufre. +Kiam vi tajpas M-x, Emakso demandas de vi ĉe la fundo de la ekrano la +nomon de la ordono; ĉi-okaze, "replace-string". Simple tajpu "repl s" kaj Emakso kompletigos la nomon. Finu la ordonnomon per . -La ordono replace-string postulas du argumentojn -- la anstataigOTan -kaj la anstataigONTan enojn. iun argumenton finu per . +La ordono replace-string postulas du argumentojn -- la anstataŭigOTan +kaj la anstataŭigONTan ĉenojn. Ĉiun argumenton finu per . ->> Movu la kursoron al la blanka linio du liniojn sub i tiu. +>> Movu la kursoron al la blanka linio du liniojn sub ĉi tiu. Poste tajpu "M-x repl sliniopeco". - Rimarku kiel tiu i linio aniis: vi anstataigis la vorton - l-i-n-i-o per "peco" kie ajn i aperis, de post la komenca loko de + Rimarku kiel tiu ĉi linio ŝanĝiĝis: vi anstataŭigis la vorton + l-i-n-i-o per "peco" kie ajn ĝi aperis, de post la komenca loko de la kursoro. -* ATOMATA KONSERVADO +* AŬTOMATA KONSERVADO --------------------- -Kiam vi faris anojn en dosiero, sed ankora ne konservis ilin, ili -povus perdii se via komputilo paneos. Por protekti vin de tio, -Emakso periode "atokonservas" iujn dosierojn kiun vi redaktas. La -nomo de atokonservita dosiero havas la signon "#" komence kaj fine; -ekzemple, se via dosiero estas nomata "hello.c", ia atokonservita -dosiero nomios "#hello.c#". Kiam vi konservos la dosieron -normalmaniere, Emakso malkreos ian atokonservitan dosieron. +Kiam vi faris ŝanĝojn en dosiero, sed ankoraŭ ne konservis ilin, ili +povus perdiĝi se via komputilo paneos. Por protekti vin de tio, +Emakso periode "aŭtokonservas" ĉiujn dosierojn kiun vi redaktas. La +nomo de aŭtokonservita dosiero havas la signon "#" komence kaj fine; +ekzemple, se via dosiero estas nomata "hello.c", ĝia aŭtokonservita +dosiero nomiĝos "#hello.c#". Kiam vi konservos la dosieron +normalmaniere, Emakso malkreos ĝian aŭtokonservitan dosieron. -Por reakiri vian atokonservitajn redaktaojn post paneo, +Por reakiri vian aŭtokonservitajn redaktaĵojn post paneo, normalmaniere "trovu" la dosieron (per la nomo de la dosiero kiun vi -redaktis, ne per la nomo de la atokonservita dosiero) kaj poste tajpu -"yes" por konfirmi ke vi volas uzi la atomate konservitan +redaktis, ne per la nomo de la aŭtokonservita dosiero) kaj poste tajpu +"yes" por konfirmi ke vi volas uzi la aŭtomate konservitan datumon. -* EA AREO +* EĤA AREO ---------- -Se vi tajpas plursignan ordonon malrapide, Emakso montras in al vi e -la fundo de la ekrano en areo nomata la "ea areo". La ea areo +Se vi tajpas plursignan ordonon malrapide, Emakso montras ĝin al vi ĉe +la fundo de la ekrano en areo nomata la "eĥa areo". La eĥa areo enhavas la plej malsupran linion de la ekrano. -* REIMLINIO +* REĜIMLINIO ------------- -La linio tuj super la ea areo estas nomata la "reimlinio". La -reimlinio montras ion similan al i tio: +La linio tuj super la eĥa areo estas nomata la "reĝimlinio". La +reĝimlinio montras ion similan al ĉi tio: --:** TUTORIAL.eo 63% L749 (Fundamental)----------------------- Tiu linio donas al vi utilan informon pri la stato de Emakso kaj la redaktata teksto. -Vi jam scias kion signifas la dosiernomo -- i estas la dosiero kiun -vi trovis. -NN%-- montras vian nunan lokon en la teksto; i signifas +Vi jam scias kion signifas la dosiernomo -- ĝi estas la dosiero kiun +vi trovis. -NN%-- montras vian nunan lokon en la teksto; ĝi signifas ke NN elcentoj de la teksto estas supren de la supro de la ekrano. Se -la supro de la dosiero estas sur la ekrano, i montras --Top-- -anstata -- 0%--. Se la malsupro de la teksto estas sur la ekrano, i -montras --Bot--. Se vi rigardas tekston tiom malgrandan ke iom da i -aperas en la ekrano, la reimlinio montras --All--. +la supro de la dosiero estas sur la ekrano, ĝi montras --Top-- +anstataŭ -- 0%--. Se la malsupro de la teksto estas sur la ekrano, ĝi +montras --Bot--. Se vi rigardas tekston tiom malgrandan ke ĉiom da ĝi +aperas en la ekrano, la reĝimlinio montras --All--. La L kun ciferoj indikas la pozicion alimaniere: ili indikas la kurantan lininumeron de "punkto". -La steloj e la komenco signifas ke vi anis la tekston. Anta la -anoj, kiam vi ekvizitas a konservis dosieron, en tiu parto de la -reimlinio estas neniaj steloj, nur strekoj. - -La enkrampa parto de la reimlinio montras al vi kiujn redaktadajn -reimojn vi uzas. La defalta reimo estas "Fundamental" (fundamenta) -kiun vi uzas nun. i estas ekzemplo pri "efreimo". - -Emakso havas multajn diversajn reimojn. Iuj el ili estas por redakti -diversajn lingvojn kaja specojn de teksto, ekzemple Lisp-reimo, -Teksta-reimo, ktp. iam unu kaj nur unu efreimo estas aktiva, kaj -ia nomo iam aperas en la reimlinio uste kie "Fundamental" estas +La steloj ĉe la komenco signifas ke vi ŝanĝis la tekston. Antaŭ la +ŝanĝoj, kiam vi ekvizitas aŭ konservis dosieron, en tiu parto de la +reĝimlinio estas neniaj steloj, nur strekoj. + +La enkrampa parto de la reĝimlinio montras al vi kiujn redaktadajn +reĝimojn vi uzas. La defaŭlta reĝimo estas "Fundamental" (fundamenta) +kiun vi uzas nun. Ĝi estas ekzemplo pri "ĉefreĝimo". + +Emakso havas multajn diversajn reĝimojn. Iuj el ili estas por redakti +diversajn lingvojn kajaŭ specojn de teksto, ekzemple Lisp-reĝimo, +Teksta-reĝimo, ktp. Ĉiam unu kaj nur unu ĉefreĝimo estas aktiva, kaj +ĝia nomo ĉiam aperas en la reĝimlinio ĝuste kie "Fundamental" estas nun. -iu efreimo igas iujn ordonojn agi malsame. Ekzemple, estas ordonoj -por krei komentojn en programo, kaj ar iu programlingvo havas -malsaman ideon pri tio, kiel komento aspektu, iu efreimo devas -enigi komentojn malsame. iu efreimo estas la nomo de etenda -ordono, per kiu vi povas alti tiun reimon. Ekzemple, -"M-x fundamental-mode" estas ordono por alti la Fundamentan reimon. +Ĉiu ĉefreĝimo igas iujn ordonojn agi malsame. Ekzemple, estas ordonoj +por krei komentojn en programo, kaj ĉar ĉiu programlingvo havas +malsaman ideon pri tio, kiel komento aspektu, ĉiu ĉefreĝimo devas +enigi komentojn malsame. Ĉiu ĉefreĝimo estas la nomo de etenda +ordono, per kiu vi povas ŝalti tiun reĝimon. Ekzemple, +"M-x fundamental-mode" estas ordono por ŝalti la Fundamentan reĝimon. -Se vi redaktos tekston (esperantan, anglan ktp), ekzemple i tiun -dosieron, al vi eble konvenos Teksta-reimo. +Se vi redaktos tekston (esperantan, anglan ktp), ekzemple ĉi tiun +dosieron, al vi eble konvenos Teksta-reĝimo. >> Tajpu M-x text-mode. -Ne maltrankviliu, la Emaksaj ordonoj kiujn vi jam lernis malmulte -anias. Sed vi povas observi ke M-f kaj M-b nun traktas apostrofojn -kial parton de vortoj. Antae, en Fundamenta reimo, M-f kaj M-b +Ne maltrankviliĝu, la Emaksaj ordonoj kiujn vi jam lernis malmulte +ŝanĝiĝas. Sed vi povas observi ke M-f kaj M-b nun traktas apostrofojn +kial parton de vortoj. Antaŭe, en Fundamenta reĝimo, M-f kaj M-b traktis apostrofojn kiel vortajn disigilojn. -efreimoj kutime faras tiajn subtilajn anojn: la plejmulto da -ordonoj faras "la saman taskon" en iu efreimo, sed ili funkcias +Ĉefreĝimoj kutime faras tiajn subtilajn ŝanĝojn: la plejmulto da +ordonoj faras "la saman taskon" en ĉiu ĉefreĝimo, sed ili funkcias iomete malsame. -Por vidi dokumentaron pri via nuna efreimo, tajpu C-h m. +Por vidi dokumentaron pri via nuna ĉefreĝimo, tajpu C-h m. ->> Per kelkaj C-u C-v loku i tiun linion e la supro de la ekrano. ->> Tajpu C-h m, por vidi kiel la Teksta reimo diferencas disde la - Fundamenta reimo. +>> Per kelkaj C-u C-v loku ĉi tiun linion ĉe la supro de la ekrano. +>> Tajpu C-h m, por vidi kiel la Teksta reĝimo diferencas disde la + Fundamenta reĝimo. >> Tajpu C-x 1 por forigi la dokumentaron for de la ekrano. -efreimojn oni nomas efaj ar ekzistas anka "kromreimoj". -Kromreimoj ne estas alternativoj kontra la efreimoj, nur negravaj -modifoj al ili. iun kromreimon oni povas alti a malalti, -sendepende de iuj aliaj kromreimoj, kaj sendepende de la efreimo. -Do vi povas uzi neniom da kromreimoj, a unu kromreimon, a ian ajn -kombinaon de kelkaj kromreimoj. - -Unu utilega kromreimo, precipe por redakti homlingvan tekston -(esperantan, anglan ktp), estas la reimo de Atomata Linifaldo (Auto -Fill mode). Kiam i estas altita, Emakso atomate rompas la linion -inter vortoj iufoje kiam la enigata tekstolinio ias tro lara. - -Por alti la reimon de Atomata Linifaldo tajpu -"M-x auto fill mode". Kiam la reimo estas altita, vi povas -malalti in denove tajpante "M-x auto fill mode". Se la -reimo estas malaltita, tiu ordono altas in, kaj se i estas -altita, tiu ordono malaltas in. Ni diras ke la ordono "transaltas -la reimon". +Ĉefreĝimojn oni nomas ĉefaj ĉar ekzistas ankaŭ "kromreĝimoj". +Kromreĝimoj ne estas alternativoj kontraŭ la ĉefreĝimoj, nur negravaj +modifoj al ili. Ĉiun kromreĝimon oni povas ŝalti aŭ malŝalti, +sendepende de ĉiuj aliaj kromreĝimoj, kaj sendepende de la ĉefreĝimo. +Do vi povas uzi neniom da kromreĝimoj, aŭ unu kromreĝimon, aŭ ian ajn +kombinaĵon de kelkaj kromreĝimoj. + +Unu utilega kromreĝimo, precipe por redakti homlingvan tekston +(esperantan, anglan ktp), estas la reĝimo de Aŭtomata Linifaldo (Auto +Fill mode). Kiam ĝi estas ŝaltita, Emakso aŭtomate rompas la linion +inter vortoj ĉiufoje kiam la enigata tekstolinio iĝas tro larĝa. + +Por ŝalti la reĝimon de Aŭtomata Linifaldo tajpu +"M-x auto fill mode". Kiam la reĝimo estas ŝaltita, vi povas +malŝalti ĝin denove tajpante "M-x auto fill mode". Se la +reĝimo estas malŝaltita, tiu ordono ŝaltas ĝin, kaj se ĝi estas +ŝaltita, tiu ordono malŝaltas ĝin. Ni diras ke la ordono "transŝaltas +la reĝimon". >> Tajpu "M-x auto file mode". Poste enigi linion el "asdf ", - ripete, is vi vidos in dividita en du liniojn. Vi devas enigi - spacetojn inter "asdf", ar la Atomata Linifaldo rompas liniojn - nur e spacetoj. + ripete, ĝis vi vidos ĝin dividita en du liniojn. Vi devas enigi + spacetojn inter "asdf", ĉar la Aŭtomata Linifaldo rompas liniojn + nur ĉe spacetoj. -Normale la mareno estas post 70 signoj, sed vi povas ani tion per -la ordono C-x f. Vi devus doni la marenon kiu vi deziras por nombra +Normale la marĝeno estas post 70 signoj, sed vi povas ŝanĝi tion per +la ordono C-x f. Vi devus doni la marĝenon kiu vi deziras por nombra argumento. >> Tajpu C-x f kun la argumento 20. (C-u 2 0 C-x f). Tajpu ia tekston kaj rigardu kiel Emakso faldas liniojn po 20 - signoj. Refiksu la marenon al 70 per C-x f. + signoj. Refiksu la marĝenon al 70 per C-x f. -Se vi faras anojn meze de alineo, la Atomata Linifalda reimo ne -refaldas in por vi. -Por rearani la alineon, tajpu M-q (Meta-q) dum la kursoro estas +Se vi faras ŝanĝojn meze de alineo, la Aŭtomata Linifalda reĝimo ne +refaldas ĝin por vi. +Por rearanĝi la alineon, tajpu M-q (Meta-q) dum la kursoro estas interne de la alineo. ->> Movu la kursoron en la antaan alineon kaj tajpu M-q. - - -* SERADO +>> Movu la kursoron en la antaŭan alineon kaj tajpu M-q. + + +* SERĈADO --------- -Emakso povas seri aperojn de enoj (tiuj estas aroj da apudaj signoj -a vortoj), a antaen tra la teksto, a malantaen. Seri enon -estas kursormova ordono; i movas la kursoron al la sekvanta loko kie -la eno aperas. - -La Emaksa sera ordono diferencas de la seraj ordonoj de la plimulto -da redaktiloj per tio, ke i estas "dumtajpa". Tio signifas ke la -sero okazas dum vi tajpas la enon por priseri. - -La ordono por komenci seron estas C-s por la sero antaen, kaj C-r -por la sero malantaen. SED ATENDU! Ankora ne provu ilin nun. - -Kiam vi tajpos C-s, vi vidos la enon "I-search" aperi invite en la -ea areo. i tio informas vin, ke Emakso estas en la dumtajpa sero, -atendante ke vi tajpu la enon kies aperon vi deziras trovi. -finas seron. - ->> Nun tajpu C-s por komenci seron. MALRAPIDE, unuliterope, tajpu la - vorton "kursoro", pazante post iu tajpita signo por vidi, kio +Emakso povas serĉi aperojn de ĉenoj (tiuj estas aroj da apudaj signoj +aŭ vortoj), aŭ antaŭen tra la teksto, aŭ malantaŭen. Serĉi ĉenon +estas kursormova ordono; ĝi movas la kursoron al la sekvanta loko kie +la ĉeno aperas. + +La Emaksa serĉa ordono diferencas de la serĉaj ordonoj de la plimulto +da redaktiloj per tio, ke ĝi estas "dumtajpa". Tio signifas ke la +serĉo okazas dum vi tajpas la ĉenon por priserĉi. + +La ordono por komenci serĉon estas C-s por la serĉo antaŭen, kaj C-r +por la serĉo malantaŭen. SED ATENDU! Ankoraŭ ne provu ilin nun. + +Kiam vi tajpos C-s, vi vidos la ĉenon "I-search" aperi invite en la +eĥa areo. Ĉi tio informas vin, ke Emakso estas en la dumtajpa serĉo, +atendante ke vi tajpu la ĉenon kies aperon vi deziras trovi. +finas serĉon. + +>> Nun tajpu C-s por komenci serĉon. MALRAPIDE, unuliterope, tajpu la + vorton "kursoro", paŭzante post ĉiu tajpita signo por vidi, kio okazas al la kursoro. - Nun vi estas serinta por "kursoro", unufoje. ->> Tajpu C-s denove, por seri la sekvan aperon de "kursoro". + Nun vi estas serĉinta por "kursoro", unufoje. +>> Tajpu C-s denove, por serĉi la sekvan aperon de "kursoro". >> Nun tajpu kvarfoje kaj rigardu kiamaniere la kursoro - movias. ->> Tajpu por fini la seron. + moviĝas. +>> Tajpu por fini la serĉon. -u vi vidis, kio okazis? Emakso, en dumtajpa sero, penas iri al la -apero de la eno kiun vi jam tajpis. Por iri al la sekvanta apero de +Ĉu vi vidis, kio okazis? Emakso, en dumtajpa serĉo, penas iri al la +apero de la ĉeno kiun vi jam tajpis. Por iri al la sekvanta apero de "kursoro" nur tajpu C-s denove. Se nenia ajn apero ekzistas, Emakso -pepas kaj informas vin ke la sero i-foje "malsukcesis". Anka C-g -finus la seron. +pepas kaj informas vin ke la serĉo ĉi-foje "malsukcesis". Ankaŭ C-g +finus la serĉon. -RIMARKU: e iuj sistemoj, C-s senmovigas la ekranon kaj vi vidos ne -plu da eligo de Emakso. i tio indikas ke operaciuma "trajto" nomata -"fluregulado" interkaptis la C-s kaj ne permesas al i trapasi al +RIMARKU: Ĉe iuj sistemoj, C-s senmovigas la ekranon kaj vi vidos ne +plu da eligo de Emakso. Ĉi tio indikas ke operaciuma "trajto" nomata +"fluregulado" interkaptis la C-s kaj ne permesas al ĝi trapasi al Emakso. Por removebligi la ekranon, tajpu C-q. Konsultu la sekcion "Spontaneous Entry to Incremental Search" en la Emaksa manlibro por -konsilo pri tio, kiel trakti i tiun "trajton". +konsilo pri tio, kiel trakti ĉi tiun "trajton". -Se, meze de dumtajpa sero, vi tajpos , vi rimarkos ke la -lasta signo en la serata eno forviias, kaj la sero retroiras al -la usa loko de la sero. Ekzemple, supozu ke vi tajpis "k", por -seri la unuan aperon de "k". Nun se vi tajpus "u, la kursoro movius -al la unua apero de "ku". Nun tajpu . i tio forigos la -"u" de el la serata eno, kaj la kursoro movios reen al la unua +Se, meze de dumtajpa serĉo, vi tajpos , vi rimarkos ke la +lasta signo en la serĉata ĉeno forviŝiĝas, kaj la serĉo retroiras al +la ĵusa loko de la serĉo. Ekzemple, supozu ke vi tajpis "k", por +serĉi la unuan aperon de "k". Nun se vi tajpus "u, la kursoro moviĝus +al la unua apero de "ku". Nun tajpu . Ĉi tio forigos la +"u" de el la serĉata ĉeno, kaj la kursoro moviĝos reen al la unua apero de "k". -Se, meze de dumtajpa sero, vi tajpos STIRan a META-signon -(esceptante kelkajn signojn, specialajn en la sero, ekzemple C-s kaj -C-r), la sero ios finita. +Se, meze de dumtajpa serĉo, vi tajpos STIRan aŭ META-signon +(esceptante kelkajn signojn, specialajn en la serĉo, ekzemple C-s kaj +C-r), la serĉo iĝos finita. -La C-s komencas seron kiu celas iun ajn aperon de la serata eno -POST la nuna kursorloko. Se vi deziras seri ion supre en la teksto, -tajpu C-r anstatae. io dirita pri C-s validas pri C-r, krom ke la -direkto de la sero estas inversa. +La C-s komencas serĉon kiu celas iun ajn aperon de la serĉata ĉeno +POST la nuna kursorloko. Se vi deziras serĉi ion supre en la teksto, +tajpu C-r anstataŭe. Ĉio dirita pri C-s validas pri C-r, krom ke la +direkto de la serĉo estas inversa. * MULTAJ FENESTROJ @@ -873,11 +873,11 @@ Unu el la agrablaj trajtoj de Emakso estas ke vi povas havi plurajn fenestrojn sur la ekrano samtempe. ->> Movu la kursoron al tiu i linio kaj tajpu "C-u 0 C-l" (kun Stira +>> Movu la kursoron al tiu ĉi linio kaj tajpu "C-u 0 C-l" (kun Stira lo, ne Stira unu). >> Nun tajpu "C-x 2", kio fendos la ekranon en du fenestrojn. - Amba fenestroj vidigas i tiun lernilon. La kursoro restas en la + Ambaŭ fenestroj vidigas ĉi tiun lernilon. La kursoro restas en la supra fenestro. >> Tajpu C-M-v por rulumi la malsupran fenestron @@ -885,30 +885,30 @@ >> Tajpu "C-x o" ("o" de la angla vorto "other", "alia") por movi la kursoron en la malsupran fenestron. ->> Uzu C-v kaj M-v en la malsupra fenestro por rulumi in. - Darigu legi i tiun instrukcion en la supra fenestro. +>> Uzu C-v kaj M-v en la malsupra fenestro por rulumi ĝin. + Daŭrigu legi ĉi tiun instrukcion en la supra fenestro. >> Tajpu C-x o denove por movi la kursoron reen en la supran fenestron. - La kursoro en la supra fenestro estas uste kie i estis antae. + La kursoro en la supra fenestro estas ĝuste kie ĝi estis antaŭe. -Vi povas plu uzi C-x o por movii inter fenestroj. iu fenestro havas +Vi povas plu uzi C-x o por moviĝi inter fenestroj. Ĉiu fenestro havas sian propran kursorlokon, sed nur unu fenestro ja montras la kursoron. -iuj el la ordinaraj redaktaj ordonoj apartenas al la fenestro kiu +Ĉiuj el la ordinaraj redaktaj ordonoj apartenas al la fenestro kiu enhavas la kursoron. Ni nomas tiun la "elektita fenestro". La ordono C-M-v estas utilega kiam vi redaktas tekston en unu fenestro -kaj uzas la alian fenestron nur por konsulti. Tiel vi iam povas havi -la kursoron en la fenestro kie vi redaktas, kaj labezone rulumi tra +kaj uzas la alian fenestron nur por konsulti. Tiel vi ĉiam povas havi +la kursoron en la fenestro kie vi redaktas, kaj laŭbezone rulumi tra la alia fenestro per C-M-v. C-M-v estas ekzemplo de STIR-META-signo. Se vi havas veran -META-klavon, vi povas tajpi C-M-v premante amba STIR kaj META, kaj -tajpante v. Ne gravas, u STIR a META "venas unue," ar ili amba +META-klavon, vi povas tajpi C-M-v premante ambaŭ STIR kaj META, kaj +tajpante v. Ne gravas, ĉu STIR aŭ META "venas unue," ĉar ili ambaŭ funkcias kiel modifiloj de la signo kiun vi tajpas. -Se vi ne havas veran META-klavon, kaj uzas anstatae, la ordo -gravas: vi devas tajpi kaj poste C-v, ar "C-ESC v" ne funkcias. -Tiel estas ar estas ne modifilo, sed memstara signo. +Se vi ne havas veran META-klavon, kaj uzas anstataŭe, la ordo +gravas: vi devas tajpi kaj poste C-v, ĉar "C-ESC v" ne funkcias. +Tiel estas ĉar estas ne modifilo, sed memstara signo. >> Tajpu "C-x 1" (en la supra fenestro) por forigi la malsupran fenestron. @@ -917,15 +917,15 @@ Pensu pri tiu ordono kiel "restigu nur unu fenestron -- la fenestron en kiu mi jam estas.") -Ne estas neprao havi la saman bufron en amba fenestroj. Se vi uzas +Ne estas nepraĵo havi la saman bufron en ambaŭ fenestroj. Se vi uzas "C-x C-f" por trovi dosieron en unu fenestro, la alia fenestro ne -anias. Vi povas trovi dosieron sendepende en iu fenestro. +ŝanĝiĝas. Vi povas trovi dosieron sendepende en ĉiu fenestro. Jen alia maniero uzi du fenestrojn por montri du malsamajn aferojn: >> Tajpu "C-x 4 C-f", kaj sekve la nomon de unu el viaj dosieroj. Finu per . Rimarku ke la elektita dosiero aperas en la - malsupra fenestro. Anka la kursoro iras tien. + malsupra fenestro. Ankaŭ la kursoro iras tien. >> Tajpu "C-x o" por retroiri en la supran fenestron, kaj "C-x 1" por forigi la malsupran fenestron. @@ -935,68 +935,68 @@ ---------------------------- Iam vi eniros ion nomatan "rekursia redakta nivelo". Tio estas -indikata per ortaj krampoj en la reimlinio, irka la rondaj krampoj -de la nomo de la efreimo. Ekzemple, vi eble vidos [(Fundamental)] -anstata (Fundamental). +indikata per ortaj krampoj en la reĝimlinio, ĉirkaŭ la rondaj krampoj +de la nomo de la ĉefreĝimo. Ekzemple, vi eble vidos [(Fundamental)] +anstataŭ (Fundamental). Por eliri el la rekursia redakta nivelo, tajpu Esc Esc Esc. Tio estas -universala "elira" ordono. Vi anka povas uzi in por forigi kromajn -fenestrojn, a por eliri el la bufreto. +universala "elira" ordono. Vi ankaŭ povas uzi ĝin por forigi kromajn +fenestrojn, aŭ por eliri el la bufreto. >> Tajpu "M-x" por eniri la bufreton; kaj poste tajpu "Esc Esc Esc" por eliri. Oni ne povas uzi C-g por eliri el rekursia redakta nivelo. Tiel estas -ar C-g estas uzata por aboli ordonojn kaj argumentojn INTERNE DE la +ĉar C-g estas uzata por aboli ordonojn kaj argumentojn INTERNE DE la rekursia redakta nivelo. * KIEL AKIRI PLUAN HELPON ------------------------- -En i tiu lernilo ni penis provizi nur tiom da informo, kiom necesas +En ĉi tiu lernilo ni penis provizi nur tiom da informo, kiom necesas por ebligi al vi ekuzi Emakson. Emakso disponigas tiom da ebloj, ke -oni ne povas prezenti iom da ili i tie. Tamen, vi eble dezirus -lerni plu pri Emakso, ar i havas multajn aliajn utilajn trajtojn. -Emakso provizas ordonojn por legi dokumentaon pri Emaksaj ordonoj. -iuj el tiuj i "helpaj" ordonoj komencias per la signo C-h, kiu +oni ne povas prezenti ĉiom da ili ĉi tie. Tamen, vi eble dezirus +lerni plu pri Emakso, ĉar ĝi havas multajn aliajn utilajn trajtojn. +Emakso provizas ordonojn por legi dokumentaĵon pri Emaksaj ordonoj. +Ĉiuj el tiuj ĉi "helpaj" ordonoj komenciĝas per la signo C-h, kiu estas nomata "la Help-signo". Por uzi la Helpajn ordonojn, tajpu la signon C-h, kaj sekve signon indikantan kian helpon vi deziras. Se vi estas vere perdita, tajpu -C-h ? kaj Emakso montros al vi la specojn de helpo kiujn i povas +C-h ? kaj Emakso montros al vi la specojn de helpo kiujn ĝi povas provizi. Se vi tajpis C-h kaj decidas ke vi ne deziras helpon, simple -tajpu C-g por aboli in. +tajpu C-g por aboli ĝin. -(En iuj lokoj oni anas la signifon de la signo C-h. Oni prefere ne -faru tion por iuj uzantoj, do vi rajtas plendi al la sistemestro. -Dume, se C-h ne montras mesaon pri helpo e la fundo de la ekrano, -provu tajpi la F1-klavon a "M-x help " anstatae.) +(En iuj lokoj oni ŝanĝas la signifon de la signo C-h. Oni prefere ne +faru tion por ĉiuj uzantoj, do vi rajtas plendi al la sistemestro. +Dume, se C-h ne montras mesaĝon pri helpo ĉe la fundo de la ekrano, +provu tajpi la F1-klavon aŭ "M-x help " anstataŭe.) La plej baza HELPA rimedo estas "C-h c". Tajpu C-h, la signon c, kaj -ordonan signon a sekvencon; sekve de tio Emakso montras koncizegan +ordonan signon aŭ sekvencon; sekve de tio Emakso montras koncizegan priskribon pri la ordono. >> Tajpu C-h c C-p. - En la ea areo devas aperi proksimume tia mesao: + En la eĥa areo devas aperi proksimume tia mesaĝo: C-p runs the command previous-line -i tio diras al vi la "nomon de la funkcio". Funkciaj nomoj servas -efe por agordi kaj etendi Emakson. Sed ar funkciaj nomoj estas -elektitaj por indiki kion la ordono faras, ili anka servas kiel -koncizega priskribo -- sufia por rememorigi vin pri ordonoj kiujn vi +Ĉi tio diras al vi la "nomon de la funkcio". Funkciaj nomoj servas +ĉefe por agordi kaj etendi Emakson. Sed ĉar funkciaj nomoj estas +elektitaj por indiki kion la ordono faras, ili ankaŭ servas kiel +koncizega priskribo -- sufiĉa por rememorigi vin pri ordonoj kiujn vi jam lernis. -Anka la plursignaj ordonoj, ekzemple "C-x C-s" kaj "v", estas +Ankaŭ la plursignaj ordonoj, ekzemple "C-x C-s" kaj "v", estas egale eblaj post C-h c. -Por akiri pli da informo pri ordono, uzu C-h k anstata C-h c. +Por akiri pli da informo pri ordono, uzu C-h k anstataŭ C-h c. >> Tajpu C-h k C-p. -i tio montras la plenan priskribon de la funkcio, aldone al ia nomo, -en Emaksa fenestro. Fininte legi la eligaon, tajpu "C-x 1" por +Ĉi tio montras la plenan priskribon de la funkcio, aldone al ĝia nomo, +en Emaksa fenestro. Fininte legi la eligaĵon, tajpu "C-x 1" por forigi la helptekston. Ne nepras fari tion tuj. Vi povas redakti konsultante la helptekston, kaj poste tajpi C-x 1. @@ -1005,67 +1005,67 @@ C-h f Priskribu funkcion. Vi tajpas la nomon de la funkcio. >> Provu tajpi C-h f previous-line. - i tio vidigas iom da la informo kiun Emakso havas pri la funkcio + Ĉi tio vidigas ĉiom da la informo kiun Emakso havas pri la funkcio efektiviganta la C-p ordonon. - C-h a Rilate al Ordono (" propos"). Tajpu losilvorton kaj - Emakso listigos iujn el la ordonoj kies nomoj enhavas - tiun losilvorton. Vi povas alvoki tiajn ordonoj per - META-x. Por iom da ordonoj, Rilate al Ordono anka - listigos unu- a dusignan sekvencon alvokantan la + C-h a Rilate al Ordono ("à propos"). Tajpu ŝlosilvorton kaj + Emakso listigos ĉiujn el la ordonoj kies nomoj enhavas + tiun ŝlosilvorton. Vi povas alvoki tiajn ordonoj per + META-x. Por iom da ordonoj, Rilate al Ordono ankaŭ + listigos unu- aŭ dusignan sekvencon alvokantan la saman ordonon. >> Tajpu C-h a file. -Sekve de i tio vi vidos en aparta fenestro liston da iuj M-x ordonoj +Sekve de ĉi tio vi vidos en aparta fenestro liston da ĉiuj M-x ordonoj enhavantaj "file" en sia nomo. Vi vidos signajn ordonojn listigitaj apud la respondaj ordonnomoj, ekzemple "C-x C-f" kaj "C-x C-w" apud "find-file" kaj "write-file". ->> Tajpu C-M-v por rulumi la helpfenestron. Faru i tion kelkfoje. +>> Tajpu C-M-v por rulumi la helpfenestron. Faru ĉi tion kelkfoje. >> Tajpu C-x 1 por forigi la helpfenestron. - C-h i Vidigu dialogan manlibron (t.n. "Info"). i tiu + C-h i Vidigu dialogan manlibron (t.n. "Info"). Ĉi tiu ordono transportos vin en specialan bufron, nomatan "*info*", kie vi povos legi instrukciojn pri la - pakaoj instalitaj en via sistemo. Ekzemple, tajpu + pakaĵoj instalitaj en via sistemo. Ekzemple, tajpu "m emacs " por legi la manlibron pri Emakso. - Se vi neniam antae uzis Info, tajpu "?", kaj Emakso + Se vi neniam antaŭe uzis Info, tajpu "?", kaj Emakso gvidos vin tra la prezento de la ebloj de la informa - reimo. Finleginte i tiun lernilon, uzu la - Info-manlibron kiel vian efan dokumentaon. + reĝimo. Finleginte ĉi tiun lernilon, uzu la + Info-manlibron kiel vian ĉefan dokumentaĵon. * KROMAJ FUNKCIOJ ----------------- Pluajn informojn pri Emakso vi povas trovi foliumante ties manlibron, -u paperan (libroforman) a dialogan (en Info -- uzu la Help-menuon a +ĉu paperan (libroforman) aŭ dialogan (en Info -- uzu la Help-menuon aŭ tajpu "F10 h r"). Du funkcioj kiujn vi probable aparte aprezos estas -la kompletigo, paranta tajpadon, kaj dired, faciliganta manipuladojn +la kompletigo, ŝparanta tajpadon, kaj dired, faciliganta manipuladojn dosierajn. Kompletigo estas rimedo por eviti redundan tajpadon. Ekzemple, se vi -volas transiri en la bufron *Messages*, sufias tajpi "C-x b *M" -kaj Emakso kompletigos la bufronomon per tiom da signoj, kiom i povos +volas transiri en la bufron *Messages*, sufiĉas tajpi "C-x b *M" +kaj Emakso kompletigos la bufronomon per tiom da signoj, kiom ĝi povos determini surbaze de tio, kion vi jam tajpis. La kompletigo estas priskribita en la Info-manlibro pri Emakso en la nodo "Completion". Dired ebligas al vi listigi dosierujon (kaj eventuale, ties -subdosierujojn), kaj movii en tiu listo vizitante, alinomante, +subdosierujojn), kaj moviĝi en tiu listo vizitante, alinomante, forigante kaj alimaniere manipulante la dosierojn. Dired estas priskribita en la Info-manlibro pri Emakso en la nodo "Dired". -La manlibro priskribas anka multajn aliajn apartaojn de Emakso. +La manlibro priskribas ankaŭ multajn aliajn apartaĵojn de Emakso. * FINO ------ Memoru, por definitive eliri el Emakso uzu C-x C-c. Por eliri en la -elon provizore, tiel ke vi povu reveni en Emakson poste, uzu C-z. +ŝelon provizore, tiel ke vi povu reveni en Emakson poste, uzu C-z. -i tiu lernilo estas farita kun la intenco esti komprenebla por iu +Ĉi tiu lernilo estas farita kun la intenco esti komprenebla por ĉiu nova uzanto, do se vi trovis ion ajn malklara, ne restu kulpigante vin mem -- plendu! La adreso por la Esperanta Traduka Teamo estas . @@ -1074,30 +1074,30 @@ * KOPIADO --------- -i tiu lernilo devenas el longa vico da Emaksaj instruaj dosieroj ekde +Ĉi tiu lernilo devenas el longa vico da Emaksaj instruaj dosieroj ekde la dosiero verkita de Stuart Cracraft por la originala Emakso. -i tiu versio de la lernilo, same kiel GNU Emakso, estas metita sub +Ĉi tiu versio de la lernilo, same kiel GNU Emakso, estas metita sub kopirajton, kaj venas kun permeso por disdoni kopiojn se certaj -kondioj estas observataj: +kondiĉoj estas observataj: Copyright (C) 1985, 1999, 2001-2002, 2005, 2007-2013 Free Software Foundation, Inc. - i tiu dosiero estas parto de "GNU Emacs". - - "GNU Emacs" estas libera programverko; vi povas in pludistribui - kaj/a modifi je la kondioj de la GNUa enerala Publika Permesilo, - eldonita de "Free Software Foundation", la la versio 3 de tiu - Permesilo a, se vi preferas, ajna posta versio. - - Ni distribuas i tiun programon esperante ke i estos utila, tamen + Ĉi tiu dosiero estas parto de "GNU Emacs". + + "GNU Emacs" estas libera programverko; vi povas ĝin pludistribui + kaj/aŭ modifi je la kondiĉoj de la GNUa Ĝenerala Publika Permesilo, + eldonita de "Free Software Foundation", laŭ la versio 3 de tiu + Permesilo aŭ, se vi preferas, ajna posta versio. + + Ni distribuas ĉi tiun programon esperante ke ĝi estos utila, tamen SEN IA AJN GARANTIO, i.a. sen la implica garantio pri - SURMERKATIGEBLO a TAGECO POR IU KONKRETA CELO. Pliajn detalojn - vidu en la GNUa enerala Publika Permesilo. - - Ekzemplero de la GNUa enerala Publika Permesilo devas esti - liverita al vi kun i tiu programo; se vi in ne ricevis, turnu vin + SURMERKATIGEBLO aŭ TAŬGECO POR IU KONKRETA CELO. Pliajn detalojn + vidu en la GNUa Ĝenerala Publika Permesilo. + + Ekzemplero de la GNUa Ĝenerala Publika Permesilo devas esti + liverita al vi kun ĉi tiu programo; se vi ĝin ne ricevis, turnu vin al: Free Software Foundation, Inc., 51 Franklin Street, Fifth Floor, Boston, MA 02110-1301, USA. @@ -1105,12 +1105,12 @@ al viaj amikoj. Helpu ekstermi programaran obstrukcismon ("proprietigon") per uzado, verkado kaj kunhavigo de libera programaro! - -i tiun lernilon esperantigis D. Dale Gulledge; la tradukon reviziis + +Ĉi tiun lernilon esperantigis D. Dale Gulledge; la tradukon reviziis kaj kompletigis Sergio B. Pokrovskij. --- end of TUTORIAL.eo --- ;;; Local Variables: -;;; coding: latin-3 +;;; coding: utf-8 ;;; End: === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.es' --- etc/tutorials/TUTORIAL.es 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.es 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -3,29 +3,29 @@ Generalmente los comandos de Emacs involucran la tecla CONTROL (algunas veces llamada CTRL O CTL) o la tecla meta (algunas veces llamada EDIT o ALT). En lugar de escribir completamente esto en cada -ocasin, usaremos las siguientes abreviaturas. +ocasión, usaremos las siguientes abreviaturas. C- significa mantener presionada la tecla CONTROL mientras - teclea el carcter . Por lo tanto C-f ser: Mantenga + teclea el carácter . Por lo tanto C-f será: Mantenga presionada la tecla CONTROL y teclee f. M- significa mantener presionada la tecla META o EDIT o ALT mientras teclea . Si no hay teclas META, EDIT o ALT, en su lugar presione y libere la tecla ESC y luego teclee . Escribimos para referirnos a la tecla ESC. -Nota importante: para terminar la sesin de Emacs teclee C-x C-c (dos +Nota importante: para terminar la sesión de Emacs teclee C-x C-c (dos caracteres). Para cancelar un comando parcialmente introducido, teclee C-g. Los caracteres ">>" en el margen izquierdo indican instrucciones para que usted trate de usar un comando. Por ejemplo: <> -[Mitad de pgina en blanco para propsitos didcticos. El texto contina abajo] ->> Ahora teclee C-v (ver la prxima pantalla) para desplazarse a la - siguiente pantalla (hgalo manteniendo la tecla control - oprimida mientras teclea v). Desde ahora debera hacer esto +[Mitad de página en blanco para propósitos didácticos. El texto continúa abajo] +>> Ahora teclee C-v (ver la próxima pantalla) para desplazarse a la + siguiente pantalla (hágalo manteniendo la tecla control + oprimida mientras teclea v). Desde ahora debería hacer esto cada vez que termine de leer la pantalla. -Note que se superponen dos lneas cuando se mueve de pantalla en +Note que se superponen dos líneas cuando se mueve de pantalla en pantalla; esto provee una continuidad para que pueda seguir leyendo el texto. @@ -40,7 +40,7 @@ * RESUMEN --------- -Los siguientes comandos son tiles para ver pantallas completas: +Los siguientes comandos son útiles para ver pantallas completas: C-v Avanzar una pantalla completa M-v Retroceder una pantalla completa @@ -48,69 +48,69 @@ moviendo el texto alrededor del cursor al centro de la pantalla (Esto es CONTROL-L, no CONTROL-1.) ->> Encuentre el cursor, y fjese qu texto hay cerca de ste. +>> Encuentre el cursor, y fíjese qué texto hay cerca de éste. Luego teclee C-l. Encuentre el cursor otra vez y note que el mismo - texto est todava cerca del cursor, pero ahora est en el centro + texto está todavía cerca del cursor, pero ahora está en el centro de la pantalla. - Si vuelve teclear C-l, ese texto se mover al principio de la - pantalla. Al teclear C-l otra vez, se mover al final de la + Si vuelve teclear C-l, ese texto se moverá al principio de la + pantalla. Al teclear C-l otra vez, se moverá al final de la pantalla. -Si su terminal las soporta, tambin puede usar las teclas AvPg o -RegPg para moverse por pantallas completas, pero puede editar ms +Si su terminal las soporta, también puede usar las teclas AvPág o +RegPág para moverse por pantallas completas, pero puede editar más eficientemente si usa C-v y M-v. -* MOVIMIENTO BSICO DE CURSOR +* MOVIMIENTO BÁSICO DE CURSOR ----------------------------- -Es til moverse de una pantalla completa a otra pero, cmo moverse a -un lugar especfico dentro del texto en la pantalla? +Es útil moverse de una pantalla completa a otra pero, ¿cómo moverse a +un lugar específico dentro del texto en la pantalla? Puede hacerlo de diversas formas. Puede usar las teclas de flechas, -pero es mas eficiente mantener las manos en la posicin estndar y +pero es mas eficiente mantener las manos en la posición estándar y usar los comandos C-p, C-b, C-f, y C-n. Estos caracteres son equivalentes a las cuatro teclas de flechas, de esta manera: - Lnea anterior, C-P - : - : - Atrs, C-b.... Posicin actual del cursor .... Adelante, C-f - : - : - Lnea siguiente, C-n + Línea anterior, C-P + : + : + Atrás, C-b.... Posición actual del cursor .... Adelante, C-f + : + : + Línea siguiente, C-n ->> Mueva el cursor a la lnea en la mitad del diagrama +>> Mueva el cursor a la línea en la mitad del diagrama usando C-n o C-p. Luego teclee C-l para ver el diagrama completo centrado en la pantalla. -Le resultar fcil recordar estas letras por las palabras que +Le resultará fácil recordar estas letras por las palabras que representan: P de Previous (anterior), N de Next (siguiente), B de -Backward (atrs) y F de Forward (adelante). Estar usando estos -comandos de posicionamiento bsico del cursor todo el tiempo. - ->> Teclee algunos C-n para traer el cursor a esta lnea. - ->> Muvase a la lnea con C-f y hacia arriba con algunos C-p. Observe - lo que hace C-p cuando el cursor est en medio de la lnea. - -Cada lnea de texto termina con un carcter de nueva lnea (Newline), -que sirve para separarla de la lnea siguiente. (Normalmente, la -ltima lnea de un archivo termina con un carcter de nueva lnea, -pero Emacs no requiere que sea as.) - ->> Intente usar C-b al comienzo de una lnea. Debera moverse al - final de la lnea previa. Esto sucede porque retrocede a travs - del carcter de nueva lnea. - -C-f puede moverse a travs de una nueva lnea igual que C-b. - ->> Teclee algunos C-b ms para que sienta por donde se encuentra el +Backward (atrás) y F de Forward (adelante). Estará usando estos +comandos de posicionamiento básico del cursor todo el tiempo. + +>> Teclee algunos C-n para traer el cursor a esta línea. + +>> Muévase a la línea con C-f y hacia arriba con algunos C-p. Observe + lo que hace C-p cuando el cursor está en medio de la línea. + +Cada línea de texto termina con un carácter de nueva línea (Newline), +que sirve para separarla de la línea siguiente. (Normalmente, la +última línea de un archivo termina con un carácter de nueva línea, +pero Emacs no requiere que sea así.) + +>> Intente usar C-b al comienzo de una línea. Debería moverse al + final de la línea previa. Esto sucede porque retrocede a través + del carácter de nueva línea. + +C-f puede moverse a través de una nueva línea igual que C-b. + +>> Teclee algunos C-b más para que sienta por donde se encuentra el cursor. - Luego teclee C-f para regresar al final de la lnea. - Luego teclee otro C-f ms para moverse a la lnea siguiente. + Luego teclee C-f para regresar al final de la línea. + Luego teclee otro C-f más para moverse a la línea siguiente. -Cuando pase el tope o el final de la pantalla, se mostrar el texto -ms all del borde de la pantalla. Esto recibe el nombre de +Cuando pase el tope o el final de la pantalla, se mostrará el texto +más allá del borde de la pantalla. Esto recibe el nombre de "desplazamiento". Esto le permite a Emacs mover el cursor al lugar especificado en el texto sin moverlo fuera de la pantalla. @@ -118,126 +118,126 @@ observe lo que sucede. Si moverse por caracteres es muy lento, puede moverse por palabras. -M-f (META-f) mueve adelante una palabra y M-b mueva atrs una palabra. +M-f (META-f) mueve adelante una palabra y M-b mueva atrás una palabra. >> Teclee algunos M-f y M-b -Cuando est en la mitad de una palabra, M-f mueve al final de la -palabra. Cuando est en un espacio entre dos palabras, M-f mueve al +Cuando está en la mitad de una palabra, M-f mueve al final de la +palabra. Cuando está en un espacio entre dos palabras, M-f mueve al final de la siguiente palabra. M-b trabaja de la misma forma en la -direccin opuesta. +dirección opuesta. >> Teclee algunos M-f y M-b, intercaladas con C-f y C-b de tal forma - que observe la accin de M-f y M-b desde varios sitios dentro y + que observe la acción de M-f y M-b desde varios sitios dentro y entre palabras. Note el paralelo entre C-f y C-b de un lado y M-f y M-b del otro. Muy frecuentemente los caracteres Meta se usan para operaciones relacionadas, con las unidades definidas por el lenguaje (palabras, -oraciones y prrafos), mientras los caracteres Control operan sobre -unidades bsicas que son independientes de lo que est editando -(caracteres, lneas, etc). - -Este paralelo se aplica entre lneas y oraciones: C-a y C-e para -moverse al comienzo o al final de la lnea; y M-a y M-e para mover al -comienzo o al final de una oracin. - ->> Intente algunos C-a, y despus unos cuantos C-e. ->> Intente algunos M-a, y despus unos cuantos M-e. - -Vea cmo la repeticin de C-a no hace nada, pero la repeticin de M-a -sigue moviendo una oracin ms. Aunque no son muy anlogas, cada una +oraciones y párrafos), mientras los caracteres Control operan sobre +unidades básicas que son independientes de lo que está editando +(caracteres, líneas, etc). + +Este paralelo se aplica entre líneas y oraciones: C-a y C-e para +moverse al comienzo o al final de la línea; y M-a y M-e para mover al +comienzo o al final de una oración. + +>> Intente algunos C-a, y después unos cuantos C-e. +>> Intente algunos M-a, y después unos cuantos M-e. + +Vea cómo la repetición de C-a no hace nada, pero la repetición de M-a +sigue moviendo una oración más. Aunque no son muy análogas, cada una parece natural. -La ubicacin del cursor en el texto se llama tambin "punto". En -otras palabras, el cursor muestra sobre la pantalla donde est +La ubicación del cursor en el texto se llama también "punto". En +otras palabras, el cursor muestra sobre la pantalla donde está situado el punto dentro del texto. -Aqu hay un resumen de operaciones simples de movimiento del cursor, -incluyendo los comandos de movimiento por palabra y oracin: +Aquí hay un resumen de operaciones simples de movimiento del cursor, +incluyendo los comandos de movimiento por palabra y oración: - C-f Avanzar un carcter - C-b Retroceder un carcter + C-f Avanzar un carácter + C-b Retroceder un carácter M-f Avanzar una palabra M-b Retroceder una palabra - C-n Avanzar a la lnea siguiente - C-p Retroceder a la lnea anterior - - C-a Retroceder al comienzo de la lnea - C-e Avanzar al final de la lnea - - M-a Retroceder al comienzo de la oracin - M-e Avanzar al final de la oracin + C-n Avanzar a la línea siguiente + C-p Retroceder a la línea anterior + + C-a Retroceder al comienzo de la línea + C-e Avanzar al final de la línea + + M-a Retroceder al comienzo de la oración + M-e Avanzar al final de la oración >> Ahora pruebe todos estos comandos algunas veces para practicar. - Estos comandos son los ms frecuentemente usados. + Estos comandos son los más frecuentemente usados. Otros dos comandos importantes de movimiento del cursor son M-< (META Menor que), el cual se mueve al comienzo del texto entero, y M-> (META Mayor que), el cual se mueve al final del texto entero. -En la mayora de las terminales, el "<" est sobre la coma, por lo +En la mayoría de las terminales, el "<" está sobre la coma, por lo tanto tiene que usar la tecla shift para teclearlo. En estas -terminales tendr que usar la tecla shift tambin al teclear M-<; sin -la tecla shift, usted estara escribiendo M-coma. +terminales tendrá que usar la tecla shift también al teclear M-<; sin +la tecla shift, usted estaría escribiendo M-coma. >> Ahora pruebe M-<, para moverse al comienzo del tutorial. - Despus use C-v repetidamente para regresar aqu. + Después use C-v repetidamente para regresar aquí. >> Ahora pruebe M->, para moverse al final del tutorial. - Despus use M-v repetidamente para regresar aqu. + Después use M-v repetidamente para regresar aquí. -Tambin puede mover el cursor con las teclas de flecha si su terminal +También puede mover el cursor con las teclas de flecha si su terminal dispone de ellas. Recomendamos aprender C-b, C-f, C-n y C-p por tres razones. Primero, funcionan en todo tipo de terminales. Segundo, una -vez que gane prctica usando Emacs, encontrar que teclear estos -caracteres Control es ms rpido que usar teclas de flecha (porque no -tendr que mover las manos de la posicin para mecanografiar). -Tercero, una vez tenga el hbito de usar estos comandos Control, -tambin puede aprender a usar otros comandos avanzados de movimiento -del cursor fcilmente. +vez que gane práctica usando Emacs, encontrará que teclear estos +caracteres Control es más rápido que usar teclas de flecha (porque no +tendrá que mover las manos de la posición para mecanografiar). +Tercero, una vez tenga el hábito de usar estos comandos Control, +también puede aprender a usar otros comandos avanzados de movimiento +del cursor fácilmente. -La mayora de comandos de Emacs aceptan un argumento numrico; para la -mayora de comandos esto sirve como un factor de repeticin. La -manera de pasarle un factor de repeticin a un comando es tecleando -C-u y luego los dgitos antes de introducir los comandos. Si tiene +La mayoría de comandos de Emacs aceptan un argumento numérico; para la +mayoría de comandos esto sirve como un factor de repetición. La +manera de pasarle un factor de repetición a un comando es tecleando +C-u y luego los dígitos antes de introducir los comandos. Si tiene una tecla META (o EDIT o ALT), hay una manera alternativa para -ingresar un argumento numrico: teclear los dgitos mientras presiona -la tecla META. Recomendamos aprender el mtodo C-u porque ste -funciona en cualquier terminal. El argumento numrico es tambin +ingresar un argumento numérico: teclear los dígitos mientras presiona +la tecla META. Recomendamos aprender el método C-u porque éste +funciona en cualquier terminal. El argumento numérico es también llamado un "argumento prefijo", porque usted teclea el argumento antes del comando al que se aplica. Por ejemplo, C-u 8 C-f mueve hacia adelante ocho caracteres. ->> Pruebe usar C-n o C-p con un argumento numrico, para mover el - cursor a una lnea cercana a sta con un solo comando. +>> Pruebe usar C-n o C-p con un argumento numérico, para mover el + cursor a una línea cercana a ésta con un solo comando. -La mayora de comandos usan el argumento numrico como un factor de -repeticin, pero algunos comandos le dan otros usos. Varios comandos +La mayoría de comandos usan el argumento numérico como un factor de +repetición, pero algunos comandos le dan otros usos. Varios comandos (pero ninguno de los que ha aprendido hasta ahora) lo usan como una bandera: la presencia de un argumento prefijo, sin tener en cuenta su -valor, hace que el comando acte de forma diferente. +valor, hace que el comando actúe de forma diferente. -C-v y M-v son otro tipo de excepcin. Cuando se les da un argumento, -desplazan el texto arriba o abajo esa cantidad de lneas, en vez de +C-v y M-v son otro tipo de excepción. Cuando se les da un argumento, +desplazan el texto arriba o abajo esa cantidad de líneas, en vez de una pantalla completa. Por ejemplo, C-u 8 C-v desplaza la pantalla 8 -lneas. +líneas. >> Pruebe tecleando C-u 8 C-v ahora. -Esto debera haber desplazado el texto hacia arriba 8 lneas. Si +Esto debería haber desplazado el texto hacia arriba 8 líneas. Si quisiera desplazarla hacia abajo de nuevo, puede dar un argumento a M-v. -Si est usando un entorno grfico, como X o MS-Windows, debe -haber una larga rea rectangular llamada una barra de desplazamiento +Si está usando un entorno gráfico, como X o MS-Windows, debe +haber una larga área rectangular llamada una barra de desplazamiento en el lado izquierdo de la ventana de Emacs. Puede desplazar el texto -al oprimir el botn del ratn en la barra de desplazamiento. +al oprimir el botón del ratón en la barra de desplazamiento. -Si su ratn tiene un botn de rueda, tambin puede utilizarlo para +Si su ratón tiene un botón de rueda, también puede utilizarlo para desplazar el texto. @@ -246,15 +246,15 @@ Si Emacs dejara de responder a sus comandos, puede detenerlo con seguridad al teclear C-g. Puede usar C-g para detener un comando que -est tomando mucho tiempo para ejecutarse. +esté tomando mucho tiempo para ejecutarse. -Tambin puede usar C-g para descartar un argumento numrico o el +También puede usar C-g para descartar un argumento numérico o el comienzo de un comando que no quiere finalizar. ->> Escriba C-u 100 para hacer un argumento numrico de 100, y luego +>> Escriba C-u 100 para hacer un argumento numérico de 100, y luego pruebe C-g. - Ahora pruebe C-f. Esto deber mover slo un carcter, ya que - cancel el argumento con C-g. + Ahora pruebe C-f. Esto deberá mover sólo un carácter, ya que + canceló el argumento con C-g. Si ha tecleado por error, puede desecharlo con un C-g. @@ -262,18 +262,18 @@ * COMANDOS DESACTIVADOS ----------------------- -Algunos comandos de Emacs estn "desactivados" de manera que los +Algunos comandos de Emacs están "desactivados" de manera que los usuarios principiantes no puedan usarlos accidentalmente. Si teclea uno de los comandos desactivados, Emacs muestra un mensaje -informando acerca de qu comando era, y preguntndole si quiere +informando acerca de qué comando era, y preguntándole si quiere continuar y ejecutar el comando. Si realmente quiere intentar el comando, teclee Espacio como repuesta a la pregunta. Normalmente, si no quiere ejecutar el comando desactivado, conteste la pregunta con "n". ->> Escriba C-x C-l (que es un comando desactivado), a continuacin +>> Escriba C-x C-l (que es un comando desactivado), a continuación escriba n para responder la pregunta. @@ -281,22 +281,22 @@ ---------- Emacs puede tener varias "ventanas", cada una mostrando su propio texto. -Explicaremos despus como usar mltiples ventanas. Ahora mismo -queremos explicar cmo deshacerse de ventanas adicionales y volver a -la edicin bsica en una ventana. Es sencillo: +Explicaremos después como usar múltiples ventanas. Ahora mismo +queremos explicar cómo deshacerse de ventanas adicionales y volver a +la edición básica en una ventana. Es sencillo: C-x 1 Una ventana (p.ej., elimina todas las otras ventanas). -Esto es CONTROL-x seguido por el dgito 1. C-x 1 expande la ventana que +Esto es CONTROL-x seguido por el dígito 1. C-x 1 expande la ventana que contiene el cursor, para ocupar toda la pantalla. Esto borra todas las -dems ventanas. +demás ventanas. ->> Mueva el cursor a esta lnea y escriba C-u 0 C-l. +>> Mueva el cursor a esta línea y escriba C-u 0 C-l. >> Escriba C-h k C-f. Vea como esta ventana se encoge, mientras una nueva aparece y - muestra documentacin sobre el comando C-f. + muestra documentación sobre el comando C-f. ->> Escriba C-x 1 y vea que la ventana de listado de documentacin +>> Escriba C-x 1 y vea que la ventana de listado de documentación desaparece. Hay toda una serie de comandos que comienzan con CONTROL-x; muchos de @@ -309,155 +309,155 @@ ------------------- Si quiere insertar un texto, basta con que lo teclee. Los caracteres -normales, como A, 7, *, etc. se insertan nada ms teclearlos. Teclee - (la tecla "Enter" o "Intro") para insertar un carcter de -nueva lnea. +normales, como A, 7, *, etc. se insertan nada más teclearlos. Teclee + (la tecla "Enter" o "Intro") para insertar un carácter de +nueva línea. -Para borrar el carcter que precede al cursor, oprima . Es una +Para borrar el carácter que precede al cursor, oprima . Es una tecla alargada, normalmente etiquetada como "Backspace" o "Del", o con una flecha apuntando a la izquierda; la misma que suele utilizar fuera -de Emacs para borrar el ltimo carcter introducido. +de Emacs para borrar el último carácter introducido. -Puede haber otra tecla llamada "Del" o "Supr" en otra parte, pero sa +Puede haber otra tecla llamada "Del" o "Supr" en otra parte, pero ésa no es . ->> Haga esto ahora: teclee unos pocos caracteres, despus brrelos +>> Haga esto ahora: teclee unos pocos caracteres, después bórrelos tecleando varias veces. No se preocupe si este archivo - cambia, no alterar el tutorial principal. sta es su copia - personal de l. + cambia, no alterará el tutorial principal. Ésta es su copia + personal de él. -Cuando una lnea de texto se hace muy grande para una sola lnea de la -pantalla, la lnea de texto "contina" en una segunda lnea en la -pantalla. Si est usando un entorno grfico, se mostrarn pequeas -flechas curvas en las estrechas franjas vacas (los "mrgenes" derecho -e izquierdo) a cada lado del rea de texto, para indicar que la lnea -contina. Si est utilizando una terminal, la continuacin se seala -mediante una barra invertida ("\") en la ltima columna de la derecha. +Cuando una línea de texto se hace muy grande para una sola línea de la +pantalla, la línea de texto "continúa" en una segunda línea en la +pantalla. Si está usando un entorno gráfico, se mostrarán pequeñas +flechas curvas en las estrechas franjas vacías (los "márgenes" derecho +e izquierdo) a cada lado del área de texto, para indicar que la línea +continúa. Si está utilizando una terminal, la continuación se señala +mediante una barra invertida ("\") en la última columna de la derecha. >> Inserte texto hasta que llegue al margen derecho, y siga - insertando. Ver aparecer una lnea de continuacin. - ->> Use para borrar el texto hasta que la lnea de nuevo - quepa en la pantalla. La lnea de continuacin se pierde. - -Puede borrar un carcter de nueva lnea como cualquier otro carcter. -Al borrar el carcter de nueva lnea entre dos lneas las junta en una -sola lnea. Si el resultado de la combinacin de lneas es demasiado -largo para caber en el ancho de la pantalla, se mostrar con una lnea -de continuacin. - ->> Mueva el cursor al comienzo de una lnea y teclee . Esto - juntar esa lnea con la lnea anterior. - ->> Teclee para reinsertar la nueva lnea que borr. - -Recuerde que a la mayora de los comandos de Emacs se les puede dar un -factor de repeticin; esto incluye los caracteres de texto. Repetir -un carcter de texto lo inserta varias veces. - ->> Intntelo ahora: teclee C-u 8 * para insertar ********. - -Ya ha aprendido la manera ms bsica de teclear algo en Emacs y -corregir errores. Puede borrar por palabras o por lneas. He aqu un + insertando. Verá aparecer una línea de continuación. + +>> Use para borrar el texto hasta que la línea de nuevo + quepa en la pantalla. La línea de continuación se pierde. + +Puede borrar un carácter de nueva línea como cualquier otro carácter. +Al borrar el carácter de nueva línea entre dos líneas las junta en una +sola línea. Si el resultado de la combinación de líneas es demasiado +largo para caber en el ancho de la pantalla, se mostrará con una línea +de continuación. + +>> Mueva el cursor al comienzo de una línea y teclee . Esto + juntará esa línea con la línea anterior. + +>> Teclee para reinsertar la nueva línea que borró. + +Recuerde que a la mayoría de los comandos de Emacs se les puede dar un +factor de repetición; esto incluye los caracteres de texto. Repetir +un carácter de texto lo inserta varias veces. + +>> Inténtelo ahora: teclee C-u 8 * para insertar ********. + +Ya ha aprendido la manera más básica de teclear algo en Emacs y +corregir errores. Puede borrar por palabras o por líneas. He aquí un resumen de las operaciones de borrado: - borra el carcter justo antes que el cursor - C-d borra el siguiente carcter despus del cursor + borra el carácter justo antes que el cursor + C-d borra el siguiente carácter después del cursor M- Elimina la palabra inmediatamente antes del cursor - M-d Elimina la siguiente palabra despus del cursor + M-d Elimina la siguiente palabra después del cursor - C-k Elimina desde el cursor hasta el fin de la lnea - M-k Elimina hasta el final de la oracin actual + C-k Elimina desde el cursor hasta el fin de la línea + M-k Elimina hasta el final de la oración actual Note que y C-d, comparados con M- y M-d, extienden el paralelismo iniciado por C-f y M-f (bien, no es realmente una tecla de control, pero no nos preocuparemos de eso ahora). C-k y M-k, -en ciertas forma, son como C-e y M-e, en que las lneas de unos +en ciertas forma, son como C-e y M-e, en que las líneas de unos corresponden a sentencias en los otros. -Tambin puede eliminar un segmento contiguo de texto con un mtodo -uniforme. Muvase a un extremo de ese segmento de texto, y teclee C-@ +También puede eliminar un segmento contiguo de texto con un método +uniforme. Muévase a un extremo de ese segmento de texto, y teclee C-@ o C-SPC (cualquiera de los dos). (SPC es la barra espaciadora.) Luego, mueva el cursor al otro extremo del texto que desea eliminar. -Al hacerlo, Emacs resaltar el texto situado entre el cursor y la -posicin en la que tecle C-SPC. Finalmente, teclee C-w. Eso elimina +Al hacerlo, Emacs resaltará el texto situado entre el cursor y la +posición en la que tecleó C-SPC. Finalmente, teclee C-w. Eso elimina todo el texto entre las dos posiciones. ->> Mueva el cursor a la letra T del inicio del prrafo anterior. +>> Mueva el cursor a la letra T del inicio del párrafo anterior. >> Teclee C-SPC. Emacs debe mostrar el mensaje "Mark set" en la parte de abajo de la pantalla. ->> Mueva el cursor a la x en "extremo", en la segunda lnea del - prrafo. ->> Teclee C-w. Esto eliminar el texto que comienza desde la T, y +>> Mueva el cursor a la x en "extremo", en la segunda línea del + párrafo. +>> Teclee C-w. Esto eliminará el texto que comienza desde la T, y termina justo antes de la x. La diferencia entre "eliminar" y "borrar" es que el texto "eliminado" -puede ser reinsertado (en cualquier posicin), mientras que las cosas +puede ser reinsertado (en cualquier posición), mientras que las cosas "borradas" no pueden ser reinsertadas (sin embargo, es posible -deshacer el borrado; ver ms abajo). La reinsercin de texto +deshacer el borrado; ver más abajo). La reinserción de texto eliminado se llama "yanking" o "pegar". Generalmente, los comandos que pueden quitar mucho texto lo eliminan (para que pueda pegarlo de -nuevo) mientras que los comandos que quitan solo un carcter, o solo -lneas en blanco y espacios, borran (y por tanto no se puede pegar lo +nuevo) mientras que los comandos que quitan solo un carácter, o solo +líneas en blanco y espacios, borran (y por tanto no se puede pegar lo borrado). Si se normalmente, sin pasar un argumento, y C-d borran. Con un argumento, eliminan. ->> Mueva el cursor al comienzo de una lnea que no est vaca. - Luego teclee C-k para eliminar el texto de esa lnea. ->> Teclee C-k por segunda vez. Ver que elimina la nueva lnea que - sigue a esa lnea. +>> Mueva el cursor al comienzo de una línea que no esté vacía. + Luego teclee C-k para eliminar el texto de esa línea. +>> Teclee C-k por segunda vez. Verá que elimina la nueva línea que + sigue a esa línea. -Note que al teclear C-k una sola vez elimina el contenido de la lnea, -y un segundo C-k elimina la lnea misma, y hace que todas las otras -lneas se muevan hacia arriba. C-k trata un argumento numrico -especialmente: Elimina ese nmero de lneas y TAMBIN sus -contenidos. Esto no es una simple repeticin. C-u 2 C-k elimina dos -lneas y sus nuevas lneas, tecleando C-k dos veces no hace esto. +Note que al teclear C-k una sola vez elimina el contenido de la línea, +y un segundo C-k elimina la línea misma, y hace que todas las otras +líneas se muevan hacia arriba. C-k trata un argumento numérico +especialmente: Elimina ese número de líneas y TAMBIÉN sus +contenidos. Esto no es una simple repetición. C-u 2 C-k elimina dos +líneas y sus nuevas líneas, tecleando C-k dos veces no hace esto. Reinsertar texto eliminado se denomina "yanking" o "pegar". (Piense -en ello como pegar de nuevo, o traer de vuelta, algn texto que le fue +en ello como pegar de nuevo, o traer de vuelta, algún texto que le fue quitado.) Puede pegar el texto eliminado, ya sea el lugar en que fue eliminado, o en otra parte del buffer, o hasta en un archivo diferente. Puede pegar el texto varias veces, lo que hace varias -copias de l. Algunos editores se refieren a eliminar y reinsertar +copias de él. Algunos editores se refieren a eliminar y reinsertar como "cortar" y "pegar" (consulte el Glosario en el manual de Emacs). -El comando para pegar es C-y. Reinserta el ltimo texto eliminado, en -la posicin actual del cursor. +El comando para pegar es C-y. Reinserta el último texto eliminado, en +la posición actual del cursor. ->> Intntelo; teclee C-y para pegar de nuevo el texto. +>> Inténtelo; teclee C-y para pegar de nuevo el texto. Si hace varios C-k seguidos, todo el texto eliminado se guarda junto, -de manera que un C-y pegar todas las lneas al mismo tiempo. +de manera que un C-y pegará todas las líneas al mismo tiempo. >> Haga esto ahora, teclee C-k varias veces. Ahora para recuperar ese texto eliminado: ->> Teclee C-y. Luego baje el cursor unas pocas lneas y teclee C-y de +>> Teclee C-y. Luego baje el cursor unas pocas líneas y teclee C-y de nuevo. De esta forma puede copiar un texto. -Qu hacer si tiene algn texto que quiere pegar, y entonces elimina -otra cosa? C-y pegara la eliminacin ms reciente. Pero el texto -previo no est perdido. Puede regresar a ste usando el comando M-y. -Despus de haber tecleado C-y para conseguir la eliminacin ms -reciente, tecleando M-y reemplaza el texto pegado con la eliminacin -previa. Tecleando M-y una y otra vez traer las eliminaciones +¿Qué hacer si tiene algún texto que quiere pegar, y entonces elimina +otra cosa? C-y pegaría la eliminación más reciente. Pero el texto +previo no está perdido. Puede regresar a éste usando el comando M-y. +Después de haber tecleado C-y para conseguir la eliminación más +reciente, tecleando M-y reemplaza el texto pegado con la eliminación +previa. Tecleando M-y una y otra vez traerá las eliminaciones anteriores. Cuando haya encontrado el texto que buscaba, no tiene que -hacer nada para conservarlo. Slo siga con su edicin, dejando el -texto pegado en donde est. +hacer nada para conservarlo. Sólo siga con su edición, dejando el +texto pegado en donde está. Si teclea M-y suficientes veces, regresa al punto inicial (la -eliminacin ms reciente). +eliminación más reciente). ->> Elimine una lnea, muvase un poco, elimine otra lnea. - Luego teclee C-y para recuperar la segunda lnea eliminada. - Luego teclee M-y y ser reemplazado por la primera lnea eliminada. - Teclee ms veces M-y y vea lo que obtiene. Siga hacindolo hasta - que la segunda lnea eliminada regrese, y entonces unas pocas - ms. Si quiere, puede tratar de darle a M-y argumentos positivos y +>> Elimine una línea, muévase un poco, elimine otra línea. + Luego teclee C-y para recuperar la segunda línea eliminada. + Luego teclee M-y y será reemplazado por la primera línea eliminada. + Teclee más veces M-y y vea lo que obtiene. Siga haciéndolo hasta + que la segunda línea eliminada regrese, y entonces unas pocas + más. Si quiere, puede tratar de darle a M-y argumentos positivos y negativos. @@ -468,29 +468,29 @@ puede deshacer el cambio con el comando deshacer, C-/. Normalmente, C-/ deshace los cambios hechos por un comando; si repite -varias veces seguidas C-/, cada repeticin deshar un comando +varias veces seguidas C-/, cada repetición deshará un comando adicional. Pero hay dos excepciones: los comandos que no cambian el texto no cuentan (esto incluye los comandos de movimiento del cursor y de -desplazamiento), y los caracteres de autoinsercin se manejan +desplazamiento), y los caracteres de autoinserción se manejan usualmente en grupos de hasta 20 caracteres. (Esto es para reducir el -numero de C-/ que tenga que teclear para deshacer una insercin en +numero de C-/ que tenga que teclear para deshacer una inserción en el texto.) ->> Elimine esta lnea con C-k, despus teclee C-/ y debera +>> Elimine esta línea con C-k, después teclee C-/ y debería reaparecer. C-_ es un comando alternativo para deshacer; funciona igual que C-/. -En algunas terminales, al teclear C-/ en realidad enva C-_ a Emacs. -Tambin existe la alternativa de usar C-x u, que funciona exactamente -igual que C-/, pero es menos cmodo de teclear. +En algunas terminales, al teclear C-/ en realidad envía C-_ a Emacs. +También existe la alternativa de usar C-x u, que funciona exactamente +igual que C-/, pero es menos cómodo de teclear. -Un argumento numrico para C-/, C-_ o C-x u acta como un factor de -repeticin. +Un argumento numérico para C-/, C-_ o C-x u actúa como un factor de +repetición. Puede deshacer un texto borrado justo como puede deshacer el texto -eliminado. La distincin entre eliminar algo y borrar algo afecta en +eliminado. La distinción entre eliminar algo y borrar algo afecta en si puede pegarlo con C-y; no hay diferencia alguna para deshacer. @@ -498,73 +498,73 @@ ---------- Para que pueda hacer permanente el texto que edite, lo debe colocar en -un archivo. De otra manera, ste se perder cuando cierre Emacs. +un archivo. De otra manera, éste se perderá cuando cierre Emacs. Para poder poner su texto en un archivo, debe "encontrar" el archivo -antes de ingresar el texto. (Esto se llama tambin "visitar" el +antes de ingresar el texto. (Esto se llama también "visitar" el archivo.) Encontrar un archivo significa que puede ver su contenido dentro de Emacs. En cierta forma, es como si estuviera editando el archivo -mismo. Sin embargo los cambios que haga mediante Emacs no sern +mismo. Sin embargo los cambios que haga mediante Emacs no serán permanentes hasta que "guarde" el archivo. Esto es para evitar dejar un archivo a medio cambiar en el sistema cuando no quiera. Incluso -cuando guarde, Emacs dejar el archivo original bajo un nombre +cuando guarde, Emacs dejará el archivo original bajo un nombre cambiado en caso de que luego decida que sus cambios fueron un error. -Si mira cerca del final de la pantalla podr ver una lnea que -comienza con guiones, y empieza con " -:--- TUTORIAL.es" o algo as. +Si mira cerca del final de la pantalla podrá ver una línea que +comienza con guiones, y empieza con " -:--- TUTORIAL.es" o algo así. Esta parte de la pantalla normalmente muestra el nombre del archivo -que est visitando. En este momento est visitando su propia copia +que está visitando. En este momento está visitando su propia copia del tutorial de Emacs, que se llama "TUTORIAL.es". Cuando encuentre -un archivo con Emacs, el nombre de ese archivo aparecer en ese mismo +un archivo con Emacs, el nombre de ese archivo aparecerá en ese mismo punto. Una cosa especial acerca del comando para encontrar un archivo, es que -tendr que decir que nombre de archivo desea. Decimos que el comando +tendrá que decir que nombre de archivo desea. Decimos que el comando "lee un argumento" (en este caso, el argumento es el nombre del -archivo). Despus de teclear el comando: +archivo). Después de teclear el comando: C-x C-f Encontrar un archivo Emacs le pide que teclee el nombre del archivo. El nombre de archivo -que teclee aparece en la lnea final de la pantalla. A la lnea final +que teclee aparece en la línea final de la pantalla. A la línea final de la pantalla se la denomina minibuffer cuando se utiliza para este -tipo de entradas. Puede usar comandos de edicin ordinarios de Emacs +tipo de entradas. Puede usar comandos de edición ordinarios de Emacs para editar el nombre del archivo. -Mientras est ingresando el nombre del archivo (o cualquier otra +Mientras está ingresando el nombre del archivo (o cualquier otra entrada al minibuffer) puede cancelar el comando con C-g. >> Teclee C-x C-f, luego teclee C-g. Esto cancela el minibuffer, y - tambin cancela el comando C-x C-f que estaba usando el minibuffer. - As que no encontrar archivo alguno. + también cancela el comando C-x C-f que estaba usando el minibuffer. + Así que no encontrará archivo alguno. Cuando haya finalizado de ingresar el nombre del archivo, teclee para terminarlo. El minibuffer desaparece, y el comando C-x -C-f trabaja para encontrar el archivo que escogi. +C-f trabaja para encontrar el archivo que escogió. -En seguida aparecer el contenido del archivo en la pantalla, y puede +En seguida aparecerá el contenido del archivo en la pantalla, y puede editarlo. Cuando quiera que sus cambios sean permanentes, teclee el comando C-x C-s Guardar el archivo Esto copia el texto dentro de Emacs al archivo. La primera vez que -haga esto, Emacs renombrar el archivo original con un nuevo nombre -para que ste no se pierda. El nuevo nombre se hace agregando "~" al +haga esto, Emacs renombrará el archivo original con un nuevo nombre +para que éste no se pierda. El nuevo nombre se hace agregando "~" al final del nombre del archivo original. Cuando guardar haya terminado, -Emacs mostrar el nombre del archivo escrito. +Emacs mostrará el nombre del archivo escrito. >> Teclee C-x C-s TUTORIAL.es - Esto guardar el tutorial en un archivo llamado TUTORIAL.es, y - mostrar "Wrote ...TUTORIAL.es" al final de la pantalla. + Esto guardará el tutorial en un archivo llamado TUTORIAL.es, y + mostrará "Wrote ...TUTORIAL.es" al final de la pantalla. -Puede encontrar un archivo existente, para verlo o editarlo. Tambin -puede hacerlo con un archivo que no exista. sta es la forma de crear -un archivo en Emacs: encuentre el archivo, que est inicialmente vaco, +Puede encontrar un archivo existente, para verlo o editarlo. También +puede hacerlo con un archivo que no exista. Ésta es la forma de crear +un archivo en Emacs: encuentre el archivo, que está inicialmente vacío, luego comience a insertar el texto para ese archivo. Cuando invoque -"guardar" el archivo, Emacs crear realmente el archivo con el texto -que ha insertado. De ah en adelante, puede considerar que est +"guardar" el archivo, Emacs creará realmente el archivo con el texto +que ha insertado. De ahí en adelante, puede considerar que está editando un archivo existente. @@ -572,8 +572,8 @@ --------- Si visita un segundo archivo con C-x C-f, el primer archivo permanece -dentro de Emacs. Puede volver a el encontrndolo de nuevo con C-x -C-f. De esta forma puede mantener un gran nmero de archivos dentro +dentro de Emacs. Puede volver a el encontrándolo de nuevo con C-x +C-f. De esta forma puede mantener un gran número de archivos dentro de Emacs. Emacs almacena cada texto del archivo dentro de un objeto llamado @@ -585,97 +585,97 @@ >> Pruebe C-x C-b ahora. -Vea como cada buffer tiene un nombre, y adems puede tener un nombre +Vea como cada buffer tiene un nombre, y además puede tener un nombre de archivo para el archivo que contiene. CUALQUIER texto que vea en -una ventana de Emacs es siempre parte de algn buffer. +una ventana de Emacs es siempre parte de algún buffer. >> Teclee C-x 1 para deshacerse de la lista de buffers. -Cuando tenga varios buffers, solo uno de ellos es "actual" en algn +Cuando tenga varios buffers, solo uno de ellos es "actual" en algún momento. Ese buffer es el que actualmente edita. Si quiere editar -otro buffer, necesita "cambiar" a l. Si quiere cambiar a un buffer +otro buffer, necesita "cambiar" a él. Si quiere cambiar a un buffer que corresponde a un archivo, puede hacerlo visitando el archivo de -nuevo con C-x C-f. Pero existe una manera ms rpida: use el comando +nuevo con C-x C-f. Pero existe una manera más rápida: use el comando C-x b. En ese comando, necesita teclear el nombre de buffer. >> Cree un archivo llamado "foo" tecleando C-x C-f foo . - Despus teclee C-x b TUTORIAL.es para regresar a este + Después teclee C-x b TUTORIAL.es para regresar a este tutorial. -La mayora del tiempo el nombre del buffer es el mismo que el nombre +La mayoría del tiempo el nombre del buffer es el mismo que el nombre del archivo (sin la parte del directorio del archivo). Sin embargo, -esto no es as siempre. La lista de buffers que hace con C-x C-b +esto no es así siempre. La lista de buffers que hace con C-x C-b muestra el nombre de cada buffer y de su archivo correspondiente. Algunos buffers no corresponden a un archivo. El buffer llamado "*Buffer List*", que contiene la lista de buffers que ha creado con C-x C-b, no tiene archivo. Este buffer TUTORIAL.es al principio no -tena archivo, pero ahora ya s, porque en la seccin anterior tecle -C-x C-s y lo guard en un archivo. +tenía archivo, pero ahora ya sí, porque en la sección anterior tecleó +C-x C-s y lo guardó en un archivo. El buffer llamado "*Messages*" tampoco tiene un archivo correspondiente. Este buffer contiene los mensajes que han aparecido -en la lnea de abajo durante su sesin de Emacs. +en la línea de abajo durante su sesión de Emacs. >> Teclee C-x b *Messages* para ver el buffer de mensajes. Luego teclee C-x b TUTORIAL para regresar a este tutorial. Si hace cambios al texto de un archivo, y luego encuentra otro -archivo, esto no guarda el primer archivo. Sus cambios permanecern -dentro de Emacs en ese buffer del archivo. La creacin o edicin del -segundo buffer de archivo no afecta al primero. Esto es muy til, -pero tambin significa que necesita una forma conveniente para guardar -el archivo del primer buffer. Tener que volver a l para guardarlo -con C-x C-s sera una molestia. Por tanto, tenemos +archivo, esto no guarda el primer archivo. Sus cambios permanecerán +dentro de Emacs en ese buffer del archivo. La creación o edición del +segundo buffer de archivo no afecta al primero. Esto es muy útil, +pero también significa que necesita una forma conveniente para guardar +el archivo del primer buffer. Tener que volver a él para guardarlo +con C-x C-s sería una molestia. Por tanto, tenemos C-x s Guardar algunos buffers C-x s le pregunta sobre cada buffer que contenga cambios que no haya guardada. Le pregunta, por cada buffer, si quiere guardarlo o no. ->> Inserte una lnea de texto, luego teclee C-x s. - Debera preguntarle si desea guardar el buffer llamado TUTORIAL.es. +>> Inserte una línea de texto, luego teclee C-x s. + Debería preguntarle si desea guardar el buffer llamado TUTORIAL.es. Conteste si a la pregunta tecleando "y". * EXTENDER EL CONJUNTO DE COMANDOS ---------------------------------- -Hay muchsimos ms comandos de Emacs que los que podran asignarse a +Hay muchísimos más comandos de Emacs que los que podrían asignarse a todos los caracteres control y meta. Emacs puede darle la vuelta a -esto usando el comando X (eXtendido). ste viene de dos formas: +esto usando el comando X (eXtendido). Éste viene de dos formas: - C-x Carcter eXtendido. Seguido por un carcter. + C-x Carácter eXtendido. Seguido por un carácter. M-x Comando eXtendido por nombre. Seguido por un nombre largo. -Estos comandos son generalmente tiles pero menos usados que los +Estos comandos son generalmente útiles pero menos usados que los comandos que ha aprendido hasta ahora. Ya ha visto dos: los comandos de archivo C-x C-f para Encontrar y C-x C-s para Guardar. Otro -ejemplo es el comando para terminar la sesin de Emacs: se trata del +ejemplo es el comando para terminar la sesión de Emacs: se trata del comando C-x C-c. (No se preocupe por perder los cambios que haya hecho; C-x C-c ofrece guardar cada archivo alterado antes de finalizar Emacs.) -Si est utilizando una pantalla grfica, no necesita ningn comando -especial para cambiar de Emacs a otra aplicacin. Puede hacerlo con -el ratn, o mediante el gestor de ventanas. Sin embargo, si est -usando una terminal que solo puede mostrar una aplicacin a la vez, -tendr que "suspender" Emacs para poder acceder a otras aplicaciones. +Si está utilizando una pantalla gráfica, no necesita ningún comando +especial para cambiar de Emacs a otra aplicación. Puede hacerlo con +el ratón, o mediante el gestor de ventanas. Sin embargo, si está +usando una terminal que solo puede mostrar una aplicación a la vez, +tendrá que "suspender" Emacs para poder acceder a otras aplicaciones. C-z es el comando para salir de Emacs *temporalmente*: para que pueda -regresar a la misma sesin de Emacs despus. Cuando Emacs est -ejecutndose en una terminal, C-z "suspende" Emacs; esto es, se -regresa al intrprete de comandos pero no se destruye Emacs. En los -intrpretes de comandos ms comunes, puede reanudar Emacs con el +regresar a la misma sesión de Emacs después. Cuando Emacs está +ejecutándose en una terminal, C-z "suspende" Emacs; esto es, se +regresa al intérprete de comandos pero no se destruye Emacs. En los +intérpretes de comandos más comunes, puede reanudar Emacs con el comando `fg' o con `%emacs'. -El momento para usar C-x C-c es cuando est listo para salir del -sistema. Es adems el paso correcto para salir de un Emacs invocado -para editar algo rpidamente, como por ejemplo desde un programa de -gestin de correo. +El momento para usar C-x C-c es cuando está listo para salir del +sistema. Es además el paso correcto para salir de un Emacs invocado +para editar algo rápidamente, como por ejemplo desde un programa de +gestión de correo. -Existen muchos comandos C-x. He aqu la lista de los que ya ha +Existen muchos comandos C-x. He aquí la lista de los que ya ha aprendido: C-x C-f Encontrar archivo @@ -687,14 +687,14 @@ C-x 1 Borrar todo menos una ventana C-x u Deshacer -Los comandos eXtendidos por nombre son comandos que se utilizan an -con menos frecuencia, o nicamente en ciertos modos. Un ejemplo es el +Los comandos eXtendidos por nombre son comandos que se utilizan aún +con menos frecuencia, o únicamente en ciertos modos. Un ejemplo es el comando replace-string, el cual substituye una cadena de caracteres por otra en todo el buffer. Cuando teclea M-x, Emacs le pregunta al final de la pantalla con M-x y debe escribir el nombre del comando; en este caso "replace-string". Solo teclee "repl s" y Emacs -completar el nombre. ( es la tecla del tabulador, que -habitualment est situada sobre la tecla de bloquear maysculas o la +completará el nombre. ( es la tecla del tabulador, que +habitualmenté está situada sobre la tecla de bloquear mayúsculas o la de shift, en el lado izquierdo del teclado.) Para aceptar el comando y ejecutarlo, pulse . @@ -702,224 +702,224 @@ caracteres a reemplazar, y la cadena de caracteres para reemplazarla. Debe terminar cada argumento con . ->> Mueva el cursor hacia la lnea en blanco dos lneas abajo de sta. - A continuacin escriba +>> Mueva el cursor hacia la línea en blanco dos líneas abajo de ésta. + A continuación escriba M-x repl scambiadoalterado. - Note cmo ha cambiado la lnea: ha substituido la palabra - "cambiado" por "alterado" en cada ocurrencia, despus de la - posicin inicial del cursor. + Note cómo ha cambiado la línea: ha substituido la palabra + "cambiado" por "alterado" en cada ocurrencia, después de la + posición inicial del cursor. * AUTO GUARDADO --------------- -Si ha hecho cambios en un archivo, pero no los ha guardado, stos -podran perderse si su computadora falla. Para protegerlo de esto, -Emacs peridicamente escribe un archivo "auto guardado" para cada -archivo que est editando. El nombre del archivo auto guardado tiene +Si ha hecho cambios en un archivo, pero no los ha guardado, éstos +podrían perderse si su computadora falla. Para protegerlo de esto, +Emacs periódicamente escribe un archivo "auto guardado" para cada +archivo que está editando. El nombre del archivo auto guardado tiene un # al principio y al final; por ejemplo, si su archivo se llama "hola.c", su archivo auto guardado es "#hola.c#". Cuando guarda por -la va normal, Emacs borra su archivo de auto guardado. +la vía normal, Emacs borra su archivo de auto guardado. -Si la computadora falla, puede recuperar su edicin de auto guardado +Si la computadora falla, puede recuperar su edición de auto guardado encontrando el archivo normal (el archivo que estuvo editando, no el archivo de auto guardar) y entonces tecleando M-x recover-file -. Cuando le pregunte por la confirmacin, teclee yes -para seguir adelante y recuperar la informacin de auto guardado. - - -* REA DE ECO +. Cuando le pregunte por la confirmación, teclee yes +para seguir adelante y recuperar la información de auto guardado. + + +* ÁREA DE ECO ------------- -Si Emacs ve que usted est tecleando comandos de multicaracteres -lentamente, se los muestra al final de la pantalla en un rea llamada -"rea de eco". El rea de eco contiene la lnea final de la pantalla. - - -* LNEA DE MODO +Si Emacs ve que usted está tecleando comandos de multicaracteres +lentamente, se los muestra al final de la pantalla en un área llamada +"área de eco". El área de eco contiene la línea final de la pantalla. + + +* LÍNEA DE MODO --------------- -La lnea inmediatamente encima del rea de eco recibe el nombre de -"lnea de modo" o "mode line". La lnea de modo dice algo as: +La línea inmediatamente encima del área de eco recibe el nombre de +"línea de modo" o "mode line". La línea de modo dice algo así: -:**- TUTORIAL.es 63% L749 (Fundamental) -Esta lnea da informacin til acerca del estado de Emacs y del texto -que est editando. - -Ya sabe qu significa el nombre del archivo: es el archivo que usted -ha encontrado. NN% indica su posicin actual en el texto; esto -significa que NN por ciento del texto est encima de la parte superior -de la pantalla. Si el principio del archivo est en la pantalla, ste -dir "Top" en vez de " 0%". Si el final del texto est en la -pantalla, dir "Bot". Si est mirando un texto tan pequeo que cabe -entero en la pantalla, el modo de lnea dir "All". - -La L y los dgitos sealan la posicin de otra forma: indican el -nmero de lnea actual del punto. +Esta línea da información útil acerca del estado de Emacs y del texto +que está editando. + +Ya sabe qué significa el nombre del archivo: es el archivo que usted +ha encontrado. NN% indica su posición actual en el texto; esto +significa que NN por ciento del texto está encima de la parte superior +de la pantalla. Si el principio del archivo está en la pantalla, éste +dirá "Top" en vez de " 0%". Si el final del texto está en la +pantalla, dirá "Bot". Si está mirando un texto tan pequeño que cabe +entero en la pantalla, el modo de línea dirá "All". + +La L y los dígitos señalan la posición de otra forma: indican el +número de línea actual del punto. Los asteriscos cerca del frente significan que usted ha hecho cambios -al texto. Inmediatamente despus que visite o guarde un archivo, esa -parte de la lnea de modo no muestra asteriscos, solo guiones. +al texto. Inmediatamente después que visite o guarde un archivo, esa +parte de la línea de modo no muestra asteriscos, solo guiones. -La parte de la lnea de modo dentro de los parntesis es para -indicarle en qu modo de edicin est. El modo por omisin es -Fundamental, el cual est usando ahora. ste es un ejemplo de un +La parte de la línea de modo dentro de los paréntesis es para +indicarle en qué modo de edición está. El modo por omisión es +Fundamental, el cual está usando ahora. Éste es un ejemplo de un "modo mayor". -Emacs tiene diferentes modos mayores. Algunos estn hechos para +Emacs tiene diferentes modos mayores. Algunos están hechos para editar diferentes lenguajes y/o clases de texto, tales como modo de Lisp, modo de Texto, etc. En cualquier momento uno y solo un modo -mayor est activo, y su nombre siempre se puede encontrar en la lnea -de modo, justo en donde "Fundamental" est ahora. +mayor está activo, y su nombre siempre se puede encontrar en la línea +de modo, justo en donde "Fundamental" está ahora. -Cada modo mayor hace que algunos comandos acten diferente. Por +Cada modo mayor hace que algunos comandos actúen diferente. Por ejemplo, hay comandos para crear comentarios en un programa, y como -cada lenguaje de programacin tiene una idea diferente de cmo debe +cada lenguaje de programación tiene una idea diferente de cómo debe verse un comentario, cada modo mayor tiene que insertar comentarios de forma distinta. Cada modo mayor es el nombre de un comando extendido, que es como puede cambiar a ese modo. Por ejemplo, M-x fundamental-mode es un comando para cambiar al modo fundamental. -Si va a editar un texto de algn lenguaje humano, como este archivo, -debera usar el modo de texto. +Si va a editar un texto de algún lenguaje humano, como este archivo, +debería usar el modo de texto. >> Teclee M-x text-mode . No se preocupe, ninguno de los comandos de Emacs que ha aprendido cambia de manera significativa. Pero puede observar que M-f y M-b -tratan los apstrofes como parte de las palabras. Previamente, en -modo Fundamental, M-f y M-b trataban los apstrofes como separadores +tratan los apóstrofes como parte de las palabras. Previamente, en +modo Fundamental, M-f y M-b trataban los apóstrofes como separadores de palabras. Los modos mayores normalmente hacen cambios sutiles como el anterior: -la mayora de comandos hacen "el mismo trabajo" en cada modo mayor, +la mayoría de comandos hacen "el mismo trabajo" en cada modo mayor, pero funcionan de forma un poco diferente. -Para ver la documentacin del modo mayor actual, teclee C-h m. - ->> Mueva el cursor a la lnea siguiente a la actual. - ->> Use C-l C-l para traer esta lnea a la parte superior de la +Para ver la documentación del modo mayor actual, teclee C-h m. + +>> Mueva el cursor a la línea siguiente a la actual. + +>> Use C-l C-l para traer esta línea a la parte superior de la pantalla. >> Teclee C-h m, para ver como el modo de Texto difiere del modo Fundamental. ->> Teclee C-x 1 para eliminar la documentacin de la pantalla. +>> Teclee C-x 1 para eliminar la documentación de la pantalla. -Los modos mayores se llaman as porque tambin hay modos menores. Los +Los modos mayores se llaman así porque también hay modos menores. Los modos menores no son alternativas para los modos mayores, solo -modificaciones menores de stos. Cada modo menor puede ser activado o -desactivado por s mismo, independiente de todos los otros modos +modificaciones menores de éstos. Cada modo menor puede ser activado o +desactivado por sí mismo, independiente de todos los otros modos menores, e independiente de su modo mayor. Por tanto, puede no usar -modos menores, o solamente uno, o cualquier combinacin de varios +modos menores, o solamente uno, o cualquier combinación de varios modos menores. -Un modo menor que es muy til, especialmente para editar textos en -espaol, es el modo Auto Fill. Cuando este modo est activado, Emacs -rompe la lnea entre palabras automticamente siempre que inserte -texto y la lnea sea demasiado ancha. +Un modo menor que es muy útil, especialmente para editar textos en +español, es el modo Auto Fill. Cuando este modo está activado, Emacs +rompe la línea entre palabras automáticamente siempre que inserte +texto y la línea sea demasiado ancha. Puede activar el modo Auto Fill al hacer M-x auto-fill-mode . -Cuando el modo est activado, puede desactivarlo nuevamente usando M-x -auto-fill-mode . Si el modo est desactivado, este comando lo -activa, y si el modo est activado, este comando lo desactiva. +Cuando el modo esté activado, puede desactivarlo nuevamente usando M-x +auto-fill-mode . Si el modo está desactivado, este comando lo +activa, y si el modo está activado, este comando lo desactiva. Decimos que el comando "cambia el modo". ->> teclee M-x auto-fill-mode ahora. Luego inserte una lnea - de "asdf " repetidas veces hasta que la vea dividida en dos lneas. - Debe intercalar espacios porque Auto Fill slo rompe lneas en los +>> teclee M-x auto-fill-mode ahora. Luego inserte una línea + de "asdf " repetidas veces hasta que la vea dividida en dos líneas. + Debe intercalar espacios porque Auto Fill sólo rompe líneas en los espacios. -El margen est normalmente puesto en 70 caracteres, pero puede +El margen está normalmente puesto en 70 caracteres, pero puede cambiarlo con el comando C-x f. Debe indicar el margen deseado como -un argumento numrico. +un argumento numérico. >> Teclee C-x f con un argumento de 20. (C-u 2 0 C-x f). Luego - teclee algn texto y vea como Emacs lo parte en lneas de 20 - caracteres. A continuacin ponga de nuevo el margen a 70 usando + teclee algún texto y vea como Emacs lo parte en líneas de 20 + caracteres. A continuación ponga de nuevo el margen a 70 usando otra vez C-x f. -Si hace cambios en el medio de un prrafo, el modo Auto Fill no lo -rellenar por usted. -Para rellenar el prrafo, teclee M-q (META-q) con el cursor dentro de -ese prrafo. +Si hace cambios en el medio de un párrafo, el modo Auto Fill no lo +rellenará por usted. +Para rellenar el párrafo, teclee M-q (META-q) con el cursor dentro de +ese párrafo. ->> Mueva el cursor al prrafo anterior y teclee M-q. +>> Mueva el cursor al párrafo anterior y teclee M-q. * BUSCAR -------- -Emacs puede hacer bsquedas de cadenas (una "cadena" es un grupo de -caracteres contiguos) hacia adelante a travs del texto o hacia atrs -en el mismo. La bsqueda de una cadena es un comando de movimiento de -cursor; mueve el cursor al prximo lugar donde esa cadena aparece. - -El comando de bsqueda de Emacs es "incremental". Esto significa que -la bsqueda ocurre mientras teclea la cadena para buscarla. - -El comando para iniciar una bsqueda es C-s para bsqueda hacia -adelante, y C-r para la bsqueda hacia atrs. PERO ESPERE! No los -intente an. - -Cuando teclee C-s ver que la cadena "I-search" aparece como una -peticin en el rea de eco. Esto le indica que Emacs est en lo que -se conoce como bsqueda incremental, esperando que teclee lo que -quiere buscar. termina una bsqueda. - ->> Ahora teclee C-s para comenzar la bsqueda. LENTAMENTE, una letra - a la vez, teclee la palabra 'cursor', haciendo pausa despus de - cada carcter para notar lo que pasa con el cursor. +Emacs puede hacer búsquedas de cadenas (una "cadena" es un grupo de +caracteres contiguos) hacia adelante a través del texto o hacia atrás +en el mismo. La búsqueda de una cadena es un comando de movimiento de +cursor; mueve el cursor al próximo lugar donde esa cadena aparece. + +El comando de búsqueda de Emacs es "incremental". Esto significa que +la búsqueda ocurre mientras teclea la cadena para buscarla. + +El comando para iniciar una búsqueda es C-s para búsqueda hacia +adelante, y C-r para la búsqueda hacia atrás. ¡PERO ESPERE! No los +intente aún. + +Cuando teclee C-s verá que la cadena "I-search" aparece como una +petición en el área de eco. Esto le indica que Emacs está en lo que +se conoce como búsqueda incremental, esperando que teclee lo que +quiere buscar. termina una búsqueda. + +>> Ahora teclee C-s para comenzar la búsqueda. LENTAMENTE, una letra + a la vez, teclee la palabra 'cursor', haciendo pausa después de + cada carácter para notar lo que pasa con el cursor. Ahora ha buscado "cursor", una vez. >> Teclee C-s de nuevo, para buscar la siguiente ocurrencia de "cursor". >> Ahora teclee cuatro veces y vea como se mueve el cursor. ->> Teclee para terminar la bsqueda. +>> Teclee para terminar la búsqueda. -Vi lo que ocurri? Emacs, en una bsqueda incremental, trata de ir +¿Vió lo que ocurrió? Emacs, en una búsqueda incremental, trata de ir a la ocurrencia de la cadena que ha tecleado hasta el momento. Para -ir a la prxima ocurrencia de 'cursor' solo teclee C-s de nuevo. Si -tal ocurrencia no existe, Emacs pita y le dice que la bsqueda actual -est fallando ("failing"). C-g tambin termina la bsqueda. +ir a la próxima ocurrencia de 'cursor' solo teclee C-s de nuevo. Si +tal ocurrencia no existe, Emacs pita y le dice que la búsqueda actual +está fallando ("failing"). C-g también termina la búsqueda. -Si se encuentra en medio de una bsqueda incremental y teclea , -la bsqueda "vuelve" a un punto anterior. Si teclea justo -despus de teclear C-s para avanzar hasta la siguiente ocurrencia de +Si se encuentra en medio de una búsqueda incremental y teclea , +la búsqueda "vuelve" a un punto anterior. Si teclea justo +después de teclear C-s para avanzar hasta la siguiente ocurrencia de la cadena buscada, el cursor retrocede a una ocurrencia previa. Si no -hay ocurrencias previas, borra el ltimo carcter de la cadena +hay ocurrencias previas, borra el último carácter de la cadena buscada. Por ejemplo, suponga que ha tecleado "c", para buscar la -primera ocurrencia de "c". Ahora, si teclea "u", el cursor se mover +primera ocurrencia de "c". Ahora, si teclea "u", el cursor se moverá a la primera ocurrencia de "cu". Ahora teclee . Esto borra la "u" de la cadena buscada, y el cursor vuelve a la primera ocurrencia de "c". -Si est en medio de una bsqueda y teclea un carcter control o meta +Si está en medio de una búsqueda y teclea un carácter control o meta (con algunas pocas excepciones: los caracteres que son especiales en -una bsqueda, tales como C-s y C-r), la bsqueda termina. +una búsqueda, tales como C-s y C-r), la búsqueda termina. -C-s inicia una exploracin que busca alguna ocurrencia de la cadena -buscada DESPUS de la posicin actual del cursor. Si quiere buscar +C-s inicia una exploración que busca alguna ocurrencia de la cadena +buscada DESPUÉS de la posición actual del cursor. Si quiere buscar algo anterior en el texto, teclee en cambio C-r. Todo lo que hemos -dicho sobre C-s tambin se aplica a C-r, excepto que la direccin de -la bsqueda se invierte. - - -* MLTIPLES VENTANAS +dicho sobre C-s también se aplica a C-r, excepto que la dirección de +la búsqueda se invierte. + + +* MÚLTIPLES VENTANAS -------------------- -Una de las caractersticas agradables de Emacs es que se puede mostrar -ms de una ventana en la pantalla al mismo tiempo. (Note que Emacs -usa el trmino "marcos", descrito en la siguiente seccin, para +Una de las características agradables de Emacs es que se puede mostrar +más de una ventana en la pantalla al mismo tiempo. (Note que Emacs +usa el término "marcos", descrito en la siguiente sección, para referirse a lo que otras aplicaciones llaman "ventanas". El manual de -Emacs contiene un Glosario de trminos.) +Emacs contiene un Glosario de términos.) ->> Mueva el cursor a esta lnea y teclee C-l C-l. +>> Mueva el cursor a esta línea y teclee C-l C-l. >> Ahora teclee C-x 2 que divide la pantalla en dos ventanas. - Ambas ventanas muestran este tutorial. El cursor de edicin + Ambas ventanas muestran este tutorial. El cursor de edición permanece en la ventana superior. >> Teclee C-M-v para desplazar la ventana inferior. @@ -932,174 +932,174 @@ >> Teclee C-x o de nuevo para mover el cursor de vuelta a la ventana superior. - El cursor en la ventana superior est justo donde estaba antes. + El cursor en la ventana superior está justo donde estaba antes. Puede continuar usando C-x o para cambiar entre las ventanas. La -"ventana seleccionada", donde tiene lugar casi toda la edicin, es la -que tiene un cursor muy visible que parpadea cuando usted no est -tecleando. Las otras ventanas tienen sus propia posicin del cursor; -si est ejecutando Emacs en una pantalla grfica, esos cursores se -muestran como rectngulos vacos que no parpadean. +"ventana seleccionada", donde tiene lugar casi toda la edición, es la +que tiene un cursor muy visible que parpadea cuando usted no está +tecleando. Las otras ventanas tienen sus propia posición del cursor; +si está ejecutando Emacs en una pantalla gráfica, esos cursores se +muestran como rectángulos vacíos que no parpadean. -El comando C-M-v es muy til cuando est editando un texto en una +El comando C-M-v es muy útil cuando está editando un texto en una ventana y usando la otra ventana como referencia. Sin moverse de la ventana seleccionada, puede desplazar el texto de la otra ventana con C-M-v. -C-M-v es un ejemplo de un carcter CONTROL-META. Si tiene una tecla +C-M-v es un ejemplo de un carácter CONTROL-META. Si tiene una tecla META (o Alt), puede teclear C-M-v pulsando a la vez CONTROL y META -mientras teclea v. No importa qu tecla "vaya primero", CONTROL o -META, porque las dos teclas actan modificando los caracteres que +mientras teclea v. No importa qué tecla "vaya primero", CONTROL o +META, porque las dos teclas actúan modificando los caracteres que teclea. -Si no tiene una tecla META, y en vez de eso usa ESC, el orden s +Si no tiene una tecla META, y en vez de eso usa ESC, el orden sí importa: debe teclear ESC seguido de Control-v, porque Control-ESC v -no funcionar. Esto es porque ESC es un carcter que tiene valor por -s mismo, no es una tecla modificadora. +no funcionará. Esto es porque ESC es un carácter que tiene valor por +sí mismo, no es una tecla modificadora. >> Teclee C-x 1 (en la ventana de arriba) para deshacerse de la ventana de abajo. -(Si hubiera tecleado C-x 1 en la ventana inferior, esto eliminara la -superior. Piense en este comando como "mantener slo una +(Si hubiera tecleado C-x 1 en la ventana inferior, esto eliminaría la +superior. Piense en este comando como "mantener sólo una ventana--aquella en la cual estoy.") -No tiene por qu mostrarse el mismo buffer en ambas ventanas. Si usa +No tiene por qué mostrarse el mismo buffer en ambas ventanas. Si usa C-x C-f para encontrar un archivo en una ventana, la otra ventana no cambia. Puede encontrar un archivo en cada ventana independientemente. -Aqu hay otra forma para usar dos ventanas para mostrar dos cosas +Aquí hay otra forma para usar dos ventanas para mostrar dos cosas diferentes: >> Teclee C-x 4 C-f seguido del nombre de uno de sus archivos. Finalice con . Vea que el archivo especificado aparece en - la ventana inferior. El cursor v all tambin. + la ventana inferior. El cursor vá allá también. >> Teclee C-x o para regresar a la ventana superior, y C-x 1 para borrar la ventana inferior. -* MLTIPLES MARCOS +* MÚLTIPLES MARCOS ------------------ -Emacs puede crear tambin mltiples "marcos". Marco es como +Emacs puede crear también múltiples "marcos". Marco es como denominamos a un grupo de ventanas, junto con sus menus, barras de -desplazamiento, reas de eco, etc. En entornos grficos, lo que Emacs +desplazamiento, áreas de eco, etc. En entornos gráficos, lo que Emacs denomina "marco" es lo que otras aplicaciones llaman "ventana". En -entornos grficos, es posible mostrar varios marcos al mismo tiempo. +entornos gráficos, es posible mostrar varios marcos al mismo tiempo. En una terminal, solo se puede mostrar un marco a la vez. >> Teclee M-x make-frame . - En la pantalla aparecer un nuevo marco. + En la pantalla aparecerá un nuevo marco. -En el nuevo marco puede hacer todo lo que haca en el marco original. +En el nuevo marco puede hacer todo lo que hacía en el marco original. El primer marco no tiene nada de especial. >> Teclee M-x delete-frame . Esto destruye el marco seleccionado. -Tambin puede destruir un marco mediante el mtodo normal que ofrezca -el entorno grfico (a menudo, pinchando con el ratn en un botn +También puede destruir un marco mediante el método normal que ofrezca +el entorno gráfico (a menudo, pinchando con el ratón en un botón etiquetado como "X" en alguna de las esquinas superiores del marco). -Si al hacer eso destruye el ltimo marco de Emacs, la aplicacin +Si al hacer eso destruye el último marco de Emacs, la aplicación termina. -* NIVELES RECURSIVOS DE EDICIN +* NIVELES RECURSIVOS DE EDICIÓN -------------------------------- -Algunas veces entrar a lo que es llamado un "nivel recursivo de -edicin". Esto se indica en la lnea de modo mediante corchetes en la -lnea de modo, rodeando los parntesis del nombre del modo mayor. Por +Algunas veces entrará a lo que es llamado un "nivel recursivo de +edición". Esto se indica en la línea de modo mediante corchetes en la +línea de modo, rodeando los paréntesis del nombre del modo mayor. Por ejemplo, probablemente vea [(Fundamental)] en vez de (Fundamental). -Para salir de los niveles recursivos de edicin, teclee ESC ESC ESC. -ste es un comando de "salida" para todo propsito. Tambin lo puede +Para salir de los niveles recursivos de edición, teclee ESC ESC ESC. +Éste es un comando de "salida" para todo propósito. También lo puede usar para eliminar ventanas extras, y salir del minibuffer. >> Teclee M-x para entrar a un minibuffer; luego teclee ESC ESC ESC para salir. No se puede usar C-g para salir de los "niveles recursivos de -edicin". Esto es porque C-g es usado para cancelar comandos y -argumentos DENTRO del nivel recursivo de edicin. +edición". Esto es porque C-g es usado para cancelar comandos y +argumentos DENTRO del nivel recursivo de edición. * CONSEGUIR MAS AYUDA --------------------- -En este tutorial hemos tratado de ofrecer suficiente informacin para -que empiece a usar Emacs. Hay tanto disponible en Emacs que sera -imposible explicar todo aqu. Sin embargo, quiz desee aprender ms -sobre Emacs, ya que tiene muchas otras caractersticas tiles. Emacs -provee comandos para leer documentacin acerca de los comandos de -Emacs. Todos estos comandos de "ayuda" comienzan con el carcter -Control-h, que es llamado "el carcter de Ayuda (Help)". +En este tutorial hemos tratado de ofrecer suficiente información para +que empiece a usar Emacs. Hay tanto disponible en Emacs que sería +imposible explicar todo aquí. Sin embargo, quizá desee aprender más +sobre Emacs, ya que tiene muchas otras características útiles. Emacs +provee comandos para leer documentación acerca de los comandos de +Emacs. Todos estos comandos de "ayuda" comienzan con el carácter +Control-h, que es llamado "el carácter de Ayuda (Help)". -Para usar las funciones de ayuda, teclee el carcter C-h, y luego un -carcter que especifica qu tipo de ayuda quiere. Si est REALMENTE -perdido teclee C-h ? y Emacs le dir qu tipo de ayuda puede +Para usar las funciones de ayuda, teclee el carácter C-h, y luego un +carácter que especifica qué tipo de ayuda quiere. Si está REALMENTE +perdido teclee C-h ? y Emacs le dirá qué tipo de ayuda puede ofrecerle. Si ha tecleado C-h y decide que no quiere ninguna ayuda, teclee C-g para cancelarlo. (Si C-h no muestra un mensaje de ayuda en el final de la pantalla, intente teclear la tecla F1 o, en su lugar, M-x help .) -La funcin de AYUDA ms bsica es C-h c. Teclee C-h, el carcter c y -un carcter de comando o secuencia de comando; Emacs le mostrar -una descripcin muy breve del comando. +La función de AYUDA más básica es C-h c. Teclee C-h, el carácter c y +un carácter de comando o secuencia de comando; Emacs le mostrará +una descripción muy breve del comando. >> Teclee C-h c C-p. El mensaje debe ser algo como C-p runs the command previous-line -Esto le dice el "nombre de la funcin". Ya que los nombres de las +Esto le dice el "nombre de la función". Ya que los nombres de las funciones se eligen para indicar lo que hace el comando, pueden servir -como una breve documentacin: suficiente para recordarle los comandos +como una breve documentación: suficiente para recordarle los comandos que ha aprendido. -Los comandos de mltiples caracteres tales como C-x C-s y (s no tiene -las teclas META o EDIT o ALT) v tambin estn permitidos despus +Los comandos de múltiples caracteres tales como C-x C-s y (sí no tiene +las teclas META o EDIT o ALT) v también están permitidos después de C-h c. -Para conseguir ms informacin sobre un comando use C-h k en vez de +Para conseguir más información sobre un comando use C-h k en vez de C-h c. >> Teclee C-h k C-p. -Esto muestra la documentacin de la funcin, al igual que el nombre, +Esto muestra la documentación de la función, al igual que el nombre, en una ventana de Emacs. Cuando haya terminado de leer el resultado, teclee C-x 1 para deshacerse de la ventana. No tiene que hacer esto ahora. Puede hacer algunas ediciones mientras se refiere al texto de ayuda, y entonces teclear C-x 1. -Aqu hay algunas otras opciones tiles de C-h: +Aquí hay algunas otras opciones útiles de C-h: - C-h f Describe una funcin. Usted teclea el nombre de la - funcin. + C-h f Describe una función. Usted teclea el nombre de la + función. >> Intente teclear C-h f previous-line . - Esto muestra toda la informacin que Emacs tiene sobre la funcin + Esto muestra toda la información que Emacs tiene sobre la función que implementa el comando C-p -Un comando similar, C-h v, muestra documentacin de las variables, +Un comando similar, C-h v, muestra documentación de las variables, incluyendo los valores que pueda poner para adaptar el comportamiento -de Emacs. Deber teclear el nombre de la variable cuando Emacs +de Emacs. Deberá teclear el nombre de la variable cuando Emacs pregunte por ella. - C-h a Comando Apropos. Teclee una palabra y Emacs har una + C-h a Comando Apropos. Teclee una palabra y Emacs hará una lista de todos los comandos que contengan esa palabra. Todos estos comandos pueden ser invocados con META-x. - Para algunos comandos, el Comando Apropos tambin - listar una secuencia de uno o dos caracteres la cual - ejecutar el mismo comando. + Para algunos comandos, el Comando Apropos también + listará una secuencia de uno o dos caracteres la cual + ejecutará el mismo comando. >> Teclee C-h a file . Esto muestra en otra ventana una lista de todos los comandos M-x con -la palabra "file" en sus nombres. Ver los comandos de caracteres +la palabra "file" en sus nombres. Verá los comandos de caracteres listados junto a los nombres de los comandos correspondientes (por ejemplo, C-x C-f junto a find-file). @@ -1113,104 +1113,103 @@ puede leer manuales de los paquetes instalados en su sistema. Teclee m emacs para leer el manual de Emacs. Si nunca ha usado Info, teclee ? y Emacs y - lo llevar por una visita guiada de los servicios del + lo llevará por una visita guiada de los servicios del modo de Info. Una vez que haya terminado este - tutorial, debera considerar el manual Info de Emacs - como su documentacin primaria. - - -* MS CARACTERSTICAS + tutorial, debería considerar el manual Info de Emacs + como su documentación primaria. + + +* MÁS CARACTERÍSTICAS --------------------- -Puede aprender ms acerca de Emacs leyendo su manual, ya sea como -libro o en el propio Emacs (use el men Ayuda, "Help", o teclee C-h -r). Dos caractersticas que pueden gustarle son la completacin, que +Puede aprender más acerca de Emacs leyendo su manual, ya sea como +libro o en el propio Emacs (use el menú Ayuda, "Help", o teclee C-h +r). Dos características que pueden gustarle son la completación, que ahorra teclear, y dired, que simplifica el manejo de archivos. -La completacin es una manera de ahorrar teclear innecesariamente. +La completación es una manera de ahorrar teclear innecesariamente. Por ejemplo, si quiere cambiarse al buffer "*Messages*", puede teclear -C-x b *M y emacs encontrar el resto del nombre del buffer tan +C-x b *M y emacs encontrará el resto del nombre del buffer tan lejos como pueda determinar de lo que ya haya tecleado. La -completacin tambin funciona con nombres de comandos y de archivos. -La completacin se describe en el Info del manual de Emacs en el nodo +completación también funciona con nombres de comandos y de archivos. +La completación se describe en el Info del manual de Emacs en el nodo llamado "Completion". Dired le permite listar los archivos en un directorio (y opcionalmente sus subdirectorios), moverse alrededor de esa lista, visitar, -renombrar, borrar y aparte de eso operar en los archivos. Dired est +renombrar, borrar y aparte de eso operar en los archivos. Dired está descrito en el manual de Emacs en el nodo llamado "Dired". -El manual tambin describe otras caractersticas de Emacs. - - -* CONCLUSIN +El manual también describe otras características de Emacs. + + +* CONCLUSIÓN ------------ Para salir permanentemente de Emacs use C-x C-c. Este tutorial intenta ser comprensible para todos los usuarios nuevos, -as que si encuentra algo que no est claro, no se quede parado -culpndose a s mismo: Qujese! +así que si encuentra algo que no esté claro, no se quede parado +culpándose a sí mismo: ¡Quéjese! * COPIA ------- -Este tutorial desciende de una larga lnea de tutoriales de Emacs +Este tutorial desciende de una larga línea de tutoriales de Emacs comenzando con el escrito por Stuart Cracraft para el Emacs original. -La versin en espaol fue originalmente traducida por estudiantes del -Gimnasio Fidel Cano (un colegio en Santaf de Bogot, Colombia): +La versión en español fue originalmente traducida por estudiantes del +Gimnasio Fidel Cano (un colegio en Santafé de Bogotá, Colombia): - Carlos Alberto Lpez Troncoso - Andrs Felipe Mancipe Galvis - Lina Fernanda Pinto Garca - Liliana Carolina Quitin Cedeo - Leonardo Ramrez Vargas + Carlos Alberto López Troncoso + Andrés Felipe Mancipe Galvis + Lina Fernanda Pinto García + Liliana Carolina Quitián Cedeño + Leonardo Ramírez Vargas Juan David Vargas Botero - Juan Pablo Yela Galln - Jorge Enrique Crdenas Carrillo + Juan Pablo Yela Gallón + Jorge Enrique Cárdenas Carrillo -La versin en espaol ha sido revisada y corregida por: +La versión en español ha sido revisada y corregida por: Pablo Reyes - Igor Tmara - Melissa Giraldo de Tmara - Vladimir Tmara - Rafael Seplveda + Igor Támara + Melissa Giraldo de Támara + Vladimir Támara + Rafael Sepúlveda Juanma Barranquero -La versin en espaol ha sido actualizada por: +La versión en español ha sido actualizada por: - Rafael Seplveda + Rafael Sepúlveda Juanma Barranquero -Por favor, en caso de duda, slo es vlido el original en ingls de la -siguiente nota de derechos de reproduccin (que puede encontrar en el +Por favor, en caso de duda, sólo es válido el original en inglés de la +siguiente nota de derechos de reproducción (que puede encontrar en el archivo TUTORIAL). Copyright (C) 1985, 1996, 1998, 2001-2013 Free Software Foundation, Inc. Se permite a cualquiera hacer o distribuir copias literales de este documento como se recibe, en cualquier medio, siempre que la nota - de derechos de reproduccin y la nota de permiso se preserven, y - que el distribuidor permita que el que la recibe hacer distribucin + de derechos de reproducción y la nota de permiso se preserven, y + que el distribuidor permita que el que la recibe hacer distribución posterior como lo permite esta nota. Se permite distribuir versiones modificadas de este documento, o - porciones de ste, bajo las condiciones anteriores, siempre que - ellas tengan nota visible especificando quin fue el ltimo en + porciones de éste, bajo las condiciones anteriores, siempre que + ellas tengan nota visible especificando quién fue el último en alterarlas. -Las condiciones para copiar Emacs mismo son ms complejas, pero con el -mismo espritu. Por favor lea el archivo COPYING y luego distribuya -copias de GNU Emacs a sus amigos. Ayude a erradicar el +Las condiciones para copiar Emacs mismo son más complejas, pero con el +mismo espíritu. Por favor lea el archivo COPYING y luego distribuya +copias de GNU Emacs a sus amigos. ¡Ayude a erradicar el obstruccionismo del software ("propietariedad") usando, escribiendo, y compartiendo software libre! --- end of TUTORIAL.es --- ;;; Local Variables: -;;; coding: latin-1 +;;; coding: utf-8 ;;; End: - === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.fr' --- etc/tutorials/TUTORIAL.fr 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.fr 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,166 +1,166 @@ Didacticiel d'Emacs. Voir la fin de ce document pour les conditions. -Les commandes Emacs utilisent gnralement la touche CONTROLE (souvent -dsigne par CTRL ou CTL) ou la touche META (souvent dsigne par EDIT -ou ALT). Pour ces touches, nous utiliserons les abrviations suivantes : +Les commandes Emacs utilisent généralement la touche CONTROLE (souvent +désignée par CTRL ou CTL) ou la touche META (souvent désignée par EDIT +ou ALT). Pour ces touches, nous utiliserons les abréviations suivantes : - C- signifie qu'il faut maintenir la touche CONTROLE appuye tout - en tapant le caractre . Ainsi, C-f signifie : presser + C- signifie qu'il faut maintenir la touche CONTROLE appuyée tout + en tapant le caractère . Ainsi, C-f signifie : presser sur la touche CONTROLE tout en pressant la touche f. M- signifie qu'il faut maintenir la touche META ou EDIT ou ALT - appuye tout en tapant le caractre . Si aucune de ces - touches n'existe, pressez puis relchez la touche ESC et - tapez . Nous crirons pour dsigner la touche ESC. + appuyée tout en tapant le caractère . Si aucune de ces + touches n'existe, pressez puis relâchez la touche ESC et + tapez . Nous écrirons pour désigner la touche ESC. -Note importante : tapez C-x C-c (deux caractres) pour terminer une -session Emacs. Pour interrompre une commande partiellement entre, -tapez C-g. Dans ce didacticiel, les caractres ">>" en marge gauche -indiquent les directions suivre pour essayer une commande. Ainsi : -<> -[Centre de page delibrment vide. Le texte continue ci-dessous.] ->> Tapez C-v (Voir l'cran suivant) pour passer l'cran suivant +Note importante : tapez C-x C-c (deux caractères) pour terminer une +session Emacs. Pour interrompre une commande partiellement entrée, +tapez C-g. Dans ce didacticiel, les caractères ">>" en marge gauche +indiquent les directions à suivre pour essayer une commande. Ainsi : +<> +[Centre de page delibérément vide. Le texte continue ci-dessous.] +>> Tapez C-v (Voir l'écran suivant) pour passer à l'écran suivant (faites-le, pressez la touche CTRL tout en pressant la touche v). - partir de maintenant, vous devrez le faire chaque fois que - vous avez fini de lire l'cran. + À partir de maintenant, vous devrez le faire à chaque fois que + vous avez fini de lire l'écran. Vous remarquerez qu'il y a un recouvrement de deux lignes lorsque l'on -passe d'un cran un autre : cela permet une certaine continuit dans +passe d'un écran à un autre : cela permet une certaine continuité dans la lecture du texte. -La premire chose que vous devez savoir est comment vous dplacer -travers le texte. Vous savez dj comment avancer d'un cran avec -C-v. Pour revenir un cran en arrire, tapez M-v (pressez la touche +La première chose que vous devez savoir est comment vous déplacer à +travers le texte. Vous savez déjà comment avancer d'un écran avec +C-v. Pour revenir un écran en arrière, tapez M-v (pressez la touche META tout en appuyant sur v ou faites v si vous n'avez pas de touche META, EDIT ou ALT). >> Faites M-v, puis C-v plusieurs fois. -* RSUM +* RÉSUMÉ -------- -Les commandes suivantes servent manipuler des crans : +Les commandes suivantes servent à manipuler des écrans : - C-v Avance d'un cran - M-v Recule d'un cran - C-l Efface l'cran et raffiche tout le texte autour du - curseur, qui est plac au milieu de l'cran + C-v Avance d'un écran + M-v Recule d'un écran + C-l Efface l'écran et réaffiche tout le texte autour du + curseur, qui est placé au milieu de l'écran (il s'agit de CTRL-L, pas de CTRL-1). ->> Notez le texte situ ct du curseur, puis faites C-l. +>> Notez le texte situé à côté du curseur, puis faites C-l. Recherchez l'emplacement du curseur et vous remarquerez que - c'est le mme texte qui est ct de lui, mais il est dsormais - au centre de l'cran. - Si vous appuyez de nouveau sur C-l, ce bout de texte se dplacera - en haut de l'cran. Faite encore C-l, et il se dplace en bas. + c'est le même texte qui est à côté de lui, mais il est désormais + au centre de l'écran. + Si vous appuyez de nouveau sur C-l, ce bout de texte se déplacera + en haut de l'écran. Faite encore C-l, et il se déplace en bas. -Si votre terminal en dispose, vous pouvez galement utiliser les -touches PgUp et PgDn pour monter ou descendre d'un cran, bien que les +Si votre terminal en dispose, vous pouvez également utiliser les +touches PgUp et PgDn pour monter ou descendre d'un écran, bien que les combinaisons C-v et M-v soient plus efficaces. * GESTION DU CURSEUR -------------------- -Passer d'un cran l'autre est pratique, mais comment se dplacer -un endroit prcis du texte dans un cran ? +Passer d'un écran à l'autre est pratique, mais comment se déplacer à +un endroit précis du texte dans un écran ? -Il existe plusieurs faons de faire. Vous pouvez utiliser les touches -du curseur, mais il est plus efficace de garder vos mains dans la mme +Il existe plusieurs façons de faire. Vous pouvez utiliser les touches +du curseur, mais il est plus efficace de garder vos mains dans la même position et d'utiliser les commandes C-p, C-b, C-f, et C-n. Ces -combinaisons sont quivalentes aux quatre touches du curseur : +combinaisons sont équivalentes aux quatre touches du curseur : - Ligne prcdente, C-p - : - : - En arrire, C-b .... Position courante .... Vers l'avant, C-f + Ligne précédente, C-p + : + : + En arrière, C-b .... Position courante .... Vers l'avant, C-f : : Ligne suivante, C-n ->> Dplacez le curseur sur la ligne situe au milieu de ce schma en - utilisant C-n ou C-p. Puis, faites C-l pour placer le schma au - centre de l'cran. +>> Déplacez le curseur sur la ligne située au milieu de ce schéma en + utilisant C-n ou C-p. Puis, faites C-l pour placer le schéma au + centre de l'écran. -Si vous connaissez un peu l'anglais, vous aurez srement constat -qu'il tait facile de se rappeler que P signifiait Previous -(prcdent), N Next (suivant), B Backward (en arrire) et F Forward +Si vous connaissez un peu l'anglais, vous aurez sûrement constaté +qu'il était facile de se rappeler que P signifiait Previous +(précédent), N Next (suivant), B Backward (en arrière) et F Forward (vers l'avant). >> Faites quelques C-n pour amener le curseur sur cette ligne. ->> Dplacez-vous le long de la ligne avec des C-f, puis au-dessus avec +>> Déplacez-vous le long de la ligne avec des C-f, puis au-dessus avec des C-p. Notez ce que fait C-p lorsque le curseur est au milieu de la ligne. -Chaque ligne de texte se termine par un caractre Newline, qui sert -la sparer de la ligne suivante. La dernire ligne de votre fichier +Chaque ligne de texte se termine par un caractère Newline, qui sert à +la séparer de la ligne suivante. La dernière ligne de votre fichier devrait se terminer par un Newline (mais Emacs n'exige pas qu'il y en ait un). ->> Essayez de faire C-b au dbut d'une ligne. Cela devrait dplacer le - curseur la fin de la ligne prcdente car il passe au-dessus du - caractre Newline. +>> Essayez de faire C-b au début d'une ligne. Cela devrait déplacer le + curseur à la fin de la ligne précédente car il passe au-dessus du + caractère Newline. C-f peut passer au-dessus d'un Newline, tout comme C-b. ->> Faites encore quelques C-b afin de bien sentir o est le curseur. - Puis, faites des C-f pour revenir la fin de la ligne. - Enfin, faites quelques C-f supplmentaires pour passer la ligne +>> Faites encore quelques C-b afin de bien sentir où est le curseur. + Puis, faites des C-f pour revenir à la fin de la ligne. + Enfin, faites quelques C-f supplémentaires pour passer à la ligne suivante. -Lorsque vous dpassez le haut ou le bas de l'cran, le texte au-del -de ces limites est dcal pour passer dans l'cran : c'est ce qu'on -appelle le scrolling . Cela permet Emacs de placer le curseur -l'emplacement spcifi dans le texte sans devoir le placer en dehors -de l'cran. +Lorsque vous dépassez le haut ou le bas de l'écran, le texte au-delà +de ces limites est décalé pour passer dans l'écran : c'est ce qu'on +appelle le « scrolling ». Cela permet à Emacs de placer le curseur à +l'emplacement spécifié dans le texte sans devoir le placer en dehors +de l'écran. ->> Essayez de placer le curseur au-del du bas de l'cran avec C-n et +>> Essayez de placer le curseur au-delà du bas de l'écran avec C-n et constatez ce qui se passe. -Si le dplacement caractre par caractre est trop lent, vous pouvez -vous dplacer mot par mot. M-f (Meta-f) avance d'un mot et M-b recule +Si le déplacement caractère par caractère est trop lent, vous pouvez +vous déplacer mot par mot. M-f (Meta-f) avance d'un mot et M-b recule d'un mot. >> Faites quelques M-f et M-b. -Lorsque vous tes au milieu d'un mot, M-f place le curseur la fin du -mot. Lorsque vous tes entre deux mots, M-f place le curseur la fin -du mot suivant. M-b fonctionne de la mme faon dans la direction -oppose. - ->> Faites plusieurs fois M-f et M-b, espacs de C-f et C-b afin - d'observer l'action de M-f et M-b aux diffrents emplacements - l'intrieur et l'extrieur des mots. - -Notez le parallle entre C-f et C-b d'un ct et M-f et M-b de -l'autre. Trs souvent, les caractres Meta servent des oprations -sur des units dfinies par le langage (mots, phrases, paragraphe) -alors que les caractres de contrle oprent sur les units de base -indpendantes de ce que l'on dite (caractres, lignes, etc.). - -Ce parallle s'applique entre les lignes et les phrases : C-a et C-e -dplacent le curseur au dbut ou la fin d'une ligne, tandis que M-a -et M-e le placent au dbut ou la fin d'une phrase. +Lorsque vous êtes au milieu d'un mot, M-f place le curseur à la fin du +mot. Lorsque vous êtes entre deux mots, M-f place le curseur à la fin +du mot suivant. M-b fonctionne de la même façon dans la direction +opposée. + +>> Faites plusieurs fois M-f et M-b, espacés de C-f et C-b afin + d'observer l'action de M-f et M-b aux différents emplacements à + l'intérieur et à l'extérieur des mots. + +Notez le parallèle entre C-f et C-b d'un côté et M-f et M-b de +l'autre. Très souvent, les caractères Meta servent à des opérations +sur des unités définies par le langage (mots, phrases, paragraphe) +alors que les caractères de contrôle opèrent sur les unités de base +indépendantes de ce que l'on édite (caractères, lignes, etc.). + +Ce parallèle s'applique entre les lignes et les phrases : C-a et C-e +déplacent le curseur au début ou à la fin d'une ligne, tandis que M-a +et M-e le placent au début ou à la fin d'une phrase. >> Faites quelques C-a, puis quelques C-e. Faites quelques M-a, puis quelques M-e. -Vous constaterez que la rptition d'un C-a ne fait rien, mais que -celle d'un M-a vous dplace d'une phrase de plus. Bien que ces deux -commandes ne soient pas tout fait analogues, chacune d'elle semble +Vous constaterez que la répétition d'un C-a ne fait rien, mais que +celle d'un M-a vous déplace d'une phrase de plus. Bien que ces deux +commandes ne soient pas tout à fait analogues, chacune d'elle semble naturelle. -L'emplacement du curseur dans le texte est galement appel point . -Pour paraphraser, le curseur apparat l'cran l'endroit o le -point est situ dans le texte. - -Voici un rsum des oprations de dplacements simples du curseur, -ainsi que les commandes de dplacement par mots et par phrases. - - C-f Avance d'un caractre - C-b Recule d'un caractre +L'emplacement du curseur dans le texte est également appelé « point ». +Pour paraphraser, le curseur apparaît à l'écran à l'endroit où le +point est situé dans le texte. + +Voici un résumé des opérations de déplacements simples du curseur, +ainsi que les commandes de déplacement par mots et par phrases. + + C-f Avance d'un caractère + C-b Recule d'un caractère M-f Avance d'un mot M-b Recule d'un mot @@ -168,389 +168,389 @@ C-n Avance d'une ligne C-p Recule d'une ligne - C-a Va au dbut de la ligne - C-e Va la fin de la ligne - - M-a Va au dbut de la phrase - M-e Va la fin de la phrase - ->> Essayez toutes ces commandes plusieurs fois afin de vous entraner. - Ce sont celles qui sont utilises le plus souvent. - -M-< (Meta infrieur ) et M-> (Meta suprieur ) sont deux autres -commandes importantes de dplacement du curseur. La premire renvoie -au tout dbut du texte, la seconde la toute fin de celui-ci. + C-a Va au début de la ligne + C-e Va à la fin de la ligne + + M-a Va au début de la phrase + M-e Va à la fin de la phrase + +>> Essayez toutes ces commandes plusieurs fois afin de vous entraîner. + Ce sont celles qui sont utilisées le plus souvent. + +M-< (Meta inférieur à) et M-> (Meta supérieur à) sont deux autres +commandes importantes de déplacement du curseur. La première renvoie +au tout début du texte, la seconde à la toute fin de celui-ci. Sur certains claviers, le "<" se trouve sous la virgule, vous devez -donc utiliser la touche pour y avoir accs. Sur ces terminaux, -vous devez utiliser galement la touche pour faire M-<, sinon +donc utiliser la touche pour y avoir accès. Sur ces terminaux, +vous devez utiliser également la touche pour faire M-<, sinon vous taperiez M-virgule. ->> Faites M-< afin de vous dplacer au dbut du didacticiel. +>> Faites M-< afin de vous déplacer au début du didacticiel. Puis, faites plusieurs fois C-v pour revenir ici. ->> Faites M-> afin de vous dplacer la fin du didacticiel. +>> Faites M-> afin de vous déplacer à la fin du didacticiel. Puis, faites plusieurs fois M-v pour revenir ici. -Vous pouvez galement dplacer le curseur l'aide des touches de +Vous pouvez également déplacer le curseur à l'aide des touches de curseur, si votre terminal en dispose. Nous vous conseillons -d'apprendre utiliser C-b, C-f, C-n et C-p pour trois raisons. Tout +d'apprendre à utiliser C-b, C-f, C-n et C-p pour trois raisons. Tout d'abord, ces commandes fonctionnent sur tous les types de -terminaux. Ensuite, lorsque vous aurez un peu pratiqu Emacs, vous -vous rendrez compte qu'il est plus rapide de taper ces caractres de -contrle que d'utiliser les touches de curseur (car vous n'avez pas -besoin de dplacer vos mains pour atteindre ces touches). Enfin, +terminaux. Ensuite, lorsque vous aurez un peu pratiqué Emacs, vous +vous rendrez compte qu'il est plus rapide de taper ces caractères de +contrôle que d'utiliser les touches de curseur (car vous n'avez pas +besoin de déplacer vos mains pour atteindre ces touches). Enfin, lorsque vous aurez l'habitude d'utiliser ces commandes, vous -apprendrez plus facilement les autres commandes de dplacement plus +apprendrez plus facilement les autres commandes de déplacement plus puissantes. -La plupart des commandes Emacs acceptent un paramtre numrique qui, -la plupart du temps, indique un nombre de rptitions. Pour indiquer -une commande le nombre de fois que l'on souhaite la rpter, on +La plupart des commandes Emacs acceptent un paramètre numérique qui, +la plupart du temps, indique un nombre de répétitions. Pour indiquer à +une commande le nombre de fois que l'on souhaite la répéter, on utilise C-u suivi du nombre avant de taper la commande. Si vous avez -une touche META (ou EDIT ou ALT), il existe une autre faon d'entrer -un paramtre numrique : tapez le nombre tout en pressant la touche -META. Nous vous conseillons d'apprendre utiliser la mthode C-u car -elle fonctionne sur tous les types de terminaux. Le paramtre -numrique est galement appel paramtre prfixe car on le prcise +une touche META (ou EDIT ou ALT), il existe une autre façon d'entrer +un paramètre numérique : tapez le nombre tout en pressant la touche +META. Nous vous conseillons d'apprendre à utiliser la méthode C-u car +elle fonctionne sur tous les types de terminaux. Le paramètre +numérique est également appelé « paramètre préfixe » car on le précise avant la commande sur laquelle il s'applique. -C-u 8 C-f, par exemple, avance le curseur de huit caractres. +C-u 8 C-f, par exemple, avance le curseur de huit caractères. ->> Utilisez C-n ou C-p avec un paramtre numrique afin de dplacer, +>> Utilisez C-n ou C-p avec un paramètre numérique afin de déplacer, en une seule commande, le curseur sur une ligne proche de celle-ci. -La plupart des commandes utilisent le paramtre numrique pour -indiquer un nombre de rptitions, mais d'autres s'en servent +La plupart des commandes utilisent le paramètre numérique pour +indiquer un nombre de répétitions, mais d'autres s'en servent autrement. Plusieurs commandes (mais aucune de celles que nous avons -vues jusqu' maintenant) l'utilisent comme indicateur -- la prsence -d'un paramtre prfixe, quelle que soit sa valeur, force la commande -agir diffremment. +vues jusqu'à maintenant) l'utilisent comme indicateur -- la présence +d'un paramètre préfixe, quelle que soit sa valeur, force la commande à +agir différemment. C-v et M-v constituent un autre type d'exception. Lorsqu'on leur donne -un paramtre, elles font dfiler le texte vers le haut ou vers le bas -du nombre de lignes indiqu au lieu de passer d'un cran complet -l'autre. C-u 8 C-v, par exemple, fait dfiler le texte de 8 lignes. +un paramètre, elles font défiler le texte vers le haut ou vers le bas +du nombre de lignes indiqué au lieu de passer d'un écran complet à +l'autre. C-u 8 C-v, par exemple, fait défiler le texte de 8 lignes. >> Faites C-u 8 C-v. -Cela a d dplacer le texte de 8 lignes vers le haut. Si vous voulez -redescendre de 8 lignes, il suffit de passer ce nombre comme paramtre +Cela a dû déplacer le texte de 8 lignes vers le haut. Si vous voulez +redescendre de 8 lignes, il suffit de passer ce nombre comme paramètre de M-v. Si vous utilisez un environnement graphique, comme X11 ou MS-Windows, -il devrait y avoir une zone rectangulaire appele barre de dfilement, -ou scrollbar sur le bord gauche de la fentre d'Emacs. Vous pouvez -faire dfiler le texte en cliquant avec la souris dans cette barre de -dfilement. +il devrait y avoir une zone rectangulaire appelée barre de défilement, +ou « scrollbar » sur le bord gauche de la fenêtre d'Emacs. Vous pouvez +faire défiler le texte en cliquant avec la souris dans cette barre de +défilement. Si votre souris a une molette, vous pouvez aussi l'utiliser pour faire -dfiler le texte. - - -* QUAND EMACS NE RPOND PLUS +défiler le texte. + + +* QUAND EMACS NE RÉPOND PLUS ---------------------------- -Si Emacs cesse de rpondre vos commandes, vous pouvez le dbloquer -en toute scurit avec C-g. Cette commande fait stopper une commande -qui met trop de temps s'excuter. - -C-g peut galement servir annuler un paramtre numrique, ou le -dbut d'une commande que vous ne souhaitez pas terminer. - ->> Faites C-u 100 pour former un paramtre numrique de 100, puis +Si Emacs cesse de répondre à vos commandes, vous pouvez le débloquer +en toute sécurité avec C-g. Cette commande fait stopper une commande +qui met trop de temps à s'exécuter. + +C-g peut également servir à annuler un paramètre numérique, ou le +début d'une commande que vous ne souhaitez pas terminer. + +>> Faites C-u 100 pour former un paramètre numérique de 100, puis tapez C-g. - Faites maintenant C-f. Le dplacement ne sera que d'un caractre - car vous avez annul le paramtre avec C-g. + Faites maintenant C-f. Le déplacement ne sera que d'un caractère + car vous avez annulé le paramètre avec C-g. -Si vous avez tap par erreur, vous pouvez vous en dbarrasser +Si vous avez tapé par erreur, vous pouvez vous en débarrasser avec un C-g. -* COMMANDES DSACTIVES +* COMMANDES DÉSACTIVÉES ----------------------- -Certaines commandes d'Emacs sont dsactives afin que les -utilisateurs dbutants ne puissent les utiliser par accident. +Certaines commandes d'Emacs sont « désactivées » afin que les +utilisateurs débutants ne puissent les utiliser par accident. Si vous tapez l'une de ces commandes, Emacs affiche un message -indiquant quelle tait la commande et vous demande si vous souhaitez -continuer et l'excuter. +indiquant quelle était la commande et vous demande si vous souhaitez +continuer et l'exécuter. Si vous souhaitez vraiment essayer la commande, tapez en -rponse la question. Si vous ne voulez pas excuter la commande -dsactive, il suffit normalement de rpondre n . - ->> Faites C-x C-l (qui est une commande dsactive), - puis rpondez n la question. - - -* FENTRES +réponse à la question. Si vous ne voulez pas exécuter la commande +désactivée, il suffit normalement de répondre « n ». + +>> Faites C-x C-l (qui est une commande désactivée), + puis répondez « n » à la question. + + +* FENÊTRES ---------- -Emacs peut avoir plusieurs fentres, chacune affichant son propre -texte. Nous expliquerons plus tard comment utiliser plusieurs fentres ; -pour l'instant, nous expliquerons comment se dbarrasser des -fentres supplmentaires pour revenir une dition mono-fentre. -C'est trs simple : - - C-x 1 Une seule fentre (i.e., supprime toutes les autres) - -Il s'agit de CTRL-x suivi du chiffre 1. C-x 1 tend la fentre -contenant le curseur pour qu'elle occupe tout l'cran. Cette commande -supprime toutes les autres fentres. - ->> Dplacez le curseur sur cette ligne et faites C-u 0 C-l. +Emacs peut avoir plusieurs fenêtres, chacune affichant son propre +texte. Nous expliquerons plus tard comment utiliser plusieurs fenêtres ; +pour l'instant, nous expliquerons comment se débarrasser des +fenêtres supplémentaires pour revenir à une édition mono-fenêtre. +C'est très simple : + + C-x 1 Une seule fenêtre (i.e., supprime toutes les autres) + +Il s'agit de CTRL-x suivi du chiffre 1. C-x 1 étend la fenêtre +contenant le curseur pour qu'elle occupe tout l'écran. Cette commande +supprime toutes les autres fenêtres. + +>> Déplacez le curseur sur cette ligne et faites C-u 0 C-l. >> Faites C-h k C-f. - Vous constatez que cette fentre est rduite alors qu'une nouvelle - apparat pour afficher la documentation sur la commande C-f. - ->> Faites C-x 1 et la fentre de documentation disparat. - -Il y a toute une srie de commandes qui commencent par CONTROL-x; -nombre d'entre elles ont voir avec la manipulation de fentres, -fichiers, tampons et autres entits associes. Ces commandes font -deux, trois ou quatre caractres de long. + Vous constatez que cette fenêtre est réduite alors qu'une nouvelle + apparaît pour afficher la documentation sur la commande C-f. + +>> Faites C-x 1 et la fenêtre de documentation disparaît. + +Il y a toute une série de commandes qui commencent par CONTROL-x; +nombre d'entre elles ont à voir avec la manipulation de fenêtres, +fichiers, tampons et autres entités associées. Ces commandes font +deux, trois ou quatre caractères de long. * INSERTION ET SUPPRESSION -------------------------- -Si vous voulez insrer du texte, il vous suffit de le taper. Les -caractres que vous pouvez lire, comme A, 7, *, etc. sont considrs -comme du texte par Emacs et insrs immdiatement. Tapez (la -touche de retour chariot) pour insrer un caractre Newline. - -Vous pouvez effacer le dernier caractre que vous avez tap en faisant -. est une touche du clavier -- la mme que vous utilisez -habituellement en dehors d'Emacs, pour supprimer le dernier caractre -saisi. Il s'agit gnralement de la grande touche situe quelques -lignes au-dessus de la touche Entre . Elle est habituellement -nomme Delete , Del , Suppr ou Backspace . - -Si cette grande touche s'appelle Backspace , c'est celle-l qui -reprsente . Votre clavier peut galement comporter une autre -touche, nomme Delete , Del ou Suppr , mais ce n'est pas +Si vous voulez insérer du texte, il vous suffit de le taper. Les +caractères que vous pouvez lire, comme A, 7, *, etc. sont considérés +comme du texte par Emacs et insérés immédiatement. Tapez (la +touche de retour chariot) pour insérer un caractère Newline. + +Vous pouvez effacer le dernier caractère que vous avez tapé en faisant +. est une touche du clavier -- la même que vous utilisez +habituellement en dehors d'Emacs, pour supprimer le dernier caractère +saisi. Il s'agit généralement de la grande touche située quelques +lignes au-dessus de la touche « Entrée ». Elle est habituellement +nommée « Delete », « Del », « Suppr » ou « Backspace ». + +Si cette grande touche s'appelle « Backspace », c'est celle-là qui +représente . Votre clavier peut également comporter une autre +touche, nommée « Delete », « Del » ou « Suppr », mais ce n'est pas . -Plus gnralement, efface le caractre situ immdiatement avant +Plus généralement, efface le caractère situé immédiatement avant la position courante du curseur. ->> Tapez quelques caractres puis effacez-les en faisant plusieurs - fois . Ne vous inquitez pas de modifier ce fichier ; vous ne +>> Tapez quelques caractères puis effacez-les en faisant plusieurs + fois . Ne vous inquiétez pas de modifier ce fichier ; vous ne modifierez pas le didacticiel principal mais uniquement votre copie personnelle de celui-ci. Lorsqu'une ligne de texte devient trop longue pour tenir sur une seule -ligne de l'cran, elle se continue sur une deuxime ligne -d'cran. Une barre de fraction inverse ( \ ) ou, si vous utilisez un -environnement graphique, une petite flche recourbe, sur la marge +ligne de l'écran, elle se « continue » sur une deuxième ligne +d'écran. Une barre de fraction inverse (« \ ») ou, si vous utilisez un +environnement graphique, une petite flèche recourbée, sur la marge droite indique une ligne qui se poursuit sur la ligne suivante. ->> Insrez du texte jusqu' atteindre la marge droite et continuez - d'en insrer. Vous verrez apparatre une ligne de continuation. - ->> Faites des pour effacer le texte jusqu' ce que la ligne - tienne nouveau sur une seule ligne d'cran. La ligne de - continuation disparat. - -Vous pouvez effacer un caractre Newline comme n'importe quel autre -caractre. La suppression d'un Newline entre deux lignes les fusionne -en une seule ligne. Si la ligne rsultante est trop longue pour tenir -dans la largeur de l'cran, elle s'affichera avec une ligne de +>> Insérez du texte jusqu'à atteindre la marge droite et continuez + d'en insérer. Vous verrez apparaître une ligne de continuation. + +>> Faites des pour effacer le texte jusqu'à ce que la ligne + tienne à nouveau sur une seule ligne d'écran. La ligne de + continuation disparaît. + +Vous pouvez effacer un caractère Newline comme n'importe quel autre +caractère. La suppression d'un Newline entre deux lignes les fusionne +en une seule ligne. Si la ligne résultante est trop longue pour tenir +dans la largeur de l'écran, elle s'affichera avec une ligne de continuation. ->> Placez le curseur au dbut d'une ligne et faites . Cela - fusionne cette ligne avec la ligne prcdente. +>> Placez le curseur au début d'une ligne et faites . Cela + fusionne cette ligne avec la ligne précédente. ->> Faites pour remettre le Newline que vous avez supprim. +>> Faites pour remettre le Newline que vous avez supprimé. Rappelez-vous que la plupart des commandes Emacs peuvent utiliser un -nombre de rptitions ; les caractres de texte font de mme. La -rptition d'un caractre de texte l'insre plusieurs fois. - ->> Faites C-u 8 * pour insrer ********. - -Vous connaissez maintenant la mthode la plus simple pour taper du -texte dans Emacs et pour corriger les erreurs. Vous pouvez galement -effacer des mots ou des lignes entires. Voici un rsum des -oprations de suppression : - - Efface le caractre situ avant le curseur - C-d Efface le caractre situ aprs le curseur - - M- Supprime le mot situ avant le curseur - M-d Supprime le mot situ aprs le curseur - - C-k Supprime du curseur la fin de la ligne - M-k Supprime jusqu' la fin de la phrase courante - -Vous noterez que et C-d, par rapport M- et M-d, ont la -mme relation que C-f et M-f (en fait, n'est pas vraiment un -caractre de contrle, mais ne nous soucions pas de cela) C-k et M-k +nombre de répétitions ; les caractères de texte font de même. La +répétition d'un caractère de texte l'insère plusieurs fois. + +>> Faites C-u 8 * pour insérer ********. + +Vous connaissez maintenant la méthode la plus simple pour taper du +texte dans Emacs et pour corriger les erreurs. Vous pouvez également +effacer des mots ou des lignes entières. Voici un résumé des +opérations de suppression : + + Efface le caractère situé avant le curseur + C-d Efface le caractère situé après le curseur + + M- Supprime le mot situé avant le curseur + M-d Supprime le mot situé après le curseur + + C-k Supprime du curseur à la fin de la ligne + M-k Supprime jusqu'à la fin de la phrase courante + +Vous noterez que et C-d, par rapport à M- et M-d, ont la +même relation que C-f et M-f (en fait, n'est pas vraiment un +caractère de contrôle, mais ne nous soucions pas de cela) C-k et M-k sont un peu comme C-e et M-e. Vous pouvez aussi supprimer n'importe quelle zone du tampon en -utilisant une mthode unique et gnrale. Placez-vous une extrmit -de cette zone et tapez C-SPC (SPC dsigne la barre espace). Puis, -allez l'autre extrmit du texte que vous voulez supprimer. En +utilisant une méthode unique et générale. Placez-vous à une extrémité +de cette zone et tapez C-SPC (SPC désigne la barre espace). Puis, +allez à l'autre extrémité du texte que vous voulez supprimer. En faisant cela, Emacs surligne le texte entre le curseur et la position -d'o vous avez tap C-SPC. Enfin, faites C-w. Cela supprime tout le +d'où vous avez tapé C-SPC. Enfin, faites C-w. Cela supprime tout le texte compris entre ces deux positions. ->> Placez le curseur sur le V au dbut du paragraphe prcdent. +>> Placez le curseur sur le V au début du paragraphe précédent. >> Faites C-SPC. Emacs devrait afficher un message "Mark set" - en bas de l'cran. ->> Dplacez le curseur sur le x d' extrmit , sur la seconde + en bas de l'écran. +>> Déplacez le curseur sur le x d'« extrémité », sur la seconde ligne du paragraphe. >> Faites C-w. Cela supprimera le texte allant du V jusqu'au - caractre situ juste avant le x. - -La diffrence entre effacer et supprimer est que vous pouvez -rinsrer le texte supprim , alors que c'est impossible avec ce -qui a t effac (Vous pouvez cependant annuler un effacement -- voir plus bas.) La rinsertion d'un texte supprim s'appelle le - yanking . Gnralement, les commandes qui tent beaucoup de texte -le suppriment (afin que vous puissiez le rcuprer), tandis que celles -qui ne font qu'ter un seul caractre, des lignes blanches ou des -espaces, les effacent (vous ne pouvez donc pas rcuprer ce texte). -Dans le cas le plus simple et sans paramtre, et C-d effacent. -Avec un paramtre, ces commandes suppriment. - ->> Placez le curseur au dbut d'une ligne non vide puis faites + caractère situé juste avant le x. + +La différence entre « effacer » et « supprimer » est que vous pouvez +réinsérer le texte « supprimé », alors que c'est impossible avec ce +qui a été « effacé » (Vous pouvez cependant « annuler » un effacement +- voir plus bas.) La réinsertion d'un texte supprimé s'appelle le +« yanking ». Généralement, les commandes qui ôtent beaucoup de texte +le suppriment (afin que vous puissiez le récupérer), tandis que celles +qui ne font qu'ôter un seul caractère, des lignes blanches ou des +espaces, les effacent (vous ne pouvez donc pas récupérer ce texte). +Dans le cas le plus simple et sans paramètre, et C-d effacent. +Avec un paramètre, ces commandes suppriment. + +>> Placez le curseur au début d'une ligne non vide puis faites C-k pour supprimer le texte de celle-ci. >> Refaites C-k : vous verrez que cela supprime le Newline qui suit cette ligne. Notez qu'un simple C-k supprime le contenu de la ligne et qu'un second -dtruit la ligne elle-mme, ce qui fait remonter toutes les lignes -suivantes. C-k traite son paramtre numrique d'une faon spciale : -il dtruit ce nombre de lignes ET leur contenu. Ce n'est pas une -simple rptition : C-u 2 C-k dtruit deux lignes et leurs Newlines -alors que taper deux fois C-k n'aurait pas le mme effet. - -Rinsrer du texte supprim est appel yanking ( rcuprer ). -(Pensez au geste de tirer vers soi du texte qui a t jet.) Vous -pouvez rcuprer le texte supprim la place qu'il occupait, -n'importe quel autre emplacement du texte, ou mme dans un autre -fichier. Vous pouvez rcuprer plusieurs fois ce texte afin d'en -crer plusieurs copies. Certains diteurs de texte appellent - couper et coller les oprations de supprimer et de - rcuprer (voir le Glossaire dans le manuel d'Emacs.) - -La commande de rcupration est C-y. Elle rinsre le dernier texte -supprim la position courante du curseur. - ->> Essayez : faites C-y pour rcuprer le texte. - -Si vous faites plusieurs C-k la suite, tout le texte supprim est -sauvegard en mme temps, de sorte qu'un seul C-y ramnera toutes les +détruit la ligne elle-même, ce qui fait remonter toutes les lignes +suivantes. C-k traite son paramètre numérique d'une façon spéciale : +il détruit ce nombre de lignes ET leur contenu. Ce n'est pas une +simple répétition : C-u 2 C-k détruit deux lignes et leurs Newlines +alors que taper deux fois C-k n'aurait pas le même effet. + +Réinsérer du texte supprimé est appelé « yanking » (« récupérer »). +(Pensez au geste de tirer vers soi du texte qui a été jeté.) Vous +pouvez récupérer le texte supprimé à la place qu'il occupait, à +n'importe quel autre emplacement du texte, ou même dans un autre +fichier. Vous pouvez récupérer plusieurs fois ce texte afin d'en +créer plusieurs copies. Certains éditeurs de texte appellent +« couper » et « coller » les opérations de « supprimer » et de +« récupérer » (voir le Glossaire dans le manuel d'Emacs.) + +La commande de récupération est C-y. Elle réinsère le dernier texte +supprimé à la position courante du curseur. + +>> Essayez : faites C-y pour récupérer le texte. + +Si vous faites plusieurs C-k à la suite, tout le texte supprimé est +sauvegardé en même temps, de sorte qu'un seul C-y ramènera toutes les lignes d'un seul coup. >> Faites plusieurs fois C-k. -Maintenant, pour rcuprer le texte dtruit : +Maintenant, pour récupérer le texte détruit : >> Faites C-y, puis descendez le curseur de quelques lignes et refaites C-y. Vous savez maintenant comment copier du texte. -Que faire si vous avez du texte que vous voulez rcuprer et, -qu'ensuite, vous supprimez autre chose ? C-y rcuprerait la -suppression la plus rcente mais le texte prcdent n'est pas pour +Que faire si vous avez du texte que vous voulez récupérer et, +qu'ensuite, vous supprimez autre chose ? C-y récupérerait la +suppression la plus récente mais le texte précédent n'est pas pour autant perdu : vous pouvez le rappeler en utilisant la commande -M-y. Aprs avoir fait C-y pour rcuprer la suppression la plus -rcente, M-y remplacera ce texte rcupr par le texte supprim -prcdemment. En rptant les M-y, vous ramenez les suppressions de +M-y. Après avoir fait C-y pour récupérer la suppression la plus +récente, M-y remplacera ce texte récupéré par le texte supprimé +précédemment. En répétant les M-y, vous ramenez les suppressions de plus en plus anciennes. Lorsque vous avez atteint le texte que vous recherchez, vous n'avez rien besoin de faire pour le conserver. -Continuez simplement diter votre texte et laissez le texte -rcupr o il est. +Continuez simplement à éditer votre texte et laissez le texte +récupéré où il est. Si vous faites M-y un nombre suffisant de fois, vous reviendrez - votre point de dpart (la suppression la plus rcente). +à votre point de départ (la suppression la plus récente). ->> Supprimez une ligne, dplacez vous et supprimez une autre ligne. - Puis, faites C-y pour rcuprer cette dernire. - Faites alors M-y et elle sera remplace par la premire ligne dtruite. - Faites d'autres M-y et notez ce que vous obtenez, continuez jusqu' - ce que la seconde ligne supprime rapparaisse, et faites-en encore +>> Supprimez une ligne, déplacez vous et supprimez une autre ligne. + Puis, faites C-y pour récupérer cette dernière. + Faites alors M-y et elle sera remplacée par la première ligne détruite. + Faites d'autres M-y et notez ce que vous obtenez, continuez jusqu'à + ce que la seconde ligne supprimée réapparaisse, et faites-en encore quelques-uns de plus. - Si vous le souhaitez, vous pouvez essayer de passer des paramtres - positifs et ngatifs M-y. + Si vous le souhaitez, vous pouvez essayer de passer des paramètres + positifs et négatifs à M-y. * ANNULATION ------------ -Si vous modifiez le texte, puis dcidez que c'tait une erreur, +Si vous modifiez le texte, puis décidez que c'était une erreur, vous pouvez annuler cette modification avec la commande C-/. Normalement C-/ annule les modifications d'une seule commande ; si -vous rptez plusieurs fois C-/ dans une ligne, chaque rptition -annulera une commande supplmentaire. +vous répétez plusieurs fois C-/ dans une ligne, chaque répétition +annulera une commande supplémentaire. -Il y a quand mme deux exceptions : les commandes qui ne modifient pas -le texte ne comptent pas (cela inclut les commandes de dplacement du -curseur et les commandes de dfilement du texte) et les caractres -auto-insrs sont habituellement grs par groupes allant jusqu' 20 -(ceci afin de rduire le nombre de C-/ que vous devriez taper pour +Il y a quand même deux exceptions : les commandes qui ne modifient pas +le texte ne comptent pas (cela inclut les commandes de déplacement du +curseur et les commandes de défilement du texte) et les caractères +auto-insérés sont habituellement gérés par groupes allant jusqu'à 20 +(ceci afin de réduire le nombre de C-/ que vous devriez taper pour annuler l'insertion de texte). >> Supprimez cette ligne avec C-k, puis faites C-/ pour la voir - rapparatre. + réapparaître. C-_ est une autre commande d'annulation ; elle fonctionne exactement -comme C-/. Sur certains terminaux, taper C-/ envoie en fait C-_ Emacs. +comme C-/. Sur certains terminaux, taper C-/ envoie en fait C-_ à Emacs. Autrement, C-x u marche aussi exactement comme C-/, mais est un peu -moins pratique taper. - -Un paramtre numrique pass C-_ ou C-/ agit comme un nombre de -rptitions. - -Vous pouvez annuler la suppression de texte de la mme manire que +moins pratique à taper. + +Un paramètre numérique passé à C-_ ou C-/ agit comme un nombre de +répétitions. + +Vous pouvez annuler la suppression de texte de la même manière que vous pouvez annuler son effacement. La distinction entre supprimer -et effacer quelque chose n'intervient que pour la rcupration avec -C-y; elle ne fait aucune diffrence pour l'annulation. +et effacer quelque chose n'intervient que pour la récupération avec +C-y; elle ne fait aucune différence pour l'annulation. * FICHIERS ---------- -Afin de rendre permanent le texte que vous ditez, vous devez le -placer dans un fichier. Sinon, il disparatra en mme temps que votre +Afin de rendre permanent le texte que vous éditez, vous devez le +placer dans un fichier. Sinon, il disparaîtra en même temps que votre session Emacs. Pour placer un texte dans un fichier, vous devez - trouver le fichier avant d'entrer le texte (c'est ce que l'on -dsigne galement par visiter le fichier). +« trouver » le fichier avant d'entrer le texte (c'est ce que l'on +désigne également par « visiter » le fichier). Trouver un fichier signifie que vous voyez le contenu de ce fichier -dans Emacs. Par de nombreux aspects, c'est comme si vous ditiez le -fichier lui-mme. Cependant, les modifications que vous faites avec -Emacs ne deviendront permanentes qu'aprs avoir sauvegard le -fichier : cela vite d'avoir un fichier moiti modifi sur le -systme alors que vous ne le vouliez pas. Mme lorsque vous -sauvegardez, Emacs garde le fichier original sous un nom modifi au -cas o vous dcideriez ensuite d'annuler vos modifications. +dans Emacs. Par de nombreux aspects, c'est comme si vous éditiez le +fichier lui-même. Cependant, les modifications que vous faites avec +Emacs ne deviendront permanentes qu'après avoir « sauvegardé » le +fichier : cela évite d'avoir un fichier à moitié modifié sur le +système alors que vous ne le vouliez pas. Même lorsque vous +sauvegardez, Emacs garde le fichier original sous un nom modifié au +cas où vous décideriez ensuite d'annuler vos modifications. -Si vous examinez le bas de l'cran, vous verrez une ligne qui commence -et finit par des tirets et dbute par -:--- TUTORIAL.fr ou quelque -chose comme a. Cette partie de l'cran montre normalement le nom du -fichier que vous tes en train de visiter. Pour l'instant, vous -visitez un fichier appel TUTORIAL.fr , qui est votre copie +Si vous examinez le bas de l'écran, vous verrez une ligne qui commence +et finit par des tirets et débute par « -:--- TUTORIAL.fr » ou quelque +chose comme ça. Cette partie de l'écran montre normalement le nom du +fichier que vous êtes en train de visiter. Pour l'instant, vous +visitez un fichier appelé « TUTORIAL.fr », qui est votre copie personnelle du didacticiel Emacs. Lorsque vous trouvez un fichier avec -Emacs, son nom apparat cet endroit prcis. +Emacs, son nom apparaît à cet endroit précis. -Une particularit de la commande permettant de trouver un fichier est +Une particularité de la commande permettant de trouver un fichier est que vous devez donner le nom du fichier voulu. On dit que la commande - lit un paramtre (ici, le paramtre est le nom du fichier). Aprs +« lit un paramètre » (ici, le paramètre est le nom du fichier). Après avoir fait la commande C-x C-f Trouve un fichier Emacs vous demande d'entrer le nom du fichier. Ce que vous tapez -s'inscrit dans la ligne situe en bas de l'cran : cette ligne -s'appelle le mini-tampon lorsqu'elle sert ce type de saisie. Vous -pouvez utiliser les commandes d'dition habituelles d'Emacs pour -diter le nom du fichier. +s'inscrit dans la ligne située en bas de l'écran : cette ligne +s'appelle le mini-tampon lorsqu'elle sert à ce type de saisie. Vous +pouvez utiliser les commandes d'édition habituelles d'Emacs pour +éditer le nom du fichier. Pendant que vous entrez le nom du fichier (ou pendant n'importe quelle saisie dans le mini-tampon), vous pouvez annuler la commande par C-g. @@ -558,32 +558,32 @@ >> Faites C-x C-f, puis C-g. Cela annule le mini-tampon et la commande C-x C-f qui utilisait celui-ci : vous ne trouvez donc aucun fichier. -Lorsque vous avez fini d'entrer le nom du fichier, tapez pour +Lorsque vous avez fini d'entrer le nom du fichier, tapez pour terminer la saisie. La commande C-x C-f effectue son travail et trouve -le fichier choisi. Le mini-tampon disparat lorsque C-x C-f a termin. +le fichier choisi. Le mini-tampon disparaît lorsque C-x C-f a terminé. -Au bout d'un court instant, le contenu du fichier apparat l'cran -et vous pouvez l'diter. Lorsque vous voulez que vos modifications +Au bout d'un court instant, le contenu du fichier apparaît à l'écran +et vous pouvez l'éditer. Lorsque vous voulez que vos modifications deviennent permanentes, faites : C-x C-s Sauvegarde le fichier Cette commande copie dans le fichier le texte qui est dans Emacs. La -premire fois, Emacs renomme le fichier original afin qu'il ne soit -pas perdu. Le nom de cette sauvegarde est construit en ajoutant ~ - la fin du nom initial. Lorsque la sauvegarde est finie, Emacs -affiche le nom du fichier crit. +première fois, Emacs renomme le fichier original afin qu'il ne soit +pas perdu. Le nom de cette sauvegarde est construit en ajoutant « ~ » +à la fin du nom initial. Lorsque la sauvegarde est finie, Emacs +affiche le nom du fichier écrit. >> Faites C-x C-s pour sauvegarder votre copie du didacticiel. - Cela devrait crire "Wrote ...TUTORIAL.fr" en bas de l'cran. + Cela devrait écrire "Wrote ...TUTORIAL.fr" en bas de l'écran. Vous pouvez trouver un fichier existant pour le visualiser ou -l'diter. Vous pouvez galement trouver un fichier qui n'existe pas -encore. C'est ainsi que l'on cre un fichier avec Emacs : on trouve le -fichier, qui dmarre vide, puis on insre du texte. Lorsque l'on -demande sauvegarder le fichier, Emacs cre alors vraiment le -fichier avec le texte que l'on a insr. partir de ce moment-l, -vous pouvez considrer que vous ditez un fichier dj existant. +l'éditer. Vous pouvez également trouver un fichier qui n'existe pas +encore. C'est ainsi que l'on crée un fichier avec Emacs : on trouve le +fichier, qui démarre vide, puis on insère du texte. Lorsque l'on +demande à « sauvegarder » le fichier, Emacs crée alors vraiment le +fichier avec le texte que l'on a inséré. À partir de ce moment-là, +vous pouvez considérer que vous éditez un fichier déjà existant. * TAMPONS @@ -594,113 +594,113 @@ ainsi possible d'avoir un nombre assez important de fichiers dans Emacs. ->> Crez un fichier nomm truc en faisant C-x C-f truc . - Puis, insrez du texte, ditez-le et sauvegardez truc en +>> Créez un fichier nommé « truc » en faisant C-x C-f truc . + Puis, insérez du texte, éditez-le et sauvegardez « truc » en faisant C-x C-s. - Enfin, faites C-x C-f TUTORIAL.fr pour revenir au didacticiel. + Enfin, faites C-x C-f TUTORIAL.fr pour revenir au didacticiel. -Emacs stocke le texte de chaque fichier dans un objet appel tampon . -Trouver un fichier cre un nouveau tampon dans Emacs. Pour voir la +Emacs stocke le texte de chaque fichier dans un objet appelé « tampon ». +Trouver un fichier crée un nouveau tampon dans Emacs. Pour voir la liste des tampons existants dans votre session Emacs, faites : C-x C-b Liste des tampons >> Faites C-x C-b -Vous noterez que chaque tampon a un nom et qu'il peut galement avoir +Vous noterez que chaque tampon a un nom et qu'il peut également avoir un nom de fichier pour le fichier qu'il contient. TOUT texte que vous -pouvez voir dans une fentre Emacs fait toujours partie d'un tampon. +pouvez voir dans une fenêtre Emacs fait toujours partie d'un tampon. ->> Faites C-x 1 pour faire disparatre la liste des tampons. +>> Faites C-x 1 pour faire disparaître la liste des tampons. Lorsque vous avez plusieurs tampons, seul l'un d'entre eux est le -tampon courant un instant donn : c'est celui que vous ditez. -Si vous souhaitez diter un autre tampon, vous devez basculer vers -lui. Pour basculer vers un tampon correspondant un fichier, vous +tampon « courant » à un instant donné : c'est celui que vous éditez. +Si vous souhaitez éditer un autre tampon, vous devez « basculer » vers +lui. Pour basculer vers un tampon correspondant à un fichier, vous pouvez le recharger avec C-x C-f mais il y a plus simple : utilisez la commande C-x b en lui passant le nom du tampon. ->> Faites C-x b truc pour revenir au tampon truc , qui - contient le texte du fichier truc . - Puis, faites C-x b TUTORIAL pour revenir ce didacticiel. +>> Faites C-x b truc pour revenir au tampon « truc », qui + contient le texte du fichier « truc ». + Puis, faites C-x b TUTORIAL pour revenir à ce didacticiel. -La plupart du temps, le nom d'un tampon est le mme que celui du +La plupart du temps, le nom d'un tampon est le même que celui du fichier qu'il contient (sans le chemin), mais ce n'est pas toujours vrai. La liste obtenue lorsque vous faites C-x C-b montre toujours les noms de tous les tampons. -TOUT texte que vous visualisez dans une fentre Emacs fait toujours -partie d'un tampon, mais certains tampons ne correspondent pas des +TOUT texte que vous visualisez dans une fenêtre Emacs fait toujours +partie d'un tampon, mais certains tampons ne correspondent pas à des fichiers : le tampon "*Buffer List*", par exemple, ne contient pas de fichiers mais la liste obtenue par C-x C-b. Ce didacticiel n'avait pas -de fichier au dpart mais il en a un dsormais, car dans la section -prcdente, vous avez tap C-x C-s pour l'enregistrer. +de fichier au départ mais il en a un désormais, car dans la section +précédente, vous avez tapé C-x C-s pour l'enregistrer. -Le tampon "*Messages*" ne correspond pas non plus un fichier ; il -contient la liste des messages apparus dans la ligne d'tat pendant +Le tampon "*Messages*" ne correspond pas non plus à un fichier ; il +contient la liste des messages apparus dans la ligne d'état pendant votre session Emacs. ->> Faites C-x b *Messages* pour visualiser le tampon des +>> Faites C-x b *Messages* pour visualiser le tampon des messages. - Puis, faites C-x b TUTORIAL.fr pour revenir ce didacticiel. + Puis, faites C-x b TUTORIAL.fr pour revenir à ce didacticiel. Si vous modifiez le texte d'un fichier, puis que vous chargez un autre -fichier, le premier ne sera pas sauvegard. Ses modifications restent -dans Emacs, dans le tampon qui lui est associ. La cration ou -l'dition du tampon du second fichier n'a aucun effet sur le tampon du -premier. C'est trs pratique, mais cela signifie aussi que vous avez -besoin d'une mthode simple pour sauvegarder le tampon du premier +fichier, le premier ne sera pas sauvegardé. Ses modifications restent +dans Emacs, dans le tampon qui lui est associé. La création ou +l'édition du tampon du second fichier n'a aucun effet sur le tampon du +premier. C'est très pratique, mais cela signifie aussi que vous avez +besoin d'une méthode simple pour sauvegarder le tampon du premier fichier. Ce serait ennuyeux de devoir y revenir avec C-x C-f juste pour le sauvegarder avec C-x C-s. On a donc : C-x s Sauvegarde certains tampons C-x s vous demande confirmation pour savoir s'il doit sauvegarder -chaque tampon contenant des modifications non encore sauvegardes. Il +chaque tampon contenant des modifications non encore sauvegardées. Il vous demande, pour chacun de ces tampons, s'il doit le sauvegarder ou non. ->> Insrez une ligne de texte et faites C-x s. +>> Insérez une ligne de texte et faites C-x s. Cela devrait vous demander si vous souhaitez sauvegarder le tampon - nomm TUTORIAL.fr. Rpondez par l'affirmative en tapant y . + nommé TUTORIAL.fr. Répondez par l'affirmative en tapant « y ». * EXTENSION DU JEU DE COMMANDES ------------------------------- Il y a bien plus de commandes Emacs qu'il ne serait possible d'en -crer avec tous les caractres de contrle et Meta. Emacs contourne ce -problme l'aide de la commande X (eXtension). Celle-ci se prsente -sous deux dclinaisons : - - C-x eXtension caractre, suivie d'un seul caractre. - M-x eXtension d'une commande nomme, suivie d'un nom long. - -Ces commandes sont gnralement des commandes utiles, mais elles sont -moins souvent utilises que celles que vous avez dj apprises. Vous -en avez dj rencontr deux : les commandes de fichiers C-x C-f pour +créer avec tous les caractères de contrôle et Meta. Emacs contourne ce +problème à l'aide de la commande X (eXtension). Celle-ci se présente +sous deux déclinaisons : + + C-x eXtension caractère, suivie d'un seul caractère. + M-x eXtension d'une commande nommée, suivie d'un nom long. + +Ces commandes sont généralement des commandes utiles, mais elles sont +moins souvent utilisées que celles que vous avez déjà apprises. Vous +en avez déjà rencontré deux : les commandes de fichiers C-x C-f pour trouver un fichier et C-x C-s pour sauvegarder. Un autre exemple est -la commande qui met fin la session Emacs : C-x C-c (ne vous -inquitez pour les modifications que vous avez faites, C-x C-c vous -proposera de sauvegarder tous les fichiers modifis avant de quitter +la commande qui met fin à la session Emacs : C-x C-c (ne vous +inquiétez pour les modifications que vous avez faites, C-x C-c vous +proposera de sauvegarder tous les fichiers modifiés avant de quitter Emacs). Si vous utiliser un affichage graphique, vous n'avez pas besoin de -commande spciale pour vous dplacer d'Emacs une autre application. -Vous pouvez le faire l'aide de la souris ou avec les commandes du -gestionnaire de fentres. Cependant, si vous utilisez un terminal -texte ne pouvant afficher qu'une application la fois, vous devez - suspendre Emacs pour passer n'importe quelle autre application. +commande spéciale pour vous déplacer d'Emacs à une autre application. +Vous pouvez le faire à l'aide de la souris ou avec les commandes du +gestionnaire de fenêtres. Cependant, si vous utilisez un terminal +texte ne pouvant afficher qu'une application à la fois, vous devez +« suspendre » Emacs pour passer à n'importe quelle autre application. C-z est la commande permettant de quitter *temporairement* Emacs -- -afin de pouvoir revenir la mme session plus tard. Sur les systmes -qui le permettent, C-z suspend Emacs ; c'est--dire qu'il revient -au shell mais ne dtruit pas Emacs. Avec les shells les plus courants, -vous pouvez revenir Emacs en faisant la commande 'fg' ou '%emacs'. +afin de pouvoir revenir à la même session plus tard. Sur les systèmes +qui le permettent, C-z « suspend » Emacs ; c'est-à-dire qu'il revient +au shell mais ne détruit pas Emacs. Avec les shells les plus courants, +vous pouvez revenir à Emacs en faisant la commande 'fg' ou '%emacs'. -Le moment idal pour utiliser C-x C-c est lorsque l'on se -dconnecte. C'est aussi la commande adapte pour sortir d'un Emacs -invoqu pour une modification rapide, par exemple par un programme de +Le moment idéal pour utiliser C-x C-c est lorsque l'on se +déconnecte. C'est aussi la commande adaptée pour sortir d'un Emacs +invoqué pour une modification rapide, par exemple par un programme de courrier ou tout autre utilitaire. Il existe de nombreuses commandes C-x. Voici une liste de celles que @@ -710,386 +710,386 @@ C-x C-s Sauvegarde un fichier. C-x C-b Liste des tampons. C-x C-c Quitte Emacs. - C-x 1 Dtruit toutes les fentres, sauf une. + C-x 1 Détruit toutes les fenêtres, sauf une. C-x u Annulation. -Les eXtensions de commandes nommes sont des commandes utilises +Les eXtensions de commandes nommées sont des commandes utilisées encore moins souvent, ou des commandes qui ne servent que dans certains modes. Un exemple est la commande replace-string, qui -remplace une chane par une autre dans un tampon. Lorsque vous faites -M-x, Emacs affiche M-x en bas de l'cran et vous demande de taper le -nom de la commande, replace-string ici. Contentez-vous de faire -repl s et Emacs compltera le nom ( reprsente la touche +remplace une chaîne par une autre dans un tampon. Lorsque vous faites +M-x, Emacs affiche M-x en bas de l'écran et vous demande de taper le +nom de la commande, « replace-string » ici. Contentez-vous de faire +«repl s » et Emacs complétera le nom ( représente la touche de tabulation, qui se trouve habituellement au-dessus de la touche de -verrouillage des majuscules, gauche du clavier). Terminez la -commande en pressant . - -La commande replace-string ncessite deux paramtres -- la chane -remplacer et la chane de remplacement. Vous devez terminer chaque -paramtre par . - ->> Dplacez le curseur sur la ligne blanche deux lignes plus bas. - Puis, faites M-x repl schangemodifie. - - Notez comment cette ligne a t change : vous avez remplac le mot - change par modifie chaque fois qu'il apparaissait aprs +verrouillage des majuscules, à gauche du clavier). Terminez la +commande en pressant . + +La commande replace-string nécessite deux paramètres -- la chaîne à +remplacer et la chaîne de remplacement. Vous devez terminer chaque +paramètre par . + +>> Déplacez le curseur sur la ligne blanche deux lignes plus bas. + Puis, faites M-x repl schangéemodifiée. + + Notez comment cette ligne a été changée : vous avez remplacé le mot + « changée » par « modifiée » à chaque fois qu'il apparaissait après la position initiale du curseur. * SAUVEGARDE AUTOMATIQUE ------------------------ -Lorsque vous avez modifi un fichier, mais que vous ne l'avez pas -encore sauvegard, ces modifications pourraient tre perdues si votre -systme se plantait. Pour vous protger de ce problme, Emacs crit -priodiquement un fichier de sauvegarde automatique pour chaque -fichier en cours d'dition. Le nom de ce fichier commence et se +Lorsque vous avez modifié un fichier, mais que vous ne l'avez pas +encore sauvegardé, ces modifications pourraient être perdues si votre +système se plantait. Pour vous protéger de ce problème, Emacs écrit +périodiquement un fichier de « sauvegarde automatique » pour chaque +fichier en cours d'édition. Le nom de ce fichier commence et se termine par un # : si, par exemple, votre fichier s'appelle - hello.c , son fichier de sauvegarde automatique s'appellera - #hello.c# . Lorsque vous sauvegardez le fichier de la faon -habituelle, Emacs dtruit son fichier de sauvegarde automatique. +« hello.c », son fichier de sauvegarde automatique s'appellera +« #hello.c# ». Lorsque vous sauvegardez le fichier de la façon +habituelle, Emacs détruit son fichier de sauvegarde automatique. -Si l'ordinateur se plante, vous pouvez rcuprer ce qui a t -sauvegard automatiquement en ouvrant normalement le fichier (celui -que vous ditiez, pas la sauvegarde automatique), puis en faisant -M-x recover file. Lorsqu'Emacs vous demande de confirmer, -tapez yes pour continuer et rcuprer ainsi les donnes -sauves par la sauvegarde automatique. +Si l'ordinateur se plante, vous pouvez récupérer ce qui a été +sauvegardé automatiquement en ouvrant normalement le fichier (celui +que vous éditiez, pas la sauvegarde automatique), puis en faisant +M-x recover file. Lorsqu'Emacs vous demande de confirmer, +tapez yes pour continuer et récupérer ainsi les données +sauvées par la sauvegarde automatique. * ZONE D'ECHO ------------- -Si Emacs constate que vous tapez les commandes multi-caractres -lentement, il les affiche en bas de l'cran dans une zone nomme - zone d'cho . La zone d'cho contient la dernire ligne de l'cran. +Si Emacs constate que vous tapez les commandes multi-caractères +lentement, il les affiche en bas de l'écran dans une zone nommée +« zone d'écho ». La zone d'écho contient la dernière ligne de l'écran. * LIGNE DE MODE --------------- -La ligne place immdiatement au dessus de la zone d'cho s'appelle la - ligne de mode . Elle affiche quelque chose comme a : +La ligne placée immédiatement au dessus de la zone d'écho s'appelle la +« ligne de mode ». Elle affiche quelque chose comme ça : -:**- TUTORIAL.fr 64% L749 (Fundamental) -Cette ligne donne des informations sur l'tat d'Emacs et sur le texte -que vous tes en train d'diter. +Cette ligne donne des informations sur l'état d'Emacs et sur le texte +que vous êtes en train d'éditer. -Vous savez dj ce que signifie le nom de fichier -- c'est celui que -vous avez charg. NN% indique votre position actuelle dans le texte ; +Vous savez déjà ce que signifie le nom de fichier -- c'est celui que +vous avez chargé. NN% indique votre position actuelle dans le texte ; cela signifie que NN pour cent du texte se trouve au dessus du sommet -de l'cran. Si le dbut du fichier est sur l'cran, il s'affichera - Top et non 00% . Si le bas du texte est sur l'cran, il -s'affichera Bot (comme bottom ). Si tout le texte tient dans -l'cran, il s'affichera All . - -Le L et les chiffres qui le suivent indiquent une position d'une faon -diffrente : ils indiquent le numro de la ligne courante du point. - -Les astrisques au dbut signifient que vous avez modifi le +de l'écran. Si le début du fichier est sur l'écran, il s'affichera +« Top » et non « 00% ». Si le bas du texte est sur l'écran, il +s'affichera « Bot » (comme « bottom »). Si tout le texte tient dans +l'écran, il s'affichera « All ». + +Le L et les chiffres qui le suivent indiquent une position d'une façon +différente : ils indiquent le numéro de la ligne courante du point. + +Les astérisques au début signifient que vous avez modifié le texte. Lorsque vous venez de visiter ou sauvegarder un fichier, cette -partie de la ligne de mode n'affichera pas d'astrisques mais +partie de la ligne de mode n'affichera pas d'astérisques mais simplement des tirets. -La partie de la ligne de mode situe entre parenthses indique les -modes d'dition dans lesquels vous vous trouvez. Le mode par dfaut -est le mode Fundamental et c'est celui que vous tes en train -d'utiliser. C'est un exemple de mode majeur . +La partie de la ligne de mode située entre parenthèses indique les +modes d'édition dans lesquels vous vous trouvez. Le mode par défaut +est le mode « Fundamental » et c'est celui que vous êtes en train +d'utiliser. C'est un exemple de « mode majeur ». -Emacs possde de nombreux modes majeurs diffrents. Certains sont -prvus pour diter diffrents langages et/ou types de texte (mode -Lisp, mode Text, etc). tout instant, il n'y a qu'un seul mode majeur -actif et son nom se trouve toujours dans la ligne de mode, l'endroit -o Fundamental se trouve actuellement. +Emacs possède de nombreux modes majeurs différents. Certains sont +prévus pour éditer différents langages et/ou types de texte (mode +Lisp, mode Text, etc). À tout instant, il n'y a qu'un seul mode majeur +actif et son nom se trouve toujours dans la ligne de mode, à l'endroit +où « Fundamental » se trouve actuellement. Chaque mode majeur modifie le comportement de quelques commandes. Il -existe, par exemple, des commandes pour crer des commentaires dans un +existe, par exemple, des commandes pour créer des commentaires dans un programme et, comme chaque langage de programmation a sa propre -syntaxe pour les commentaires, chaque mode majeur doit insrer ceux-ci -de faon diffrente. Un mode majeur est le nom d'une commande tendue, +syntaxe pour les commentaires, chaque mode majeur doit insérer ceux-ci +de façon différente. Un mode majeur est le nom d'une commande étendue, qui vous permet de basculer dans ce mode. M-x fundamental-mode, par exemple, est une commande pour basculer dans le mode Fundamental. -Si vous devez diter du texte en langage naturel, comme ce fichier, +Si vous devez éditer du texte en langage naturel, comme ce fichier, vous utiliserez probablement le mode Text. ->> Faites M-x text-mode. +>> Faites M-x text-mode. -Ne vous inquitez pas, aucune des commandes Emacs que vous avez +Ne vous inquiétez pas, aucune des commandes Emacs que vous avez apprises ne change beaucoup mais vous pouvez constater que M-f et M-b traitent maintenant les apostrophes comme des parties de mots. Avant, -dans le mode Fundamental, M-f et M-b les considraient comme des -sparateurs de mots. +dans le mode Fundamental, M-f et M-b les considéraient comme des +séparateurs de mots. -Les modes majeurs font gnralement des modifications subtiles comme -celle-ci : la plupart des commandes font la mme chose dans tous -les modes majeurs, mais fonctionnent un peu diffremment. +Les modes majeurs font généralement des modifications subtiles comme +celle-ci : la plupart des commandes font « la même chose » dans tous +les modes majeurs, mais fonctionnent un peu différemment. Pour lire la documentation sur votre mode majeur actuel, faites C-h m. ->> Faites C-l C-l pour amener cette ligne prs du haut de l'cran. ->> Faites C-h m pour voir comment le mode Text diffre du mode Fundamental. ->> Faites C-x 1 pour supprimer la documentation de l'cran. +>> Faites C-l C-l pour amener cette ligne près du haut de l'écran. +>> Faites C-h m pour voir comment le mode Text diffère du mode Fundamental. +>> Faites C-x 1 pour supprimer la documentation de l'écran. -Les modes majeurs sont appels ainsi parce qu'il existe aussi des modes +Les modes majeurs sont appelés ainsi parce qu'il existe aussi des modes mineurs. Ces derniers ne sont pas des alternatives aux modes majeurs, mais simplement des modifications de ceux-ci. Tout mode mineur peut -tre activ ou dsactiv indpendamment de tous les autres modes +être activé ou désactivé indépendamment de tous les autres modes mineurs et de votre mode majeur. Vous pouvez donc n'utiliser aucun mode mineur, un seul, ou toute combinaison de plusieurs modes mineurs. -Un mode mineur trs utile, surtout lorsque l'on dite du langage -naturel, est le mode Auto Fill. Lorsqu'il est activ, Emacs coupe -automatiquement la ligne entre les mots lorsque vous insrez du texte +Un mode mineur très utile, surtout lorsque l'on édite du langage +naturel, est le mode Auto Fill. Lorsqu'il est activé, Emacs coupe +automatiquement la ligne entre les mots lorsque vous insérez du texte et que la ligne est trop longue. Vous pouvez activer le mode Auto Fill en faisant M-x auto fill -mode. Lorsqu'il est activ, vous pouvez le dsactiver en -faisant nouveau M-x auto fill mode. Si le mode est -dsactiv, cette commande l'active et, s'il est activ, elle le -dsactive : on dit que la commande fait basculer le mode . +mode. Lorsqu'il est activé, vous pouvez le désactiver en +faisant à nouveau M-x auto fill mode. Si le mode est +désactivé, cette commande l'active et, s'il est activé, elle le +désactive : on dit que la commande « fait basculer le mode ». ->> Faites M-x auto-fill-mode puis insrez une ligne de - plusieurs azer jusqu' ce qu'elle se divise en deux lignes. +>> Faites M-x auto-fill-mode puis insérez une ligne de + plusieurs « azer » jusqu'à ce qu'elle se divise en deux lignes. Vous devez mettre des espaces entre eux car le mode Auto Fill ne coupe les lignes que sur les espaces. -La marge est habituellement fixe 70 caractres, mais pouvez +La marge est habituellement fixée à 70 caractères, mais pouvez modifier cette valeur avec la commande C-x f. Vous devez fournir la -nouvelle valeur de la marge sous la forme d'un paramtre numrique. +nouvelle valeur de la marge sous la forme d'un paramètre numérique. ->> Faites C-x f avec un paramtre de 20 (C-u 2 0 C-x f). +>> Faites C-x f avec un paramètre de 20 (C-u 2 0 C-x f). Puis, tapez du texte et vous verrez qu'Emacs fait des lignes de 20 - caractres. Remettez la marge 70 en refaisant C-x f. + caractères. Remettez la marge à 70 en refaisant C-x f. Si vous faites des modifications au milieu d'un paragraphe, le mode Auto Fill ne reformatera pas ce paragraphe. -Pour cela, faites M-q (META-q) lorsque le curseur est plac dans ce +Pour cela, faites M-q (META-q) lorsque le curseur est placé dans ce paragraphe. ->> Placez le curseur dans le paragraphe prcdent et faites M-q. +>> Placez le curseur dans le paragraphe précédent et faites M-q. * RECHERCHE ----------- -Emacs peut rechercher des chanes de caractres (ce sont des groupes -de caractres contigus ou mots) soit vers l'avant, soit vers -l'arrire. La recherche d'une chane est une commande de dplacement -du curseur : elle dplace le curseur l'emplacement o la chane -apparat. +Emacs peut rechercher des chaînes de caractères (ce sont des groupes +de caractères contigus ou mots) soit vers l'avant, soit vers +l'arrière. La recherche d'une chaîne est une commande de déplacement +du curseur : elle déplace le curseur à l'emplacement où la chaîne +apparaît. -La commande de recherche d'Emacs est incrmentale . Cela -signifie que la recherche a lieu pendant que l'on tape la chane que +La commande de recherche d'Emacs est « incrémentale ». Cela +signifie que la recherche a lieu pendant que l'on tape la chaîne que l'on recherche. -La commande pour dbuter une recherche est C-s pour rechercher vers -l'avant et C-r pour rechercher vers l'arrire. MAIS ATTENDEZ ! +La commande pour débuter une recherche est C-s pour rechercher vers +l'avant et C-r pour rechercher vers l'arrière. MAIS ATTENDEZ ! N'essayez pas encore. -Lorsque vous faites C-s la chane I-search apparat comme invite -dans la zone d'cho. Cela vous indique qu'Emacs est dans ce que l'on -appelle une recherche incrmentale et qu'il attend que vous tapiez ce -que vous recherchez. termine une recherche. +Lorsque vous faites C-s la chaîne « I-search » apparaît comme invite +dans la zone d'écho. Cela vous indique qu'Emacs est dans ce que l'on +appelle une recherche incrémentale et qu'il attend que vous tapiez ce +que vous recherchez. termine une recherche. ->> Faites C-s pour lancer une recherche. LENTEMENT, une lettre la - fois, tapez le mot curseur , en attendant entre chaque caractre +>> Faites C-s pour lancer une recherche. LENTEMENT, une lettre à la + fois, tapez le mot « curseur », en attendant entre chaque caractère pour constater ce que fait le curseur. Vous avez maintenant atteint - curseur une premire fois. ->> Tapez C-s nouveau pour trouver l'occurrence suivante de curseur . ->> Faites maintenant quatre fois et tudiez les mouvements du + « curseur » une première fois. +>> Tapez C-s à nouveau pour trouver l'occurrence suivante de « curseur ». +>> Faites maintenant quatre fois et étudiez les mouvements du curseur. ->> Faites pour mettre fin la recherche. +>> Faites pour mettre fin à la recherche. Avez-vous vu ce qui se passait ? Emacs, dans une recherche -incrmentale, essaie d'aller sur l'occurrence de la chane que vous -avec tape jusqu' cet instant. Pour aller sur l'occurrence suivante de - curseur , il suffit de refaire C-s : s'il ne trouve rien, Emacs -bippe et vous indique que la recherche a chou. C-g permet galement -de mettre fin la recherche. +incrémentale, essaie d'aller sur l'occurrence de la chaîne que vous +avec tapée jusqu'à cet instant. Pour aller sur l'occurrence suivante de +« curseur », il suffit de refaire C-s : s'il ne trouve rien, Emacs +bippe et vous indique que la recherche a échoué. C-g permet également +de mettre fin à la recherche. -Si vous vous trouvez au milieu d'une recherche incrmentale et que +Si vous vous trouvez au milieu d'une recherche incrémentale et que vous tapez , vous remarquerez que cela supprime le dernier -caractre de la chane recherche et que la recherche reprend -l'endroit o elle se trouvait prcdemment. Supposons, par exemple, -que vous ayiez tap c pour trouver la premire occurrence de - c . Si vous tapez maintenant u , le curseur ira sur la premire -occurrence de cu . Faites : cela supprime le u de la -chane de recherche et le curseur revient la premire occurrence de - c . - -Si vous tes au milieu d'une recherche et que vous tapez un caractre -de contrle ou un meta-caractre (sauf quelques exceptions -- les -caractres considrs comme spciaux pour les recherches, tels que C-s -et C-r), cela met fin la recherche. - -C-s lance une recherche de toutes les occurrences de la chane APRS la +caractère de la chaîne recherchée et que la recherche reprend à +l'endroit où elle se trouvait précédemment. Supposons, par exemple, +que vous ayiez tapé « c » pour trouver la première occurrence de +« c ». Si vous tapez maintenant « u », le curseur ira sur la première +occurrence de « cu ». Faites : cela supprime le « u » de la +chaîne de recherche et le curseur revient à la première occurrence de +« c ». + +Si vous êtes au milieu d'une recherche et que vous tapez un caractère +de contrôle ou un meta-caractère (sauf quelques exceptions -- les +caractères considérés comme spéciaux pour les recherches, tels que C-s +et C-r), cela met fin à la recherche. + +C-s lance une recherche de toutes les occurrences de la chaîne APRÈS la position courante du curseur. Si vous voulez faire une recherche plus -haut dans le texte, faites plutt C-r. Tout ce que nous avons dit sur -C-s s'applique galement C-r, sauf que la direction de la recherche -est inverse. - - -* FENTRES MULTIPLES +haut dans le texte, faites plutôt C-r. Tout ce que nous avons dit sur +C-s s'applique également à C-r, sauf que la direction de la recherche +est inversée. + + +* FENÊTRES MULTIPLES -------------------- -L'une des caractristiques les plus agrables d'Emacs est que vous -pouvez afficher plusieurs fentres en mme temps l'cran. (Notez -qu'Emacs utilise le terme cadres -- dcrits dans la section -d'aprs -- l o d'autres applications disent fentres . Le +L'une des caractéristiques les plus agréables d'Emacs est que vous +pouvez afficher plusieurs fenêtres en même temps à l'écran. (Notez +qu'Emacs utilise le terme « cadres » -- décrits dans la section +d'après -- là où d'autres applications disent « fenêtres ». Le manuel d'Emacs contient un Glossaire des termes d'Emacs.) >> Placez le curseur sur cette ligne et faites C-l C-l. ->> Faites maintenant C-x 2 pour diviser l'cran en deux - fentres. Toutes les deux affichent ce didacticiel et le curseur +>> Faites maintenant C-x 2 pour diviser l'écran en deux + fenêtres. Toutes les deux affichent ce didacticiel et le curseur reste dans celle du haut. ->> Faites C-M-v pour faire dfiler le texte de la fentre du bas +>> Faites C-M-v pour faire défiler le texte de la fenêtre du bas (Si vous n'avez pas de touche Meta, faites C-v). ->> Tapez C-x o ( o pour other ) afin de placer le curseur dans - la fentre du bas. ->> Utilisez C-v et M-v pour la faire dfiler. - Conservez ces instructions dans la fentre du haut. - ->> Faites nouveau C-x o pour replacer le curseur dans la fentre du - haut. Le curseur est exactement o il tait avant. - -Vous pouvez continuer utiliser C-x o pour passer d'une fentre -l'autre. La fentre slectionne , o la plupart de l'dition a +>> Tapez C-x o (« o » pour « other ») afin de placer le curseur dans + la fenêtre du bas. +>> Utilisez C-v et M-v pour la faire défiler. + Conservez ces instructions dans la fenêtre du haut. + +>> Faites à nouveau C-x o pour replacer le curseur dans la fenêtre du + haut. Le curseur est exactement où il était avant. + +Vous pouvez continuer à utiliser C-x o pour passer d'une fenêtre à +l'autre. La « fenêtre sélectionnée », où la plupart de l'édition a lieu, est celle avec un curseur plus visible, qui clignotte quand -vous ne tapez pas. Les autres fentres ont leurs propres positions +vous ne tapez pas. Les autres fenêtres ont leurs propres positions de curseur ; si vous utilisez Emacs dans un affichage graphique, ces -curseurs sont dessins comme des botes fantmes fixes. - -La commande C-M-v est trs utile lorsque l'on dite du texte dans une -fentre et que l'on utilise l'autre uniquement comme rfrence. Vous -pouvez conserver le curseur dans la fentre o vous ditez et -parcourir l'autre fentre avec C-M-v. - -C-M-v est un exemple de caractre CONTROLE-META. Si vous disposez -d'une touche META, vous pouvez faire C-M-v en pressant la fois +curseurs sont dessinés comme des boîtes fantômes fixes. + +La commande C-M-v est très utile lorsque l'on édite du texte dans une +fenêtre et que l'on utilise l'autre uniquement comme référence. Vous +pouvez conserver le curseur dans la fenêtre où vous éditez et +parcourir l'autre fenêtre avec C-M-v. + +C-M-v est un exemple de caractère CONTROLE-META. Si vous disposez +d'une touche META, vous pouvez faire C-M-v en pressant à la fois CONTROLE et META tout en tapant v. Peu importe qui, de CONTROLE ou -META est presse en premier car ces deux touches agissent en modifiant -les caractres que vous tapez. +META est pressée en premier car ces deux touches agissent en modifiant +les caractères que vous tapez. -Si vous n'avez pas de touche META et que vous utilisez la +Si vous n'avez pas de touche META et que vous utilisez à la place, l'ordre a son importance : vous devez taper puis C-v car -C-ESC v ne fonctionnera pas. En effet, est un caractre en -lui-mme, ce n'est pas un modificateur de touches. +C-ESC v ne fonctionnera pas. En effet, est un caractère en +lui-même, ce n'est pas un modificateur de touches. ->> Faites C-x 1 (dans la fentre du haut) pour supprimer la fentre du +>> Faites C-x 1 (dans la fenêtre du haut) pour supprimer la fenêtre du bas. -(Si vous aviez fait C-x 1 dans la fentre du bas, vous auriez supprim -celle du haut. Pensez cette commande comme signifiant ne garde -qu'une fentre, celle dans laquelle je suis ). - -Vous n'tes pas oblig d'afficher le mme tampon dans les deux -fentres. Si vous faites C-x C-f pour trouver un fichier dans une -fentre, l'autre n'est pas modifie. Chaque fentre peut contenir un -fichier indpendamment de l'autre. - -Voici une autre faon d'utiliser deux fentres pour afficher deux -choses diffrentes : +(Si vous aviez fait C-x 1 dans la fenêtre du bas, vous auriez supprimé +celle du haut. Pensez à cette commande comme signifiant « ne garde +qu'une fenêtre, celle dans laquelle je suis »). + +Vous n'êtes pas obligé d'afficher le même tampon dans les deux +fenêtres. Si vous faites C-x C-f pour trouver un fichier dans une +fenêtre, l'autre n'est pas modifiée. Chaque fenêtre peut contenir un +fichier indépendamment de l'autre. + +Voici une autre façon d'utiliser deux fenêtres pour afficher deux +choses différentes : >> Faites C-x 4 C-f suivi du nom d'un de vos fichiers puis faites - . Le fichier indiqu apparat dans la fentre du bas et le - curseur s'y rend galement. + . Le fichier indiqué apparaît dans la fenêtre du bas et le + curseur s'y rend également. ->> Faites C-x o pour revenir la fentre du haut, puis C-x 1 pour +>> Faites C-x o pour revenir à la fenêtre du haut, puis C-x 1 pour supprimer celle du bas. * CADRES MULTIPLES ------------------ -Emacs peut aussi crer plusieurs cadres . Un cadre est ce que nous -appelons une collection de fentres, avec ses menus, ses barres de -dfilement, son mini-tampon, etc. Dans les affichages graphiques, ce +Emacs peut aussi créer plusieurs « cadres ». Un cadre est ce que nous +appelons une collection de fenêtres, avec ses menus, ses barres de +défilement, son mini-tampon, etc. Dans les affichages graphiques, ce qu'Emacs appelle un cadre est ce que la plupart des applications -appellent une fentre . Des cadres graphiques multiples peuvent -apparatre sur l'cran en mme temps. Dans un terminal texte, seul -un cadre la fois peut tre affich. +appellent une « fenêtre ». Des cadres graphiques multiples peuvent +apparaître sur l'écran en même temps. Dans un terminal texte, seul +un cadre à la fois peut être affiché. ->> Tapez M-x make-frame - Voyez un nouveau cadre apparatre dans votre cran. +>> Tapez M-x make-frame + Voyez un nouveau cadre apparaître dans votre écran. Tout ce que vous faisiez dans votre cadre initial, vous pouvez le -faire dans le nouveau cadre. Il n'y a rien de spcial au premier +faire dans le nouveau cadre. Il n'y a rien de spécial au premier cadre. ->> Tapez M-x delete-frame - Ceci dtruit le cadre slectionn. - -Vous pouvez aussi dtruire un cadre en utilisant les mthodes normales -fournies par le systme graphique (souvent en cliquant sur un bouton -avec un X dans l'angle haut du cadre.) Si vous supprimez le -dernier cadre de la tche Emacs de cette manire, vous sortez d'Emacs. - - -* NIVEAUX D'DITION RCURSIVE +>> Tapez M-x delete-frame + Ceci détruit le cadre sélectionné. + +Vous pouvez aussi détruire un cadre en utilisant les méthodes normales +fournies par le système graphique (souvent en cliquant sur un bouton +avec un « X » dans l'angle haut du cadre.) Si vous supprimez le +dernier cadre de la tâche Emacs de cette manière, vous sortez d'Emacs. + + +* NIVEAUX D'ÉDITION RÉCURSIVE ----------------------------- -Parfois, vous vous trouverez dans ce qui s'appelle un niveau -d'dition rcursive . Cela est indiqu par des crochets dans la ligne -de mode, entourant les parenthses situes autour du nom du mode +Parfois, vous vous trouverez dans ce qui s'appelle un « niveau +d'édition récursive ». Cela est indiqué par des crochets dans la ligne +de mode, entourant les parenthèses situées autour du nom du mode majeur. Vous verrez, par exemple [(Fundamental)] au lieu de (Fundamental). -Pour sortir du niveau d'dition rcursive, faites . -C'est une commande de sortie tout faire. Vous pouvez galement l'utiliser -pour supprimer les fentres supplmentaires et pour sortir du mini-tampon. +Pour sortir du niveau d'édition récursive, faites . +C'est une commande de sortie à tout faire. Vous pouvez également l'utiliser +pour supprimer les fenêtres supplémentaires et pour sortir du mini-tampon. >> Faites M-x pour aller dans le mini-tampon, puis faites pour en sortir. -Vous ne pouvez pas utiliser C-g pour sortir d'un niveau d'dition -rcursive car cette commande sert annuler des commandes et des -paramtres DANS le niveau d'dition rcursive. - - -* OBTENIR DE L'AIDE SUPPLMENTAIRE +Vous ne pouvez pas utiliser C-g pour sortir d'un niveau d'édition +récursive car cette commande sert à annuler des commandes et des +paramètres DANS le niveau d'édition récursive. + + +* OBTENIR DE L'AIDE SUPPLÉMENTAIRE ---------------------------------- -Nous avons essay, dans ce didacticiel, de ne fournir que les -informations suffisantes pour commencer utiliser Emacs. Il y a tant -de possibilits avec Emacs qu'il serait impossible de tout expliquer +Nous avons essayé, dans ce didacticiel, de ne fournir que les +informations suffisantes pour commencer à utiliser Emacs. Il y a tant +de possibilités avec Emacs qu'il serait impossible de tout expliquer ici. Cependant, vous pouvez vouloir en apprendre plus, car il a bien -d'autres fonctionnalits utiles. Emacs dispose de commandes pour lire -la documentation sur ses commandes. Ces commandes d' aide -commencent toutes par le caractre C-h, le caractre d'aide . +d'autres fonctionnalités utiles. Emacs dispose de commandes pour lire +la documentation sur ses commandes. Ces commandes d'« aide » +commencent toutes par le caractère C-h, le « caractère d'aide ». -Pour utiliser l'aide, tapez C-h suivi d'un caractre indiquant le type -d'aide que vous souhaitez. Si vous tes VRAIMENT perdu, faites C-h ? +Pour utiliser l'aide, tapez C-h suivi d'un caractère indiquant le type +d'aide que vous souhaitez. Si vous êtes VRAIMENT perdu, faites C-h ? et Emacs vous indiquera les types d'aide qu'il peut fournir. Si vous -avez tap C-h et que vous vous ravisez, il vous suffit de faire C-g +avez tapé C-h et que vous vous ravisez, il vous suffit de faire C-g pour annuler. -(si C-h n'affiche pas de message d'aide en bas de l'cran, essayez -la place la touche F1 ou M-x help .) +(si C-h n'affiche pas de message d'aide en bas de l'écran, essayez à +la place la touche F1 ou M-x help .) -La commande d'aide la plus simple est C-h c. Faites C-h, le caractre -c, puis un caractre ou une squence de commande : Emacs affichera une -description trs courte de cette commande. +La commande d'aide la plus simple est C-h c. Faites C-h, le caractère +c, puis un caractère ou une séquence de commande : Emacs affichera une +description très courte de cette commande. >> Faites C-h c C-p. -Le message devrait tre quelque chose comme : +Le message devrait être quelque chose comme : C-p runs the command previous-line -Cela vous donne le nom de la fonction . Les noms de fonction -servent principalement la personnalisation et l'extension d'Emacs, -mais comme ils sont choisis de faon indiquer ce que fait la -commande, ils servent galement de documentation rapide -- c'est -suffisant pour vous rappeler les commandes que vous avez dj +Cela vous donne le « nom de la fonction ». Les noms de fonction +servent principalement à la personnalisation et à l'extension d'Emacs, +mais comme ils sont choisis de façon à indiquer ce que fait la +commande, ils servent également de documentation rapide -- c'est +suffisant pour vous rappeler les commandes que vous avez déjà apprises. -Les commandes multi-caractres, comme C-x C-s et (si vous n'avez ni -touche META, ni touche EDIT, ni touche ALT) v sont galement -possibles aprs C-h c. +Les commandes multi-caractères, comme C-x C-s et (si vous n'avez ni +touche META, ni touche EDIT, ni touche ALT) v sont également +possibles après C-h c. Pour obtenir plus d'informations sur une commande, faites C-h k au lieu de C-h c. @@ -1097,123 +1097,123 @@ >> Faites C-h k C-p. Cela affiche la documentation de la fonction, ainsi que son nom, dans -une fentre Emacs. Lorsque vous avez fini de lire, faites C-x 1 pour -supprimer le texte de l'aide. Vous n'tes pas oblig de le faire tout -de suite ; vous pouvez continuer travailler tout en vous rfrant +une fenêtre Emacs. Lorsque vous avez fini de lire, faites C-x 1 pour +supprimer le texte de l'aide. Vous n'êtes pas obligé de le faire tout +de suite ; vous pouvez continuer à travailler tout en vous référant à l'aide, puis taper C-x 1 lorsque vous n'avez plus besoin de celle-ci. Voici d'autres options utiles de C-h : - C-h f Dcrit une fonction. Vous tapez le nom de la fonction. + C-h f Décrit une fonction. Vous tapez le nom de la fonction. ->> Faites C-h f previous-line. +>> Faites C-h f previous-line. Cela affiche toutes les informations dont dispose Emacs sur la - fonction qui implmente la commande C-p. + fonction qui implémente la commande C-p. - C-h a Commande Apropos. Tapez un mot-cl et Emacs affichera + C-h a Commande Apropos. Tapez un mot-clé et Emacs affichera toutes les commandes dont les noms contiennent ce - mot-cl. Ces commandes peuvent toutes tre invoques + mot-clé. Ces commandes peuvent toutes être invoquées avec M-x. Pour certaines, la commande Apropos - affichera galement une squence d'un ou deux - caractres excutant la mme commande. - ->> Faites C-h a file. - -Cela affiche dans une autre fentre une liste de toutes les commandes -M-x ayant file dans leurs noms. Vous verrez liste des commandes -caractres ct des noms de commandes qui leur correspondent (comme -C-x C-f ct de find-file). - ->> Faites C-M-v pour faire dfiler la fentre d'aide. Faites-le + affichera également une séquence d'un ou deux + caractères exécutant la même commande. + +>> Faites C-h a file. + +Cela affiche dans une autre fenêtre une liste de toutes les commandes +M-x ayant « file » dans leurs noms. Vous verrez listée des commandes +caractères à côté des noms de commandes qui leur correspondent (comme +C-x C-f à côté de find-file). + +>> Faites C-M-v pour faire défiler la fenêtre d'aide. Faites-le plusieurs fois. ->> Faites C-x 1 pour supprimer la fentre d'aide. +>> Faites C-x 1 pour supprimer la fenêtre d'aide. C-h i Manuels en ligne (alias Info). Cette commande vous place dans - un tampon spciale, appel *info* , o vous pouvez - lire les manuels en ligne des paquetages installs sur - votre systme. Faites m emacs pour lire le - manuel d'Emacs. Si vous n'avez jamais utilis Info + un tampon spéciale, appelé « *info* », où vous pouvez + lire les manuels en ligne des paquetages installés sur + votre système. Faites m emacs pour lire le + manuel d'Emacs. Si vous n'avez jamais utilisé Info auparavant, tapez ? et Emacs vous fera faire une visite - guide des fonctionnalits du mode Info. Lorsque vous + guidée des fonctionnalités du mode Info. Lorsque vous en aurez fini avec ce didacticiel, le manuel Info - d'Emacs devrait tre votre source de documentation + d'Emacs devrait être votre source de documentation essentielle. -* FONCTIONNALITS SUPPLMENTAIRES +* FONCTIONNALITÉS SUPPLÉMENTAIRES --------------------------------- Vous pouvez en apprendre plus en lisant le manuel d'Emacs, qu'il soit -imprim ou en ligne avec le systme Info (utilisez le menu Help, ou -faites C-h r). Les deux fonctionnalits que vous apprcierez -particulirement sont la compltion, qui permet d'conomiser la +imprimé ou en ligne avec le système Info (utilisez le menu Help, ou +faites C-h r). Les deux fonctionnalités que vous apprécierez +particulièrement sont la complétion, qui permet d'économiser la frappe, et dired, qui simplifie la manipulation des fichiers. -La compltion permet d'viter les frappes inutiles. Si, par exemple, +La complétion permet d'éviter les frappes inutiles. Si, par exemple, vous voulez basculer vers le tampon *Messages*, tapez simplement -C-x b *M et Emacs compltera le nom du tampon s'il peut le -dterminer partir de ce que vous avez saisi avant la tabulation. La -compltion est dcrite dans la version Info du manuel Emacs, la +C-x b *M et Emacs complètera le nom du tampon s'il peut le +déterminer à partir de ce que vous avez saisi avant la tabulation. La +complétion est décrite dans la version Info du manuel Emacs, à la rubrique "Completion". -Dired vous permet de consulter la liste des fichiers d'un rpertoire -(et, ventuellement, de ses sous-rpertoires), de vous dplacer dans -cette liste, d'ouvrir, de renommer, de supprimer et, de faon -gnrale, de manipuler ces fichiers. Dired est dcrit dans la version -Info du manuel Emacs, la rubrique "Dired". +Dired vous permet de consulter la liste des fichiers d'un répertoire +(et, éventuellement, de ses sous-répertoires), de vous déplacer dans +cette liste, d'ouvrir, de renommer, de supprimer et, de façon +générale, de manipuler ces fichiers. Dired est décrit dans la version +Info du manuel Emacs, à la rubrique "Dired". -Le manuel dcrit galement les nombreuses autres fonctionnalits +Le manuel décrit également les nombreuses autres fonctionnalités d'Emacs. * CONCLUSION ------------ -Pour quitter dfinitivement Emacs, faites C-x C-c. +Pour quitter définitivement Emacs, faites C-x C-c. -Ce didacticiel est destin tre comprhensible par tous les nouveaux -utilisateurs. Si vous avez trouv que quelque chose n'tait pas clair, -ne restez pas les bras croiss vous accuser de tous les maux -- +Ce didacticiel est destiné à être compréhensible par tous les nouveaux +utilisateurs. Si vous avez trouvé que quelque chose n'était pas clair, +ne restez pas les bras croisés à vous accuser de tous les maux -- plaignez-vous ! * COPIE --------- -Ce didacticiel descend d'une longue ligne de didacticiels Emacs, -dbute par celui qui fut crit par Stuart Cracraft pour le premier +Ce didacticiel descend d'une longue lignée de didacticiels Emacs, +débutée par celui qui fut écrit par Stuart Cracraft pour le premier Emacs. -Cette version du didacticiel, comme GNU Emacs, est place sous +Cette version du didacticiel, comme GNU Emacs, est placée sous droit d'auteur, et vous pouvez en distribuer des copies sous certaines conditions : Copyright (C) 1985, 1996, 2001-2013 Free Software Foundation, Inc. - Chacun peut crer ou distribuer des copies de ce document tel qu'il - l'a reu, sur n'importe quel support, pourvu que la note de - copyright et cette note de permission soient prserves et que le + Chacun peut créer ou distribuer des copies de ce document tel qu'il + l'a reçu, sur n'importe quel support, pourvu que la note de + copyright et cette note de permission soient préservées et que le distributeur garantisse au destinataire la permission d'une - redistribution ultrieure telle qu'elle est permise par cette note. - - Vous pouvez distribuer des versions modifies de ce document, ou - de parties modifies de celui-ci sous les conditions cites plus haut, - pourvu qu'il soit clairement indiqu qui les a modifi pour la - dernire fois. - -Les conditions de copie d'Emacs lui-mme sont plus complexes, mais -dans le mme esprit. Lisez le fichier COPYING et donnez ensuite des -copies de GNU Emacs vos amis. Participez l'radication de -l'obstructionnisme du logiciel (sa propritarisation ) en -utilisant, crivant et partagent des logiciels libres ! - -Cette traduction franaise a t effectue par ric Jacoboni - et complte par Bastien Guerry . + redistribution ultérieure telle qu'elle est permise par cette note. + + Vous pouvez distribuer des versions modifiées de ce document, ou + de parties modifiées de celui-ci sous les conditions citées plus haut, + pourvu qu'il soit clairement indiqué qui les a modifié pour la + dernière fois. + +Les conditions de copie d'Emacs lui-même sont plus complexes, mais +dans le même esprit. Lisez le fichier COPYING et donnez ensuite des +copies de GNU Emacs à vos amis. Participez à l'éradication de +l'obstructionnisme du logiciel (sa « propriétarisation ») en +utilisant, écrivant et partagent des logiciels libres ! + +Cette traduction française a été effectuée par Éric Jacoboni + et complétée par Bastien Guerry . --- end of TUTORIAL.fr --- ;;; Local Variables: -;;; coding: latin-1 +;;; coding: utf-8 ;;; sentence-end-double-space: nil ;;; End: === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.it' --- etc/tutorials/TUTORIAL.it 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.it 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -11,7 +11,7 @@ M- significa che bisogna tenere abbassato il tasto META o EDIT o ALT mentre si preme il carattere . Se non ci sono tasti META, - EDIT o ALT, al loro posto si pu premere e poi rilasciare il + EDIT o ALT, al loro posto si può premere e poi rilasciare il tasto ESC e quindi premere . Useremo per indicare il tasto ESC. @@ -21,16 +21,16 @@ <> >> Adesso premi C-v (Vedi schermata successiva) per spostarti alla prossima schermata. (Vai avanti, tieni premuto il tasto - CONTROL mentre premi v). D'ora in poi dovrai fare cos ogni volta + CONTROL mentre premi v). D'ora in poi dovrai fare così ogni volta che finisci di leggere lo schermo. Si noti che le ultime due righe di ogni schermata appaiono in cima alla -schermata successiva, favorendo cos la continuit di lettura. +schermata successiva, favorendo così la continuità di lettura. -La prima cosa che bisogna imparare come raggiungere un certo punto del -testo. Sai gi come andare avanti di una schermata, con C-v. Per +La prima cosa che bisogna imparare è come raggiungere un certo punto del +testo. Sai già come andare avanti di una schermata, con C-v. Per andare indietro di una schermata, premi M-v (tieni premuto il tasto META -e poi premi v, oppure usa v se non c' un tasto META, EDIT o ALT). +e poi premi v, oppure usa v se non c'è un tasto META, EDIT o ALT). >> Ora prova: premi M-v e quindi C-v alcune volte. @@ -44,9 +44,9 @@ M-v Vai indietro di una schermata C-l Cancella lo schermo e riscrivi tutto il testo, muovendo il testo che si trova vicino al cursore al centro dello - schermo. (Il tasto CONTROL-L, non CONTROL-1.) + schermo. (Il tasto è CONTROL-L, non CONTROL-1.) ->> Trova il cursore, osserva quale parte di testo gli vicina. Premi +>> Trova il cursore, osserva quale parte di testo gli è vicina. Premi C-l. Trova di nuovo il cursore e osserva che si trova sullo stesso punto del testo. @@ -54,10 +54,10 @@ * CONTROLLO DEL CURSORE ----------------------- -Spostarsi da una schermata all'altra utile, ma come ci si pu spostare +Spostarsi da una schermata all'altra è utile, ma come ci si può spostare fino ad un certo preciso punto del testo? -Ci sono diversi modi per farlo. Il pi elementare consiste nell'usare i +Ci sono diversi modi per farlo. Il più elementare consiste nell'usare i comandi C-p, C-b, C-f, C-n. Ognuno di essi muove il cursore di una riga o di una colonna in una data direzione sullo schermo. La tabella seguente mostra le direzioni in cui operano questi quattro comandi: @@ -77,19 +77,19 @@ Le quattro lettere dei comandi sono mnemoniche in inglese: P per precedente (previous), N per successivo (next), B per indietro (backward) e F per avanti (forward). Questi sono tutti i comandi elementari per -posizionare il cursore, li userai IN CONTINUAZIONE e conviene perci +posizionare il cursore, li userai IN CONTINUAZIONE e conviene perciò impararli subito. >> Usa alcuni C-n per portare il cursore su questa riga. >> Muovi il cursore sulla riga con C-f e poi in alto con C-p. Osserva - l'effetto di un C-p quando il cursore si trova a met della riga. + l'effetto di un C-p quando il cursore si trova a metà della riga. Ogni riga di testo termina con un carattere Newline, che serve a separarla -dalla successiva. bene che l'ultima riga del tuo file termini con un -carattere Newline, bench Emacs non lo richieda. +dalla successiva. È bene che l'ultima riga del tuo file termini con un +carattere Newline, benché Emacs non lo richieda. ->> Prova a usare C-b all'inizio di una riga. Sposter il cursore - alla fine della precedente. Questo avviene perch il cursore ha +>> Prova a usare C-b all'inizio di una riga. Sposterà il cursore + alla fine della precedente. Questo avviene perché il cursore ha superato all'indietro il carattere Newline. C-f sposta il cursore avanti attravero il carattere Newline proprio come @@ -104,28 +104,28 @@ (scrolling). In questo modo Emacs posiziona il cursore sulla parte di testo desiderata senza doverlo portare fuori dallo schermo visibile. ->> Prova a muovere il cursore al di l della fine dello schermo con C-n e +>> Prova a muovere il cursore al di là della fine dello schermo con C-n e osserva cosa succede. -Se lo spostamento di un solo carattere alla volta troppo lento allora ci -si pu muovere di un'intera parola alla volta. M-f (META-f) e M-b +Se lo spostamento di un solo carattere alla volta è troppo lento allora ci +si può muovere di un'intera parola alla volta. M-f (META-f) e M-b spostano il cursore rispettivamente in avanti e indietro di una parola. >> Prova alcune volte M-f e M-b. -Quando il cursore a met di una parola, M-f lo sposta alla fine della -stessa. Quando sullo spazio bianco tra due parole, M-f lo sposta alla +Quando il cursore è a metà di una parola, M-f lo sposta alla fine della +stessa. Quando è sullo spazio bianco tra due parole, M-f lo sposta alla fine della parola successiva. M-b funziona in modo simile ma in direzione opposta. ->> Ora prova M-f e M-b alcune volte, alternandoli con C-f e C-b cos da +>> Ora prova M-f e M-b alcune volte, alternandoli con C-f e C-b così da poter osservare l'azione di M-f e M-b da vari punti tra le parole e sulle stesse. Osserva il parallelo tra C-f e C-b da una parte e M-f e M-b dall'altra. Molto spesso i caratteri con Meta sono usati per operazioni relative alle -unit definite dal linguaggio (parole, frasi, paragrafi), mentre i -caratteri con Control operano su unit base indipendenti da ci che si +unità definite dal linguaggio (parole, frasi, paragrafi), mentre i +caratteri con Control operano su unità base indipendenti da ciò che si scrive (caratteri, righe, ecc.). Questo parallelo funziona anche tra righe e frasi: C-a e C-e spostano @@ -139,11 +139,11 @@ questi due ultimi comandi non siano perfettamente analoghi, riteniamo che il loro comportamento sia ragionevole. -La posizione del cursore nel testo anche chiamata "punto". Per meglio +La posizione del cursore nel testo è anche chiamata "punto". Per meglio dire, il cursore mostra sullo schermo dove si trova, al momento, il punto nel testo. -Ecco un sommario delle pi semplici operazioni di spostamento del cursore, +Ecco un sommario delle più semplici operazioni di spostamento del cursore, compresi i comandi di spostamento di parola in parola o di frase in frase: C-f Sposta avanti di un carattere @@ -162,7 +162,7 @@ M-e Sposta alla fine della frase >> Prova tutti questi comandi alcune volte per fare pratica. Questi sono - i comandi pi usati. + i comandi più usati. Altri due importanti comandi di spostamento del cursore sono M-< (META Minore-di), che sposta all'inizio dell'intero testo, e M-> (META @@ -177,24 +177,24 @@ >> Prova M-> adesso, per andare alla fine del tutorial. Quindi usa M-v ripetutamente per tornare a questo punto. -Il cursore si pu anche spostare con i tasti freccia, se il terminale li +Il cursore si può anche spostare con i tasti freccia, se il terminale li ha. Noi raccomandiamo di imparare C-b, C-f, C-n e C-p per tre motivi: primo, funzionano su tutti i terminali; secondo, una volta acquisita -pratica nell'uso di Emacs, ci si accorger che raggiungere questi -caratteri di controllo pi rapido che usare i tasti freccia perch non +pratica nell'uso di Emacs, ci si accorgerà che raggiungere questi +caratteri di controllo è più rapido che usare i tasti freccia perché non bisogna spostare le mani dalla posizione di scrittura sulla tastiera; terzo, una volta acquisita l'abitudine ad usare questi comandi con il -carattere Control, si pu allo stesso modo imparare ad usare altri comandi +carattere Control, si può allo stesso modo imparare ad usare altri comandi avanzati di spostamento del cursore. Molti comandi di Emacs accettano un argomento numerico che spesso serve a -conteggiare per quante volte vanno ripetuti. Il modo in cui si pu -fornire ad un comando il numero di ripetizioni il seguente: si usa C-u e +conteggiare per quante volte vanno ripetuti. Il modo in cui si può +fornire ad un comando il numero di ripetizioni è il seguente: si usa C-u e quindi si indicano le cifre prima di impartire il comando stesso. Se -esiste un tasto META (o EDIT o ALT) c' un modo alternativo: si battono le +esiste un tasto META (o EDIT o ALT) c'è un modo alternativo: si battono le cifre tenendo premuto il tasto META. Noi consigliamo di imparare il -metodo con C-u perch funziona su tutti i terminali. L'argomento numerico - anche chiamato "argomento prefisso", perch viene indicato prima del +metodo con C-u perché funziona su tutti i terminali. L'argomento numerico +è anche chiamato "argomento prefisso", perché viene indicato prima del comando a cui si riferisce. Per esempio, C-u 8 C-f sposta il cursore in avanti di otto caratteri. @@ -220,31 +220,31 @@ Quando si usa un sistema a finestre, come X11 o MS-Windows, ci dovrebbe essere un'area rettangolare allungata chiamata barra di scorrimento a -un lato della finestra di Emacs. Si pu far scorrere il testo con un +un lato della finestra di Emacs. Si può far scorrere il testo con un click del mouse nella barra di scorrimento. >> Prova a premere il pulsante centrale del mouse sopra all'area - evidenziata nella barra di scorrimento. Verr visualizzata una parte - del testo, pi verso l'inizio o la fine, a seconda del punto della + evidenziata nella barra di scorrimento. Verrà visualizzata una parte + del testo, più verso l'inizio o la fine, a seconda del punto della barra che il puntatore indicava mentre premevi il pulsante del mouse. ->> Prova a spostare il mouse in su e in gi mentre tieni premuto il - pulsante centrale. Osserva come il testo scorre in su e in gi mentre +>> Prova a spostare il mouse in su e in giù mentre tieni premuto il + pulsante centrale. Osserva come il testo scorre in su e in giù mentre muovi il mouse. * QUANDO EMACS SI BLOCCA ------------------------ -Se Emacs smette di rispondere ai comandi pu essere fermato in modo sicuro -premendo C-g. Si pu usare C-g per fermare un comando che sta impiegando +Se Emacs smette di rispondere ai comandi può essere fermato in modo sicuro +premendo C-g. Si può usare C-g per fermare un comando che sta impiegando troppo tempo per l'esecuzione. -Si pu anche usare C-g per annullare un argomento numerico o l'esecuzione -di un comando che non si vuole pi portare a termine. +Si può anche usare C-g per annullare un argomento numerico o l'esecuzione +di un comando che non si vuole più portare a termine. >> Batti C-u 100 per indicare un argomento numerico di 100, quindi premi C-g. Ora premi C-f. Il cursore si sposta in avanti di un solo - carattere perch hai annullato l'argomento numerico con C-g. + carattere perché hai annullato l'argomento numerico con C-g. Se hai premuto per errore puoi annullare con C-g. @@ -252,7 +252,7 @@ * COMANDI DISATTIVATI --------------------- -Alcuni comandi di Emacs sono "disattivati", cos da evitare che utenti +Alcuni comandi di Emacs sono "disattivati", così da evitare che utenti principianti possano usarli per errore. Se si inserisce uno dei comandi disattivati Emacs mostra un messaggio in @@ -263,21 +263,21 @@ spaziatrice come risposta a questa domanda. Normalmente, se non si vuole eseguire il comando disattivato, bisogna rispondere alla domanda con "n". ->> Prova C-x C-l (che un comando disattivato), poi rispondi con "n" alla +>> Prova C-x C-l (che è un comando disattivato), poi rispondi con "n" alla domanda. * FINESTRE ---------- -Emacs pu avere diverse finestre, ognuna contenente il suo testo. +Emacs può avere diverse finestre, ognuna contenente il suo testo. Spiegheremo dopo come usare finestre multiple. Adesso ci occupiamo di -come eliminare le finestre in pi e tornare alla scrittura con una sola -finestra. semplice: - - C-x 1 Una finestra (cio, elimina tutte le altre finestre). - - un CONTROL-x seguito dalla cifra 1. C-x 1 espande la finestra che +come eliminare le finestre in più e tornare alla scrittura con una sola +finestra. È semplice: + + C-x 1 Una finestra (cioè, elimina tutte le altre finestre). + +È un CONTROL-x seguito dalla cifra 1. C-x 1 espande la finestra che continene il cursore su tutto lo schermo ed elimina tutte le altre finestre. @@ -288,8 +288,8 @@ >> Batti C-x 1 e guarda come la finestra contenente la spiegazione scompare. -Questo comando diverso da tutti quelli imparati finora perch contiene -due caratteri. Inizia con il carattere CONTROL-x. C' un'ampia serie di +Questo comando è diverso da tutti quelli imparati finora perché contiene +due caratteri. Inizia con il carattere CONTROL-x. C'è un'ampia serie di comandi che iniziano con CONTROL-x; molti di essi riguardano finestre, file, buffer, e cose simili. Questi comandi possono essere lunghi due, tre o quattro caratteri. @@ -303,38 +303,38 @@ considerati testo e inseriti immediatamente. Si usa (il tasto Invio) per inserire un carattere Newline. -L'ultimo carattere inserito si cancella usando . un +L'ultimo carattere inserito si cancella usando . è un tasto che si trova sulla tastiera e che potrebbe essere etichettato come "Del" o "Canc". Spesso il tasto "Backspace" (quello con la freccia rivolta verso sinistra sopra il tasto Invio) serve da , ma non sempre! -Pi in generale cancella il carattere posto immediatamente prima +Più in generale cancella il carattere posto immediatamente prima della posizione attuale del cursore. >> Prova questo adesso - batti alcuni caratteri e poi cancellali con ripetuto alcune volte. Non preoccuparti delle modifiche fatte - a questo file: l'esercitazione principale rimarr intatta, quella che - stai usando ne una tua copia personale. + a questo file: l'esercitazione principale rimarrà intatta, quella che + stai usando ne è una tua copia personale. Quando una riga di testo diventa troppo lunga per essere visualizzata su una riga di schermo essa viene "continuata" su una seconda riga dello schermo. Un carattere barra retroversa ("\") posto accanto al margine sinistro indica la prosecuzione della riga precedente. Quando si usa un -sistema a finestre grafico, invece della barra retroversa comparir una +sistema a finestre grafico, invece della barra retroversa comparirà una piccola freccia ricurva. >> Inserisci del testo fino a raggiungere il margine destro e poi continua. Vedrai apparire la prosecuzione della riga. ->> Usa per cancellare il testo fino a quando la riga di testo +>> Usa per cancellare il testo fino a quando la riga di testo è di nuovo tutta contenuta in una sola riga dello schermo. La prosecuzione alla riga successiva scompare. -Si pu cancellare un carattere Newline ("a capo", un carattere che ha un +Si può cancellare un carattere Newline ("a capo", è un carattere che ha un effetto ma non viene visualizzato esplicitamente) proprio come ogni altro. Quando si cancella il carattere Newline che separa due righe queste -vengono unite in una riga sola. Se la riga risultante troppo lunga per -essere contenuta dallo schermo allora sar continuata nella riga +vengono unite in una riga sola. Se la riga risultante è troppo lunga per +essere contenuta dallo schermo allora sarà continuata nella riga successiva. >> Muovi il cursore all'inizio di una riga e poi premi . Questo @@ -342,15 +342,15 @@ >> Premi per inserire di nuovo il carattere Newline che hai cancellato. -Si ricordi che la maggior parte dei comandi di Emacs pu ricevere un +Si ricordi che la maggior parte dei comandi di Emacs può ricevere un argomento numerico, compresi i caratteri per inserire il testo. Quando si ripete un carattere di testo questo viene inserito un certo numero di volte. >> Prova adesso - inserisci C-u 8 * per ottenere ********. -Fino ad ora si visto il modo pi semplice di inserire testo in Emacs e -di correggere gli errori. In modo analogo possibile cancellare parola +Fino ad ora si è visto il modo più semplice di inserire testo in Emacs e +di correggere gli errori. In modo analogo è possibile cancellare parola per parola o riga per riga. Ecco un sommario delle operazioni di cancellazione: @@ -364,31 +364,31 @@ M-k cancella fino alla fine della frase corrente. Si osservi che e C-d da una parte e M- e M-d dall'altra -estendono il parallelo tra C-f e M-f (a dire il vero, non un +estendono il parallelo tra C-f e M-f (a dire il vero, non è un vero e proprio carattere di controllo, ma non preoccupiamoci di questo). -C-k simile a C-e e M-k simile a M-e, nel senso che i primi operano su +C-k è simile a C-e e M-k è simile a M-e, nel senso che i primi operano su righe e i secondi su frasi. -Si pu anche cancellare una qualsiasi parte del buffer in modo uniforme: +Si può anche cancellare una qualsiasi parte del buffer in modo uniforme: si sposta il cursore alla fine di quella parte e poi si usa C-@ o C-SPC -(uno o l'altro, SPC la Barra Spaziatrice), poi si muove il cursore +(uno o l'altro, SPC è la Barra Spaziatrice), poi si muove il cursore all'altro estremo della zona e si preme C-w. Questo cancella tutto il testo posto tra i due estremi. >> Sposta il cursore sulla P all'inizio del paragrafo precedente. Premi C-SPC. Emacs dovrebbe mostrarti il messaggio "Mark set" nella parte bassa dello schermo. Muovi il cursore sulla s di "estremi" del - paragrafo precedente. Premi C-w. Questo canceller il testo a partire + paragrafo precedente. Premi C-w. Questo cancellerà il testo a partire dalla `P' e fino alla lettera che precede `s'. -La differenza tra "killing" (eliminazione) e "deleting" (cancellazione) -che il testo "eliminato" pu essere inserito di nuovo, mentre quello che -viene cancellato non si pu recuperare. L'operazione di reinserimento del +La differenza tra "killing" (eliminazione) e "deleting" (cancellazione) è +che il testo "eliminato" può essere inserito di nuovo, mentre quello che +viene cancellato non si può recuperare. L'operazione di reinserimento del testo soppresso si chiama "yanking". In genere i comandi che possono -rimuovere molto testo fanno un'operazione di eliminazione (cos da poterlo +rimuovere molto testo fanno un'operazione di eliminazione (così da poterlo eventualmente reinserire), mentre i comandi che rimuovono un solo carattere o solo righe vuote e spazi effettuano una cancellazione (quindi -non possibile recuperare quel testo). +non è possibile recuperare quel testo). >> Muovi il cursore all'inizio di una riga non vuota. Usa C-k per eliminare il testo di quella riga. Premi C-k una seconda volta. Ti @@ -398,41 +398,41 @@ Si noti che un singolo C-k elimina il contenuto di una sola riga, un secondo C-k cancella la riga stessa, e fa spostare in alto tutte le righe successive. C-k usa un eventuale argomento numerico in modo speciale: -elimina quel numero di righe ed il loro contenuto. Non una semplice +elimina quel numero di righe ed il loro contenuto. Non è una semplice ripetizione del comando. C-u 2 C-k elimina due righe e i rispettivi caratteri Newline; battere due volte C-k sarebbe diverso. -Recuperare il testo eliminato un'operazione chiamata "yanking". +Recuperare il testo eliminato è un'operazione chiamata "yanking". (Significa "strappare", si deve pensare di riprendere del testo che era -stato portato via). Si pu recuperare il testo che stato eliminato sia +stato portato via). Si può recuperare il testo che è stato eliminato sia nella sua posizione originaria che in un altro punto del buffer o anche in -un diverso file. Si pu reinserire diverse volte, facendone copie +un diverso file. Si può reinserire diverse volte, facendone copie multiple. -Il comando per fare "yanking" C-y. Inserisce il testo eliminato per +Il comando per fare "yanking" è C-y. Inserisce il testo eliminato per ultimo nel punto in cui si trova attualmente il cursore. >> Prova: premi C-y per recuperare il testo di prima. Se si eseguono operazioni di eliminazione immediatamente successive il -testo eliminato considerato un tutt'uno e quindi un solo C-y inserir +testo eliminato è considerato un tutt'uno e quindi un solo C-y inserirà quelle righe tutte assieme. >> Prova adesso, premi C-k alcune volte. Adesso, per recuperare il testo eliminato: ->> Premi C-y. Sposta il cursore alcune righe pi in basso e premi di +>> Premi C-y. Sposta il cursore alcune righe più in basso e premi di nuovo C-y. Hai appena visto come copiare una parte di testo. -Cosa succede se c' del testo da recuperare tra quello eliminato ma +Cosa succede se c'è del testo da recuperare tra quello eliminato ma è stato eliminato altro testo dopo di esso? C-y restituirebbe il testo -dell'ultima eliminazione, tuttavia il testo eliminato in precedenza non +dell'ultima eliminazione, tuttavia il testo eliminato in precedenza non è perso. Si recupera con il comando M-y. Dopo aver usato C-y per -recuperare il testo pi recentemente eliminato, un M-y sostituisce quel +recuperare il testo più recentemente eliminato, un M-y sostituisce quel testo con quello dell'eliminazione precedente. Premere M-y altre volte -recupera il testo delle eliminazioni via via precedenti. Quando stato -trovato il testo cercato non si deve fare altro per tenerlo. Si pu +recupera il testo delle eliminazioni via via precedenti. Quando è stato +trovato il testo cercato non si deve fare altro per tenerlo. Si può andare avanti con la scrittura lasciando il testo recuperato dove si trova. @@ -440,7 +440,7 @@ partenza (quello eliminato per ultimo). >> Elimina una riga, sposta il cursore, elimina un'altra riga. Usa C-y per - recuperare la seconda riga eliminata. Premi M-y e verr sostituita + recuperare la seconda riga eliminata. Premi M-y e verrà sostituita dalla riga eliminata prima. Usa di nuovo M-y e osserva cosa succede. Continua fino a quando non ritrovi la riga che avevi eliminato per seconda. Se vuoi puoi usare un argomento numerico sia positivo che @@ -451,7 +451,7 @@ -------------- Se si modifica il testo e subito dopo ci si accorge di aver fatto un -errore si pu annullare la modifica con il comando di annullamento C-x u. +errore si può annullare la modifica con il comando di annullamento C-x u. Normalmente C-x u annulla le modifiche fatte da un solo comando; se si usa C-x u alcune volte di seguito ogni ripetizione annulla un comando @@ -460,23 +460,23 @@ Ci sono due eccezioni: i comandi che non modificano il testo non contano, tra questi i comandi di spostamento del cursore e quelli di scorrimento del testo; i caratteri inseriti nel testo sono gestiti in gruppi, fino a -20 elementi, ci per ridurre il numero di C-x u da usare per annullare +20 elementi, ciò per ridurre il numero di C-x u da usare per annullare l'inserimento del testo. >> Elimina questa riga con C-k poi usa C-x u e guardala ricomparire. -C-_ un comando di annullamento alternativo; funziona come C-x u ma pi -semplice da inserire pi volte di seguito. Lo svantaggio di C-_ che su -alcune tastiere non di inserimento immediato. Ecco perch abbiamo -previsto anche C-x u. Su alcuni terminali si pu ottenere C-_ dal simbolo +C-_ è un comando di annullamento alternativo; funziona come C-x u ma è più +semplice da inserire più volte di seguito. Lo svantaggio di C-_ è che su +alcune tastiere non è di inserimento immediato. Ecco perché abbiamo +previsto anche C-x u. Su alcuni terminali si può ottenere C-_ dal simbolo / mentre si tiene premuto il tasto CONTROL. Un argomento numerico per C-x u o C-_ agisce come numero delle ripetizioni da effettuare. -Si pu annullare la cancellazione del testo proprio come se ne annulla +Si può annullare la cancellazione del testo proprio come se ne annulla l'eliminazione. La distinzione tra l'eliminazione e la cancellazione -riguarda solo la possibilit di recuperare il testo con C-y; non c' +riguarda solo la possibilità di recuperare il testo con C-y; non c'è differenza rispetto all'operazione di annullamento. @@ -484,63 +484,63 @@ ------ Per conservare in modo permanente il testo inserito biaogna conservarlo in -un file, altrimenti sar perso al termine dell'esecuzione di Emacs. Per +un file, altrimenti sarà perso al termine dell'esecuzione di Emacs. Per inserire il testo in un file bisogna aprire quel file prima di comporre il testo. (Questa operazione si chiama anche "visita" del file.) Aprire un file significa osservarne il contenuto all'interno di Emacs. -Per molti versi come se si operasse sul file stesso, tuttavia le +Per molti versi è come se si operasse sul file stesso, tuttavia le modifiche apportate al contenuto non sono definitive fino a quando non si "salva" il file. Tutto questo avviene in modo tale da evitare di lasciare -un file su disco quando modificato solo in parte. Persino quando si +un file su disco quando è modificato solo in parte. Persino quando si salva il file Emacs conserva il contenuto originale dello stesso in un -file con un altro nome, nel caso in cui si capisca pi tardi che le +file con un altro nome, nel caso in cui si capisca più tardi che le modifiche sono state un errore. -Osservando la parte bassa dello schermo si noti che c' una riga che +Osservando la parte bassa dello schermo si noti che c'è una riga che inizia e finisce con dei trattini e che all'inizio contiene questo testo "--:-- TUTORIAL.it" o qualcosa di simile. Questa parte dello schermo normalmente mostra il nome del file che si sta "visitando". In questo -momento si "visita" un file che si chiama "TUTORIAL.it" che poi una +momento si "visita" un file che si chiama "TUTORIAL.it" che è poi una copia dell'esercitazione di Emacs. Quando si apre un file con Emacs il -suo nome apparir sempre in quel punto preciso. +suo nome apparirà sempre in quel punto preciso. -Una caratteristica particolare del comando per aprire i file che bisogna +Una caratteristica particolare del comando per aprire i file è che bisogna fornirgli il nome del file. Diciamo in questo caso che il comando "legge -un argomento dal terminale" (l'argomento proprio il nome del file). +un argomento dal terminale" (l'argomento è proprio il nome del file). Dopo aver scritto il comando C-x C-f Trova un file Emacs chiede il nome del file. Il nome che si inserisce compare nella -riga pi in basso sullo schermo. La riga di fondo chiamata "minibuffer" +riga più in basso sullo schermo. La riga di fondo è chiamata "minibuffer" quando viene usato per questo genere di operazioni di inserimento. Si possono usare i consueti comandi di Emacs per operare sul nome del file. Mentre si inserisce il nome del file (oppure ogni altro testo nel -minibuffer), si pu annullare il comando con un C-g. +minibuffer), si può annullare il comando con un C-g. >> Premi C-x C-f, poi premi C-g. Questo vuota il "minibuffer" e interrompe l'esecuzione del comando C-x C-f che stava usando il - "minibuffer". Quindi non sar aperto alcun file. + "minibuffer". Quindi non sarà aperto alcun file. Quando si finisce di indicare il nome del file bisogna premere per portare a termine il comando. Il comando C-x C-f inizia il suo lavoro e -trova il file che stato scelto. Il "minibuffer" scompare quando il +trova il file che è stato scelto. Il "minibuffer" scompare quando il comando C-x C-f ha terminato l'esecuzione. -Subito dopo, il contenuto del file compare sullo schermo e si pu +Subito dopo, il contenuto del file compare sullo schermo e si può modificare a piacere. Quando si desidera rendere permanenti le modifiche si usa il comando C-x C-s Salva il file Questo copia il testo contenuto in Emacs nel file su disco. La prima -volta che si effetta questa operazione Emacs d un nuovo nome al file -originale in modo da conservarlo. Il nuovo nome ottenuto aggiungendo un +volta che si effetta questa operazione Emacs dà un nuovo nome al file +originale in modo da conservarlo. Il nuovo nome è ottenuto aggiungendo un carattere "~" alla fine del nome originale. -Quando il salvataggio terminato Emacs mostra il nome del file appena +Quando il salvataggio è terminato Emacs mostra il nome del file appena scritto. Si dovrebbero salvare le modifiche piuttosto spesso in modo da non perdere troppo lavoro se per caso il sistema dovesse bloccarsi. @@ -548,20 +548,20 @@ dovrebbe mostrare il messaggio "Wrote ...TUTORIAL.it" nella parte bassa dello schermo. -Si pu aprire un file gi esistente per leggerlo o modificarlo. Si pu -anche "visitare" un file che ancora non esiste. Questo un modo per -creare un nuovo file con Emacs: si apre il file che sar inizialmente -vuoto e quindi si inizia ad inserire il testo. Quando si chieder di -salvare il file Emacs lo creer ed esso conterr tutto il testo che -stato inserito. Da quel punto in poi si potr pensare di operare su un -file gi esistente. +Si può aprire un file già esistente per leggerlo o modificarlo. Si può +anche "visitare" un file che ancora non esiste. Questo è un modo per +creare un nuovo file con Emacs: si apre il file che sarà inizialmente +vuoto e quindi si inizia ad inserire il testo. Quando si chiederà di +salvare il file Emacs lo creerà ed esso conterrà tutto il testo che è +stato inserito. Da quel punto in poi si potrà pensare di operare su un +file già esistente. * BUFFER -------- Se si apre un secondo file con C-x C-f il primo rimane aperto all'interno -di Emacs. Si pu tornare a visualizzarlo "visitandolo" di nuovo con il +di Emacs. Si può tornare a visualizzarlo "visitandolo" di nuovo con il comando C-x C-f. In questo modo si possono aprire quanti file si vogliono all'interno di Emacs. @@ -581,8 +581,8 @@ Si osservi come ogni buffer abbia un nome e come possa avere anche il nome di un file del quale conserva il contenuto. Alcuni buffer non corrispondono ad alcun file. Per esempio il buffer che ha nome "*Buffer -List*" non ha un file corrispondente, quello che contiene la lista che -stata creata da C-x C-b. OGNI testo che si legge all'interno di Emacs +List*" non ha un file corrispondente, è quello che contiene la lista che è +stata creata da C-x C-b. OGNI testo che si legge all'interno di Emacs è sempre parte di un buffer. >> Usa C-x 1 per eliminare la lista dei buffer. @@ -592,7 +592,7 @@ solo all'interno di Emacs, nel buffer relativo a quel file. La creazione o la modifica del buffer del secondo file non ha alcun effetto sul buffer del primo. Sarebbe fastidioso dover tornare al primo file con C-x C-f per -salvarlo con C-x C-s. Cos c' il comando +salvarlo con C-x C-s. Così c'è il comando C-x s Salva alcuni buffer @@ -601,50 +601,50 @@ voglia salvarne il contenuto nel file corrispondente. >> Inserisci una riga di testo e poi premi C-x s. Dovrebbe chiederti se - vuoi salvare il buffer chiamato TUTORIAL.it. Rispondi di s battendo + vuoi salvare il buffer chiamato TUTORIAL.it. Rispondi di sì battendo "y". * ESTENDERE L'INSIEME DEI COMANDI --------------------------------- -Emacs ha molti comandi in pi rispetto a quelli che potrebbero trovare +Emacs ha molti comandi in più rispetto a quelli che potrebbero trovare posto su tutti i caratteri CONTROL e META. Emacs risolve questo problema usando il comando "estendi" (eXtend). Ce ne sono di due tipi: C-x Comando esteso carattere. Seguito da un carattere. M-x Comando esteso con nome. Seguito da un nome di comando. -Si tratta di comandi utili ma meno utilizzati di quelli che gi osservati. +Si tratta di comandi utili ma meno utilizzati di quelli che già osservati. Se ne sono visti due: il comando C-x C-f per visitare un file e quello C-x -C-s per salvarlo. Un altro esempio quello che serve per chiudere la -sessione Emacs - cio il comando C-x C-c. Non bisogna temere di perdere +C-s per salvarlo. Un altro esempio è quello che serve per chiudere la +sessione Emacs - cioè il comando C-x C-c. Non bisogna temere di perdere le modifiche fatte: C-x C-c propone infatti di salvare ogni file modificato prima di chiudere Emacs. -C-z il comando che serve per uscire da Emacs *temporaneamente* - cos da +C-z è il comando che serve per uscire da Emacs *temporaneamente* - così da poter tornare alla stessa sessione di Emacs in un momento successivo. -Su sistemi che lo permettono C-z "sospende" Emacs, cio riporta alla shell -che lo aveva invocato senza per porre termine alla sessione attuale. -Nelle shell pi comuni si pu riaprire la sessione in corso con il comando +Su sistemi che lo permettono C-z "sospende" Emacs, cioè riporta alla shell +che lo aveva invocato senza però porre termine alla sessione attuale. +Nelle shell più comuni si può riaprire la sessione in corso con il comando `fg' oppure con `%emacs'. -Su sistemi che non prevedono la possibilit di "sospensione", C-z crea una -subshell che funziona all'interno di Emacs per dare la possibilit di +Su sistemi che non prevedono la possibilità di "sospensione", C-z crea una +subshell che funziona all'interno di Emacs per dare la possibilità di usare altri programmi e poi tornare a Emacs successivamente; in pratica non fa "uscire" veramente da Emacs. In questo caso il comando di shell -`exit' il modo comune per tornare ad Emacs dalla subshell. +`exit' è il modo comune per tornare ad Emacs dalla subshell. -Il momento di usare C-x C-c quando si sta per effettuare il log-out dal -sistema. anche il comando giusto quando si deve chiudere Emacs che +Il momento di usare C-x C-c è quando si sta per effettuare il log-out dal +sistema. È anche il comando giusto quando si deve chiudere Emacs che è stato invocato da un programma che gestisce la posta o da altri programmi simili, dal momento che essi potrebbero non riuscire a gestire la -sospensione di Emacs. In circostanze normali, invece, se non si sul -punto di fare un log-out meglio sospendere l'esecuzione di Emacs +sospensione di Emacs. In circostanze normali, invece, se non si è sul +punto di fare un log-out è meglio sospendere l'esecuzione di Emacs piuttosto che interromperla. -Ci sono molti comandi che usano C-x. Ecco una lista di quelli gi +Ci sono molti comandi che usano C-x. Ecco una lista di quelli già conosciuti: C-x C-f Apri un file. @@ -655,12 +655,12 @@ C-x u Annulla. I comandi estesi con nome sono usati ancora meno spesso, oppure sono usati -solo in certi "modi" di esecuzione. Un esempio il comando +solo in certi "modi" di esecuzione. Un esempio è il comando replace-string per sostituire in tutto il testo una stringa di caratteri con un'altra. Quando si usa M-x Emacs visualizza "M-x" nella parte bassa dello schermo, quindi si deve inserire per esteso il nome del comando; in questo caso "replace-string". Inserisci solo "repl s" ed Emacs -completer da solo il nome. ( il tasto di tabulazione, che si +completerà da solo il nome. ( è il tasto di tabulazione, che si trova di solito sul lato sinistro della tastiera sopra al tasto Blocca Maiuscole). Concludi l'inserimento del comando con il tasto . @@ -671,7 +671,7 @@ >> Muovi il cursore sulla riga bianca qui sotto, quindi batti M-x repl s cambiata modificata . -Osserva come questa riga cambiata: hai sostituito la parola cam-bia-ta +Osserva come questa riga è cambiata: hai sostituito la parola cam-bia-ta con "modificata" tutte le volte che quella compariva nel testo, a partire dalla posizione iniziale del cursore. @@ -681,14 +681,14 @@ Quando si apportano delle modifiche ad un file ma non sono ancora state salvate potrebbero essere perse se per caso il sistema si bloccasse. Per -proteggerti da questa eventualit Emacs scrive periodicamente un file di +proteggerti da questa eventualità Emacs scrive periodicamente un file di "salvataggio automatico" per ogni file che si sta scrivendo. Il nome del file di salvataggio automatico ha un carattere # all'inizio e alla fine; per esempio se il file si chiama "ciao.c" il nome del file di salvataggio -automatico sar "#ciao.c#". Quando si salva il file nel modo consueto +automatico sarà "#ciao.c#". Quando si salva il file nel modo consueto Emacs cancella il file di salvataggio automatico. -Se il computer si blocca si pu recuperare il file salvato automaticamente +Se il computer si blocca si può recuperare il file salvato automaticamente aprendo il file in modo normale (il file che si stava scrivendo, non quello di salvataggio automatico) e usando poi M-x recover file. Quando viene chiesta la conferma si risponda con yes per andare @@ -707,100 +707,100 @@ * MODE LINE ----------- -La riga immediatamente sopra all'area di eco chiamata "mode line" (riga -di modo). La "mode line" si presenta pi o meno cos: +La riga immediatamente sopra all'area di eco è chiamata "mode line" (riga +di modo). La "mode line" si presenta più o meno così: --:** TUTORIAL.it (Fundamental)--L720--64%--------------- Questa riga fornisce informazioni utili sullo stato di Emacs e sul testo che si inserisce. -Abbiamo gi visto cosa significa il nome del file - il file che si sta +Abbiamo già visto cosa significa il nome del file - è il file che si sta visitando. --NN%-- (due cifre e il segno %) indica la posizione attuale nel testo: significa che NN percento del testo si trova sopra al margine -superiore dello schermo. Se si visualizza l'inizio del file ci sar +superiore dello schermo. Se si visualizza l'inizio del file ci sarà scritto --Top-- (inizio) invece che --00%--. Se invece ci si trova alla -fine del file ci sar scritto --Bot-- (fine). Se si osserva un file +fine del file ci sarà scritto --Bot-- (fine). Se si osserva un file talmente piccolo da essere visualizzato per intero sullo schermo allora la -"mode line" indicher --All-- (tutto). +"mode line" indicherà --All-- (tutto). La lettera L e le cifre indicano il numero di riga (Line) del punto indicato dal cursore in quel momento. I due asterischi vicino all'inizio indicano che sono state fatte delle -modifiche al testo. Se il file stato appena aperto o appena salvato +modifiche al testo. Se il file è stato appena aperto o appena salvato quella parte della "mode line" non mostra alcun asterisco, solo trattini. La parte di "mode line" racchiusa tra parentesi serve ad indicare in quale -modo di scrittura ci si trovi. Il modo standard "Fundamental" ed -quello che probabilmente attivo adesso. un esempio di "modalit +modo di scrittura ci si trovi. Il modo standard è "Fundamental" ed è +quello che probabilmente è attivo adesso. È un esempio di "modalità primaria" (major mode). -Emacs ha tanti diversi tipi di "modalit primarie". Alcuni di questi +Emacs ha tanti diversi tipi di "modalità primarie". Alcuni di questi servono per la scrittura di diversi linguaggi di programmazione e/o tipi -di testo, come la modalit Lisp, la modalit Testo, ecc. In un -determinato momento una sola "modalit primaria" alla volta pu essere -attiva, e il suo nome visualizzato sulla "mode line", proprio come -"Fundamental" lo adesso. +di testo, come la modalità Lisp, la modalità Testo, ecc. In un +determinato momento una sola "modalità primaria" alla volta può essere +attiva, e il suo nome è visualizzato sulla "mode line", proprio come +"Fundamental" lo è adesso. -Ogni "modalit primaria" condiziona il comportamento di alcuni comandi. +Ogni "modalità primaria" condiziona il comportamento di alcuni comandi. Per esempio ci sono comandi per creare commenti in un programma e, dal momento che ogni linguaggio di programmazione ha un diverso tipo di -commento, ogni "modalit primaria" deve inserire i commenti in modo -diverso. Ogni "modalit primaria" anche il nome di un comando esteso -con nome che serve per attivare quella "modalit primaria". Per esempio -M-x fundamental-mode il comando per attivare la modalit primaria +commento, ogni "modalità primaria" deve inserire i commenti in modo +diverso. Ogni "modalità primaria" è anche il nome di un comando esteso +con nome che serve per attivare quella "modalità primaria". Per esempio +M-x fundamental-mode è il comando per attivare la modalità primaria "Fundamental". Se si vuole inserire del testo in italiano, come questo file, serve -probabilmente la modalit testo ("text-mode"). +probabilmente la modalità testo ("text-mode"). >> Inserisci M-x text mode. -Non preoccuparti, nessuno dei comandi che hai imparato verr modificato in +Non preoccuparti, nessuno dei comandi che hai imparato verrà modificato in modo sostanziale. Tuttavia adesso puoi osservare come M-f e M-b considerino gli apostrofi come parti di parole. Al contrario, nella -modalit "Fundamental", M-f e M-b consideravano gli apostrofi dei +modalità "Fundamental", M-f e M-b consideravano gli apostrofi dei separatori di parole. -Le "modalit primarie" di solito producono nei comandi piccoli cambiamenti +Le "modalità primarie" di solito producono nei comandi piccoli cambiamenti come questo: la maggior parte di essi "fa lo stesso lavoro" ma in maniera appena diversa. -Per leggere la documentazione sulla "modalit primaria" attuale si usa +Per leggere la documentazione sulla "modalità primaria" attuale si usa C-h m. ->> Usa C-u C-v una o pi volte per portare questa riga vicino all'inizio +>> Usa C-u C-v una o più volte per portare questa riga vicino all'inizio dello schermo. Usa C-h m per leggere come il "text-mode" (modo testo) - differisce dalla modalit "Fundamental". Premi C-x 1 per eliminare la + differisce dalla modalità "Fundamental". Premi C-x 1 per eliminare la finestra contenente la documentazione. -Le "modalit primarie" sono chiamate cos perch ci sono anche delle -"modalit secondarie" (minor modes). Le "modalit secondarie" non sono -alternative alle "modalit primarie" ma solo piccole varianti di esse. -Ogni "modalit secondaria" pu essere attivata o disattivata -indipendentemente da tutte le altre "modalit secondarie" e -indipendentemente dalla "modalit primaria" attiva in quel momento. Si -pu quindi usare nessuna "modalit secondaria", una soltanto oppure ogni -altra combinazione di modalit secondarie. +Le "modalità primarie" sono chiamate così perché ci sono anche delle +"modalità secondarie" (minor modes). Le "modalità secondarie" non sono +alternative alle "modalità primarie" ma solo piccole varianti di esse. +Ogni "modalità secondaria" può essere attivata o disattivata +indipendentemente da tutte le altre "modalità secondarie" e +indipendentemente dalla "modalità primaria" attiva in quel momento. Si +può quindi usare nessuna "modalità secondaria", una soltanto oppure ogni +altra combinazione di modalità secondarie. -Una "modalit secondaria" molto utile, specialmente per il testo italiano, - la modalit "Auto Fill". Quando questa modalit attiva, Emacs +Una "modalità secondaria" molto utile, specialmente per il testo italiano, +è la modalità "Auto Fill". Quando questa modalità è attiva, Emacs interrompe la riga tra due parole ogni volta che, nel corso dell'inserimento, essa diventa troppo lunga. -Si pu attivare il modo "Auto Fill" con: M-x auto fill mode. -Quando la modalit suddetta attiva pu essere disattivata con M-x auto -fill mode. Se la modalit disattivata questo comando la attiva, -viceversa se gi attiva. Un comando che funziona cos si comporta come +Si può attivare il modo "Auto Fill" con: M-x auto fill mode. +Quando la modalità suddetta è attiva può essere disattivata con M-x auto +fill mode. Se la modalità è disattivata questo comando la attiva, +viceversa se è già attiva. Un comando che funziona così si comporta come un interruttore, attiva o disattiva qualcosa ogni volta che viene premuto. >> Usa M-x auto fill mode adesso. Inserisci una riga di "asdf" ripetuti fino a quando non la vedi dividersi in due righe. Devi - interporre degli spazi perch la modalit "Auto Fill" spezza le righe + interporre degli spazi perché la modalità "Auto Fill" spezza le righe solo in corrispondenza di uno spazio. -Il margine di solito predisposto a 70 caratteri ma pu essere spostato +Il margine di solito è predisposto a 70 caratteri ma può essere spostato con il comando C-x f. Bisogna fornire al comando l'argomento numerico del margine che si desidera. @@ -808,7 +808,7 @@ testo e osserva come Emacs interrompe le righe a 20 caratteri. Infine torna di nuovo a un margine di 70 caratteri con C-x f. -Se si modifica il testo all'interno di un paragrafo la modalit +Se si modifica il testo all'interno di un paragrafo la modalità "Auto Fill" non lo risistema. Per risistemare i margini di un paragrafo @@ -821,20 +821,20 @@ * CERCARE DEL TESTO ------------------- -Emacs pu effettuare la ricerca di stringhe (che sono gruppi di caratteri +Emacs può effettuare la ricerca di stringhe (che sono gruppi di caratteri contigui o parole) in posizione sia successiva che precedente nel testo. -Cercare una stringa un comando che provoca lo spostamento del cursore: -lo porta l dove la stringa compare. +Cercare una stringa è un comando che provoca lo spostamento del cursore: +lo porta lì dove la stringa compare. -Il comando di ricerca di Emacs diverso da quello di molti altri editor -perch "incrementale". Ci significa che la ricerca avviene proprio +Il comando di ricerca di Emacs è diverso da quello di molti altri editor +perché è "incrementale". Ciò significa che la ricerca avviene proprio mentre si inserisce la stringa da cercare. I comandi per iniziare la ricerca sono C-s per quella in avanti e C-r per quella all'indietro nel testo. ASPETTA! Non provarli ora. Quando si preme C-s si vede comparire il messaggio "I-search" nell'"area -di eco", ci significa che Emacs aspetta che si indichi ci che deve +di eco", ciò significa che Emacs aspetta che si indichi ciò che deve cercare. serve a concludere la ricerca. >> Adesso usa C-s per inziare la ricerca. LENTAMENTE, una lettera alla @@ -846,24 +846,24 @@ >> Adesso premi quattro volte e osserva come si muove il cursore. >> Premi per concludere la ricerca. -Hai visto cos' successo? Durante una ricerca incrementale Emacs prova ad +Hai visto cos'è successo? Durante una ricerca incrementale Emacs prova ad andare al punto successivo in cui compare la stringa indicata fino a quel momento. Per raggiungere il punto successivo in cui compare di nuovo `cursore' basta solo premere C-s ancora una volta. Se la stringa cercata non compare in alcun punto successivo Emacs emette un "beep" e informa che -la ricerca non andata a buon fine ("failing"). C-g un modo +la ricerca non è andata a buon fine ("failing"). C-g è un modo alternativo per concludere la ricerca. -NOTA: su alcuni sistemi il comando C-s bloccher lo schermo e poi non si -vedr alcun altro messaggio da Emacs. Questo significa che una +NOTA: su alcuni sistemi il comando C-s bloccherà lo schermo e poi non si +vedrà alcun altro messaggio da Emacs. Questo significa che una caratteristica del sistema operativo chiamata "controllo di flusso" sta intercettando il carattere C-s e non gli permette di arrivare fino ad -Emacs. Per sbloccare lo schermo si pu usare C-q. Poi si legga la +Emacs. Per sbloccare lo schermo si può usare C-q. Poi si legga la sezione "Spontaneous Entry to Incremental Search" nel manuale di Emacs per suggerimenti su come gestire questa caratteristica del proprio sistema. Se durante una ricerca incrementale si preme il tasto ci si -accorger che l'ultimo carattere della stringa da cercare scompare e la +accorgerà che l'ultimo carattere della stringa da cercare scompare e la ricerca torna all'ultimo risultato trovato prima che fosse stato scritto. Per esempio, supponiamo di aver battuto una "c" e di aver trovato la prima "c" che compare nel testo. Se poi aggiungiamo una "u" il cursore si @@ -886,10 +886,10 @@ * FINESTRE MULTIPLE ------------------- -Una delle caratteristiche interessanti di Emacs che si possono -visualizzare pi finestre sullo schermo nello stesso momento. +Una delle caratteristiche interessanti di Emacs è che si possono +visualizzare più finestre sullo schermo nello stesso momento. ->> Muovi il cursore su questa riga e inserisci C-u 0 C-l ( CONTROL-L, non +>> Muovi il cursore su questa riga e inserisci C-u 0 C-l (è CONTROL-L, non CONTROL-1). >> Adesso usa C-x 2 che divide lo schermo in due parti. Entrambe le finestre visualizzano questo tutorial. Il cursore si trova nella @@ -902,26 +902,26 @@ >> Premi C-x o di nuovo per muovere il cursore nella finestra superiore. Il cursore si trova sul punto che occupava in precedenza. -Si pu continuare a usare C-x o per andare da una finestra all'altra. Ogni +Si può continuare a usare C-x o per andare da una finestra all'altra. Ogni finestra ha la sua posizione per il cursore ma solo una alla volta lo visualizza. Tutti i comandi impartiti funzionano sulla finestra in cui si trova il cursore. Noi la chiamiamo la "finestra selezionata". -Il comando C-M-v molto utile quando si inserisce del testo in una -finestra mentre si usa l'altra solo come riferimento. Si pu tenere il +Il comando C-M-v è molto utile quando si inserisce del testo in una +finestra mentre si usa l'altra solo come riferimento. Si può tenere il cursore sempre nella finestra in cui si lavora e portare avanti sequenzialmente il testo contenuto nell'altra con C-M-v. -C-M-v un esempio di carattere CONTROL-META. Se c' un vero e proprio -tasto META si pu ottenere C-M-v tenendo premuti contemporaneamente +C-M-v è un esempio di carattere CONTROL-META. Se c'è un vero e proprio +tasto META si può ottenere C-M-v tenendo premuti contemporaneamente CONTROL e META mentre si batte v. Non importa quale tra CONTROL e META -viene premuto per primo perch essi agiscono assieme modificando i +viene premuto per primo perché essi agiscono assieme modificando i caratteri inseriti dopo. -Se non c' un tasto META e si usa il tasto ESC l'ordine diventa +Se non c'è un tasto META e si usa il tasto ESC l'ordine diventa importante: bisogna premere prima e poi farlo seguire da CONTROL-v -perch CONTROL-ESC-v non funziona. Questo perch un carattere a -s stante e non uno che ne modifica altri. +perché CONTROL-ESC-v non funziona. Questo perché è un carattere a +sé stante e non uno che ne modifica altri. >> Usa C-x 1 (nella finestra superiore) per eliminare la finestra inferiore. @@ -932,7 +932,7 @@ Due finestre aperte contemporaneamente non devono necessariamente contenere lo stesso buffer. Quando si usa C-x C-f per visitare un file in -una finestra il contenuto dell'altra non cambia. Si pu "visitare" in +una finestra il contenuto dell'altra non cambia. Si può "visitare" in modo indipendente un file diverso in ogni finestra. Ecco un altro modo per usare due finestre per visualizzare cose diverse: @@ -947,21 +947,21 @@ * LIVELLI DI EDITING RICORSIVO ------------------------------ -A volte ci si pu trovare in quello che si chiama un "livello di editing -ricorsivo", ci indicato dalla presenza di parentesi quadre nella "mode -line", attorno alle parentesi della "modalit primaria" attualmente in +A volte ci si può trovare in quello che si chiama un "livello di editing +ricorsivo", ciò è indicato dalla presenza di parentesi quadre nella "mode +line", attorno alle parentesi della "modalità primaria" attualmente in uso. Per esempio si potrebbe leggere [(Fundamental)] invece che (Fundamental). -Per uscire dal livello di editing ricorsivo si usa . -un comando di uscita di uso piuttosto generale, si pu anche usare per -eliminare finestre in pi e per uscire dal "minibuffer". +Per uscire dal livello di editing ricorsivo si usa . È +un comando di uscita di uso piuttosto generale, si può anche usare per +eliminare finestre in più e per uscire dal "minibuffer". >> Usa M-x per entrare nel "minibuffer": poi usa per uscirne. -Non possibile usare C-g per uscire da un livello di editing ricorsivo, -ci avviene perch C-g usato per annullare i comandi all'INTERNO del +Non è possibile usare C-g per uscire da un livello di editing ricorsivo, +ciò avviene perché C-g è usato per annullare i comandi all'INTERNO del livello di editing ricorsivo. @@ -969,26 +969,26 @@ --------------------- In questo tutorial abbiamo provato a fornire le informazioni sufficienti -per iniziare ad usare Emacs. Ci sono cos tante opzioni in Emacs che -sarebbe impossibile spiegarle tutte qui, ma possibile imparare tutte le +per iniziare ad usare Emacs. Ci sono così tante opzioni in Emacs che +sarebbe impossibile spiegarle tutte qui, ma è possibile imparare tutte le altre caratteristiche di Emacs utili per il proprio lavoro. Ci sono comandi per leggere la documentazione dei comandi disponibili in Emacs. -Questi comandi di aiuto iniziano tutti con il carattere C-h, che infatti +Questi comandi di aiuto iniziano tutti con il carattere C-h, che infatti è chiamato "carattere di aiuto (help)". Per raggiungere le voci di Aiuto si usa il carattere C-h e poi un altro carattere che specifica la richiesta. Quando davvero non si sa cosa fare -si pu provare con C-h ? ed Emacs indicher tutti i tipi di aiuto che pu -fornire. Se si attivato l'aiuto con C-h e si decide che non serve pi -si pu annullare la richiesta con C-g. +si può provare con C-h ? ed Emacs indicherà tutti i tipi di aiuto che può +fornire. Se si è attivato l'aiuto con C-h e si decide che non serve più +si può annullare la richiesta con C-g. -Alcuni sistemi fanno un diverso uso del carattere C-h perch questo viene +Alcuni sistemi fanno un diverso uso del carattere C-h perché questo viene indebitamente modificato dall'amministratore di sistema. A parte -rivolgerti allo stesso perch risolva il problema puoi provare ad accedere +rivolgerti allo stesso perché risolva il problema puoi provare ad accedere alla funzione aiuto di Emacs con il tasto F1 oppure con M-x help. -La forma base di aiuto data da C-h c. Si inserisce C-h, il carattere c -e poi un carattere o una sequenza di caratteri; Emacs mostrer una breve +La forma base di aiuto è data da C-h c. Si inserisce C-h, il carattere c +e poi un carattere o una sequenza di caratteri; Emacs mostrerà una breve descrizione del comando stesso. >> Prova C-h c C-p. Dovresti leggere un messaggio del tipo @@ -998,9 +998,9 @@ Questo messaggio indica il "nome della funzione". I nomi di funzione sono usati principalmente per personalizzare ed estendere Emacs e sono scelti anche in modo da indicare che cosa il comando fa. Servono quindi anche da -breve descrizione, sufficiente per ricordarsi di comandi gi imparati. +breve descrizione, sufficiente per ricordarsi di comandi già imparati. -I comandi con pi caratteri come ad esempio C-x C-s e (se non c' il tasto +I comandi con più caratteri come ad esempio C-x C-s e (se non c'è il tasto META o EDIT o ALT) v sono permessi allo stesso modo dopo una richiesta di aiuto fatta con C-h c. @@ -1009,7 +1009,7 @@ >> Prova C-h k C-p. -Questo mostrer la documentazione della funzione, cos come il suo nome, +Questo mostrerà la documentazione della funzione, così come il suo nome, all'interno di una finestra di Emacs. Quando hai finito di leggere usa C-x 1 per eliminare la finestra con il testo di aiuto. Non sei obbligato a farlo subito. Puoi anche lavorare sul tuo testo mentre fai riferimento @@ -1022,20 +1022,20 @@ >> Prova con C-h f previous-line. Avrai tutte le informazioni che Emacs possiede sulla funzione che implementa il comando C-p. -Un comando simile C-h v che mostra la documentazione di variabili i cui +Un comando simile è C-h v che mostra la documentazione di variabili i cui valori sono utilizzati per personalizzare il comportamento di Emacs. Devi inserire il nome della variabile quando Emacs lo richiede. C-h a "Apropos" comando. Inserisci una parola ed Emacs ti - elencher tutti i comandi il cui nome contiene quella + elencherà tutti i comandi il cui nome contiene quella parola. Questi comandi possono tutti essere eseguiti con - META-x. Per alcuni comandi ti sar mostrata anche una + META-x. Per alcuni comandi ti sarà mostrata anche una sequenza di uno o due caratteri che serve a far partire il comando senza doverlo inserire per esteso. >> Prova C-h a file -Questo mostrer in un'altra finestra una lista di tutti i comandi che +Questo mostrerà in un'altra finestra una lista di tutti i comandi che contengono la parola "file" nel nome. Nella lista si vedranno comandi-carattere, come C-x C-f, assieme ai corrispondenti nomi per esteso come "find-file". @@ -1049,7 +1049,7 @@ on-line dei pacchetti installati sul tuo sistema. Batti m emacs per leggere il manuale di Emacs. Se non hai mai usato il sistema Info prima d'ora premi ? ed Emacs ti - guider nell'uso delle opzioni del modo Info. Una volta + guiderà nell'uso delle opzioni del modo Info. Una volta terminata questa esercitazione il manuale di Emacs contenuto nel sistema Info dovrebbe diventare la tua principale fonte di documentazione. @@ -1059,11 +1059,11 @@ ------------- Ricorda che per chiudere una sessione di Emacs si usa C-x C-c. Per -tornare temporaneamente alla shell, cos da poter rientrare in Emacs +tornare temporaneamente alla shell, così da poter rientrare in Emacs successivamente, si usa C-z. -Questo documento stato creato per essere utile a tutti i nuovi utenti, -se qualcosa per te stato poco chiaro non dare la colpa a te stesso - +Questo documento è stato creato per essere utile a tutti i nuovi utenti, +se qualcosa per te è stato poco chiaro non dare la colpa a te stesso - lamentati! @@ -1071,41 +1071,40 @@ ------- La versione inglese di questo testo (disponibile nel file "TUTORIAL") -deriva da una lunga serie di tutorial di Emacs che inizi con quello -scritto da Stuart Cracraft per il primo Emacs. La versione italiana a +deriva da una lunga serie di tutorial di Emacs che iniziò con quello +scritto da Stuart Cracraft per il primo Emacs. La versione italiana è a cura di Alfredo Finelli (alfredofnl@tiscali.it). -Questo documento, come GNU Emacs, coperto da copyright e viene +Questo documento, come GNU Emacs, è coperto da copyright e viene distribuito con il permesso di farne copie a determinate condizioni: NOTA BENE: la licenza che definisce a tutti gli effetti i termini - secondo i quali possibile la copia e la distribuzione di questo - documento quella originale in lingua inglese contenuta nel file + secondo i quali è possibile la copia e la distribuzione di questo + documento è quella originale in lingua inglese contenuta nel file "TUTORIAL". Qui di seguito se ne riporta una traduzione a scopo - indicativo, restando comunque inteso il fatto che quella originale a + indicativo, restando comunque inteso il fatto che è quella originale a fare fede. Copyright (C) 2003-2013 Free Software Foundation, Inc. - permesso a chiunque copiare e distribuire attraverso ogni mezzo copie - fedeli di questo documento cos come viene ricevuto, a condizione che + È permesso a chiunque copiare e distribuire attraverso ogni mezzo copie + fedeli di questo documento così come viene ricevuto, a condizione che le informazioni sul copyright e sui permessi garantiti siano conservate intatte e che il distributore riconosca a colui che riceve la copia il - diritto ad un'ulteriore distribuzione, che deve avvenire cos come + diritto ad un'ulteriore distribuzione, che deve avvenire così come definito in questa clausola. - permesso distribuire versioni modificate di questo documento, o di - ogni sua parte, alle condizioni indicate precedentemente, purch esse + È permesso distribuire versioni modificate di questo documento, o di + ogni sua parte, alle condizioni indicate precedentemente, purché esse portino chiaramente indicato il nome di colui che le ha modificate per ultimo. -Le condizioni per copiare Emacs sono pi complesse ma definite con lo +Le condizioni per copiare Emacs sono più complesse ma definite con lo stesso spirito. Per favore, leggete il file COPYING e poi distribuite copie di GNU Emacs ai vostri amici. Aiutateci a combattere -l'ostruzionismo al software ("la propriet") usando, scrivendo e +l'ostruzionismo al software ("la proprietà") usando, scrivendo e condividendo software libero! ;;; Local Variables: -;;; coding: latin-1 +;;; coding: utf-8 ;;; End: - === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.nl' --- etc/tutorials/TUTORIAL.nl 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.nl 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -23,7 +23,7 @@ herhalen als je klaar bent met het lezen van een scherm. Merk op dat er een overlapping van twee regels is als je van een -scherm naar het volgende gaat; dat zorgt voor continuteit bij het +scherm naar het volgende gaat; dat zorgt voor continuïteit bij het lezen van de tekst. Het eerste wat je moet weten, is hoe je je naar verschillende plaatsen @@ -55,7 +55,7 @@ Als je toetsenbord PageUp- en PageDn-toetsen heeft dan kun je deze ook gebruiken om een scherm terug dan wel vooruit te gaan, maar het werken -met C-v en M-v is efficinter. +met C-v en M-v is efficiënter. * BASISCOMMANDO'S CURSORBEWEGINGEN @@ -65,7 +65,7 @@ naar een specifieke plaats op het scherm? Er is een aantal manieren waarop je dit kan doen. Je kan de -pijltjestoetsen gebruiken, maar het is efficinter om je handen in de +pijltjestoetsen gebruiken, maar het is efficiënter om je handen in de standaardhouding te laten, en de commando's C-p, C-b, C-f en C-n te gebruiken. Deze commando's komen overeen met de pijltjestoetsen, als in onderstaande figuur: @@ -206,7 +206,7 @@ De meeste Emacs-commando's accepteren een numeriek argument. Voor de meeste commando's is dit argument het aantal keren dat het commando herhaald moet worden. Je geeft dit numerieke argument aan met C-u en -vervolgens de cijfers van het getal, vr het commando. Als je +vervolgens de cijfers van het getal, vóór het commando. Als je toetsenbord een META- (of EDIT- of ALT-) toets heeft, is er ook een andere manier om het getal aan te geven: tik de cijfers terwijl je de META toets ingedrukt houdt. We raden je aan de C-u manier te leren @@ -256,7 +256,7 @@ het begin van een commando dat je niet wilt afmaken, af te breken. >> Tik nu C-u 100 om een numeriek argument te maken met de waarde 100, - en tik dan C-g. Tik vervolgens C-f. Het zou de cursor maar n + en tik dan C-g. Tik vervolgens C-f. Het zou de cursor maar één positie mogen verplaatsen, omdat je het argument verwijderd hebt met C-g. @@ -288,7 +288,7 @@ Emacs kan meerdere vensters laten zien, elk venster met zijn eigen tekst. We zullen later uitleggen hoe je met meerdere vensters kan werken. Op dit moment willen we slechts uitleggen hoe je van extra -vensters af kunt komen en terug kan keren naar het werken met n +vensters af kunt komen en terug kan keren naar het werken met één venster. Het is eenvoudig: C-x 1 Een enkel venster (dat wil zeggen: verwijder alle @@ -318,7 +318,7 @@ Als je tekst toe wil voegen, tik je die gewoon in. Tekens die je kan zien, zoals A, 7, * en dergelijke, worden door Emacs als tekst -genterpreteerd en meteen toegevoegd. Tik (de "volgende +geïnterpreteerd en meteen toegevoegd. Tik (de "volgende regel"-toets) om een Newline toe te voegen en dus een nieuwe regel te beginnen. @@ -386,8 +386,8 @@ vergeten dat niet echt een CONTROL-teken is). C-k en M-k lijken enigzins op C-e en M-e in hun relatie tot regels en zinnen. -Je kunt ook op n uniforme manier een willekeurig deel van de tekst -verwijderen. Beweeg daartoe naar n kant van het gedeelte dat je +Je kunt ook op één uniforme manier een willekeurig deel van de tekst +verwijderen. Beweeg daartoe naar één kant van het gedeelte dat je wilt verwijderen en tik C-. ( is de spatiebalk.) Beweeg nu naar de andere kant van de tekst die je wilt verwijderen. Terwijl je beweegt, markeert Emacs zichtbaar de tekst tussen de cursor en de @@ -427,7 +427,7 @@ Het invoegen van de laatst verwijderde tekst heet yanken ("yanking"). Je kan de tekst yanken op de plek waar je het verwijderde, op een andere plek of zelfs in een ander bestand. Je kan dezelfde tekst -meerdere keren yanken; op deze manier maak je meerdere kopien van +meerdere keren yanken; op deze manier maak je meerdere kopieën van dezelfde tekst. Verwijderen ("killing") en yanken worden in andere programma's ook wel knip ("cut") en plak ("paste") genoemd (zie ook de Glossary in de Emacs-handleiding). @@ -439,14 +439,14 @@ Als je meerdere keren C-k achter elkaar hebt gedaan, dan worden alle verwijderde tekstregels samen onthouden, zodat een enkele C-y al die -regels in n keer invoegt. +regels in één keer invoegt. >> Probeer het nu: tik C-k een paar keer. Om de verwijderde tekst terug te halen: >> Tik C-y. Beweeg de cursor enkele regels naar beneden en tik weer - C-y. Je ziet nu hoe je tekst kan kopiren. + C-y. Je ziet nu hoe je tekst kan kopiëren. Wat moet je doen als je wat tekst terug wilt brengen, maar je intussen al iets anders verwijderd hebt? C-y zou datgene terugbrengen wat je @@ -583,7 +583,7 @@ te wijzigen. Je kan ook een bestand bezoeken dat nog niet bestaat. Dit is de manier om met Emacs een nieuw bestand te maken: bezoek het bestand, dat eerst leeg zal zijn, en voeg tekst toe. Zodra je de -tekst opslaat, wordt het bestand werkelijk gecreerd, met de nieuwe +tekst opslaat, wordt het bestand werkelijk gecreëerd, met de nieuwe tekst als inhoud. Vanaf dat moment ben je dus bezig met een bestand dat al bestaat. @@ -612,7 +612,7 @@ >> Tik C-x 1 om de bufferlijst uit het zicht krijgen. Wanneer je met meerdere buffers werkt, dan is op elk moment slechts -n van die buffers "actueel". De actuele buffer is degene die je aan +één van die buffers "actueel". De actuele buffer is degene die je aan het bewerken bent. Als je een andere buffer wilt bewerken, dan moet je daarnaar "omschakelen". Als je wilt omschakelen naar een buffer die overeenkomt met een bestand, dan kun je dit doen door dat bestand @@ -647,7 +647,7 @@ Als je de tekst van het ene bestand verandert en dan een ander bestand bezoekt, wordt het eerste bestand niet opgeslagen. De wijzigingen -blijven in Emacs, in de buffer die bij het bestand hoort. Het creren +blijven in Emacs, in de buffer die bij het bestand hoort. Het creëren of veranderen van de buffer van het tweede bestand heeft geen effect op de eerste buffer. Dit is erg nuttig, maar betekent ook dat er een eenvoudige manier nodig is om het eerste bestand te bewaren. Het zou @@ -689,7 +689,7 @@ Als je een grafisch scherm gebruikt heb je geen commando's nodig om van Emacs naar een andere applicatie te gaan. Je gebruikt dat de muis of commando's van de vensterbeheerder. Als je Emacs gebruikt in een -tekstvenster of terminal, die maar n applicatie tegelijkertijd kan +tekstvenster of terminal, die maar één applicatie tegelijkertijd kan laten zien, moet je Emacs tijdelijk verlaten om naar een andere applicatie te gaan. @@ -700,7 +700,7 @@ kan je Emacs weer activeren met het "fg" commando, of met "%emacs". Het moment om C-x C-c te gebruiken is wanneer je uit gaat loggen. Het -is ook het juiste commando om Emacs te beindigen wanneer Emacs +is ook het juiste commando om Emacs te beëindigen wanneer Emacs opgestart was door een mail-programma of iets dergelijks. Er bestaan vele C-x commando's. Hier is een lijst van degene die je @@ -723,7 +723,7 @@ commando intikken, in dit geval "replace-string". Als je gewoon "repl s" tikt maakt Emacs de naam zelf af. ( is de Tab-toets, die meestal boven de CapsLock of Shift-toets zit aan de -linkerkant van het toetsenbord.) Beindig het commando met . +linkerkant van het toetsenbord.) Beëindig het commando met . Het replace-string commando heeft twee argumenten nodig: de string die vervangen moet worden en de string waarmee die vervangen moet worden. @@ -801,7 +801,7 @@ Emacs heeft verschillende hoofdmodi. Sommige daarvan zijn bedoeld voor het bewerken van verschillende talen of soorten tekst, zoals bijvoorbeeld Lisp-modus, Text-modus, etc. Op elk moment is er altijd -precies n modus actief, en de naam daarvan staat in de modusregel, +precies één modus actief, en de naam daarvan staat in de modusregel, op de plaats waar nu "Fundamental" staat. Elke hoofdmodus zorgt ervoor dat sommige commando's zich anders @@ -840,7 +840,7 @@ alternatieven voor hoofdmodi; het zijn slechts kleine aanpassingen daarvan. Elke bijmodus kan aan- of uitgezet worden, onafhankelijk van andere bijmodi en onafhankelijk van de hoofdmodus. Het is dus -mogelijk geen bijmodi, n bijmodus of een willekeurige combinatie van +mogelijk geen bijmodi, één bijmodus of een willekeurige combinatie van bijmodi te gebruiken. Een nuttige bijmodus voor het bewerken van tekst in een natuurlijke @@ -857,7 +857,7 @@ Engels). >> Tik nu M-x auto-fill-mode. Tik nu vele malen "asdf " op - een regel totdat je ziet dat de regel in tween gesplitst wordt. + een regel totdat je ziet dat de regel in tweeën gesplitst wordt. Er moeten wel spaties tussen de woorden staan, omdat de Auto Fill modus de regel alleen op spaties breekt. @@ -895,16 +895,16 @@ Als je C-s tikt verschijnt de string "I-search" in het echo-gebied. Dit betekent dat Emacs bezig is met een "incremental search" (incrementele zoekopdracht) en wacht op het intikken van de -zoekstring. beindigt het zoeken. +zoekstring. beëindigt het zoeken. ->> Tik nu C-s om het zoeken te starten. Tik nu, LANGZAAM, n letter +>> Tik nu C-s om het zoeken te starten. Tik nu, LANGZAAM, één letter per keer, het woord "cursor", met een pauze na elke letter zodat je kan zien wat er met de cursor gebeurt. Je hebt nu eenmaal naar het woord "cursor" gezocht. >> Tik nogmaals C-s, om naar het volgende voorkomen van het woord "cursor" te zoeken. >> Tik nu viermaal en let op de cursorbewegingen. ->> Tik om het zoeken te beindigen. +>> Tik om het zoeken te beëindigen. Zag je wat er gebeurde? Tijdens incrementeel zoeken probeert Emacs naar de eerste plek te gaan waar de string staat die je tot dan toe @@ -926,7 +926,7 @@ waar "c" het eerst voorkwam. Als je tijdens een zoekoperatie een CONTROL- of META-teken intikt, dan -wordt het zoeken beindigd. Er zijn een paar uitzonderingen, namelijk +wordt het zoeken beëindigd. Er zijn een paar uitzonderingen, namelijk tekens die tijdens zoeken een speciale betekenis hebben, zoals C-s en C-r. @@ -997,7 +997,7 @@ en wel het venster waar ik nu ben.") Je hoeft niet dezelfde buffer in beide vensters te hebben. Wanneer je -C-x C-f gebruikt om een bestand in n van de vensters te bezoeken, +C-x C-f gebruikt om een bestand in één van de vensters te bezoeken, verandert het andere venster niet. Je kunt de vensters onafhankelijk van elkaar gebruiken om bestanden te bezoeken. @@ -1020,7 +1020,7 @@ schermen is een Emacs-frame wat andere applicaties meestal een venter (of een "window" in het Engels, vgl. Windows) noemen. Meerdere grafische frames kunnen tegelijk op het scherm getoond worden. Een -tekstterminal kan maar n frame tegelijkertijd tonen. +tekstterminal kan maar één frame tegelijkertijd tonen. >> Tik M-x make-frame . Een nieuw frame verschijnt op het scherm. @@ -1144,7 +1144,7 @@ C-h i Lees de handleidingen (ook wel Info genoemd). Dit commando zet je in een speciale buffer genaamd "*info*" waar je handleidingen kunt lezen van - software die op je computer is genstalleerd. + software die op je computer is geïnstalleerd. Tik m Emacs om de handleiding van Emacs te lezen. Als je nog nooit Info hebt gebruikt dan kun je ? tikken zodat Emacs je een rondleiding geeft langs de @@ -1190,7 +1190,7 @@ Doe je beklag! -* KOPIREN +* KOPIËREN ----------- (De Engelse versie van) deze inleiding is voorafgegaan door een lange @@ -1229,7 +1229,7 @@ onderdeel van GNU Emacs. Als dat niet het geval is, ga naar www.gnu.org/licenses. -Lees het bestand COPYING en geef daarna kopien van Emacs aan al je +Lees het bestand COPYING en geef daarna kopieën van Emacs aan al je vrienden. Help bij het uitroeien van softwarebeschermingspolitiek ("eigendom") door vrije software te gebruiken, te schrijven en te delen! @@ -1261,5 +1261,5 @@ using, writing, and sharing free software! ;;; Local Variables: -;;; coding: latin-1 +;;; coding: utf-8 ;;; End: === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.pl' --- etc/tutorials/TUTORIAL.pl 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.pl 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,267 +1,267 @@ -Krtki samouczek Emacsa. Warunki kopiowania znajduj sie na kocu pliku. +Krótki samouczek Emacsa. Warunki kopiowania znajdują sie na końcu pliku. -Polecenia Emacsa wymagaj na og wcinicia klawisza CONTROL (oznaczanego +Polecenia Emacsa wymagają na ogół wciśnięcia klawisza CONTROL (oznaczanego czasami Ctrl lub CTL) lub klawisza META (oznaczanego czasami EDIT -albo ALT). Dalej bdziemy stosowa nastpujce skrty: +albo ALT). Dalej będziemy stosować następujące skróty: C- oznacza przytrzymanie klawisza CONTROL przy naciskaniu - klawisza . Na przykad C-f bdzie odpowiadao - naciniciu f przy wcinitym klawiszu CONTROL. + klawisza . Na przykład C-f będzie odpowiadało + naciśnięciu f przy wciśniętym klawiszu CONTROL. M- oznacza przytrzymanie klawisza META lub ALT przy naciskaniu - klawisza . Zamiast tego mona nacisn i puci klawisz - ESC, a potem nacisn klawisz . + klawisza . Zamiast tego można nacisnąć i puścić klawisz + ESC, a potem nacisnąć klawisz . -Uwaga: aby zakoczy sesj Emacsa, nacinij C-x C-c (kolejno dwa znaki). -Znaki ">>" na lewym marginesie oznaczaj w dalszej czci tego samouczka -wiczenia dla Ciebie. Na przykad: +Uwaga: aby zakończyć sesję Emacsa, naciśnij C-x C-c (kolejno dwa znaki). +Znaki ">>" na lewym marginesie oznaczają w dalszej części tego samouczka +ćwiczenia dla Ciebie. Na przykład: <> -[Dodatkowe odstpy zostay zrobione w celach dydaktycznych.] ->> Teraz nacinij C-v (nastpny ekran), aby przej na nastpny ekran - samouczka (zrb to naciskajc jednoczenie klawisze CONTROL i v). - Od tego momentu powiniene robi to zawsze, gdy dojdziesz - do koca ekranu. - -Zwr uwag na to, e kilka linii si powtarza, gdy przechodzisz z -ekranu na nastpny; ma to zapewni wraenie cigoci podczas przesuwania -si w obrbie pliku. - -Pierwsz umiejtnoci, ktra powiniene opanowa, jest sposb -przesuwania si z miejsca na miejsce. Wiesz ju, jak przesuwa si -o jeden ekran do przodu. Aby przesun si o jeden ekran do tyu, -wcinij kombinacj klawiszy M-v (to znaczy wcinij i przytrzymaj -klawisz META lub Alt i jednoczenie nacinij v albo nacinij kolejno -klawisze v, jeli nie masz klawisza META lub Alt). - ->> Sprbuj nacisn M-v, a potem C-v, by przesun si w przd i w ty +[Dodatkowe odstępy zostały zrobione w celach dydaktycznych.] +>> Teraz naciśnij C-v (następny ekran), aby przejść na następny ekran + samouczka (zrób to naciskając jednocześnie klawisze CONTROL i v). + Od tego momentu powinieneś robić to zawsze, gdy dojdziesz + do końca ekranu. + +Zwróć uwagę na to, że kilka linii się powtarza, gdy przechodzisz z +ekranu na następny; ma to zapewnić wrażenie ciągłości podczas przesuwania +się w obrębie pliku. + +Pierwszą umiejętnością, która powinieneś opanować, jest sposób +przesuwania się z miejsca na miejsce. Wiesz już, jak przesuwać się +o jeden ekran do przodu. Aby przesunąć się o jeden ekran do tyłu, +wciśnij kombinację klawiszy M-v (to znaczy wciśnij i przytrzymaj +klawisz META lub Alt i jednocześnie naciśnij v albo naciśnij kolejno +klawisze v, jeśli nie masz klawisza META lub Alt). + +>> Spróbuj nacisnąć M-v, a potem C-v, by przesunąć się w przód i w tył kilka razy. PODSUMOWANIE ------------ -Nastpujce polecenia su do przegldania tekstu po jednym ekranie: +Następujące polecenia służą do przeglądania tekstu po jednym ekranie: - C-v Przesu si o jeden ekran do przodu - M-v Przesu si o jeden ekran do tyu - C-l Wyczy ekran i wywietl go na nowo, umieszczajc - tekst z okolic kursora w rodku ekranu. + C-v Przesuń się o jeden ekran do przodu + M-v Przesuń się o jeden ekran do tyłu + C-l Wyczyść ekran i wyświetl go na nowo, umieszczając + tekst z okolic kursora w środku ekranu. (Ta kombinacja to CONTROL-L, a nie CONTROL-1.) ->> Znajd kursor i zapamitaj, jaki tekst jest w jego pobliu. - Nacinij nastpnie C-l. - Znajd kursor jeszcze raz i zwr uwag, e znajduje si on - w pobliu tego samego tekstu. +>> Znajdź kursor i zapamiętaj, jaki tekst jest w jego pobliżu. + Naciśnij następnie C-l. + Znajdź kursor jeszcze raz i zwróć uwagę, że znajduje się on + w pobliżu tego samego tekstu. -Moesz take uy klawiszy PageUp i PageDn, jeli s dostpne na -Twojej klawiaturze, do przemieszczania si midzy stronami, ale uycie +Możesz także użyć klawiszy PageUp i PageDn, jeśli są dostępne na +Twojej klawiaturze, do przemieszczania się między stronami, ale użycie C-v i M-v jest bardziej efektywne. PODSTAWY KIEROWANIA KURSOREM ---------------------------- -Przesuwanie si z ekranu na ekran jest uyteczne, ale jak przej do -okrelonego miejsca w obrbie jednego ekranu? +Przesuwanie się z ekranu na ekran jest użyteczne, ale jak przejść do +określonego miejsca w obrębie jednego ekranu? -Mona to zrobi na kilka sposobw. Najprostszym jest uycie polece -C-p, C-b, C-f oraz C-n. Kade z nich przesuwa kursor o jeden wiersz -albo kolumn w okrelonym kierunku. Oto schemat, ktry to obrazuje: +Można to zrobić na kilka sposobów. Najprostszym jest użycie poleceń +C-p, C-b, C-f oraz C-n. Każde z nich przesuwa kursor o jeden wiersz +albo kolumnę w określonym kierunku. Oto schemat, który to obrazuje: Poprzednia linia, C-p (ang. previous line) : : - Do tyu, C-b .... Kursor .... Do przodu, C-f + Do tyłu, C-b .... Kursor .... Do przodu, C-f (ang. back) : (ang. forward) : : - Nastpna linia, C-n + Następna linia, C-n (ang. next line) ->> Przesu kursor na rodek tego schematu za pomoc C-n lub C-p. - Potem nacinij C-l, by zobaczy cay diagram na rodku ekranu. - -To s podstawowe polecenia kierujce pooeniem kursora, ktrych -bdziesz uywa bardzo czsto, warto wic je zapamita. - ->> Nacinij kilka razy C-n, by przesun kursor do tej linii. - ->> Przesu si w gb linii za pomoc C-f, a potem do gry za pomoc - C-p. Zwr uwag na zachowanie si C-p, gdy kursor jest w rodku +>> Przesuń kursor na środek tego schematu za pomocą C-n lub C-p. + Potem naciśnij C-l, by zobaczyć cały diagram na środku ekranu. + +To są podstawowe polecenia kierujące położeniem kursora, których +będziesz używał bardzo często, warto więc je zapamiętać. + +>> Naciśnij kilka razy C-n, by przesunąć kursor do tej linii. + +>> Przesuń się w głąb linii za pomocą C-f, a potem do góry za pomocą + C-p. Zwróć uwagę na zachowanie się C-p, gdy kursor jest w środku linii. -Kada linia tekstu koczy si znakiem nowej linii, ktry oddziela j -od nastpnej. Kady Twj plik powinien si koczy znakiem nowej +Każda linia tekstu kończy się znakiem nowej linii, który oddziela ją +od następnej. Każdy Twój plik powinien się kończyć znakiem nowej linii (ale Emacs tego nie wymaga). ->> Sprbuj nacisn C-b na pocztku linii. Powinno Ci to przenie - na koniec poprzedniej linii. Dzieje si tak dlatego, e kursor - przechodzi wwczas nad znakiem nowej linii. +>> Spróbuj nacisnąć C-b na początku linii. Powinno Cię to przenieść + na koniec poprzedniej linii. Dzieje się tak dlatego, że kursor + przechodzi wówczas nad znakiem nowej linii. C-f przechodzi nad znakiem nowej linii tak samo jak C-b. ->> Nacinij kilka razy C-b i obserwuj pooenie kursora. - Naciskaj potem C-f, by wrci na koniec linii. W kocu nacinij - jeszcze raz C-f, by przej do nastpnej linii. +>> Naciśnij kilka razy C-b i obserwuj położenie kursora. + Naciskaj potem C-f, by wrócić na koniec linii. W końcu naciśnij + jeszcze raz C-f, by przejść do następnej linii. -Gdy przesuwasz kursor poza doln krawd ekranu, tekst pooony -za krawdzi przesuwa si na ekran (ang. scrolling). Dziki temu -Emacs moe przesun kursor do okrelonego miejsca bez umieszczania +Gdy przesuwasz kursor poza dolną krawędź ekranu, tekst położony +za krawędzią przesuwa się na ekran (ang. scrolling). Dzięki temu +Emacs może przesunąć kursor do określonego miejsca bez umieszczania go poza ekranem. ->> Sprbuj przesun kursor poza doln granic ekranu za pomoc C-n - i zobacz, co si stanie. - -Jeli przesuwanie si o jeden znak na raz jest dla Ciebie zbyt wolne, -to sprbuj przesuwa si o sowa. M-f (Meta-f) przesuwa kursor o sowo -do przodu, a M-b przesuwa go o sowo do tyu. - ->> Nacinij kilka razy M-f i M-b. - -Gdy jeste w rodku sowa, to M-f przesuwa kursor na jego koniec. -Jeli natomiast jeste w przerwie miedzy sowami, to M-f przesuwa -kursor na koniec nastpnego sowa. M-b zachowuje si podobnie -dla ruchu do tyu. - ->> Nacinij M-f i M-b kilka razy na przemian z C-f i C-b, tak by - mg zauway dziaanie M-f i M-b nacinitych w rnych miejscach - wewntrz i midzy sowami. - -Zauwa podobiestwo midzy C-f i C-b oraz M-f i M-b. Bardzo czsto -kombinacje zawierajce Meta (Alt) oznaczaj operacje zwizane -z jednostkami jzykowymi (sowa, zdania, akapity), podczas gdy -kombinacje z klawiszem Control dziaaj na jednostkach podstawowych, -niezalenych od tego, co edytujesz (znaki, linie, itd.). - -Oto zaleno, ktra stosuje si do linii i zda: C-a i C-e przesuwaj -kursor na pocztek i koniec linii, a M-a i M-e przesuwaj go na pocztek +>> Spróbuj przesunąć kursor poza dolną granicę ekranu za pomocą C-n + i zobacz, co się stanie. + +Jeśli przesuwanie się o jeden znak na raz jest dla Ciebie zbyt wolne, +to spróbuj przesuwać się o słowa. M-f (Meta-f) przesuwa kursor o słowo +do przodu, a M-b przesuwa go o słowo do tyłu. + +>> Naciśnij kilka razy M-f i M-b. + +Gdy jesteś w środku słowa, to M-f przesuwa kursor na jego koniec. +Jeśli natomiast jesteś w przerwie miedzy słowami, to M-f przesuwa +kursor na koniec następnego słowa. M-b zachowuje się podobnie +dla ruchu do tyłu. + +>> Naciśnij M-f i M-b kilka razy na przemian z C-f i C-b, tak byś + mógł zauważyć działanie M-f i M-b naciśniętych w różnych miejscach + wewnątrz i między słowami. + +Zauważ podobieństwo między C-f i C-b oraz M-f i M-b. Bardzo często +kombinacje zawierające Meta (Alt) oznaczają operacje związane +z jednostkami językowymi (słowa, zdania, akapity), podczas gdy +kombinacje z klawiszem Control działają na jednostkach podstawowych, +niezależnych od tego, co edytujesz (znaki, linie, itd.). + +Oto zależność, która stosuje się do linii i zdań: C-a i C-e przesuwają +kursor na początek i koniec linii, a M-a i M-e przesuwają go na początek i koniec zdania. ->> Nacinij kilka razy C-a, a potem kilka razy C-e. - Powtrz to z M-a, a potem z M-e. - -Czy zauwaye, e powtarzanie C-a nic nie zmienia, natomiast powtrne -M-a przesuwa Ci o jedno zdanie? Chocia nie ma tu penej analogii, -wydaje si to jednak naturalne. - -Pooenie kursora w tekcie jest okrelane mianem "punktu". - -Oto podsumowanie prostych polece sucych do przesuwania kursora, -wcznie z operacjami dotyczcymi sw i zda: +>> Naciśnij kilka razy C-a, a potem kilka razy C-e. + Powtórz to z M-a, a potem z M-e. + +Czy zauważyłeś, że powtarzanie C-a nic nie zmienia, natomiast powtórne +M-a przesuwa Cię o jedno zdanie? Chociaż nie ma tu pełnej analogii, +wydaje się to jednak naturalne. + +Położenie kursora w tekście jest określane mianem "punktu". + +Oto podsumowanie prostych poleceń służących do przesuwania kursora, +włącznie z operacjami dotyczącymi słów i zdań: C-f Do przodu o jeden znak - C-b Do tyu o jeden znak - - M-f Do przodu o sowo - M-b Do tyu o sowo - - C-n Nastpna linia + C-b Do tyłu o jeden znak + + M-f Do przodu o słowo + M-b Do tyłu o słowo + + C-n Następna linia C-p Poprzednia linia - C-a Pocztek linii + C-a Początek linii C-e Koniec linii - M-a Do tyu na pocztek zdania + M-a Do tyłu na początek zdania M-e Do przodu na koniec zdania ->> Przewicz kilka razy dla wprawy wszystkie powysze polecenia. - Nale one do najczciej uywanych. - -Dwa inne wane polecenia przesuwajce kursor to M-< (Meta lub Alt -i znak mniejszoci), ktre przesuwa kursor na pocztek caego tekstu -i M-> (Meta lub Alt i znak wikszoci), ktre przesuwa kursor na koniec -caego tekstu. - -Na wikszoci klawiatur "<" jest nad przecinkiem, musisz wic uy -klawisza Shift, by nacisn "<", i podobnie musisz uy klawisza Shift, -by nacisn M-<. Bez Shift uzyskaby M-przecinek. - ->> Nacinij M-<, by przej na pocztek samouczka, a potem kilka razy - uyj C-v, by powrci do tego miejsca. - ->> Teraz nacinij M->, by przej na koniec samouczka, i wr do tego - miejsca za pomoc kilkakrotnego M-v. - -Jeli Twoja klawiatura ma klawisze strzaek, to moesz ich uy do -przesuwania kursora. Radzimy Ci nauczy si si kombinacji C-b, C-f, -C-n i C-p z trzech powodw. Po pierwsze, dziaaj one na wszystkich -typach terminali. Po drugie, gdy ju zdobdziesz pewn praktyk w -posugiwaniu si Emacsem, to bdzie Ci szybciej nacisn te kombinacje -ni klawisze strzaek (poniewa nie wymaga to przenoszenia doni z -miejsca, ktre zajmuj podczas szybkiego pisania za pomoc 10 palcw). -Po trzecie wreszcie, gdy ju wyrobisz sobie zwyczaj posugiwania si -tymi poleceniami z klawiszem Control, to atwo przyjdzie Ci nauczy si -bardziej zaawansowanych polece przesuwajcych kursor. - -Wikszo polece Emacsa akceptuje argument liczbowy; dla wikszoci -polece oznacza on liczb powtrze. Aby okreli liczb powtrze -polecenia, powiniene je poprzedzi naciniciem C-u a potem cyfr. -Jeli masz na klawiaturze klawisz META (lub EDIT albo ALT), to -alternatywnym sposobem wprowadzenia argumentu liczbowego jest uycie -tego klawisza i wciskanie cyfr argumentu. Radzimy jednak przyswoi -sobie metod z klawiszem C-u, poniewa dziaa ona na wszystkich +>> Przećwicz kilka razy dla wprawy wszystkie powyższe polecenia. + Należą one do najczęściej używanych. + +Dwa inne ważne polecenia przesuwające kursor to M-< (Meta lub Alt +i znak mniejszości), które przesuwa kursor na początek całego tekstu +i M-> (Meta lub Alt i znak większości), które przesuwa kursor na koniec +całego tekstu. + +Na większości klawiatur "<" jest nad przecinkiem, musisz więc użyć +klawisza Shift, by nacisnąć "<", i podobnie musisz użyć klawisza Shift, +by nacisnąć M-<. Bez Shift uzyskałbyś M-przecinek. + +>> Naciśnij M-<, by przejść na początek samouczka, a potem kilka razy + użyj C-v, by powrócić do tego miejsca. + +>> Teraz naciśnij M->, by przejść na koniec samouczka, i wróć do tego + miejsca za pomocą kilkakrotnego M-v. + +Jeśli Twoja klawiatura ma klawisze strzałek, to możesz ich użyć do +przesuwania kursora. Radzimy Ci nauczyć się się kombinacji C-b, C-f, +C-n i C-p z trzech powodów. Po pierwsze, działają one na wszystkich +typach terminali. Po drugie, gdy już zdobędziesz pewną praktykę w +posługiwaniu się Emacsem, to będzie Ci szybciej nacisnąć te kombinacje +niż klawisze strzałek (ponieważ nie wymaga to przenoszenia dłoni z +miejsca, które zajmują podczas szybkiego pisania za pomocą 10 palców). +Po trzecie wreszcie, gdy już wyrobisz sobie zwyczaj posługiwania się +tymi poleceniami z klawiszem Control, to łatwo przyjdzie Ci nauczyć się +bardziej zaawansowanych poleceń przesuwających kursor. + +Większość poleceń Emacsa akceptuje argument liczbowy; dla większości +poleceń oznacza on liczbę powtórzeń. Aby określić liczbę powtórzeń +polecenia, powinieneś je poprzedzić naciśnięciem C-u a potem cyfr. +Jeśli masz na klawiaturze klawisz META (lub EDIT albo ALT), to +alternatywnym sposobem wprowadzenia argumentu liczbowego jest użycie +tego klawisza i wciskanie cyfr argumentu. Radzimy jednak przyswoić +sobie metodę z klawiszem C-u, ponieważ działa ona na wszystkich terminalach. -Na przykad C-u 8 C-f przesuwa kursor do przodu o osiem znakw. +Na przykład C-u 8 C-f przesuwa kursor do przodu o osiem znaków. ->> Sprbuj uy C-n i C-p z argumentem liczbowym, by przesun kursor - do jednej z linii w pobliu tego zdania za pomoc tylko jednego +>> Spróbuj użyć C-n i C-p z argumentem liczbowym, by przesunąć kursor + do jednej z linii w pobliżu tego zdania za pomocą tylko jednego polecenia. -Wikszo polece uywa argumentu liczbowego jako liczby powtrze. -Jest kilka polece, ktre uywaj go w inny sposb. Do takich wyjtkw -nale C-v i M-v. Jeli poda si im argument, to przesuwaj zawarto -ekranu w gr lub w d o podan liczb linii zamiast o tyle ekranw. -Na przykad C-u 4 C-v przewija ekran o 4 linie. - ->> Sprbuj nacisn C-u 8 C-v. - -To powinno byo przewin ekran do gry o 8 linii. Jeli chciaby -przewin ekran w d, to powiniene poda argument przed poleceniem M-v. - -Jeli pracujesz w systemie z okienkowym trybem graficznym, jak X11 +Większość poleceń używa argumentu liczbowego jako liczby powtórzeń. +Jest kilka poleceń, które używają go w inny sposób. Do takich wyjątków +należą C-v i M-v. Jeśli poda się im argument, to przesuwają zawartość +ekranu w górę lub w dół o podaną liczbę linii zamiast o tyleż ekranów. +Na przykład C-u 4 C-v przewija ekran o 4 linie. + +>> Spróbuj nacisnąć C-u 8 C-v. + +To powinno było przewinąć ekran do góry o 8 linii. Jeśli chciałbyś +przewinąć ekran w dół, to powinieneś podać argument przed poleceniem M-v. + +Jeśli pracujesz w systemie z okienkowym trybem graficznym, jak X11 lub MS-Windows, to prawdopodobnie po lewej stronie okna Emacsa znajduje -si prostoktny obszar nazywany po angielsku "scrollbar", a po polsku -suwakiem. Za jego pomoc moesz przewija tekst, uywajc do tego myszy. - ->> Sprbuj nacisn rodkowy klawisz myszy u gry podwietlonego - obszaru na suwaku. To powinno przewin tekst do miejsca - okrelonego przez wysoko, na ktrej nacisne klawisz myszy. - ->> Przesu mysz do miejsca oddalonego od grnego koca suwaka o mniej - wicej trzy linie i nacinij lewy klawisz myszy kilka razy. +się prostokątny obszar nazywany po angielsku "scrollbar", a po polsku +suwakiem. Za jego pomocą możesz przewijać tekst, używając do tego myszy. + +>> Spróbuj nacisnąć środkowy klawisz myszy u góry podświetlonego + obszaru na suwaku. To powinno przewinąć tekst do miejsca + określonego przez wysokość, na której nacisnąłeś klawisz myszy. + +>> Przesuń mysz do miejsca oddalonego od górnego końca suwaka o mniej + więcej trzy linie i naciśnij lewy klawisz myszy kilka razy. * GDY EMACS JEST ZABLOKOWANY ---------------------------- -Jeli Emacs przestaje odpowiada na Twoje polecenia, to moesz go -bezpiecznie zatrzyma, przyciskajc C-g. Klawisza C-g moesz te uy do -przerwania polecenia, ktre zabiera zbyt wiele czasu. - -Moesz take uy C-g do anulowania argumentu liczbowego albo pocztku -polecenia, ktrego nie zamierzasz dokoczy. - ->> Napisz C-u 100 jako argument liczbowy, po czym nacinij C-g. - Teraz nacinij C-f. Powinno to przesun kursor zaledwie o - jeden znak, poniewa argument liczbowy anulowae za pomoc C-g. - -Za pomoc klawisza C-g moesz te anulowa skutki omykowego -wcinicia klawisza . +Jeśli Emacs przestaje odpowiadać na Twoje polecenia, to możesz go +bezpiecznie zatrzymać, przyciskając C-g. Klawisza C-g możesz też użyć do +przerwania polecenia, które zabiera zbyt wiele czasu. + +Możesz także użyć C-g do anulowania argumentu liczbowego albo początku +polecenia, którego nie zamierzasz dokończyć. + +>> Napisz C-u 100 jako argument liczbowy, po czym naciśnij C-g. + Teraz naciśnij C-f. Powinno to przesunąć kursor zaledwie o + jeden znak, ponieważ argument liczbowy anulowałeś za pomocą C-g. + +Za pomocą klawisza C-g możesz też anulować skutki omyłkowego +wciśnięcia klawisza . * ZABLOKOWANE POLECENIA ----------------------- -Pewne polecenia Emacsa s ,,zablokowane'' -- po to, by pocztkujcy -uytkownicy nie mogli ich wywoa przez przypadek. - -Jeli wywoasz jedno z zablokowanych polece, to Emacs wypisze komunikat -informujcy o tym, co to za polecenie, i zapyta Ci, czy istotnie chcesz -je wywoa. - -Jeli naprawd chcesz wywoa to polecenie, to odpowiedz na pytanie, -naciskajc spacj. Jeli nie chcesz wywoa zablokowanego polecenia, -to na pytanie odpowiedz, naciskajc n. +Pewne polecenia Emacsa są ,,zablokowane'' -- po to, by początkujący +użytkownicy nie mogli ich wywołać przez przypadek. + +Jeśli wywołasz jedno z zablokowanych poleceń, to Emacs wypisze komunikat +informujący o tym, co to za polecenie, i zapyta Cię, czy istotnie chcesz +je wywołać. + +Jeśli naprawdę chcesz wywołać to polecenie, to odpowiedz na pytanie, +naciskając spację. Jeśli nie chcesz wywołać zablokowanego polecenia, +to na pytanie odpowiedz, naciskając n. >> Napisz `C-x C-l' (co jest zablokowanym poleceniem) i odpowiedz n na zadane pytanie. @@ -270,969 +270,968 @@ * OKNA ------ -Emacs moe mie otwartych kilka okien, z ktrych kade wywietla -wasny tekst. Pojcie ,,okna'', jeli chodzi o Emacsa, nie odnosi -si do osobnego okienka systemu okienkowego, lecz do pojedynczego -panelu wewntrz okienka systemowego. (Emacs moe te pracowa +Emacs może mieć otwartych kilka okien, z których każde wyświetla +własny tekst. Pojęcie ,,okna'', jeśli chodzi o Emacsa, nie odnosi +się do osobnego okienka systemu okienkowego, lecz do pojedynczego +panelu wewnątrz okienka systemowego. (Emacs może też pracować na kilku oknach systemowych (X-oknach); w terminologii Emacsa -nazywaj si one ramkami. Opisane jest to poniej.) - -Na tym etapie lepiej jest si nie zagbia w techniki wykorzystujce -kilka okien. Powiniene jedynie wiedzie, w jaki sposb pozby si -nadmiaru okien, ktre mog si pojawi w wyniku wywoania Emacsowego -systemu pomocy albo niektrych polece. Robi si to w prosty sposb: - - C-x 1 Jedno okno (tzn. zlikwiduj wszystkie pozostae okna). - -Kombinacja ta to klawisz Control-x, po ktrym wystpuje cyfra 1. -Powiksza ona okno, w ktrym jest kursor tak, by wypenio ono ekran, -kasujc zarazem pozostae okna Emacsa. - ->> Przesu kursor do tej linii i nacinij C-u 0 C-l. - -(C-l, jak pamitasz odwiea zawarto ekranu. Jeli temu poleceniu -poda si argument liczbowy, to bdzie to oznaczao ,,odwie zawarto -ekranu i umie bieca lini o tyle linii od gry ekranu''. Tak wic, -C-u 0 C-1 oznacza ,,odwie ekran, umieszczajc bieca lini na samej -grze''.) - ->> Nacinij Control-x 2 - Zauwa, e okno si kurczy, a jednoczenie pojawia si nowe, - wywietlajce ten sam tekst. - ->> Nacinij C-x 1, a nowe okno zniknie. +nazywają się one ramkami. Opisane jest to poniżej.) + +Na tym etapie lepiej jest się nie zagłębiać w techniki wykorzystujące +kilka okien. Powinieneś jedynie wiedzieć, w jaki sposób pozbyć się +nadmiaru okien, które mogą się pojawić w wyniku wywołania Emacsowego +systemu pomocy albo niektórych poleceń. Robi się to w prosty sposób: + + C-x 1 Jedno okno (tzn. zlikwiduj wszystkie pozostałe okna). + +Kombinacja ta to klawisz Control-x, po którym występuje cyfra 1. +Powiększa ona okno, w którym jest kursor tak, by wypełniło ono ekran, +kasując zarazem pozostałe okna Emacsa. + +>> Przesuń kursor do tej linii i naciśnij C-u 0 C-l. + +(C-l, jak pamiętasz odświeża zawartość ekranu. Jeśli temu poleceniu +poda się argument liczbowy, to będzie to oznaczało ,,odśwież zawartość +ekranu i umieść bieżąca linię o tyle linii od góry ekranu''. Tak więc, +C-u 0 C-1 oznacza ,,odśwież ekran, umieszczając bieżąca linię na samej +górze''.) + +>> Naciśnij Control-x 2 + Zauważ, że okno się kurczy, a jednocześnie pojawia się nowe, + wyświetlające ten sam tekst. + +>> Naciśnij C-x 1, a nowe okno zniknie. * WSTAWIANIE I USUWANIE ----------------------- -Jeli chcesz wstawi nowy tekst, to po prostu go napisz. Znaki, ktre da -si wywietli, takie jak A, 7, *, itd., Emacs traktuje jako tekst i -natychmiast wstawia do dotychczasowego tekstu. Aby wstawi znak nowej -linii, trzeba nacisn klawisz (na maszynach do pisania tak -oznaczao si znak powrotu karetki). +Jeśli chcesz wstawić nowy tekst, to po prostu go napisz. Znaki, które da +się wyświetlić, takie jak A, 7, *, itd., Emacs traktuje jako tekst i +natychmiast wstawia do dotychczasowego tekstu. Aby wstawić znak nowej +linii, trzeba nacisnąć klawisz (na maszynach do pisania tak +oznaczało się znak powrotu karetki). -Ostatnio napisany znak moesz skasowa, naciskajc klawisz . -Chodzi tu o klawisz, ktrego normalnie uywasz do skasowania ostatnio -napisanego znaku. Na wikszoci klawiatur wyrnia si on wielkoci, -ley nad klawiszem i jest oznaczony napisem "Delete", "Del" +Ostatnio napisany znak możesz skasować, naciskając klawisz . +Chodzi tu o klawisz, którego normalnie używasz do skasowania ostatnio +napisanego znaku. Na większości klawiatur wyróżnia się on wielkością, +leży nad klawiszem i jest oznaczony napisem "Delete", "Del" albo "Backspace". -Jeli masz na klawiaturze klawisz oznaczony "Backspace", to wanie on -jest wspomnianym . Oprcz niego moe jeszcze wystpowa -klawisz oznaczony sowem "Delete", ale to nie on peni rol . - -Mwic bardziej oglnie, usuwa znak bezporednio -poprzedzajcy biec pozycj kursora. - ->> Sprawd to teraz: wstaw kilka znakw, po czym usu je, kilka razy - naciskajc . Nie martw si, e zmieniasz w ten sposb - niniejszy plik, w istocie nie zmieniasz gwnego pliku samouczka. +Jeśli masz na klawiaturze klawisz oznaczony "Backspace", to właśnie on +jest wspomnianym . Oprócz niego może jeszcze występować +klawisz oznaczony słowem "Delete", ale to nie on pełni rolę . + +Mówiąc bardziej ogólnie, usuwa znak bezpośrednio +poprzedzający bieżącą pozycję kursora. + +>> Sprawdź to teraz: wstaw kilka znaków, po czym usuń je, kilka razy + naciskając . Nie martw się, że zmieniasz w ten sposób + niniejszy plik, w istocie nie zmieniasz głównego pliku samouczka. Pracujesz teraz na jego kopii. -Gdy linia tekstu staje si zbyt duga, by zmieci si w jednym -wierszu ekranu, to jest ona ,,kontynuowana'' w wierszu nastpnym. -Znak ,,backslash'' (`\') (albo - jeli pracujesz w okienkowym -trybie graficznym - zagita strzaka) umieszczony na prawym marginesie -wskazuje, e dana linia jest kontynuowana w nastpnym wierszu ekranu. - ->> Wpisuj jaki tekst tak dugo, a dojdziesz do prawego marginesu, i - potem nie przestawaj. Zauwaysz, e pojawi si linia kontynuacji. - ->> Uyj klawisza , by usun znaki tekstu, tak by linia znowu - miecia si na ekranie; linia kontynuacji zniknie. - -Znak nowej linii mona skasowa tak jak kady inny znak. Usunicie znaku -nowej linii midzy dwiema liniami spowoduje ich poczenie. Jeli powstaa -w wyniku tego linia tekstu jest zbyt duga, by zmieci si na szeroko -ekranu, to zostanie wywietlona z lini kontynuacji. - ->> Przesu kursor na pocztek linii i nacinij . Bieca - linia zostanie poczona z poprzedni. - ->> Nacinij , by z powrotem wstawi znak nowej linii, ktry - skasowae. - -Jak ju wiesz, wikszo polece Emacsa mona wywoa z parametrem -liczby powtrze; dotyczy to take znakw tekstu. Argument liczbowy -powoduje wstawienie znaku odpowiadajc mu liczb razy. - ->> Wyprbuj to teraz -- nacinij C-u 8 *, a uzyskasz ********. - -Nauczye si ju wikszej czci podstawowych sposobw pisania oraz -poprawiania bdw. W Emacsie moesz usuwa rwnie cae sowa lub -linie. Oto podsumowanie operacji usuwania znakw: - - usu znak bezporednio przed kursorem - C-d usu znak bezporednio za kursorem - - M- wytnij sowo bezporednio przed kursorem - M-d wytnij sowo bezporednio za kursorem - - C-k wytnij zawarto linii od kursora do jej koca - M-k wytnij wszystkie znaki od kursora do koca zdania - -Warto zauway, e stosunek i C-d do M- i M-d -rozszerza analogi wystpujc w zestawieniu C-f i M-f ( tak -naprawd nie jest znakiem sterujcym, ale nie jest to tutaj -istotne). C-k i M-k s podobne do C-e i M-e w tym sensie, e linie s -odpowiednikami zda. - - -Oto metoda wycinania czci tekstu. Umie kursor na pocztku fragmentu, -ktry chcesz wyci, i nacinij C-@ lub C-SPC (SPC-spacja). Teraz przejd -na drugi koniec wybranego fragmentu i nacinij C-w. To wytnie cay tekst -zawarty midzy punktami pocztkowym i kocowym. - ->> Przesu kursor na liter O na pocztku poprzedniego paragrafu. - ->> Nacinij C-SPC. Emacs wywietli "Mark set" (znacznik ustawiony) +Gdy linia tekstu staje się zbyt długa, by zmieścić się w jednym +wierszu ekranu, to jest ona ,,kontynuowana'' w wierszu następnym. +Znak ,,backslash'' (`\') (albo - jeśli pracujesz w okienkowym +trybie graficznym - zagięta strzałka) umieszczony na prawym marginesie +wskazuje, że dana linia jest kontynuowana w następnym wierszu ekranu. + +>> Wpisuj jakiś tekst tak długo, aż dojdziesz do prawego marginesu, i + potem nie przestawaj. Zauważysz, że pojawi się linia kontynuacji. + +>> Użyj klawisza , by usunąć znaki tekstu, tak by linia znowu + mieściła się na ekranie; linia kontynuacji zniknie. + +Znak nowej linii można skasować tak jak każdy inny znak. Usunięcie znaku +nowej linii między dwiema liniami spowoduje ich połączenie. Jeśli powstała +w wyniku tego linia tekstu jest zbyt długa, by zmieścić się na szerokość +ekranu, to zostanie wyświetlona z linią kontynuacji. + +>> Przesuń kursor na początek linii i naciśnij . Bieżąca + linia zostanie połączona z poprzednią. + +>> Naciśnij , by z powrotem wstawić znak nowej linii, który + skasowałeś. + +Jak już wiesz, większość poleceń Emacsa można wywołać z parametrem +liczby powtórzeń; dotyczy to także znaków tekstu. Argument liczbowy +powoduje wstawienie znaku odpowiadającą mu liczbę razy. + +>> Wypróbuj to teraz -- naciśnij C-u 8 *, a uzyskasz ********. + +Nauczyłeś się już większej części podstawowych sposobów pisania oraz +poprawiania błędów. W Emacsie możesz usuwać również całe słowa lub +linie. Oto podsumowanie operacji usuwania znaków: + + usuń znak bezpośrednio przed kursorem + C-d usuń znak bezpośrednio za kursorem + + M- wytnij słowo bezpośrednio przed kursorem + M-d wytnij słowo bezpośrednio za kursorem + + C-k wytnij zawartość linii od kursora do jej końca + M-k wytnij wszystkie znaki od kursora do końca zdania + +Warto zauważyć, że stosunek i C-d do M- i M-d +rozszerza analogię występującą w zestawieniu C-f i M-f ( tak +naprawdę nie jest znakiem sterującym, ale nie jest to tutaj +istotne). C-k i M-k są podobne do C-e i M-e w tym sensie, że linie są +odpowiednikami zdań. + + +Oto metoda wycinania części tekstu. Umieść kursor na początku fragmentu, +który chcesz wyciąć, i naciśnij C-@ lub C-SPC (SPC-spacja). Teraz przejdź +na drugi koniec wybranego fragmentu i naciśnij C-w. To wytnie cały tekst +zawarty między punktami początkowym i końcowym. + +>> Przesuń kursor na literę O na początku poprzedniego paragrafu. + +>> Naciśnij C-SPC. Emacs wyświetli "Mark set" (znacznik ustawiony) na dole ekranu. ->> Przesu kursor do litery o w sowie ,,kursor'' w drugim zdaniu. - ->> Nacinij C-w. Ta komenda wytnie cay fragment zaczynajcy si od O, - a koczcy tu przed o. - -Gdy usuwasz wicej ni jeden znak naraz, Emacs zachowuje usunity -tekst po to, by mg go z powrotem gdzie wstawi. Wstawianie -usunitego tekstu nazywa si ,,wklejaniem''. Usunity tekst -moesz wklei zarwno w to samo miejsce, z ktrego zosta usunity, -bd te w inne miejsca. Ten sam tekst moesz wklei wielokrotnie, +>> Przesuń kursor do litery o w słowie ,,kursor'' w drugim zdaniu. + +>> Naciśnij C-w. Ta komenda wytnie cały fragment zaczynający się od O, + a kończący tuż przed o. + +Gdy usuwasz więcej niż jeden znak naraz, Emacs zachowuje usunięty +tekst po to, by mógł go z powrotem gdzieś wstawić. Wstawianie +usuniętego tekstu nazywa się ,,wklejaniem''. Usunięty tekst +możesz wkleić zarówno w to samo miejsce, z którego został usunięty, +bądź też w inne miejsca. Ten sam tekst możesz wkleić wielokrotnie, w celu uzyskania wielu kopii. Poleceniem wklejenia tekstu jest C-y. -Zauwa rnic midzy ,,wycinaniem'' i ,,usuwaniem'', polegajc na tym, -e rzeczy wycite mona na nowo wkleja, usunitych natomiast wkleja nie -mona. Na og polecenia Emacsa, ktre kasuj duo tekstu, zachowuj go, -podczas gdy polecenia, ktre po prostu kasuj jeden znak albo puste -linie lub odstpy, skasowanego tekstu nie zachowuj. - ->> Przesu kursor na pocztek linii, ktra nie jest pusta. Nacinij - C-k, by wyci tekst z tej linii. - ->> Nacinij C-k jeszcze raz. Zauwa, e wycina to znak nowej linii, - ktry znajduje si za ta lini. - -Zwr uwag, e pojedyncze C-k wycina zawarto linii, a powtrne C-k -wycina sam lini, tak e pozostae linie przesuwaj si do gry. C-k -traktuje argument liczbowy w sposb specjalny: wycina ono tyle linii, -ile wynosi warto argumentu, ORAZ ich zawarto. To nie jest jedynie -powtrzenie kilka razy C-k. C-u 2 C-k wycina dwie linie wraz z ich -znakami nowej linii; dwukrotne naciniecie C-k nie zrobioby tego. - -By odzyska ostatnio wycity tekst i wstawi go w miejsce kursora, -nacinij C-y. - ->> Twoja kolej. Nacinij C-y, by z powrotem wstawi tekst. - -Zwr uwag, e jeli naciniesz C-k kilka razy z rzdu, to cay wycity -tekst zostanie zachowywany w jednym kawaku, tak e pojedyncze C-y wklei +Zauważ różnicę między ,,wycinaniem'' i ,,usuwaniem'', polegającą na tym, +że rzeczy wycięte można na nowo wklejać, usuniętych natomiast wklejać nie +można. Na ogół polecenia Emacsa, które kasują dużo tekstu, zachowują go, +podczas gdy polecenia, które po prostu kasują jeden znak albo puste +linie lub odstępy, skasowanego tekstu nie zachowują. + +>> Przesuń kursor na początek linii, która nie jest pusta. Naciśnij + C-k, by wyciąć tekst z tej linii. + +>> Naciśnij C-k jeszcze raz. Zauważ, że wycina to znak nowej linii, + który znajduje się za ta linią. + +Zwróć uwagę, że pojedyncze C-k wycina zawartość linii, a powtórne C-k +wycina samą linię, tak że pozostałe linie przesuwają się do góry. C-k +traktuje argument liczbowy w sposób specjalny: wycina ono tyle linii, +ile wynosi wartość argumentu, ORAZ ich zawartość. To nie jest jedynie +powtórzenie kilka razy C-k. C-u 2 C-k wycina dwie linie wraz z ich +znakami nowej linii; dwukrotne naciśniecie C-k nie zrobiłoby tego. + +By odzyskać ostatnio wycięty tekst i wstawić go w miejsce kursora, +naciśnij C-y. + +>> Twoja kolej. Naciśnij C-y, by z powrotem wstawić tekst. + +Zwróć uwagę, że jeśli naciśniesz C-k kilka razy z rzędu, to cały wycięty +tekst zostanie zachowywany w jednym kawałku, tak że pojedyncze C-y wklei wszystkie linie. ->> Nacinij C-k kilka razy. - -A by odzyska ten wycity tekst... - ->> ...nacinij C-y. Przesu potem kursor o kilka linii w d i - nacinij C-y jeszcze raz. Widzisz, e wstawia to ten sam tekst. - -Co zrobi, jeli chcesz wstawi tekst, ktry wczeniej wycie, -a potem wycinasz co innego? C-y wstawia tekst ostatnio wycity. -Poprzedni fragment nie jest jednak stracony. Moesz do niego wrci, -uywajc polecenia M-y. Naciskajc C-y, wstawiasz tekst ostatnio -wycity, a naciskajc M-y, zastpujesz ten tekst wycitym uprzednio. -Dalsze naciskanie M-y przywouje coraz wczeniejsze fragmenty tekstu. -Gdy dojdziesz do tekstu, ktrego szukae, po prostu kontynuuj edycj -tekstu, pozostawiajc wklejony tekst tam, gdzie si znajduje. - -Naciskajc M-y wystarczajco wiele razy, dojdziesz do punktu, -z ktrego wystartowae (czyli tekstu wycitego ostatnio). - ->> Wytnij jak lini, zmie pozycj kursora i wytnij inn. Nacinij - potem C-y, by wstawi drug z wycitych linii. Potem nacinij M-y - i linia ta zostanie zastpiona przez t pierwsz. Nacinij M-y - jeszcze kilka razy, by zobaczy, co si dzieje. Powtarzaj to a - do ponownego pojawienia si drugiej z linii. Moesz te wyprbowa, - co si stanie, gdy polecenie M-y poprzedzisz argumentem dodatnim +>> Naciśnij C-k kilka razy. + +A by odzyskać ten wycięty tekst... + +>> ...naciśnij C-y. Przesuń potem kursor o kilka linii w dół i + naciśnij C-y jeszcze raz. Widzisz, że wstawia to ten sam tekst. + +Co zrobić, jeśli chcesz wstawić tekst, który wcześniej wyciąłeś, +a potem wycinasz coś innego? C-y wstawia tekst ostatnio wycięty. +Poprzedni fragment nie jest jednak stracony. Możesz do niego wrócić, +używając polecenia M-y. Naciskając C-y, wstawiasz tekst ostatnio +wycięty, a naciskając M-y, zastępujesz ten tekst wyciętym uprzednio. +Dalsze naciskanie M-y przywołuje coraz wcześniejsze fragmenty tekstu. +Gdy dojdziesz do tekstu, którego szukałeś, po prostu kontynuuj edycję +tekstu, pozostawiając wklejony tekst tam, gdzie się znajduje. + +Naciskając M-y wystarczająco wiele razy, dojdziesz do punktu, +z którego wystartowałeś (czyli tekstu wyciętego ostatnio). + +>> Wytnij jakąś linię, zmień pozycję kursora i wytnij inną. Naciśnij + potem C-y, by wstawić drugą z wyciętych linii. Potem naciśnij M-y + i linia ta zostanie zastąpiona przez tą pierwszą. Naciśnij M-y + jeszcze kilka razy, by zobaczyć, co się dzieje. Powtarzaj to aż + do ponownego pojawienia się drugiej z linii. Możesz też wypróbować, + co się stanie, gdy polecenie M-y poprzedzisz argumentem dodatnim albo ujemnym. * COFNIJ -------- -Jeli wprowadzisz zmiany do tekstu, a potem dojdziesz do wniosku, e -to bya pomyka, to moesz cofn zmiany, wydajc polecenie ,,cofnij'' +Jeśli wprowadzisz zmiany do tekstu, a potem dojdziesz do wniosku, że +to była pomyłka, to możesz cofnąć zmiany, wydając polecenie ,,cofnij'' (ang. undo), C-x u. -C-x u cofa zmiany wprowadzone przez jedno polecenie; jeli powtrzysz -C-x u kilka razy z rzdu, to kade powtrzenie cofa kolejne polecenie. +C-x u cofa zmiany wprowadzone przez jedno polecenie; jeśli powtórzysz +C-x u kilka razy z rzędu, to każde powtórzenie cofa kolejne polecenie. -Od tej reguy s dwa wyjtki: polecenia, ktre nie zmieniaj tekstu nie -licz si jako polecenia, ktre mona wycofa (dotyczy to zarwno -przesuni kursora, jak i przewijania tekstu), oraz znaki wstawiane do -tekstu (np. litery) czone s w grupy do 20. (Redukuje to liczb -nacini C-x u, ktre musiaby wykona, by wycofa si z niechcianych +Od tej reguły są dwa wyjątki: polecenia, które nie zmieniają tekstu nie +liczą się jako polecenia, które można wycofać (dotyczy to zarówno +przesunięć kursora, jak i przewijania tekstu), oraz znaki wstawiane do +tekstu (np. litery) łączone są w grupy do 20. (Redukuje to liczbę +naciśnięć C-x u, które musiałbyś wykonać, by wycofać się z niechcianych zmian.) ->> Wytnij t lini za pomoc C-k, a potem nacinij C-x u; linia - powinna si pojawi ponownie. - -C-_ jest innym sposobem wywoania polecenia "cofnij"; dziaa to -dokadnie tak samo jak C-x u, jest jednak atwiejsze do nacinicia -kilka razy z rzdu. Wad kombinacji C-_ jest to, e nie jest oczywiste -w jaki sposb j uzyska na niektrych klawiaturach. To wanie dlatego -dostpna jest te kombinacja C-x u. Na niektrych terminalach moesz -nacisn C-_ poprzez przytrzymanie Ctrl i nacinicie /. - -Argument liczbowy podany przed C-_ lub C-x u okrela liczb powtrze +>> Wytnij tę linię za pomocą C-k, a potem naciśnij C-x u; linia + powinna się pojawić ponownie. + +C-_ jest innym sposobem wywołania polecenia "cofnij"; działa to +dokładnie tak samo jak C-x u, jest jednak łatwiejsze do naciśnięcia +kilka razy z rzędu. Wadą kombinacji C-_ jest to, że nie jest oczywiste +w jaki sposób ją uzyskać na niektórych klawiaturach. To właśnie dlatego +dostępna jest też kombinacja C-x u. Na niektórych terminalach możesz +nacisnąć C-_ poprzez przytrzymanie Ctrl i naciśnięcie /. + +Argument liczbowy podany przed C-_ lub C-x u określa liczbę powtórzeń tego polecenia. * PLIKI ------- -Aby edytowany przez Ciebie tekst zosta na trwae zachowany, musisz -umieci go w pliku. Jeli tego nie zrobisz, to tekst zniknie, gdy -zamknity zostanie Emacs, za pomoc ktrego go edytowae. Aby zachowa -tekst w pliku, najpierw musisz ten plik ,,znale'', i to zanim -zaczniesz wprowadza tekst. Czynno znajdowania pliku (ang. "file -finding") bywa te nazywana ,,odwiedzaniem pliku'' (ang. "file +Aby edytowany przez Ciebie tekst został na trwałe zachowany, musisz +umieścić go w pliku. Jeśli tego nie zrobisz, to tekst zniknie, gdy +zamknięty zostanie Emacs, za pomocą którego go edytowałeś. Aby zachować +tekst w pliku, najpierw musisz ten plik ,,znaleźć'', i to zanim +zaczniesz wprowadzać tekst. Czynność znajdowania pliku (ang. "file +finding") bywa też nazywana ,,odwiedzaniem pliku'' (ang. "file visiting"). -Odwiedzanie pliku w Emacsie powoduje wywietlenie jego zawartoci. -Bardzo czsto jest to pocztek edycji pliku. Jednake zmiany, ktre -wprowadzasz do pliku, nie s w nim utrwalone, zanim go nie ,,zachowasz'' -(ang. save). Ma to zapobiec pozostawieniu w systemie pliku, ktry zosta -zmieniony tylko w poowie, a tego chcesz unikn. Gdy zachowujesz -zmieniony plik, Emacs zostawia orygina (pod inna nazw) na wypadek, -gdyby doszed do wniosku, e wprowadzone zmiany byy bdne. - -Jeli popatrzysz na d ekranu, to zauwaysz lini, ktra zaczyna si -i koczy mylnikami, a zawiera tekst ,,TUTORIAL''. W tej -czci ekranu zawsze moesz znale nazw pliku, ktry wanie -odwiedzasz. W tej chwili odwiedzasz plik o nazwie TUTORIAL, ktry -jest Twoj wasn kopi samouczka Emacsa. Obojtnie, ktry plik -odwiedzisz, wanie w tym miejscu pojawi si jego nazwa. - -Polecenia suce do odwiedzania i zachowywania plikw rni si -od innych polece, ktre ju poznae, tym, e skadaj si z dwch -znakw. Obydwa zaczynaj si od znaku Control-x. Jest mnstwo -polece, ktre zaczynaj si od tego wanie znaku; wiele z nich -dotyczy plikw, buforw oraz rzeczy z nimi zwizanych. Polecenia -te maj dugo dwch, trzech lub czterech znakw. - -Kolejn nowoci odnonie polecenia odwiedzania pliku jest to, e -musisz mu poda nazw pliku, ktry chcesz znale. Mwimy o tym, e +Odwiedzanie pliku w Emacsie powoduje wyświetlenie jego zawartości. +Bardzo często jest to początek edycji pliku. Jednakże zmiany, które +wprowadzasz do pliku, nie są w nim utrwalone, zanim go nie ,,zachowasz'' +(ang. save). Ma to zapobiec pozostawieniu w systemie pliku, który został +zmieniony tylko w połowie, a tego chcesz uniknąć. Gdy zachowujesz +zmieniony plik, Emacs zostawia oryginał (pod inna nazwą) na wypadek, +gdybyś doszedł do wniosku, że wprowadzone zmiany były błędne. + +Jeśli popatrzysz na dół ekranu, to zauważysz linię, która zaczyna się +i kończy myślnikami, a zawiera tekst ,,TUTORIAL''. W tej +części ekranu zawsze możesz znaleźć nazwę pliku, który właśnie +odwiedzasz. W tej chwili odwiedzasz plik o nazwie TUTORIAL, który +jest Twoją własną kopią samouczka Emacsa. Obojętnie, który plik +odwiedzisz, właśnie w tym miejscu pojawi się jego nazwa. + +Polecenia służące do odwiedzania i zachowywania plików różnią się +od innych poleceń, które już poznałeś, tym, że składają się z dwóch +znaków. Obydwa zaczynają się od znaku Control-x. Jest mnóstwo +poleceń, które zaczynają się od tego właśnie znaku; wiele z nich +dotyczy plików, buforów oraz rzeczy z nimi związanych. Polecenia +te mają długość dwóch, trzech lub czterech znaków. + +Kolejną nowością odnośnie polecenia odwiedzania pliku jest to, że +musisz mu podać nazwę pliku, który chcesz znaleźć. Mówimy o tym, że polecenie ,,czyta argument z terminala'' (w tym wypadku argument jest -nazw pliku). Po wpisaniu polecenia - - C-x C-f znajd plik (ang. find a file) - -Emacs poprosi Ci o wpisanie nazwy pliku. Pojawia si ona w dolnej linii -ekranu. Gdy ta linia jest uywana do wprowadzania tego typu danych, -nazywa si j ,,minibuforem'' (ang. "minibuffer"). Do edycji nazwy pliku -w minibuforze moesz uywa zwykych polece Emacsa. +nazwą pliku). Po wpisaniu polecenia + + C-x C-f znajdź plik (ang. find a file) + +Emacs poprosi Cię o wpisanie nazwy pliku. Pojawia się ona w dolnej linii +ekranu. Gdy ta linia jest używana do wprowadzania tego typu danych, +nazywa się ją ,,minibuforem'' (ang. "minibuffer"). Do edycji nazwy pliku +w minibuforze możesz używać zwykłych poleceń Emacsa. Wprowadzanie nazwy pliku (lub jakichkolwiek innych danych w -minibuforze) mona anulowa klawiszem C-g. - ->> Nacinij C-x C-f, po czym nacinij C-g. Na skutek tego zniknie - minibufor oraz przerwane zostanie wykonanie polecenia C-x C-f, ktre - tego minibufora uywao. W rezultacie nie odwiedzisz adnego pliku. - -Gdy skoczysz wpisywa nazw pliku, nacinij . Wwczas -polecenie C-x C-f zabierze si do roboty i znajdzie plik, ktry -wybrae. Z chwil zakoczenia wykonywania polecenia C-x C-f -zniknie te minibufor. - -Zawarto znalezionego pliku po chwili pojawia si na ekranie -i moesz j edytowa. Gdy chcesz zachowa zmiany, by je utrwali, +minibuforze) można anulować klawiszem C-g. + +>> Naciśnij C-x C-f, po czym naciśnij C-g. Na skutek tego zniknie + minibufor oraz przerwane zostanie wykonanie polecenia C-x C-f, które + tego minibufora używało. W rezultacie nie odwiedzisz żadnego pliku. + +Gdy skończysz wpisywać nazwę pliku, naciśnij . Wówczas +polecenie C-x C-f zabierze się do roboty i znajdzie plik, który +wybrałeś. Z chwilą zakończenia wykonywania polecenia C-x C-f +zniknie też minibufor. + +Zawartość znalezionego pliku po chwili pojawia się na ekranie +i możesz ją edytować. Gdy chcesz zachować zmiany, by je utrwalić, wydaj polecenie C-x C-s zachowaj plik (ang. save). Kopiuje to tekst z Emacsa do pliku. Za pierwszym razem, gdy to -robisz, Emacs zmienia nazw oryginalnego pliku, dodajc na -kocu jego nazwy znak ~. W ten sposb powstaje zapasowa kopia +robisz, Emacs zmienia nazwę oryginalnego pliku, dodając na +końcu jego nazwy znak ~. W ten sposób powstaje zapasowa kopia oryginalnego pliku. -Gdy zachowywanie pliku si koczy, Emacs wypisuje jego nazw u dou -ekranu. Pliki powiniene zachowywa stosunkowo czsto, aby nie straci -za duo w wypadku zaamania systemu. - ->> Nacinij C-x C-s, by zachowa dla siebie kopi samouczka. Emacs - powinien wypisa "Wrote ...TUTORIAL" na dole ekranu. - -Odwiedzi w celu edycji lub odczytu moesz plik istniejcy ju w -systemie. Moesz te odwiedzi plik, ktrego jeszcze nie ma w systemie i -wanie w taki sposb tworzy si w Emacsie nowe pliki. Gdy poleceniem -C-x C-f odwiedzisz plik o nazwie nieistniejcej w systemie, wwczas -Emacs wywietli puste miejsce, do ktrego bdziesz mg zacz wpisywa -tekst. Gdy zadasz zachowania wpisanego tekstu, Emacs utworzy w -systemie plik z tym tekstem. Od tego momentu moesz uwaa, e edytujesz -plik ju istniejcy. +Gdy zachowywanie pliku się kończy, Emacs wypisuje jego nazwę u dołu +ekranu. Pliki powinieneś zachowywać stosunkowo często, aby nie stracić +za dużo w wypadku załamania systemu. + +>> Naciśnij C-x C-s, by zachować dla siebie kopię samouczka. Emacs + powinien wypisać "Wrote ...TUTORIAL" na dole ekranu. + +Odwiedzić w celu edycji lub odczytu możesz plik istniejący już w +systemie. Możesz też odwiedzić plik, którego jeszcze nie ma w systemie i +właśnie w taki sposób tworzy się w Emacsie nowe pliki. Gdy poleceniem +C-x C-f odwiedzisz plik o nazwie nieistniejącej w systemie, wówczas +Emacs wyświetli puste miejsce, do którego będziesz mógł zacząć wpisywać +tekst. Gdy zażądasz zachowania wpisanego tekstu, Emacs utworzy w +systemie plik z tym tekstem. Od tego momentu możesz uważać, że edytujesz +plik już istniejący. * BUFORY -------- -Jeli za pomoc C-x C-f odwiedzisz inny plik, to plik odwiedzony -poprzednio pozostanie w Emacsie. Moesz si na niego przeczy, -odwiedzajc go jeszcze raz za pomoc C-x C-f. W ten sposb moesz -mie w Emacsie odwiedzonych jednoczenie wiele plikw. - ->> Utwrz plik o nazwie "foo" za pomoc C-x C-f foo . - Wpisz w niego jaki tekst i zachowaj "foo" za pomoc C-x C-s. - W kocu napisz C-x C-f TUTORIAL , by wrci do samouczka. - -Emacs przechowuje tekst kadego pliku w obiekcie, zwanym ,,buforem''. -Odwiedzenie pliku powoduje utworzenie nowego bufora wewntrz Emacsa. By -zobaczy list buforw, ktre istniej w Twoim Emacsie, nacinij - - C-x C-b lista buforw (ang. list buffers). - ->> Nacinij C-x C-b. - -Zwr uwag, e kady bufor ma wasn nazw, moe te mie skojarzon z -nim nazw pliku, ktry odwiedza. KADY tekst, ktry ogldasz w Emacsie, -jest zawsze czci jednego z buforw. - ->> Nacinij C-x 1 by pozby si listy buforw. - -Jeli masz kilka buforw to tylko jeden z nich jest aktualny, ten -ktry wanie edytujesz. Jeli chcesz edytowa inny bufer musisz si -do niego "przeczy" (ang. switch). Jeli chcesz przeczy si do -bufora, ktry odwiedza jaki plik, moesz to zrobi poprzez ponowne -odwiedzenie pliku za pomoc C-x C-f. Ale istnieje take atwiejszy -sposb: uyj C-x b. Uywajc tej komendy musisz poda nazw bufora, do -ktrego zamierzasz si przeczy. - ->> Nacinij C-x b foo by wrci do bufora "foo", ktry - przechowuje tekst pliku "foo". Nastpnie nacinij C-x b TUTORIAL - by wrci do samouczka. - -Zwykle nazwa bufora odpowiada nazwie pliku (bez cieki), cho czasami -zdarza si inaczej. Lista buforw, ktr tworzysz za pomoc C-x C-b -pokazuje nazwy wszystkich buforw. - -KADY tekst, ktry pojawia si w oknie Emacsa jest czci jakiego -bufora. Niektre bufory nie odpowiadaj adnemu odwiedzanemu -plikowi. Na przykad bufor "*Buffer List*" nie odwiedza adnego pliku; -zawiera on list buforw, utworzon w reakcji na nacinicie przez -Ciebie C-x C-b. Bufor "*Messages*" take nie odwiedza adnego pliku; -zawiera komunikaty, ktre pojawiay si podczas Twojej sesji z +Jeśli za pomocą C-x C-f odwiedzisz inny plik, to plik odwiedzony +poprzednio pozostanie w Emacsie. Możesz się na niego przełączyć, +odwiedzając go jeszcze raz za pomocą C-x C-f. W ten sposób możesz +mieć w Emacsie odwiedzonych jednocześnie wiele plików. + +>> Utwórz plik o nazwie "foo" za pomocą C-x C-f foo . + Wpisz w niego jakiś tekst i zachowaj "foo" za pomocą C-x C-s. + W końcu napisz C-x C-f TUTORIAL , by wrócić do samouczka. + +Emacs przechowuje tekst każdego pliku w obiekcie, zwanym ,,buforem''. +Odwiedzenie pliku powoduje utworzenie nowego bufora wewnątrz Emacsa. By +zobaczyć listę buforów, które istnieją w Twoim Emacsie, naciśnij + + C-x C-b lista buforów (ang. list buffers). + +>> Naciśnij C-x C-b. + +Zwróć uwagę, że każdy bufor ma własną nazwę, może też mieć skojarzoną z +nim nazwę pliku, który odwiedza. KAŻDY tekst, który oglądasz w Emacsie, +jest zawsze częścią jednego z buforów. + +>> Naciśnij C-x 1 by pozbyć się listy buforów. + +Jeśli masz kilka buforów to tylko jeden z nich jest aktualny, ten +który właśnie edytujesz. Jeśli chcesz edytować inny bufer musisz się +do niego "przełączyć" (ang. switch). Jeśli chcesz przełączyć się do +bufora, który odwiedza jakiś plik, możesz to zrobić poprzez ponowne +odwiedzenie pliku za pomocą C-x C-f. Ale istnieje także łatwiejszy +sposób: użyj C-x b. Używając tej komendy musisz podać nazwę bufora, do +którego zamierzasz się przełączyć. + +>> Naciśnij C-x b foo by wrócić do bufora "foo", który + przechowuje tekst pliku "foo". Następnie naciśnij C-x b TUTORIAL + by wrócić do samouczka. + +Zwykle nazwa bufora odpowiada nazwie pliku (bez ścieżki), choć czasami +zdarza się inaczej. Lista buforów, którą tworzysz za pomocą C-x C-b +pokazuje nazwy wszystkich buforów. + +KAŻDY tekst, który pojawia się w oknie Emacsa jest częścią jakiegoś +bufora. Niektóre bufory nie odpowiadają żadnemu odwiedzanemu +plikowi. Na przykład bufor "*Buffer List*" nie odwiedza żadnego pliku; +zawiera on listę buforów, utworzoną w reakcji na naciśnięcie przez +Ciebie C-x C-b. Bufor "*Messages*" także nie odwiedza żadnego pliku; +zawiera komunikaty, które pojawiały się podczas Twojej sesji z Emacsem. ->> Nacinij C-x b *Messages* by obejrze bufor zawierajcy - komunikaty. Nastpnie nacinij C-x b TUTORIAL by wrci do +>> Naciśnij C-x b *Messages* by obejrzeć bufor zawierający + komunikaty. Następnie naciśnij C-x b TUTORIAL by wrócić do samouczka. -Jeli zmieniasz tekst w jakim pliku, a potem odwiedzisz inny plik, to -zawarto tego pierwszego NIE jest automatycznie zachowywana. Zmiany, -ktre wprowadzie, pozostaj w Emacsie, w buforze tego pliku. -Tworzenie czy edytowanie innego bufora nie ma adnego wpywu na -pozostae. Jest to bardzo przydatne, ale te oznacza, e potrzebny jest -Ci wygodny sposb zachowywania zawartoci buforw. Niewygodne na -przykad byoby, aby zawsze w celu zachowania bufora trzeba byo do -niego przechodzi za pomoc C-x C-f i dopiero potem wywoywa C-x C-s. +Jeśli zmieniasz tekst w jakimś pliku, a potem odwiedzisz inny plik, to +zawartość tego pierwszego NIE jest automatycznie zachowywana. Zmiany, +które wprowadziłeś, pozostają w Emacsie, w buforze tegoż pliku. +Tworzenie czy edytowanie innego bufora nie ma żadnego wpływu na +pozostałe. Jest to bardzo przydatne, ale też oznacza, że potrzebny jest +Ci wygodny sposób zachowywania zawartości buforów. Niewygodne na +przykład byłoby, aby zawsze w celu zachowania bufora trzeba było do +niego przechodzić za pomocą C-x C-f i dopiero potem wywoływać C-x C-s. Dlatego istnieje polecenie: C-x s Zachowaj bufory (ang. save some buffers) -W reakcji na polecenie C-x s Emacs dla kadego z buforw, w ktrym -wystpuj nie zachowane do tej pory zmiany, zadaje pytanie, czy go -w tej chwili zachowa. - ->> Wstaw jak lini tekstu, a potem nacinij C-x s. - Powiniene zosta zapytany o to, czy chcesz zachowa bufor - TUTORIAL. Odpowiedz na to pytanie twierdzco, naciskajc y. - - -* ROZSZERZANIE ZESTAWU POLECE +W reakcji na polecenie C-x s Emacs dla każdego z buforów, w którym +występują nie zachowane do tej pory zmiany, zadaje pytanie, czy go +w tej chwili zachować. + +>> Wstaw jakąś linię tekstu, a potem naciśnij C-x s. + Powinieneś zostać zapytany o to, czy chcesz zachować bufor + TUTORIAL. Odpowiedz na to pytanie twierdząco, naciskając y. + + +* ROZSZERZANIE ZESTAWU POLECEŃ ------------------------------ -Polece Emacsa jest znacznie, znacznie wicej, ni mona by skojarzy -z klawiszami klawiatury, uwzgldniajc nawet kombinacje z META lub Ctrl. -Emacs radzi sobie z tym problemem, udostpniajc polecenia X (ang. -eXtend). Istniej dwa rodzaje tych polece: - - C-x Rozszerzenie o znak. Nastpuje po nim jeden znak. - M-x Rozszerzenie o nazwane polecenie. Nastpuje po nim - pena, niekiedy duga nazwa polecenia. - -Polecenia te s uyteczne, ale uywa si ich nie tak czsto, jak tych, -ktrych ju si nauczye. Miae ju okazj pozna dwa z nich: C-x C-f, -suce do odwiedzania plikw, oraz C-x C-s do ich zachowywania. Innym -przykadem moe by polecenie C-x C-c, ktre koczy sesj Emacsa. (Nie -martw si, e w ten sposb stracisz zmiany, ktre wprowadzie do -tekstw; przed zamkniciem sesji Emacs proponuje Ci zachowania -kadego ze zmodyfikowanych plikw.) - -C-z jest poleceniem, ktre wychodzi z Emacsa *na chwil*, tak by mg -wrci do niej wrci po jakim czasie. - -W systemach, w ktrych jest to moliwe, C-z zawiesza proces Emacsa; -powoduje to powrt do powoki (ang. shell), ale nie niszczy Emacsa. -W najpopularniejszych powokach moesz wrci do Emacsa za pomoc +Poleceń Emacsa jest znacznie, znacznie więcej, niż można by skojarzyć +z klawiszami klawiatury, uwzględniając nawet kombinacje z META lub Ctrl. +Emacs radzi sobie z tym problemem, udostępniając polecenia X (ang. +eXtend). Istnieją dwa rodzaje tych poleceń: + + C-x Rozszerzenie o znak. Następuje po nim jeden znak. + M-x Rozszerzenie o nazwane polecenie. Następuje po nim + pełna, niekiedy długa nazwa polecenia. + +Polecenia te są użyteczne, ale używa się ich nie tak często, jak tych, +których już się nauczyłeś. Miałeś już okazję poznać dwa z nich: C-x C-f, +służące do odwiedzania plików, oraz C-x C-s do ich zachowywania. Innym +przykładem może być polecenie C-x C-c, które kończy sesję Emacsa. (Nie +martw się, że w ten sposób stracisz zmiany, które wprowadziłeś do +tekstów; przed zamknięciem sesji Emacs proponuje Ci zachowania +każdego ze zmodyfikowanych plików.) + +C-z jest poleceniem, które wychodzi z Emacsa *na chwilę*, tak byś mógł +wrócić do niej wrócić po jakimś czasie. + +W systemach, w których jest to możliwe, C-z zawiesza proces Emacsa; +powoduje to powrót do powłoki (ang. shell), ale nie niszczy Emacsa. +W najpopularniejszych powłokach możesz wrócić do Emacsa za pomocą polecenia `fg' lub `%emacs'. -W systemach, w ktrych nie ma zawieszania procesw, C-z tworzy proces -podpowoki (ang. "subshell"), ktry dziaa pod Emacsem i daje Ci szans -uruchamiania innych programw oraz powrotu do Emacsa po ich skoczeniu; w -systemach tych C-z w istocie nie powoduje wyjcia z Emacsa i wwczas -normalnym poleceniem powrotu do Emacsa jest wyjcie z podpowoki za -pomoc polecenia "exit". - -Polecenia C-x C-c powiniene uywa, gdy masz zamiar si wylogowa. -Zalecane jest take wychodzenie z Emacsa wystartowanego na przykad przez -programy obsugujce poczt elektroniczn lub innego rodzaju narzdzia, -poniewa mog one nie wiedzie, jak sobie poradzi z zawieszeniem -Emacsa. Jednake w zwykych okolicznociach, jeli nie musisz -wylogowywa si z systemu, korzystniej jest zawiesi Emacsa za pomoc -C-z, ni z niego wyj. - -Istnieje wiele polece zaczynajcych si od C-x. Oto lista tych, -ktrych ju si nauczye: - - C-x C-f odwied plik +W systemach, w których nie ma zawieszania procesów, C-z tworzy proces +podpowłoki (ang. "subshell"), który działa pod Emacsem i daje Ci szansę +uruchamiania innych programów oraz powrotu do Emacsa po ich skończeniu; w +systemach tych C-z w istocie nie powoduje wyjścia z Emacsa i wówczas +normalnym poleceniem powrotu do Emacsa jest wyjście z podpowłoki za +pomocą polecenia "exit". + +Polecenia C-x C-c powinieneś używać, gdy masz zamiar się wylogować. +Zalecane jest także wychodzenie z Emacsa wystartowanego na przykład przez +programy obsługujące pocztę elektroniczną lub innego rodzaju narzędzia, +ponieważ mogą one nie wiedzieć, jak sobie poradzić z zawieszeniem +Emacsa. Jednakże w zwykłych okolicznościach, jeśli nie musisz +wylogowywać się z systemu, korzystniej jest zawiesić Emacsa za pomocą +C-z, niż z niego wyjść. + +Istnieje wiele poleceń zaczynających się od C-x. Oto lista tych, +których już się nauczyłeś: + + C-x C-f odwiedź plik C-x C-s zachowaj plik - C-x C-b wywietl list buforw - C-x C-c wyjd z Emacsa + C-x C-b wyświetl listę buforów + C-x C-c wyjdź z Emacsa C-x u cofnij -Polece podawanych za pomoc nazwy uywa si jeszcze rzadziej lub uywa -si tylko w niektrych trybach. Przykadem moe by polecenie -replace-string, ktre zastpuje jeden acuch innym w caym tekcie. Gdy -naciskasz M-x, Emacs czeka na dalszy cig polecenia, wywietlajc na -dole ekranu (w minibuforze) napis "M-x". Powiniene tam wpisa nazw -polecenia, w tym wypadku replace-string. Wystarczy przy tym, e napisz -jedynie repl s; Emacs dokoczy nazw automatycznie. Wprowadzanie -nazwy zakocz naciniciem klawisza . +Poleceń podawanych za pomocą nazwy używa się jeszcze rzadziej lub używa +się tylko w niektórych trybach. Przykładem może być polecenie +replace-string, które zastępuje jeden łańcuch innym w całym tekście. Gdy +naciskasz M-x, Emacs czeka na dalszy ciąg polecenia, wyświetlając na +dole ekranu (w minibuforze) napis "M-x". Powinieneś tam wpisać nazwę +polecenia, w tym wypadku replace-string. Wystarczy przy tym, że napisz +jedynie repl s; Emacs dokończy nazwę automatycznie. Wprowadzanie +nazwy zakończ naciśnięciem klawisza . -Polecenie replace-string wymaga dwch argumentw: acucha, ktry ma -zosta zastpiony, i acucha, ktry ma zosta wstawiony w miejsce tego. -Wpisywanie kadego z tych acuchw trzeba zakoczy przyciniciem +Polecenie replace-string wymaga dwóch argumentów: łańcucha, który ma +zostać zastąpiony, i łańcucha, który ma zostać wstawiony w miejsce tegoż. +Wpisywanie każdego z tych łańcuchów trzeba zakończyć przyciśnięciem klawisza . ->> Przesu kursor do czystej linii, dwie linie poniej tej. - Nacinij M-x repl szmienizmodyfikuje. +>> Przesuń kursor do czystej linii, dwie linie poniżej tej. + Naciśnij M-x repl szmienizmodyfikuje. - Zwr uwag, jak ta linia si zmienia: zastpie sowem - ,,zmodyfikuje'' kade wystpienie sowa z-m-i-e-n-i poniej pocztkowej + Zwróć uwagę, jak ta linia się zmieniła: zastąpiłeś słowem + ,,zmodyfikuje'' każde wystąpienie słowa z-m-i-e-n-i poniżej początkowej pozycji kursora. * AUTOMATYCZNE ZACHOWYWANIE --------------------------- -Jeli zmian wprowadzonych do pliku nie zachowasz, to moesz je straci w -wypadku, gdy Twj komputer przestanie dziaa. By Ci przed tym -uchroni, Emacs okresowo zachowuje wprowadzone zmiany w specjalnym -pliku, ktry ma znak # na pocztku i na kocu swojej nazwy. Przyjmijmy -na przykad, e Twj plik nazywa si "hello.c". Odpowiadajcy mu plik -zachowywany automatycznie bdzie nosi nazw "#hello.c#". Gdy -zachowasz plik w zwyky sposb, Emacs skasuje plik +Jeśli zmian wprowadzonych do pliku nie zachowasz, to możesz je stracić w +wypadku, gdy Twój komputer przestanie działać. By Cię przed tym +uchronić, Emacs okresowo zachowuje wprowadzone zmiany w specjalnym +pliku, który ma znak # na początku i na końcu swojej nazwy. Przyjmijmy +na przykład, że Twój plik nazywa się "hello.c". Odpowiadający mu plik +zachowywany automatycznie będzie nosił nazwę "#hello.c#". Gdy +zachowasz plik w zwykły sposób, Emacs skasuje plik zachowany automatycznie. -Jeli Twj komputer przestanie dziaa, moesz odzyska Twoje dane z -pliku automatycznie zachowanego przez zwyke odwiedzenie tego pliku, -ktry edytowae (a nie pliku automatycznie zachowanego!) i napisanie +Jeśli Twój komputer przestanie działać, możesz odzyskać Twoje dane z +pliku automatycznie zachowanego przez zwykłe odwiedzenie tego pliku, +który edytowałeś (a nie pliku automatycznie zachowanego!) i napisanie M-x recover file. Gdy Emacs zapyta o potwierdzenie, to -dane zachowane automatycznie odzyskasz, jeli odpowiesz yes. +dane zachowane automatycznie odzyskasz, jeśli odpowiesz yes. * OBSZAR ECHA ------------- -Jeli polecenia dla Emacsa wpisujesz dostatecznie wolno, bd one +Jeśli polecenia dla Emacsa wpisujesz dostatecznie wolno, będą one pokazywane w specjalnym obszarze na dole ekranu, zwanym obszarem echa -(ang. echo area). Obszar echa zawiera ostatni doln lini ekranu. +(ang. echo area). Obszar echa zawiera ostatnią dolną linię ekranu. * LINIA STANU ------------- -Linia, ktra znajduje si bezporednio nad obszarem echa, zwana jest -lini trybu (ang. modeline). Pokazuje ona tekst podobny do -nastpujcego: +Linia, która znajduje się bezpośrednio nad obszarem echa, zwana jest +linią trybu (ang. modeline). Pokazuje ona tekst podobny do +następującego: --:** TUTORIAL (Fundamental)--L670--58%---------------- -Linia ta podaje uyteczne informacje o stanie Emacsa i tekstu, ktry +Linia ta podaje użyteczne informacje o stanie Emacsa i tekstu, który edytujesz. -Wiesz ju, jakie jest znaczenie nazwy: oznacza ona plik, -ktry odwiedzie. --NN%-- informuje o biecej pozycji wewntrz -tekstu; oznacza to, e NN procent tekstu znajduje si ponad grnym -brzegiem ekranu. Jeli pocztek pliku znajduje si na pocztku +Wiesz już, jakie jest znaczenie nazwy: oznacza ona plik, +który odwiedziłeś. --NN%-- informuje o bieżącej pozycji wewnątrz +tekstu; oznacza to, że NN procent tekstu znajduje się ponad górnym +brzegiem ekranu. Jeśli początek pliku znajduje się na początku ekranu, to zamiast liczby --00%-- zobaczysz w tym miejscu --Top--. -Podobnie dla koca tekstu pojawi si tam napis --Bot-- (ang. bottom). -Jeli wywietlasz tekst na tyle krtki, e mieci si w -caoci na ekranie, to linia trybu bdzie zawieraa napis --All--. +Podobnie dla końca tekstu pojawi się tam napis --Bot-- (ang. bottom). +Jeśli wyświetlasz tekst na tyle krótki, że mieści się w +całości na ekranie, to linia trybu będzie zawierała napis --All--. -Litera L, po ktrej wystpuj cyfry, take opisuje Twoj biec -pozycj: cyfry oznaczaj numer linii, na ktrej obecnie ustawiony jest +Litera L, po której występują cyfry, także opisuje Twoją bieżącą +pozycję: cyfry oznaczają numer linii, na której obecnie ustawiony jest kursor. -Gwiazdki blisko pocztku linii trybu oznaczaj, e wprowadzie do -tekstu jakie zmiany. Tu po odwiedzeniu, a take po zachowaniu pliku -nie bdzie w tym miejscu gwiazdek, lecz mylniki. - -Wewntrz nawiasw znajdziesz informacje na temat trybu edycji, w -ktrym wanie jest Emacs. Domylnym trybem edycji nazywa si -podstawowym (ang. fundamental); jest to tryb uywanym wanie w -tej chwili. Jest to przykad ,,trybu gwnego'' (ang. major mode). - -Emacs moe dziaa w wielu trybach gwnych. Zostay one zaprojektowane, -aby uatwi edycj napisw w rozmaitych jzykach programowania, takich -jak tryb Lisp czy C, oraz rodzajach tekstw, jak tryb tekstowy. W danej -chwili moe by aktywny tylko jeden gwny tryb pracy i to jego nazwa -jest wywietlana w linii trybu w miejscu, w ktrym teraz jest +Gwiazdki blisko początku linii trybu oznaczają, że wprowadziłeś do +tekstu jakieś zmiany. Tuż po odwiedzeniu, a także po zachowaniu pliku +nie będzie w tym miejscu gwiazdek, lecz myślniki. + +Wewnątrz nawiasów znajdziesz informacje na temat trybu edycji, w +którym właśnie jest Emacs. Domyślnym trybem edycji nazywa się +podstawowym (ang. fundamental); jest to tryb używanym właśnie w +tej chwili. Jest to przykład ,,trybu głównego'' (ang. major mode). + +Emacs może działać w wielu trybach głównych. Zostały one zaprojektowane, +aby ułatwić edycję napisów w rozmaitych językach programowania, takich +jak tryb Lisp czy C, oraz rodzajach tekstów, jak tryb tekstowy. W danej +chwili może być aktywny tylko jeden główny tryb pracy i to jego nazwa +jest wyświetlana w linii trybu w miejscu, w którym teraz jest "Fundamental". -Kady z gwnych trybw edycyjnych moe zmieni zachowanie niektrych -polece. Na przykad w Emacsie istniej polecenia suce do tworzenia -komentarzy w programach. Skoro kady jzyk programowania sam okrela, -jak powinien wyglda komentarz, to kady z gwnych trybw edycyjnych -musi wstawia komentarze w odpowiedni sposb. Trybowi edycyjnemu -odpowiada nazwa polecenia, ktre moesz wykona, by przeczy si w ten -tryb lub go wyczy. Przykadem moe by M-x fundamental-mode, ktre -jest poleceniem przeczajcym tryb podstawowy. +Każdy z głównych trybów edycyjnych może zmienić zachowanie niektórych +poleceń. Na przykład w Emacsie istnieją polecenia służące do tworzenia +komentarzy w programach. Skoro każdy język programowania sam określa, +jak powinien wyglądać komentarz, to każdy z głównych trybów edycyjnych +musi wstawiać komentarze w odpowiedni sposób. Trybowi edycyjnemu +odpowiada nazwa polecenia, które możesz wykonać, by przełączyć się w ten +tryb lub go wyłączyć. Przykładem może być M-x fundamental-mode, które +jest poleceniem przełączającym tryb podstawowy. -Jeli zamierzasz edytowa tekst w jzyku angielskim, taki jak na -przykad oryginalna wersja tego samouczka, to prawdopodobnie -powiniene uy trybu tekstowego (ang. text mode). +Jeśli zamierzasz edytować tekst w języku angielskim, taki jak na +przykład oryginalna wersja tego samouczka, to prawdopodobnie +powinieneś użyć trybu tekstowego (ang. text mode). >> Napisz M-x text-mode. -Nie musisz si martwi, bo adne z polece, ktre do tej pory poznae, -nie zmienia Emacsa w powany sposb. Moesz jednak zauway, e teraz -M-f i M-b traktuj apostrofy jako czci sw. Poprzednio, w trybie -podstawowym, polecenia te traktoway apostrofy jako separatory sw. - -Gwne tryby edycji wprowadzaj zwykle subtelne zmiany, takie jak -opisana powyej; wikszo polece nadal robi ,,to samo'', chocia -by moe w troszeczk inny sposb. - -By zobaczy dokumentacj na temat biecego gwnego trybu edycji, -nacinij C-h m. - ->> Nacinij C-u C-v raz lub wicej razy, tak by ta linia znalaza si - blisko gry ekranu. - ->> Nacinij C-h m, by odczyta dokumentacj na temat tego, czym tryb - tekstowy rni si od trybu podstawowego. - ->> Nacinij q, by usun dokumentacj trybu z ekranu. - -Gwne tryby edycji nazywaj si wanie ,,gwnymi'', gdy wystpuj -take ,,podrzdne'' tryby edycji (ang. minor modes). Podrzdne tryby -edycji nie s alternatyw dla trybw gwnych, lecz jedynie ich -niewielk modyfikacj. Kady podrzdny tryb edycji mona wczy lub -wyczy niezalenie od pozostaych trybw podrzdnych, a take -niezalenie od trybu gwnego. Moesz wiec uywa jednego, -kombinacji dowolnych, albo nie uywa adnego trybu podrzdnego. - -Jednym z podrzdnych trybw edycji, ktry jest bardzo uyteczny, -szczeglnie do edycji tekstu angielskiego lub polskiego, jest tryb -automatycznego wypeniania (ang. auto fill mode). Jeli jest on -wczony, to Emacs amie linie pomidzy sowami automatycznie, gdy -podczas wstawiania tekstu linia robi si za szeroka. - -Tryb automatycznego wstawiania wcza si na przykad poleceniem M-x -auto-fill-mode. Powtrzenie tego polecenie powoduje wyczenie -trybu, ponowne powtrzenie --- jego wczenie, i tak dalej. Mwimy, e -polecenie ,,przecza tryb''. - ->> Napisz M-x auto-fill-mode. Wstaw potem wiele napisw - ,,asdf '' tak dugo, a zobaczysz, e linia podzieli na dwie. - Midzy literami musisz wstawia spacje, poniewa tryb - automatycznego wypeniania amie linie tylko tam, gdzie s spacje. - -Margines jest zazwyczaj ustawiony na 70 znakw, ale moesz to zmieni -poleceniem C-x f. Powiniene poleceniu poda argument liczbowy -mwicy, w ktrej kolumnie ma zosta ustawiony margines. - ->> Wywoaj C-x f z argumentem rwnym 20. (C-u 2 0 C-x f). - Napisz potem jaki tekst i zauwa, e Emacs wypenia linie do - dugoci co najwyej 20 znakw. Ustaw margines z powrotem na - 70 znakw, wywoujc jeszcze raz C-x f z odpowiednim argumentem. - -Jeli zmieniasz tekst wewntrz akapitu, to tryb automatycznego -wypeniania sam z siebie nie wyrwna marginesu. Moesz go wyrwna -samodzielnie, wydajc polecenie M-q (Meta-q) (kursor powinien si -wwczas znajdowa wewntrz akapitu). - ->> Przesu kursor do poprzedniego akapitu i nacinij M-q. +Nie musisz się martwić, bo żadne z poleceń, które do tej pory poznałeś, +nie zmienia Emacsa w poważny sposób. Możesz jednak zauważyć, że teraz +M-f i M-b traktują apostrofy jako części słów. Poprzednio, w trybie +podstawowym, polecenia te traktowały apostrofy jako separatory słów. + +Główne tryby edycji wprowadzają zwykle subtelne zmiany, takie jak +opisana powyżej; większość poleceń nadal robi ,,to samo'', chociaż +być może w troszeczkę inny sposób. + +By zobaczyć dokumentację na temat bieżącego głównego trybu edycji, +naciśnij C-h m. + +>> Naciśnij C-u C-v raz lub więcej razy, tak by ta linia znalazła się + blisko góry ekranu. + +>> Naciśnij C-h m, by odczytać dokumentację na temat tego, czym tryb + tekstowy różni się od trybu podstawowego. + +>> Naciśnij q, by usunąć dokumentację trybu z ekranu. + +Główne tryby edycji nazywają się właśnie ,,głównymi'', gdyż występują +także ,,podrzędne'' tryby edycji (ang. minor modes). Podrzędne tryby +edycji nie są alternatywą dla trybów głównych, lecz jedynie ich +niewielką modyfikacją. Każdy podrzędny tryb edycji można włączyć lub +wyłączyć niezależnie od pozostałych trybów podrzędnych, a także +niezależnie od trybu głównego. Możesz wiec używać jednego, +kombinacji dowolnych, albo nie używać żadnego trybu podrzędnego. + +Jednym z podrzędnych trybów edycji, który jest bardzo użyteczny, +szczególnie do edycji tekstu angielskiego lub polskiego, jest tryb +automatycznego wypełniania (ang. auto fill mode). Jeśli jest on +włączony, to Emacs łamie linie pomiędzy słowami automatycznie, gdy +podczas wstawiania tekstu linia robi się za szeroka. + +Tryb automatycznego wstawiania włącza się na przykład poleceniem M-x +auto-fill-mode. Powtórzenie tego polecenie powoduje wyłączenie +trybu, ponowne powtórzenie --- jego włączenie, i tak dalej. Mówimy, że +polecenie ,,przełącza tryb''. + +>> Napisz M-x auto-fill-mode. Wstaw potem wiele napisów + ,,asdf '' tak długo, aż zobaczysz, że linia podzieli na dwie. + Między literami musisz wstawiać spacje, ponieważ tryb + automatycznego wypełniania łamie linie tylko tam, gdzie są spacje. + +Margines jest zazwyczaj ustawiony na 70 znaków, ale możesz to zmienić +poleceniem C-x f. Powinieneś poleceniu podać argument liczbowy +mówiący, w której kolumnie ma zostać ustawiony margines. + +>> Wywołaj C-x f z argumentem równym 20. (C-u 2 0 C-x f). + Napisz potem jakiś tekst i zauważ, że Emacs wypełnia linie do + długości co najwyżej 20 znaków. Ustaw margines z powrotem na + 70 znaków, wywołując jeszcze raz C-x f z odpowiednim argumentem. + +Jeśli zmieniasz tekst wewnątrz akapitu, to tryb automatycznego +wypełniania sam z siebie nie wyrówna marginesu. Możesz go wyrównać +samodzielnie, wydając polecenie M-q (Meta-q) (kursor powinien się +wówczas znajdować wewnątrz akapitu). + +>> Przesuń kursor do poprzedniego akapitu i naciśnij M-q. * SZUKANIE ---------- -Emacs potrafi szuka acuchw (zwartych cigw znakw lub sw) -zarwno wstecz jak i do przodu. Szukanie acucha jest poleceniem, -ktre przesuwa kursor --- do nastpnego miejsca, w ktrym dany -acuch wystpuje. +Emacs potrafi szukać łańcuchów (zwartych ciągów znaków lub słów) +zarówno wstecz jak i do przodu. Szukanie łańcucha jest poleceniem, +które przesuwa kursor --- do następnego miejsca, w którym dany +łańcuch występuje. -Polecenie Emacsa "search" rni si od podobnych polece w innych -edytorach tym, e jest przyrostowe. Znaczy to, e szukanie odbywa -si w trakcie, gdy wpisujesz kolejne znaki acucha, ktry ma zosta +Polecenie Emacsa "search" różni się od podobnych poleceń w innych +edytorach tym, że jest przyrostowe. Znaczy to, że szukanie odbywa +się w trakcie, gdy wpisujesz kolejne znaki łańcucha, który ma zostać znaleziony. -Poleceniami rozpoczynajcymi szukanie s: C-s dla szukania w przd -oraz C-r dla szukania wstecz. POCZEKAJ PROSZ! Nie prbuj ich w tej +Poleceniami rozpoczynającymi szukanie są: C-s dla szukania w przód +oraz C-r dla szukania wstecz. POCZEKAJ PROSZĘ! Nie próbuj ich w tej chwili. -Gdy naciniesz C-s, zauwaysz, e w obszarze echa pojawi si -tekst "I-search". Jest to informacja, e Emacs znajduje si w trybie -"incremental search" i czeka, by napisa tekst, ktry ma znale. -Nacinicie koczy proces szukania. +Gdy naciśniesz C-s, zauważysz, że w obszarze echa pojawi się +tekst "I-search". Jest to informacja, że Emacs znajduje się w trybie +"incremental search" i czeka, byś napisał tekst, który ma znaleźć. +Naciśnięcie kończy proces szukania. ->> Rozpocznij teraz szukanie, naciskajc C-s. POWOLI, litera po - literze, napisz sowo kursor, zatrzymujc si po kadym znaku - i obserwujc, gdzie zatrzymuje si kursor. Gdy naciniesz drugie - r, bdzie mona powiedzie, e szukae sowa kursor - jednokrotnie. Nacinij jeszcze raz C-s, by znale nastpne - wystpienie sowa kursor. Nacinij teraz cztery razy - i zobacz, co si dzieje z kursorem. Nacinij , by skoczy +>> Rozpocznij teraz szukanie, naciskając C-s. POWOLI, litera po + literze, napisz słowo kursor, zatrzymując się po każdym znaku + i obserwując, gdzie zatrzymuje się kursor. Gdy naciśniesz drugie + r, będzie można powiedzieć, że szukałeś słowa kursor + jednokrotnie. Naciśnij jeszcze raz C-s, by znaleźć następne + wystąpienie słowa kursor. Naciśnij teraz cztery razy + i zobacz, co się dzieje z kursorem. Naciśnij , by skończyć szukanie. -Widziae, co si dziao? Podczas szukania przyrostowego Emacs prbuje -przej do miejsca wystpienia acucha, ktry wpisae do tej pory, -i podwietla go dla Twojej wygody. By znale nastpne wystpienie -sowa kursor, po prostu jeszcze raz nacinij C-s. Jeli takiego -wystpienia nie ma, to Emacs zapiszczy i napisze, e szukanie -,,skoczyo si porak''. +Widziałeś, co się działo? Podczas szukania przyrostowego Emacs próbuje +przejść do miejsca wystąpienia łańcucha, który wpisałeś do tej pory, +i podświetla go dla Twojej wygody. By znaleźć następne wystąpienie +słowa kursor, po prostu jeszcze raz naciśnij C-s. Jeśli takiego +wystąpienia nie ma, to Emacs zapiszczy i napisze, że szukanie +,,skończyło się porażką''. Kombinacja C-g przerywa proces szukania, podobnie jak to czyni z innymi poleceniami. -UWAGA: W niektrych systemach naciniecie C-s zamraa ekran i w -rezultacie Emacs nie moe pokazywa tekstu. Oznacza to, e skadowa -systemu operacyjnego, zwana kontrol przepywu (ang. "flow control"), -przechwycia znak C-s i nie pozwolia mu dotrze do Emacsa. By odzyska -kontrol nad ekranem, nacinij C-q. Dodatkowej pomocy poszukaj w -rozdziale "Spontaneous Entry to Incremental Search" w podrczniku +UWAGA: W niektórych systemach naciśniecie C-s zamraża ekran i w +rezultacie Emacs nie może pokazywać tekstu. Oznacza to, że składowa +systemu operacyjnego, zwana kontrolą przepływu (ang. "flow control"), +przechwyciła znak C-s i nie pozwoliła mu dotrzeć do Emacsa. By odzyskać +kontrolę nad ekranem, naciśnij C-q. Dodatkowej pomocy poszukaj w +rozdziale "Spontaneous Entry to Incremental Search" w podręczniku Emacsa. -Jeli podczas szukania przyrostowego naciniesz , to zauwaysz, -e w minibuforze znika ostatni znak wpisanego przez ciebie acucha, a -kursor wraca do poprzedniego miejsca. Przypumy na przykad, e -nacisne k i znalaze pierwsze wystpienie tej litery. Jeli teraz -naciniesz u, to kursor przesunie si tu za najblisze litery -ku. Nacinij teraz . Spowoduje to skasowanie z wyszukiwanego -acucha litery u, a kursor wrci do pierwszego wystpienia litery k. +Jeśli podczas szukania przyrostowego naciśniesz , to zauważysz, +że w minibuforze znika ostatni znak wpisanego przez ciebie łańcucha, a +kursor wraca do poprzedniego miejsca. Przypuśćmy na przykład, że +nacisnąłeś k i znalazłeś pierwsze wystąpienie tej litery. Jeśli teraz +naciśniesz u, to kursor przesunie się tuż za najbliższe litery +ku. Naciśnij teraz . Spowoduje to skasowanie z wyszukiwanego +łańcucha litery u, a kursor wróci do pierwszego wystąpienia litery k. -Jeli podczas szukania naciniesz jaki klawisz w kombinacji z META lub -Ctrl (z nielicznymi wyjtkami --- znakami, ktre maj specjalne +Jeśli podczas szukania naciśniesz jakiś klawisz w kombinacji z META lub +Ctrl (z nielicznymi wyjątkami --- znakami, które mają specjalne znaczenie podczas szukania, takimi jak C-s i C-r), to szukanie zostanie przerwane. -C-s rozpoczyna proces szukania do przodu, czyli ZA biec pozycj -kursora. Jeli chcesz szuka czego pooonego w tekcie wczeniej, -to nacinij C-r. Wszystko, co powiedzielimy o poleceniu C-s, stosuje -si te do C-r, oczywicie w odniesieniu do szukania wstecz. +C-s rozpoczyna proces szukania do przodu, czyli ZA bieżącą pozycją +kursora. Jeśli chcesz szukać czegoś położonego w tekście wcześniej, +to naciśnij C-r. Wszystko, co powiedzieliśmy o poleceniu C-s, stosuje +się też do C-r, oczywiście w odniesieniu do szukania wstecz. * WIELE OKIEN ------------- -Jedn z uytecznych cech Emacsa jest moliwo wywietlania wicej ni +Jedną z użytecznych cech Emacsa jest możliwość wyświetlania więcej niż jednego okna na raz. ->> Przesu kursor do tej linii i nacinij C-u 0 C-l. - ->> Nacinij teraz C-x 2, co podzieli ekran na dwa okna. Obydwa okna - wywietlaj ten samouczek. Kursor pozostaje w grnym oknie. - ->> Nacinij C-M-v by przewin dolne okno. (Jeli nie masz - klawisza Meta lub Alt, to nacinij ESC C-v.) - ->> Nacinij C-x o ("o" jak angielskie "other") by przesun kursor do - dolnego okna. Uyj C-v i M-v w dolnym oknie, by przewin jego - zawarto. Polecenia, ktre masz wykona, odczytuj z grnego okna. - ->> Nacinij C-x o jeszcze raz tak, by kursor wrci do grnego okna. - Kursor w grnym oknie nie zmieni pooenia. - -Kade okno pamita pooenie swojego kursora, lecz w danej chwili -tylko jedno z okien wywietla kursor. Wszystkie polecenia edycyjne -stosuj si do okna, w ktrym jest kursor. To okno nazywane jest +>> Przesuń kursor do tej linii i naciśnij C-u 0 C-l. + +>> Naciśnij teraz C-x 2, co podzieli ekran na dwa okna. Obydwa okna + wyświetlają ten samouczek. Kursor pozostaje w górnym oknie. + +>> Naciśnij C-M-v by przewinąć dolne okno. (Jeśli nie masz + klawisza Meta lub Alt, to naciśnij ESC C-v.) + +>> Naciśnij C-x o ("o" jak angielskie "other") by przesunąć kursor do + dolnego okna. Użyj C-v i M-v w dolnym oknie, by przewinąć jego + zawartość. Polecenia, które masz wykonać, odczytuj z górnego okna. + +>> Naciśnij C-x o jeszcze raz tak, by kursor wrócił do górnego okna. + Kursor w górnym oknie nie zmienił położenia. + +Każde okno pamięta położenie swojego kursora, lecz w danej chwili +tylko jedno z okien wyświetla kursor. Wszystkie polecenia edycyjne +stosują się do okna, w którym jest kursor. To okno nazywane jest ,,oknem wybranym''. -Polecenie C-M-v przyda Ci si, gdy bdziesz chcia edytowa tekst w -jednym oknie, a drugiego uywa jako punktu odniesienia. Dziki niemu -kursor moe zawsze znajdowa si w oknie, ktrego zawarto edytujesz, a -Ty moesz przesuwa drugie okno. - -C-M-v to przykad kombinacji, ktry uzyskuje si, wciskajc jednoczenie -klawisze Ctrl i Meta (Alt). Jeli masz prawdziwy klawisz META (Alt), to -C-M-v moesz uzyska przytrzymujc jednoczenie Ctrl oraz META (Alt) i -naciskajc v. Nie jest wane, co zostao nacinite wczeniej, Ctrl czy -META, poniewa obydwa te klawisze dziaaj jako modyfikatory znaczenia -znakw. - -Jeli nie masz klawisza META (Alt) i w jego zastpstwie uywasz ESC, to -kolejno naciskania klawiszy ma znaczenie: musisz najpierw nacisn i -puci ESC, po czym nacisn Ctrl-v; kombinacja Ctrl-ESC v nie zadziaa. -Wynika to z tego, e ESC jest znakiem, a nie modyfikatorem. - ->> Nacinij C-x 1 (w grnym oknie), by pozby si okna dolnego. - -(Jeli nacisnby C-x 1 w dolnym oknie, to grne by zniko. Moesz -sobie to polecenie tumaczy jako ,,pozostaw tylko jedno okno --- to w -ktrym wanie jestem''.) - -Nie musi by tak, e obydwa okna pokazuj ten sam bufor. Jeli uyjesz -C-x C-f, by odwiedzi jaki plik w jednym z nich, to zawarto drugiego -si nie zmieni. Z zasady w rnych oknach moesz niezalenie wywietla -rne pliki. - -Oto inny sposb uywania dwch okien do wywietlania dwch rnych +Polecenie C-M-v przyda Ci się, gdy będziesz chciał edytować tekst w +jednym oknie, a drugiego używał jako punktu odniesienia. Dzięki niemu +kursor może zawsze znajdować się w oknie, którego zawartość edytujesz, a +Ty możesz przesuwać drugie okno. + +C-M-v to przykład kombinacji, który uzyskuje się, wciskając jednocześnie +klawisze Ctrl i Meta (Alt). Jeśli masz prawdziwy klawisz META (Alt), to +C-M-v możesz uzyskać przytrzymując jednocześnie Ctrl oraz META (Alt) i +naciskając v. Nie jest ważne, co zostało naciśnięte wcześniej, Ctrl czy +META, ponieważ obydwa te klawisze działają jako modyfikatory znaczenia +znaków. + +Jeśli nie masz klawisza META (Alt) i w jego zastępstwie używasz ESC, to +kolejność naciskania klawiszy ma znaczenie: musisz najpierw nacisnąć i +puścić ESC, po czym nacisnąć Ctrl-v; kombinacja Ctrl-ESC v nie zadziała. +Wynika to z tego, że ESC jest znakiem, a nie modyfikatorem. + +>> Naciśnij C-x 1 (w górnym oknie), by pozbyć się okna dolnego. + +(Jeśli nacisnąłbyś C-x 1 w dolnym oknie, to górne by znikło. Możesz +sobie to polecenie tłumaczyć jako ,,pozostaw tylko jedno okno --- to w +którym właśnie jestem''.) + +Nie musi być tak, że obydwa okna pokazują ten sam bufor. Jeśli użyjesz +C-x C-f, by odwiedzić jakiś plik w jednym z nich, to zawartość drugiego +się nie zmieni. Z zasady w różnych oknach możesz niezależnie wyświetlać +różne pliki. + +Oto inny sposób używania dwóch okien do wyświetlania dwóch różnych rzeczy: ->> Nacinij C-x 4 C-f i nazw jednego z Twoich plikw. Zakocz - wprowadzanie klawiszem . Podany plik pojawi si w dolnym - oknie razem z kursorem, ktry tam przeskakuje. +>> Naciśnij C-x 4 C-f i nazwę jednego z Twoich plików. Zakończ + wprowadzanie klawiszem . Podany plik pojawi się w dolnym + oknie razem z kursorem, który tam przeskakuje. ->> Nacinij C-x o, by wrci do grnego okna, oraz C-x 1 by usun +>> Naciśnij C-x o, by wrócić do górnego okna, oraz C-x 1 by usunąć dolne okno. * REKURSYWNE POZIOMY EDYCJI --------------------------- -Czasami moesz znale si w czym, co nazywa si "rekursywnym -poziomem edycji". Moesz to rozpozna po nawiasach kwadratowych w -linii trybu, obejmujcych nawiasy okrge zawierajce nazw gwnego -trybu edycji. Mgby na przykad zobaczy [(Fundamental)] zamiast +Czasami możesz znaleźć się w czymś, co nazywa się "rekursywnym +poziomem edycji". Możesz to rozpoznać po nawiasach kwadratowych w +linii trybu, obejmujących nawiasy okrągłe zawierające nazwę głównego +trybu edycji. Mógłbyś na przykład zobaczyć [(Fundamental)] zamiast (Fundamental). -By wyj z rekursywnego poziomu edycji, nacinij ESC ESC ESC. Jest to -oglnego przeznaczenia polecenie ,,wychodzimy''. Moesz go uy take, -by pozby si nadmiaru okien albo wyj z minibufora. - ->> Nacinij M-x by wej do minibufora, potem nacinij ESC ESC ESC, by - z niego wyj. - -Aby wyj z rekursywnego poziomu edycji, nie wystarczy uy C-g. Dzieje -si tak dlatego, e klawisz C-g jest uywany do anulowania polece i -argumentw WEWNTRZ pojedynczego rekursywnego poziomu edycji. +By wyjść z rekursywnego poziomu edycji, naciśnij ESC ESC ESC. Jest to +ogólnego przeznaczenia polecenie ,,wychodzimy''. Możesz go użyć także, +by pozbyć się nadmiaru okien albo wyjść z minibufora. + +>> Naciśnij M-x by wejść do minibufora, potem naciśnij ESC ESC ESC, by + z niego wyjść. + +Aby wyjść z rekursywnego poziomu edycji, nie wystarczy użyć C-g. Dzieje +się tak dlatego, że klawisz C-g jest używany do anulowania poleceń i +argumentów WEWNĄTRZ pojedynczego rekursywnego poziomu edycji. SZUKANIE POMOCY --------------- -W tym samouczku dostarczylimy tylko tyle informacji, ile jest -niezbdne, by mg zacz uywa Emacsa. Emacs jest istn kopalni -najrniejszych rzeczy, ktrych nie sposb tutaj opisa. Bdziesz -zapewne chcia dowiedzie si o Emacsie wicej, poniewa posiada on -wiele poytecznych cech, o ktrych na razie nic nie wiesz. Midzy innymi -jest w nim zaszyte mnstwo wewntrznej dokumentacji. Dotrze do tej -dokumentacji moesz po naciniciu kombinacji C-h. - -By uzyska pomoc, nacinij C-h, a potem znak, ktry okrela jakiego -rodzaju pomocy oczekujesz. Jeli poczujesz si NAPRAWD zagubiony, to -napisz C-h?, a Emacs podpowie, jakiego rodzaju pomocy moe Ci -dostarczy. Jeli naciniesz C-h, a potem zadecydujesz, e pomoc nie -jest Ci jednak potrzebna, to aby anulowa zapocztkowane polecenie C-h, -po prostu wcinij C-g. - -Najprostsz pomoc moesz uzyska naciskajc C-h c. Nacinij C-h a potem -c, po czym kombinacj klawiszy, ktrej znaczenie chcesz pozna; Emacs -wywietli krtki opis polecenia odpowiadajcego tej kombinacji. - ->> Nacinij C-h c C-p. - -Powinno to przywoa komunikat, o treci podobnej do +W tym samouczku dostarczyliśmy tylko tyle informacji, ile jest +niezbędne, byś mógł zacząć używać Emacsa. Emacs jest istną kopalnią +najróżniejszych rzeczy, których nie sposób tutaj opisać. Będziesz +zapewne chciał dowiedzieć się o Emacsie więcej, ponieważ posiada on +wiele pożytecznych cech, o których na razie nic nie wiesz. Między innymi +jest w nim zaszyte mnóstwo wewnętrznej dokumentacji. Dotrzeć do tej +dokumentacji możesz po naciśnięciu kombinacji C-h. + +By uzyskać pomoc, naciśnij C-h, a potem znak, który określa jakiego +rodzaju pomocy oczekujesz. Jeśli poczujesz się NAPRAWDĘ zagubiony, to +napisz C-h?, a Emacs podpowie, jakiego rodzaju pomocy może Ci +dostarczyć. Jeśli naciśniesz C-h, a potem zadecydujesz, że pomoc nie +jest Ci jednak potrzebna, to aby anulować zapoczątkowane polecenie C-h, +po prostu wciśnij C-g. + +Najprostszą pomoc możesz uzyskać naciskając C-h c. Naciśnij C-h a potem +c, po czym kombinację klawiszy, której znaczenie chcesz poznać; Emacs +wyświetli krótki opis polecenia odpowiadającego tej kombinacji. + +>> Naciśnij C-h c C-p. + +Powinno to przywołać komunikat, o treści podobnej do C-p runs the command previous-line -W ten sposb moesz uzyska ,,nazw funkcji'' przypisanej kombinacji -klawiszy. Przydaje si to podczas pisania kodu w Lispie, w ktrym -zapisane s rozszerzenia Emacsa; wystarcza to take do przypomnienia -Ci, co dane polecenie robi, jeli widziae je ju wczeniej, lecz -go nie zapamitae. +W ten sposób możesz uzyskać ,,nazwę funkcji'' przypisanej kombinacji +klawiszy. Przydaje się to podczas pisania kodu w Lispie, w którym +zapisane są rozszerzenia Emacsa; wystarcza to także do przypomnienia +Ci, co dane polecenie robi, jeśli widziałeś je już wcześniej, lecz +go nie zapamiętałeś. -Jako dopenienie polecenia C-h c Emacs dopuszcza te wieloznakowe -kombinacje klawiszy, na przykad C-x C-s albo (jeli nie masz klawisza +Jako dopełnienie polecenia C-h c Emacs dopuszcza też wieloznakowe +kombinacje klawiszy, na przykład C-x C-s albo (jeśli nie masz klawisza META lub Alt) v. -By uzyska wicej informacji na temat polecenia, nacinij C-h k +By uzyskać więcej informacji na temat polecenia, naciśnij C-h k zamiast C-h c. ->> Nacinij C-h k C-p. - -To polecenie wywietla dokumentacj na temat danej funkcji oraz jej -nazw w oknie Emacsa. Gdy skoczysz ledzi wynik tego polecenia -nacinij C-x 1, by pozby si tekstu pomocy. Nie musisz tego robi od -razu. Moesz wykona pewne operacje w oparciu o tekst pomocy zanim -naciniesz C-x 1. - -Oto kilka innych uytecznych wariantw C-h: +>> Naciśnij C-h k C-p. + +To polecenie wyświetla dokumentację na temat danej funkcji oraz jej +nazwę w oknie Emacsa. Gdy skończysz śledzić wynik tego polecenia +naciśnij C-x 1, by pozbyć się tekstu pomocy. Nie musisz tego robić od +razu. Możesz wykonać pewne operacje w oparciu o tekst pomocy zanim +naciśniesz C-x 1. + +Oto kilka innych użytecznych wariantów C-h: C-h f Opisz funkcje o podanej nazwie. ->> Napisz C-h f previous-line. Wypisze to na ekranie ca - informacje, jak Emacs ma na temat funkcji, ktra implementuje +>> Napisz C-h f previous-line. Wypisze to na ekranie całą + informacje, jaką Emacs ma na temat funkcji, która implementuje polecenie C-p. -Podobnie komenda C-h v pokazuje na ekranie dokumentacj zmiennych, -ktrych wartoci moesz zmieni, aby dostosowa Emacsa do swoich -preferencji. Wpisz nazw zmiennej, gdy Emacs o ni poprosi. - - - C-h a Apropos. Wpisz sowo, a Emacs wypisze list - wszystkich polece, ktrych nazwa zawiera to sowo. - Polecenia te mona wywoywa za pomoc Meta-x. - Dla niektrych polece Apropos wypisze jedno- lub - dwuznakowe sekwencje, ktre wywouj te polecenia. +Podobnie komenda C-h v pokazuje na ekranie dokumentację zmiennych, +których wartości możesz zmienić, aby dostosować Emacsa do swoich +preferencji. Wpisz nazwę zmiennej, gdy Emacs o nią poprosi. + + + C-h a Apropos. Wpisz słowo, a Emacs wypisze listę + wszystkich poleceń, których nazwa zawiera to słowo. + Polecenia te można wywoływać za pomocą Meta-x. + Dla niektórych poleceń Apropos wypisze jedno- lub + dwuznakowe sekwencje, które wywołują te polecenia. >> Napisz C-h a file. -Zobaczysz list wszystkich polece, -dostpnych za pomoc M-x, ktre maja sowo "file" w swojej nazwie. -Zauwaysz tam take polecenia takie, jak C-x C-f oraz C-x C-w, -umieszczone obok nazw polece "find-file" i "write-file". - ->> Napisz C-M-v, aby przewin okno pomocy. Zrb to kilka razy. ->> Napisz C-x 1, aby usun okno pomocy. - - C-h i Czytanie elektronicznych podrcznikw (w formacie Info). To - polecenie przeczy Ci do specjalnego bufora o nazwie - *info*, gdzie bdziesz mg przeczyta podrczniki - dotyczce pakietw zainstalowanych w Twoim - systemie. Napisz m emacs , aby zapozna si z - podrcznikiem Emacsa. Jeeli nigdy wczeniej nie uywae - trybu Info, to napisz ?, a Emacs przedstawi Ci moliwoci - tego trybu. Po tym, jak zapoznasz si z niniejszym krtkim - samouczkiem, w dalszej pracy dostp do dokumentacji - bdziesz uzyskiwa wanie za pomoc Emacs Info. +Zobaczysz listę wszystkich poleceń, +dostępnych za pomocą M-x, które maja słowo "file" w swojej nazwie. +Zauważysz tam także polecenia takie, jak C-x C-f oraz C-x C-w, +umieszczone obok nazw poleceń "find-file" i "write-file". + +>> Napisz C-M-v, aby przewinąć okno pomocy. Zrób to kilka razy. +>> Napisz C-x 1, aby usunąć okno pomocy. + + C-h i Czytanie elektronicznych podręczników (w formacie Info). To + polecenie przełączy Cię do specjalnego bufora o nazwie + *info*, gdzie będziesz mógł przeczytać podręczniki + dotyczące pakietów zainstalowanych w Twoim + systemie. Napisz m emacs , aby zapoznać się z + podręcznikiem Emacsa. Jeżeli nigdy wcześniej nie używałeś + trybu Info, to napisz ?, a Emacs przedstawi Ci możliwości + tego trybu. Po tym, jak zapoznasz się z niniejszym krótkim + samouczkiem, w dalszej pracy dostęp do dokumentacji + będziesz uzyskiwał właśnie za pomocą Emacs Info. DODATKOWE FUNKCJE ----------------- -Wicej o Emacsie moesz si nauczy czytajc jego podrcznik, w formie -ksikowej lub on-line w postaci Info (uyj menu Help lub nacinij F10 -h r). Dwie dodatkowe waciwoci, ktre szczeglnie mog si przyda -to dopenianie wprowadzanych danych i dired uatwiajce zarzdzanie +Więcej o Emacsie możesz się nauczyć czytając jego podręcznik, w formie +książkowej lub on-line w postaci Info (użyj menu Help lub naciśnij F10 +h r). Dwie dodatkowe właściwości, które szczególnie mogą się przydać +to dopełnianie wprowadzanych danych i dired ułatwiające zarządzanie plikami. -Dopenianie pozwala unikn niepotrzebnego wpisywania. Na przykad -jeli chcesz si przeczy do bufora *Messages*, moesz nacisn C-x -b *M a Emacs dopeni dalsz cz nazwy za Ciebie na tyle, na ile -bdzie w stanie ustali na podstawie tego, co do tej pory wpisae. Dopenianie -jest opisane w Info w podrczniku Emacsa w czci zatytuowanej -"Dopnianie" (ang. Completion). +Dopełnianie pozwala uniknąć niepotrzebnego wpisywania. Na przykład +jeśli chcesz się przełączyć do bufora *Messages*, możesz nacisnąć C-x +b *M a Emacs dopełni dalszą część nazwy za Ciebie na tyle, na ile +będzie w stanie ustalić na podstawie tego, co do tej pory wpisałeś. Dopełnianie +jest opisane w Info w podręczniku Emacsa w części zatytułowanej +"Dopłnianie" (ang. Completion). -Dired umoliwia Ci zrobienie wykazu plikw w danym katalogu (dodatkowo -w podkatalogach), przemieszczanie si wewntrz tej listy, odwiedzanie -plikw, zmienianie nazw, usuwanie i inne operacje na plikach. Dired -jest opisane w Info w podrczniku Emacsa w czci zatytuowanej +Dired umożliwia Ci zrobienie wykazu plików w danym katalogu (dodatkowo +w podkatalogach), przemieszczanie się wewnątrz tej listy, odwiedzanie +plików, zmienianie nazw, usuwanie i inne operacje na plikach. Dired +jest opisane w Info w podręczniku Emacsa w części zatytułowanej "Dired". -Podrcznik dodatkowo opisuje wiele innych waciwoci Emacsa. - - -* KIEROWANIE KURSOREM Z X TERMINALA (akapit dodany przez autorw wersji polskiej) +Podręcznik dodatkowo opisuje wiele innych właściwości Emacsa. + + +* KIEROWANIE KURSOREM Z X TERMINALA (akapit dodany przez autorów wersji polskiej) ----------------------------------- -Jeli pracujesz na terminalu graficznym, to do kierowania kursorem -prawdopodobnie atwiej Ci bdzie uywa klawiszy strzaek po prawej -stronie klawiatury. Klawisze strzaek: w lewo, w prawo, w gr i w d -dziaaj zgodnie z oczekiwaniem; odpowiadaj one dokadnie C-b, C-f, C-p -i C-n, ale s atwiejsze do zapamitania. Moesz take uywa C-lewo i -C-prawo, by przesuwa si o sowa, oraz C-gra i C-d, by przesuwa si -o bloki (np. akapity, jeli edytujesz tekst). Jeli masz klawisze -oznaczone Home (lub Begin) oraz End, to przenios Ci one na pocztek i, -odpowiednio, na koniec linii, a C-Home i C-End na pocztek i koniec -pliku. Jeli na Twojej klawiaturze s klawisze PgUp i PgDn, to moesz -ich uy do przesuwania si o jeden ekran, tak jak M-v i C-v. - -Wszystkie te polecenia akceptuj argument liczbowy, tak jak to -opisano powyej. Wpisanie argumentu moesz sobie uproci: -nacinij i trzymaj CONTROL lub META i wpisz liczb. Na -przykad, aby przesun kursor o 12 sw w prawo, nacinij C-1 C-2 -C-prawo. Zwr uwag, e jest to atwe do wpisania, poniewa nie -musisz puszcza klawisza CONTROL podczas wpisywania cyfr. - - -* UYWANIE MENU (akapit dodany przez autorw wersji polskiej) +Jeśli pracujesz na terminalu graficznym, to do kierowania kursorem +prawdopodobnie łatwiej Ci będzie używać klawiszy strzałek po prawej +stronie klawiatury. Klawisze strzałek: w lewo, w prawo, w górę i w dół +działają zgodnie z oczekiwaniem; odpowiadają one dokładnie C-b, C-f, C-p +i C-n, ale są łatwiejsze do zapamiętania. Możesz także używać C-lewo i +C-prawo, by przesuwać się o słowa, oraz C-góra i C-dół, by przesuwać się +o bloki (np. akapity, jeśli edytujesz tekst). Jeśli masz klawisze +oznaczone Home (lub Begin) oraz End, to przeniosą Cię one na początek i, +odpowiednio, na koniec linii, a C-Home i C-End na początek i koniec +pliku. Jeśli na Twojej klawiaturze są klawisze PgUp i PgDn, to możesz +ich użyć do przesuwania się o jeden ekran, tak jak M-v i C-v. + +Wszystkie te polecenia akceptują argument liczbowy, tak jak to +opisano powyżej. Wpisanie argumentu możesz sobie uprościć: +naciśnij i trzymaj CONTROL lub META i wpisz liczbę. Na +przykład, aby przesunąć kursor o 12 słów w prawo, naciśnij C-1 C-2 +C-prawo. Zwróć uwagę, że jest to łatwe do wpisania, ponieważ nie +musisz puszczać klawisza CONTROL podczas wpisywania cyfr. + + +* UŻYWANIE MENU (akapit dodany przez autorów wersji polskiej) --------------- -Jeli pracujesz na X-terminalu, to u gry okna Emacsa powiniene zauway -pasek z menu. Tego menu moesz uywa, by wywoywa najczciej -potrzebne polecenia Emacsa, takie jak "find file". Na pocztku bdziesz -sdzi, e jest to atwiejsze ni uywanie klawiatury, poniewa nie -musisz si na pami uczy kombinacji klawiszy, ktre uruchamiaj -poszczeglne polecenia. Gdy ju jednak poznasz Emacsa, to zaczniesz -sobie te kombinacje przyswaja --- dla wygody przy pozycjach menu -pokazywane s odpowiadajce im kombinacje klawiszy. +Jeśli pracujesz na X-terminalu, to u góry okna Emacsa powinieneś zauważyć +pasek z menu. Tego menu możesz używać, by wywoływać najczęściej +potrzebne polecenia Emacsa, takie jak "find file". Na początku będziesz +sądził, że jest to łatwiejsze niż używanie klawiatury, ponieważ nie +musisz się na pamięć uczyć kombinacji klawiszy, które uruchamiają +poszczególne polecenia. Gdy już jednak poznasz Emacsa, to zaczniesz +sobie te kombinacje przyswajać --- dla wygody przy pozycjach menu +pokazywane są odpowiadające im kombinacje klawiszy. -Zwr uwag, e niektre pozycje wystpujce w menu nie maj -odpowiednikw klawiszowych. Na przykad pozycja "Buffers" powoduje -wywietlenie listy wszystkich dostpnych buforw. Do kadego z nich -moesz si przeczy, wybierajc jego nazw, wywietlon pod pozycj +Zwróć uwagę, że niektóre pozycje występujące w menu nie mają +odpowiedników klawiszowych. Na przykład pozycja "Buffers" powoduje +wyświetlenie listy wszystkich dostępnych buforów. Do każdego z nich +możesz się przełączyć, wybierając jego nazwę, wyświetloną pod pozycją Buffers. PODSUMOWANIE ------------ -Pamitaj, e by wyj z Emacsa na stae, trzeba wyda polecenie C-x C-c. -By wyj do powoki na chwil tak, by jeszcze Do Emacsa wrci, trzeba -uy C-z. (To nie dziaa pod X-Windows, poniewa tam nie ma prawdziwego -konceptu przejcia na chwil do powoki. Zamiast tego C-z ,,ikonizuje'' +Pamiętaj, że by wyjść z Emacsa na stałe, trzeba wydać polecenie C-x C-c. +By wyjść do powłoki na chwilę tak, by jeszcze Do Emacsa wrócić, trzeba +użyć C-z. (To nie działa pod X-Windows, ponieważ tam nie ma prawdziwego +konceptu przejścia na chwilę do powłoki. Zamiast tego C-z ,,ikonizuje'' okno Emacsa.) -Ten samouczek by pisany tak, by wszyscy nowi uytkownicy mogli go -zrozumie. Jeli co pozostawi niejasnym, nie sied cicho i nie -obwiniaj siebie, tylko daj nam zna! +Ten samouczek był pisany tak, by wszyscy nowi użytkownicy mogli go +zrozumieć. Jeśli coś pozostawił niejasnym, nie siedź cicho i nie +obwiniaj siebie, tylko daj nam znać! KOPIOWANIE ---------- -Niniejszy samouczek jest potomkiem w dugiej linii samouczkw -Emacsa, ktra rozpoczyna si od tego, ktry zosta napisany przez -Stuarta Cracrafta dla oryginalnego Emacsa. Zosta on zmodyfikowany we -wrzeniu 1994 przez Bena Winga, ktry zaktualizowa go w celu uwzgldnienia +Niniejszy samouczek jest potomkiem w długiej linii samouczków +Emacsa, która rozpoczyna się od tego, który został napisany przez +Stuarta Cracrafta dla oryginalnego Emacsa. Został on zmodyfikowany we +wrześniu 1994 przez Bena Winga, który zaktualizował go w celu uwzględnienia pracy pod X-Windows. -Autorem pierwszego tumaczenia na jzyk polski by Remek Trzaska -, a pomaga mu Ryszard Kubiak -. Tamto tumaczenie zostao uaktualnione dla -wersji GNU Emacs 21 przez Beat Wierzchoowsk -z pomoc Ryszarda Kubiaka i Janusza S. Bienia . +Autorem pierwszego tłumaczenia na język polski był Remek Trzaska +, a pomagał mu Ryszard Kubiak +. Tamto tłumaczenie zostało uaktualnione dla +wersji GNU Emacs 21 przez Beatę Wierzchołowską +z pomocą Ryszarda Kubiaka i Janusza S. Bienia . Ta wersja samouczka, podobnie jak GNU Emacs, jest chroniona prawem -autorskim, ale wolno j kopiowa pod nastpujcymi warunkami: +autorskim, ale wolno ją kopiować pod następującymi warunkami: Copyright (C) 1985, 1994, 2001-2013 Free Software Foundation, Inc. -Zezwala si na wykonywanie lub rozpowszechnianie +Zezwala się na wykonywanie lub rozpowszechnianie wiernych kopii tego dokumentu w otrzymanej formie, na dowolnym -noniku, pod warunkiem zachowania informacji o +nośniku, pod warunkiem zachowania informacji o prawach autorskich i niniejszym zezwoleniu oraz pod -warunkiem, e dystrybutor udzieli odbiorcy pozwolenia na +warunkiem, że dystrybutor udzieli odbiorcy pozwolenia na dalsze rozpowszechnianie zgodnie z niniejszym zezwoleniem. -Zezwala si rwnie na rozpowszechnianie na warunkach podanych -powyej zmodyfikowanych wersji tego dokumentu lub jego czci, -pod warunkiem, e zostan wyranie uwidocznione -informacje o tym, kto dokona modyfikacji jako ostatni. - - -Warunki kopiowania samego Emacsa s bardziej skomplikowane, ale zgodne -z t ide. Prosz, przeczytaj plik COPYING, po czym rozdaj swoim -znajomym kopie Emacsa. Pom tpi obstrukcjonizm w informatyce, -uywajc, tworzc i dzielc si oprogramowaniem swobodnym. +Zezwala się również na rozpowszechnianie na warunkach podanych +powyżej zmodyfikowanych wersji tego dokumentu lub jego części, +pod warunkiem, że zostaną wyraźnie uwidocznione +informacje o tym, kto dokonał modyfikacji jako ostatni. + + +Warunki kopiowania samego Emacsa są bardziej skomplikowane, ale zgodne +z tą ideą. Proszę, przeczytaj plik COPYING, po czym rozdaj swoim +znajomym kopie Emacsa. Pomóż tępić obstrukcjonizm w informatyce, +używając, tworząc i dzieląc się oprogramowaniem swobodnym. ;;; Local Variables: ;;; mode: fundamental -;;; coding: latin-2 +;;; coding: utf-8 ;;; sentence-end-double-space: nil ;;; End: - === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.pt_BR' --- etc/tutorials/TUTORIAL.pt_BR 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.pt_BR 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,78 +1,78 @@ -Tutorial do Emacs. Veja no fim as condies para cpia. +Tutorial do Emacs. Veja no fim as condições para cópia. Os comandos do Emacs geralmente envolvem a tecla CONTROL (algumas vezes nomeada CTRL ou CTL) ou a tecla META (algumas vezes nomeada EDIT ou ALT). Antes de escrever isso tudo toda vez, usaremos as seguintes -abreviaes: +abreviações: C- Significa pressionar a tecla CONTROL enquanto digitar o caractere . Assim, C-f seria: Pressionar a tecla CONTROL e digitar f. M- Significa pressionar a tecla META, EDIT ou ALT enquanto digitar . - Se no tiver META, EDIT ou ALT, no lugar digite ESC e depois + Se não tiver META, EDIT ou ALT, no lugar digite ESC e depois . Escrevemos para tecla ESC. -Nota importante: para terminar a sesso do Emacs, digite C-x C-c. (Dois -caracteres.) Os caracteres ">>" na margem esquerda indicam direes para -voc tentar usar um comando. Por exemplo: +Nota importante: para terminar a sessão do Emacs, digite C-x C-c. (Dois +caracteres.) Os caracteres ">>" na margem esquerda indicam direções para +você tentar usar um comando. Por exemplo: <> -[Metade da pgina em branco para propsitos didticos. O texto continua +[Metade da página em branco para propósitos didáticos. O texto continua abaixo] ->> Agora digite C-v (Ver prxima tela) para ir para prxima tela. - (v em frente, faa isso pressionando a tecla CONTROL enquanto +>> Agora digite C-v (Ver próxima tela) para ir para próxima tela. + (vá em frente, faça isso pressionando a tecla CONTROL enquanto digitar v). - De agora em diante, voc deve fazer isso de novo sempre que voc + De agora em diante, você deve fazer isso de novo sempre que você terminar de ler a tela. -Note que tem uma sobreposio de duas linhas quando voc move de tela em -tela; isso fornece uma continuidade para que voc continue lendo o +Note que tem uma sobreposição de duas linhas quando você move de tela em +tela; isso fornece uma continuidade para que você continue lendo o texto. -A primeira coisa que voc precisa saber como se mover de um lugar a -outro no texto. Voc j sabe como mover para prxima tela, com -C-v. Para mover para trs uma tela, digite M-v (pressione a tecla -META enquanto digita v, ou digite v se o seu teclado no tiver a tecla +A primeira coisa que você precisa saber é como se mover de um lugar a +outro no texto. Você já sabe como mover para próxima tela, com +C-v. Para mover para trás uma tela, digite M-v (pressione a tecla +META enquanto digita v, ou digite v se o seu teclado não tiver a tecla META, EDIT ou ALT). >> Tente digitar M-v e depois C-v, algumas vezes. -* SUMRIO +* SUMÁRIO --------- -Os comandos a seguir so teis para visualizar telas inteiras +Os comandos a seguir são úteis para visualizar telas inteiras C-v Move para tela inteira posterior M-v Move para tela inteira anterior - C-l Limpa a tela e re-mostr todo o texto, movendo o texto ao - redor do cursor para o centro da tela. (Isso - control-L, no control-1.) + C-l Limpa a tela e re-mostrá todo o texto, movendo o texto ao + redor do cursor para o centro da tela. (Isso é + control-L, não control-1.) ->> Encontre o cursor, e note o texto que est perto dele. +>> Encontre o cursor, e note o texto que está perto dele. Digite C-l. Encontre o cursor novamente e perceba que o mesmo texto continua perto do cursor. -* CONTROLE BSICO DO CURSOR +* CONTROLE BÁSICO DO CURSOR --------------------------- -Movendo de uma tela inteira para outra tela cheia til, mas como voc +Movendo de uma tela inteira para outra tela cheia é útil, mas como você move para um lugar especifico com o mesmo texto na tela? -Existem diversas maneiras para voc poder fazer isso. A maneira mais -bsica utilizar os comandos C-p, C-b, C-f e C-n. Cada um desses -comandos movem o cursor uma linha ou coluna na tela em uma direo -particular. Aqui est uma tabela mostrando esses quatro comandos e as -direes que eles movem: +Existem diversas maneiras para você poder fazer isso. A maneira mais +básica é utilizar os comandos C-p, C-b, C-f e C-n. Cada um desses +comandos movem o cursor uma linha ou coluna na tela em uma direção +particular. Aqui está uma tabela mostrando esses quatro comandos e as +direções que eles movem: Linha anterior, C-p : : - Traz, C-b .... Posio corrente do cursor .... Frente, C-f + Traz, C-b .... Posição corrente do cursor .... Frente, C-f : : Linha posterior, C-n @@ -80,490 +80,490 @@ >> Mova o cursor para a linha no meio do diagrama acima utilizando C-n ou C-p. Digite C-l para ver o diagrama inteiro centralizado na tela. -Voc provavelmente achar isso fcil pensando neles pela letra: P para -Previous (anterior), N para Next (Posterior), B para Backward (trs) e F -para Forward (frente). Estes so os comandos bsicos de posicionamento -de cursor e voc os estar utilizando a TODO tempo, ento seria timo -se voc os aprendesse agora. +Você provavelmente achará isso fácil pensando neles pela letra: P para +Previous (anterior), N para Next (Posterior), B para Backward (trás) e F +para Forward (frente). Estes são os comandos básicos de posicionamento +de cursor e você os estará utilizando a TODO tempo, então seria ótimo +se você os aprendesse agora. ->> Faa alguns C-n's para trazer o cursor abaixo desta linha. +>> Faça alguns C-n's para trazer o cursor abaixo desta linha. >> Mova para a linha com C-f's e depois para cima com C-p's. - Veja o que C-p faz quando o cursor est no meio da linha. + Veja o que C-p faz quando o cursor está no meio da linha. Cada linha de texto termina com um caractere de nova linha, que serve -para separar da prxima linha. No fim da ltima linha deve ter um -caractere de nova linha (mas no exigido pelo Emacs). - ->> Tente digitar C-b no comeo da linha. O cursor deve mover para o fim - da linha anterior. Isso acontece por que ele se moveu para trs - atravs do caractere de nova linha. - -C-f pode mover o cursor atravs de uma Nova linha do mesmo jeito que +para separar da próxima linha. No fim da última linha deve ter um +caractere de nova linha (mas não é exigido pelo Emacs). + +>> Tente digitar C-b no começo da linha. O cursor deve mover para o fim + da linha anterior. Isso acontece por que ele se moveu para trás + através do caractere de nova linha. + +C-f pode mover o cursor através de uma Nova linha do mesmo jeito que C-b. ->> Faa mais alguns C-b's, assim voc percebe onde o est o cursor. +>> Faça mais alguns C-b's, assim você percebe onde o está o cursor. Depois alguns C-f's para retornar para o fim da linha. Depois mais um C-f para mover para linha seguinte. -Quando voc move o cursor passando o topo ou o rodap da tela, o prximo -texto alm da borda desloca-se na tela. Isso chamado rolagem. Isso +Quando você move o cursor passando o topo ou o rodapé da tela, o próximo +texto além da borda desloca-se na tela. Isso é chamado rolagem. Isso ativa o Emacs para mover o cursor para o lugar especificado no texto sem -mov-lo fora da tela. +movê-lo fora da tela. ->> Tente mover o cursor fora do rodap da tela com C-n, e veja o que +>> Tente mover o cursor fora do rodapé da tela com C-n, e veja o que acontece. -Se mover por caracteres muito lento, voc pode se mover por +Se mover por caracteres é muito lento, você pode se mover por palavras. M-f (Meta-f) move uma palavra para frente e M-b uma palavra -para trs. +para trás. >> Digite alguns M-f's e M-b's -Quando voc est no meio de uma palavra, M-f move o cursor para o fim da -mesma. Quando voc est em um espao em branco no meio de duas palavras, +Quando você está no meio de uma palavra, M-f move o cursor para o fim da +mesma. Quando você está em um espaço em branco no meio de duas palavras, M-f move o cursor para o fim da palavra seguinte. M-b funciona do mesmo -jeito na direo contraria. +jeito na direção contraria. >> Digite M-f e M-b algumas vezes, intercalado com C-f's e C-b's assim - voc pode observar a ao do M-f e M-b de varias lugares dentro e no + você pode observar a ação do M-f e M-b de varias lugares dentro e no meio de palavras. Observe o paralelismo entre C-f e C-b por um lado, e M-f e M-b por outro -lado. Muito freqentemente os caracteres Meta so usados para operaes +lado. Muito freqüentemente os caracteres Meta são usados para operações relacionadas com as unidades definidas pela linguagem (palavras, -sentenas, pargrafos), enquanto caracteres Control operam nas unidades -bsicas que so independente do que voc est editando (caracteres, +sentenças, parágrafos), enquanto caracteres Control operam nas unidades +básicas que são independente do que você está editando (caracteres, linhas, etc). -Esse paralelismo aplica-se entre linhas e sentenas: C-a e C-e move o -cursor para o comeo ou fim da linha, e M-a e M-e move o cursor para o -comeo ou fim da sentena. +Esse paralelismo aplica-se entre linhas e sentenças: C-a e C-e move o +cursor para o começo ou fim da linha, e M-a e M-e move o cursor para o +começo ou fim da sentença. >> Tente alguns C-a's, e depois alguns C-e's. Tente alguns M-a's, e depois alguns M-e's. -Veja como repetidos C-a's fazem nada, mas repetidos M-a's mantm movendo -mais uma sentena. Embora estes no sejam completamente anlogos, cada +Veja como repetidos C-a's fazem nada, mas repetidos M-a's mantém movendo +mais uma sentença. Embora estes não sejam completamente análogos, cada um parece natural. -A posio do cursor no texto tambm chamado "ponto" (point). Para -parafrasear, o cursor mostra na tela onde o ponto encontrado no texto. +A posição do cursor no texto é também chamado "ponto" (point). Para +parafrasear, o cursor mostra na tela onde o ponto é encontrado no texto. -Aqui est um simples sumrio das operaes de movimento de cursor, -incluindo comandos de movimento de palavra e sentena. +Aqui está um simples sumário das operações de movimento de cursor, +incluindo comandos de movimento de palavra e sentença. C-f Move o cursor um caractere para frente - C-b Move o cursor um caractere para trs + C-b Move o cursor um caractere para trás M-f Move o cursor uma palavra para frente - M-b Move o cursor uma palavra para trs + M-b Move o cursor uma palavra para trás C-n Move o cursor para linha posterior C-p Move o cursor para linha anterior - C-a Move o cursor para o comeo da linha + C-a Move o cursor para o começo da linha C-e Move o cursor para o fim da linha - M-a Move o cursor para trs no comeo da sentena - M-e Move o cursor para frente no fim da sentena + M-a Move o cursor para trás no começo da sentença + M-e Move o cursor para frente no fim da sentença >> Tente agora todos estes comandos algumas vezes para praticar. - Estes so os comandos mais utilizados. + Estes são os comandos mais utilizados. -Outros dois comandos de movimento de cursor importantes so M-< (Meta -Menor-que), o qual move o cursor para o comeo de todo o texto, e M-> +Outros dois comandos de movimento de cursor importantes são M-< (Meta +Menor-que), o qual move o cursor para o começo de todo o texto, e M-> (Meta Maior-que), o qual move para o fim de todo o texto. -Na maioria dos terminais, o "<" acima da vrgula, ento voc precisa -utilizar a tecla shift para digit-la. Nestes terminais voc precisa -utilizar a tecla shift para digitar M-< tambm; sem a tecla shift, voc +Na maioria dos terminais, o "<" é acima da vírgula, então você precisa +utilizar a tecla shift para digitá-la. Nestes terminais você precisa +utilizar a tecla shift para digitar M-< também; sem a tecla shift, você estaria teclando M-virgula. ->> Tente agora M-<, para mover o cursor ao comeo do tutorial. - Use ento C-v repetidamente para trazer o cursor novamente aqui. +>> Tente agora M-<, para mover o cursor ao começo do tutorial. + Use então C-v repetidamente para trazer o cursor novamente aqui. >> Tente agora M->, para mover o cursor ao fim do tutorial. - Use ento M-v repetidamente para trazer o cursor novamente aqui. - -Voc tambm pode mover o cursor com as setas, se o seu terminal tem -teclas com setas. Ns recomendamos aprender C-b, C-f, C-n e C-p por trs -razes. Primeira, elas funcionam em todos os terminais. Segunda, uma vez -que voc ganhar prtica usando o Emacs, voc descobrir que digitar -nestes caracteres Control mais rpido do que digitar nas setas (porque -voc no tem que mover suas mos to longe da posio de -digitao). Terceira, uma vez que voc tiver o hbito de utilizar estes -comandos de caracteres Control, voc pode facilmente aprender como usar -outros comandos avanados de movimentao do cursor. - -A maioria dos comandos do Emacs aceitam argumentos numricos; para -maioria dos comandos, isso serve como um fator de repetio. A maneira -que voc da a um comando uma repetio teclando C-u e depois os dgitos -antes de digitar o comando. Se voc tem o META (EDIT ou ALT), tem outra -alternativa para digitar um argumento numrico: digite os dgitos -enquanto pressionando a tecla META. Ns recomendamos aprender o mtodo -C-u porque funciona em todos os terminais. O argumento numrico tambm -chamado de "argumento prefixo", porque voc digita o argumento antes do + Use então M-v repetidamente para trazer o cursor novamente aqui. + +Você também pode mover o cursor com as setas, se o seu terminal tem +teclas com setas. Nós recomendamos aprender C-b, C-f, C-n e C-p por três +razões. Primeira, elas funcionam em todos os terminais. Segunda, uma vez +que você ganhar prática usando o Emacs, você descobrirá que digitar +nestes caracteres Control é mais rápido do que digitar nas setas (porque +você não tem que mover suas mãos tão longe da posição de +digitação). Terceira, uma vez que você tiver o hábito de utilizar estes +comandos de caracteres Control, você pode facilmente aprender como usar +outros comandos avançados de movimentação do cursor. + +A maioria dos comandos do Emacs aceitam argumentos numéricos; para +maioria dos comandos, isso serve como um fator de repetição. A maneira +que você da a um comando uma repetição teclando C-u e depois os dígitos +antes de digitar o comando. Se você tem o META (EDIT ou ALT), tem outra +alternativa para digitar um argumento numérico: digite os dígitos +enquanto pressionando a tecla META. Nós recomendamos aprender o método +C-u porque funciona em todos os terminais. O argumento numérico também é +chamado de "argumento prefixo", porque você digita o argumento antes do comando que ele se aplica. Por exemplo, C-u 8 C-f move o cursor oito caracteres para frente ->> Tente usar C-n ou C-p com um argumento numrico, para mover o - cursor para um linha perto dessa com um nico comando. +>> Tente usar C-n ou C-p com um argumento numérico, para mover o + cursor para um linha perto dessa com um único comando. -A maioria dos comandos usam o argumento numrico para um fator de -repetio, mas alguns comandos usam isso de outra maneira. Diversos -comandos (mas nenhum daqueles comandos que voc tenha aprendido at -agora) usam isso como uma marca -- a presena de um argumento prefixo, +A maioria dos comandos usam o argumento numérico para um fator de +repetição, mas alguns comandos usam isso de outra maneira. Diversos +comandos (mas nenhum daqueles comandos que você tenha aprendido até +agora) usam isso como uma marca -- a presença de um argumento prefixo, independente do seu valor, faz o comando fazer alguma coisa diferente. -C-v e M-v so outro tipo de exceo. Quando voc da um argumento, eles -rolam a tela para cima ou para baixo por aquele nmero de linhas, de -preferncia com a tela cheia. Por exemplo, C-u 8 C-v rola a tela 8 +C-v e M-v são outro tipo de exceção. Quando você da um argumento, eles +rolam a tela para cima ou para baixo por aquele número de linhas, de +preferência com a tela cheia. Por exemplo, C-u 8 C-v rola a tela 8 linhas. >> Tente agora digitar C-u 8 C-v. -Isso deve ter rolado a tela para cima 8 linhas. Se voc quiser rolar a -tela para baixo novamente, voc pode dar um argumento para o M-v. +Isso deve ter rolado a tela para cima 8 linhas. Se você quiser rolar a +tela para baixo novamente, você pode dar um argumento para o M-v. -Se voc est usando um display com janelas, como o X11 ou MS-Windows, -deve ter uma rea retangular alta chamada barra de rolagem na mo -esquerda da janela do Emacs. Voc pode rolar o texto clicando o mouse na +Se você está usando um display com janelas, como o X11 ou MS-Windows, +deve ter uma área retangular alta chamada barra de rolagem na mão +esquerda da janela do Emacs. Você pode rolar o texto clicando o mouse na barra de rolagem. ->> Tente pressionar o boto do meio no topo da rea destacada junto a +>> Tente pressionar o botão do meio no topo da área destacada junto a barra de rolagem. Isso deve rolar o texto para uma determinada - posio dependendo de quo alto ou baixo voc clicar. + posição dependendo de quão alto ou baixo você clicar. >> Tente mover o mouse para cima e para baixo, enquanto pressionar o - boto do meio. Voc ver que o texto rolar para cima e baixo assim - que voc mover o mouse. + botão do meio. Você verá que o texto rolará para cima e baixo assim + que você mover o mouse. * QUANDO O EMACS PARECE MORTO ----------------------------- -Se o Emacs parar de responder os seus comandos, voc pode seguramente -par-lo digitando C-g. Voc pode utilizar C-g para parar um comando que -est levando muito tempo para executar. - -Voc tambm pode utilizar C-g para interromper um argumento numrico ou -o inicio de um comando que voc no quer terminar. - ->> Digite C-u 100 para fazer um argumento numrico de 100, e depois +Se o Emacs parar de responder os seus comandos, você pode seguramente +pará-lo digitando C-g. Você pode utilizar C-g para parar um comando que +está levando muito tempo para executar. + +Você também pode utilizar C-g para interromper um argumento numérico ou +o inicio de um comando que você não quer terminar. + +>> Digite C-u 100 para fazer um argumento numérico de 100, e depois digite C-g. Agora digite C-f. O Cursor deve mover apenas um - caractere, porque voc cancelou o argumento com C-g. + caractere, porque você cancelou o argumento com C-g. -Se voc digitou um por engano, voc pode sair dele com um c-g. +Se você digitou um por engano, você pode sair dele com um c-g. * COMANDOS DESABILITADOS ------------------------ -Alguns comandos do Emacs so "desabilitados" para que os usurios -iniciantes no utilizem por acidente. +Alguns comandos do Emacs são "desabilitados" para que os usuários +iniciantes não utilizem por acidente. -Se voc digita um dos comandos desabilitados, o Emacs mostrar uma -mensagem dizendo qual comando foi, e pergunta se voc quer seguir e +Se você digita um dos comandos desabilitados, o Emacs mostrará uma +mensagem dizendo qual comando foi, e pergunta se você quer seguir e executar o comando. -Se voc realmente quiser tentar o comando, digite Espao na resposta da -pergunta. Normalmente, se voc no quer executar o comando desabilitado, +Se você realmente quiser tentar o comando, digite Espaço na resposta da +pergunta. Normalmente, se você não quer executar o comando desabilitado, responda a pergunta com "n". ->> Digite C-x C-l (que um comando desabilitado), - e ento digite n para responder a pergunta. +>> Digite C-x C-l (que é um comando desabilitado), + e então digite n para responder a pergunta. * JANELAS --------- -O Emacs pode ter diversas janelas, cada uma mostrando seu prprio -texto. Ns vamos explicar mais tarde como utilizar estas mltiplas +O Emacs pode ter diversas janelas, cada uma mostrando seu próprio +texto. Nós vamos explicar mais tarde como utilizar estas múltiplas janelas. Neste momento nos queremos explicar como se livrar das janelas -extras e voltar a edio bsica em uma janela. simples: +extras e voltar a edição básica em uma janela. É simples: C-x 1 Uma janela (mate todas as outras janelas). -Isto Control-x seguido pelo digito 1. C-x 1 expande a janela que est +Isto é Control-x seguido pelo digito 1. C-x 1 expande a janela que está com o cursor, para ocupar a tela inteira. Ela remove todas as outras janelas. >> Mova o cursor para esta linha e digite C-u 0 C-l. >> Digite Control-h k Control-f. Veja como esta janela diminui, enquanto uma nova aparece para mostrar - a documentao do comando Control-f. - ->> Digite C-x 1 e veja a listagem de documentao desaparecer. - -Este comando diferente dos outros que voc aprendeu por isso ele + a documentação do comando Control-f. + +>> Digite C-x 1 e veja a listagem de documentação desaparecer. + +Este comando é diferente dos outros que você aprendeu por isso ele consiste em dois caracteres. Ele inicia com o caractere Control-x. Tem uma grande serie de comandos que iniciam com Control-x; a maioria deles tem a ver com janelas, arquivos, buffers, e coisas relacionadas. Estes -comandos tem dois, trs ou quatro caracteres de tamanho. +comandos tem dois, três ou quatro caracteres de tamanho. * INSERINDO E REMOVENDO ----------------------- -Se voc quiser inserir um texto, apenas digite o texto. Os caracteres -que voc ver, como A, 7, *, etc. so vistos pelo Emacs como texto e so +Se você quiser inserir um texto, apenas digite o texto. Os caracteres +que você verá, como A, 7, *, etc. são vistos pelo Emacs como texto e são inseridos imediatamente. Digite para inserir um caractere de nova linha. -Voc pode remover o ltimo caractere que voc inseriu digitando -. uma tecla no teclado, que est nomeado como +Você pode remover o último caractere que você inseriu digitando +. é uma tecla no teclado, que está nomeado como "Del". Em algumas casos, a tecla "Backspace" serve como o , mas nem sempre! Mas geralmente, remove o caractere imediatamente anterior a -posio corrente do cursor. +posição corrente do cursor. ->> Faa isso agora - Digite alguns caracteres, ento remova-os - digitando algumas vezes. No se preocupe em modificar este - arquivo; voc no alterar o arquivo principal. Esta a sua cpia +>> Faça isso agora - Digite alguns caracteres, então remova-os + digitando algumas vezes. Não se preocupe em modificar este + arquivo; você não alterará o arquivo principal. Esta é a sua cópia pessoal dele. -Quando uma linha de texto fica muito grande na tela, a linha do texto +Quando uma linha de texto fica muito grande na tela, a linha do texto é continuada na linha seguinte. Uma barra invertida ("\") na margem direita indica a linha que foi continuada. ->> Insira texto at que voc alcance a margem direita, e mantenha - inserindo. Voc ver a linha de continuao aparecer. - ->> Utilize para remover o texto at a linha caber em uma linha - novamente. A linha de continuao ir embora. - -Voc pode remover o caractere de nova linha como qualquer outro -caracter. Removendo o caractere de nova linha entre duas linhas voc -juntar as duas em uma nica linha. Se o resultado for muito longo para -acomodar na largura da tela, aparecer um caractere de continuao. - ->> Mova o cursor para o inicio da linha e digite . Isso juntar +>> Insira texto até que você alcance a margem direita, e mantenha + inserindo. Você verá a linha de continuação aparecer. + +>> Utilize para remover o texto até a linha caber em uma linha + novamente. A linha de continuação irá embora. + +Você pode remover o caractere de nova linha como qualquer outro +caracter. Removendo o caractere de nova linha entre duas linhas você +juntará as duas em uma única linha. Se o resultado for muito longo para +acomodar na largura da tela, aparecerá um caractere de continuação. + +>> Mova o cursor para o inicio da linha e digite . Isso juntará esta linha com a anterior. ->> Digite para re-inserir a nova linha que voc removeu. +>> Digite para re-inserir a nova linha que você removeu. -Lembre-se que a maioria dos comandos do Emacs podem receber um nmero de -repetio; isso inclui texto de caracteres. Repetir um texto de +Lembre-se que a maioria dos comandos do Emacs podem receber um número de +repetição; isso inclui texto de caracteres. Repetir um texto de caractere o insere algumas vezes. >> Tente isso agora -- digite C-u 8 * para inserir ********. -Voc acabou de aprender o jeito mais simples de digitar alguma coisa no -Emacs e corrigir os erros. Voc pode remover palavras ou linhas -tambm. Aqui vai um sumrio dos comandos de deleo: +Você acabou de aprender o jeito mais simples de digitar alguma coisa no +Emacs e corrigir os erros. Você pode remover palavras ou linhas +também. Aqui vai um sumário dos comandos de deleção: remove o caractere imediatamente antes do cursor - C-d remove o prximo caractere apos o cursor + C-d remove o próximo caractere apos o cursor M- Mata a palavra imediatamente antes do cursor - M-d Mata a prxima palavra depois do cursor + M-d Mata a próxima palavra depois do cursor - C-k Mata a posio do cursor at o fim da linha - M-k Mata at o fim da sentena corrente + C-k Mata a posição do cursor até o fim da linha + M-k Mata até o fim da sentença corrente Note que o e o C-d vs M- e M-d estende o paralelo -iniciado por C-f e M-f (bem, no realmente um controle de -caractere, mas no vamos nos preocupar com isso). C-k e M-k so como C-e -e M-e, uma parte, nessas linhas so sentenas opostas. - -Voc pode tambm matar parte de um buffer com um mtodo uniforme. Mova -para o fim dessa parte, e digite C-@ ou C-SPC (um ou outro). (SPC a -Barra de Espao.) Mova para o outro fim dessa parte, e digite C-w. Isso -matar todo o texto entre as duas posies. - ->> Mova o cursor para o V no inicio do pargrafo anterior. ->> Digite C-SPC. Emacs vai mostrar a mensagem "Mark set" no rodap da +iniciado por C-f e M-f (bem, não é realmente um controle de +caractere, mas não vamos nos preocupar com isso). C-k e M-k são como C-e +e M-e, uma parte, nessas linhas são sentenças opostas. + +Você pode também matar parte de um buffer com um método uniforme. Mova +para o fim dessa parte, e digite C-@ ou C-SPC (um ou outro). (SPC é a +Barra de Espaço.) Mova para o outro fim dessa parte, e digite C-w. Isso +matará todo o texto entre as duas posições. + +>> Mova o cursor para o V no inicio do parágrafo anterior. +>> Digite C-SPC. Emacs vai mostrar a mensagem "Mark set" no rodapé da tela. >> Mova o cursor para o . (ponto) no "fim", na segunda linha do - pargrafo. + parágrafo. >> Digite C-w. Isso vai matar o texto iniciando no V, e terminando bem antes do . (ponto). -A diferena entra "matar" e "remover" que o texto "matado" pode ser -re-inserido, onde os textos "removidos" no podem ser re-inseridos. -Re-insero de um texto matado chama-se colar (yanking). Geralmente, o +A diferença entra "matar" e "remover" é que o texto "matado" pode ser +re-inserido, onde os textos "removidos" não podem ser re-inseridos. +Re-inserção de um texto matado chama-se colar (yanking). Geralmente, o comando que pode remover bastante texto mata o texto (eles fazem com que -voc possa colar (yank) o texto), enquanto os comandos que removem um -caractere, ou apenas linhas brancas ou espaos, fazem deleo (para que -voc no possa colar esse texto). +você possa colar (yank) o texto), enquanto os comandos que removem um +caractere, ou apenas linhas brancas ou espaços, fazem deleção (para que +você não possa colar esse texto). ->> Mova o cursor para o inicio da linha que no esteja vazia. +>> Mova o cursor para o inicio da linha que não esteja vazia. Agora digite C-k para matar o texto nessa linha. ->> Digite C-k pela segunda vez. Voc ver que a nova linha que segue a - linha ser matada. +>> Digite C-k pela segunda vez. Você verá que a nova linha que segue a + linha será matada. -Note que um simples C-k mata o contedo de uma linha, um segundo C-k +Note que um simples C-k mata o conteúdo de uma linha, é um segundo C-k mata a linha, e faz com que todas as outras linhas movam para cima. C-k -trata um argumento numrico especialmente: ele mata tantas linhas E seus -contedos. Isso no uma simples repetio. C-u 2 C-k mata duas linhas -e suas novas linhas; digitar C-k duas vezes no faria isso. +trata um argumento numérico especialmente: ele mata tantas linhas E seus +conteúdos. Isso não é uma simples repetição. C-u 2 C-k mata duas linhas +e suas novas linhas; digitar C-k duas vezes não faria isso. -Para trazer o texto matado novamente chamado colar "yaking". (Pense +Para trazer o texto matado novamente é chamado colar "yaking". (Pense nisso como colar, ou trazer de volta, algum texto que foi levado -embora.) Voc pode colar (yank) o texto matado no mesmo lugar onde ele +embora.) Você pode colar (yank) o texto matado no mesmo lugar onde ele foi matado, ou em qualquer outro lugar do buffer, ou ate em um arquivo -diferente. Voc pode colar o texto diversas vezes, o que far diversas -cpias dele. +diferente. Você pode colar o texto diversas vezes, o que fará diversas +cópias dele. -O comando para colar C-y. Ele re-insere o ltimo texto matado, na -posio corrente do cursor. +O comando para colar é C-y. Ele re-insere o último texto matado, na +posição corrente do cursor. >> Tente; digite C-y para colar o texto novamente. -Se voc fizer diversos C-k's em uma linha, todo esse texto matado ser -salvo junto, ento aquele C-y vai colar todas aquelas linhas de uma vez. +Se você fizer diversos C-k's em uma linha, todo esse texto matado será +salvo junto, então aquele C-y vai colar todas aquelas linhas de uma vez. >> Faca isso agora, digite C-k diversas vezes. Agora pegue o texto matado: -Digite C-y. Ento mova o cursor para baixo algumas linhas e digite C-y -novamente. Agora voc sabe como copiar determinado texto. +Digite C-y. Então mova o cursor para baixo algumas linhas e digite C-y +novamente. Agora você sabe como copiar determinado texto. -O que voc faria se voc tivesse determinado texto que voc gostaria de -colar, e ento voc mata alguma outra coisa? C-y colar o kill mais -recente. Mas o antigo texto ainda no foi perdido. Voc pode t-lo -novamente usando o comando M-y. Depois que voc der um C-y para pegar o -kill mais recente, digitar M-y troca o que voc colou pelo anterior a +O que você faria se você tivesse determinado texto que você gostaria de +colar, e então você mata alguma outra coisa? C-y colará o kill mais +recente. Mas o antigo texto ainda não foi perdido. Você pode tê-lo +novamente usando o comando M-y. Depois que você der um C-y para pegar o +kill mais recente, digitar M-y troca o que você colou pelo anterior a ele. Digitar M-y novamente e novamente traz kills anteriores e -anteriores. Quando voc tiver alcanado o texto que voc que esta -procurando, voc no precisa fazer nada para mant-lo. Apenas continue -com a sua edio, deixando o texto onde ele esta. +anteriores. Quando você tiver alcançado o texto que você que esta +procurando, você não precisa fazer nada para mantê-lo. Apenas continue +com a sua edição, deixando o texto onde ele esta. -Se voc digitar M-y o suficiente, voc comear do inicio novamente (o +Se você digitar M-y o suficiente, você começará do inicio novamente (o kill mais recente). >> Mate uma linha, mova por ai, mate mais uma linha. Agora digite C-y para colar a segunda linha matada. Agora digite M-y e ele vai ser trocado pelo primeiro kill. - Faca mais alguns M-y's e veja o que voc tem. Faca isso ate que o + Faca mais alguns M-y's e veja o que você tem. Faca isso ate que o segundo kill volte, e depois mais alguns. - Se voc preferir, voc pode tentar dar argumentos positivos e + Se você preferir, você pode tentar dar argumentos positivos e negativos. * DESFAZENDO (UNDO) ------------------- -Se voc fizer uma mudana no texto, e ento decidir que isso foi um -erro, voc pode desfazer com o comando de desfazer (undo), C-x u. +Se você fizer uma mudança no texto, e então decidir que isso foi um +erro, você pode desfazer com o comando de desfazer (undo), C-x u. -Normalmente, C-x u desfaz as mudanas feitas por um comando; se voc -repetir C-x u diversas vezes em uma linha, cada repetio desfar +Normalmente, C-x u desfaz as mudanças feitas por um comando; se você +repetir C-x u diversas vezes em uma linha, cada repetição desfará um comando adicional. -Mas tem duas excees: comandos que no trocam o texto no contam (isso +Mas tem duas exceções: comandos que não trocam o texto não contam (isso inclui o movimento do cursor e a barra de rolagem), e caracteres -auto-inseridos so usualmente cuidados em grupos de mais de 20 (Isso e -para reduzir o numero de C-x u's que voc deve digitar para desfazer a -insero de um texto.). - ->> Mate essa linha com C-k, ento digite C-x u e isso vai re-aparecer. - -C-_ um comando alternativo para desfazer; ele funciona exatamente como -o C-x u, mas mais fcil de digitar diversas vezes em uma linha. A -desvantagem de C-_ que alguns teclados ele no to obvio para -digitar. exatamente por isso que o C-x u fornecido. Em alguns -terminais, voc pode digitar C-_ digitando / enquanto segurando o +auto-inseridos são usualmente cuidados em grupos de mais de 20 (Isso e +para reduzir o numero de C-x u's que você deve digitar para desfazer a +inserção de um texto.). + +>> Mate essa linha com C-k, então digite C-x u e isso vai re-aparecer. + +C-_ é um comando alternativo para desfazer; ele funciona exatamente como +o C-x u, mas é mais fácil de digitar diversas vezes em uma linha. A +desvantagem de C-_ é que alguns teclados ele não é tão obvio para +digitar. É exatamente por isso que o C-x u é fornecido. Em alguns +terminais, você pode digitar C-_ digitando / enquanto segurando o CONTROL. -Um argumento numrico para C-_ ou C-x u age como um contador de -repetio. +Um argumento numérico para C-_ ou C-x u age como um contador de +repetição. -Voc pode desfazer a deleo de texto da mesma maneira que voc pode -desfazer o kill de um texto. A distino entre matar e remover alguma -coisa afeta se voc pode colar com C-y; isso no faz diferena para o +Você pode desfazer a deleção de texto da mesma maneira que você pode +desfazer o kill de um texto. A distinção entre matar e remover alguma +coisa afeta se você pode colar com C-y; isso não faz diferença para o desfazer (undo). * ARQUIVOS ---------- -Para poder fazer o texto que voc edita permanente, voc precisa -coloc-lo em um arquivo. Ou ento, isso ser perdido quando o seu Emacs -for fechado. Para colocar seu texto em um arquivo, voc precisa -"encontrar" o arquivo antes de digitar o texto (Isso tambm chamado +Para poder fazer o texto que você edita permanente, você precisa +colocá-lo em um arquivo. Ou então, isso será perdido quando o seu Emacs +for fechado. Para colocar seu texto em um arquivo, você precisa +"encontrar" o arquivo antes de digitar o texto (Isso também é chamado "visitar" um arquivo.). -Encontrando um arquivo significa que voc ver o contedo de um arquivo -com o Emacs. De diversas maneiras, isso como se voc estivesse -editando o arquivo. De qualquer maneira, as mudanas que voc fizer -utilizando o Emacs no se tornaro permanente ate que voc "salve" o -arquivo. Isso e para que voc evite deixar um arquivo meio-modificado no -sistema enquanto voc no quer isso. Mesmo quando voc salva, o Emacs +Encontrando um arquivo significa que você verá o conteúdo de um arquivo +com o Emacs. De diversas maneiras, isso é como se você estivesse +editando o arquivo. De qualquer maneira, as mudanças que você fizer +utilizando o Emacs não se tornarão permanente ate que você "salve" o +arquivo. Isso e para que você evite deixar um arquivo meio-modificado no +sistema enquanto você não quer isso. Mesmo quando você salva, o Emacs deixa o arquivo original sobre um arquivo de nome alterado no caso que -voc mais tarde decida que aquelas mudanas foram um erro. +você mais tarde decida que aquelas mudanças foram um erro. -Se voc olhar no rodap da tela voc ver a linha que comea e termina -com traos e inicia com "--:-- TUTORIAL.pt_BR" ou algo parecido com -isso. Essa parte da tela normalmente mostra o nome do arquivo que voc -esta visitando. Agora mesmo, voc esta visitando um arquivo chamado -"TUTORIAL.pt_BR" que sua prpria cpia do tutorial do Emacs. Quando -voc encontra um arquivo com o Emacs, o nome do arquivo aparecer nesse -lugar especfico. +Se você olhar no rodapé da tela você verá a linha que começa e termina +com traços e inicia com "--:-- TUTORIAL.pt_BR" ou algo parecido com +isso. Essa parte da tela normalmente mostra o nome do arquivo que você +esta visitando. Agora mesmo, você esta visitando um arquivo chamado +"TUTORIAL.pt_BR" que é sua própria cópia do tutorial do Emacs. Quando +você encontra um arquivo com o Emacs, o nome do arquivo aparecerá nesse +lugar específico. Algo especial para se dizer sobre o comando de encontrar arquivo e que -voc tem que dizer qual nome do arquivo voc quer. Dizemos que o comando -"l um argumento do terminal" (nesse caso, o argumento e o nome do -arquivo). Depois que voc digitar o comando +você tem que dizer qual nome do arquivo você quer. Dizemos que o comando +"lê um argumento do terminal" (nesse caso, o argumento e o nome do +arquivo). Depois que você digitar o comando C-x C-f Encontrar um arquivo -O Emacs pede para voc digitar o nome do arquivo. O nome do arquivo -aparece no rodap da tela. A linha de rodap chamada de minibuffer -quando utilizada para esse tipo de introduo de dados. Voc pode -utilizar os comandos padres do Emacs para editar o nome do arquivo. +O Emacs pede para você digitar o nome do arquivo. O nome do arquivo +aparece no rodapé da tela. A linha de rodapé é chamada de minibuffer +quando é utilizada para esse tipo de introdução de dados. Você pode +utilizar os comandos padrões do Emacs para editar o nome do arquivo. -Enquanto voc estiver digitando o nome do arquivo (ou qualquer outro -tipo de dado para o minibuffer), voc pode cancelar o comando com a +Enquanto você estiver digitando o nome do arquivo (ou qualquer outro +tipo de dado para o minibuffer), você pode cancelar o comando com a tecla C-g. ->> Digite C-x C-f, ento digite C-g. Isso cancelar o minibuffer, e - tambm cancelar o comando C-x C-f que estava sendo utilizado no - minibuffer. Para que voc no procure nenhum arquivo. +>> Digite C-x C-f, então digite C-g. Isso cancelará o minibuffer, e + também cancelará o comando C-x C-f que estava sendo utilizado no + minibuffer. Para que você não procure nenhum arquivo. -Quando voc terminar de digitar o nome do arquivo, digite para -terminar. Ento o comando C-x C-f executar, e encontrar o arquivo -que voc escolheu. O minibuffer desaparece quando o comando C-x C-f e +Quando você terminar de digitar o nome do arquivo, digite para +terminar. Então o comando C-x C-f executará, e encontrará o arquivo +que você escolheu. O minibuffer desaparece quando o comando C-x C-f e finalizado. -Em pouco tempo o contedo do arquivo aparece na tela, e voc poder -editar o contedo dele. Quando voc terminar de fazer suas alteraes +Em pouco tempo o conteúdo do arquivo aparece na tela, e você poderá +editar o conteúdo dele. Quando você terminar de fazer suas alterações permanentes digite o comando C-x C-s Salve o arquivo -Isso copia o texto do Emacs para o arquivo. A primeira vez que voc +Isso copia o texto do Emacs para o arquivo. A primeira vez que você fizer isso, o Emacs vai renomear o arquivo original para um novo nome -para que voc no o perca. O nome novo e feito adicionando "~" no fim do +para que você não o perca. O nome novo e feito adicionando "~" no fim do nome original do arquivo. -Quando o salvamento for concludo, Emacs imprimir o nome do arquivo -escrito. Voc deve salvar o contedo do seu arquivo regularmente, para -que voc no perca muito trabalho caso o sistema caia por um algum +Quando o salvamento for concluído, Emacs imprimirá o nome do arquivo +escrito. Você deve salvar o conteúdo do seu arquivo regularmente, para +que você não perca muito trabalho caso o sistema caia por um algum motivo. ->> Digite C-x C-s, salvar a cpia do seu tutorial. - Isso imprimir "Wrote ...TUTORIAL.pt_BR" no fim da tela. +>> Digite C-x C-s, salvará a cópia do seu tutorial. + Isso imprimirá "Wrote ...TUTORIAL.pt_BR" no fim da tela. -Voc pode encontrar um arquivo j existente, para v-lo ou edit-lo. Voc -tambm pode encontrar um arquivo que ainda no existe. Essa a maneira -de criar um arquivo com o Emacs: encontre o arquivo, que iniciar -vazio, ento comee a inserir o texto para o arquivo. Quando voc pedir -para "salvar" o arquivo, o Emacs perguntar se voc realmente quer -criar o arquivo com o texto que voc acabou de inserir. De agora em -diante, voc pode considerar que esta editando um arquivo j existente. +Você pode encontrar um arquivo já existente, para vê-lo ou editá-lo. Você +também pode encontrar um arquivo que ainda não existe. Essa é a maneira +de criar um arquivo com o Emacs: encontre o arquivo, que iniciará +vazio, então começe a inserir o texto para o arquivo. Quando você pedir +para "salvar" o arquivo, o Emacs perguntará se você realmente quer +criar o arquivo com o texto que você acabou de inserir. De agora em +diante, você pode considerar que esta editando um arquivo já existente. * BUFFERS --------- -Se voc encontrar um segundo arquivo com C-x C-f, o primeiro continuara -dentro do Emacs. Voc pode voltar para ele encontrando-o novamente com -C-x C-f. Dessa maneira voc pode ter um grande numero de arquivos dentro +Se você encontrar um segundo arquivo com C-x C-f, o primeiro continuara +dentro do Emacs. Você pode voltar para ele encontrando-o novamente com +C-x C-f. Dessa maneira você pode ter um grande numero de arquivos dentro do Emacs. >> Crie um arquivo chamado "foo" digitando C-x C-f foo . @@ -573,37 +573,37 @@ O Emacs guarda cada texto de um arquivo em um objeto chamado "buffer". Encontrar um arquivo cria um novo buffer dentro do Emacs. Para -ver uma lista dos buffers que existem no servio do seu Emacs, digite +ver uma lista dos buffers que existem no serviço do seu Emacs, digite C-x C-b Lista os buffers >> Tente C-x C-b agora. -Veja como cada buffer tem um nome, e ele tambm pode ter um nome de -arquivo para o contedo de arquivo que ele armazena. Alguns buffers no +Veja como cada buffer tem um nome, e ele também pode ter um nome de +arquivo para o conteúdo de arquivo que ele armazena. Alguns buffers não correspondem a arquivos. Por exemplo, o buffer chamado "*Buffer List*" -no tem nenhum arquivo. Esse o buffer que contem a lista de buffers -que foi feito com C-x C-b. QUALQUER texto que voc ver numa janela do +não tem nenhum arquivo. Esse é o buffer que contem a lista de buffers +que foi feito com C-x C-b. QUALQUER texto que você ver numa janela do Emacs e sempre parte de algum buffer. >> Digite C-x 1 para sair da lista dos buffers. -Se voc fizer mudanas no texto de um arquivo, ento encontrar um novo -arquivo, isso no salva o contedo do primeiro arquivo. As mudanas -continuam dentro do Emacs, nos buffers de arquivo. A criao ou edio -do buffer do segundo arquivo no tem nenhum efeito no buffer do primeiro -arquivo. Isso muito til, mas tambm significa que voc precisa de uma +Se você fizer mudanças no texto de um arquivo, então encontrar um novo +arquivo, isso não salva o conteúdo do primeiro arquivo. As mudanças +continuam dentro do Emacs, nos buffers de arquivo. A criação ou edição +do buffer do segundo arquivo não tem nenhum efeito no buffer do primeiro +arquivo. Isso é muito útil, mas também significa que você precisa de uma maneira conveniente de salvar o buffer do primeiro arquivo. Seria -inconveniente ter que voltar para ele com C-x C-f para salv-lo com C-x +inconveniente ter que voltar para ele com C-x C-f para salvá-lo com C-x C-s. Por isso temos C-x s Salve alguns buffers -C-x s pergunta a voc sobre cada buffer que contem modificao e voc -no salvou. Ele te pergunta, para cada buffer, se voc quer salvar. +C-x s pergunta a você sobre cada buffer que contem modificação e você +não salvou. Ele te pergunta, para cada buffer, se você quer salvar. ->> Insira uma linha de texto, ento digite C-x s. - Isso deve te perguntar se voc quer salvar o buffer chamado +>> Insira uma linha de texto, então digite C-x s. + Isso deve te perguntar se você quer salvar o buffer chamado TUTORIAL.pt_BR. Responda sim para a pergunta digitando "y". @@ -613,39 +613,39 @@ Existem mais, muito mais comandos que o Emacs poderia possivelmente ser colocado em todos os control e caracteres meta. O Emacs faz isso com o -comando X (estender). Que vem em duas verses: +comando X (estender). Que vem em duas versões: C-x Extensor de caractere. Seguido por um caractere. M-x Extensor de nome de comando. Seguido por um longo nome. -Esses comandos que so geralmente teis mas pouco usados que os comandos -que voc j aprendeu. Voc j viu dois deles: os comandos de arquivos +Esses comandos que são geralmente úteis mas pouco usados que os comandos +que você já aprendeu. Você já viu dois deles: os comandos de arquivos C-x C-f para Encontrar e C-x C-s para Salvar. Outro exemplo de um -comando para finalizar a sesso do Emacs - esse o comando C-x C-c (No -se preocupe em perder as mudanas que voc fez; C-x C-c oferece salvar +comando para finalizar a sessão do Emacs - esse é o comando C-x C-c (Não +se preocupe em perder as mudanças que você fez; C-x C-c oferece salvar cada arquivo modificado antes de matar o Emacs.). -C-z o comando para sair do Emacs *temporariamente* - ento voc pode -voltar para a mesma seo do Emacs depois. +C-z é o comando para sair do Emacs *temporariamente* - então você pode +voltar para a mesma seção do Emacs depois. Em sistemas que permitem isso, C-z "suspende" o Emacs; isso e, retorna -ao shell mas no destri o Emacs. Nos shells mais comum, voc pode +ao shell mas não destrói o Emacs. Nos shells mais comum, você pode resumir o Emacs com o comando 'fg' ou com '%emacs'. -Nos sistemas que no implementam suspenso, C-z cria um subshell rodando -sobre o Emacs para dar a voc a chance de rodar outros programas e -retornar ao Emacs depois; isso no "sai" verdadeiramente do Emacs. Nesse -caso, o comando shell 'exit' o comando usual para voltar ao Emacs do +Nos sistemas que não implementam suspensão, C-z cria um subshell rodando +sobre o Emacs para dar a você a chance de rodar outros programas e +retornar ao Emacs depois; isso não "sai" verdadeiramente do Emacs. Nesse +caso, o comando shell 'exit' é o comando usual para voltar ao Emacs do subshell. -A hora de usar o C-x C-c quando voc esta prestes a sair do sistema -operacional. tambm a maneira correta de sair do Emacs quando chamado -atravs de um cliente de e-mail ou outros utilitrios, porque eles no -controlam a suspenso do Emacs. Em outras circunstncias, se voc no -estiver saindo do sistema operacional, melhor suspender o Emacs com -C-z ao invs de sair do Emacs. +A hora de usar o C-x C-c é quando você esta prestes a sair do sistema +operacional. É também a maneira correta de sair do Emacs quando chamado +através de um cliente de e-mail ou outros utilitários, porque eles não +controlam a suspensão do Emacs. Em outras circunstâncias, se você não +estiver saindo do sistema operacional, é melhor suspender o Emacs com +C-z ao invés de sair do Emacs. -Existem diversos comando C-x. Aqui esta uma lista dos que voc aprendeu: +Existem diversos comando C-x. Aqui esta uma lista dos que você aprendeu: C-x C-f Encontrar arquivo. C-x C-s Salvar arquivo. @@ -654,157 +654,157 @@ C-x 1 Remover todas menos a janela atual. C-x u Desfazer. -O extensor de nome de comando usado menos ainda, ou comandos que so -usados apenas em alguns modos. Um exemplo o comando replace-string, -que globalmente troca uma string por outra. Quando voc digita M-x, o -Emacs te pergunta no rodap da tela M-x e voc deve digitar o nome do +O extensor de nome de comando é usado menos ainda, ou comandos que são +usados apenas em alguns modos. Um exemplo é o comando replace-string, +que globalmente troca uma string por outra. Quando você digita M-x, o +Emacs te pergunta no rodapé da tela M-x e você deve digitar o nome do comando; nesse caso, "replace-string". Apenas digite "repl s" e o -Emacs completar o nome. ( a tecla Tab, usualmente encontrando +Emacs completará o nome. ( é a tecla Tab, usualmente encontrando abaixo do CapsLock ou Shift bem na extremidade do teclado.). Termine o comando com . O comando replace-string requer dois argumentos - a string para ser -trocada, e a string que a substituir. Voc precisa terminar cada +trocada, e a string que a substituirá. Você precisa terminar cada argumento com . >> Mova o cursor para a linha branca duas linhas abaixo dessa. - Digite ento M-x repl smudoualterado. - - Note como essa linha mudou: voc substituiu a palavra m-u-d-o-u por - "alterado" quando ocorreu, apos a posio inicial do cursor. - - -* SALVAMENTO AUTOMTICO + Digite então M-x repl smudoualterado. + + Note como essa linha mudou: você substituiu a palavra m-u-d-o-u por + "alterado" quando ocorreu, apos a posição inicial do cursor. + + +* SALVAMENTO AUTOMÁTICO ----------------------- -Quando voc fizer mudanas em um arquivo, mas voc ainda no tiver +Quando você fizer mudanças em um arquivo, mas você ainda não tiver salvo, elas podem ser perdidas se o seu computador der algum problema. -Para proteger voc disso, o Emacs periodicamente escreve um arquivo "auto -salvo" para cada arquivo que voc estiver editando. O nome do arquivo +Para proteger você disso, o Emacs periodicamente escreve um arquivo "auto +salvo" para cada arquivo que você estiver editando. O nome do arquivo auto salvo tem um # no inicio e no fim; por exemplo, se o seu arquivo -tiver o nome "ola.c", o nome do arquivo auto salvo dele ser -"#ola.c#". Quando voc salvar o arquivo da maneira normal, o Emacs -remover os arquivos auto salvos. +tiver o nome "ola.c", o nome do arquivo auto salvo dele será +"#ola.c#". Quando você salvar o arquivo da maneira normal, o Emacs +removerá os arquivos auto salvos. -Se o computador der problema, voc pode recuperar suas modificaes auto -salvas abrindo o arquivo normalmente (o arquivo que voc estava -editando, no o arquivo auto salvo) e ento digitar M-x recover -file. Quando for pedida a confirmao, digite yes +Se o computador der problema, você pode recuperar suas modificações auto +salvas abrindo o arquivo normalmente (o arquivo que você estava +editando, não o arquivo auto salvo) e então digitar M-x recover +file. Quando for pedida a confirmação, digite yes para ir em frente e recuperar os dados auto salvos. -* REA DE SADA (ECHO AREA) +* ÁREA DE SAÍDA (ECHO AREA) --------------------------- -Se o Emacs ver que voc esta digitando comandos multi-caractere -lentamente, ele os mostrar para voc no fim da tela numa rea chamada -rea de Sada ou Echo Area. A rea de sada contem a linha de rodap da +Se o Emacs ver que você esta digitando comandos multi-caractere +lentamente, ele os mostrará para você no fim da tela numa área chamada +Área de Saída ou Echo Area. A área de saída contem a linha de rodapé da tela. * MODE LINE ----------- -A linha imediatamente acima da rea de sada chamada de "mode line". O +A linha imediatamente acima da área de saída é chamada de "mode line". O mode line diz algo algo mais ou menos assim: --:** TUTORIAL.pt_BR (Fundamental)--L670--58%---------------- -Essa linha da informaes teis sobre o status do Emacs e o texto que -voc esta editando. +Essa linha da informações úteis sobre o status do Emacs e o texto que +você esta editando. -Voc j sabe o que o nome do arquivo significa -- o arquivo que voc -encontrou. -NN%-- indica sua posio no arquivo texto; significa que NN +Você já sabe o que o nome do arquivo significa -- é o arquivo que você +encontrou. -NN%-- indica sua posição no arquivo texto; significa que NN porcento do texto esta acima do topo da tela. Se o topo do arquivo -estiver na tela, ele mostrar --Top-- ao invs de --00%--. Se o rodap do -texto estiver na tela, ele mostrar --Bot--. Se voc estiver olhando um -texto muito pequeno que cabe todo na tela, o mode line mostrar +estiver na tela, ele mostrará --Top-- ao invés de --00%--. Se o rodapé do +texto estiver na tela, ele mostrará --Bot--. Se você estiver olhando um +texto muito pequeno que cabe todo na tela, o mode line mostrará --All--. -O L so dgitos e indicam a posio de uma outra maneira: eles mostram a +O L são dígitos e indicam a posição de uma outra maneira: eles mostram a linha corrente do ponto. -Os asteriscos prximo ao inicio significam que voc fez mudanas no -texto. Logo aps voc visitar um arquivo ou salvar um arquivo, essa -parte do mode line no mostrar asteriscos, apenas traos. - -A parte do mode line dentro do parnteses lhe diz quais modos voc esta -utilizando. O modo padro o Fundamental que o que voc esta -utilizando agora. um exemplo de um "modo majoritrio". - -O Emacs tem diversos diferentes modos majoritrios. Alguns deles so -para edio de diferentes linguagens de programao e/ou tipos de texto, -como modo Lisp, modo Texto, etc. Em qualquer momento um apenas um modo -majoritrio e ativo, e seu nome pode ser encontrado no mode line +Os asteriscos próximo ao inicio significam que você fez mudanças no +texto. Logo após você visitar um arquivo ou salvar um arquivo, essa +parte do mode line não mostrará asteriscos, apenas traços. + +A parte do mode line dentro do parênteses lhe diz quais modos você esta +utilizando. O modo padrão é o Fundamental que é o que você esta +utilizando agora. É um exemplo de um "modo majoritário". + +O Emacs tem diversos diferentes modos majoritários. Alguns deles são +para edição de diferentes linguagens de programação e/ou tipos de texto, +como modo Lisp, modo Texto, etc. Em qualquer momento um é apenas um modo +majoritário e ativo, e seu nome pode ser encontrado no mode line exatamente onde o "Fundamental" esta agora. -Cada modo majoritrio faz com que alguns comandos operem de modo -diferente. Por exemplo, existem comandos para criar comentrios nos -programas, e desde que cada linguagem de programao tem uma idia -diferente de como um comentrio deve ser, cada modo majoritrio tem que -inserir seus comentrios individualmente. Cada modo majoritrio o nome -de um comando estendido, e assim que voc pode mudar para determinado -modo. Por exemplo, M-x fundamental-mode o comando para trocar para o +Cada modo majoritário faz com que alguns comandos operem de modo +diferente. Por exemplo, existem comandos para criar comentários nos +programas, e desde que cada linguagem de programação tem uma idéia +diferente de como um comentário deve ser, cada modo majoritário tem que +inserir seus comentários individualmente. Cada modo majoritário é o nome +de um comando estendido, e é assim que você pode mudar para determinado +modo. Por exemplo, M-x fundamental-mode é o comando para trocar para o modo Fundamental. -Se voc vai editar texto em Portugus, como neste arquivo, voc pode +Se você vai editar texto em Português, como neste arquivo, você pode utilizar o modo Texto. >> Digite M-x text mode. -No se preocupe, nenhum dos comandos do Emacs que voc aprendeu -mudaro. Mas voc pode observar que o M-f e o M-b tratam os apstrofos +Não se preocupe, nenhum dos comandos do Emacs que você aprendeu +mudarão. Mas você pode observar que o M-f e o M-b tratam os apóstrofos como parte das palavras. Anteriormente, no modo Fundamental, M-f e M-b -trataram os apstrofos como separadores de palavras. +trataram os apóstrofos como separadores de palavras. -Modos majoritrios fazem usualmente modificaes como esta: a maioria -dos comandos fazem "a mesma coisa" em cada modo majoritrio, mas eles +Modos majoritários fazem usualmente modificações como esta: a maioria +dos comandos fazem "a mesma coisa" em cada modo majoritário, mas eles trabalham um pouquinho diferente. -Para ver a documentao do seu modo majoritrio, digite C-h m. +Para ver a documentação do seu modo majoritário, digite C-h m. ->> Utilize C-u C-v uma ou mais para trazer essa linha prxima ao topo da +>> Utilize C-u C-v uma ou mais para trazer essa linha próxima ao topo da tela. >> Digite C-h m, para ver como o modo texto difere do modo Fundamental. ->> Digite C-x 1 para remover a documentao da tela. - -Modos majoritrios so chamados de majoritrios porque tambm existem -modos minoritrios. Modos minoritrios no so alternativos aos modos -majoritrios, apenas uma modificao minoritria deles. Cada modo -minoritrio pode ser ligado ou desligado por ele mesmo, independente de -todos os outros modos minoritrios, independente do modo -majoritrio. Ento voc pode no utilizar modos minoritrios, ou um modo -minoritrio, ou qualquer combinao de modos minoritrios. - -Um modo minoritrio que bastante til, especialmente para editar texto -em Portugus, o modo Auto Fill. Quando ele esta ligado, o Emacs quebra -a linha entre as palavras automaticamente quando voc inserir um texto e +>> Digite C-x 1 para remover a documentação da tela. + +Modos majoritários são chamados de majoritários porque também existem +modos minoritários. Modos minoritários não são alternativos aos modos +majoritários, apenas uma modificação minoritária deles. Cada modo +minoritário pode ser ligado ou desligado por ele mesmo, independente de +todos os outros modos minoritários, é independente do modo +majoritário. Então você pode não utilizar modos minoritários, ou um modo +minoritário, ou qualquer combinação de modos minoritários. + +Um modo minoritário que é bastante útil, especialmente para editar texto +em Português, é o modo Auto Fill. Quando ele esta ligado, o Emacs quebra +a linha entre as palavras automaticamente quando você inserir um texto e criar uma linha muito comprida. -Voc pode ligar o modo Auto Fill fazendo M-x auto fill -mode. Quando o modo estiver ligado, voc pode deslig-lo +Você pode ligar o modo Auto Fill fazendo M-x auto fill +mode. Quando o modo estiver ligado, você pode desligá-lo novamente fazendo M-x auto fill mode. Se o modo estiver desligado, esse comando o liga, e se ele estiver ligado, este comando o desligara. Nos dizemos que o comando inverte seu status. ->> Digite M-x auto fill mode agora. Ento insira uma linha de - "asdf " diversas vezes ate que voc veja dividir em duas linhas. Voc - precisa colocar espaos entre as palavras porque o modo Auto Fill - quebra apenas nos espaos. +>> Digite M-x auto fill mode agora. Então insira uma linha de + "asdf " diversas vezes ate que você veja dividir em duas linhas. Você + precisa colocar espaços entre as palavras porque o modo Auto Fill + quebra apenas nos espaços. -A margem usualmente definida com 70 caracteres, mas voc pode -modific-la com o comando C-x f. Voc deve dar a margem que voc quer -como um argumento numrico. +A margem é usualmente definida com 70 caracteres, mas você pode +modificá-la com o comando C-x f. Você deve dar a margem que você quer +como um argumento numérico. >> Digite C-x f com um argumento de 20. (C-u 20 C-x f). - Ento digite algum texto e veja o Emacs encher linhas com ate 20 - caracteres. Ento, volte a definir a margem para 70 utilizando C-x f. - -Se voc fizer uma mudana no meio de um pargrafo, o modo Auto Fill no -re-preencher para voc. Para re-preencher o pargrafo, digite M-q -(Meta-q) com o cursor dentro do pargrafo. - ->> Mova o cursor dentro do pargrafo anterior e digite M-q. + Então digite algum texto e veja o Emacs encher linhas com ate 20 + caracteres. Então, volte a definir a margem para 70 utilizando C-x f. + +Se você fizer uma mudança no meio de um parágrafo, o modo Auto Fill não +re-preencherá para você. Para re-preencher o parágrafo, digite M-q +(Meta-q) com o cursor dentro do parágrafo. + +>> Mova o cursor dentro do parágrafo anterior e digite M-q. * PESQUISANDO @@ -813,116 +813,116 @@ O Emacs pode fazer pesquisas por strings (esses sao grupos de caracteres ligados ou palavras) tanto para frente do texto ou para traz. Pesquisar por uma string e um comando de movimento do cursor; ele move o cursor -para o prximo lugar onde a string aparece. +para o próximo lugar onde a string aparece. -O comando de pesquisa do Emacs diferente dos comandos de pesquisa da -maioria dos editores, porque uma pesquisa "incremental". Isso -significa que a pesquisa acontece enquanto voc digita uma string para +O comando de pesquisa do Emacs é diferente dos comandos de pesquisa da +maioria dos editores, porque é uma pesquisa "incremental". Isso +significa que a pesquisa acontece enquanto você digita uma string para pesquisar. -O comando para iniciar a pesquisa C-s para pesquisa para frente ou C-r -para pesquisa inversa. MAS ESPERE! No tente fazer agora. +O comando para iniciar a pesquisa é C-s para pesquisa para frente ou C-r +para pesquisa inversa. MAS ESPERE! Não tente fazer agora. -Quando voc digitar C-s voc percebera que uma string "I-search" -aparecer como prompt na rea de sada. Isso diz para voc que o Emacs -esta no que chamamos de pesquisa incremental esperando que voc digite o -que voc quer procurar. termina a pesquisa. +Quando você digitar C-s você percebera que uma string "I-search" +aparecerá como prompt na área de saída. Isso diz para você que o Emacs +esta no que chamamos de pesquisa incremental esperando que você digite o +que você quer procurar. termina a pesquisa. >> Agora digite C-s para iniciar a pesquisa. DEVAGAR, uma letra por vez, - digite o caractere 'cursor', pausando cada vez que voc digitar um - caractere, perceba o que acontece com o cursor. Agora que voc + digite o caractere 'cursor', pausando cada vez que você digitar um + caractere, perceba o que acontece com o cursor. Agora que você pesquisou por "cursor", uma vez. ->> Digite C-s novamente, para pesquisa a prxima ocorrncia de "cursor". +>> Digite C-s novamente, para pesquisa a próxima ocorrência de "cursor". >> Agora digite quatro vezes e veja como o cursor move. >> Digite para terminar a pesquisa. -Voc viu o que aconteceu? O Emacs, em uma pesquisa incremental, tenta ir -para a ocorrncia que voc digitou ate o momento. Para ir para prxima -ocorrncia de 'cursor' apenas digite C-s novamente. Se nenhuma -ocorrncia existir, o Emacs bipa e te diz que a pesquisa atual -falhou. C-g tambm termina a pesquisa. +Você viu o que aconteceu? O Emacs, em uma pesquisa incremental, tenta ir +para a ocorrência que você digitou ate o momento. Para ir para próxima +ocorrência de 'cursor' apenas digite C-s novamente. Se nenhuma +ocorrência existir, o Emacs bipa e te diz que a pesquisa atual +falhou. C-g também termina a pesquisa. -NOTA: Em alguns sistemas, digitar C-s trava a tela e voc no ver a -sada do Emacs. Isso indica que um "recurso" do sistema operacional +NOTA: Em alguns sistemas, digitar C-s trava a tela e você não verá a +saída do Emacs. Isso indica que um "recurso" do sistema operacional chamado "controle de fluxo" (flow control) esta interceptando o C-s e -no deixando que passe pelo Emacs. Para destravar a tela, digite -C-q. Ento, leia na seo "Spontaneous Entry to Incremental Search" no +não deixando que passe pelo Emacs. Para destravar a tela, digite +C-q. Então, leia na seção "Spontaneous Entry to Incremental Search" no manual do Emacs para uma dica de como lhe dar com esse "recurso". -Se voc estiver no meio de uma pesquisa incremental e digitar , -voc perceber que o ltimo caractere da pesquisa ser apagado e a -pesquisa voltar para o ltimo lugar da pesquisa. Por exemplo, imagine -que voc tenha digitado "c", para pesquisar a primeira ocorrncia de -"c". Agora se voc digitar "u", o cursor mover para a primeira -ocorrncia de "cu". Agora digite . Isso apagar o "u" da -string de pesquisa, e o cursor mover de volta para a primeira -ocorrncia de "c". - -Se voc estiver no meio de uma pesquisa e digitar um caractere control -ou meta (com algumas excees--caracteres que so especiais em uma -pesquisa, como C-s e C-r), a pesquisa terminada. - -O C-s inicia uma pesquisa que procura por qualquer ocorrncia da string -de pesquisa APS a posio corrente do cursor. Se voc quiser pesquisar -por alguma coisa anterior no texto, digite C-r ao invs. Tudo que nos -dissemos sobre C-s tambm implica para C-r, tirando a direo da -pesquisa que reversa. - - -* MLTIPLAS JANELAS +Se você estiver no meio de uma pesquisa incremental e digitar , +você perceberá que o último caractere da pesquisa será apagado e a +pesquisa voltará para o último lugar da pesquisa. Por exemplo, imagine +que você tenha digitado "c", para pesquisar a primeira ocorrência de +"c". Agora se você digitar "u", o cursor moverá para a primeira +ocorrência de "cu". Agora digite . Isso apagará o "u" da +string de pesquisa, e o cursor moverá de volta para a primeira +ocorrência de "c". + +Se você estiver no meio de uma pesquisa e digitar um caractere control +ou meta (com algumas exceções--caracteres que são especiais em uma +pesquisa, como C-s e C-r), a pesquisa é terminada. + +O C-s inicia uma pesquisa que procura por qualquer ocorrência da string +de pesquisa APÓS a posição corrente do cursor. Se você quiser pesquisar +por alguma coisa anterior no texto, digite C-r ao invés. Tudo que nos +dissemos sobre C-s também implica para C-r, tirando a direção da +pesquisa que é reversa. + + +* MÚLTIPLAS JANELAS ------------------- -Um dos recursos mais interessantes do Emacs que voc pode mostrar mais +Um dos recursos mais interessantes do Emacs é que você pode mostrar mais de uma janela na tela ao mesmo tempo. ->> Mova o cursor para essa linha e digite C-u 0 C-l (isso control-L, - no control-1). +>> Mova o cursor para essa linha e digite C-u 0 C-l (isso é control-L, + não control-1). >> Agora digite C-x 2 que vai dividir a tela em duas janelas. - As duas janelas vo mostrar esse tutorial. O cursor fica na janela + As duas janelas vão mostrar esse tutorial. O cursor fica na janela do topo. >> Digite C-M-v para rolar para o fim da janela. - (Se voc no tiver uma tecla Meta de verdade, digite ESC C-v.). + (Se você não tiver uma tecla Meta de verdade, digite ESC C-v.). ->> Digite C-x o ("o" para "outra") para mover o cursor para o rodap +>> Digite C-x o ("o" para "outra") para mover o cursor para o rodapé da janela. ->> Use C-v e M-v no rodap da janela para rod-la. - Continue lendo essas direes na janela do topo. +>> Use C-v e M-v no rodapé da janela para rodá-la. + Continue lendo essas direções na janela do topo. >> Digite C-x o novamente para mover o cursor de volta para a janela do topo. O cursor na janela do topo esta exatamente como estava antes. -Voc pode continuar usando C-x o para alternar entre as janelas. Cada -janela tem sua prpria posio de cursor, mas apenas uma janela mostra o -cursor. Todos os comandos mais comuns de edio aplicam para a janela +Você pode continuar usando C-x o para alternar entre as janelas. Cada +janela tem sua própria posição de cursor, mas apenas uma janela mostra o +cursor. Todos os comandos mais comuns de edição aplicam para a janela que o cursor esta. Chamamos isso de "janela selecionada". -O comando C-M-v muito til para quando voc estiver editando o texto -em uma janela e utilizando a outra janela para referencia. Voc pode -manter o cursor sempre na janela que voc estiver editando, e avanar -pela outra janela seqencialmente utilizando C-M-v. - -C-M-v um exemplo de um caractere CONTROL-META. Se voc tiver uma tecla -META real, voc pode digitar C-M-v segurando ambos CONTROL e META -enquanto digitar v. No importa se CONTROL ou META "vem primeiro," -porque ambas as teclas agem modificando o caractere que voc digita. - -Se voc no tiver um tecla META real, voc pode utilizar ESC ao invs, a -ordem no importa: voc precisa digitar ESC seguido por Control-v, -porque Control-ESC v no funcionar. Isso porque ESC um caractere -com seu prprio direito, no uma tecla de modificao. - ->> Digite C-x 1 (na janela do topo) para fugir da janela do rodap. - -(Se voc tivesse digitado C-x 1 na janela do rodap, voc fugiria da +O comando C-M-v é muito útil para quando você estiver editando o texto +em uma janela e utilizando a outra janela para referencia. Você pode +manter o cursor sempre na janela que você estiver editando, e avançar +pela outra janela seqüencialmente utilizando C-M-v. + +C-M-v é um exemplo de um caractere CONTROL-META. Se você tiver uma tecla +META real, você pode digitar C-M-v segurando ambos CONTROL e META +enquanto digitar v. Não importa se CONTROL ou META "vem primeiro," +porque ambas as teclas agem modificando o caractere que você digita. + +Se você não tiver um tecla META real, você pode utilizar ESC ao invés, a +ordem não importa: você precisa digitar ESC seguido por Control-v, +porque Control-ESC v não funcionará. Isso porque ESC é um caractere +com seu próprio direito, não é uma tecla de modificação. + +>> Digite C-x 1 (na janela do topo) para fugir da janela do rodapé. + +(Se você tivesse digitado C-x 1 na janela do rodapé, você fugiria da janela do topo. Pense neste comando como "Mantenha apenas uma janela--a janela que estou dentro.") -Voc no precisa mostrar o mesmo buffer nas duas janelas. Se voc +Você não precisa mostrar o mesmo buffer nas duas janelas. Se você utilizar C-x C-f para encontrar um arquivo em outra janela, a outra -janela no mudara. Voc pode encontrar um arquivo em cada janela +janela não mudara. Você pode encontrar um arquivo em cada janela independentemente. Aqui esta uma maneira de utilizar duas janelas para mostrar coisas @@ -930,103 +930,103 @@ >> Digite C-x 4 C-f seguido pelo nome de um dos seus arquivos. Termine com . Veja o arquivo especificado aparece na janela - do rodap. O cursor ir para l, tambm. + do rodapé. O cursor irá para lá, também. >> Digite C-x o para voltar a janela do topo, e C-x1 para remover a - janela de rodap. - - -* NVEIS RECURSIVOS DE EDIO + janela de rodapé. + + +* NÍVEIS RECURSIVOS DE EDIÇÃO ----------------------------- -Algumas vezes voc entrar no que chamamos de "nvel de edio -recursiva". Isso indicado por colchetes no mode line, envolvendo os -parnteses em volta do nome do modo majoritrio. Por exemplo, voc pode -ver [(Fundamental)] ao invs de (Fundamental). +Algumas vezes você entrará no que chamamos de "nível de edição +recursiva". Isso é indicado por colchetes no mode line, envolvendo os +parênteses em volta do nome do modo majoritário. Por exemplo, você pode +ver [(Fundamental)] ao invés de (Fundamental). -Para sair desses nveis recorrveis de edio, digite ESC ESC ESC. Isso -e um comando de todos os propsitos "saia". Voc pode tambm utilizar +Para sair desses níveis recorríveis de edição, digite ESC ESC ESC. Isso +e um comando de todos os propósitos "saia". Você pode também utilizar para eliminar janelas extras, e sair de um minibuffer. ->> Digite M-x para entrar no minibuffer; ento digite ESC ESC ESC para +>> Digite M-x para entrar no minibuffer; então digite ESC ESC ESC para sair. -Voc no pode utilizar C-g para sair de um nvel de edio -recursiva. Isso porque o C-g utilizado para cancelar comandos e -argumentos COM o nvel de edio recursiva. +Você não pode utilizar C-g para sair de um nível de edição +recursiva. Isso porque o C-g é utilizado para cancelar comandos e +argumentos COM o nível de edição recursiva. * CONSEGUINDO MAIS AJUDA ------------------------ -Neste tutorial nos tentamos suprimir informaes suficientes para que -voc comece a utilizar o Emacs. Existe tanto disponvel sobre Emacs que -seria impossvel explicar tudo aqui. De qualquer maneira, voc pode +Neste tutorial nos tentamos suprimir informações suficientes para que +você comece a utilizar o Emacs. Existe tanto disponível sobre Emacs que +seria impossível explicar tudo aqui. De qualquer maneira, você pode querer aprender mais sobre Emacs mesmo porque ele tem muitos outros -recursos teis. O Emacs proporciona comandos para leitura de -documentao sobre comandos do Emacs. Esses comandos de "ajuda" iniciam -com o caractere Control-h, que chamado de "o caractere de ajuda". +recursos úteis. O Emacs proporciona comandos para leitura de +documentação sobre comandos do Emacs. Esses comandos de "ajuda" iniciam +com o caractere Control-h, que é chamado de "o caractere de ajuda". -Para utilizar os recursos de ajuda, digite o caractere C-h, e ento um -caractere dizendo que tipo de ajuda voc quer. Se voc REALMENTE estiver -perdido, digite C-h ? e o Emacs lhe dir que tipo de ajuda ele pode -lhe dar. Se voc digitar C-h e decidir que voc no quer nenhuma ajuda, +Para utilizar os recursos de ajuda, digite o caractere C-h, e então um +caractere dizendo que tipo de ajuda você quer. Se você REALMENTE estiver +perdido, digite C-h ? e o Emacs lhe dirá que tipo de ajuda ele pode +lhe dar. Se você digitar C-h e decidir que você não quer nenhuma ajuda, apenas digite C-g para cancelar. -(Alguns sistemas mudam o significado do caractere C-h. Eles no deveriam -fazer isso para todos os usurios, ento voc deve reclamar com o -administrador do sistema. Enquanto isso, se C-h no mostrar a mensagem -sobre ajuda no rodap da tela, tente digitar a tecla F1 ou M-x help +(Alguns sistemas mudam o significado do caractere C-h. Eles não deveriam +fazer isso para todos os usuários, então você deve reclamar com o +administrador do sistema. Enquanto isso, se C-h não mostrar a mensagem +sobre ajuda no rodapé da tela, tente digitar a tecla F1 ou M-x help .) -O recurso de ajuda mais bsico o C-h c. Digite C-h, e o caractere c, -um comando de caractere ou seqncia; ento o Emacs mostrar uma breve -descrio do comando. +O recurso de ajuda mais básico é o C-h c. Digite C-h, e o caractere c, é +um comando de caractere ou seqüência; então o Emacs mostrará uma breve +descrição do comando. >> Digite C-h c C-p A mensagem deve ser algo assim C-p roda o comando linha-anterior -Isso diz a voc "o nome da funo". Nome de funes so utilizados +Isso diz a você "o nome da função". Nome de funções são utilizados basicamente para personalizar o estender o Emacs. Mas desde que nomes de -funes so utilizados para indicar que o que o comando faz, eles podem -servir tambm como uma breve documentao--suficiente para lembrar voc -os comandos que voc j aprendeu. - -Comandos multi-caractere como C-x C-s e (se voc no tiver a tecla META -ou EDIT ou ALT) v tambm permitido depois de C-h c. - -Para ter mais informao sobre um comando, utilize C-h k ao invs de C-h +funções são utilizados para indicar que o que o comando faz, eles podem +servir também como uma breve documentação--suficiente para lembrar você +os comandos que você já aprendeu. + +Comandos multi-caractere como C-x C-s e (se você não tiver a tecla META +ou EDIT ou ALT) v é também permitido depois de C-h c. + +Para ter mais informação sobre um comando, utilize C-h k ao invés de C-h c. >> Digite C-h k C-p. -Isso mostra a documentao da funo, assim como seu nome, em uma janela -do Emacs. Quando voc terminar de ler a sada, digite C-x 1 para sair da -sada do texto de ajuda. Voc no precisa fazer isso imediatamente -apos. Voc pode fazer alguma edio enquanto utilizando como referencia -o texto de ajuda, e ento digite C-x 1. - -Aqui esto algumas outras opes teis do comando C-h: - - C-h f Descreve a funo. Digite o nome da funo. +Isso mostra a documentação da função, assim como seu nome, em uma janela +do Emacs. Quando você terminar de ler a saída, digite C-x 1 para sair da +saída do texto de ajuda. Você não precisa fazer isso imediatamente +apos. Você pode fazer alguma edição enquanto utilizando como referencia +o texto de ajuda, e então digite C-x 1. + +Aqui estão algumas outras opções úteis do comando C-h: + + C-h f Descreve a função. Digite o nome da função. >> Tente digitar C-h f previous-line - Isso imprimir toda informao que o Emacs tem sobre a funo que + Isso imprimirá toda informação que o Emacs tem sobre a função que implementa o comando C-p. C-h a Comando Apropos. Digite uma palavra chave e o Emacs - listar todos os comandos que o nome contem essa + listará todos os comandos que o nome contem essa palavra. Esses comandos podem ser chamados com Meta-x. Para alguns comandos, o comando Apropos - tambm listar um ou dois caracteres de seqncia que + também listará um ou dois caracteres de seqüência que roda o mesmo comando. >> Digite C-h a file. Isso mostra em uma outra janela a lista de todos os comandos M-x com -"arquivo" em seus nomes. Voc ver comandos-caractere como C-x C-f +"arquivo" em seus nomes. Você verá comandos-caractere como C-x C-f listados ao lado do comando correspondente assim como o find-file. >> Digite C-M-v para rolar a janela de ajuda. Faca isso algumas vezes. @@ -1034,47 +1034,46 @@ >> Digite C-x 1 para remover a janela de ajuda. -* CONCLUSO +* CONCLUSÃO ----------- Lembre, para sair permanentemente do Emacs utilize C-x C-c. Para sair -para um shell temporariamente, para que voc possa voltar ao Emacs mais +para um shell temporariamente, para que você possa voltar ao Emacs mais tarde, utilize C-z. -Esse tutorial foi feito para ser entendvel para todos os novos -usurios, ento se voc encontrou algo que parece no estar claro, no +Esse tutorial foi feito para ser entendível para todos os novos +usuários, então se você encontrou algo que parece não estar claro, não sente e se culpe - reclame! -* CPIA +* CÓPIA ------- Esse tutorial descende de uma longa linha de tutoriais do Emacs iniciando com um escrito por Stuart Cracraft para o Emacs original. -Essa verso do tutorial foi originalmente traduzida por Marcelo Toledo +Essa versão do tutorial foi originalmente traduzida por Marcelo Toledo e como o GNU Emacs, tem um copyright, e vem -com uma permisso de distribuio de cpias nas seguintes condies: +com uma permissão de distribuição de cópias nas seguintes condições: Copyright (C) 2004-2013 Free Software Foundation, Inc. - Permisso garantida a qualquer um para fazer ou distribuir cpias + Permissão é garantida a qualquer um para fazer ou distribuir cópias integrais deste documento como recebido, em qualquer meio, deixando - disponvel e preservados o aviso de copyright e o aviso de permisso, - e o distribuidor garante que a permisso para distribuies + disponível e preservados o aviso de copyright e o aviso de permissão, + e o distribuidor garante que a permissão para distribuições posteriores permitam o mesmo que esta nota. - Permisso garantida para distribuir verses modificadas deste - documento, ou partes dele, sobre as condies acima, sempre que elas - tenham uma nota visvel de quem foi o ltimo a alter-lo. + Permissão garantida para distribuir versões modificadas deste + documento, ou partes dele, sobre as condições acima, sempre que elas + tenham uma nota visível de quem foi o último a alterá-lo. -As condies para copiar o Emacs especificamente so mais complexas, mas -no mesmo esprito. Por favor, leia o arquivo COPYING e d cpias do GNU +As condições para copiar o Emacs especificamente são mais complexas, mas +no mesmo espírito. Por favor, leia o arquivo COPYING e dê cópias do GNU Emacs para seus amigos. Ajude a erradicar o obstrucionismo de software -("proprietrio") usando, escrevendo, e compartilhando software livre! +("proprietário") usando, escrevendo, e compartilhando software livre! ;;; Local Variables: -;;; coding: latin-1 +;;; coding: utf-8 ;;; sentence-end-double-space: nil ;;; End: - === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.ro' --- etc/tutorials/TUTORIAL.ro 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.ro 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,1083 +1,1083 @@ -Tutorialului de Emacs. A se citi sfritul pentru condiii. -Traducere din englez de Tudor Hulubei . -Mulumiri Aidei Hulubei pentru corecturi i sugestii. +Tutorialului de Emacs. A se citi sfârşitul pentru condiţii. +Traducere din engleză de Tudor Hulubei . +Mulţumiri Aidei Hulubei pentru corecturi şi sugestii. -Aceast versiune a fost produs plecnd de la versiunea n limba -englez, care este +Această versiune a fost produsă plecând de la versiunea în limba +engleză, care este Copyright (c) 1985, 2013 Free Software Foundation, Inc. -Citii acum versiunea romneasc a tutorialului de Emacs. - -Comenzile Emacs folosesc n general tasta CONTROL (uneori denumit -CTRL sau CTL) sau tasta META (uneori denumita EDIT sau ALT). n loc -s scriem META sau CONTROL de fiecare dat cnd vrem s prefixm un -caracter, vom folosi urmtoarele prescurtri: - - C- nseamn c inei apsat tasta CONTROL n timp ce tastai - caracterul . Astfel, C-f nseamn: inei apsat tasta - CONTROL i tastai f. - - M- nseamn c inei apsat tasta META, EDIT sau ALT n timp - ce tastai . Dac nu exist tasta META, EDIT sau ALT, - tastai , ridicai i apoi tastai caracterul . +Citiţi acum versiunea românească a tutorialului de Emacs. + +Comenzile Emacs folosesc în general tasta CONTROL (uneori denumită +CTRL sau CTL) sau tasta META (uneori denumita EDIT sau ALT). În loc +să scriem META sau CONTROL de fiecare dată când vrem să prefixăm un +caracter, vom folosi următoarele prescurtări: + + C- înseamnă că ţineţi apăsată tasta CONTROL în timp ce tastaţi + caracterul . Astfel, C-f înseamnă: ţineţi apăsată tasta + CONTROL şi tastaţi f. + + M- înseamnă că ţineţi apăsată tasta META, EDIT sau ALT în timp + ce tastaţi . Dacă nu există tasta META, EDIT sau ALT, + tastaţi , ridicaţi şi apoi tastaţi caracterul . Am notat cu tasta ESC. -Observaie important: pentru a termina sesiunea Emacs, tastai C-x -C-c. (Dou caractere.) Caracterele ">>" la marginea din stnga -reprezint instruciuni pentru a ncerca o comand. De exemplu: -<> ->> Acum tastai C-v (citirea urmtorului ecran) pentru a v muta la - urmtorul ecran. (Executai aceast comand acum, tinnd apsat - tasta CONTROL n timp ce tastai v). De acum nainte facei acest - lucru din nou, de fiecare dat cnd terminai de citit ecranul. - -De remarcat c exist o zon de suprapunere de dou linii cnd v -mutai de la un ecran la altul; avei astfel o oarecare continuitate -n citirea textului. - -Primul lucru pe care trebuie s-l stii este cum s v deplasai din -loc n loc n text. tii deja cum s v mutai la urmtorul ecran cu -C-v. Pentru a v deplasa napoi un ecran, tastai M-v (inei apsat -tasta META i tastai v, sau v dac nu avei o tast META, EDIT, +Observaţie importantă: pentru a termina sesiunea Emacs, tastaţi C-x +C-c. (Două caractere.) Caracterele ">>" la marginea din stânga +reprezintă instrucţiuni pentru a încerca o comandă. De exemplu: +<> +>> Acum tastaţi C-v (citirea următorului ecran) pentru a vă muta la + următorul ecran. (Executaţi această comandă acum, tinând apăsată + tasta CONTROL în timp ce tastaţi v). De acum înainte faceţi acest + lucru din nou, de fiecare dată când terminaţi de citit ecranul. + +De remarcat că există o zonă de suprapunere de două linii când vă +mutaţi de la un ecran la altul; aveţi astfel o oarecare continuitate +în citirea textului. + +Primul lucru pe care trebuie să-l stiţi este cum să vă deplasaţi din +loc în loc în text. Ştiţi deja cum să vă mutaţi la următorul ecran cu +C-v. Pentru a vă deplasa înapoi un ecran, tastaţi M-v (ţineţi apăsată +tasta META şi tastaţi v, sau v dacă nu aveţi o tastă META, EDIT, sau ALT). ->> ncercai s tastai M-v i apoi C-v de cteva ori. +>> Încercaţi să tastaţi M-v şi apoi C-v de câteva ori. * SUMAR ------- -Urmtoarele comenzi sunt utile pentru a vedea ecrane: +Următoarele comenzi sunt utile pentru a vedea ecrane: - C-v avanseaz un ecran - M-v napoi un ecran - C-l terge ecranul i reafieaz totul poziionnd textul - de lng cursor n centrul ecranului. (Este C-L, nu + C-v avansează un ecran + M-v înapoi un ecran + C-l şterge ecranul şi reafişează totul poziţionând textul + de lângă cursor în centrul ecranului. (Este C-L, nu C-1.) ->> Gsii cursorul i inei minte ce text este n jurul lui. - Apoi tastai C-l. Gsii cursorul din nou i observai c textul - de lng cursor este acelai. - - -* COMENZI DE BAZ PENTRU CONTROLUL CURSORULUI +>> Găsiţi cursorul şi ţineţi minte ce text este în jurul lui. + Apoi tastaţi C-l. Găsiţi cursorul din nou şi observaţi că textul + de lângă cursor este acelaşi. + + +* COMENZI DE BAZĂ PENTRU CONTROLUL CURSORULUI --------------------------------------------- -Mutatul ecran cu ecran este util, dar cum v mutai la o anumit -poziie n textul de pe ecran? - -Sunt mai multe modalitai n care putei face acest lucru. Cel mai -simplu este s folosii comenzile C-p, C-b, C-f i C-n. Fiecare din -aceste comenzi mut cursorul o linie sau coloan ntr-o anumit -direcie pe ecran. Diagrama urmtoare prezint aceste patru comenzi -i arat direciile n care ele mut cursorul. - - Linia precedent, C-p - : - : - napoi, C-b .... Poziia curent a cursorului .... nainte, C-f - : - : - Linia urmtoare, C-n - ->> Mutai cursorul la linia din mijlocul diagramei folosind C-n sau - C-p. Tastai apoi C-l pentru a vedea ntreaga diagram centrat pe +Mutatul ecran cu ecran este util, dar cum vă mutaţi la o anumită +poziţie în textul de pe ecran? + +Sunt mai multe modalitaţi în care puteţi face acest lucru. Cel mai +simplu este să folosiţi comenzile C-p, C-b, C-f şi C-n. Fiecare din +aceste comenzi mută cursorul o linie sau coloană într-o anumită +direcţie pe ecran. Diagrama următoare prezintă aceste patru comenzi +şi arată direcţiile în care ele mută cursorul. + + Linia precedentă, C-p + : + : + Înapoi, C-b .... Poziţia curentă a cursorului .... Înainte, C-f + : + : + Linia următoare, C-n + +>> Mutaţi cursorul la linia din mijlocul diagramei folosind C-n sau + C-p. Tastaţi apoi C-l pentru a vedea întreaga diagramă centrată pe ecran. -Vi se va prea probabil mai simplu s v amintii aceste comenzi -gndindu-v la semnificaia lor n limba englez: P pentru previous, N -pentru next, B pentru backward i F pentru forward. Acestea sunt -comenzile de baz pentru poziionarea cursorului i le vei folosi tot -timpul, deci ar fi foarte util s le nvai acum. - ->> Tastai cteva C-n-uri pentru a aduce cursorul la aceast linie. - ->> Mutai-v n interiorul liniei cu C-f-uri i apoi n sus cu - C-p-uri. Urmrii ce face C-p atunci cnd cursorul este n +Vi se va părea probabil mai simplu să vă amintiţi aceste comenzi +gândindu-vă la semnificaţia lor în limba engleză: P pentru previous, N +pentru next, B pentru backward şi F pentru forward. Acestea sunt +comenzile de bază pentru poziţionarea cursorului şi le veţi folosi tot +timpul, deci ar fi foarte util să le învăţaţi acum. + +>> Tastaţi câteva C-n-uri pentru a aduce cursorul la această linie. + +>> Mutaţi-vă în interiorul liniei cu C-f-uri şi apoi în sus cu + C-p-uri. Urmăriţi ce face C-p atunci când cursorul este în mijlocul liniei. -Fiecare linie se termin cu un caracter NEWLINE care o separ de linia -urmtoare. Ultima linie n fiierele dumneavoastr ar trebui s aib -un asemenea caracter la sfrit (dei Emacs-ul nu-l necesit). +Fiecare linie se termină cu un caracter NEWLINE care o separă de linia +următoare. Ultima linie în fişierele dumneavoastră ar trebui să aibă +un asemenea caracter la sfârşit (deşi Emacs-ul nu-l necesită). ->> ncercai s tastai C-b la nceputul unei linii. Cursorul ar - trebui s se mute la sfritul liniei precedente, din cauza +>> Încercaţi să tastaţi C-b la începutul unei linii. Cursorul ar + trebui să se mute la sfârşitul liniei precedente, din cauza trecerii peste caracterul NEWLINE. -C-f poate s treac peste un caracter NEWLINE, la fel ca i C-b. - ->> Tastai cteva C-b-uri, pentru a v familiariza cu poziia - cursorului. Tastai apoi cteva C-f-uri pentru a v ntoarce la - sfritul liniei. nc un C-f i v vei muta la linia urmtoare. - -Cnd ajungei s trecei peste nceputul sau sfritul ecranului, -textul aflat dincolo de margine intr n ecran, permindu-i -Emacs-ului s mute cursorul la poziia specificat, fr a iei din -zona vizibil (ecran). Aceast operaiune se numeste n limba englez +C-f poate să treacă peste un caracter NEWLINE, la fel ca şi C-b. + +>> Tastaţi câteva C-b-uri, pentru a vă familiariza cu poziţia + cursorului. Tastaţi apoi câteva C-f-uri pentru a vă întoarce la + sfârşitul liniei. Încă un C-f şi vă veţi muta la linia următoare. + +Când ajungeţi să treceţi peste începutul sau sfârşitul ecranului, +textul aflat dincolo de margine intră în ecran, permiţându-i +Emacs-ului să mute cursorul la poziţia specificată, fără a ieşi din +zona vizibilă (ecran). Această operaţiune se numeste în limba engleză "scrolling". ->> ncercai s mutai cursorul n afara prii de jos a ecranului cu - C-n i observai ce se ntampl. - -Dac mutatul caracter cu caracter este lent, putei muta cursorul -cuvnt cu cuvnt. M-f (META-f) avanseaz cursorul cu un cuvnt, iar -M-b mut cursorul un cuvnt napoi. - ->> Tastai cteva M-f-uri i apoi cteva M-b-uri. - -Cnd cursorul este n mijlocul unui cuvnt, M-f l mut la sfritul -cuvntului. Cnd cursorul este n spaiul dintre cuvinte, M-f l mut -la sfritul cuvntului urmtor. M-b acioneaz similar, dar n -direcia opus. - ->> Tastai M-f i M-b de cteva ori, intercalate cu C-f-uri i - C-b-uri, pentru a observa efectul comenzilor M-f i M-b din diverse - poziii n interiorul cuvintelor i ntre ele. - -Observai paralela ntre C-f i C-b pe de o parte, i M-f i M-b pe de -cealalt parte. De multe ori, caracterele META sunt folosite pentru -operaii referitoare la unitile definite de limbaj (cuvinte, fraze, -paragrafe), n timp ce caracterele CONTROL opereaz pe uniti de -baz, care sunt independente de tipul textului editat (caractere, +>> Încercaţi să mutaţi cursorul în afara părţii de jos a ecranului cu + C-n şi observaţi ce se întamplă. + +Dacă mutatul caracter cu caracter este lent, puteţi muta cursorul +cuvânt cu cuvânt. M-f (META-f) avansează cursorul cu un cuvânt, iar +M-b mută cursorul un cuvânt înapoi. + +>> Tastaţi câteva M-f-uri şi apoi câteva M-b-uri. + +Când cursorul este în mijlocul unui cuvânt, M-f îl mută la sfârşitul +cuvântului. Când cursorul este în spaţiul dintre cuvinte, M-f îl mută +la sfârşitul cuvântului următor. M-b acţionează similar, dar în +direcţia opusă. + +>> Tastaţi M-f şi M-b de câteva ori, intercalate cu C-f-uri şi + C-b-uri, pentru a observa efectul comenzilor M-f şi M-b din diverse + poziţii în interiorul cuvintelor şi între ele. + +Observaţi paralela între C-f şi C-b pe de o parte, şi M-f şi M-b pe de +cealaltă parte. De multe ori, caracterele META sunt folosite pentru +operaţii referitoare la unităţile definite de limbaj (cuvinte, fraze, +paragrafe), în timp ce caracterele CONTROL operează pe unităţi de +bază, care sunt independente de tipul textului editat (caractere, linii, etc). -Aceast paralel se aplic i ntre linii i fraze: C-a i C-e mut -cursorul la nceputul i, respectiv sfritul unei linii, n timp ce -M-a i M-e l mut la nceputul i, respectiv sfritul unei fraze. - ->> ncercai cteva C-a-uri, apoi cteva C-e-uri. - ncercai cteva M-a-uri, apoi cteva M-e-uri. - -Remarcai cum repetarea tastrii lui C-a nu schimb nimic, n timp ce -repetarea tastrii lui M-a mut cursorul la fraza urmtoare. Dei -aceste operaii nu sunt tocmai analoage, fiecare pare natural. - -Poziia cursorului n text mai este numit i "punct" ("point" n -limba englez). Cursorul arat pe ecran poziia punctului n text. - -Operaiile ce mut cursorul (inclusiv comenzile ce mut cursorul -cuvnt cu cuvnt sau fraz cu fraz) sunt prezentate n sumarul -urmtor: - - C-f avanseaz un caracter - C-b napoi un caracter - - M-f avanseaz un cuvnt - M-b napoi un cuvnt - - C-n avanseaz o linie - C-p napoi o linie - - C-a napoi la nceputul liniei - C-e avanseaz la sfritul liniei - - M-a napoi la nceputul frazei - M-e avanseaz la sfritul frazei - ->> Exersai toate aceste comenzi acum, sunt comenzile cele mai des +Această paralelă se aplică şi între linii şi fraze: C-a şi C-e mută +cursorul la începutul şi, respectiv sfârşitul unei linii, în timp ce +M-a şi M-e îl mută la începutul şi, respectiv sfârşitul unei fraze. + +>> Încercaţi câteva C-a-uri, apoi câteva C-e-uri. + Încercaţi câteva M-a-uri, apoi câteva M-e-uri. + +Remarcaţi cum repetarea tastării lui C-a nu schimbă nimic, în timp ce +repetarea tastării lui M-a mută cursorul la fraza următoare. Deşi +aceste operaţii nu sunt tocmai analoage, fiecare pare naturală. + +Poziţia cursorului în text mai este numită şi "punct" ("point" în +limba engleză). Cursorul arată pe ecran poziţia punctului în text. + +Operaţiile ce mută cursorul (inclusiv comenzile ce mută cursorul +cuvânt cu cuvânt sau frază cu frază) sunt prezentate în sumarul +următor: + + C-f avansează un caracter + C-b înapoi un caracter + + M-f avansează un cuvânt + M-b înapoi un cuvânt + + C-n avansează o linie + C-p înapoi o linie + + C-a înapoi la începutul liniei + C-e avansează la sfârşitul liniei + + M-a înapoi la începutul frazei + M-e avansează la sfârşitul frazei + +>> Exersaţi toate aceste comenzi acum, sunt comenzile cele mai des folosite. -Dou alte comenzi importante legate de mutatul cursorului sunt M-< -(META Mai-mic), care mut cursorul la nceputul textului, i M-> (META -Mai-mare), care mut cursorul la sfritul textului. - -Pe majoritatea terminalelor "<" este deasupra virgulei i deci este -necesar s apsai tasta SHIFT n acelai timp. Pe aceste terminale -este nevoie s apsai SHIFT i cnd tastai M-<; fr tasta SHIFT, -ai apsa M-virgul. - ->> ncercai M-< acum, pentru a v muta la nceputul tutorialului. - Folosii apoi C-v n mod repetat pentru a ajunge napoi aici. - ->> ncercai M-> acum, pentru a v muta la sfritul tutorialului. - Folosii apoi M-v repetat pentru a ajunge napoi aici. - -Putei de asemenea s mutai cursorul cu tastele sgei, dac -terminalul are asemenea taste. Se recomand ns acomodarea cu C-b, -C-f, C-n i C-p din trei motive. n primul rnd, aceste taste -funcioneaz pe toate tipurile de terminale. n al doilea rnd, odat -ce v obinuii cu Emacs-ul, vei remarca faptul c tastarea lor este -mai rapid dect cea a tastelor sgei (pentru c nu trebuie s v -schimbai poziia minilor pe tastatur). n al treilea rnd, odat +Două alte comenzi importante legate de mutatul cursorului sunt M-< +(META Mai-mic), care mută cursorul la începutul textului, şi M-> (META +Mai-mare), care mută cursorul la sfârşitul textului. + +Pe majoritatea terminalelor "<" este deasupra virgulei şi deci este +necesar să apăsaţi tasta SHIFT în acelaşi timp. Pe aceste terminale +este nevoie să apăsaţi SHIFT şi când tastaţi M-<; fără tasta SHIFT, +aţi apăsa M-virgulă. + +>> Încercaţi M-< acum, pentru a vă muta la începutul tutorialului. + Folosiţi apoi C-v în mod repetat pentru a ajunge înapoi aici. + +>> Încercaţi M-> acum, pentru a vă muta la sfârşitul tutorialului. + Folosiţi apoi M-v repetat pentru a ajunge înapoi aici. + +Puteţi de asemenea să mutaţi cursorul cu tastele săgeţi, dacă +terminalul are asemenea taste. Se recomandă însă acomodarea cu C-b, +C-f, C-n şi C-p din trei motive. În primul rând, aceste taste +funcţionează pe toate tipurile de terminale. În al doilea rând, odată +ce vă obişnuiţi cu Emacs-ul, veţi remarca faptul că tastarea lor este +mai rapidă decât cea a tastelor săgeţi (pentru că nu trebuie să vă +schimbaţi poziţia mâinilor pe tastatură). În al treilea rând, odată format obiceiul de a folosi aceste comenzi bazate pe CONTROL, -comenzile avansate de mutat cursorul se nva foarte uor. +comenzile avansate de mutat cursorul se învaţă foarte uşor. -Majoritatea comenzilor Emacs accept un argument numeric; pentru -majoritatea comenzilor, acest argument reprezint un contor de -repetiie. Contorul de repetiie se introduce tastnd C-u, cifrele ce -alctuiesc contorul i apoi comanda. Dac avei tasta META (EDIT sau -ALT), exist i o alt alternativ pentru a introduce un argument -numeric: tastai cifrele n timp ce inei tasta META apsat. Se -recomand ns folosirea metodei cu C-u, deoarece funcioneaz pe +Majoritatea comenzilor Emacs acceptă un argument numeric; pentru +majoritatea comenzilor, acest argument reprezintă un contor de +repetiţie. Contorul de repetiţie se introduce tastând C-u, cifrele ce +alcătuiesc contorul şi apoi comanda. Dacă aveţi tasta META (EDIT sau +ALT), există şi o altă alternativă pentru a introduce un argument +numeric: tastaţi cifrele în timp ce ţineţi tasta META apăsată. Se +recomandă însă folosirea metodei cu C-u, deoarece funcţionează pe orice terminal. -De exemplu, C-u 8 C-f avanseaz cursorul cu opt caractere. +De exemplu, C-u 8 C-f avansează cursorul cu opt caractere. ->> ncercai s folosii C-n sau C-p cu un argument numeric pentru a - muta cursorul dintr-o singur comand pe o linie apropiat de +>> Încercaţi să folosiţi C-n sau C-p cu un argument numeric pentru a + muta cursorul dintr-o singură comandă pe o linie apropiată de aceasta. -Majoritatea comenzilor utilizeaz argumentul numeric ca un contor de -repetitie. Anumite comenzi speciale l folosesc nsa n mod diferit. -C-v si M-v sunt printre aceste excepii. Cnd li se d un argument -numeric, ele mut ecranul mai sus sau mai jos cu numarul specificat de -linii, nu de ecrane. De exemplu, C-u 4 C-v mut ecranul cu 4 linii. - ->> ncercai s tastai C-u 8 C-v acum. - -Aceast comand trebuie s mute ecranul n sus cu 8 linii. Dac -doriti s l mutai napoi, putei s-i dai lui M-v un argument +Majoritatea comenzilor utilizează argumentul numeric ca un contor de +repetitie. Anumite comenzi speciale îl folosesc însa în mod diferit. +C-v si M-v sunt printre aceste excepţii. Când li se dă un argument +numeric, ele mută ecranul mai sus sau mai jos cu numarul specificat de +linii, nu de ecrane. De exemplu, C-u 4 C-v mută ecranul cu 4 linii. + +>> Încercaţi să tastaţi C-u 8 C-v acum. + +Această comandă trebuie să mute ecranul în sus cu 8 linii. Dacă +doriti să îl mutaţi înapoi, puteţi să-i daţi lui M-v un argument numeric. -Dac folosii sistemul X Window, exist probabil o zon rectangular -numita "scroll bar" la dreapta ferestrei Emacs-ului. Putei deplasa -textul manipulnd "scroll bar"-ul cu mouse-ul. +Dacă folosiţi sistemul X Window, există probabil o zonă rectangulară +numita "scroll bar" la dreapta ferestrei Emacs-ului. Puteţi deplasa +textul manipulând "scroll bar"-ul cu mouse-ul. ->> ncercai s apsai butonul din mijloc al mouse-ului la mijlocul - butonului din scroll bar. Aceasta ar trebui s mute textul la o - poziie determinat de ct de sus sau de jos ai apsat pe scroll +>> Încercaţi să apăsaţi butonul din mijloc al mouse-ului la mijlocul + butonului din scroll bar. Aceasta ar trebui să mute textul la o + poziţie determinată de cât de sus sau de jos aţi apăsat pe scroll bar. ->> ncercai s mutai mouse-ul n sus i n jos innd butonul din - mijloc apsat. Vei vedea c textul se deplaseaz n sus i n jos - corespunztor cu micarea mouse-ului. - - -* CND EMACS-ul ESTE BLOCAT +>> Încercaţi să mutaţi mouse-ul în sus şi în jos ţinând butonul din + mijloc apăsat. Veţi vedea că textul se deplasează în sus şi în jos + corespunzător cu mişcarea mouse-ului. + + +* CÂND EMACS-ul ESTE BLOCAT --------------------------- -Dac Emacs-ul nceteaz s v raspund la comenzi, l putei opri, -fr s pierdei modificrile fcute pn acum, tastnd C-g. Putei -folosi C-g pentru a opri o comand care dureaz prea mult. - -Putei de asemenea folosi C-g pentru a opri introducerea unui argument -numeric sau nceputul unei comenzi pe care nu dorii s o continuai. - ->> Tastai C-u 100 pentru a introduce 100 ca un argument numeric, apoi - tastai C-g. Tastai apoi C-f. Cursorul ar trebui s se mute un - singur caracter, pentru c ai oprit introducerea argumentului +Dacă Emacs-ul încetează să vă raspundă la comenzi, îl puteţi opri, +fără să pierdeţi modificările făcute până acum, tastând C-g. Puteţi +folosi C-g pentru a opri o comandă care durează prea mult. + +Puteţi de asemenea folosi C-g pentru a opri introducerea unui argument +numeric sau începutul unei comenzi pe care nu doriţi să o continuaţi. + +>> Tastaţi C-u 100 pentru a introduce 100 ca un argument numeric, apoi + tastaţi C-g. Tastaţi apoi C-f. Cursorul ar trebui să se mute un + singur caracter, pentru că aţi oprit introducerea argumentului numeric cu C-g. -Dac ai tastat un din greeal, putei s-l anulai cu un C-g. +Dacă aţi tastat un din greşeală, puteţi să-l anulaţi cu un C-g. * COMENZI DEZAFECTATE --------------------- -Anumite comenzi sunt dezafectate n Emacs, n aa fel nct -utilizatorii s nu le poat folosi din neatenie. - -Dac tastai una din comenzile dezafectate, Emacs-ul va afia un mesaj -spunnd ce comand ai tastat i ntrebndu-v dac dorii s -continuai. - -Dac ntr-adevr dorii s ncercai comanda respectiv, tastai -SPAIU. n mod normal, dac nu dorii s executai comanda -dezafectat, rspundei cu "n". - ->> Tastai : (care este o comand dezafectat), apoi tastai n - ca rspuns la ntrebarea pus de Emacs. +Anumite comenzi sunt dezafectate în Emacs, în aşa fel încât +utilizatorii să nu le poată folosi din neatenţie. + +Dacă tastaţi una din comenzile dezafectate, Emacs-ul va afişa un mesaj +spunând ce comandă aţi tastat şi întrebându-vă dacă doriţi să +continuaţi. + +Dacă într-adevăr doriţi să încercaţi comanda respectivă, tastaţi +SPAŢIU. În mod normal, dacă nu doriţi să executaţi comanda +dezafectată, răspundeţi cu "n". + +>> Tastaţi : (care este o comandă dezafectată), apoi tastaţi n + ca răspuns la întrebarea pusă de Emacs. * FERESTRE ---------- -Emacs-ul poate avea mai multe ferestre, fiecare afind propriul su -text. Vom explica mai trziu tehnicile de folosire a ferestrelor -multiple. Acum vrem s explicm cum s nchidei ferestrele care ar -putea apare ca rezultat al afirii unor documentaii sau rezultate +Emacs-ul poate avea mai multe ferestre, fiecare afişând propriul său +text. Vom explica mai târziu tehnicile de folosire a ferestrelor +multiple. Acum vrem să explicăm cum să închideţi ferestrele care ar +putea apare ca rezultat al afişării unor documentaţii sau rezultate specifice anumitor comenzi. Este simplu: - C-x 1 o singur fereastr (adic nchide toate celelalte + C-x 1 o singură fereastră (adică închide toate celelalte ferestre). -Asta nseamn CONTROL-x urmat de cifra 1. C-x 1 mrete fereastra -care conine cursorul pn cnd ocup ntregul ecran. Toate celelalte +Asta înseamnă CONTROL-x urmat de cifra 1. C-x 1 măreşte fereastra +care conţine cursorul până când ocupă întregul ecran. Toate celelalte ferestre sunt distruse. ->> Mutai cursorul la aceast linie i tastai C-u 0 C-l. +>> Mutaţi cursorul la această linie şi tastaţi C-u 0 C-l. ->> Tastai C-h k C-f. Observai cum aceast fereastr se micoreaz, - n timp ce o nou fereastr apare, afind documentaia comenzii +>> Tastaţi C-h k C-f. Observaţi cum această fereastră se micşorează, + în timp ce o nouă fereastră apare, afişând documentaţia comenzii C-f. ->> Tastai C-x 1 i observai cum noua fereastr dispare. - - -* INTRODUCEREA I TERGEREA +>> Tastaţi C-x 1 şi observaţi cum noua fereastră dispare. + + +* INTRODUCEREA ŞI ŞTERGEREA --------------------------- -Dac vrei s introducei text, pur i simplu tastai textul dorit. -Caracterele pe care le putei vedea, cum ar fi A, 7, *, etc. sunt -interpretate de Emacs ca text i introduse imediat. Tastai -(tasta mai este etichetat uneori) pentru a introduce un +Dacă vreţi să introduceţi text, pur şi simplu tastaţi textul dorit. +Caracterele pe care le puteţi vedea, cum ar fi A, 7, *, etc. sunt +interpretate de Emacs ca text şi introduse imediat. Tastaţi +(tasta mai este etichetată uneori) pentru a introduce un caracter NEWLINE. -Putei terge ultimul caracter pe care l-ai introdus tastnd -. este o tast pe tastatur etichetat "Del" sau -"Delete". n unele cazuri tasta "Backspace" poate aciona ca -, dar nu ntotdeauna! +Puteţi şterge ultimul caracter pe care l-aţi introdus tastând +. este o tastă pe tastatură etichetată "Del" sau +"Delete". În unele cazuri tasta "Backspace" poate acţiona ca +, dar nu întotdeauna! -Mai general, terge caracterul dinaintea poziiei curente a +Mai general, şterge caracterul dinaintea poziţiei curente a cursorului. ->> Executai urmtoarele operaii acum - tastai cteva caractere, - apoi tergei-le tastnd de cteva ori. Nu v temei c - vei schimba acest fiier; nu vei altera versiunea principal a - tutorialului. Aceasta este copia dumneavoastr personal. +>> Executaţi următoarele operaţii acum - tastaţi câteva caractere, + apoi ştergeţi-le tastând de câteva ori. Nu vă temeţi că + veţi schimba acest fişier; nu veţi altera versiunea principală a + tutorialului. Aceasta este copia dumneavoastră personală. -Cnd o linie de text devine prea mare pentru a putea fi reprezentat -pe o linie de ecran, linia de text este continuat pe urmtoarea linie +Când o linie de text devine prea mare pentru a putea fi reprezentată +pe o linie de ecran, linia de text este continuată pe următoarea linie de pe ecran. Un caracter backslash ("\") la marginea din dreapta -indic o linie care a fost continuat. +indică o linie care a fost continuată. ->> Introducei text pn cnd depii cu cteva caractere marginea - din dreapta a ecranului. Vei observa apariia liniei de +>> Introduceţi text până când depăşiţi cu câteva caractere marginea + din dreapta a ecranului. Veţi observa apariţia liniei de continuare. ->> Folosii -uri pentru a terge textul pn cnd linia ncape - din nou pe o linie de ecran. Linia de continuare va disprea. - -Putei terge un caracter NEWLINE ca pe orice alt caracter. tergerea -unui NEWLINE dintre dou linii concateneaza cele dou linii. Dac -linia rezultat este prea lung pentru a fi afiat pe ecran, va fi -afiat cu o linie de continuare. - ->> Mutai cursorul la nceputul unei linii i tastai . - Aceasta concateneaz linia curent cu cea precedent. - ->> Tastai pentru a reintroduce caracterul NEWLINE ters. - -Aa cum v reamintii, majoritatea comenzilor Emacs pot primi un -argument numeric ce acioneaz ca un contor de repetiie; introducerea -caracterelor ascult aceleai reguli. Un argument numeric dat unui -caracter duce la introducerea caracterului respectiv de numrul +>> Folosiţi -uri pentru a şterge textul până când linia încape + din nou pe o linie de ecran. Linia de continuare va dispărea. + +Puteţi şterge un caracter NEWLINE ca pe orice alt caracter. Ştergerea +unui NEWLINE dintre două linii concateneaza cele două linii. Dacă +linia rezultată este prea lungă pentru a fi afişată pe ecran, va fi +afişată cu o linie de continuare. + +>> Mutaţi cursorul la începutul unei linii şi tastaţi . + Aceasta concatenează linia curentă cu cea precedentă. + +>> Tastaţi pentru a reintroduce caracterul NEWLINE şters. + +Aşa cum vă reamintiţi, majoritatea comenzilor Emacs pot primi un +argument numeric ce acţionează ca un contor de repetiţie; introducerea +caracterelor ascultă aceleaşi reguli. Un argument numeric dat unui +caracter duce la introducerea caracterului respectiv de numărul specificat de ori. ->> ncercai asta acum - tastai C-u 8 * pentru a introduce ********. - -Ai nvat acum metodele elementare de tastat i corectat erori n -Emacs. Putei de asemenea terge cuvinte sau linii. Acesta este un -sumar al operaiilor de tergere. - - terge caracterul de dinaintea cursorului - C-d terge caracterul de dup cursor - - M- terge cuvntul de dinaintea cursorului - M-d terge cuvntul de dup cursor - - C-k terge de la poziia curent pn la sfritul +>> Încercaţi asta acum - tastaţi C-u 8 * pentru a introduce ********. + +Aţi învăţat acum metodele elementare de tastat şi corectat erori în +Emacs. Puteţi de asemenea şterge cuvinte sau linii. Acesta este un +sumar al operaţiilor de ştergere. + + şterge caracterul de dinaintea cursorului + C-d şterge caracterul de după cursor + + M- şterge cuvântul de dinaintea cursorului + M-d şterge cuvântul de după cursor + + C-k şterge de la poziţia curentă până la sfârşitul liniei - M-k terge de la poziia curent pn la sfritul + M-k şterge de la poziţia curentă până la sfârşitul frazei -De remarcat c i C-d versus M- i M-d extind -paralela nceput de C-f i M-f ( nu este cu adevrat un -caracter bazat pe CONTROL, dar nu o s ne ocupm de asta acum). C-k -i M-k sunt ca C-e i M-e, ntr-un fel, dac facem o paralel ntre -linii i fraze. +De remarcat că şi C-d versus M- şi M-d extind +paralela începută de C-f şi M-f ( nu este cu adevărat un +caracter bazat pe CONTROL, dar nu o să ne ocupăm de asta acum). C-k +şi M-k sunt ca C-e şi M-e, într-un fel, dacă facem o paralelă între +linii şi fraze. -Cnd tergei mai mult de un caracter la un moment dat, Emacs-ul -pstreaz intern textul distrus n aa fel nct l putei restaura. -Termenul folosit de Emacs pentru operaiunea de restaurare a textului -distrus este "yanking". Putei restaura textul distrus fie n acelai -loc, fie n alt loc n fiier. Putei de asemenea restaura textul de +Când ştergeţi mai mult de un caracter la un moment dat, Emacs-ul +păstrează intern textul distrus în aşa fel încât îl puteţi restaura. +Termenul folosit de Emacs pentru operaţiunea de restaurare a textului +distrus este "yanking". Puteţi restaura textul distrus fie în acelaşi +loc, fie în alt loc în fişier. Puteţi de asemenea restaura textul de mai multe ori pentru a face mai multe copii. Comanda de restaurare este C-y. -Diferena dintre "distrugerea" i "tergerea" unei poriuni din text -este aceea ca poriunile de text "distruse" pot fi restaurate, n timp -ce poriunile de text "terse", nu. n general, comenzile care -distrug poriuni semnificative din text, pstreaz intern textul -respectiv, n timp ce comenzile care terg doar un caracter, linii -goale sau spaii, nu fac acest lucru. - ->> Mutai cursorul la nceputul unei linii care nu este goal. - Tastai apoi C-k pentru a distruge textul de pe linia respectiv. ->> Tastai C-k o a doua oar. Vei observa distrugerea caracterului - NEWLINE de la sfritul liniei. - -Dup cum vedei, un singur C-k distruge coninutul liniei, iar un al -doilea C-k distruge linia nsi, facnd toate celelalte linii s se -mute n sus. C-k trateaz un argument numeric n mod special: -distruge numrul specificat de linii i coninutul lor. Aceast -comportare nu este doar o simpl repetiie. C-u 2 C-k distruge dou -linii i NEWLINE-urile de dup ele; tastnd C-k de dou ori nu -obinei acelai rezultat. - -Pentru a extrage ultimul text distrus i a-l plasa la poziia curent -a cursorului, tastai C-y. - ->> Tastai C-y pentru a restaura textul distrus anterior. - -Gnditi-v la C-y ca i cum ai recupera ceva ce v-a fost luat. -Observai c dac executai mai multe C-k-uri la rnd, tot textul -distrus este stocat ntr-o singur bucat, n aa fel nct un singur +Diferenţa dintre "distrugerea" şi "ştergerea" unei porţiuni din text +este aceea ca porţiunile de text "distruse" pot fi restaurate, în timp +ce porţiunile de text "şterse", nu. În general, comenzile care +distrug porţiuni semnificative din text, păstrează intern textul +respectiv, în timp ce comenzile care şterg doar un caracter, linii +goale sau spaţii, nu fac acest lucru. + +>> Mutaţi cursorul la începutul unei linii care nu este goală. + Tastaţi apoi C-k pentru a distruge textul de pe linia respectivă. +>> Tastaţi C-k o a doua oară. Veţi observa distrugerea caracterului + NEWLINE de la sfârşitul liniei. + +După cum vedeţi, un singur C-k distruge conţinutul liniei, iar un al +doilea C-k distruge linia însăşi, facând toate celelalte linii să se +mute în sus. C-k tratează un argument numeric în mod special: +distruge numărul specificat de linii şi conţinutul lor. Această +comportare nu este doar o simplă repetiţie. C-u 2 C-k distruge două +linii şi NEWLINE-urile de după ele; tastând C-k de două ori nu +obţineţi acelaşi rezultat. + +Pentru a extrage ultimul text distrus şi a-l plasa la poziţia curentă +a cursorului, tastaţi C-y. + +>> Tastaţi C-y pentru a restaura textul distrus anterior. + +Gânditi-vă la C-y ca şi cum aţi recupera ceva ce v-a fost luat. +Observaţi că dacă executaţi mai multe C-k-uri la rând, tot textul +distrus este stocat într-o singură bucată, în aşa fel încât un singur C-y va restaura toate liniile. ->> Tastai acum C-k de cteva ori. - -Acum ncercai s restaurai textul distrus: - ->> Tastai C-y. Mutai apoi cursorul cteva linii mai jos i tastai - C-y din nou. Vei vedea cum se copiaz poriuni de text. - -Ce facei dac avei poriuni de text pe care vrei s le restaurai, -dar ntre timp distrugei o alt poriune de text? C-y va restaura -poriunea de text care a fost distrus cel mai recent. Cu toate -acestea, textul distrus anterior nu este pierdut. Putei s-l -restaurai folosind comanda M-y. Dup ce ai executat C-y pentru a -obine textul cel mai recent distrus, tastnd M-y vei nlocui textul -ce tocmai a fost restaurat cu textul distrus naintea lui. Tastnd -M-y de mai multe ori putei obine poriuni de text distrus din ce n -ce mai vechi. Odat ajuni la textul care v intereseaz, putei s -continuai editarea fr s mai facei nimic special, lasnd textul -restaurat n poziia n care se gsete. - -Dac tastai M-y de suficient de multe ori, vei ajunge n cele din -urm la punctul de plecare (textul distrus cel mai de curnd). - ->> Distrugei o linie, mutai-v puin n jurul ei, distrugei o alt - linie. Executai apoi C-y pentru a obine napoi cea de-a doua - linie distrus. Executai apoi M-y i vei constata c este - nlocuit de prima linie distrus. Executai mai multe M-y-uri i - observai ce obinei. Continuai s le executai pn cnd a doua - linie apare din nou, etc. Dac dorii, putei ncerca s-i dai - comenzii M-y argumente numerice pozitive i negative. +>> Tastaţi acum C-k de câteva ori. + +Acum încercaţi să restauraţi textul distrus: + +>> Tastaţi C-y. Mutaţi apoi cursorul câteva linii mai jos şi tastaţi + C-y din nou. Veţi vedea cum se copiază porţiuni de text. + +Ce faceţi dacă aveţi porţiuni de text pe care vreţi să le restauraţi, +dar între timp distrugeţi o altă porţiune de text? C-y va restaura +porţiunea de text care a fost distrusă cel mai recent. Cu toate +acestea, textul distrus anterior nu este pierdut. Puteţi să-l +restauraţi folosind comanda M-y. După ce aţi executat C-y pentru a +obţine textul cel mai recent distrus, tastând M-y veţi înlocui textul +ce tocmai a fost restaurat cu textul distrus înaintea lui. Tastând +M-y de mai multe ori puteţi obţine porţiuni de text distrus din ce în +ce mai vechi. Odată ajunşi la textul care vă interesează, puteţi să +continuaţi editarea fără să mai faceţi nimic special, lasând textul +restaurat în poziţia în care se găseşte. + +Dacă tastaţi M-y de suficient de multe ori, veţi ajunge în cele din +urmă la punctul de plecare (textul distrus cel mai de curând). + +>> Distrugeţi o linie, mutaţi-vă puţin în jurul ei, distrugeţi o altă + linie. Executaţi apoi C-y pentru a obţine înapoi cea de-a doua + linie distrusă. Executaţi apoi M-y şi veţi constata că este + înlocuită de prima linie distrusă. Executaţi mai multe M-y-uri şi + observaţi ce obţineţi. Continuaţi să le executaţi până când a doua + linie apare din nou, etc. Dacă doriţi, puteţi încerca să-i daţi + comenzii M-y argumente numerice pozitive şi negative. * ANULARE --------- -Dac facei o schimbare n text, i apoi constatai c ai greit, -putei anula schimbarea cu comanda de anulare, C-x u. - -n mod normal, C-x u anuleaz schimbrile fcute de o comand; dac -repetai C-x u de cteva ori la rnd, fiecare nou repetiie anuleaz -nc o comand. - -Exist ns dou excepii: comenzile care nu schimb textul nu sunt -luate n considerare (acestea includ comenzile de mutat cursorul i +Dacă faceţi o schimbare în text, şi apoi constataţi că aţi greşit, +puteţi anula schimbarea cu comanda de anulare, C-x u. + +În mod normal, C-x u anulează schimbările făcute de o comandă; dacă +repetaţi C-x u de câteva ori la rând, fiecare nouă repetiţie anulează +încă o comandă. + +Există însă două excepţii: comenzile care nu schimbă textul nu sunt +luate în considerare (acestea includ comenzile de mutat cursorul şi cele de "scrolling"), iar caracterele introduse individual sunt -tratate n grupuri de maxim 20. (Motivaia din spatele acestei -abordri este aceea de a reduce numrul de C-x u-uri pe care trebuie -s le tastai pentru anularea inserrilor de text). - ->> Distrugei linia aceasta cu C-k, apoi tastai C-x u; linia ar - trebui s reapar. - -C-_ este o alt comand de anulare; funcioneaz exact ca i C-x u, -dar este mai uor de tastat de mai multe ori la rnd. Dezavantajul -lui C-_ este c pe anumite tastaturi nu este clar cum trebuie tastat. -Din acest motiv exist C-x u. Pe unele terminale se poate s tastai -C-_ tastnd "/" n timp ce inei apsat tasta CONTROL. - -Un argument numeric la C-_ sau C-x u acioneaz ca un contor de -repetiie. - - -* FIIERE +tratate în grupuri de maxim 20. (Motivaţia din spatele acestei +abordări este aceea de a reduce numărul de C-x u-uri pe care trebuie +să le tastaţi pentru anularea inserărilor de text). + +>> Distrugeţi linia aceasta cu C-k, apoi tastaţi C-x u; linia ar + trebui să reapară. + +C-_ este o altă comandă de anulare; funcţionează exact ca şi C-x u, +dar este mai uşor de tastat de mai multe ori la rând. Dezavantajul +lui C-_ este că pe anumite tastaturi nu este clar cum trebuie tastat. +Din acest motiv există C-x u. Pe unele terminale se poate să tastaţi +C-_ tastând "/" în timp ce ţineţi apăsată tasta CONTROL. + +Un argument numeric la C-_ sau C-x u acţionează ca un contor de +repetiţie. + + +* FIŞIERE --------- -Pentru a face permanente modificrile din textul pe care l editai, -trebuie s-l stocai (salvai) ntr-un fiier. Altminteri, -modificrile se vor pierde n momentul prsirii Emacs-ului. Punei -textul ntr-un fiier "deschiznd" (sau "vizitnd") fiierul. - -Deschiderea unui fiier nseamn c putei vedea coninutul fiierului -n Emacs. Este ca i cum ai edita chiar fiierul, singura diferen -fiind aceea c schimbrile nu devin permanente pn cnd nu l -"salvai" ("save" n limba englez). Se evit astfel existena n -sistem a unor fiiere incomplet modificate atunci cnd nu dorii acest -lucru. Chiar i cnd salvai fiierul, Emacs-ul pstreaz fiierul -iniial (cu un nume schimbat) n aa fel nct s-l putei recupera n -cazul n care decidei c modificrile efectuate au fost greite. - -Aproape de marginea de jos a ecranului vei observa o linie care -ncepe i se termin cu minusuri, i conine irul "--:-- TUTORIAL.ro" -sau ceva n genul acesta. Aceast parte a ecranului arat ntotdeauna -numele fiierului pe care l vizitai. Acum vizitai fiierul -"TUTORIAL.ro" care este copia dumneavoastr de ncercri a -tutorialului n limba romn. Orice fiier ai edita, numele acelui -fiier va aprea n poziia respectiv. - -Comenzile pentru gsirea i salvarea fiierelor sunt diferite de -celelalte comenzi pe care le-ai nvat, n sensul c sunt compuse -din dou caractere. Amndou ncep cu caracterul C-x. Exist o -ntreag serie de comenzi care ncep cu C-x; multe dintre ele sunt -legate de fiiere, buffere i alte lucruri nrudite. Aceste comenzi -sunt compuse din dou, trei sau patru caractere. - -Comenzii de deschidere a unui fiier trebuie s i spunei numele -fiierului dorit. Spunem despre comand ca "citete un argument de la -terminal" (n acest caz, argumentul este numele fiierului). Dup ce -tastai comanda - - C-x C-f (deschide un fiier) - -Emacs-ul v va cere s introducei numele fiierului. Numele pe care -l tastai apare pe ultima linie a ecranului. Aceast linie se -numeste "minibuffer" cnd este folosit pentru acest tip de -introducere. Comenzile normale de editare n Emacs pot fi folosite i -pentru editarea numelui fiierului. - -n timp ce introducei numele fiierului (sau orice alt tip de -introducere de date n minibuffer), putei anula comanda cu C-g. - ->> Tastai C-x C-f, apoi tastai C-g. Aceasta anuleaz minibuffer-ul, - i, de asemenea, anuleaz comanda C-x C-f care l folosea. n - concluzie, nu vei mai deschide nici un fiier. - -Cnd ai terminat de introdus numele fiierului, tastai -pentru a-l ncheia. Dup aceasta, comanda C-x C-f ncepe s lucreze -i deschide fiierul pe care l-ai ales. Minibuffer-ul dispare cnd -comanda C-x C-f se termin. - -Dup cteva momente, coninutul fiierului apare pe ecran i l putei -edita. Cnd doriti s facei schimbrile permanente, tastai comanda - - C-x C-s (salveaz fiierul) - -Aceasta copiaz textul din Emacs ntr-un fiier. Prima oar cnd -facei acest lucru, Emacs-ul redenumete fiierul iniial n aa fel -nct s nu se piard. Noul nume este creat prin adugarea -caracterului "~" la numele iniial. - -Cnd operaiunea de salvare este terminat, Emacs-ul afieaz numele -fiierului salvat. Se recomand salvarea la intervale relativ mici, -pentru a nu pierde prea mult munc n cazul unei eventuale blocri a +Pentru a face permanente modificările din textul pe care îl editaţi, +trebuie să-l stocaţi (salvaţi) într-un fişier. Altminteri, +modificările se vor pierde în momentul părăsirii Emacs-ului. Puneţi +textul într-un fişier "deschizând" (sau "vizitând") fişierul. + +Deschiderea unui fişier înseamnă că puteţi vedea conţinutul fişierului +în Emacs. Este ca şi cum aţi edita chiar fişierul, singura diferenţă +fiind aceea că schimbările nu devin permanente până când nu îl +"salvaţi" ("save" în limba engleză). Se evită astfel existenţa în +sistem a unor fişiere incomplet modificate atunci când nu doriţi acest +lucru. Chiar şi când salvaţi fişierul, Emacs-ul păstrează fişierul +iniţial (cu un nume schimbat) în aşa fel încât să-l puteţi recupera în +cazul în care decideţi că modificările efectuate au fost greşite. + +Aproape de marginea de jos a ecranului veţi observa o linie care +începe şi se termină cu minusuri, şi conţine şirul "--:-- TUTORIAL.ro" +sau ceva în genul acesta. Această parte a ecranului arată întotdeauna +numele fişierului pe care îl vizitaţi. Acum vizitaţi fişierul +"TUTORIAL.ro" care este copia dumneavoastră de încercări a +tutorialului în limba română. Orice fişier aţi edita, numele acelui +fişier va apărea în poziţia respectivă. + +Comenzile pentru găsirea şi salvarea fişierelor sunt diferite de +celelalte comenzi pe care le-aţi învăţat, în sensul că sunt compuse +din două caractere. Amândouă încep cu caracterul C-x. Există o +întreagă serie de comenzi care încep cu C-x; multe dintre ele sunt +legate de fişiere, buffere şi alte lucruri înrudite. Aceste comenzi +sunt compuse din două, trei sau patru caractere. + +Comenzii de deschidere a unui fişier trebuie să îi spuneţi numele +fişierului dorit. Spunem despre comandă ca "citeşte un argument de la +terminal" (în acest caz, argumentul este numele fişierului). După ce +tastaţi comanda + + C-x C-f (deschide un fişier) + +Emacs-ul vă va cere să introduceţi numele fişierului. Numele pe care +îl tastaţi apare pe ultima linie a ecranului. Această linie se +numeste "minibuffer" când este folosită pentru acest tip de +introducere. Comenzile normale de editare în Emacs pot fi folosite şi +pentru editarea numelui fişierului. + +În timp ce introduceţi numele fişierului (sau orice alt tip de +introducere de date în minibuffer), puteţi anula comanda cu C-g. + +>> Tastaţi C-x C-f, apoi tastaţi C-g. Aceasta anulează minibuffer-ul, + şi, de asemenea, anulează comanda C-x C-f care îl folosea. În + concluzie, nu veţi mai deschide nici un fişier. + +Când aţi terminat de introdus numele fişierului, tastaţi +pentru a-l încheia. După aceasta, comanda C-x C-f începe să lucreze +şi deschide fişierul pe care l-aţi ales. Minibuffer-ul dispare când +comanda C-x C-f se termină. + +După câteva momente, conţinutul fişierului apare pe ecran şi îl puteţi +edita. Când doriti să faceţi schimbările permanente, tastaţi comanda + + C-x C-s (salvează fişierul) + +Aceasta copiază textul din Emacs într-un fişier. Prima oară când +faceţi acest lucru, Emacs-ul redenumeşte fişierul iniţial în aşa fel +încât să nu se piardă. Noul nume este creat prin adăugarea +caracterului "~" la numele iniţial. + +Când operaţiunea de salvare este terminată, Emacs-ul afişează numele +fişierului salvat. Se recomandă salvarea la intervale relativ mici, +pentru a nu pierde prea multă muncă în cazul unei eventuale blocări a sistemului. ->> Tastai C-x C-s, pentru a salva copia tutorialului. - Aceasta ar trebui s afieze "Wrote ...TUTORIAL.ro" la marginea de +>> Tastaţi C-x C-s, pentru a salva copia tutorialului. + Aceasta ar trebui să afişeze "Wrote ...TUTORIAL.ro" la marginea de jos a ecranului. -Putei deschide un fiier existent, pentru a-l vedea sau edita. -Putei de asemenea deschide un fiier care nu exist. Aceasta este -modalitatea n care creai noi fiiere cu Emacs-ul: deschidei -fiierul (care va fi gol iniial), apoi ncepei s introducei text -n el. Cnd i vei cere s "salveze" fiierul, Emacs-ul va crea -fiierul cu textul pe care l-ai introdus. De acum nainte putei -considera c editai un fiier existent. +Puteţi deschide un fişier existent, pentru a-l vedea sau edita. +Puteţi de asemenea deschide un fişier care nu există. Aceasta este +modalitatea în care creaţi noi fişiere cu Emacs-ul: deschideţi +fişierul (care va fi gol iniţial), apoi începeţi să introduceţi text +în el. Când îi veţi cere să "salveze" fişierul, Emacs-ul va crea +fişierul cu textul pe care l-aţi introdus. De acum înainte puteţi +considera că editaţi un fişier existent. * BUFFERE --------- -Dac deschidei un al doilea fiier cu C-x C-f, primul va continua s -existe n Emacs. Putei s v mutai napoi la el deschizndu-l din -nou cu C-x C-f. n acest fel putei avea un numr destul de mare de -fiiere deschise n Emacs. - ->> Creai un fiier numit "foo" tastnd C-x C-f foo . - Introducei un text oarecare, editai-l, apoi salvai "foo" tastnd - C-x C-s. n cele din urm, tastai C-x C-f TUTORIAL.ro - pentru a v ntoarce la tutorial. - -Emacs-ul stocheaz textul fiecrui fiier ntr-un obiect numit -"buffer". Deschiderea unui fiier creeaz un nou buffer n Emacs. -Pentru a vedea o list a bufferelor existente n Emacs, tastai +Dacă deschideţi un al doilea fişier cu C-x C-f, primul va continua să +existe în Emacs. Puteţi să vă mutaţi înapoi la el deschizându-l din +nou cu C-x C-f. În acest fel puteţi avea un număr destul de mare de +fişiere deschise în Emacs. + +>> Creaţi un fişier numit "foo" tastând C-x C-f foo . + Introduceţi un text oarecare, editaţi-l, apoi salvaţi "foo" tastând + C-x C-s. În cele din urmă, tastaţi C-x C-f TUTORIAL.ro + pentru a vă întoarce la tutorial. + +Emacs-ul stochează textul fiecărui fişier într-un obiect numit +"buffer". Deschiderea unui fişier creează un nou buffer în Emacs. +Pentru a vedea o listă a bufferelor existente în Emacs, tastaţi C-x C-b (lista de buffere) ->> ncercai C-x C-b acum. - -Observai cum fiecare buffer are un nume i, uneori, un nume de fiier -corespunztor fiierului al crui coninut este meninut n buffer-ul -respectiv. Unele buffere nu corespund nici unui fiier. De exemplu, -buffer-ul numit "*Buffer List*" nu are nici un fiier asociat. Este -buffer-ul care conine lista de buffere i a fost creat de comanda C-x -C-b. Orice text pe care l vedei ntr-o fereastr a Emacs-ului este -ntotdeauna parte dintr-un buffer. - ->> Tastai C-x 1 pentru a scpa de lista de buffere. - -Dac facei schimbri n textul unui fiier, apoi deschidei un alt -fiier, primul fiier nu este salvat. Schimbrile efectuate rmn n -Emacs, n buffer-ul asociat acelui fiier. Crearea sau editarea -buffer-ului celui de-al doilea fiier nu are nici un efect asupra -buffer-ului primului fiier. Acest lucru este foarte util, dar -nseamn c avei nevoie de o modalitate convenabil de a salva -buffer-ul primului fiier. Ar fi obositor s fie necesar s v mutai -napoi la el cu C-x C-f pentru a-l putea salva cu C-x C-s. Din acest -motiv exist comanda: - - C-x s salveaz nite buffere - -C-x s v ntreab despre fiecare buffer care conine modificri (i -care nu a fost salvat) dac dorii s-l salvai. - ->> Introducei o linie de text, apoi tastai C-x s. - Ar trebui s v ntrebe dac s salveze buffer-ul TUTORIAL.ro. - Raspundei "da" la ntrebare tastnd "y". +>> Încercaţi C-x C-b acum. + +Observaţi cum fiecare buffer are un nume şi, uneori, un nume de fişier +corespunzător fişierului al cărui conţinut este menţinut în buffer-ul +respectiv. Unele buffere nu corespund nici unui fişier. De exemplu, +buffer-ul numit "*Buffer List*" nu are nici un fişier asociat. Este +buffer-ul care conţine lista de buffere şi a fost creat de comanda C-x +C-b. Orice text pe care îl vedeţi într-o fereastră a Emacs-ului este +întotdeauna parte dintr-un buffer. + +>> Tastaţi C-x 1 pentru a scăpa de lista de buffere. + +Dacă faceţi schimbări în textul unui fişier, apoi deschideţi un alt +fişier, primul fişier nu este salvat. Schimbările efectuate rămân în +Emacs, în buffer-ul asociat acelui fişier. Crearea sau editarea +buffer-ului celui de-al doilea fişier nu are nici un efect asupra +buffer-ului primului fişier. Acest lucru este foarte util, dar +înseamnă că aveţi nevoie de o modalitate convenabilă de a salva +buffer-ul primului fişier. Ar fi obositor să fie necesar să vă mutaţi +înapoi la el cu C-x C-f pentru a-l putea salva cu C-x C-s. Din acest +motiv există comanda: + + C-x s salvează nişte buffere + +C-x s vă întreabă despre fiecare buffer care conţine modificări (şi +care nu a fost salvat) dacă doriţi să-l salvaţi. + +>> Introduceţi o linie de text, apoi tastaţi C-x s. + Ar trebui să vă întrebe dacă să salveze buffer-ul TUTORIAL.ro. + Raspundeţi "da" la întrebare tastând "y". * EXTINDEREA SETULUI DE COMENZI ------------------------------- -Exist mult mai multe comenzi Emacs dect combinaii de taste bazate -pe CONTROL i META. Soluia n Emacs este folosirea comenzilor -eXtinse. Acestea sunt de dou feluri: - - C-x eXtinde un caracter; urmat de un caracter - M-x eXtinde un nume; urmat de un nume lung - -Acestea sunt comenzi care sunt utile n general, dar folosite mai rar -dect comenzile despre care ai nvat pn acum. Ai vzut deja -dou dintre ele: comanda de deschis fiiere (C-x C-f) i comanda de -salvat fiiere (C-x C-s). Un alt exemplu este comanda de prsit -Emacs-ul: C-x C-c. (Nu v temei c vei pierde schimbri fcute n -fiiere; nainte de a termina sesiunea curent Emacs, C-x C-c v va -ntreba dac dorii s salvai fiierele modificate.) - -C-z este comanda cu care putei iei din Emacs *temporar* - astfel -nct s putei s v ntoarcei la aceeai sesiune Emacs mai trziu. - -Pe sistemele unde este posibil, C-z "suspend" Emacs-ul; asta nseamn -c, dei v vei ntoarce la prompt-ul shell-ului, Emacs-ul nu a fost -distrus. n shell-urile (interpretoarele de comenzi Unix) cele mai -uzuale putei reactiva Emacs-ul cu comanda `fg' sau `%emacs'. - -Pe sistemele care nu implementeaz mecanismele de suspendare, C-z -creeaz un subshell care ruleaz sub Emacs pentru a v oferi -posibilitatea de a rula alte programe i de a v ntoarce la Emacs mai -trziu; pe aceste sisteme C-z nu iese cu adevrat din Emacs - comanda -`exit' la promptul subshell-ului este modalitatea uzual de a v -ntoarce n Emacs. - -n general C-x C-c se folosete nainte de prsirea sistemului. -Putei folosi aceast comand i pentru a iei din instane de Emacs +Există mult mai multe comenzi Emacs decât combinaţii de taste bazate +pe CONTROL şi META. Soluţia în Emacs este folosirea comenzilor +eXtinse. Acestea sunt de două feluri: + + C-x eXtinde un caracter; urmată de un caracter + M-x eXtinde un nume; urmată de un nume lung + +Acestea sunt comenzi care sunt utile în general, dar folosite mai rar +decât comenzile despre care aţi învăţat până acum. Aţi văzut deja +două dintre ele: comanda de deschis fişiere (C-x C-f) şi comanda de +salvat fişiere (C-x C-s). Un alt exemplu este comanda de părăsit +Emacs-ul: C-x C-c. (Nu vă temeţi că veţi pierde schimbări făcute în +fişiere; înainte de a termina sesiunea curentă Emacs, C-x C-c vă va +întreba dacă doriţi să salvaţi fişierele modificate.) + +C-z este comanda cu care puteţi ieşi din Emacs *temporar* - astfel +încât să puteţi să vă întoarceţi la aceeaşi sesiune Emacs mai târziu. + +Pe sistemele unde este posibil, C-z "suspendă" Emacs-ul; asta înseamnă +că, deşi vă veţi întoarce la prompt-ul shell-ului, Emacs-ul nu a fost +distrus. În shell-urile (interpretoarele de comenzi Unix) cele mai +uzuale puteţi reactiva Emacs-ul cu comanda `fg' sau `%emacs'. + +Pe sistemele care nu implementează mecanismele de suspendare, C-z +creează un subshell care rulează sub Emacs pentru a vă oferi +posibilitatea de a rula alte programe şi de a vă întoarce la Emacs mai +târziu; pe aceste sisteme C-z nu iese cu adevărat din Emacs - comanda +`exit' la promptul subshell-ului este modalitatea uzuală de a vă +întoarce în Emacs. + +În general C-x C-c se foloseşte înainte de părăsirea sistemului. +Puteţi folosi această comandă şi pentru a ieşi din instanţe de Emacs lansate de programe de citit mail sau alte utilitare, deoarece acestea -s-ar putea s nu fie capabile s foloseasc facilitaile de suspendare -ale Emacs-ului. n mod normal ns, dac nu suntei pe cale s -prsii sistemul, este mai bine s suspendai Emacs-ul cu C-z dect -s ieii complet cu C-x C-c. +s-ar putea să nu fie capabile să folosească facilitaţile de suspendare +ale Emacs-ului. În mod normal însă, dacă nu sunteţi pe cale să +părăsiţi sistemul, este mai bine să suspendaţi Emacs-ul cu C-z decât +să ieşiţi complet cu C-x C-c. Emacs-ul are multe comenzi prefixate cu C-x. Aceasta este lista celor -pe care le-ai nvat pn acum: - - C-x C-f deschide un fiier - C-x C-s salveaz fiierul - C-x C-b listeaz bufferele - C-x C-c prsete Emacs-ul - C-x u anuleaz - -Comenzile eXtinse cu nume sunt comenzile care sunt folosite i mai rar -sau comenzile care sunt folosite numai n anumite moduri. Un exemplu -este comanda replace-string (nlocuiete-ir) care nlocuiete global -toate apariiile unui ir de caractere cu alt ir de caractere. Cnd -tastai M-x, Emacs-ul afieaz pe ultima linie de pe ecran "M-x" i -putei introduce numele comenzii - n cazul nostru "replace-string". -Putei s tastai doar "repl s" i Emacs-ul va completa numele. -Terminai comanda cu . - -Comanda replace-string necesit dou argumente - irul ce va fi -nlocuit i irul nlocuitor. La sfritul introducerii fiecrui -argument trebuie s tastai . - ->> Mutai cursorul pe linia goal care se gseste dou linii mai jos. - Tastai apoi M-x repl smodificatalterat. - - Observai modul n care aceast linie s-a modificat: ai nlocuit - toate apariiile cuvntului s-c-h-i-m-b-a-t cu "alterat", dup - poziia iniial a cursorului. - - -* SALVARE AUTOMAT +pe care le-aţi învăţat până acum: + + C-x C-f deschide un fişier + C-x C-s salvează fişierul + C-x C-b listează bufferele + C-x C-c părăseşte Emacs-ul + C-x u anulează + +Comenzile eXtinse cu nume sunt comenzile care sunt folosite şi mai rar +sau comenzile care sunt folosite numai în anumite moduri. Un exemplu +este comanda replace-string (înlocuieşte-şir) care înlocuieşte global +toate apariţiile unui şir de caractere cu alt şir de caractere. Când +tastaţi M-x, Emacs-ul afişează pe ultima linie de pe ecran "M-x" şi +puteţi introduce numele comenzii - în cazul nostru "replace-string". +Puteţi să tastaţi doar "repl s" şi Emacs-ul va completa numele. +Terminaţi comanda cu . + +Comanda replace-string necesită două argumente - şirul ce va fi +înlocuit şi şirul înlocuitor. La sfârşitul introducerii fiecărui +argument trebuie să tastaţi . + +>> Mutaţi cursorul pe linia goală care se găseste două linii mai jos. + Tastaţi apoi M-x repl smodificatalterat. + + Observaţi modul în care această linie s-a modificat: aţi înlocuit + toate apariţiile cuvântului s-c-h-i-m-b-a-t cu "alterat", după + poziţia iniţială a cursorului. + + +* SALVARE AUTOMATĂ ------------------ -Dac ai facut schimbri ntr-un fiier, dar nu le-ai salvat, aceste -schimbri se pot pierde n cazul n care sistemul se blocheaz. -Pentru a v proteja munca, Emacs-ul salveaz periodic un fiier de -"autosalvare" pentru fiecare fiier pe care l editai. Acest fiier -are un "#" la nceput i unul la sfrit; de exemplu, dac fiierul -dumneavoastr se numeste "hello.c", fiierul de autosalvare -corespunztor se va numi "#hello.c#". Cnd salvai fiierul n mod -normal, Emacs-ul terge fiierul de autosalvare. +Dacă aţi facut schimbări într-un fişier, dar nu le-aţi salvat, aceste +schimbări se pot pierde în cazul în care sistemul se blochează. +Pentru a vă proteja munca, Emacs-ul salvează periodic un fişier de +"autosalvare" pentru fiecare fişier pe care îl editaţi. Acest fişier +are un "#" la început şi unul la sfârşit; de exemplu, dacă fişierul +dumneavoastră se numeste "hello.c", fişierul de autosalvare +corespunzător se va numi "#hello.c#". Când salvaţi fişierul în mod +normal, Emacs-ul şterge fişierul de autosalvare. -n cazul unei cderi a sistemului, putei s v recuperai fiierul de -autosalvare deschiznd fiierul n mod normal (fiierul pe care l -editai, nu pe cel de autosalvare) i tastnd dup aceea M-x recover -file. Cnd vi se cere confirmarea, tastai yes pentru -a continua i a recupera fiierul. +În cazul unei căderi a sistemului, puteţi să vă recuperaţi fişierul de +autosalvare deschizând fişierul în mod normal (fişierul pe care îl +editaţi, nu pe cel de autosalvare) şi tastând după aceea M-x recover +file. Când vi se cere confirmarea, tastaţi yes pentru +a continua şi a recupera fişierul. * ZONA DE ECOU -------------- -Dac Emacs-ul observ c tastai comenzile ncet, vi le va arta la -marginea de jos a ecranului ntr-o zona numit "zona de ecou". Zona -de ecou conine cea mai de jos linie a ecranului. +Dacă Emacs-ul observă că tastaţi comenzile încet, vi le va arăta la +marginea de jos a ecranului într-o zona numită "zona de ecou". Zona +de ecou conţine cea mai de jos linie a ecranului. * LINIA DE MOD -------------- -Linia de deasupra zonei de ecou se numete "linia de mod" ("mode line" -n limba englez). Linia de mod conine ceva de genul: +Linia de deasupra zonei de ecou se numeşte "linia de mod" ("mode line" +în limba engleză). Linia de mod conţine ceva de genul: --**-Emacs: TUTORIAL (Fundamental)--L670--58%---------------- -Aceast linie prezint informaii utile despre starea Emacs-ului i -despre textul pe care l editai. +Această linie prezintă informaţii utile despre starea Emacs-ului şi +despre textul pe care îl editaţi. -Stii deja ce nseamn numele fiierului - este fiierul pe care l-ai -deschis. -NN%-- indic poziia curent a cursorului n text - NN la -sut din text este deasupra primei linii de pe ecran. Dac nceputul -fiierului este vizibil pe ecran, vei vedea --Top-- n loc de ---00%--. Dac sfritul fiierului este vizibil pe ecran, vei vedea ---Bot-- (de la "bottom" n limba englez). Dac fiierul este att de -mic, nct ncape n ntregime pe ecran, pe linia de mod vei vedea +Stiţi deja ce înseamnă numele fişierului - este fişierul pe care l-aţi +deschis. -NN%-- indică poziţia curentă a cursorului în text - NN la +sută din text este deasupra primei linii de pe ecran. Dacă începutul +fişierului este vizibil pe ecran, veţi vedea --Top-- în loc de +--00%--. Dacă sfârşitul fişierului este vizibil pe ecran, veţi vedea +--Bot-- (de la "bottom" în limba engleză). Dacă fişierul este atât de +mic, încât încape în întregime pe ecran, pe linia de mod veţi vedea --All--. -Stelele de la nceputul liniei de mod semnalizeaz existena unor -modificri nesalvate n text. Imediat dup deschiderea fiierului, -poriunea respectiv din linia de mod nu conine nici o stea, doar +Stelele de la începutul liniei de mod semnalizează existenţa unor +modificări nesalvate în text. Imediat după deschiderea fişierului, +porţiunea respectivă din linia de mod nu conţine nici o stea, doar minusuri. -Poriunea dinuntrul parantezelor v spune modul de editare curent. -Modul implicit este "Fundamental", modul pe care l folosii chiar +Porţiunea dinăuntrul parantezelor vă spune modul de editare curent. +Modul implicit este "Fundamental", modul pe care îl folosiţi chiar acum. Este un exemplu de "mod major". Emacs-ul are multe moduri majore. Unele dintre ele sunt destinate -editrii diferitelor limbaje i/sau tipuri de text, cum ar fi modul +editării diferitelor limbaje şi/sau tipuri de text, cum ar fi modul Lisp, modul Text, etc. Numai un mod major poate fi activ la un moment -dat i numele su va fi ntotdeauna acolo unde este "Fundamental" +dat şi numele său va fi întotdeauna acolo unde este "Fundamental" acum. -Fiecare mod major schimb comportamentul unor comenzi. De exemplu -exist comenzi pentru crearea comentariilor ntr-un program, dar, cum -fiecare limbaj de programare are o idee diferit despre felul cum ar -trebui s arate un comentariu, fiecare mod major trebuie s le -introduc ntr-un alt fel. Exist cte o comand asociat fiecrui +Fiecare mod major schimbă comportamentul unor comenzi. De exemplu +există comenzi pentru crearea comentariilor într-un program, dar, cum +fiecare limbaj de programare are o idee diferită despre felul cum ar +trebui să arate un comentariu, fiecare mod major trebuie să le +introducă într-un alt fel. Există câte o comandă asociată fiecărui mod major - aceasta este modalitatea de a schimba modul major. De exemplu, M-x fundamental-mode este comanda cu care poate fi ales modul "Fundamental". -Dac editai text n limba romn, cum ar fi de exemplu acest fiier, -ar trebui probabil s folosii modul Text. - ->> Tastai M-x text-mode. - -Nu v temeti, nici una din comenzile pe care le-ai nvat pn acum -nu schimb Emacs-ul prea mult. Putei observa acum c M-f i M-b -trateaz apostrofurile ca parte din cuvinte. nainte, n modul -Fundamental, M-f i M-b tratau apostrofurile ca separatoare de +Dacă editaţi text în limba română, cum ar fi de exemplu acest fişier, +ar trebui probabil să folosiţi modul Text. + +>> Tastaţi M-x text-mode. + +Nu vă temeti, nici una din comenzile pe care le-aţi învăţat până acum +nu schimbă Emacs-ul prea mult. Puteţi observa acum că M-f şi M-b +tratează apostrofurile ca parte din cuvinte. Înainte, în modul +Fundamental, M-f şi M-b tratau apostrofurile ca separatoare de cuvinte. -Modurile majore opereaz schimbri subtile, ca cea descris mai sus. -Majoritatea comenzilor execut aceeai operaie n fiecare mod major, -dar funcioneaz puin diferit. +Modurile majore operează schimbări subtile, ca cea descrisă mai sus. +Majoritatea comenzilor execută aceeaşi operaţie în fiecare mod major, +dar funcţionează puţin diferit. -Pentru a vedea documentaia referitoare la modul major curent, tastai +Pentru a vedea documentaţia referitoare la modul major curent, tastaţi C-h m. ->> Folosii C-u C-v o dat sau de mai multe ori pentru a aduce aceast - linie aproape de nceputul ecranului. Tastai C-h m ca s aflai - diferenele dintre modul Text i modul Fundamental. Tastai C-x 1 - pentru a terge documentaia de pe ecran. +>> Folosiţi C-u C-v o dată sau de mai multe ori pentru a aduce această + linie aproape de începutul ecranului. Tastaţi C-h m ca să aflaţi + diferenţele dintre modul Text şi modul Fundamental. Tastaţi C-x 1 + pentru a şterge documentaţia de pe ecran. -Modurile majore se numesc "majore" pentru c exist i moduri minore. -Modurile minore sunt ajustri minore ale modurilor majore. Fiecare +Modurile majore se numesc "majore" pentru că există şi moduri minore. +Modurile minore sunt ajustări minore ale modurilor majore. Fiecare mod minor poate fi activat sau dezactivat separat, independent de -celelalte moduri minore i independent de modul major curent. Putei -s nu folosii nici un mod minor, un mod minor sau orice combinaie de +celelalte moduri minore şi independent de modul major curent. Puteţi +să nu folosiţi nici un mod minor, un mod minor sau orice combinaţie de moduri minore. -Un mod minor care este foarte util, n mod special cnd editai text, -este modul "Auto Fill". Cnd acest mod este activat, Emacs-ul sparge -automat liniile la spaiul dintre cuvinte de fiecare dat cnd -introducnd text creai o linie care este prea lung. - -Putei activa modul "Auto Fill" executnd M-x auto-fill-mode. -Cnd acest mod este activat, l putei dezactiva executnd aceeai -comand. Dac modul este dezactivat, aceast comand l activeaz, -cnd este activat, comanda l dezactiveaz. Se spune c aceast -comand inverseaz modul. - ->> Tastai M-x auto-fill-mode acum. Introducei apoi o linie - coninnd "asdf " de mai multe ori, pn cnd linia se sparge n - dou. Trebuie s punei spaii ntre cuvinte pentru c Auto Fill - sparge linia numai la spaii. - -Marginea este stabilit n mod normal la 70 de caractere, dar putei -schimba aceast valoare cu comanda C-x f. Introducei valoarea dorit +Un mod minor care este foarte util, în mod special când editaţi text, +este modul "Auto Fill". Când acest mod este activat, Emacs-ul sparge +automat liniile la spaţiul dintre cuvinte de fiecare dată când +introducând text creaţi o linie care este prea lungă. + +Puteţi activa modul "Auto Fill" executând M-x auto-fill-mode. +Când acest mod este activat, îl puteţi dezactiva executând aceeaşi +comandă. Dacă modul este dezactivat, această comandă îl activează, +când este activat, comanda îl dezactivează. Se spune că această +comandă inversează modul. + +>> Tastaţi M-x auto-fill-mode acum. Introduceţi apoi o linie + conţinând "asdf " de mai multe ori, până când linia se sparge în + două. Trebuie să puneţi spaţii între cuvinte pentru că Auto Fill + sparge linia numai la spaţii. + +Marginea este stabilită în mod normal la 70 de caractere, dar puteţi +schimba această valoare cu comanda C-x f. Introduceţi valoarea dorită ca argument numeric pentru C-x f. ->> Tastai C-x f cu 20 ca argument numeric. (C-u 2 0 C-x f). - Introducei apoi un text oarecare i observai cum Emacs-ul umple - linii de maximum 20 de caractere. Restaurai marginea la 70 de +>> Tastaţi C-x f cu 20 ca argument numeric. (C-u 2 0 C-x f). + Introduceţi apoi un text oarecare şi observaţi cum Emacs-ul umple + linii de maximum 20 de caractere. Restauraţi marginea la 70 de caractere folosind din nou C-x f. -Dac facei schimbri n mijlocul unui paragraf, modul Auto Fill nu -rearanjeaz paragraful. Pentru a face acest lucru, trebuie s tastai -M-q (META-q) cu cursorul poziionat nuntrul paragrafului. - ->> Mutai cursorul n paragraful precedent i tastai M-q. - - -* CUTARE +Dacă faceţi schimbări în mijlocul unui paragraf, modul Auto Fill nu +rearanjează paragraful. Pentru a face acest lucru, trebuie să tastaţi +M-q (META-q) cu cursorul poziţionat înăuntrul paragrafului. + +>> Mutaţi cursorul în paragraful precedent şi tastaţi M-q. + + +* CĂUTARE --------- -Emacs-ul poate caut iruri (grupuri continue de caractere sau -cuvinte) fie nainte, fie napoi (fa de poziia curent a cursorului -n text). Cutarea unui ir este o operaie ce mut cursorul; -cursorul este mutat n poziia corespunztoare urmtoarei apariii a -irului n text. - -Cutarea este diferit n Emacs fa de majoritatea editoarelor, -deoarece este "incremental". Asta nseamn c execuia operaiunii -de cutare se face n timp ce tastai irul de cutat. - -Comanda ce iniiaz cutarea este C-s pentru cutare nainte i C-r -pentru cutare napoi. ATEPTAI! Nu le ncercai acum. - -Cnd tastai C-s vei remarca faptul c irul "I-search" apare ca -prompt n zona de ecou. Aceasta v spune c Emacs-ul este n modul de -cutare incremental, ateptnd ca dumneavoastr s introducei irul -pe care dorii s-l cutai. Cutarea poate fi terminat cu . - ->> Tastai acum C-s pentru a porni o cutare. NCET, cte o singur - liter la un moment dat, tastai cuvntul "cursor", fcnd o pauz - dup fiecare caracter tastat ca s observai ce se ntampl cu - cursorul. Acum ai terminat de cutat prima apariie a cuvntului +Emacs-ul poate caută şiruri (grupuri continue de caractere sau +cuvinte) fie înainte, fie înapoi (faţă de poziţia curentă a cursorului +în text). Căutarea unui şir este o operaţie ce mută cursorul; +cursorul este mutat în poziţia corespunzătoare următoarei apariţii a +şirului în text. + +Căutarea este diferită în Emacs faţă de majoritatea editoarelor, +deoarece este "incrementală". Asta înseamnă că execuţia operaţiunii +de căutare se face în timp ce tastaţi şirul de căutat. + +Comanda ce iniţiază căutarea este C-s pentru căutare înainte şi C-r +pentru căutare înapoi. AŞTEPTAŢI! Nu le încercaţi acum. + +Când tastaţi C-s veţi remarca faptul că şirul "I-search" apare ca +prompt în zona de ecou. Aceasta vă spune că Emacs-ul este în modul de +căutare incrementală, aşteptând ca dumneavoastră să introduceţi şirul +pe care doriţi să-l căutaţi. Căutarea poate fi terminată cu . + +>> Tastaţi acum C-s pentru a porni o căutare. ÎNCET, câte o singură + literă la un moment dat, tastaţi cuvântul "cursor", făcând o pauză + după fiecare caracter tastat ca să observaţi ce se întamplă cu + cursorul. Acum aţi terminat de căutat prima apariţie a cuvântului "cursor". ->> Tastai C-s din nou, pentru a cuta urmtoarea apariie a - cuvntului "cursor". ->> Tastai acum de patru ori i observai micarea +>> Tastaţi C-s din nou, pentru a căuta următoarea apariţie a + cuvântului "cursor". +>> Tastaţi acum de patru ori şi observaţi mişcarea cursorului. ->> Tastai pentru a termina cutarea. - -Ai observat ce s-a ntamplat? n timpul unei cutri incrementale -Emacs-ul ncearc s se poziioneze pe prima apariie a irului pe -care l-ai introdus pn n momentul respectiv. Dac vrei s v -poziionai pe urmtoarea apariie a cuvntului "cursor", nu trebuie -dect s tastai C-s nc o dat. Dac nu mai exist o alt apariie, -Emacs-ul va emite un sunet i v va anuna c operaiunea de cutare a -euat ("failed" n limba englez). C-g este o alt metod de a -termina cutarea. - -OBSERVAIE: Pe unele sisteme, C-s va bloca ecranul i nu vei mai -primi nici un rspuns de la Emacs. Aceasta indic faptul c o -"facilitate" a sistemului de operare numit "controlul fluxului" -("flow control" n limba englez) intercepteaz caracterul C-s i -acesta nu mai ajunge la Emacs. Pentru deblocarea ecranului, apsai -C-q. Putei gsi detalii referitoare la aceast aa-numit -"facilitate" n seciunea "Spontaneous Entry to Incremental Search" +>> Tastaţi pentru a termina căutarea. + +Aţi observat ce s-a întamplat? În timpul unei căutări incrementale +Emacs-ul încearcă să se poziţioneze pe prima apariţie a şirului pe +care l-aţi introdus până în momentul respectiv. Dacă vreţi să vă +poziţionaţi pe următoarea apariţie a cuvântului "cursor", nu trebuie +decât să tastaţi C-s încă o dată. Dacă nu mai există o altă apariţie, +Emacs-ul va emite un sunet şi vă va anunţa că operaţiunea de căutare a +eşuat ("failed" în limba engleză). C-g este o altă metodă de a +termina căutarea. + +OBSERVAŢIE: Pe unele sisteme, C-s va bloca ecranul şi nu veţi mai +primi nici un răspuns de la Emacs. Aceasta indică faptul că o +"facilitate" a sistemului de operare numită "controlul fluxului" +("flow control" în limba engleză) interceptează caracterul C-s şi +acesta nu mai ajunge la Emacs. Pentru deblocarea ecranului, apăsaţi +C-q. Puteţi găsi detalii referitoare la această aşa-numită +"facilitate" în secţiunea "Spontaneous Entry to Incremental Search" din manualul Emacs-ului. -Dac suntei n mijlocul unei cutri incrementale i tastai -, vei observa c ultimul caracter n cutarea incremental -este ters i cutarea se ntoarce la poziia anterioar. De exemplu, -s presupunem c ai tastat "c", pentru a cuta prima apariie a lui -"c". Dac tastai "u", cursorul se va muta la prima apariie a lui -"cu". Tastai acum . Aceasta va terge "u"-ul din irul de -cutare i cursorul se va muta napoi la prima apariie a lui "c". - -Cutarea incremental poate fi terminat prin tastarea unui caracter -bazat pe CONTROL sau META (cu cteva excepii - caracterele care sunt -specifice cutrii, cum ar fi C-s i C-r). - -C-s ncepe o cutare care inspecteaz textul de DUP poziia curent a -cursorului. Dac dorii s cutai n textul dinaintea poziiei -curente a cursorului, folosii C-r. Toat discuia referitoare la C-s -se aplic i comenzii C-r, cu meniunea c direcia de cutare este -invers. +Dacă sunteţi în mijlocul unei căutări incrementale şi tastaţi +, veţi observa că ultimul caracter în căutarea incrementală +este şters şi căutarea se întoarce la poziţia anterioară. De exemplu, +să presupunem că aţi tastat "c", pentru a căuta prima apariţie a lui +"c". Dacă tastaţi "u", cursorul se va muta la prima apariţie a lui +"cu". Tastaţi acum . Aceasta va şterge "u"-ul din şirul de +căutare şi cursorul se va muta înapoi la prima apariţie a lui "c". + +Căutarea incrementală poate fi terminată prin tastarea unui caracter +bazat pe CONTROL sau META (cu câteva excepţii - caracterele care sunt +specifice căutării, cum ar fi C-s şi C-r). + +C-s începe o căutare care inspectează textul de DUPĂ poziţia curentă a +cursorului. Dacă doriţi să căutaţi în textul dinaintea poziţiei +curente a cursorului, folosiţi C-r. Toată discuţia referitoare la C-s +se aplică şi comenzii C-r, cu menţiunea că direcţia de căutare este +inversă. * FERESTRE MULTIPLE ------------------- -Una dintre facilitile importante ale Emacs-ului este aceea de a -afia pe ecran mai multe ferestre simultan. - ->> Mutai cursorul pe aceast linie i tastai C-u 0 C-l. - ->> Tastai acum C-x 2 pentru a mpri ecranul n dou ferestre. - Amndou ferestrele vor afia acest tutorial. Cursorul va rmane - n fereastra din partea de sus a ecranului. - ->> Tastai C-M-v pentru a mica textul din fereastra de jos. - (Dac nu avei o tast META, tastai ESC C-v.) - ->> Tastai C-x o ("o" de la "other" - "cealalt" n limba - englez) pentru a muta cursorul n fereastra de jos. - ->> Tastai C-v i M-v n fereastra de jos pentru a muta textul. - Continuai s citii aceste instruciuni n fereastra de sus. - ->> Tastai C-x o din nou pentru a muta cursorul napoi n fereastra de - sus. Cursorul va fi plasat n locul unde a fost anterior. - -Putei continua s folosii C-x o pentru a v muta ntre ferestre. -Fiecare fereastr are propria ei poziie a cursorului, dar numai o -fereastr arat cursorul la un moment dat. Toate operaiile normale -de editare au efect n fereastra n care se gsete cursorul - -fereastra respectiv se numete "fereastra selectat". - -Comanda C-M-v este foarte util cnd editai text ntr-o fereastr i -folosii cealalt fereastr pentru a citi documentaii. Putei ine -ntotdeauna cursorul n fereastra n care editai, n timp ce avansai -textul din cealalt fereastr cu C-M-v. - -C-M-v este un exemplu de caracter CONTROL-META. Dac avei o tast -META, putei tasta C-M-v innd apsate i CONTROL i META cnd tastai -v. Nu conteaz care dintre CONTROL sau META este apsat mai nti, -pentru c amndou acioneaz prin modificarea caracterului pe care l -tastai. - -Dac nu avei o tast META i folosii ESC n loc, ordinea este -important: trebuie s tastai ESC urmat de CONTROL-v; CONTROL-ESC v -nu va funciona, din cauza faptului c ESC este un caracter de sine -stttor, nu un modificator. - ->> Tastai C-x 1 (n fereastra de sus) ca s renunai la fereastra +Una dintre facilităţile importante ale Emacs-ului este aceea de a +afişa pe ecran mai multe ferestre simultan. + +>> Mutaţi cursorul pe această linie şi tastaţi C-u 0 C-l. + +>> Tastaţi acum C-x 2 pentru a împărţi ecranul în două ferestre. + Amândouă ferestrele vor afişa acest tutorial. Cursorul va rămane + în fereastra din partea de sus a ecranului. + +>> Tastaţi C-M-v pentru a mişca textul din fereastra de jos. + (Dacă nu aveţi o tastă META, tastaţi ESC C-v.) + +>> Tastaţi C-x o ("o" de la "other" - "cealaltă" în limba + engleză) pentru a muta cursorul în fereastra de jos. + +>> Tastaţi C-v şi M-v în fereastra de jos pentru a muta textul. + Continuaţi să citiţi aceste instrucţiuni în fereastra de sus. + +>> Tastaţi C-x o din nou pentru a muta cursorul înapoi în fereastra de + sus. Cursorul va fi plasat în locul unde a fost anterior. + +Puteţi continua să folosiţi C-x o pentru a vă muta între ferestre. +Fiecare fereastră are propria ei poziţie a cursorului, dar numai o +fereastră arată cursorul la un moment dat. Toate operaţiile normale +de editare au efect în fereastra în care se găseşte cursorul - +fereastra respectivă se numeşte "fereastra selectată". + +Comanda C-M-v este foarte utilă când editaţi text într-o fereastră şi +folosiţi cealaltă fereastră pentru a citi documentaţii. Puteţi ţine +întotdeauna cursorul în fereastra în care editaţi, în timp ce avansaţi +textul din cealaltă fereastră cu C-M-v. + +C-M-v este un exemplu de caracter CONTROL-META. Dacă aveţi o tastă +META, puteţi tasta C-M-v ţinând apăsate şi CONTROL şi META când tastaţi +v. Nu contează care dintre CONTROL sau META este apăsată mai întâi, +pentru că amândouă acţionează prin modificarea caracterului pe care îl +tastaţi. + +Dacă nu aveţi o tastă META şi folosiţi ESC în loc, ordinea este +importantă: trebuie să tastaţi ESC urmat de CONTROL-v; CONTROL-ESC v +nu va funcţiona, din cauza faptului că ESC este un caracter de sine +stătător, nu un modificator. + +>> Tastaţi C-x 1 (în fereastra de sus) ca să renunţaţi la fereastra de jos. -(Dac ai tastat C-x 1 n fereastra de jos, aceast comand va nchide -fereastra de sus. Gndii-v la ea aa "Pstreaz doar o fereastr - -cea n care sunt acum.") - -Nu este nevoie s afisai acelai buffer n ambele ferestre. Dac -folosii C-x C-f pentru a deschide un fiier ntr-o fereastr, -cealalt fereastr nu se schimb. Putei deschide un fiier diferit -n fiecare fereastr. - -O alt modalitate de a folosi dou ferestre ca s afiai lucruri +(Dacă aţi tastat C-x 1 în fereastra de jos, această comandă va închide +fereastra de sus. Gândiţi-vă la ea aşa "Păstrează doar o fereastră - +cea în care sunt acum.") + +Nu este nevoie să afisaţi acelaşi buffer în ambele ferestre. Dacă +folosiţi C-x C-f pentru a deschide un fişier într-o fereastră, +cealaltă fereastră nu se schimbă. Puteţi deschide un fişier diferit +în fiecare fereastră. + +O altă modalitate de a folosi două ferestre ca să afişaţi lucruri diferite: ->> Tastai C-x 4 C-f apoi numele unui fiier. Terminai comanda - cu Observai c fiierul specificat apare n fereastra de +>> Tastaţi C-x 4 C-f apoi numele unui fişier. Terminaţi comanda + cu Observaţi că fişierul specificat apare în fereastra de jos. Cursorul la fel. ->> Tastai C-x o pentru a v muta n fereastra de sus, apoi tastai - C-x 1 pentru a terge fereastra de jos. - - -* NIVELURI DE EDITARE RECURSIV +>> Tastaţi C-x o pentru a vă muta în fereastra de sus, apoi tastaţi + C-x 1 pentru a şterge fereastra de jos. + + +* NIVELURI DE EDITARE RECURSIVĂ ------------------------------- -Uneori vei intra n ceea ce se numeste un "nivel de editare -recursiv". Acesta este indicat de prezena unor paranteze drepte n -linia de mod n jurul numelui modului major. De exemplu, s-ar putea -s vedei [(Fundamental)] n loc de (Fundamental). - -Pentru a iei din nivelul de editare recursiv, tastai ESC ESC ESC. -Aceasta este o comand de ieire de uz general. O putei folosi i ca -s ieii din minibuffer sau ca s eliminai ferestrele n plus. - ->> Tastai M-x pentru a intra n minibuffer; tastai apoi ESC ESC ESC - ca s ieii. - -Nu putei folosi C-g pentru a iei dintr-un nivel de editare recursiv -deoarece comanda C-g este folosit pentru a anula comenzi i argumente -nuntrul unui nivel de editare recursiv. - - -* CUM PUTEI OBINE MAI MULTE INFORMAII +Uneori veţi intra în ceea ce se numeste un "nivel de editare +recursivă". Acesta este indicat de prezenţa unor paranteze drepte în +linia de mod în jurul numelui modului major. De exemplu, s-ar putea +să vedeţi [(Fundamental)] în loc de (Fundamental). + +Pentru a ieşi din nivelul de editare recursivă, tastaţi ESC ESC ESC. +Aceasta este o comandă de ieşire de uz general. O puteţi folosi şi ca +să ieşiţi din minibuffer sau ca să eliminaţi ferestrele în plus. + +>> Tastaţi M-x pentru a intra în minibuffer; tastaţi apoi ESC ESC ESC + ca să ieşiţi. + +Nu puteţi folosi C-g pentru a ieşi dintr-un nivel de editare recursivă +deoarece comanda C-g este folosită pentru a anula comenzi şi argumente +înăuntrul unui nivel de editare recursivă. + + +* CUM PUTEŢI OBŢINE MAI MULTE INFORMAŢII ---------------------------------------- -n acest tutorial am ncercat s furnizm suficiente informaii pentru -a face primii pai n Emacs. Exist att de multe comenzi n Emacs -nct ar fi imposibil s le explicm pe toate aici. S-ar putea ns -s dorii s nvaai mai multe despre Emacs, deoarece ofer foarte -multe facilitai interesante. Exist comenzi pentru a citi -documentaia despre comenzile Emacs-ului. Aceste comenzi ajuttoare -sunt prefixate cu caracterul C-h, denumit i "caracterul de ajutor". +În acest tutorial am încercat să furnizăm suficiente informaţii pentru +a face primii paşi în Emacs. Există atât de multe comenzi în Emacs +încât ar fi imposibil să le explicăm pe toate aici. S-ar putea însă +să doriţi să învaţaţi mai multe despre Emacs, deoarece oferă foarte +multe facilitaţi interesante. Există comenzi pentru a citi +documentaţia despre comenzile Emacs-ului. Aceste comenzi ajutătoare +sunt prefixate cu caracterul C-h, denumit şi "caracterul de ajutor". -Pentru a folosi aceste faciliti de ajutor, tastai caracterul C-h, -apoi un caracter ce specific tipul de ajutor de care avei nevoie. -n cazul n care suntei nelmurit, tastai C-h ? i Emacs-ul v va -spune ce fel de ajutor v poate oferi. Dac ai tastat C-h i v -rzgndii (nu mai dorii ajutor) putei tasta C-g pentru a anula +Pentru a folosi aceste facilităţi de ajutor, tastaţi caracterul C-h, +apoi un caracter ce specifică tipul de ajutor de care aveţi nevoie. +În cazul în care sunteţi nelămurit, tastaţi C-h ? şi Emacs-ul vă va +spune ce fel de ajutor vă poate oferi. Dacă aţi tastat C-h şi vă +răzgândiţi (nu mai doriţi ajutor) puteţi tasta C-g pentru a anula comanda. -(Anumite site-uri remapeaz caracterul C-h. Nu ar trebui s fac asta -orbete pentru toi utilizatorii - avei motiv s v plngei -administratorului de sistem. ntre timp, dac C-h nu afieaz un -mesaj despre ajutor la marginea de jos a ecranului, ncercai M-x -help n loc.) - -Comanda elementar de ajutor este C-h c. Tastai C-h, apoi caracterul -c i o comand alctuit dintr-un caracter sau secven de caractere -i Emacs-ul va afia o scurt descriere a comenzii. - ->> Tastai C-h c C-p. - -Mesajul ar trebui s fie ceva de genul +(Anumite site-uri remapează caracterul C-h. Nu ar trebui să facă asta +orbeşte pentru toţi utilizatorii - aveţi motiv să vă plângeţi +administratorului de sistem. Între timp, dacă C-h nu afişează un +mesaj despre ajutor la marginea de jos a ecranului, încercaţi M-x +help în loc.) + +Comanda elementară de ajutor este C-h c. Tastaţi C-h, apoi caracterul +c şi o comandă alcătuită dintr-un caracter sau secvenţă de caractere +şi Emacs-ul va afişa o scurtă descriere a comenzii. + +>> Tastaţi C-h c C-p. + +Mesajul ar trebui să fie ceva de genul C-p runs the command previous-line -Aceasta v spune "numele funciei". Numele de funcii sunt folosite -n principal pentru a adapta i extinde Emacs-ul, dar, cum numele -funciilor sunt alese n aa fel nct s indice actiunea comenzii -respective, ele pot servi ca o documentaie foarte scurt, suficient -ca s v aminteasc de comenzi pe care le-ai nvat deja. - -Comenzile formate din mai multe caractere (cum ar fi C-x C-s) i (dac -nu avei o tasta META, EDIT sau ALT) v sunt de asemenea permise -dup C-h c. - -Pentru a obine mai multe informaii despre o comand, folosii C-h k -n loc de C-h c. - ->> Tastai C-h k C-p. - -Aceast comand afieaz documentaia i numele funciei ntr-o -fereastr separat. Cnd terminai de citit, tastai q pentru a -o elimina. Nu trebuie s facei acest lucru imediat. Putei edita +Aceasta vă spune "numele funcţiei". Numele de funcţii sunt folosite +în principal pentru a adapta şi extinde Emacs-ul, dar, cum numele +funcţiilor sunt alese în aşa fel încât să indice actiunea comenzii +respective, ele pot servi ca o documentaţie foarte scurtă, suficientă +ca să vă amintească de comenzi pe care le-aţi învăţat deja. + +Comenzile formate din mai multe caractere (cum ar fi C-x C-s) şi (dacă +nu aveţi o tasta META, EDIT sau ALT) v sunt de asemenea permise +după C-h c. + +Pentru a obţine mai multe informaţii despre o comandă, folosiţi C-h k +în loc de C-h c. + +>> Tastaţi C-h k C-p. + +Această comandă afişează documentaţia şi numele funcţiei într-o +fereastră separată. Când terminaţi de citit, tastaţi q pentru a +o elimina. Nu trebuie să faceţi acest lucru imediat. Puteţi edita o vreme, citind textul din fereastra de ajutor. -Cteva comenzi C-h utile: - - C-h f descrie o funcie al crei nume trebuie s-l - introducei - ->> ncercai s tastai C-h f previous-line. - Aceasta afieaz toat informaia pe care o are Emacs-ul despre - funcia ce implementeaz comanda C-p. - - C-h a Command Apropos. Tastai un cuvnt cheie i Emacs-ul va - lista toate funciile i variabilele ale cror nume - conin acel cuvnt cheie. La stnga comenzilor care - pot fi invocate cu M-x va fi afiat o stelu. +Câteva comenzi C-h utile: + + C-h f descrie o funcţie al cărei nume trebuie să-l + introduceţi + +>> Încercaţi să tastaţi C-h f previous-line. + Aceasta afişează toată informaţia pe care o are Emacs-ul despre + funcţia ce implementează comanda C-p. + + C-h a Command Apropos. Tastaţi un cuvânt cheie şi Emacs-ul va + lista toate funcţiile şi variabilele ale căror nume + conţin acel cuvânt cheie. La stânga comenzilor care + pot fi invocate cu M-x va fi afişată o steluţă. Pentru unele comenzi, Command Apropos va lista o - secven de unul sau dou caractere ce execut aceeai - comand. - ->> Tastai C-h a fiier. - -Aceasta afieaz ntr-o alt ferastr o list a tuturor comenzilor M-x -al cror nume conine "fiier". Vei vedea caractere-comand de genul -C-x C-f listate lng comanda nume corespunztoare (find-file). - ->> Tastai C-M-v ca s deplasai coninutul ferestrei de ajutor. - Facei acest lucru de cteva ori. - ->> Tastai C-x 1 pentu a terge fereastra de ajutor. + secvenţă de unul sau două caractere ce execută aceeaşi + comandă. + +>> Tastaţi C-h a fişier. + +Aceasta afişează într-o altă ferastră o listă a tuturor comenzilor M-x +al căror nume conţine "fişier". Veţi vedea caractere-comandă de genul +C-x C-f listate lângă comanda nume corespunzătoare (find-file). + +>> Tastaţi C-M-v ca să deplasaţi conţinutul ferestrei de ajutor. + Faceţi acest lucru de câteva ori. + +>> Tastaţi C-x 1 pentu a şterge fereastra de ajutor. * CONCLUZII ----------- -inei minte, pentru a iei permanent din Emacs, folosii C-x C-c. -Pentru a iei temporar ntr-un shell (n aa fel nct s v putei -ntoarce la Emacs mai trziu) folosii C-z. +Ţineţi minte, pentru a ieşi permanent din Emacs, folosiţi C-x C-c. +Pentru a ieşi temporar într-un shell (în aşa fel încât să vă puteţi +întoarce la Emacs mai târziu) folosiţi C-z. -Acest tutorial a fost organizat n aa fel nct s fie pe nelesul -noilor utilizatori - nu v sfiii s v plngei autorilor dac gasii +Acest tutorial a fost organizat în aşa fel încât să fie pe înţelesul +noilor utilizatori - nu vă sfiiţi să vă plângeţi autorilor dacă gasiţi ceva neclar! COPIERE ------- -Acest tutorial este rezultatul prelucrrii unei serii lungi de +Acest tutorial este rezultatul prelucrării unei serii lungi de tutoriale pentru Emacs derivate din cel scris de Stuart Cracraft -pentru versiunea iniial de Emacs. +pentru versiunea iniţială de Emacs. -Cu scopul evitrii oricror confuzii datorate traducerii, las n -continuare noita de copyright original n limba englez. +Cu scopul evitării oricăror confuzii datorate traducerii, las în +continuare noţita de copyright originală în limba engleză. This version of the tutorial, like GNU Emacs, is copyrighted, and comes with permission to distribute copies on certain conditions: @@ -1095,11 +1095,11 @@ under the above conditions, provided also that they carry prominent notices stating who last altered them. -Condiiile de copiere a Emacs-ului sunt mai complexe, dar n acelai -spirit. Citii fiierul COPYING i apoi distribuii prietenilor copii -ale Emacs-ului. Contribuii la eliminarea obstrucionismului software -folosind, scriind i distribuind free software! +Condiţiile de copiere a Emacs-ului sunt mai complexe, dar în acelaşi +spirit. Citiţi fişierul COPYING şi apoi distribuiţi prietenilor copii +ale Emacs-ului. Contribuiţi la eliminarea obstrucţionismului software +folosind, scriind şi distribuind free software! ;;; Local Variables: -;;; coding: iso-latin-2 +;;; coding: utf-8 ;;; End: === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.sk' --- etc/tutorials/TUTORIAL.sk 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.sk 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,1097 +1,1096 @@ -Ttorial k Emacsu. Podmienky pozri na konci. -Do etiny preloil Milan Zamazal , do sloveniny Miroslav -Vako . - -Mte pred sebou ttorial k Emacsu. - -Prkazy Emacsu veobecne vyuvaj klvesu CONTROL (obas oznaovan ako CTRL -alebo CTL) alebo klvesu META (obas oznaovan EDIT alebo ALT). Aby sme tieto -nzvy nemuseli stle psa v plnom znen, budeme pouva nasledujce skratky: - C- znamen podra klvesu CONTROL a stlai znak . - Teda C-f znamen: podrte klvesu CONTROL a stlate f. - M- znamen podra klvesu META, EDIT alebo ALT a stlai . - Ak nemte iadnu z klves META, EDIT ani ALT, tak namiesto toho - stlate a pustite klvesu ESC a potom . Klvesu ESC budeme - oznaova . - -Dleit poznmka: prcu s Emacsom ukonte stlaenm C-x C-c (dva znaky). -Znaky ">>" na avom okraji oznauj miesta, kde si mte vyska prkaz. Napr.: +Tútorial k Emacsu. Podmienky pozri na konci. +Do češtiny preložil Milan Zamazal , do slovenčiny Miroslav +Vaško . + +Máte pred sebou tútorial k Emacsu. + +Príkazy Emacsu všeobecne využívajú klávesu CONTROL (občas označovanú ako CTRL +alebo CTL) alebo klávesu META (občas označovanú EDIT alebo ALT). Aby sme tieto +názvy nemuseli stále písať v plnom znení, budeme používať nasledujúce skratky: + C- znamená podržať klávesu CONTROL a stlačiť znak . + Teda C-f znamená: podržte klávesu CONTROL a stlačte f. + M- znamená podržať klávesu META, EDIT alebo ALT a stlačiť . + Ak nemáte žiadnu z kláves META, EDIT ani ALT, tak namiesto toho + stlačte a pustite klávesu ESC a potom . Klávesu ESC budeme + označovať . + +Dôležitá poznámka: prácu s Emacsom ukončíte stlačením C-x C-c (dva znaky). +Znaky ">>" na ľavom okraji označujú miesta, kde si máte vyskúšať príkaz. Napr.: <> -[Prostredn as obrazovky je przdna zmerne. Text pokrauje niie.] ->> Teraz stlate C-v (view next screen) pre posun na aliu obrazovku. - (Smelo do toho, spravte to pridranm klvesy control a stlaenm v.) - Od tejto chvle by ste toto mali robi ak dotate zobrazen +[Prostredná časť obrazovky je prázdna zámerne. Text pokračuje nižšie.] +>> Teraz stlačte C-v (view next screen) pre posun na ďalšiu obrazovku. + (Smelo do toho, spravte to pridržaním klávesy control a stlačením v.) + Od tejto chvíle by ste toto mali robiť ak dočítate zobrazenú obrazovku. -Vimnite si, e pri posuve obrazoviek vdy zostvaj zobrazen dva riadky -z predchdzajcej obrazovky; to poskytuje urit nvznos pri postupnom -tan textu. - -Prv vec, ktor potrebujete vedie je, ako sa v texte pohybova -z jednho miesta na druh. U viete, ako sa posun o jednu obrazovku -vpred, pomocou C-v. Na prechod o obrazovku sp pouite M-v -(podrte klvesu META a stlate v alebo stlate v ak -nemte klvesy META, EDIT ani ALT). - ->> Skste stlai M-v a potom C-v, niekoko krt to zopakujte. +Všimnite si, že pri posuve obrazoviek vždy zostávajú zobrazené dva riadky +z predchádzajúcej obrazovky; to poskytuje určitú náväznosť pri postupnom +čítaní textu. + +Prvá vec, ktorú potrebujete vedieť je, ako sa v texte pohybovať +z jedného miesta na druhé. Už viete, ako sa posunúť o jednu obrazovku +vpred, pomocou C-v. Na prechod o obrazovku späť použite M-v +(podržte klávesu META a stlačte v alebo stlačte v ak +nemáte klávesy META, EDIT ani ALT). + +>> Skúste stlačiť M-v a potom C-v, niekoľko krát to zopakujte. * ZHRNUTIE ---------- -Na prezeranie obrazovkovch strnok s uiton nasledujce prkazy: +Na prezeranie obrazovkových stránok sú užitočné nasledujúce príkazy: C-v Posuv o obrazovku vpred - M-v Posuv o obrazovku sp - C-l Zmazanie obrazovky a znovuzobrazenie celho textu, + M-v Posuv o obrazovku späť + C-l Zmazanie obrazovky a znovuzobrazenie celého textu, pritom sa text pod kurzorom presunie k stredu obrazovky. (Ide o Control-L a nie Control-1.) ->> Njdite kurzor a zapamtajte si, ak je okolo neho text. - Potom stlate C-l. - Njdite kurzor znovu a vimnite si, e je okolo neho ten ist text. - -Na pohyb po celch obrazovkch mete tie poui klvesy PageUp a PageDown, -ak ich V terminl m, ale pre pohyb s efektvnejie klvesy C-v a M-v. - -* ZKLADN OVLDANIE KURZORU +>> Nájdite kurzor a zapamätajte si, aký je okolo neho text. + Potom stlačte C-l. + Nájdite kurzor znovu a všimnite si, že je okolo neho ten istý text. + +Na pohyb po celých obrazovkách môžete tiež použiť klávesy PageUp a PageDown, +ak ich Váš terminál má, ale pre pohyb sú efektívnejšie klávesy C-v a M-v. + +* ZÁKLADNÉ OVLÁDANIE KURZORU ---------------------------- -Pohyb medzi obrazovkami je uiton, ale ako sa premiestnime na konkrtne +Pohyb medzi obrazovkami je užitočný, ale ako sa premiestnime na konkrétne miesto v texte na obrazovke? -Je to mon dosiahnu niekokmi spsobmi. Najzkladnejm spsobom je -pouitie prkazov C-p, C-b, C-f a C-n. Kad z tchto prkazov presunie -kurzor na obrazovke o jeden riadok alebo stpec v danom smere. -Tu je tabuka znzorujca smer posunu kurzoru vyvolan tmito tyrmi -prkazmi: - - Predchdzajci riadok, C-p - : - : - Dozadu, C-b .... Momentlna pozcia kurzoru .... Dopredu, C-f - : - : - Nasledujci riadok, C-n - ->> Presute kurzor na prostredn riadok tohto diagramu pomocou - C-n alebo C-p. Potom stlate C-l, aby ste na obrazovke videli cel - diagram vycentrovan. - -Pravdepodobne si tieto prkazy ahko zapamtte poda zaiatonch psmen -anglickch nzvov: P ako previous (predchdzajci), N ako next (nasledujci), -B ako backward (sp), F ako forward (vpred). S to zkladn prkazy pre -pohyb kurzoru a budete ich pouva stle, take by bolo vemi vhodn, keby -ste sa ich teraz nauili. - ->> Stlate niekoko krt C-n, aby ste kurzor presunuli na tento riadok. - ->> Posute kurzor dovntra riadku pomocou niekokch C-f a potom hore - stlaenm C-p. Pozorujte, o C-p rob, ke je kurzor uprostred riadku. - -Kad riadok textu kon znakom novho riadku, ktor ho oddeuje od -nasledujceho riadku. Znakom novho riadku by mal by ukonen aj posledn -riadok sboru (napriek tomu, e to Emacs nevyaduje). - ->> Vyskajte C-b na zaiatku riadku. Kurzor by sa mal presun na koniec - predchdzajceho riadku, pretoe ho tm presuniete cez znak novho riadku. - -C-f funguje analogicky ako C-b, tj. na konci riadku djde k presunu na -al riadok. - ->> Stlate niekokokrt C-b, take uvidte, kde sa nachdza kurzor. - Potom stlajte C-f, aby ste sa vrtili na koniec riadku. - Potom stlate ete raz C-f, aby ste sa presunuli na nasledujci +Je to možné dosiahnuť niekoľkými spôsobmi. Najzákladnejším spôsobom je +použitie príkazov C-p, C-b, C-f a C-n. Každý z týchto príkazov presunie +kurzor na obrazovke o jeden riadok alebo stĺpec v danom smere. +Tu je tabuľka znázorňujúca smer posunu kurzoru vyvolaný týmito štyrmi +príkazmi: + + Predchádzajúci riadok, C-p + : + : + Dozadu, C-b .... Momentálna pozícia kurzoru .... Dopredu, C-f + : + : + Nasledujúci riadok, C-n + +>> Presuňte kurzor na prostredný riadok tohto diagramu pomocou + C-n alebo C-p. Potom stlačte C-l, aby ste na obrazovke videli celý + diagram vycentrovaný. + +Pravdepodobne si tieto príkazy ľahko zapamätáte podľa začiatočných písmen +anglických názvov: P ako previous (predchádzajúci), N ako next (nasledujúci), +B ako backward (späť), F ako forward (vpred). Sú to základné príkazy pre +pohyb kurzoru a budete ich používať stále, takže by bolo veľmi vhodné, keby +ste sa ich teraz naučili. + +>> Stlačte niekoľko krát C-n, aby ste kurzor presunuli na tento riadok. + +>> Posuňte kurzor dovnútra riadku pomocou niekoľkých C-f a potom hore + stlačením C-p. Pozorujte, čo C-p robí, keď je kurzor uprostred riadku. + +Každý riadok textu končí znakom nového riadku, ktorý ho oddeľuje od +nasledujúceho riadku. Znakom nového riadku by mal byť ukončený aj posledný +riadok súboru (napriek tomu, že to Emacs nevyžaduje). + +>> Vyskúšajte C-b na začiatku riadku. Kurzor by sa mal presunúť na koniec + predchádzajúceho riadku, pretože ho tým presuniete cez znak nového riadku. + +C-f funguje analogicky ako C-b, tj. na konci riadku dôjde k presunu na +ďalší riadok. + +>> Stlačte niekoľkokrát C-b, takže uvidíte, kde sa nachádza kurzor. + Potom stláčajte C-f, aby ste sa vrátili na koniec riadku. + Potom stlačte ešte raz C-f, aby ste sa presunuli na nasledujúci riadok. -Ke kurzorom prejdete cez horn alebo doln okraj obrazovky, posunie sa -text za prslunm okrajom na obrazovku. Tto vlastnos sa nazva -"scrollovanie". Umouje premiestni kurzor na ubovon miesto v texte, +Keď kurzorom prejdete cez horný alebo dolný okraj obrazovky, posunie sa +text za príslušným okrajom na obrazovku. Táto vlastnosť sa nazýva +"scrollovanie". Umožňuje premiestniť kurzor na ľubovoľné miesto v texte, bez toho, aby kurzor opustil obrazovku. ->> Skste posun kurzor pod doln okraj obrazovky pomocou C-n a pozorujte, - o sa stane. - -Ak je posun po znakoch prli pomal, mete sa pohybova po -slovch. M-f (Meta-f) rob posun o slovo vpred a M-b rob posun -o slovo sp. - ->> Stlate niekoko krt M-f a M-b. - -Ak sa kurzor nachdza uprostred slova, M-f presunie kurzor na koniec -tohto slova. Ak sa nachdza kurzor v medzere medzi slovami, M-f presunie -kurzor na koniec nasledujceho slova. M-b pracuje analogicky v opanom +>> Skúste posunúť kurzor pod dolný okraj obrazovky pomocou C-n a pozorujte, + čo sa stane. + +Ak je posun po znakoch príliš pomalý, môžete sa pohybovať po +slovách. M-f (Meta-f) robí posun o slovo vpred a M-b robí posun +o slovo späť. + +>> Stlačte niekoľko krát M-f a M-b. + +Ak sa kurzor nachádza uprostred slova, M-f presunie kurzor na koniec +tohto slova. Ak sa nachádza kurzor v medzere medzi slovami, M-f presunie +kurzor na koniec nasledujúceho slova. M-b pracuje analogicky v opačnom smere. ->> Stlate niekoko krt M-f a M-b spolu s C-f a C-b, aby ste videli - vsledky prkazov M-f a M-b vykonvanch z rznych miest vntri slov +>> Stlačte niekoľko krát M-f a M-b spolu s C-f a C-b, aby ste videli + výsledky príkazov M-f a M-b vykonávaných z rôznych miest vnútri slov a medzi nimi. -Vimnite si analgie medzi C-f a C-b na jednej strane a M-f a M-b na -strane druhej. Meta znaky s vemi asto vyuvan pre opercie -vzahujce sa na entity definovan jazykom (slov, vety, odstavce), -naopak Control znaky pracuj na zkladnch prvkoch nezvislch na tom, -o prve editujete (znaky, riadky, a pod.). +Všimnite si analógie medzi C-f a C-b na jednej strane a M-f a M-b na +strane druhej. Meta znaky sú veľmi často využívané pre operácie +vzťahujúce sa na entity definované jazykom (slová, vety, odstavce), +naopak Control znaky pracujú na základných prvkoch nezávislých na tom, +čo práve editujete (znaky, riadky, a pod.). -Tto analgia plat tie pre riadky a vety: C-a a C-e vykonva presun -na zaiatok a koniec riadku, M-a a M-e vykonva presun na zaiatok a koniec +Táto analógia platí tiež pre riadky a vety: C-a a C-e vykonáva presun +na začiatok a koniec riadku, M-a a M-e vykonáva presun na začiatok a koniec vety. ->> Skste niekoko krt C-a a potom niekoko krt C-e. - Skste niekoko krt M-a a potom niekoko krt M-e. - -Vimnite si, e opakovan C-a nerob ni, ale opakovan M-a vdy -vykon presun na aliu vetu. Princpu analgie to sce prli -nezodpoved, ale napriek tomu je toto chovanie mon povaova za prirodzen. - -Pozcia kurzoru v texte sa tie nazva "bod" ("point"). Aby sme to -parafrzovali, kurzor je vidie na obrazovke v mieste, kde je bod umiestnen +>> Skúste niekoľko krát C-a a potom niekoľko krát C-e. + Skúste niekoľko krát M-a a potom niekoľko krát M-e. + +Všimnite si, že opakované C-a nerobí nič, ale opakované M-a vždy +vykoná presun na ďalšiu vetu. Princípu analógie to síce príliš +nezodpovedá, ale napriek tomu je toto chovanie možné považovať za prirodzené. + +Pozícia kurzoru v texte sa tiež nazýva "bod" ("point"). Aby sme to +parafrázovali, kurzor je vidieť na obrazovke v mieste, kde je bod umiestnený v texte. -Tu je prehad jednoduchch operci pre pohyb kurzoru vrtane prkazov pre +Tu je prehľad jednoduchých operácií pre pohyb kurzoru vrátane príkazov pre pohyb medzi slovami a vetami: C-f Presun o znak vpred - C-b Presun o znak sp + C-b Presun o znak späť M-f Presun o slovo vpred - M-b Presun o slovo sp - - C-n Presun na nasledujci riadok - C-p Presun na predchdzajci riadok - - C-a Presun na zaiatok riadku + M-b Presun o slovo späť + + C-n Presun na nasledujúci riadok + C-p Presun na predchádzajúci riadok + + C-a Presun na začiatok riadku C-e Presun na koniec riadku - M-a Presun sp na zaiatok vety + M-a Presun späť na začiatok vety M-e Presun vpred na koniec vety ->> Vyskajte si teraz niekoko krt vetky tieto prkazy kvli cviku. - S to najpouvanejie prkazy. - -alie dva dleit prkazy pre pohyb kurzoru s M-< (Meta menie-ako), -ktor vykon presun na zaiatok celho textu, a M-> (Meta v-ako), -ktor vykon presun na koniec celho textu. - -Na vine terminlov je "<" nad iarkou, take pre vyvolanie tohto znaku -muste poui klvesu Shift. Na tchto terminloch je teda nutn poui -klvesu Shift aj v prpade prkazu M-<; bez klvesy Shift by ste stlaili -M-iarka. - ->> Skste teraz M-< pre presun na zaiatok ttorialu. - Pouite potom opakovane C-v, aby ste sa op vrtili sem. - ->> Skste teraz M-> pre presun na koniec ttorialu. - Pouite potom opakovane M-v, aby ste sa op vrtili sem. - -Kurzor mete presva tie pomocou kurzorovch klves (klvesy -so pkami), ak ich V terminl m. My Vm vak doporuujeme naui sa -C-b, C-f, C-n a C-p, a to z troch dvodov. Za prv, tieto klvesy funguj -na vetkch typoch terminlov. Za druh, akonhle raz zskate cvik -v pouvan Emacsu, zistte, e pouvnie tchto CTRL znakov je -rchlejie ako pouvanie kurzorovch klves (pretoe nemuste presva -ruku z psacej pozcie). Za tretie, ak si zvyknete pouva tieto CTRL-znak -prkazy, ahko sa naute pouva in pokroil prkazy pre pohyb +>> Vyskúšajte si teraz niekoľko krát všetky tieto príkazy kvôli cviku. + Sú to najpoužívanejšie príkazy. + +Ďalšie dva dôležité príkazy pre pohyb kurzoru sú M-< (Meta menšie-ako), +ktorý vykoná presun na začiatok celého textu, a M-> (Meta väčší-ako), +ktorý vykoná presun na koniec celého textu. + +Na väčšine terminálov je "<" nad čiarkou, takže pre vyvolanie tohto znaku +musíte použiť klávesu Shift. Na týchto termináloch je teda nutné použiť +klávesu Shift aj v prípade príkazu M-<; bez klávesy Shift by ste stlačili +M-čiarka. + +>> Skúste teraz M-< pre presun na začiatok tútorialu. + Použite potom opakovane C-v, aby ste sa opäť vrátili sem. + +>> Skúste teraz M-> pre presun na koniec tútorialu. + Použite potom opakovane M-v, aby ste sa opäť vrátili sem. + +Kurzor môžete presúvať tiež pomocou kurzorových kláves (klávesy +so šípkami), ak ich Váš terminál má. My Vám však doporučujeme naučiť sa +C-b, C-f, C-n a C-p, a to z troch dôvodov. Za prvé, tieto klávesy fungujú +na všetkých typoch terminálov. Za druhé, akonáhle raz získate cvik +v používaní Emacsu, zistíte, že používánie týchto CTRL znakov je +rýchlejšie ako používanie kurzorových kláves (pretože nemusíte presúvať +ruku z písacej pozície). Za tretie, ak si zvyknete používať tieto CTRL-znak +príkazy, ľahko sa naučíte používať iné pokročilé príkazy pre pohyb kurzoru. -Vina prkazov Emacsu akceptuje numerick argument; ten pre vinu -prkazov sli ako opakova. Poet opakovan prkazu zadte -prostrednctvom stlaenia C-u nasledovanho stlaenm prslunch slic pred -vyvolanm prkazu. Ak mte META (alebo EDIT i ALT) klvesu, existuje -alternatvna monos zadania numerickho argumentu: pridrte klvesu META -a stlate prslun slice. Doporuujeme naui sa C-u metdu, -pretoe t funguje na akomkovek terminle. seln argument sa tie nazva -"prefixov argument", pretoe ho pete ete pred prkazom, na ktor sa -vzahuje. - -Naprklad C-u 8 C-f vykon presun o osem znakov vpred. - ->> Skste poui C-n alebo C-p s numerickm argumentom, na presun kurzoru - k tomuto riadku s jedinm prkazom. - -Vina prkazov pouva numerick argument ako opakova, ale niektor prkazy -ho pouvaj inm spsobom. Zopr prkazov (ale iaden z tch, ktor ste sa -doteraz nauili) ho pouva ako prznak -- prtomnos selnho argumentu bez -ohadu na jeho hodnotu spsob, e sa prkaz sprva in. - -Inm druhom vnimky s C-v a M-v. Ak dostan numerick argument, posun -obrazovku hore alebo dole o zodpovedajci poet riadkov namiesto obrazoviek. -Naprklad C-u 4 C-v posunie obrazovku o 4 riadky. - ->> Skste teraz stlai C-u 8 C-v. - -To by malo posun obrazovku o 8 riadkov hore. Pokia by ste ju chceli -posun nasp dole, mete da argument prkazu M-v. - -Ak pouvate X Windows, mali by ste ma na avej strane emacsovho okna -vysok obdnikov oblas, nazvan scrollbar. Mete potom text -posva klikanm myou na scrollbar. - ->> Skste stlai prostredn tlatko na vrchole zvraznenej oblasti - vo vntri scrollbaru. To by malo text posun na pozciu dan tm, ako - vysoko alebo nzko ste klikli. - ->> Skste pri stlaenom prostrednom tlaidle posva myou hore a dole. - Uvidte, ako sa text posva hore a dole poda toho, ako - hbete myou. - - -* KE EMACS NEREAGUJE +Väčšina príkazov Emacsu akceptuje numerický argument; ten pre väčšinu +príkazov slúži ako opakovač. Počet opakovaní príkazu zadáte +prostredníctvom stlačenia C-u nasledovaného stlačením príslušných číslic pred +vyvolaním príkazu. Ak máte META (alebo EDIT či ALT) klávesu, existuje +alternatívna možnosť zadania numerického argumentu: pridržte klávesu META +a stlačte príslušné číslice. Doporučujeme naučiť sa C-u metódu, +pretože tá funguje na akomkoľvek terminále. Číselný argument sa tiež nazýva +"prefixový argument", pretože ho píšete ešte pred príkazom, na ktorý sa +vzťahuje. + +Napríklad C-u 8 C-f vykoná presun o osem znakov vpred. + +>> Skúste použiť C-n alebo C-p s numerickým argumentom, na presun kurzoru + k tomuto riadku s jediným príkazom. + +Väčšina príkazov používa numerický argument ako opakovač, ale niektoré príkazy +ho používajú iným spôsobom. Zopár príkazov (ale žiaden z tých, ktoré ste sa +doteraz naučili) ho používa ako príznak -- prítomnosť číselného argumentu bez +ohľadu na jeho hodnotu spôsobí, že sa príkaz správa ináč. + +Iným druhom výnimky sú C-v a M-v. Ak dostanú numerický argument, posunú +obrazovku hore alebo dole o zodpovedajúci počet riadkov namiesto obrazoviek. +Napríklad C-u 4 C-v posunie obrazovku o 4 riadky. + +>> Skúste teraz stlačiť C-u 8 C-v. + +To by malo posunúť obrazovku o 8 riadkov hore. Pokiaľ by ste ju chceli +posunúť naspäť dole, môžete dať argument príkazu M-v. + +Ak používate X Windows, mali by ste mať na ľavej strane emacsového okna +vysokú obdĺžnikovú oblasť, nazvanú scrollbar. Môžete potom text +posúvať klikaním myšou na scrollbar. + +>> Skúste stlačiť prostredné tlačítko na vrchole zvýraznenej oblasti + vo vnútri scrollbaru. To by malo text posunúť na pozíciu danú tým, ako + vysoko alebo nízko ste klikli. + +>> Skúste pri stlačenom prostrednom tlačidle posúvať myšou hore a dole. + Uvidíte, ako sa text posúva hore a dole podľa toho, ako + hýbete myšou. + + +* KEĎ EMACS NEREAGUJE --------------------- -Ak Emacs prestane reagova na Vae prkazy, mete prebiehajcu -innos bezpene zastavi pomocou C-g. Pomocou C-g mete zastavi -prkaz, ktorho innos trv prli dlho. - -C-g mete poui tie pre odstrnenie numerickho argumentu prkazu, -ktor nechcete dokoni. - ->> Stlate C-u 100 pre vytvorenie numerickho argumentu 100 a potom - stlate C-g. Teraz stlate C-f. Kurzor by sa mal posun iba - o jeden znak, pretoe ste argument zruili prostrednctvom +Ak Emacs prestane reagovať na Vaše príkazy, môžete prebiehajúcu +činnosť bezpečne zastaviť pomocou C-g. Pomocou C-g môžete zastaviť +príkaz, ktorého činnosť trvá príliš dlho. + +C-g môžete použiť tiež pre odstránenie numerického argumentu príkazu, +ktorý nechcete dokončiť. + +>> Stlačte C-u 100 pre vytvorenie numerického argumentu 100 a potom + stlačte C-g. Teraz stlačte C-f. Kurzor by sa mal posunúť iba + o jeden znak, pretože ste argument zrušili prostredníctvom C-g. -Ak ste omylom stlaili , mete sa ho zbavi pomocou C-g. - - -* DEAKTIVOVAN PRKAZY +Ak ste omylom stlačili , môžete sa ho zbaviť pomocou C-g. + + +* DEAKTIVOVANÉ PRÍKAZY ---------------------- -Niektor prkazy Emacsu s "deaktivovan" ("disabled"), aby ich -zanajci pouvatelia nemohli vyvola nhodne. - -Ak vyvolte niektor z deaktivovanch prkazov, Emacs zobraz hlsenie -oznamujce, ktor prkaz to bol, s otzkou, i chcete tento prkaz -vykona. - -Ak naozaj chcete prkaz vyska, stlate medzernk ako odpove -na tto otzku. Zvyajne, ak nechcete deaktivovan prkaz -vykona, odpovedzte na tto otzku pomocou "n". - ->> Stlate C-x C-l (o je deaktivovan prkaz), - potom na otzku odpovedzte n. - - -* OKN +Niektoré príkazy Emacsu sú "deaktivované" ("disabled"), aby ich +začínajúci používatelia nemohli vyvolať náhodne. + +Ak vyvoláte niektorý z deaktivovaných príkazov, Emacs zobrazí hlásenie +oznamujúce, ktorý príkaz to bol, s otázkou, či chcete tento príkaz +vykonať. + +Ak naozaj chcete príkaz vyskúšať, stlačte medzerník ako odpoveď +na túto otázku. Zvyčajne, ak nechcete deaktivovaný príkaz +vykonať, odpovedzte na túto otázku pomocou "n". + +>> Stlačte C-x C-l (čo je deaktivovaný príkaz), + potom na otázku odpovedzte n. + + +* OKNÁ ------ -Emacs me ma niekoko okien (windows), pritom kad z nich zobrazuje svoj -vlastn text. Ako viac okien pouva, objasnme neskr. Teraz chceme -objasni, ako sa zbavi nadbytonch okien a vrti sa do zkladnej -jednookennej editcie. Je to jednoduch: - - C-x 1 Jedno okno (tj. zruenie vetkch ostatnch okien) - -Teda vloenie Control-x nasledovan slicou 1. C-x 1 rozri okno -obsahujce kurzor cez cel obrazovku. Zru to vetky ostatn okn. - ->> Presute kurzor na tento riadok a stlate C-u 0 C-l ->> Stlate Control-h k Control-f. - Pozorujte, ako sa aktulne okno zmen a objav sa nov okno - kvli zobrazeniu dokumentcie pre prkaz Control-f. - ->> Stlate C-x 1 a pozorujte, ako okno s dokumentciou zmizne. - -Tento prkaz sa odliuje od u nauench prkazov tm, e pozostva z dvoch -znakov. Zana znakom CONTROL-x. Exostuje cel sria prkazov zanajcich -na CONTROL-x; vea z nich sa tka okien, sborov, bufferov a svisiacich vec. -Tieto prkazy pozostvaj z dvoch, troch alebo tyroch znakov. +Emacs môže mať niekoľko okien (windows), pritom každé z nich zobrazuje svoj +vlastný text. Ako viac okien používať, objasníme neskôr. Teraz chceme +objasniť, ako sa zbaviť nadbytočných okien a vrátiť sa do základnej +jednookennej editácie. Je to jednoduché: + + C-x 1 Jedno okno (tj. zrušenie všetkých ostatných okien) + +Teda vloženie Control-x nasledované číslicou 1. C-x 1 rozšíri okno +obsahujúce kurzor cez celú obrazovku. Zruší to všetky ostatné okná. + +>> Presuňte kurzor na tento riadok a stlačte C-u 0 C-l +>> Stlačte Control-h k Control-f. + Pozorujte, ako sa aktuálne okno zmenší a objaví sa nové okno + kvôli zobrazeniu dokumentácie pre príkaz Control-f. + +>> Stlačte C-x 1 a pozorujte, ako okno s dokumentáciou zmizne. + +Tento príkaz sa odlišuje od už naučených príkazov tým, že pozostáva z dvoch +znakov. Začína znakom CONTROL-x. Exostuje celá séria príkazov začínajúcich +na CONTROL-x; veľa z nich sa týka okien, súborov, bufferov a súvisiacich vecí. +Tieto príkazy pozostávajú z dvoch, troch alebo štyroch znakov. * VKLADANIE A MAZANIE --------------------- -Ak chcete vloi text, proste ho napte. Znaky, ktor vidte, -ako A, 7, *, at., s Emacsom chpan ako text a vkladan okamite. -Pre vloenie znaku novho riadku stlate (klvesu Enter). +Ak chcete vložiť text, proste ho napíšte. Znaky, ktoré vidíte, +ako A, 7, *, atď., sú Emacsom chápané ako text a vkladané okamžite. +Pre vloženie znaku nového riadku stlačte (klávesu Enter). -Posledn znak, ktor ste napsali, mete zmaza stlaenm . - je klvesa na klvesnici -- t ist, ktor normlne pouvate na -zmazanie naposledy napsanho znaku. Je to zvyajne vek klvesa pr riadkov -nad klvesou , a je vinou oznaovan ako "Delete", "Del" alebo +Posledný znak, ktorý ste napísali, môžete zmazať stlačením . + je klávesa na klávesnici -- tá istá, ktorú normálne používate na +zmazanie naposledy napísaného znaku. Je to zvyčajne veľká klávesa pár riadkov +nad klávesou , a je väčšinou označovaná ako "Delete", "Del" alebo "Backspace". -Ak je vek klvesa na tom mieste oznaen ako "Backspace", potom je to ona, -ktor budete pouva ako . Me tam by niekde inde ete klvesa -oznaen ako "Delete", ale to nie je . - -Veobecne, mae znak bezprostredne pred momentlnou pozciou kurzoru. - ->> Vykonajte to teraz -- napte niekoko znakov a potom ich zmate - niekokmi stlaeniami . Nebojte sa zmien v tomto sbore; - originlny ttorial sa nezmen. Toto je Vaa osobn kpia. - -Ke sa riadok textu zv natoko, e presiahne jeden riadok obrazovky, je -zobrazen na viacerch riadkoch obrazovky. Riadok textu, ktor pokrauje na -alom riadku obrazovky, je indikovan sptnm lomtkom ("\") (alebo, ak -pouvate grafick systm, mal zakriven pka) na pravom okraji obrazovky. - ->> Vkladajte text, pokia nedosiahnete pravho okraju, a pokraujte vo - vkladan. Objav sa Vm pokraovac riadok. - ->> Pouite pre zmazanie textu, pokia se riadok textu op nevojde na - jeden riadok obrazovky. Pokraovac riadok zmizne. - -Znak novho riadku mete zmaza ako ktorkovek in znak. Zmazanie -znaku novho riadku medzi dvoma riadkami spsob ich spojenie do jedinho -riadku. Ak je vsledn riadok prli dlh na to, aby sa voiel na rku -obrazovky, bude zobrazen pokraovacm riadkom. - ->> Presute kurzor na zaiatok riadku a stlate . To tento - riadok spoj s riadkom predchdzajcim. - ->> Stlate pre znovuvloenie zmazanho znaku novho riadku. - -Spomete si, e vina prkazov Emacsu me dosta poet opakovan; -vrtane textovch znakov. Opakovanie textovch znakov ich vlo -niekoko krt. - ->> Vyskajte si to -- stlate C-u 8 * pre vloenie ********. - -Teraz u poznte najzkladnejie spsoby, ako nieo v Emacse napsa a ako -opravova chyby. Mete ale tie maza text po slovch alebo po riadkoch. -Tu je zhrnutie operci pre mazanie textu: +Ak je veľká klávesa na tom mieste označená ako "Backspace", potom je to ona, +ktorú budete používať ako . Môže tam byť niekde inde ešte klávesa +označená ako "Delete", ale to nie je . + +Všeobecne, maže znak bezprostredne pred momentálnou pozíciou kurzoru. + +>> Vykonajte to teraz -- napíšte niekoľko znakov a potom ich zmažte + niekoľkými stlačeniami . Nebojte sa zmien v tomto súbore; + originálny tútorial sa nezmení. Toto je Vaša osobná kópia. + +Keď sa riadok textu zväčší natoľko, že presiahne jeden riadok obrazovky, je +zobrazený na viacerých riadkoch obrazovky. Riadok textu, ktorý pokračuje na +ďalšom riadku obrazovky, je indikovaný spätným lomítkom ("\") (alebo, ak +používate grafický systém, malá zakrivená šípka) na pravom okraji obrazovky. + +>> Vkladajte text, pokiaľ nedosiahnete pravého okraju, a pokračujte vo + vkladaní. Objaví sa Vám pokračovací riadok. + +>> Použite pre zmazanie textu, pokiaľ se riadok textu opäť nevojde na + jeden riadok obrazovky. Pokračovací riadok zmizne. + +Znak nového riadku môžete zmazať ako ktorýkoľvek iný znak. Zmazanie +znaku nového riadku medzi dvoma riadkami spôsobí ich spojenie do jediného +riadku. Ak je výsledný riadok príliš dlhý na to, aby sa vošiel na šírku +obrazovky, bude zobrazený pokračovacím riadkom. + +>> Presuňte kurzor na začiatok riadku a stlačte . To tento + riadok spojí s riadkom predchádzajúcim. + +>> Stlačte pre znovuvloženie zmazaného znaku nového riadku. + +Spomeňte si, že väčšina príkazov Emacsu môže dostať počet opakovaní; +vrátane textových znakov. Opakovanie textových znakov ich vloží +niekoľko krát. + +>> Vyskúšajte si to -- stlačte C-u 8 * pre vloženie ********. + +Teraz už poznáte najzákladnejšie spôsoby, ako niečo v Emacse napísať a ako +opravovať chyby. Môžete ale tiež mazať text po slovách alebo po riadkoch. +Tu je zhrnutie operácií pre mazanie textu: Zmazanie znaku bezprostredne pred kurzorom - C-d Zmazanie znaku nasledujceho za kurzorom - - M- Zruenie slova bezprostredne pred kurzorom - M-d Zruenie slova nasledujceho za kurzorom - - C-k Zruenie textu od pozcie kurzoru do konca riadku - M-k Zruenie textu do konca aktulnej vety - -Vimnite si, e a C-d, resp. M- a M-d, roziruj paralelu -zaat C-f a M-f (pravda, naozaj nie je control znak, ale tm sa -nebudeme trpi). C-k a M-k s ako C-e a M-e v zmysle vzahu riadkov k vetm. - -ubovon as buffera mete zrui aj nasledujcim spsobom. Presute sa -na koniec tejto asti a stlate C-@ alebo C-SPC (ubovon z tchto -kombinci). (SPC znamen medzernk.) Presute sa na druh koniec tejto -asti a stlate C-w. Text medzi tmito pozciami bude zruen. - ->> Presute kurzor na psmeno na zaiatku predchdzajceho odstavca. ->> Stlate C-SPC. Emacs by mal zobrazi v spodnom riadku obrazovky sprvu + C-d Zmazanie znaku nasledujúceho za kurzorom + + M- Zrušenie slova bezprostredne pred kurzorom + M-d Zrušenie slova nasledujúceho za kurzorom + + C-k Zrušenie textu od pozície kurzoru do konca riadku + M-k Zrušenie textu do konca aktuálnej vety + +Všimnite si, že a C-d, resp. M- a M-d, rozširujú paralelu +začatú C-f a M-f (pravda, naozaj nie je control znak, ale tým sa +nebudeme trápiť). C-k a M-k sú ako C-e a M-e v zmysle vzťahu riadkov k vetám. + +Ľubovoľnú časť buffera môžete zrušiť aj nasledujúcim spôsobom. Presuňte sa +na koniec tejto časti a stlačte C-@ alebo C-SPC (ľubovoľnú z týchto +kombinácií). (SPC znamená medzerník.) Presuňte sa na druhý koniec tejto +časti a stlačte C-w. Text medzi týmito pozíciami bude zrušený. + +>> Presuňte kurzor na písmeno Ľ na začiatku predchádzajúceho odstavca. +>> Stlačte C-SPC. Emacs by mal zobraziť v spodnom riadku obrazovky správu "Mark set". ->> Presute kurzor na psmeno c v slove "koniec" na druhom riadku +>> Presuňte kurzor na písmeno c v slove "koniec" na druhom riadku odstavca. ->> Stlate C-w. Text, ktor zana psmenom L a kon pred psmenom "c" - bude zruen. - -Uvedomte si, e rozdiel medzi "ruenm" ("killing") a "mazanm" -("deleting") je ten, e "zruen" veci mu by vhoden sp, zatia o -"zmazan" nie. Veobecne prkazy, ktor mu zmaza vie mnostvo -textu, ukladaj text, zatia o prkazy, ktor ma jedin znak alebo -iba przdne riadky a medzery, mazan text neukladaj. - ->> Presute kurzor na zaiatok neprzdneho riadku. - Potom stlate C-k pre zruenie textu na tomto riadku. ->> Stlate C-k druh krt. Uvidte, e to zru znak novho riadku, ktor - je za tmto riadkom. - -Vimnite si, e jedno C-k zru obsah riadku a druh C-k zru riadok -samotn a posunie vetky alie riadky hore. C-k spracovva numerick -argument pecilne: zru zodpovedajci poet riadkov VRTANE ich -obsahu. To u nie je opakovanie. C-u 2 C-k zru dva riadky a ich -obsah; dvojit stlaenie C-k by toto obvykle nespravilo. - -Vracanie textov sp sa nazva "vhadzovanie" ("yanking"). (Predstavte -si optovn vhadzovanie, vracanie sp textu, ktor bol odstrnen.) -Zmazan text mete vhodi bu na to ist miesto, odkia bol zmazan, -alebo na in miesto v bufferi, alebo dokonca aj do inho sboru. -Text mete vhodi aj viac krt, ke vytvrate jeho alie kpie. - -Prkazom na vhadzovanie je C-y. Tento prkaz vlo posledn zmazan -text na pozciu, na ktorej sa nachdza kurzor. - ->> Skste to; stlate C-y pre vhodenie textu sp. - -Ak stlate C-k niekoko krt po sebe. vetok zmazan text je uloen -spolu tak, aby bolo mon vhodi sp vetky riadky naraz. - ->> Stlate niekoko krt C-k. - -Teraz obnovte naposledy zruen text: - ->> Stlate C-y. Potom posute kurzor o niekoko riadkov niie a stlate - C-y znovu. Teraz vidte, ako je mon koprova text. - -o ke mte nejak text, ktor by ste radi vhodili sp a potom zrute -nieo inho? C-y by vloilo posledn zruen text. Ale predchdzajci -text ni je straten. Mete ho zska sp pouitm prkazu M-y. Potom, -o spravte C-y pre zskanie poslednho zruenho textu, stlaenie M-y -vymen tento vhoden text za predchdzajci zruen text. almi a -almi stlaeniami M-y dostvate predchdzajce a predchdzajce zruen -texty. Ke dosiahnete text, ktor hadte, nemuste s nm pre jeho -uchovanie ni alieho robi. Jednoducho vhoden text ponechajte, kde -je, a pokraujte v editcii. - -Ak opakujete M-y dostatone dlho, dostanete se sp k vchodziemu -bodu (posledne zruenmu textu). - ->> Zrute riadok, presute kurzor niekam inam a zrute in riadok. - Potom vykonajte C-y pre vrtenie druhho zruenho riadku. - Potom stlate M-y a vhoden riadok bude nahraden prvm zruenm riadkom. - Opakujte M-y a pozorujte, o dostvate. Pokraujte v tom, pokia sa - znova neobjav druh zruen riadok a potom niekoko alch. - Ak chcete, mete sksi preda M-y kladn a zporn argumenty. +>> Stlačte C-w. Text, ktorý začína písmenom L a končí pred písmenom "c" + bude zrušený. + +Uvedomte si, že rozdiel medzi "rušením" ("killing") a "mazaním" +("deleting") je ten, že "zrušené" veci môžu byť vhodené späť, zatiaľ čo +"zmazané" nie. Všeobecne príkazy, ktoré môžu zmazať väčšie množstvo +textu, ukladajú text, zatiaľ čo príkazy, ktoré mažú jediný znak alebo +iba prázdne riadky a medzery, mazaný text neukladajú. + +>> Presuňte kurzor na začiatok neprázdneho riadku. + Potom stlačte C-k pre zrušenie textu na tomto riadku. +>> Stlačte C-k druhý krát. Uvidíte, že to zruší znak nového riadku, ktorý + je za týmto riadkom. + +Všimnite si, že jedno C-k zruší obsah riadku a druhé C-k zruší riadok +samotný a posunie všetky ďalšie riadky hore. C-k spracováva numerický +argument špeciálne: zruší zodpovedajúci počet riadkov VRÁTANE ich +obsahu. To už nie je opakovanie. C-u 2 C-k zruší dva riadky a ich +obsah; dvojité stlačenie C-k by toto obvykle nespravilo. + +Vracanie textov späť sa nazýva "vhadzovanie" ("yanking"). (Predstavte +si opätovné vhadzovanie, vracanie späť textu, ktorý bol odstránený.) +Zmazaný text môžete vhodiť buď na to isté miesto, odkiaľ bol zmazaný, +alebo na iné miesto v bufferi, alebo dokonca aj do iného súboru. +Text môžete vhodiť aj viac krát, keď vytvárate jeho ďalšie kópie. + +Príkazom na vhadzovanie je C-y. Tento príkaz vloží posledný zmazaný +text na pozíciu, na ktorej sa nachádza kurzor. + +>> Skúste to; stlačte C-y pre vhodenie textu späť. + +Ak stlačíte C-k niekoľko krát po sebe. všetok zmazaný text je uložený +spolu tak, aby bolo možné vhodiť späť všetky riadky naraz. + +>> Stlačte niekoľko krát C-k. + +Teraz obnovte naposledy zrušený text: + +>> Stlačte C-y. Potom posuňte kurzor o niekoľko riadkov nižšie a stlačte + C-y znovu. Teraz vidíte, ako je možné kopírovať text. + +Čo keď máte nejaký text, ktorý by ste radi vhodili späť a potom zrušíte +niečo iného? C-y by vložilo posledný zrušený text. Ale predchádzajúci +text ni je stratený. Môžete ho získať späť použitím príkazu M-y. Potom, +čo spravíte C-y pre získanie posledného zrušeného textu, stlačenie M-y +vymení tento vhodený text za predchádzajúci zrušený text. Ďalšími a +ďalšími stlačeniami M-y dostávate predchádzajúce a predchádzajúce zrušené +texty. Keď dosiahnete text, ktorý hľadáte, nemusíte s ním pre jeho +uchovanie nič ďalšieho robiť. Jednoducho vhodený text ponechajte, kde +je, a pokračujte v editácii. + +Ak opakujete M-y dostatočne dlho, dostanete se späť k východziemu +bodu (posledne zrušenému textu). + +>> Zrušte riadok, presuňte kurzor niekam inam a zrušte iný riadok. + Potom vykonajte C-y pre vrátenie druhého zrušeného riadku. + Potom stlačte M-y a vhodený riadok bude nahradený prvým zrušeným riadkom. + Opakujte M-y a pozorujte, čo dostávate. Pokračujte v tom, pokiaľ sa + znova neobjaví druhý zrušený riadok a potom niekoľko ďalších. + Ak chcete, môžete skúsiť predať M-y kladné a záporné argumenty. * UNDO ------ -Ak vykonte v texte zmenu a potom zistte, e to bol omyl, mete -zmenu vrti prkazom undo, C-x u. - -C-x u obvykle vrti zmeny vykonan jednm prkazom; pokia C-x u -zopakujete niekoko krt po sebe, kad opakovanie vrti jeden al -prkaz. - -S ale dve vnimky: prkazy, ktor nemenia text, sa nepotaj (to -zaha prkazy pre pohyb kurzoru a rolovanie) a znaky vkladajce -samy seba s obvykle spracovvan v skupinch a po 20. (To je kvli -tomu, aby sa zredukoval poet C-x u nutnch pre vrtenie vkladanho +Ak vykonáte v texte zmenu a potom zistíte, že to bol omyl, môžete +zmenu vrátiť príkazom undo, C-x u. + +C-x u obvykle vráti zmeny vykonané jedným príkazom; pokiaľ C-x u +zopakujete niekoľko krát po sebe, každé opakovanie vráti jeden ďalší +príkaz. + +Sú ale dve výnimky: príkazy, ktoré nemenia text, sa nepočítajú (to +zahŕňa príkazy pre pohyb kurzoru a rolovanie) a znaky vkladajúce +samy seba sú obvykle spracovávané v skupinách až po 20. (To je kvôli +tomu, aby sa zredukoval počet C-x u nutných pre vrátenie vkladaného textu.) ->> Zrute tento riadok pomocou C-k, stlate potom C-x u a riadok by sa mal - znova objavi. - -Alternatvny undo prkaz je C-_; pracuje rovnako ako C-x u, je vak -menej pracn ho aplikova niekoko krt za sebou. Nevhodou C-_ je, e -na niektorch klvesniciach nie je jasn, ako ho vyvola. To je dvod, -preo ponkame aj C-x u. Na niektorch terminloch mete C-_ vyvola -stlaenm / pri stlaenom CTRL. - -Numerick argument pre C-_ a C-x u funguje ako poet opakovan. - -Pomocou prkazu undo mete vrti zruen aj zmazan text. Rozdiel medzi -mazanm a ruenm textu ovplyvuje monos vhodenia tohto textu pomocou -C-y, neovplyvuje ale monosti prkazu undo. - - -* SBORY +>> Zrušte tento riadok pomocou C-k, stlačte potom C-x u a riadok by sa mal + znova objaviť. + +Alternatívny undo príkaz je C-_; pracuje rovnako ako C-x u, je však +menej pracné ho aplikovať niekoľko krát za sebou. Nevýhodou C-_ je, že +na niektorých klávesniciach nie je jasné, ako ho vyvolať. To je dôvod, +prečo ponúkame aj C-x u. Na niektorých termináloch môžete C-_ vyvolať +stlačením / pri stlačenom CTRL. + +Numerický argument pre C-_ a C-x u funguje ako počet opakovaní. + +Pomocou príkazu undo môžete vrátiť zrušený aj zmazaný text. Rozdiel medzi +mazaním a rušením textu ovplyvňuje možnosť vhodenia tohto textu pomocou +C-y, neovplyvňuje ale možnosti príkazu undo. + + +* SÚBORY -------- -Aby text, ktor editujete, zostal trvale uchovan, muste ho uloi do -sboru. Inak by bol po ukonen Emacsu straten. Svoju editciu -spojte so sborom "vyhadanm" ("finding") sboru. (Tie sa to -nazva "navtvenie" ("visiting") sboru.) - -Vyhadanie sboru znamen, e vidte jeho obsah v Emacse. V mnohch -ohadoch je to, ako by ste editovali priamo ten sbor. Napriek tomu zmeny, -ktor prostrednctvom Emacsu robte, sa nestan trvalmi, pokia tieto -zmeny do sboru "neulote" ("save"). Tm sa zamedz nechcenmu ponechaniu -iastone zmenenho sboru v systme. Dokonca aj ke sbor ulote, -Emacs uchov pvodn sbor pod zmenenm nzvom pre prpad, e by ste -zistili, e vae pravy boli chybn. - -Ke sa pozriete do dolnej asti obrazovky, uvidte riadok, ktor zana a -kon pomlkami a na zaiatku m "--:-- TUTORIAL.sk" alebo nieo podobnho. -Tto as obrazovky obvykle obsahuje meno sboru, ktor je prve -navtven. Akurt teraz mte navtven sbor nazvan "TUTORIAL.sk", -ktor je Vaou osobnou mraciou kpiou ttorialu Emacsu. Ke v Emacse -vyhadte sbor, jeho meno sa objav presne na tom mieste. - -alou vecou svisiacou s prkazom pre vyhadanie sboru je to, e muste -poveda, ktor meno sboru chcete. Hovorme, e prkaz "ta argument -z terminlu" (v tomto prpade je argumentom meno sboru). Potom, o -vyvolte prkaz - - C-x C-f Vyhadanie sboru - -Emacs sa Vs opta na meno sboru. Meno sboru, ktor pete, sa -objavuje v spodnom riadku obrazovky, ktor sa v tejto situcii nazva -minibuffer. Pre editciu mena sboru mete pouva obvykl editan -prkazy Emacsu. - -Zadvanie mena sboru (veobecne akkovek vstup z minibuffera) mete -zrui prkazom C-g. - ->> Stlate C-x C-f a potom C-g. To minibuffer zru a tie to zru - prkaz C-x C-f, ktor minibuffer pouil. Take nevyhadte iadny - sbor. - -Po napsan mena sboru stlate na jeho ukonenie. -Prkaz C-x C-f potom zane pracova a vyhad sbor, ktor ste zvolili. -Po skonen prkazu C-x C-f minibuffer zmizne. - -Po malej chvli sa obsah sboru objav na obrazovke a mete ho -editova. Ke chcete zmeny natrvalo uloi, pouite prkaz - - C-x C-s Uloenie sboru - -To skopruje text z Emacsu do sboru. Ke to spravte prv krt, Emacs -premenuje pvodn sbor na sbor s novm menom, aby nebol straten. -Nov meno je vytvoren pridanm "~" na koniec pvodnho mena sboru. - -Ke je ukladanie dokonen, Emacs zobraz meno zapsanho sboru. -Mali by ste uklada rozumne asto, aby ste nestratili prli vea prce -v prpade pdu systmu. - ->> Stlate C-x C-s pre uloenie Vaej kpie ttorialu. - Malo by to zobrazi "Wrote ...TUTORIAL.sk" v spodnom riadku obrazovky. - -Existujci sbor mete vyhada, aby ste ho mohli prehliada alebo -editova. Mete tie vyhada sbor, ktor ete neexistuje. To je -spsob, akm sa d vytvori sbor v Emacse: vyhadajte sbor, ktor -bude na zaiatku przdny a potom zanite vklada text uren pre tento -sbor. Ke poiadate o uloenie, Emacs skutone vytvor sbor -s textom, ktor ste vloili. Od tej chvle sa potom mete cti, ako -keby ste editovali u existujci sbor. +Aby text, ktorý editujete, zostal trvale uchovaný, musíte ho uložiť do +súboru. Inak by bol po ukončení Emacsu stratený. Svoju editáciu +spojíte so súborom "vyhľadaním" ("finding") súboru. (Tiež sa to +nazýva "navštívenie" ("visiting") súboru.) + +Vyhľadanie súboru znamená, že vidíte jeho obsah v Emacse. V mnohých +ohľadoch je to, ako by ste editovali priamo ten súbor. Napriek tomu zmeny, +ktoré prostredníctvom Emacsu robíte, sa nestanú trvalými, pokiaľ tieto +zmeny do súboru "neuložíte" ("save"). Tým sa zamedzí nechcenému ponechaniu +čiastočne zmeneného súboru v systéme. Dokonca aj keď súbor uložíte, +Emacs uchová pôvodný súbor pod zmeneným názvom pre prípad, že by ste +zistili, že vaše úpravy boli chybné. + +Keď sa pozriete do dolnej časti obrazovky, uvidíte riadok, ktorý začína a +končí pomlčkami a na začiatku má "--:-- TUTORIAL.sk" alebo niečo podobného. +Táto časť obrazovky obvykle obsahuje meno súboru, ktorý je práve +navštívený. Akurát teraz máte navštívený súbor nazvaný "TUTORIAL.sk", +ktorý je Vašou osobnou čmáraciou kópiou tútorialu Emacsu. Keď v Emacse +vyhľadáte súbor, jeho meno sa objaví presne na tom mieste. + +Ďalšou vecou súvisiacou s príkazom pre vyhľadanie súboru je to, že musíte +povedať, ktoré meno súboru chcete. Hovoríme, že príkaz "číta argument +z terminálu" (v tomto prípade je argumentom meno súboru). Potom, čo +vyvoláte príkaz + + C-x C-f Vyhľadanie súboru + +Emacs sa Vás opýta na meno súboru. Meno súboru, ktoré píšete, sa +objavuje v spodnom riadku obrazovky, ktorý sa v tejto situácii nazýva +minibuffer. Pre editáciu mena súboru môžete používať obvyklé editačné +príkazy Emacsu. + +Zadávanie mena súboru (všeobecne akýkoľvek vstup z minibuffera) môžete +zrušiť príkazom C-g. + +>> Stlačte C-x C-f a potom C-g. To minibuffer zruší a tiež to zruší + príkaz C-x C-f, ktorý minibuffer použil. Takže nevyhľadáte žiadny + súbor. + +Po napísaní mena súboru stlačte na jeho ukončenie. +Príkaz C-x C-f potom začne pracovať a vyhľadá súbor, ktorý ste zvolili. +Po skončení príkazu C-x C-f minibuffer zmizne. + +Po malej chvíli sa obsah súboru objaví na obrazovke a môžete ho +editovať. Keď chcete zmeny natrvalo uložiť, použite príkaz + + C-x C-s Uloženie súboru + +To skopíruje text z Emacsu do súboru. Keď to spravíte prvý krát, Emacs +premenuje pôvodný súbor na súbor s novým menom, aby nebol stratený. +Nové meno je vytvorené pridaním "~" na koniec pôvodného mena súboru. + +Keď je ukladanie dokončené, Emacs zobrazí meno zapísaného súboru. +Mali by ste ukladať rozumne často, aby ste nestratili príliš veľa práce +v prípade pádu systému. + +>> Stlačte C-x C-s pre uloženie Vašej kópie tútorialu. + Malo by to zobraziť "Wrote ...TUTORIAL.sk" v spodnom riadku obrazovky. + +Existujúci súbor môžete vyhľadať, aby ste ho mohli prehliadať alebo +editovať. Môžete tiež vyhľadať súbor, ktorý ešte neexistuje. To je +spôsob, akým sa dá vytvoriť súbor v Emacse: vyhľadajte súbor, ktorý +bude na začiatku prázdny a potom začnite vkladať text určený pre tento +súbor. Keď požiadate o uloženie, Emacs skutočne vytvorí súbor +s textom, ktorý ste vložili. Od tej chvíle sa potom môžete cítiť, ako +keby ste editovali už existujúci súbor. * BUFFERY --------- -Ak vyhadte pomocou C-x C-f druh sbor, prv sbor v Emacse -zostva. Mete sa do sp prepn jeho optovnm vyhadanm -pomocou C-x C-f. Tmto spsobom mete do Emacsu dosta pomerne vea -sborov. - ->> Vytvorte sbor pomenovan "foo" stlaenm C-x C-f foo . - Potom vlote nejak text, zmete ho a ulote "foo" stlaenm C-x C-s. - Nakoniec stlate C-x C-f TUTORIAL.sk , m sa vrtite sp do - ttorialu. - -Emacs uklad text kadho sboru do objektu nazvanho "buffer". -Vyhadanie sboru vytvor v Emacse nov buffer. Ak chcete vidie zoznam -bufferov, ktor momentlne existuj vo Vaom procese Emacs, stlate: +Ak vyhľadáte pomocou C-x C-f druhý súbor, prvý súbor v Emacse +zostáva. Môžete sa doň späť prepnúť jeho opätovným vyhľadaním +pomocou C-x C-f. Týmto spôsobom môžete do Emacsu dostať pomerne veľa +súborov. + +>> Vytvorte súbor pomenovaný "foo" stlačením C-x C-f foo . + Potom vložte nejaký text, zmeňte ho a uložte "foo" stlačením C-x C-s. + Nakoniec stlačte C-x C-f TUTORIAL.sk , čím sa vrátite späť do + tútorialu. + +Emacs ukladá text každého súboru do objektu nazývaného "buffer". +Vyhľadanie súboru vytvorí v Emacse nový buffer. Ak chcete vidieť zoznam +bufferov, ktoré momentálne existujú vo Vašom procese Emacs, stlačte: C-x C-b Zoznam bufferov ->> Skste teraz C-x C-b. - -Uvidte, e kad buffer m v zozname meno a me tam ma tie meno sboru, -ktorho text obsahuje. AKKOVEK text, ktor vidte v emacsovom okne, je vdy -sasou nejakho bufferu. - ->> Stlate C-x 1, aby ste sa zbavili zoznamu bufferov. - -Ak mte niekoko bufferov, iba jeden z nich je "aktulny". Je to ten buffer, -ktor prve upravujete. Ak chcete upravova in buffer, muste sa doho -"prepn". Ak sa chcete prepn do bufferu so sborom, mete ho znova otvori -prkazom C-x C-f. Ale existuje jednoduch spsob: pouite prkaz C-x b. Pri -tomto prkaze muste napsa meno bufferu. - ->> Napte C-x b foo na vrtenie sa do bufferu "foo", ktor uchovva - text sboru "foo". Potom napte C-x b TUTORIAL.sk na vrtenie sa - do tohto nvodu. - -Vinu asu, meno bufferu je tak ist ako meno sboru (bez nzvu adresra). -Ale nie je to vdy pravda. Zoznam bufferov vytvoren s C-x C-b vdy uke men -kadho bufferu. - -HOCAK text, ktor vidte v okne Emacsu je vdy as nejakho bufferu. -Niektor buffery nezodpovedaj sborom. Naprklad, buffer pomenovan -"*Buffer List*" nem iadny sbor. Je to buffer, ktor obsahuje zoznam -bufferov, vytvoren pomocou C-x C-b. Buffer nazvan "*Messages*" tie -nezodpoved sboruobsahuje sprvy, ktor sa objavili na spodnom riadku poas -vho sedenia s Emacsom. - ->> Napte C-x b *Messages* a pozrite sa na buffer so sprvami. Potom - napte C-x b TUTORIAL.sk na vrtenie sa do tohto nvodu. - -Ak zmente text jednho sboru a potom vyhadte in sbor, -nespsob to uloenie prvho sboru. Jeho zmeny zostvaj v Emacse -uchovan v jemu zodpovedajcom buffere. Vytvorenie a prava druhho -sboru nem iadny vplyv na buffer prvho sboru. To je vemi -uiton, ale tie to znamen, e potrebujete vhodn spsob, ako uloi -buffer prvho sboru. Nutnos prepn sa sp pomocou C-x C-f, aby -ho bolo mon uloi prostrednctvom C-x C-s, by bola nemiestne -obaujca. Take mme - - C-x s Uloenie niektorch bufferov - -C-x s sa Vs spta na kad buffer, ktor obsahuje zmeny, ktor ste -neuloili. Pre kad tak buffer sa Vs spta, i ho m uloi. - ->> Vlote riadok textu a potom stlate C-x s. - Emacs by sa Vs mal opta, i m by uloen buffer nazvan TUTORIAL.sk. - Odpovedzte na tto otzku no (yes) stlaenm "y". - - -* ROZIROVANIE SADY PRKAZOV +>> Skúste teraz C-x C-b. + +Uvidíte, že každý buffer má v zozname meno a môže tam mať tiež meno súboru, +ktorého text obsahuje. AKÝKOĽVEK text, ktorý vidíte v emacsovom okne, je vždy +súčasťou nejakého bufferu. + +>> Stlačte C-x 1, aby ste sa zbavili zoznamu bufferov. + +Ak máte niekoľko bufferov, iba jeden z nich je "aktuálny". Je to ten buffer, +ktorý práve upravujete. Ak chcete upravovať iný buffer, musíte sa doňho +"prepnúť". Ak sa chcete prepnúť do bufferu so súborom, môžete ho znova otvoriť +príkazom C-x C-f. Ale existuje jednoduchší spôsob: použite príkaz C-x b. Pri +tomto príkaze musíte napísať meno bufferu. + +>> Napíšte C-x b foo na vrátenie sa do bufferu "foo", ktorý uchováva + text súboru "foo". Potom napíšte C-x b TUTORIAL.sk na vrátenie sa + do tohto návodu. + +Väčšinu času, meno bufferu je také isté ako meno súboru (bez názvu adresára). +Ale nie je to vždy pravda. Zoznam bufferov vytvorený s C-x C-b vždy ukáže mená +každého bufferu. + +HOCAKÝ text, ktorý vidíte v okne Emacsu je vždy časť nejakého bufferu. +Niektoré buffery nezodpovedajú súborom. Napríklad, buffer pomenovaný +"*Buffer List*" nemá žiadny súbor. Je to buffer, ktorý obsahuje zoznam +bufferov, vytvorený pomocou C-x C-b. Buffer nazvaný "*Messages*" tiež +nezodpovedá súboru¨obsahuje správy, ktoré sa objavili na spodnom riadku počas +vášho sedenia s Emacsom. + +>> Napíšte C-x b *Messages* a pozrite sa na buffer so správami. Potom + napíšte C-x b TUTORIAL.sk na vrátenie sa do tohto návodu. + +Ak zmeníte text jedného súboru a potom vyhľadáte iný súbor, +nespôsobí to uloženie prvého súboru. Jeho zmeny zostávajú v Emacse +uchované v jemu zodpovedajúcom buffere. Vytvorenie a úprava druhého +súboru nemá žiadny vplyv na buffer prvého súboru. To je veľmi +užitočné, ale tiež to znamená, že potrebujete vhodný spôsob, ako uložiť +buffer prvého súboru. Nutnosť prepnúť sa späť pomocou C-x C-f, aby +ho bolo možné uložiť prostredníctvom C-x C-s, by bola nemiestne +obťažujúca. Takže máme + + C-x s Uloženie niektorých bufferov + +C-x s sa Vás spýta na každý buffer, ktorý obsahuje zmeny, ktoré ste +neuložili. Pre každý taký buffer sa Vás spýta, či ho má uložiť. + +>> Vložte riadok textu a potom stlačte C-x s. + Emacs by sa Vás mal opýtať, či má byť uložený buffer nazvaný TUTORIAL.sk. + Odpovedzte na túto otázku áno (yes) stlačením "y". + + +* ROZŠIROVANIE SADY PRÍKAZOV ---------------------------- -Existuje omnoho, omnoho viac prkazov Emacsu, ako tie, ktor by vbec mohli -by rozmiestnen na vetky control a meta znaky. Emacs tento problm -obchdza prostrednctvom X (eXtend) prkazu. Ten vznik dvoma spsobmi: - - C-x Znakov eXtend. Nasledovan jednm znakom. - M-x Pomenovan prkaz eXtend. Nasledovan dlhm nzvom. - -To s prkazy, ktor s veobecne uiton, ale menej asto pouvan -ako tie, ktor ste sa u nauili. U ste videli dva z nich: sborov -prkazy C-x C-f pre vyhadanie a C-x C-s pre uloenie. In prklad je -prkaz pre ukonenie Emacsu -- tj. prkaz C-x C-c. (Nemajte obavy -o stratu zmien, ktor ste spravili; C-x C-c ponkne uloenie kadho -zmenenho sboru pred tm, ne sa Emacs skon.) - -C-z je prkaz na *doasn* opustenie Emacsu -- mete sa po om do -spustenho Emacsu vrti. - -Na systmoch, ktor to umouj, C-z Emacs "pozastav"; tzn. vrti Vs -do shellu, ale Emacs neskon. V najbenejch shelloch sa mete do -Emacsu vrti prkazom `fg' alebo pomocou `%emacs'. - -Na systmoch, ktor pozastavovanie procesov nemaj implementovan, C-z -vytvor subshell beiaci pod Emacsom, aby Vm dal ancu spusti in -programy a potom sa do Emacsu vrti; nevykon teda prav opustenie -Emacsu. V tom prpade je obvyklou cestou nvratu zo subshellu do Emacsu -shellov prkaz `exit'. - -Chva pre pouitie C-x C-c nastane vtedy, ke sa chystte odhlsi sa zo -systmu. Sprvne je to tie pri ukonovan Emacsu vyvolanho potovm -programom a rznymi inmi utilitami, pretoe tie nemusia vedie, ako si poradi -s pozastavenm Emacsu. Napriek tomu za normlnych okolnost, pokia sa -nechystte odhlsi, je lepie Emacs pozastavi pomocou C-z ako ho ukoni. - -Existuje mnoho C-x prkazov. Tu je zoznam tch, ktor ste sa u nauili: - - C-x C-f Vyhadanie sboru - C-x C-s Uloenie sboru +Existuje omnoho, omnoho viac príkazov Emacsu, ako tie, ktoré by vôbec mohli +byť rozmiestnené na všetky control a meta znaky. Emacs tento problém +obchádza prostredníctvom X (eXtend) príkazu. Ten vzniká dvoma spôsobmi: + + C-x Znakový eXtend. Nasledovaný jedným znakom. + M-x Pomenovaný príkaz eXtend. Nasledovaný dlhým názvom. + +To sú príkazy, ktoré sú všeobecne užitočné, ale menej často používané +ako tie, ktoré ste sa už naučili. Už ste videli dva z nich: súborové +príkazy C-x C-f pre vyhľadanie a C-x C-s pre uloženie. Iný príklad je +príkaz pre ukončenie Emacsu -- tj. príkaz C-x C-c. (Nemajte obavy +o stratu zmien, ktoré ste spravili; C-x C-c ponúkne uloženie každého +zmeneného súboru pred tým, než sa Emacs skončí.) + +C-z je príkaz na *dočasné* opustenie Emacsu -- môžete sa po ňom do +spusteného Emacsu vrátiť. + +Na systémoch, ktoré to umožňujú, C-z Emacs "pozastaví"; tzn. vráti Vás +do shellu, ale Emacs neskončí. V najbežnejších shelloch sa môžete do +Emacsu vrátiť príkazom `fg' alebo pomocou `%emacs'. + +Na systémoch, ktoré pozastavovanie procesov nemajú implementované, C-z +vytvorí subshell bežiaci pod Emacsom, aby Vám dal šancu spustiť iné +programy a potom sa do Emacsu vrátiť; nevykoná teda pravé opustenie +Emacsu. V tom prípade je obvyklou cestou návratu zo subshellu do Emacsu +shellový príkaz `exit'. + +Chvíľa pre použitie C-x C-c nastane vtedy, keď sa chystáte odhlásiť sa zo +systému. Správne je to tiež pri ukončovaní Emacsu vyvolaného poštovým +programom a rôznymi inými utilitami, pretože tie nemusia vedieť, ako si poradiť +s pozastavením Emacsu. Napriek tomu za normálnych okolností, pokiaľ sa +nechystáte odhlásiť, je lepšie Emacs pozastaviť pomocou C-z ako ho ukončiť. + +Existuje mnoho C-x príkazov. Tu je zoznam tých, ktoré ste sa už naučili: + + C-x C-f Vyhľadanie súboru + C-x C-s Uloženie súboru C-x C-b Zoznam bufferov - C-x C-c Ukonenie Emacsu - C-x 1 Zruenie vetkch okien okrem jednho + C-x C-c Ukončenie Emacsu + C-x 1 Zrušenie všetkých okien okrem jedného C-x u Undo -Pomenovan eXtended prkazy s prkazy, ktor s pouvan ete menej, alebo -prkazy, ktor s pouvan iba v istch mdoch. Prkladom je prkaz -replace-string, ktor globlne nahrad jeden reazec inm. Ke stlate M-x, -vype sa na spodnom riadku obrazovky prompt M-x a vy by ste mali zada meno -prkazu; v tomto prpade "replace-string". Jednoducho napte "repl s" -a Emacs nzov dopln. ( je klvesa Tab, bene sa nachdza nad klvesou -CapsLock alebo Shift na avom okraji klvesnice.) Skonite zadvanie mena -prkazu pomocou . - -Prkaz replace-string vyaduje dva argumenty -- reazec, ktor m by -nahraden, a reazec, ktor ho m nahradi. Kad argument muste -ukoni pomocou . - ->> Presute kurzor na przdny riadok dva riadky pod tmto. - Potom napte M-x repl szmenilmodifikoval. - - Vimnite si, ako sa tento riadok zmenil: nahradili ste slovo - z-m-e-n-i-l slovom "modifikoval", kdekovek sa za aktulnou pozciou +Pomenované eXtended príkazy sú príkazy, ktoré sú používané ešte menej, alebo +príkazy, ktoré sú používané iba v istých módoch. Príkladom je príkaz +replace-string, ktorý globálne nahradí jeden reťazec iným. Keď stlačíte M-x, +vypíše sa na spodnom riadku obrazovky prompt M-x a vy by ste mali zadať meno +príkazu; v tomto prípade "replace-string". Jednoducho napíšte "repl s" +a Emacs názov doplní. ( je klávesa Tab, bežne sa nachádza nad klávesou +CapsLock alebo Shift na ľavom okraji klávesnice.) Skončite zadávanie mena +príkazu pomocou . + +Príkaz replace-string vyžaduje dva argumenty -- reťazec, ktorý má byť +nahradený, a reťazec, ktorý ho má nahradiť. Každý argument musíte +ukončiť pomocou . + +>> Presuňte kurzor na prázdny riadok dva riadky pod týmto. + Potom napíšte M-x repl szmenilmodifikoval. + + Všimnite si, ako sa tento riadok zmenil: nahradili ste slovo + z-m-e-n-i-l slovom "modifikoval", kdekoľvek sa za aktuálnou pozíciou kurzoru vyskytlo. -* AUTOMATICK UKLADANIE +* AUTOMATICKÉ UKLADANIE ----------------------- -Ak ste spravili zmeny v sbore, ale nemte ich ete uloen, -mu by v prpade pde systmu straten. Aby vs Emacs pred tm ochrnil, -periodicky zapisuje "auto save" sbor pre kad sbor, ktor -editujete. Meno auto save sboru m na zaiatku a na konci #; -naprklad ak sa V soubor nazva "hello.c", jeho auto save -sbor sa nazva "#hello.c#". Ak sbor ulote normlnym spsobom, -Emacs auto save sbor zmae. - -Ak nastane pd systmu, mete svoje pravy obnovi z auto-save -sboru, a to normlnym vyhadanm sboru (toho, ktor ste editovali, -nie auto save sboru) a nslednm spustenm M-x recover-file. -Na iados o potvrdenie odpovedzte zadanm yes pre pokraovanie a -obnovenie auto-save dt. - - -* ECHO OBLAS +Ak ste spravili zmeny v súbore, ale nemáte ich ešte uložené, +môžu byť v prípade páde systému stratené. Aby vás Emacs pred tým ochránil, +periodicky zapisuje "auto save" súbor pre každý súbor, ktorý +editujete. Meno auto save súboru má na začiatku a na konci #; +napríklad ak sa Váš soubor nazýva "hello.c", jeho auto save +súbor sa nazýva "#hello.c#". Ak súbor uložíte normálnym spôsobom, +Emacs auto save súbor zmaže. + +Ak nastane pád systému, môžete svoje úpravy obnoviť z auto-save +súboru, a to normálnym vyhľadaním súboru (toho, ktorý ste editovali, +nie auto save súboru) a následným spustením M-x recover-file. +Na žiadosť o potvrdenie odpovedzte zadaním yes pre pokračovanie a +obnovenie auto-save dát. + + +* ECHO OBLASŤ ------------- -Ke Emacs vid, e pete prkazy pomaly, ukazuje Vm ich v spodnej -asti obrazovky v oblasti nazvanej "echo oblas". Echo oblas obsahuje -doln riadok obrazovky. - - -* STAVOV RIADOK +Keď Emacs vidí, že píšete príkazy pomaly, ukazuje Vám ich v spodnej +časti obrazovky v oblasti nazývanej "echo oblasť". Echo oblasť obsahuje +dolný riadok obrazovky. + + +* STAVOVÝ RIADOK ---------------- -Riadok bezprostredne nad echo oblasou sa nazva "stavov riadok" +Riadok bezprostredne nad echo oblasťou sa nazýva "stavový riadok" ("mode line"). -Stavov riadok vrav nieo ako: +Stavový riadok vraví niečo ako: --:** TUTORIAL.sk (Fundamental)--L670--58%---------------- -Tento riadok podva uiton informciu o stave Emacsu a texte, ktor +Tento riadok podáva užitočnú informáciu o stave Emacsu a texte, ktorý editujete. -U viete, o znamen meno sboru -- je to sbor, ktor ste vyhadali. --NN%-- oznauje Vau aktulnu pozciu v texte; vrav, e NN percent textu -je nad hornm okrajom obrazovky. Ak je zaiatok sboru na obrazovke, je +Už viete, čo znamená meno súboru -- je to súbor, ktorý ste vyhľadali. +-NN%-- označuje Vašu aktuálnu pozíciu v texte; vraví, že NN percent textu +je nad horným okrajom obrazovky. Ak je začiatok súboru na obrazovke, je tu --Top-- a nie --00%--. Ak je koniec textu na obrazovke, je tu ---Bot--. Ak sa dvate na tak mal text, e sa cel vojde na obrazovku, -stavov riadok vrav --All--. - -Psmeno L a slice oznauj pozciu inm spsobom, udvaj riadok, na ktorom -sa nachdza kurzor. - -Hviezdiky blzko zaiatku znamenaj, e ste text zmenili. Tesne po -vyhadan alebo uloen sboru v tejto asti stavovho riadku nie s iadne -hviezdiky, iba pomlky. - -as stavovho riadku v ztvorkch vrav, v akch editanch mdoch sa -nachdzate. Implicitn md je Fundamental, o je ten, ktor momentlne -pouvate. Je prkladom hlavnho mdu ("major mode"). - -Emacs m cel rad hlavnch mdov. Niektor z nich s uren pre -editovanie rznych programovacch jazykov a/alebo textov ako napr. Lisp md, -Text md, at. V ubovonom okamihu je aktvny prve jeden hlavn md a -jeho meno je mon njs v stavovom riadku na mieste, kde je teraz +--Bot--. Ak sa dívate na tak malý text, že sa celý vojde na obrazovku, +stavový riadok vraví --All--. + +Písmeno L a číslice označujú pozíciu iným spôsobom, udávajú riadok, na ktorom +sa nachádza kurzor. + +Hviezdičky blízko začiatku znamenajú, že ste text zmenili. Tesne po +vyhľadaní alebo uložení súboru v tejto časti stavového riadku nie sú žiadne +hviezdičky, iba pomlčky. + +Časť stavového riadku v zátvorkách vraví, v akých editačných módoch sa +nachádzate. Implicitný mód je Fundamental, čo je ten, ktorý momentálne +používate. Je príkladom hlavného módu ("major mode"). + +Emacs má celý rad hlavných módov. Niektoré z nich sú určené pre +editovanie rôznych programovacích jazykov a/alebo textov ako napr. Lisp mód, +Text mód, atď. V ľubovoľnom okamihu je aktívny práve jeden hlavný mód a +jeho meno je možné nájsť v stavovom riadku na mieste, kde je teraz "Fundamental". -Kad hlavn md men chovanie niektorch prkazov. Naprklad existuj -prkazy pre vytvranie komentrov v programe, a pretoe kad programovac -jazyk m in predstavu o tom, ako m komentr vyzera, -mus kad hlavn md vklada komentre inak. Kad hlavn md je -vlastne meno extended prkazu, ktorm sa do tohoto mdu mete -prepn. Naprklad M-x fundamental-mode je prkaz pre prepnutie sa do -Fundamental mdu. - -Ak sa chystt meni normlny text, ako naprklad tento sbor, pravdepodobne by -ste mali poui Text md. -> Napte M-x text-mode . - -Nebojte sa, iadny z prkazov, ktor ste sa nauili, chovanie Emacsu nijako -vznamne nezmen. Mete si ale vimn, e M-f a M-b teraz pracuj -s apostrofmi ako so sasou slova. Pred tm, vo Fundamental mde, M-f -a M-b pracovali s apostrofmi ako oddeovami slov. - -Hlavn mdy obyajne robia menie zmeny, ako bola tto: prkazy vinou -robia "to ist", ale v kadom hlavnom mde pracuj trochu inak. - -Dokumentciu k aktulnemu hlavnmu mdu si mete zobrazi stlaenm C-h m. - ->> Raz alebo viac krt pouite C-u C-v, aby ste tento riadok dostali +Každý hlavný mód mení chovanie niektorých príkazov. Napríklad existujú +príkazy pre vytváranie komentárov v programe, a pretože každý programovací +jazyk má inú predstavu o tom, ako má komentár vyzerať, +musí každý hlavný mód vkladať komentáre inak. Každý hlavný mód je +vlastne meno extended príkazu, ktorým sa do tohoto módu môžete +prepnúť. Napríklad M-x fundamental-mode je príkaz pre prepnutie sa do +Fundamental módu. + +Ak sa chystát meniť normálny text, ako napríklad tento súbor, pravdepodobne by +ste mali použiť Text mód. +> Napíšte M-x text-mode . + +Nebojte sa, žiadny z príkazov, ktoré ste sa naučili, chovanie Emacsu nijako +významne nezmení. Môžete si ale všimnúť, že M-f a M-b teraz pracujú +s apostrofmi ako so súčasťou slova. Pred tým, vo Fundamental móde, M-f +a M-b pracovali s apostrofmi ako oddeľovačmi slov. + +Hlavné módy obyčajne robia menšie zmeny, ako bola táto: príkazy väčšinou +robia "to isté", ale v každom hlavnom móde pracujú trochu inak. + +Dokumentáciu k aktuálnemu hlavnému módu si môžete zobraziť stlačením C-h m. + +>> Raz alebo viac krát použite C-u C-v, aby ste tento riadok dostali na vrchol obrazovky. ->> Stlate C-h m, aby ste videli, ako sa Text md li od Fundamental - mdu. ->> Stlate C-x 1 pre odstrnenie dokumentcie z obrazovky. - -Hlavn mdy sa nazvaj hlavn preto, e tie existuj vedajie mdy -(minor modes). Vedajie mdy nie s alternatvou k hlavnm mdom, ale -ich mal modifikcie. Kad vedaj md me by zapnut alebo vypnut -sm o sebe nezvisle na vetkch ostatnch vedajch mdoch a nezvisle na -hlavnom mde. Take nemuste pouva iadny vedaj md alebo mete -pouva jeden vedaj md alebo ubovon kombinciu niekokch -vedajch mdov. - -Jednm z vemi uitonch vedajch mdov, hlavne pre pravy slovenskch -textov, je Auto Fill md. Ke je tento md zapnut, Emacs zalom riadok -medzi dvoma slovami, kedykovek vkladte text a riadok sa stane prli -dlhm. - -Auto Fill md mete zapn vykonanm M-x auto-fill-mode. -Ak je tento md zapnut, mete ho vypn vykonanm M-x -auto-fill-mode. Ak je md vypnut, tento prkaz ho zapna, -a ak je md zapnut, tak ho tento prkaz vypna. Vravme, e tento -prkaz prepna ("toggles") tento md. - ->> Napte tea M-x auto-fill-mode. Potom vkladajte "asdf " stle - dookola tak dlho, pokia neuvidte, ako sa vkladan riadok rozdel na dva - riadky. Do textu muste vklada medzery preto, e Auto Fill md - zalamuje riadky iba v medzerch. - -Okraj je obvykle nastaven na 70 znakov, ale mete to zmeni prkazom -C-x f. Hodnotu okraju, ktor si prajete, by ste mali preda ako -numerick argument. - ->> Napte C-x f s argumentom 20. (C-u 2 0 C-x f). - Potom napte nejak text a pozorujte, ako Emacs vypa riadky po - 20. znakoch. Potom nastavte okraj sp na 70 optovnm pouitm +>> Stlačte C-h m, aby ste videli, ako sa Text mód líši od Fundamental + módu. +>> Stlačte C-x 1 pre odstránenie dokumentácie z obrazovky. + +Hlavné módy sa nazývajú hlavné preto, že tiež existujú vedľajšie módy +(minor modes). Vedľajšie módy nie sú alternatívou k hlavným módom, ale +ich malé modifikácie. Každý vedľajší mód môže byť zapnutý alebo vypnutý +sám o sebe nezávisle na všetkých ostatných vedľajších módoch a nezávisle na +hlavnom móde. Takže nemusíte používať žiadny vedľajší mód alebo môžete +používať jeden vedľajší mód alebo ľubovoľnú kombináciu niekoľkých +vedľajších módov. + +Jedným z veľmi užitočných vedľajších módov, hlavne pre úpravy slovenských +textov, je Auto Fill mód. Keď je tento mód zapnutý, Emacs zalomí riadok +medzi dvoma slovami, kedykoľvek vkladáte text a riadok sa stane príliš +dlhým. + +Auto Fill mód môžete zapnúť vykonaním M-x auto-fill-mode. +Ak je tento mód zapnutý, môžete ho vypnúť vykonaním M-x +auto-fill-mode. Ak je mód vypnutý, tento príkaz ho zapína, +a ak je mód zapnutý, tak ho tento príkaz vypína. Vravíme, že tento +príkaz prepína ("toggles") tento mód. + +>> Napíšte teďa M-x auto-fill-mode. Potom vkladajte "asdf " stále + dookola tak dlho, pokiaľ neuvidíte, ako sa vkladaný riadok rozdelí na dva + riadky. Do textu musíte vkladať medzery preto, že Auto Fill mód + zalamuje riadky iba v medzerách. + +Okraj je obvykle nastavený na 70 znakov, ale môžete to zmeniť príkazom +C-x f. Hodnotu okraju, ktorú si prajete, by ste mali predať ako +numerický argument. + +>> Napíšte C-x f s argumentom 20. (C-u 2 0 C-x f). + Potom napíšte nejaký text a pozorujte, ako Emacs vypĺňa riadky po + 20. znakoch. Potom nastavte okraj späť na 70 opätovným použitím C-x f. -Ak spravte zmeny uprostred odstavca, Auto Fill md ho -nepreformtuje. -Pre preformtovanie odstavca stlate M-q (Meta-q) s kurzorom vntri +Ak spravíte zmeny uprostred odstavca, Auto Fill mód ho +nepreformátuje. +Pre preformátovanie odstavca stlačte M-q (Meta-q) s kurzorom vnútri odstavca. ->> Presute kurzor do predchdzajceho odstavcu a stlate M-q. - - -* VYHADVANIE +>> Presuňte kurzor do predchádzajúceho odstavcu a stlačte M-q. + + +* VYHĽADÁVANIE -------------- -Emacs vie v texte vyhadva reazce (tj. skupiny spojench znakov alebo -slov) smerom vpred alebo vzad. Hadanie reazca je prkaz presvajci -kurzor; presunie kurzor na najbliie miesto, kde sa tento reazec nachdza. - -Vyhadvac prkaz Emacsu sa li od vyhadvacch prkazov viny -editorov v tom zmysle, e je "inkrementlny". To znamen, e vyhadvanie -sa rob u v okamiku, ke zadvate hadan reazec. - -Prkaz pre hadanie vpred je C-s a pre hadanie vzad C-r. -POZOR! Ete to neskajte. - -Ke stlate C-s, uvidte v echo oblasti prompt "I-search". To Vm -vrav, e Emacs sa nachza v stave, ktor sa nazva inkrementlne hadanie, -a ak, km mu zadte, o chcete hada. hadanie ukon. - ->> Teraz zanite hadanie stlaenm C-s. POMALY, psmeno po psmene, pte - slovo 'kurzor'. Po kadom psmene si vimnite, o sa deje s kurzorom. - Teraz ste vyhadali "kurzor" prv krt. ->> Stlate C-s znova, aby ste nali al vskyt slova "kurzor". ->> Teraz tyri krt stlate a pozerajte, ako sa kurzor - presva. ->> Stlate pre ukonenie hadania. - -Videli ste, o sa stalo? Emacs sa v inkrementlnom hadan poka -prejs na al vskyt reazca, ktor ste dosia napsali. Ak chcete -prejs na al vskyt 'kurzor', jednoducho stlate C-s zas. -Ak u iadny tak vskyt nie je, Emacs ppne a povie Vm, e -hadanie momentlne "zlyhva", C-g hadanie ukon. - -POZNMKA: Na niektorch systmoch stlaenie C-s spsob zatuhnutie -obrazovky a neuvidte iadny al vstup z Emacsu. To znamen, e -"vlastnos" operanho systmu nazvan "flow control" zachytva C-s a -nepust ho k Emacsu. Pre odtuhnutie obrazovky stlate C-q. Potom -vyhadajte v sekcii "Spontaneous Entry to Incremental Search" v manule -Emacsu radu, ako obs tto "vlastnos". - -Ak uprostred inkrementlneho hadania stlate , uvidte, -e posledn znak v hadanom reazci zmizne a hadanie sa vracia na posledn -miesto hadania. Predpokladajme naprklad, e ste napsali "c", aby ste -nali prv vskyt "k". Ak teraz stlate "u", kurzor sa presunie na -prv vskyt "ku". Teraz stlate . To vymae "u" z hadanho -reazca a kurzor sa presunie sp na prv vskyt "k". - -Ak uprostred hadania stlate control alebo meta znak (s niekokmi -vnimkami -- znaky, ktor s pecilne v hadan, ako C-s a C-r), -hadanie bude ukonen. - -C-s zana hadanie, ktor had akkovek vskyt hadanho reazca ZA -aktulnu pozciu kurzoru. Ak chcete nieo hada v predchdzajcom texte, -stlate namiesto C-s C-r. Vetko, o sme povedali o C-s, plat tie o C-r -okrem toho, e smer hadania je opan. +Emacs vie v texte vyhľadávať reťazce (tj. skupiny spojených znakov alebo +slov) smerom vpred alebo vzad. Hľadanie reťazca je príkaz presúvajúci +kurzor; presunie kurzor na najbližšie miesto, kde sa tento reťazec nachádza. + +Vyhľadávací príkaz Emacsu sa líši od vyhľadávacích príkazov väčšiny +editorov v tom zmysle, že je "inkrementálny". To znamená, že vyhľadávanie +sa robí už v okamžiku, keď zadávate hľadaný reťazec. + +Príkaz pre hľadanie vpred je C-s a pre hľadanie vzad C-r. +POZOR! Ešte to neskúšajte. + +Keď stlačíte C-s, uvidíte v echo oblasti prompt "I-search". To Vám +vraví, že Emacs sa nacháza v stave, ktorý sa nazýva inkrementálne hľadanie, +a čaká, kým mu zadáte, čo chcete hľadať. hľadanie ukončí. + +>> Teraz začnite hľadanie stlačením C-s. POMALY, písmeno po písmene, píšte + slovo 'kurzor'. Po každom písmene si všimnite, čo sa deje s kurzorom. + Teraz ste vyhľadali "kurzor" prvý krát. +>> Stlačte C-s znova, aby ste našli ďalší výskyt slova "kurzor". +>> Teraz štyri krát stlačte a pozerajte, ako sa kurzor + presúva. +>> Stlačte pre ukončenie hľadania. + +Videli ste, čo sa stalo? Emacs sa v inkrementálnom hľadaní pokúša +prejsť na ďalší výskyt reťazca, ktorý ste dosiaľ napísali. Ak chcete +prejsť na ďalší výskyt 'kurzor', jednoducho stlačte C-s zas. +Ak už žiadny taký výskyt nie je, Emacs pípne a povie Vám, že +hľadanie momentálne "zlyháva", C-g hľadanie ukončí. + +POZNÁMKA: Na niektorých systémoch stlačenie C-s spôsobí zatuhnutie +obrazovky a neuvidíte žiadny ďalší výstup z Emacsu. To znamená, že +"vlastnosť" operačného systému nazvaná "flow control" zachytáva C-s a +nepustí ho k Emacsu. Pre odtuhnutie obrazovky stlačte C-q. Potom +vyhľadajte v sekcii "Spontaneous Entry to Incremental Search" v manuále +Emacsu radu, ako obísť túto "vlastnosť". + +Ak uprostred inkrementálneho hľadania stlačíte , uvidíte, +že posledný znak v hľadanom reťazci zmizne a hľadanie sa vracia na posledné +miesto hľadania. Predpokladajme napríklad, že ste napísali "c", aby ste +našli prvý výskyt "k". Ak teraz stlačíte "u", kurzor sa presunie na +prvý výskyt "ku". Teraz stlačte . To vymaže "u" z hľadaného +reťazca a kurzor sa presunie späť na prvý výskyt "k". + +Ak uprostred hľadania stlačíte control alebo meta znak (s niekoľkými +výnimkami -- znaky, ktoré sú špeciálne v hľadaní, ako C-s a C-r), +hľadanie bude ukončené. + +C-s začína hľadanie, ktoré hľadá akýkoľvek výskyt hľadaného reťazca ZA +aktuálnu pozíciu kurzoru. Ak chcete niečo hľadať v predchádzajúcom texte, +stlačte namiesto C-s C-r. Všetko, čo sme povedali o C-s, platí tiež o C-r +okrem toho, že smer hľadania je opačný. * VIAC OKIEN ------------ -Jednou z peknch vlastnost Emacsu je to, e me na obrazovke zobrazi -viac okien sasne. +Jednou z pekných vlastností Emacsu je to, že môže na obrazovke zobraziť +viac okien súčasne. ->> Presute kurzor na tento riadok a stlate C-u 0 C-l (to je CONTROL-L, nie +>> Presuňte kurzor na tento riadok a stlačte C-u 0 C-l (to je CONTROL-L, nie CONTROL-1). ->> Ak stlate C-x 2, obrazovka sa rozdel na dve okn. - Obidve okn zobrazuj tento ttorial. Kurzor zostva na vrchu okna. - ->> Stlate C-M-v pre rolovanie spodnho okna. - (Ak nemte skuton klvesu Meta, stlate ESC C-v.) - ->> Stlate C-x o ("o" ako "other") pre presun kurzoru do dolnho okna. ->> Pouite C-v a M-v v spodnom okne pre jeho rolovanie. - Pokraujte v tan tchto intrukci v hornom okne. - ->> Znovu stlate C-x o pre presun kurzoru sp do hornho okna. - Kurzor v hornom okne je presne na mieste, kde bol pvodne. - -Mete alej pouva C-x o pre prepnanie medzi oknami. Kad okno m svoju -vlastn pozciu kurzoru, ale kurzor zobrazuje iba jedno okno. -Vetky obvykl editan prkazy platia pre okno, v ktorom sa nachdza -kurzor. Toto okno nazvame "aktvne okno" ("selected window"). - -Prkaz C-M-v je vemi uiton, ak v jednom okne editujete text a -druh okno pouvate iba pre prehad. Mete nechva kurzor stle -v okne, kde editujete, a postupova po druhom okne pomocou C-M-v. - -C-M-v je prkladom CONTROL-META znaku. Ak mte skuton META klvesu, -mete vyvola C-M-v pridranm oboch klves CTRL a META pri stlaen v. -Nezle na tom, i stlate ako prv klvesu CTRL alebo META, pretoe obe -tieto klvesy funguj ako modifiktory klves, ktor stlate. - -Ak nemte skuton META klvesu, mete namiesto nej poui ESC, na -porad zle: muste stlai ESC a potom CTRL-v; CTRL-ESC v by -nefungovalo. To preto, lebo ESC je samostatn znak, a nie modifiktor. - ->> Stlate C-x 1 (v hornom okne), aby ste sa zbavili dolnho okna. - -(Ak by ste C-x 1 stlaili v dolnom okne, odstrnilo by to horn okno. -Chpte tento prkaz ako "ponechaj akurt jedno okno -- to, v ktorom -akurt som".) - -Nemuste v oboch oknch zobrazova ten ist buffer. Ak pouijete -C-x C-f pre vyhadanie sboru v jednom z okien, druh okno sa nezmen. -Mete vyhadva sbory v oboch oknch nezvisle. - -Tu je al spsob, ako vyui dve okn na zobrazenie dvoch rznych vec: - ->> Stlate C-x 4 C-f nasledovan menom niektorho z Vaich sborov. - Dokonite to pomocou . Vidte zadan sbor v dolnom okne. +>> Ak stlačíte C-x 2, obrazovka sa rozdelí na dve okná. + Obidve okná zobrazujú tento tútorial. Kurzor zostáva na vrchu okna. + +>> Stlačte C-M-v pre rolovanie spodného okna. + (Ak nemáte skutočnú klávesu Meta, stlačte ESC C-v.) + +>> Stlačte C-x o ("o" ako "other") pre presun kurzoru do dolného okna. +>> Použite C-v a M-v v spodnom okne pre jeho rolovanie. + Pokračujte v čítaní týchto inštrukcií v hornom okne. + +>> Znovu stlačte C-x o pre presun kurzoru späť do horného okna. + Kurzor v hornom okne je presne na mieste, kde bol pôvodne. + +Môžete ďalej používať C-x o pre prepínanie medzi oknami. Každé okno má svoju +vlastnú pozíciu kurzoru, ale kurzor zobrazuje iba jedno okno. +Všetky obvyklé editačné príkazy platia pre okno, v ktorom sa nachádza +kurzor. Toto okno nazývame "aktívne okno" ("selected window"). + +Príkaz C-M-v je veľmi užitočný, ak v jednom okne editujete text a +druhé okno používate iba pre prehľad. Môžete nechávať kurzor stále +v okne, kde editujete, a postupovať po druhom okne pomocou C-M-v. + +C-M-v je príkladom CONTROL-META znaku. Ak máte skutočnú META klávesu, +môžete vyvolať C-M-v pridržaním oboch kláves CTRL a META pri stlačení v. +Nezáleží na tom, či stlačíte ako prvú klávesu CTRL alebo META, pretože obe +tieto klávesy fungujú ako modifikátory kláves, ktoré stlačíte. + +Ak nemáte skutočnú META klávesu, môžete namiesto nej použiť ESC, na +poradí záleží: musíte stlačiť ESC a potom CTRL-v; CTRL-ESC v by +nefungovalo. To preto, lebo ESC je samostatný znak, a nie modifikátor. + +>> Stlačte C-x 1 (v hornom okne), aby ste sa zbavili dolného okna. + +(Ak by ste C-x 1 stlačili v dolnom okne, odstránilo by to horné okno. +Chápte tento príkaz ako "ponechaj akurát jedno okno -- to, v ktorom +akurát som".) + +Nemusíte v oboch oknách zobrazovať ten istý buffer. Ak použijete +C-x C-f pre vyhľadanie súboru v jednom z okien, druhé okno sa nezmení. +Môžete vyhľadávať súbory v oboch oknách nezávisle. + +Tu je ďalší spôsob, ako využiť dve okná na zobrazenie dvoch rôznych vecí: + +>> Stlačte C-x 4 C-f nasledované menom niektorého z Vašich súborov. + Dokončite to pomocou . Vidíte zadaný súbor v dolnom okne. Presunul sa tam aj kurzor. ->> Stlate C-x o pre presun sp do hornho okna a C-x 1 pre zmazanie - dolnho okna. - - -* REKURZVNE EDITAN ROVNE +>> Stlačte C-x o pre presun späť do horného okna a C-x 1 pre zmazanie + dolného okna. + + +* REKURZÍVNE EDITAČNÉ ÚROVNE ---------------------------- -Obas sa dostanete do nieoho, o sa nazva "rekurzvna editan rove" -("recursive editing level"). To je indikovan hranatmi ztvorkami v -stavovom riadku obklopujcemu ztvorky okolo mena hlavnho mdu. -Naprklad mete vidie [(Fundamental)] namiesto (Fundamental). - -Aby ste sa dostali z rekurzvnej editanej rovne, stlate ESC ESC ESC. -To je veobecn "vyskakovac" prkaz. Mete ho poui tie pre odstrnenie -niektorch okien a vyskoenie z minibuffera. - ->> Stlate M-x, aby ste sa dostali do minibuffera; potom stlate +Občas sa dostanete do niečoho, čo sa nazýva "rekurzívna editačná úroveň" +("recursive editing level"). To je indikované hranatými zátvorkami v +stavovom riadku obklopujúcemu zátvorky okolo mena hlavného módu. +Napríklad môžete vidieť [(Fundamental)] namiesto (Fundamental). + +Aby ste sa dostali z rekurzívnej editačnej úrovne, stlačte ESC ESC ESC. +To je všeobecný "vyskakovací" príkaz. Môžete ho použiť tiež pre odstránenie +niektorých okien a vyskočenie z minibuffera. + +>> Stlačte M-x, aby ste sa dostali do minibuffera; potom stlačte ESC ESC ESC, aby ste sa z neho dostali von. -Z rekurzvnej editanej rovne nemete vyskoi pomocou C-g. To preto, e -C-g je vyuvan pre ruenie prkazov a argumentov VO VNTRI rekurzvnej -editanej vrstvy. - - -* ZSKANIE ALEJ NPOVEDY +Z rekurzívnej editačnej úrovne nemôžete vyskočiť pomocou C-g. To preto, že +C-g je využívané pre rušenie príkazov a argumentov VO VNÚTRI rekurzívnej +editačnej vrstvy. + + +* ZÍSKANIE ĎALŠEJ NÁPOVEDY -------------------------- -V tomto ttoriale sme sa poksili Vm poskytn dostatok informci, -aby ste mohli zaa Emacs pouva. V Emacse je toho toko, e by bolo -nemon to vetko objasni v tomto nvode. V kadom prpade sa o Emacse -mete naui viac, pretoe m vea uitonch vlastnost. Emacs ponka -prkazy pre tanie dokumentcie svojich prkazov. Vetky tieto "help" -prkazy zanaj znakom Control-h, ktor sa nazva "help znak". - -Pre pouitie vlastnost npovedy stlate znak C-h a potom znak hovoriaci, -ak druh npovedy si iadate. Ak ste NAOZAJ straten, stlate C-h ? a -Emacs Vm povie, ak druhy npovedy Vm me poskytn. Ak ste stlaili -C-h a potom ste sa rozhodli, e iadnu npovedu nechcete, jednoducho ju -zrute stlaenm C-g. - -(Na niektorch potaoch je vznam znaku C-h zmenen. To by naozaj -nemalo by veobecnm nastavenm pre vetkch pouvateov, take mte prvo -posaova sa systmovmu administrtorovi. Do tej doby, ak C-h -nezobrazuje hlsenie o npovede v dolnej asti obrazovky, skste namiesto -toho pouva klvesu F1 alebo M-x help RET.) - -Najzkladnej prkaz npovedy je C-h c. Stlate C-h, znak c a klvesov -prkaz; Emacs potom zobraz vemi strun popis prkazu. - ->> Stlate C-h c C-p. - - Hlsenie by malo vyzera asi takto +V tomto tútoriale sme sa pokúsili Vám poskytnúť dostatok informácií, +aby ste mohli začať Emacs používať. V Emacse je toho toľko, že by bolo +nemožné to všetko objasniť v tomto návode. V každom prípade sa o Emacse +môžete naučiť viac, pretože má veľa užitočných vlastností. Emacs ponúka +príkazy pre čítanie dokumentácie svojich príkazov. Všetky tieto "help" +príkazy začínajú znakom Control-h, ktorý sa nazýva "help znak". + +Pre použitie vlastností nápovedy stlačte znak C-h a potom znak hovoriaci, +aký druh nápovedy si žiadate. Ak ste NAOZAJ stratení, stlačte C-h ? a +Emacs Vám povie, aké druhy nápovedy Vám môže poskytnúť. Ak ste stlačili +C-h a potom ste sa rozhodli, že žiadnu nápovedu nechcete, jednoducho ju +zrušte stlačením C-g. + +(Na niektorých počítačoch je význam znaku C-h zmenený. To by naozaj +nemalo byť všeobecným nastavením pre všetkých používateľov, takže máte právo +posťažovať sa systémovému administrátorovi. Do tej doby, ak C-h +nezobrazuje hlásenie o nápovede v dolnej časti obrazovky, skúste namiesto +toho používať klávesu F1 alebo M-x help RET.) + +Najzákladnejší príkaz nápovedy je C-h c. Stlačte C-h, znak c a klávesový +príkaz; Emacs potom zobrazí veľmi stručný popis príkazu. + +>> Stlačte C-h c C-p. + + Hlásenie by malo vyzerať asi takto C-p runs the command previous-line -To vm oznamuje "meno funkcie". Men funkci s pouvan hlavne pre -konfigurciu a rozirovanie Emacsu. Ale pretoe men funkci s volen -tak, aby naznaovali, o zodpovedajci prkaz rob, mu sli tie -ako vemi strun dokumentcia -- dostaton na to, aby Vm pripomenula -prkazy, ktor ste sa u nauili. - -Viacznakov prkazy ako C-x C-s a (ak nemte META, EDIT ani ALT -klvesu) v s pre C-h c povolen tie. - -Na zskanie viac informci o prkaze pouite namiesto C-h c C-h k. - ->> Stlate C-h k C-p. - -To zobraz dokumentciu k funkcii a jej meno v emacsovom okne. Ak -vstup pretate, stlate C-x 1, aby ste sa textu npovedy zbavili. -Nemuste to robi hne. Mete chvu editova a nazera do textu -npovedy a a potom stlai C-x 1. - -Tu s alie uiton voby C-h: - - C-h f Popis funkcie. Zadvte meno funkcie. - ->> Skste napsa C-h f previous-line. - To vype vetky informcie, ktor Emacs m o funkcii implementujcej - prkaz C-p. - -Podobn prkaz C-h v zobraz dokumentciu premennej, ktorej hodnotu -mete nastavi pre ovplyvnenie chovania Emacsu. Meno premennej muste -zada, a ke sa na Emacs spta. - - C-h a Prkazov apropos. Zadajte kov slovo a Emacs vype - vetky prkazy, ktorch meno obsahuje toto kov - slovo. Vetky tieto prkazy mu by vyvolan pomocou - Meta-x. Pre niektor prkazy prkazov apropos vype - tie jedno alebo dvojznakov sekvencie, ktor vykonvaj - ten ist prkaz. - ->> Napte C-h a file. - -To zobraz v druhom okne zoznam vetkch M-x prkazov obsahujcich "file" vo -svojom nzve. Znakov prkazy ako C-x C-f uvidte vypsan veda -zodpovedajcich mien prkazov ako find-file. - ->> Stlate C-M-v pre posun okna s npovedou. Urobte to viac krt. - ->> Stlate C-x 1 pre zmazanie okna s npovedou. - - C-h i tanie on-line manulov (tie Info). Tento prkaz - Vs prepne do pecilneho buffera s nzvom `*info*', - v ktorom mete ta on-line manuly pre balky - intalovan na vaom systme. Ak stlate m emacs , - mete si naprklad preta manul k Emacsu. Ak ste - doteraz nikdy nepouvali Info, stlate ? a Emacs vm - predstav hlavn monosti mdu pre Info. Ak toto - predstavenie absolvujete, mali by ste pouva Info - manul Emacsu ako svoju primrnu dokumentciu. - - -* VIAC VLASTNOST +To vám oznamuje "meno funkcie". Mená funkcií sú používané hlavne pre +konfiguráciu a rozširovanie Emacsu. Ale pretože mená funkcií sú volené +tak, aby naznačovali, čo zodpovedajúci príkaz robí, môžu slúžiť tiež +ako veľmi stručná dokumentácia -- dostatočná na to, aby Vám pripomenula +príkazy, ktoré ste sa už naučili. + +Viacznakové príkazy ako C-x C-s a (ak nemáte META, EDIT ani ALT +klávesu) v sú pre C-h c povolené tiež. + +Na získanie viac informácií o príkaze použite namiesto C-h c C-h k. + +>> Stlačte C-h k C-p. + +To zobrazí dokumentáciu k funkcii a jej meno v emacsovom okne. Ak +výstup prečítate, stlačte C-x 1, aby ste sa textu nápovedy zbavili. +Nemusíte to robiť hneď. Môžete chvíľu editovať a nazerať do textu +nápovedy a až potom stlačiť C-x 1. + +Tu sú ďalšie užitočné voľby C-h: + + C-h f Popis funkcie. Zadáváte meno funkcie. + +>> Skúste napísať C-h f previous-line. + To vypíše všetky informácie, ktoré Emacs má o funkcii implementujúcej + príkaz C-p. + +Podobný príkaz C-h v zobrazí dokumentáciu premennej, ktorej hodnotu +môžete nastaviť pre ovplyvnenie chovania Emacsu. Meno premennej musíte +zadať, až keď sa naň Emacs spýta. + + C-h a Príkazové apropos. Zadajte kľúčové slovo a Emacs vypíše + všetky príkazy, ktorých meno obsahuje toto kľúčové + slovo. Všetky tieto príkazy môžu byť vyvolané pomocou + Meta-x. Pre niektoré príkazy príkazové apropos vypíše + tiež jedno alebo dvojznakové sekvencie, ktoré vykonávajú + ten istý príkaz. + +>> Napíšte C-h a file. + +To zobrazí v druhom okne zoznam všetkých M-x príkazov obsahujúcich "file" vo +svojom názve. Znakové príkazy ako C-x C-f uvidíte vypísané vedľa +zodpovedajúcich mien príkazov ako find-file. + +>> Stlačte C-M-v pre posun okna s nápovedou. Urobte to viac krát. + +>> Stlačte C-x 1 pre zmazanie okna s nápovedou. + + C-h i Čítanie on-line manuálov (tiež Info). Tento príkaz + Vás prepne do špeciálneho buffera s názvom `*info*', + v ktorom môžete čítať on-line manuály pre balíky + inštalované na vašom systéme. Ak stlačíte m emacs , + môžete si napríklad prečítať manuál k Emacsu. Ak ste + doteraz nikdy nepoužívali Info, stlačte ? a Emacs vám + predstaví hlavné možnosti módu pre Info. Ak toto + predstavenie absolvujete, mali by ste používať Info + manuál Emacsu ako svoju primárnu dokumentáciu. + + +* VIAC VLASTNOSTÍ ----------------- -Na to, aby ste sa nauili viac o Emacse, pretajte si jeho manul, bu ako -knihu alebo on-line vo formte Info (pouite Help menu alebo stlate F10 h r). -Dve vlastnosti, ktor sa vm mu pi, je dopanie, ktor etr psanie a -dired, ktor zjednoduuje prcu so sbormi. +Na to, aby ste sa naučili viac o Emacse, prečítajte si jeho manuál, buď ako +knihu alebo on-line vo formáte Info (použite Help menu alebo stlačte F10 h r). +Dve vlastnosti, ktoré sa vám môžu páčiť, je dopĺňanie, ktoré šetrí písanie a +dired, ktorý zjednodušuje prácu so súbormi. -Dopanie je na vyvarovanie sa zbytonho psania. Naprklad, ke sa chcete -dosta do bufferu *Messages*, mete napsa C-x b *M a Emacs dopln -zvyok mena bufferu, a potia, pokia ho doke zisti z toho, o ste u -napsali. Dopanie je popsan v Info verzii manulu Emacsu, v kapitole +Dopĺňanie je na vyvarovanie sa zbytočného písania. Napríklad, keď sa chcete +dostať do bufferu *Messages*, môžete napísať C-x b *M a Emacs doplní +zvyšok mena bufferu, až potiaľ, pokiaľ ho dokáže zistiť z toho, čo ste už +napísali. Dopĺňanie je popísané v Info verzii manuálu Emacsu, v kapitole nazvanej "Completion". -Dired vm dovouje zobrazi zoznam sborov v adresri (a volitene jeho -podadresroch), presva, upravova, premenovva, maza a in manipulova so -sbormi. Dired je popsan v Info verzii manulu Emacsu, v kapitole nazvanej +Dired vám dovoľuje zobraziť zoznam súborov v adresári (a voliteľne jeho +podadresároch), presúvať, upravovať, premenovávať, mazať a ináč manipulovať so +súbormi. Dired je popísané v Info verzii manuálu Emacsu, v kapitole nazvanej "Dired". -Manul tie popisuje vea inch vlastnost Emacsu. +Manuál tiež popisuje veľa iných vlastností Emacsu. -* ZVER +* ZÁVER ------- -Nezabudnite, Emacs ukonte vykonanm prkazu C-x C-c. Pre doasn -odskok do shellu, z ktorho sa do Emacsu mete op vrti, -pouite C-z. - -Zmerom tohto ttorialu je by zrozumiten vetkm novm pouvateom, take -ak narazte na nieo nejasnho, tak nezfajte a nedvajte to za vinu sebe --- saujte sa! - - -KOPROVANIE +Nezabudnite, Emacs ukončíte vykonaním príkazu C-x C-c. Pre dočasný +odskok do shellu, z ktorého sa do Emacsu môžete opäť vrátiť, +použite C-z. + +Zámerom tohto tútorialu je byť zrozumiteľný všetkým novým používateľom, takže +ak narazíte na niečo nejasného, tak nezúfajte a nedávajte to za vinu sebe +-- sťažujte sa! + + +KOPÍROVANIE ----------- -Tento ttorial vychdza z dlhej rady emacsovch ttorialov zaatej -ttorialom napsanm Stuartom Cracraftom pre pvodn Emacs. +Tento tútorial vychádza z dlhej rady emacsových tútorialov začatej +tútorialom napísaným Stuartom Cracraftom pre pôvodný Emacs. -Tto verzia ttorialu je, podobne ako GNU Emacs, chrnen copyrightom -a je ren s povolenm distribuova kpie za istch podmienok: +Táto verzia tútorialu je, podobne ako GNU Emacs, chránená copyrightom +a je šírená s povolením distribuovať kópie za istých podmienok: Copyright (C) 1985, 1996, 1998, 2001-2013 Free Software Foundation, Inc. - Kadmu je zaruen prvo vytvra a distribuova presn kpie tohto - dokumentu tak, ako ho dostal, na akomkovek mdiu, s tm, e bude - zachovan tto poznmka o autorstve a poznmka o povolen, a e - distribtor zaruuje prjemcovi prvo na aliu redistribciu povolen - touto poznmkou. - - Je zaruen prvo distribuova modifikovan verzie tohto dokumentu - alebo jeho ast pod hore uvedenmi podmienkami za predpokladu, e - obsahuje jasn poznmky uvdzajce, kto urobil posledn pravy. - -Podmienky pre koprovanie Emacsu samotnho s zloitejie, ale -v rovnakom duchu. Pretajte si, prosm, sbor COPYING a potom dajte kpie -GNU Emacsu svojim priateom. Pomhajte potlaova softwarov obtrukciu -("vlastnctvo") pouvanm, psanm a zdieanm free softwaru! + Každému je zaručené právo vytvárať a distribuovať presné kópie tohto + dokumentu tak, ako ho dostal, na akomkoľvek médiu, s tým, že bude + zachovaná táto poznámka o autorstve a poznámka o povolení, a že + distribútor zaručuje príjemcovi právo na ďalšiu redistribúciu povolenú + touto poznámkou. + + Je zaručené právo distribuovať modifikované verzie tohto dokumentu + alebo jeho častí pod hore uvedenými podmienkami za predpokladu, že + obsahuje jasné poznámky uvádzajúce, kto urobil posledné úpravy. + +Podmienky pre kopírovanie Emacsu samotného sú zložitejšie, ale +v rovnakom duchu. Prečítajte si, prosím, súbor COPYING a potom dajte kópie +GNU Emacsu svojim priateľom. Pomáhajte potlačovať softwarovú obštrukciu +("vlastníctvo") používaním, písaním a zdieľaním free softwaru! ;;; Local Variables: -;;; coding: iso-latin-2 +;;; coding: utf-8 ;;; End: - === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.sv' --- etc/tutorials/TUTORIAL.sv 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.sv 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,1039 +1,1039 @@ -Emacs anvndarhandledning. I slutet finns kopieringsvillkoren. - -Emacs-kommandon innebr ofta anvndning av kontrolltangenten (vanligen -mrkt CTRL eller CTL) eller META-tangenten (p vissa tangentbord mrkt -ALT eller EDIT). Vi anvnder hr fljande frkortningar: - - C- hll ner kontrolltangenten samtidigt som du skriver bokstaven - . C-f betyder: hll ner kontrolltangenten och tryck f. - M- hll ner META-tangenten samtidigt som du skriver . Om - META-tangent saknas trycker du , ESC-tangenten, slpper +Emacs användarhandledning. I slutet finns kopieringsvillkoren. + +Emacs-kommandon innebär ofta användning av kontrolltangenten (vanligen +märkt CTRL eller CTL) eller META-tangenten (på vissa tangentbord märkt +ALT eller EDIT). Vi använder här följande förkortningar: + + C- håll ner kontrolltangenten samtidigt som du skriver bokstaven + . C-f betyder: håll ner kontrolltangenten och tryck f. + M- håll ner META-tangenten samtidigt som du skriver . Om + META-tangent saknas trycker du , ESC-tangenten, släpper den och trycker sedan . -Viktigt: Fr att avsluta Emacs trycker du C-x C-c (tv tecken). -Fr att avsluta kommandon som inte skrivits in fullt, tryck C-g. -Tecknen ">>" i vnstermarginalen anger att du kan prova ett +Viktigt: För att avsluta Emacs trycker du C-x C-c (två tecken). +För att avsluta kommandon som inte skrivits in fullt, tryck C-g. +Tecknen ">>" i vänstermarginalen anger att du kan prova ett kommando. Till exempel: -<> -[Tomma rader av pedagogiska skl. Texten fortstter nedanfr.] ->> Tryck C-v (View next screen) fr att hoppa till nsta skrmbild. - Prova nu. Hll ned kontrolltangenten och tryck v. Gr s i - fortsttningen nr du r frdig med en skrmbild. - -Notera att det r ett verlapp p tv rader nr du byter frn -skrmbild till skrmbild. Detta r fr att behlla sammanhanget nr du -blddrar framt i filen. - -Det frsta du behver veta r hur du manvrerar frn plats till plats -i texten. Du har redan lrt dig hur du flyttar en skrmbild framt, -med C-v. Fr att flytta dig en skrmbild bakt trycker du M-v. (Hll +<> +[Tomma rader av pedagogiska skäl. Texten fortsätter nedanför.] +>> Tryck C-v (View next screen) för att hoppa till nästa skärmbild. + Prova nu. Håll ned kontrolltangenten och tryck v. Gör så i + fortsättningen när du är färdig med en skärmbild. + +Notera att det är ett överlapp på två rader när du byter från +skärmbild till skärmbild. Detta är för att behålla sammanhanget när du +bläddrar framåt i filen. + +Det första du behöver veta är hur du manövrerar från plats till plats +i texten. Du har redan lärt dig hur du flyttar en skärmbild framåt, +med C-v. För att flytta dig en skärmbild bakåt trycker du M-v. (Håll ned META-tangenten och tryck v eller tryck v om du inte har META-, EDIT- eller ALT-tangent.) ->> Prova att trycka M-v och C-v ngra gnger. +>> Prova att trycka M-v och C-v några gånger. * SAMMANFATTNING ---------------- -Fljande kommandon r bra fr att se hela skrmbilder: +Följande kommandon är bra för att se hela skärmbilder: - C-v Flytta en skrmbild framt. - M-v Flytta en skrmbild bakt. - C-l Rita om skrmen och placera texten dr markren str - mitt p skrmbilden. (Det r KONTROLL-L, inte + C-v Flytta en skärmbild framåt. + M-v Flytta en skärmbild bakåt. + C-l Rita om skärmen och placera texten där markören står + mitt på skärmbilden. (Det är KONTROLL-L, inte KONTROLL-1.) ->> Leta reda p markren och se vad som str dr. Tryck sedan C-l. - Hitta markren igen och notera att det r samma text som str kring - markren nu, men nu mitt p skrmen. Om du trycker C-l igen s - flyttas texten hgst upp p skrmen. Tryck C-l igen och den flyttas +>> Leta reda på markören och se vad som står där. Tryck sedan C-l. + Hitta markören igen och notera att det är samma text som står kring + markören nu, men nu mitt på skärmen. Om du trycker C-l igen så + flyttas texten högst upp på skärmen. Tryck C-l igen och den flyttas ner till botten. -Du kan ocks anvnda PageUp och PageDn tangenterna, om din terminal -har dem, fr att flytta en hel skrmbild t gngen, men du redigerar -effektivare om du anvnder C-v och M-v. - - -* GRUNDLGGANDE MARKRRRELSER +Du kan också använda PageUp och PageDn tangenterna, om din terminal +har dem, för att flytta en hel skärmbild åt gången, men du redigerar +effektivare om du använder C-v och M-v. + + +* GRUNDLÄGGANDE MARKÖRRÖRELSER ------------------------------ -Att flytta sig frn skrmbild till skrmbild kan vara bra, men hur -frflyttar man sig till en speciell plats p skrmen? - -Det finns flera stt att gra detta. Du kan anvnda piltangenterna, -men det r mer effektivt att ha hnderna i standardlget och anvnda -kommandona C-p, C-b, C-f och C-n. Dessa tecken r likvrdiga med de -fyra piltangenterna. S hr: - - Fregende rad, C-p - : - : - Bakt, C-b .... Nuvarande markrposition .... Framt, C-f - : - : - Nsta rad, C-n - ->> Flytta markren till linjen mitt i diagrammet genom att anvnda C-n - och C-p. Anvnd sedan C-l fr att centrera diagrammet p - skrmbilden. - -Detta r enklare att komma ihg om du tnker p dessa frkortningar: P -fr fregende (previous), N fr nsta (next), B fr bakt (backward) -och F fr framt (forward). Du kommer att anvnda dessa grundlggande +Att flytta sig från skärmbild till skärmbild kan vara bra, men hur +förflyttar man sig till en speciell plats på skärmen? + +Det finns flera sätt att göra detta. Du kan använda piltangenterna, +men det är mer effektivt att ha händerna i standardläget och använda +kommandona C-p, C-b, C-f och C-n. Dessa tecken är likvärdiga med de +fyra piltangenterna. Så här: + + Föregående rad, C-p + : + : + Bakåt, C-b .... Nuvarande markörposition .... Framåt, C-f + : + : + Nästa rad, C-n + +>> Flytta markören till linjen mitt i diagrammet genom att använda C-n + och C-p. Använd sedan C-l för att centrera diagrammet på + skärmbilden. + +Detta är enklare att komma ihåg om du tänker på dessa förkortningar: P +för föregående (previous), N för nästa (next), B för bakåt (backward) +och F för framåt (forward). Du kommer att använda dessa grundläggande kommandona hela tiden. ->> Gr ngra C-n s att du kommer ned till den hr raden. - ->> Flytta dig in i raden med hjlp av ngra C-f och sedan uppt - med ngra C-p. Lgg mrke till vad C-p gr nr markren str mitt - p en rad. - -Textrader r tskilda med radslutstecken. Den sista raden i filen -avslutas ocks vanligtvis med ett radslut men Emacs krver inte att -den gr det. - ->> Prova med C-b i brjan av en rad. Detta gr att markren - flyttas till slutet av den tidigare raden. Detta r fr att den - flyttar markren ver radslutstecknet. - -C-f flyttar ocks ver radslut, precis som C-b. - ->> Gr ngra fler C-b s att du fr en knsla fr var markren - r. Tryck sedan ngra C-f tills du kommer till slutet av - raden. Tryck ytterligare en C-f s att du flyttar markren till - nsta rad. - -Nr du flyttar markren frbi toppen eller botten av skrmbilden -kommer texten utanfr skrmen att komma fram. Detta kallas "rullning" -och gr det mjligt fr Emacs att flytta markren utan att den -frsvinner ut ur skrmbilden. - ->> Prova att flytta markren frbi skrmbildens nederkant med hjlp av - C-n och se vad som hnder. - -Om det gr fr sakta att flytta markren ett tecken i taget kan du -flytta den ett ord. M-f flyttar markren ett ord framt och M-b -flyttar den ett ord bakt. - ->> Prova ngra M-f och M-b. - -Om markren str mitt i ett ord kommer M-f att flytta markren till -slutet av ordet. Om du str mitt emellan tv ord kommer M-f att flytta -markren till slutet av nsta ord. M-b fungerar p samma stt men i +>> Gör några C-n så att du kommer ned till den här raden. + +>> Flytta dig in i raden med hjälp av några C-f och sedan uppåt + med några C-p. Lägg märke till vad C-p gör när markören står mitt + på en rad. + +Textrader är åtskilda med radslutstecken. Den sista raden i filen +avslutas också vanligtvis med ett radslut men Emacs kräver inte att +den gör det. + +>> Prova med C-b i början av en rad. Detta gör att markören + flyttas till slutet av den tidigare raden. Detta är för att den + flyttar markören över radslutstecknet. + +C-f flyttar också över radslut, precis som C-b. + +>> Gör några fler C-b så att du får en känsla för var markören + är. Tryck sedan några C-f tills du kommer till slutet av + raden. Tryck ytterligare en C-f så att du flyttar markören till + nästa rad. + +När du flyttar markören förbi toppen eller botten av skärmbilden +kommer texten utanför skärmen att komma fram. Detta kallas "rullning" +och gör det möjligt för Emacs att flytta markören utan att den +försvinner ut ur skärmbilden. + +>> Prova att flytta markören förbi skärmbildens nederkant med hjälp av + C-n och se vad som händer. + +Om det går för sakta att flytta markören ett tecken i taget kan du +flytta den ett ord. M-f flyttar markören ett ord framåt och M-b +flyttar den ett ord bakåt. + +>> Prova några M-f och M-b. + +Om markören står mitt i ett ord kommer M-f att flytta markören till +slutet av ordet. Om du står mitt emellan två ord kommer M-f att flytta +markören till slutet av nästa ord. M-b fungerar på samma sätt men i motsatt riktning. ->> Tryck M-f och M-b ngra gnger och skifta markrposition med ngra - C-f och C-b s att du ser hur M-f och M-b uppfr sig vid olika - placeringar av markren bde i och mellan ord. - -Lgg mrke till likheten mellan C-f och C-b ena sidan och M-f och -M-b den andra. Ofta anvnds META-kommandon till sprkrelaterade -operationer (ord, stycken, avsnitt), medan kontrollkommandon anvnds -till grundlggande operationer som inte beror av vad man redigerar -(bokstver, rader, etc.). - -Denna likhet finns ocks mellan rader och stycken: C-a och C-e flyttar -markren till brjan av en rad eller till slutet av en rad, medan M-a -och M-e flyttar den till brjan respektive slutet av ett stycke. - ->> Prova ngra C-a och sedan ngra C-e. - Prova ocks ngra M-a och sedan ngra M-e. - -Se hur efterfljande C-a efter varandra inte gr ngot, medan flera -M-a fortstter att flytta markren till nsta stycke. ven om detta -inte verkar sjlvklart r det ganska naturligt. - -Platsen dr markren r i texten kallas ocks fr "arbetspunkt" -(point). Eller omskrivet: Markren visar p skrmen var arbetspunkten -r i texten. - -Hr r en kort sammanfattning av de enklaste markrfrflyttnings- -kommandona, inklusive ord- och styckesfrflyttningskommandon: - - C-f Flytta markren ett steg framt - C-b Flytta markren ett steg bakt - - M-f Flytta markren ett ord framt - M-b Flytta markren ett ord bakt - - C-n Flytta markren till nsta rad - C-p Flytta markren till fregende rad - - C-a Flytta markren till brjan av raden - C-e Flytta markren till slutet av raden - - M-a Flytta markren till brjan av meningen - M-e Flytta markren till slutet av meningen - ->> Prova alla dessa kommandon ngra gnger fr trnings skull. - Dessa r de kommandon som anvnds mest. - -Tv andra viktiga markrrrelsekommandon r M-< (META mindre-n), som -flyttar markren till brjan av texten, och M-> (META strre-n), som +>> Tryck M-f och M-b några gånger och skifta markörposition med några + C-f och C-b så att du ser hur M-f och M-b uppför sig vid olika + placeringar av markören både i och mellan ord. + +Lägg märke till likheten mellan C-f och C-b å ena sidan och M-f och +M-b å den andra. Ofta används META-kommandon till språkrelaterade +operationer (ord, stycken, avsnitt), medan kontrollkommandon används +till grundläggande operationer som inte beror av vad man redigerar +(bokstäver, rader, etc.). + +Denna likhet finns också mellan rader och stycken: C-a och C-e flyttar +markören till början av en rad eller till slutet av en rad, medan M-a +och M-e flyttar den till början respektive slutet av ett stycke. + +>> Prova några C-a och sedan några C-e. + Prova också några M-a och sedan några M-e. + +Se hur efterföljande C-a efter varandra inte gör något, medan flera +M-a fortsätter att flytta markören till nästa stycke. Även om detta +inte verkar självklart är det ganska naturligt. + +Platsen där markören är i texten kallas också för "arbetspunkt" +(point). Eller omskrivet: Markören visar på skärmen var arbetspunkten +är i texten. + +Här är en kort sammanfattning av de enklaste markörförflyttnings- +kommandona, inklusive ord- och styckesförflyttningskommandon: + + C-f Flytta markören ett steg framåt + C-b Flytta markören ett steg bakåt + + M-f Flytta markören ett ord framåt + M-b Flytta markören ett ord bakåt + + C-n Flytta markören till nästa rad + C-p Flytta markören till föregående rad + + C-a Flytta markören till början av raden + C-e Flytta markören till slutet av raden + + M-a Flytta markören till början av meningen + M-e Flytta markören till slutet av meningen + +>> Prova alla dessa kommandon några gånger för tränings skull. + Dessa är de kommandon som används mest. + +Två andra viktiga markörrörelsekommandon är M-< (META mindre-än), som +flyttar markören till början av texten, och M-> (META större-än), som flyttar den till slutet av texten. -P en del tangentbord r "<" placerad ver komma, s att man mste -anvnda skift fr att f fram den. P dessa tangentbord mste man -ocks anvnda skift fr att skriva M-<. Utan skifttangenten skulle det +På en del tangentbord är "<" placerad över komma, så att man måste +använda skift för att få fram den. På dessa tangentbord måste man +också använda skift för att skriva M-<. Utan skifttangenten skulle det bli M-komma. ->> Prova M-< nu fr att flytta markren till brjan av vgledningen. - Anvnd sedan C-v fr att flytta markren tillbaka hit igen. - ->> Prova ocks M-> fr att flytta markren till slutet av vgledningen. - Anvnd sedan M-v fr att flytta markren tillbaka hit igen. - -Du kan ocks flytta markren med hjlp av piltangenterna, om -terminalen har piltangenter. Vi freslr att du lr dig C-b, C-f, C-n -och C-p av tre skl. Fr det frsta kommer de att fungera p alla -slags terminaler. Fr det andra kommer du att finna, nr du har ftt -lite trning i att anvnda Emacs, att det gr mycket snabbare att -anvnda kontrollfunktionerna n piltangenterna (fr att du undviker -att ndra fingersttningen). Den tredje anledningen r att nr man har -lrt sig att anvnda kontrolltangenten blir det lttare att lra sig +>> Prova M-< nu för att flytta markören till början av vägledningen. + Använd sedan C-v för att flytta markören tillbaka hit igen. + +>> Prova också M-> för att flytta markören till slutet av vägledningen. + Använd sedan M-v för att flytta markören tillbaka hit igen. + +Du kan också flytta markören med hjälp av piltangenterna, om +terminalen har piltangenter. Vi föreslår att du lär dig C-b, C-f, C-n +och C-p av tre skäl. För det första kommer de att fungera på alla +slags terminaler. För det andra kommer du att finna, när du har fått +lite träning i att använda Emacs, att det går mycket snabbare att +använda kontrollfunktionerna än piltangenterna (för att du undviker +att ändra fingersättningen). Den tredje anledningen är att när man har +lärt sig att använda kontrolltangenten blir det lättare att lära sig de mer avancerade kontrollfunktionerna. -De flesta kommandon i Emacs tar ett numeriskt argument och fr de +De flesta kommandon i Emacs tar ett numeriskt argument och för de flesta kommandon leder detta till att de repeteras. Ett numeriskt argument anges genom att du skriver C-u och sedan talet, innan du skriver kommandot. Om du har en META- (eller EDIT- eller ALT-) tangent -s finns det ett annat alternativ fr att ge numeriska argument: skriv -talet medan du hller ned META-tangenten. Vi freslr att du anvnder -C-u fr det fungerar p alla slags terminaler. Det numeriska -argumentet kallas ocks fr "prefixargument" eftersom det skrivs fre +så finns det ett annat alternativ för att ge numeriska argument: skriv +talet medan du håller ned META-tangenten. Vi föreslår att du använder +C-u för det fungerar på alla slags terminaler. Det numeriska +argumentet kallas också för "prefixargument" eftersom det skrivs före kommandot. -Till exempel: C-u 8 C-f flyttar markren tta steg framt. - ->> Prova C-n eller C-p med ett numeriskt argument s att du - kommer s nra den hr raden som mjligt med ett enda kommando. - -De flesta kommandon anvnder det numeriska argumentet fr ett -repeterat utfrande men det finns kommandon som anvnder det -annorlunda. Flera kommandon, men inga av dem du lrt dig hittills, -anvnder det som en flagga. Med ett prefixargument, och oberoende av -dess vrde, gr kommandot ngot annat. +Till exempel: C-u 8 C-f flyttar markören åtta steg framåt. + +>> Prova C-n eller C-p med ett numeriskt argument så att du + kommer så nära den här raden som möjligt med ett enda kommando. + +De flesta kommandon använder det numeriska argumentet för ett +repeterat utförande men det finns kommandon som använder det +annorlunda. Flera kommandon, men inga av dem du lärt dig hittills, +använder det som en flagga. Med ett prefixargument, och oberoende av +dess värde, gör kommandot något annat. C-v och M-v finns med bland dessa undantag. Om man ger ett argument -till ett av dessa kommandon kommer skrmbilden flytta sig upp eller -ned s mnga rader som argumentet anger, istllet fr s mnga -skrmbilder. Till exempel kommer C-u 8 C-v flytta skrmbilden 8 rader -uppt. +till ett av dessa kommandon kommer skärmbilden flytta sig upp eller +ned så många rader som argumentet anger, istället för så många +skärmbilder. Till exempel kommer C-u 8 C-v flytta skärmbilden 8 rader +uppåt. >> Prova C-u 8 C-v nu. -Detta borde ha flyttat skrmbilden 8 rader uppt. Om du nskar flytta -tillbaka igen r det bara att ge samma argument till M-v. +Detta borde ha flyttat skärmbilden 8 rader uppåt. Om du önskar flytta +tillbaka igen är det bara att ge samma argument till M-v. -Om du anvnder ett fnstersystem, som X eller MS-Windows, finns det -troligen ett rektangulrt omrde p sidan av Emacs-fnstret, en s +Om du använder ett fönstersystem, som X eller MS-Windows, finns det +troligen ett rektangulärt område på sidan av Emacs-fönstret, en så kallad rullningslist. Genom att klicka i den med musen kan du rulla texten. -Om din mus har ett rullningshjul kan ven den anvndas fr att rulla +Om din mus har ett rullningshjul kan även den användas för att rulla texten. * OM EMACS SLUTAR SVARA ----------------------- -Om Emacs slutar att reagera p kommandon kan du lugnt stoppa dem genom -att trycka C-g. Du kan ocks anvnda C-g fr att stoppa ett kommando -som tar fr lng tid att utfra. - -Det r ocks mjligt att anvnda C-g fr att avbryta ett numeriskt -argument eller brjan p ett kommando som du inte nskar att utfra. - ->> Skriv C-u 100 fr att ge ett numeriskt argument p 100 och tryck - C-g. Tryck nu C-f. Markren skall nu flytta sig bara ett steg, fr att - du avbrt argumentet med C-g. - -Om du av misstag slr blir du kvitt detta med ett C-g. - - -* SPRRADE KOMMANDON +Om Emacs slutar att reagera på kommandon kan du lugnt stoppa dem genom +att trycka C-g. Du kan också använda C-g för att stoppa ett kommando +som tar för lång tid att utföra. + +Det är också möjligt att använda C-g för att avbryta ett numeriskt +argument eller början på ett kommando som du inte önskar att utföra. + +>> Skriv C-u 100 för att ge ett numeriskt argument på 100 och tryck + C-g. Tryck nu C-f. Markören skall nu flytta sig bara ett steg, för att + du avbröt argumentet med C-g. + +Om du av misstag slår blir du kvitt detta med ett C-g. + + +* SPÄRRADE KOMMANDON -------------------- -En del Emacs-kommandon r "sprrade" s att nybrjare inte skall -anvnda dem av misstag. - -Om du provar ett av dessa sprrade kommandon kommer Emacs ge ett -meddelande som berttar vilket kommando det r och kommer att frga om -du verkligen vill fortstta och utfra detta kommando. - -Om du verkligen nskar att utfra kommandot skriver du , -(mellanslagstangenten) som svar p frgan. Normalt, om du inte nskar -att utfra detta kommando, svarar du "n" p frgan. - ->> Skriv C-x C-l (som r ett sprrat kommando). - Skriv n som svar p frgan. - - -* FNSTER +En del Emacs-kommandon är "spärrade" så att nybörjare inte skall +använda dem av misstag. + +Om du provar ett av dessa spärrade kommandon kommer Emacs ge ett +meddelande som berättar vilket kommando det är och kommer att fråga om +du verkligen vill fortsätta och utföra detta kommando. + +Om du verkligen önskar att utföra kommandot skriver du , +(mellanslagstangenten) som svar på frågan. Normalt, om du inte önskar +att utföra detta kommando, svarar du "n" på frågan. + +>> Skriv C-x C-l (som är ett spärrat kommando). + Skriv n som svar på frågan. + + +* FÖNSTER --------- -Emacs kan ha flera "fnster" dr varje kan visa sin egen text. Vi -kommer frklara senare hur man anvnder flera fnster. Hr skall vi -frklara hur man blir av med extra fnster fr att komma tillbaka till -det grundlggande lget med endast ett fnster. Det r enkelt: - - C-x 1 Ett fnster (dvs. ta bort alla andra fnster). - -Det r KONTROLL-x fljt av siffran 1. C-x 1 utvidgar fnstret dr -markren str s att det fyller hela skrmbilden. Alla andra fnster +Emacs kan ha flera "fönster" där varje kan visa sin egen text. Vi +kommer förklara senare hur man använder flera fönster. Här skall vi +förklara hur man blir av med extra fönster för att komma tillbaka till +det grundläggande läget med endast ett fönster. Det är enkelt: + + C-x 1 Ett fönster (dvs. ta bort alla andra fönster). + +Det är KONTROLL-x följt av siffran 1. C-x 1 utvidgar fönstret där +markören står så att det fyller hela skärmbilden. Alla andra fönster tas bort. ->> Flytta markren till den hr raden och tryck C-u 0 C-l. +>> Flytta markören till den här raden och tryck C-u 0 C-l. >> Tryck C-h k C-f. - Se hur det hr fnstret krymper samtidigt som ett nytt upptrder - fr att visa dokumentationen av C-f-kommandot. - ->> Sl C-x 1 och se hur dokumentationsfnstret nu frsvinner. - -Kommandot skiljer sig lite frn andra kommandon du har lrt dig -eftersom det bestr av tv tecken. Det startar med tecknet KONTROLL-x. -Det finns mnga kommandon som startar med KONTROLL-x och mnga av dem -har med filer, skrmbilder och liknande saker att gra. Dessa -kommandon r tv, tre eller fyra tecken lnga. + Se hur det här fönstret krymper samtidigt som ett nytt uppträder + för att visa dokumentationen av C-f-kommandot. + +>> Slå C-x 1 och se hur dokumentationsfönstret nu försvinner. + +Kommandot skiljer sig lite från andra kommandon du har lärt dig +eftersom det består av två tecken. Det startar med tecknet KONTROLL-x. +Det finns många kommandon som startar med KONTROLL-x och många av dem +har med filer, skärmbilder och liknande saker att göra. Dessa +kommandon är två, tre eller fyra tecken långa. * SKRIVA OCH TA BORT TEXT ------------------------- -Om du nskar att stta in text r det bara att skriva in texten. -Vanliga tecken, som A, 7, *, etc., stts in direkt nr du skriver dem. -Tryck p fr att stta in en radbrytning. (Det r den tangent -p tangentbordet som ibland r mrkt med "Enter") - -Fr att radera tecknet omedelbart fre aktuell markrposition, tryck -p . Det r tangenten p tangentbordet som vanligtvis r markerad -med "Backspace" -- det r samma tangent som du normal anvnder fr att -radera det sist inmatade tecknet utanfr Emacs. - -Det kan finnas en annan tangent p ditt tangentbordet som r mrkt med -"Delete", men det r inte den vi menar med . - ->> Gr detta nu: Skriv in ngra tecken och ta bort dem genom att - anvnda . Var inte rdd fr att skriva i den hr filen, du - kommer inte att kunna frndra originalet till vgledningen. Detta - r bara en lokal kopia. - -Nr en rad blir fr lng fr att rymmas p en skrmbredd s fortstter -den p raden under. Om du anvnder ett fnstersystem, visas sm bjda -pilar i det lilla utrymmet p bgge sidor om textmassan (i vnster och -hger marginal) fr att ange var en rad fortstter, Om du anvnder -en textterminal anges med ett bakstreck ("\") i kolumnen lngst till -hger att raden fortstter. - ->> Skriv in lite text s att du kommer till slutet av raden och - fortstt att skriva lite till. Du kommer d att se hur - fortsttningstecknet ser ut. - ->> Anvnd fr att radera texten tills raden ryms p en - skrmbredd igen. Fortsttningstecknet kommer d att frsvinna. +Om du önskar att sätta in text är det bara att skriva in texten. +Vanliga tecken, som A, 7, *, etc., sätts in direkt när du skriver dem. +Tryck på för att sätta in en radbrytning. (Det är den tangent +på tangentbordet som ibland är märkt med "Enter") + +För att radera tecknet omedelbart före aktuell markörposition, tryck +på . Det är tangenten på tangentbordet som vanligtvis är markerad +med "Backspace" -- det är samma tangent som du normal använder för att +radera det sist inmatade tecknet utanför Emacs. + +Det kan finnas en annan tangent på ditt tangentbordet som är märkt med +"Delete", men det är inte den vi menar med . + +>> Gör detta nu: Skriv in några tecken och ta bort dem genom att + använda . Var inte rädd för att skriva i den här filen, du + kommer inte att kunna förändra originalet till vägledningen. Detta + är bara en lokal kopia. + +När en rad blir för lång för att rymmas på en skärmbredd så fortsätter +den på raden under. Om du använder ett fönstersystem, visas små böjda +pilar i det lilla utrymmet på bägge sidor om textmassan (i vänster och +höger marginal) för att ange var en rad fortsätter, Om du använder +en textterminal anges med ett bakstreck ("\") i kolumnen längst till +höger att raden fortsätter. + +>> Skriv in lite text så att du kommer till slutet av raden och + fortsätt att skriva lite till. Du kommer då att se hur + fortsättningstecknet ser ut. + +>> Använd för att radera texten tills raden ryms på en + skärmbredd igen. Fortsättningstecknet kommer då att försvinna. Du kan radera radbrytning precis som andra tecken. Genom att radera -radbrytningen mellan tv rader sls dessa samman till en. Om -resultatet av denna sammanslagning blir fr stor fr att passa inom en -skrmbredd, s kommer den att visas med ett fortsttningstecken. - ->> Flytta markren till brjan av en rad och tryck . - Detta kommer att klistra ihop raden med raden ver. - ->> Tryck fr att stta in radbrytningen du tog bort. - -Tnk p att de flesta Emacs-kommandon kan ta numeriska argument. Detta -gller ocks texttecken. Genom att repetera ett texttecken kommer det -skrivas flera gnger. - ->> Prova det nu: Skriv C-u 8 * fr att stta in ********. - -Du har nu lrt dig de mest grundlggande stten att skriva ngot i -Emacs och att rtta fel. Du kan radera ord och rader ocks. Hr r en -versikt ver kommandon fr radering: - - Raderar tecknet som str precis fre markren - C-d Raderar tecknet som str precis under markren - - M- Raderar ordet precis fre markren - M-d Raderar ordet precis efter markren - - C-k Raderar frn markren till slutet av raden +radbrytningen mellan två rader slås dessa samman till en. Om +resultatet av denna sammanslagning blir för stor för att passa inom en +skärmbredd, så kommer den att visas med ett fortsättningstecken. + +>> Flytta markören till början av en rad och tryck . + Detta kommer att klistra ihop raden med raden över. + +>> Tryck för att sätta in radbrytningen du tog bort. + +Tänk på att de flesta Emacs-kommandon kan ta numeriska argument. Detta +gäller också texttecken. Genom att repetera ett texttecken kommer det +skrivas flera gånger. + +>> Prova det nu: Skriv C-u 8 * för att sätta in ********. + +Du har nu lärt dig de mest grundläggande sätten att skriva något i +Emacs och att rätta fel. Du kan radera ord och rader också. Här är en +översikt över kommandon för radering: + + Raderar tecknet som står precis före markören + C-d Raderar tecknet som står precis under markören + + M- Raderar ordet precis före markören + M-d Raderar ordet precis efter markören + + C-k Raderar från markören till slutet av raden M-k Raderar till slutet av stycket -Lgg mrke till att och C-d kontra M- och M-d fljer -mnstret som brjade med C-f och M-f. ( r inte precis ett -kontrolltecken men lt oss inte bry oss om det.) C-k och M-k fungerar -p liknande stt som C-e och M-e nr det gller rader respektive +Lägg märke till att och C-d kontra M- och M-d följer +mönstret som började med C-f och M-f. ( är inte precis ett +kontrolltecken men låt oss inte bry oss om det.) C-k och M-k fungerar +på liknande sätt som C-e och M-e när det gäller rader respektive meningar. -Du kan ocks ta bort en del av en texten med hjlp av fljande -allmnna metod. Flytta till ena nden av det omrde du vill ta bort -och tryck C-. ( r mellanslagstangenten.) Flytta sedan till -andra nden av omrdet du vill ta bort. Nr du gr det markerar Emacs -texten mellan markren och den plats dr du tryckte C-. Slutligen, -tryck C-w. Detta tar bort texten mellan de tv positionerna. +Du kan också ta bort en del av en texten med hjälp av följande +allmänna metod. Flytta till ena änden av det område du vill ta bort +och tryck C-. ( är mellanslagstangenten.) Flytta sedan till +andra änden av området du vill ta bort. När du gör det markerar Emacs +texten mellan markören och den plats där du tryckte C-. Slutligen, +tryck C-w. Detta tar bort texten mellan de två positionerna. ->> Flytta markren till bokstaven D i fregende stycke. +>> Flytta markören till bokstaven D i föregående stycke. >> Tryck C-. Emacs skall nu visa meddelandet "Mark set" - lngst ner p skrmen. ->> Flytta markren till bokstaven o i ordet metod p andra raden i + längst ner på skärmen. +>> Flytta markören till bokstaven o i ordet metod på andra raden i stycket. ->> Tryck C-w. Detta tar bort texten frn och med D fram till just fre +>> Tryck C-w. Detta tar bort texten från och med D fram till just före o. Skillnaden mellan att "ta bort" (killing) och "radera" (deleting) text -r att "borttagen" text kan sttas tillbaka (var som helst), medan -raderad text inte kan det p det sttet. (Du kan dock ngra en -radering--se nedan.) terinsttning av borttagen text kallas -"terhmtning" (yanking). Generellt kan man sga att kommandon som -tar bort fler n ett tecken sparar undan texten (s att den kan -terhmtas) medan kommandon som bara raderar ett tecken, eller bara -raderar tomma rader och mellanrum inte sparar ngonting (och den -texten kan allts inte terhmtas). och C-d raderar i det enkla -fallet utan argument. Med argument s tar de bort i stllet. +är att "borttagen" text kan sättas tillbaka (var som helst), medan +raderad text inte kan det på det sättet. (Du kan dock ångra en +radering--se nedan.) Återinsättning av borttagen text kallas +"återhämtning" (yanking). Generellt kan man säga att kommandon som +tar bort fler än ett tecken sparar undan texten (så att den kan +återhämtas) medan kommandon som bara raderar ett tecken, eller bara +raderar tomma rader och mellanrum inte sparar någonting (och den +texten kan alltså inte återhämtas). och C-d raderar i det enkla +fallet utan argument. Med argument så tar de bort i stället. ->> Flytta markren till brjan av en rad som inte r tom. - Tryck C-k fr att ta bort texten p raden. ->> Tryck C-k en gng till. Du kommer nu se att den raderar den tomma +>> Flytta markören till början av en rad som inte är tom. + Tryck C-k för att ta bort texten på raden. +>> Tryck C-k en gång till. Du kommer nu se att den raderar den tomma raden som var kvar. -Lgg mrke till att ett enstaka C-k bara raderar texten p raden och -att det andra C-k raderar sjlva raden och flyttar upp texten p raden +Lägg märke till att ett enstaka C-k bara raderar texten på raden och +att det andra C-k raderar själva raden och flyttar upp texten på raden under ett steg. C-k hanterar numeriska argument lite speciellt. Den -raderar s mnga rader OCH innehllet i dem. Detta r allts inte bara -en repetition av kommandot. C-u 2 C-k raderar tv rader samt de tomma -raderna, medan C-k tv gnger inte kommer att gra det. +raderar så många rader OCH innehållet i dem. Detta är alltså inte bara +en repetition av kommandot. C-u 2 C-k raderar två rader samt de tomma +raderna, medan C-k två gånger inte kommer att göra det. -Att stta in borttagen text kallas att "terhmta" den (yanking). -(Tnk p det som att du rycker, eller drar, tillbaka ngon text som -tagits bort.) Du kan antingen hmta tillbaka borttagen text till samma -plats som dr den blev borttagen, eller s kan du stta in den p en +Att sätta in borttagen text kallas att "återhämta" den (yanking). +(Tänk på det som att du rycker, eller drar, tillbaka någon text som +tagits bort.) Du kan antingen hämta tillbaka borttagen text till samma +plats som där den blev borttagen, eller så kan du sätta in den på en annan plats i texten du redigerar eller till och med i en helt annan -fil. Du kan ocks hmta tillbaka samma text flera gnger s att du fr -flera kopior av den. Ngra andra textredigerare kallar "ta bort" och -"terhmta" att "klippa ut" respektive "klistra in" (Se ordlistan i +fil. Du kan också hämta tillbaka samma text flera gånger så att du får +flera kopior av den. Några andra textredigerare kallar "ta bort" och +"återhämta" att "klippa ut" respektive "klistra in" (Se ordlistan i Emacs-manualen) -Kommandot fr att hmta tillbaka text r C-y. Kommandot hmtar -tillbaka den sist borttagna texten och placerar den dr markren r. - ->> Prova: Gr C-y fr att f tillbaka texten. - -Om du gr flera C-k i rad s kommer all bortagen text att sparas -samlat s att ett C-y terhmtar alla raderna p en gng. - ->> Prova detta. Tryck C-k ett par gnger. - -Och hmta s tillbaka igen: - ->> Tryck C-y. Flytta markren ngra rader ned och tryck C-y igen. - S kopierar man text. - -Men vad gr du om du har en text du nskar att hmta tillbaka men du -har redan tagit bort ngot nytt? C-y skulle hmta tillbaka den senaste -texten som blev borttagen men tidigare bortagen text r inte -frlorad. Du kan f tillbaka den med kommandot M-y. Efter att du har -anvnt C-y fr att hmta tillbaka den sist borttagna texten kommer M-y -erstta denna text med tidigare borttagen text. Genom att gra M-y om -och om igen hmtas allt tidigare borttagen text tillbaka. Nr du har -ntt den nskade texten behver du inte gra ngot ytterligare fr att -behlla den. Fortstt bara med din redigeringen och lmna den -tertagna texten dr den r. - -Om du gr M-y tillrckligt mnga gnger kommer du att komma tillbaka +Kommandot för att hämta tillbaka text är C-y. Kommandot hämtar +tillbaka den sist borttagna texten och placerar den där markören är. + +>> Prova: Gör C-y för att få tillbaka texten. + +Om du gör flera C-k i rad så kommer all bortagen text att sparas +samlat så att ett C-y återhämtar alla raderna på en gång. + +>> Prova detta. Tryck C-k ett par gånger. + +Och hämta så tillbaka igen: + +>> Tryck C-y. Flytta markören några rader ned och tryck C-y igen. + Så kopierar man text. + +Men vad gör du om du har en text du önskar att hämta tillbaka men du +har redan tagit bort något nytt? C-y skulle hämta tillbaka den senaste +texten som blev borttagen men tidigare bortagen text är inte +förlorad. Du kan få tillbaka den med kommandot M-y. Efter att du har +använt C-y för att hämta tillbaka den sist borttagna texten kommer M-y +ersätta denna text med tidigare borttagen text. Genom att göra M-y om +och om igen hämtas allt tidigare borttagen text tillbaka. När du har +nått den önskade texten behöver du inte göra något ytterligare för att +behålla den. Fortsätt bara med din redigeringen och lämna den +återtagna texten där den är. + +Om du gör M-y tillräckligt många gånger kommer du att komma tillbaka till startpunkten (texten som sist blev borttagen). ->> Ta bort en rad, flytta markren till en ny rad och ta bort ven - denna rad. Anvnd C-y fr att hmta tillbaka den sista raden. Tryck - M-y fr att byta den mot den tidigare borttagna raden. Tryck flera - M-y och se vad du fr. Fortstt med detta tills du fr tillbaka den - frsta raden igen och sedan ngra gnger till. Om du vill kan du +>> Ta bort en rad, flytta markören till en ny rad och ta bort även + denna rad. Använd C-y för att hämta tillbaka den sista raden. Tryck + M-y för att byta den mot den tidigare borttagna raden. Tryck flera + M-y och se vad du får. Fortsätt med detta tills du får tillbaka den + första raden igen och sedan några gånger till. Om du vill kan du prova med positiva och negativa argument till M-y. -* NGRA +* ÅNGRA ------- -Om du gr en frndring i texten och sedan ngrar dig, s kan du -upphva ndringen med ngra-kommandot C-/. - -Normalt kommer C-/ upphva frndringen som gjordes av det sist -utfrda kommandot. Om du repeterar C-/ flera gnger kommer varje -repetition upphva ett kommando till. - -Det finns tv undantag. Kommandon som inte frndrar texten rknas -inte (detta inkluderar markrfrflyttningar och blddringskommandon), -och inskrivna enkelbokstver blir vanligtvis grupperade i grupper om -upp till 20 tecken. Detta r fr att reducera antalet C-/ som behvs -fr att ngra inskriven text. - ->> Ta bort den hr raden med C-k, hmta sedan tillbaka den med C-/. - -C-_ r ett alternativt ngra-kommandot. Den fungerar exakt p samma -stt som C-/. P vissa textterminaler skickar C-/ faktiskt C-_ till -Emacs. ven C-x u fungerar precis som C-/, men r inte lika enkelt att +Om du gör en förändring i texten och sedan ångrar dig, så kan du +upphäva ändringen med ångra-kommandot C-/. + +Normalt kommer C-/ upphäva förändringen som gjordes av det sist +utförda kommandot. Om du repeterar C-/ flera gånger kommer varje +repetition upphäva ett kommando till. + +Det finns två undantag. Kommandon som inte förändrar texten räknas +inte (detta inkluderar markörförflyttningar och bläddringskommandon), +och inskrivna enkelbokstäver blir vanligtvis grupperade i grupper om +upp till 20 tecken. Detta är för att reducera antalet C-/ som behövs +för att ångra inskriven text. + +>> Ta bort den här raden med C-k, hämta sedan tillbaka den med C-/. + +C-_ är ett alternativt ångra-kommandot. Den fungerar exakt på samma +sätt som C-/. På vissa textterminaler skickar C-/ faktiskt C-_ till +Emacs. Även C-x u fungerar precis som C-/, men är inte lika enkelt att skriva. -Ett numeriskt argument till C-/, C-_ eller C-x u medfr upprepning. +Ett numeriskt argument till C-/, C-_ eller C-x u medför upprepning. -Du kan ngra radering av text precis p samma stt som du kan ngra +Du kan ångra radering av text precis på samma sätt som du kan ångra att du tagit bort text. Skillnaden mellan att ta bort och att radera -ngonting pverkar endast om du kan hmta tillbaka det med C-y. Fr -ngerfunktionen spelar det ingen roll hur texten frsvunnit. +någonting påverkar endast om du kan hämta tillbaka det med C-y. För +ångerfunktionen spelar det ingen roll hur texten försvunnit. * FILER ------- -Fr att texten du har frndrat skall sparas permanent mste du lgga -den i en fil. Om du inte gr det kommer texten att frsvinna nr du -avslutar Emacs. Du lgger texten i en fil genom att frst finna (find) -denna fil. Detta kallas ocks fr att beska filen (visit). - -Att finna en fil innebr att du ser filens innehll i Emacs. P mnga -stt r det som om du frndrar sjlva filen men frndringen du gr -kommer inte bli permanent frrn filen sparas (save). Detta r fr att -undvika att halvfrndrade filer sparas nr du inte vill det. Till och -med nr du sparar filen kommer Emacs att behlla originalet under ett -nytt namn, som backup, ifall du senare ngrar alltihop. - -Om du tittar nstan lngst ner p skrmbilden s kommer du se en rad -som brjar med minustecken, och som startar med "--:-- TUTORIAL.sv" -eller ngot snarlikt. Denna del av skrmbilden visar normalt namnet p -filen du besker. Just nu besker du din personlig kopia av -vgledningen till Emacs, vilken heter "TUTORIAL.sv". Vilken fil du n -r inne i s kommer filnamnet st dr. - -En annan sak med kommandot fr att finna filer r att du mste ange -vilket filnamn du nskar. Vi sger att kommandot "lser ett -argument". I detta fall r argumentet namnet p filen. Efter att du +För att texten du har förändrat skall sparas permanent måste du lägga +den i en fil. Om du inte gör det kommer texten att försvinna när du +avslutar Emacs. Du lägger texten i en fil genom att först finna (find) +denna fil. Detta kallas också för att besöka filen (visit). + +Att finna en fil innebär att du ser filens innehåll i Emacs. På många +sätt är det som om du förändrar själva filen men förändringen du gör +kommer inte bli permanent förrän filen sparas (save). Detta är för att +undvika att halvförändrade filer sparas när du inte vill det. Till och +med när du sparar filen kommer Emacs att behålla originalet under ett +nytt namn, som backup, ifall du senare ångrar alltihop. + +Om du tittar nästan längst ner på skärmbilden så kommer du se en rad +som börjar med minustecken, och som startar med "--:-- TUTORIAL.sv" +eller något snarlikt. Denna del av skärmbilden visar normalt namnet på +filen du besöker. Just nu besöker du din personlig kopia av +vägledningen till Emacs, vilken heter "TUTORIAL.sv". Vilken fil du än +är inne i så kommer filnamnet stå där. + +En annan sak med kommandot för att finna filer är att du måste ange +vilket filnamn du önskar. Vi säger att kommandot "läser ett +argument". I detta fall är argumentet namnet på filen. Efter att du gett kommandot C-x C-f Finn en fil -kommer Emacs frga efter ett filnamn. Filnamnet du skriver syns p den -nedersta raden i skrmbilden. Denna sista rad kallas minibuffert nr -den anvnds p det hr sttet. Du kan anvnda vanliga Emacs-kommandon -fr att frndra filnamnet. +kommer Emacs fråga efter ett filnamn. Filnamnet du skriver syns på den +nedersta raden i skärmbilden. Denna sista rad kallas minibuffert när +den används på det här sättet. Du kan använda vanliga Emacs-kommandon +för att förändra filnamnet. -Nr du skriver in filnamnet, eller ngot annat i minibufferten, kan du +När du skriver in filnamnet, eller något annat i minibufferten, kan du avbryta med kommandot C-g. ->> Skriv C-x C-f och s C-g. Detta avbryter minibufferten och - avbryter ocks C-x C-f kommandot som anvnde minibufferten. S att - du inte finner ngon fil. +>> Skriv C-x C-f och så C-g. Detta avbryter minibufferten och + avbryter också C-x C-f kommandot som använde minibufferten. Så att + du inte finner någon fil. -Nr du r frdig med att skriva filnamnet trycker du fr att -utfra kommandot. Minibufferten frsvinner och C-x C-f kommandot brja +När du är färdig med att skriva filnamnet trycker du för att +utföra kommandot. Minibufferten försvinner och C-x C-f kommandot börja leta efter filen. -Filinnehllet visas nu upp p skrmen och du kan brja redigera -innehllet. Nr du vill spara filen kan du anvnda detta kommando +Filinnehållet visas nu upp på skärmen och du kan börja redigera +innehållet. När du vill spara filen kan du använda detta kommando C-x C-s Spara fil -Detta sparar texten p skrmen till filen. Frsta gngen detta grs -kommer Emacs att ge originalfilen ett nytt namn s att den inte gr -frlorad. Det nya filnamnet bildas genom att lgga till ett "~" i +Detta sparar texten på skärmen till filen. Första gången detta görs +kommer Emacs att ge originalfilen ett nytt namn så att den inte går +förlorad. Det nya filnamnet bildas genom att lägga till ett "~" i slutet av det ursprungliga filnamnet. -Nr lagringen r utfrd kommer Emacs skriva ut namnet p filen som -blev sparad. Du br spara ofta s att du inte frlorar s mycket om +När lagringen är utförd kommer Emacs skriva ut namnet på filen som +blev sparad. Du bör spara ofta så att du inte förlorar så mycket om systemet kraschar. (Se kapitlet om sparautomatik nedan.) >> Skriv C-x C-s TUTORIAL.sv . - Detta sparar den hr handledningen i en fil med namnet TUTORIAL - och "Wrote ...TUTORIAL.sv" skrivs ut nederst p skrmbilden. + Detta sparar den här handledningen i en fil med namnet TUTORIAL + och "Wrote ...TUTORIAL.sv" skrivs ut nederst på skärmbilden. -Du kan finna en existerande fil, antingen fr att frndra den eller -fr att titta p den. Du kan ocks finna en fil som inte existerar. -Det r s man skapar nya filer med Emacs: finn filen, som r tom till -att brja med, och stt igng med att skriva texten som skall in i -filen. Frst nr du sparar filen kommer Emacs att verkligen skapa -filen med den text du har skrivit. Frn och med detta editerar du en +Du kan finna en existerande fil, antingen för att förändra den eller +för att titta på den. Du kan också finna en fil som inte existerar. +Det är så man skapar nya filer med Emacs: finn filen, som är tom till +att börja med, och sätt igång med att skriva texten som skall in i +filen. Först när du sparar filen kommer Emacs att verkligen skapa +filen med den text du har skrivit. Från och med detta editerar du en fil som existerar. * BUFFERTAR ----------- -Om du finner en ny fil med C-x C-f kommer den frsta filen fortstta -att vara ppen i Emacs. Du kan byta tillbaka till den genom att finna -den p nytt med C-x C-f. P s stt kan du ha ett stort antal filer -ppna i Emacs. +Om du finner en ny fil med C-x C-f kommer den första filen fortsätta +att vara öppen i Emacs. Du kan byta tillbaka till den genom att finna +den på nytt med C-x C-f. På så sätt kan du ha ett stort antal filer +öppna i Emacs. -Emacs sparar texten fr varje fil i ett objekt kallat "buffert". Nr -du finner en ny fil skapas en ny buffert i Emacs. Fr att se en lista -ver existerande buffertar i Emacs kan du skriva +Emacs sparar texten för varje fil i ett objekt kallat "buffert". När +du finner en ny fil skapas en ny buffert i Emacs. För att se en lista +över existerande buffertar i Emacs kan du skriva C-x C-b Listning av buffertar. >> Prova C-x C-b nu. -Se hur varje buffert har ett namn och att de ocks kan ha namnet p -den fil som innehllet kommer frn. Vilken text du n ser i ett -Emacs-fnster s tillhr den alltid en buffert. - ->> Skriv C-x 1 fr att bli kvitt buffertlistan. - -Nr du har flera buffertar s r bara en av dem "gllande" t gngen. -Det r den buffert du redigerar. Om du vill redigera en annan buffert -s mste du byta till den. Om du vill byta till en buffert som -motsvarar en fil kan du gra det genom att beska den igen med C-x -C-f. Det finns dock ett enklare stt: anvnd C-x b kommandot. I det +Se hur varje buffert har ett namn och att de också kan ha namnet på +den fil som innehållet kommer från. Vilken text du än ser i ett +Emacs-fönster så tillhör den alltid en buffert. + +>> Skriv C-x 1 för att bli kvitt buffertlistan. + +När du har flera buffertar så är bara en av dem "gällande" åt gången. +Det är den buffert du redigerar. Om du vill redigera en annan buffert +så måste du byta till den. Om du vill byta till en buffert som +motsvarar en fil kan du göra det genom att besöka den igen med C-x +C-f. Det finns dock ett enklare sätt: använd C-x b kommandot. I det kommandot anger du buffertens namn. >> Skapa en fil med namnet "foo" genom att trycka C-x C-f foo . - Skriv sedan C-x b TUTORIAL.sv fr att komma tillbaka till - den hr handledningen. - -Mestadels r buffertens namn densamma som filens namn (utan -katalogdel.) Det r dock inte alltid s. Bufferlistan du skapar med -C-x C-b visar alltid namnen p varje buffert. - -All text du ser i ett Emacsfnster r alltid del av ngon buffert. En -del buffertar r inte knutna till ngon fil, till exempel bufferten -"*Buffer List*". Det r den buffert som innehller buffertlistan som + Skriv sedan C-x b TUTORIAL.sv för att komma tillbaka till + den här handledningen. + +Mestadels är buffertens namn densamma som filens namn (utan +katalogdel.) Det är dock inte alltid så. Bufferlistan du skapar med +C-x C-b visar alltid namnen på varje buffert. + +All text du ser i ett Emacsfönster är alltid del av någon buffert. En +del buffertar är inte knutna till någon fil, till exempel bufferten +"*Buffer List*". Det är den buffert som innehåller buffertlistan som skapades med C-x C-b. Bufferten "*Messages*" motsvarar inte heller -ngon fil. Den innehller de meddelanden som visas p den nedersta +någon fil. Den innehåller de meddelanden som visas på den nedersta raden i Emacs sessionen. ->> Skriv C-x b *Messages* fr att se meddelandebufferten. - Skriv sedan C-x b TUTORIAL.sv fr att terg till den hr +>> Skriv C-x b *Messages* för att se meddelandebufferten. + Skriv sedan C-x b TUTORIAL.sv för att återgå till den här handledningen. -Om du ndrar texten till en fil och sedan ppnar en ny fil, s kommer -inte den frsta filen sparas. Frndringen ligger kvar i -bufferten. Skapande och redigering av den nya filen pverkar inte den -frsta filens buffert. Detta kan vara bra men betyder ocks att du -behver ett lmpligt stt att spara den frsta filens buffert. Det r -omstndligt att flytta tillbaka till den tidigare bufferten med C-x -C-f fr att sedan spara filen med C-x C-s. Drfr finns kommandot +Om du ändrar texten till en fil och sedan öppnar en ny fil, så kommer +inte den första filen sparas. Förändringen ligger kvar i +bufferten. Skapande och redigering av den nya filen påverkar inte den +första filens buffert. Detta kan vara bra men betyder också att du +behöver ett lämpligt sätt att spara den första filens buffert. Det är +omständligt att flytta tillbaka till den tidigare bufferten med C-x +C-f för att sedan spara filen med C-x C-s. Därför finns kommandot C-x s Spara buffertar -C-x s frgar fr varje buffert med ndringar, som inte sparats, om du +C-x s frågar för varje buffert med ändringar, som inte sparats, om du vill spara eller ej. ->> Stt in en rad med text och spara med C-x s - Du skall nu f frgan om du nskar spara bufferten - TUTORIAL.sv. Svara ja p frgan genom att trycka "y" (yes). - - -* UTVIDGNING AV KOMMANDOMNGDEN +>> Sätt in en rad med text och spara med C-x s + Du skall nu få frågan om du önskar spara bufferten + TUTORIAL.sv. Svara ja på frågan genom att trycka "y" (yes). + + +* UTVIDGNING AV KOMMANDOMÄNGDEN ------------------------------- -Det finns mycket fler Emacs-kommandon n antalet KONTROLL- eller -META-tangenter. Fr att komma frbi denna begrnsning har Emacs ett -"X"- (eXtend) kommando. Detta finns i tv varianter: +Det finns mycket fler Emacs-kommandon än antalet KONTROLL- eller +META-tangenter. För att komma förbi denna begränsning har Emacs ett +"X"- (eXtend) kommando. Detta finns i två varianter: - C-x Tecken-utvidgning. Fljs av ett tecken. - M-x Namngiven kommandoutvidgning. Fljs av ett + C-x Tecken-utvidgning. Följs av ett tecken. + M-x Namngiven kommandoutvidgning. Följs av ett kommandonamn. -Detta r kommandon som r bra att ha men anvnds mer sllan n de -kommandon du redan har lrt dig. Du har redan sett ngra av dem, C-x -C-f fr finn, och C-x C-s fr spara. Ett annat exempel r kommandot -fr att avsluta Emacs som r C-x C-c. Var inte rdd fr att frlora -frndringar du har gjort. C-x C-c erbjuder dig att spara frndringar +Detta är kommandon som är bra att ha men används mer sällan än de +kommandon du redan har lärt dig. Du har redan sett några av dem, C-x +C-f för finn, och C-x C-s för spara. Ett annat exempel är kommandot +för att avsluta Emacs som är C-x C-c. Var inte rädd för att förlora +förändringar du har gjort. C-x C-c erbjuder dig att spara förändringar innan Emacs avslutas. -Om du anvnder ett fnstersystem behver du inte ngot speciellt -kommando fr att byta till ett annat program. Du kan gra det med -musen eller med ett kommando till fnsterhanteraren. Men om du -anvnder en textterminal, som bara kan visa ett program t gngen, s -mste du avbryta Emacs fr att flytta till ett annat program. - -C-z r kommandot fr att avsluta Emacs *tillflligt* s att du kan -tervnda till samma Emacs senare. Nr Emacs krs frn en textterminal -s avbryts Emacs med C-z, dvs du tergr till kommandoskalet utan att -Emacsprocessen frstrs. I de flesta vanliga kommandoskalen s kan man -terg till Emacs med kommandot 'fg' eller med '%emacs'. - -C-x C-c anvnds nr du skall avsluta Emacs. Det r klokt att avsluta +Om du använder ett fönstersystem behöver du inte något speciellt +kommando för att byta till ett annat program. Du kan göra det med +musen eller med ett kommando till fönsterhanteraren. Men om du +använder en textterminal, som bara kan visa ett program åt gången, så +måste du avbryta Emacs för att flytta till ett annat program. + +C-z är kommandot för att avsluta Emacs *tillfälligt* så att du kan +återvända till samma Emacs senare. När Emacs körs från en textterminal +så avbryts Emacs med C-z, dvs du återgår till kommandoskalet utan att +Emacsprocessen förstörs. I de flesta vanliga kommandoskalen så kan man +återgå till Emacs med kommandot 'fg' eller med '%emacs'. + +C-x C-c används när du skall avsluta Emacs. Det är klokt att avsluta Emacs om den har startats av ett mail-program eller andra applikationer. -Det finns mnga C-x kommandon. Hr r en lista ver de du har lrt dig +Det finns många C-x kommandon. Här är en lista över de du har lärt dig hittills: C-x C-f Finn fil C-x C-s Spara fil - C-x s Spara ngra buffertar + C-x s Spara några buffertar C-x C-b Lista buffertar C-x b Byt buffert C-x C-c Avsluta Emacs - C-x 1 Ta bort alla utom ett fnster - C-x u ngra + C-x 1 Ta bort alla utom ett fönster + C-x u Ångra -Namngivna utvidgade kommandon r kommandon som anvnds mycket sllan -eller bara i vissa lgen. Ett exempel p ett sdant kommando r -replace-string, som globalt erstter en teckenstrng med en annan. Nr -du skriver M-x kommer Emacs visa en prompt nederst i skrmbilden med -M-x dr du skall skriva in kommandot du nskar att kra, i det hr -fallet "replace-string". Det r bara att skriva "repl s" och -Emacs kommer d att fylla i kommandonamnet. ( r -tabulatortangenten, som vanligtvis finns ver CapsLock- eller -skifttangenten nra den vnstra kanten p tangentbordet.) Kr +Namngivna utvidgade kommandon är kommandon som används mycket sällan +eller bara i vissa lägen. Ett exempel på ett sådant kommando är +replace-string, som globalt ersätter en teckensträng med en annan. När +du skriver M-x kommer Emacs visa en prompt nederst i skärmbilden med +M-x där du skall skriva in kommandot du önskar att köra, i det här +fallet "replace-string". Det är bara att skriva "repl s" och +Emacs kommer då att fylla i kommandonamnet. ( är +tabulatortangenten, som vanligtvis finns över CapsLock- eller +skifttangenten nära den vänstra kanten på tangentbordet.) Kör kommandot med . -Kommandot replace-string krver tv argument, teckenstrngen som skall -ersttas och teckenstrngen som den skall ersttas med. Du mste -avsluta bgge argumenten med . - ->> Flytta markren till den blanka raden tv rader under denna rad. - Skriv M-x repl sfrndradndrad. - - Lgg mrke till hur den hr raden har blivit frndrad. Du har - ersatt ordet f--r--n-d-r-a-d med "ndrad" p alla platser dr - ordet frekom, frn markren och nedt. +Kommandot replace-string kräver två argument, teckensträngen som skall +ersättas och teckensträngen som den skall ersättas med. Du måste +avsluta bägge argumenten med . + +>> Flytta markören till den blanka raden två rader under denna rad. + Skriv M-x repl sförändradändrad. + + Lägg märke till hur den här raden har blivit förändrad. Du har + ersatt ordet f-ö-r-ä-n-d-r-a-d med "ändrad" på alla platser där + ordet förekom, från markören och nedåt. * SPARAUTOMATIK --------------- -Nr du har gjort frndringar i en fil men inte sparat den, s kommer -ndringarna att g frlorade om maskinen kraschar. Som ett skydd mot -detta sparar Emacs periodiskt ndringarna i en autosparfil fr varje -fil du redigerar. Denna fil har ett # i brjan och slutet av -filnamnet. Om du till exempel har en fil med namnet "hej.c" s kommer -namnet p autosparfilen bli "#hej.c#". Nr du sparar filen p vanlig -stt kommer Emacs radera autosparfilen. - -Om maskinen kraschar kan du terf dina automatiskt sparade ndringar -genom att finna filen p vanlig stt (filen du redigerade, inte -autosparfilen) och skriva M-x recover-file. Nr Emacs vill ha -bekrftelse svarar du yes fr att terstlla filen. - - -* EKOOMRDE +När du har gjort förändringar i en fil men inte sparat den, så kommer +ändringarna att gå förlorade om maskinen kraschar. Som ett skydd mot +detta sparar Emacs periodiskt ändringarna i en autosparfil för varje +fil du redigerar. Denna fil har ett # i början och slutet av +filnamnet. Om du till exempel har en fil med namnet "hej.c" så kommer +namnet på autosparfilen bli "#hej.c#". När du sparar filen på vanlig +sätt kommer Emacs radera autosparfilen. + +Om maskinen kraschar kan du återfå dina automatiskt sparade ändringar +genom att finna filen på vanlig sätt (filen du redigerade, inte +autosparfilen) och skriva M-x recover-file. När Emacs vill ha +bekräftelse svarar du yes för att återställa filen. + + +* EKOOMRÅDE ----------- -Om Emacs ser att du skriver kommandon lngsamt s kommer de att visas -p den nedersta raden i skrmbilden i ett omrde som kallas -"ekoomrde" (echo area). Detta omrde innehller den nedersta raden p -skrmbilden. - - -* LGESRADEN +Om Emacs ser att du skriver kommandon långsamt så kommer de att visas +på den nedersta raden i skärmbilden i ett område som kallas +"ekoområde" (echo area). Detta område innehåller den nedersta raden på +skärmbilden. + + +* LÄGESRADEN ------------ -Raden precis ver ekoomrdet kallas "lgesrad" (mode line). Den ser -ungefr ut s hr: +Raden precis över ekoområdet kallas "lägesrad" (mode line). Den ser +ungefär ut så här: --:** TUTORIAL 63% L749 (Fundamental)----------------------- -Raden innehller information om Emacs och texten du redigerar. +Raden innehåller information om Emacs och texten du redigerar. -Du vet redan vad filnamnet betyder, det r den fil du har funnit. NN% +Du vet redan vad filnamnet betyder, det är den fil du har funnit. NN% visar den aktuella positionen i texten, dvs. NN procent av texten -befinner sig ver toppen av skrmbilden. Om toppen av filen r i -skrmbilden kommer det st "Top" istllet fr " 0%" och om slutet av -filen r i skrmbilden kommer det st "Bot". Om du ser p en fil dr -hela texten passar in p en sida kommer det st "All". - -Bokstaven L fljd av siffror anger positionen p ett annat -stt. Siffrorna visar vilken rad som markren befinner sig p. - -Stjrnorna nra brjan av raden visar att det har skett frndringar i -filen sedan den sist blev sparad. Nr du precis har ppnat en fil -kommer det inte st ngot hr, bara minustecken. - -Den del av lgesraden som str inom parentes visar vilket -redigeringslge (mode) du anvnder. Standardlget r "Fundamental", -som du anvnder nu. Det r ett exempel p ett huvudlge (major mode). - -Emacs har mnga olika huvudlgen. Ngra av dem r gjorda fr -redigering av olika programmeringssprk eller typer av text, till -exempel Lisp mode och Text mode. Det kan bara vara ett huvudlge t -gngen och lgesnamnet str alltid dr det str Fundamental nu. - -Varje huvudlge gr att en del kommandon uppfr sig annorlunda. Det -finns till exempel kommandon fr att stta in kommentarer i programkod -och eftersom varje programmeringssprk har sitt stt att skriva -kommentarer p s mste de olika huvudlgena stta in dessa -kommentarer p olika stt. Varje huvudlge namnger ett utvidgat -kommando som anvnds fr att byte till det lget. Till exempel r M-x -fundamental-mode kommandot fr att byta till huvudlget Fundamental. - -Om du skall redigera text, ssom den hr filen, br du troligen -anvnda Text-lge. +befinner sig över toppen av skärmbilden. Om toppen av filen är i +skärmbilden kommer det stå "Top" istället för " 0%" och om slutet av +filen är i skärmbilden kommer det stå "Bot". Om du ser på en fil där +hela texten passar in på en sida kommer det stå "All". + +Bokstaven L följd av siffror anger positionen på ett annat +sätt. Siffrorna visar vilken rad som markören befinner sig på. + +Stjärnorna nära början av raden visar att det har skett förändringar i +filen sedan den sist blev sparad. När du precis har öppnat en fil +kommer det inte stå något här, bara minustecken. + +Den del av lägesraden som står inom parentes visar vilket +redigeringsläge (mode) du använder. Standardläget är "Fundamental", +som du använder nu. Det är ett exempel på ett huvudläge (major mode). + +Emacs har många olika huvudlägen. Några av dem är gjorda för +redigering av olika programmeringsspråk eller typer av text, till +exempel Lisp mode och Text mode. Det kan bara vara ett huvudläge åt +gången och lägesnamnet står alltid där det står Fundamental nu. + +Varje huvudläge gör att en del kommandon uppför sig annorlunda. Det +finns till exempel kommandon för att sätta in kommentarer i programkod +och eftersom varje programmeringsspråk har sitt sätt att skriva +kommentarer på så måste de olika huvudlägena sätta in dessa +kommentarer på olika sätt. Varje huvudläge namnger ett utvidgat +kommando som används för att byte till det läget. Till exempel är M-x +fundamental-mode kommandot för att byta till huvudläget Fundamental. + +Om du skall redigera text, såsom den här filen, bör du troligen +använda Text-läge. >> Skriv M-x text-mode . -Inget av kommandona du har lrt dig hittills frndrar Emacs i ngon -hgre grad. Men lgg mrke till att M-f och M-b nu behandlar +Inget av kommandona du har lärt dig hittills förändrar Emacs i någon +högre grad. Men lägg märke till att M-f och M-b nu behandlar apostrofer som en del av ord. Tidigare, i Fundamental mode, behandlade M-f och M-b apostrofer som ordavskiljare. -Varje huvudlge gr vanligtvis sm frndringar som denna och de flesta -kommandon gr samma sak i varje huvudlge, de fungerar bara lite +Varje huvudläge gör vanligtvis små förändringar som denna och de flesta +kommandon gör samma sak i varje huvudläge, de fungerar bara lite annorlunda. -Fr att f fram dokumentationen fr det lge du r i nu kan du skriva +För att få fram dokumentationen för det läge du är i nu kan du skriva C-h m. ->> Anvnd C-l C-l fr att f denna rad verst p skrmbilden. ->> Skriv C-h m och se hur Text-lget skiljer sig frn - Fundamental-lget. ->> Tryck C-x 1 fr att ta bort dokumentationen frn skrmbilden. - -Huvudlge kallas s fr att det ven finns sidolgen (minor mode). -Ett sidolge erstter inte ett huvudlge, utan modifierar det. Varje -sidolge kan stngas av och p oberoende av andra sidolgen och -oberoende av huvudlget. Drfr kan du anvnda ett sidolge, en -kombination av flera sidolgen eller inget sidolge alls. - -Ett bra sidolge, speciellt fr redigering av text, r -radbrytningslget (auto-fill-mode). Nr detta lge r p bryter Emacs -rader mellan ord automatisk nr du skriver in text s att en rad blir -fr lng. - -Du kan sl p radbrytningslget genom att skriva M-x auto-fill-mode -. Nr lget r pslaget kan du sl av det igen genom att -upprepa M-x auto-fill-mode . Om lget r avslaget slr -kommandot p det och vice versa. Vi sger att kommandot "vxlar -lget". - ->> Skriv M-x auto-fill-mode nu. Skriv s in en rad med - "asdf " tills raden delar sig. Du mste stta in blanktecken, fr +>> Använd C-l C-l för att få denna rad överst på skärmbilden. +>> Skriv C-h m och se hur Text-läget skiljer sig från + Fundamental-läget. +>> Tryck C-x 1 för att ta bort dokumentationen från skärmbilden. + +Huvudläge kallas så för att det även finns sidolägen (minor mode). +Ett sidoläge ersätter inte ett huvudläge, utan modifierar det. Varje +sidoläge kan stängas av och på oberoende av andra sidolägen och +oberoende av huvudläget. Därför kan du använda ett sidoläge, en +kombination av flera sidolägen eller inget sidoläge alls. + +Ett bra sidoläge, speciellt för redigering av text, är +radbrytningsläget (auto-fill-mode). När detta läge är på bryter Emacs +rader mellan ord automatisk när du skriver in text så att en rad blir +för lång. + +Du kan slå på radbrytningsläget genom att skriva M-x auto-fill-mode +. När läget är påslaget kan du slå av det igen genom att +upprepa M-x auto-fill-mode . Om läget är avslaget slår +kommandot på det och vice versa. Vi säger att kommandot "växlar +läget". + +>> Skriv M-x auto-fill-mode nu. Skriv så in en rad med + "asdf " tills raden delar sig. Du måste sätta in blanktecken, för Auto Fill bryter bara raden mellan ord. -Marginalen r vanligtvis satt till 70 tecken men du kan ndra detta -genom att anvnda kommandot C-x f. Antalet tecken ges till kommandot +Marginalen är vanligtvis satt till 70 tecken men du kan ändra detta +genom att använda kommandot C-x f. Antalet tecken ges till kommandot genom ett numeriskt argument. ->> Skriv C-x f med ett argument p 20. (C-u 2 0 C-x f). Skriv sedan in - ngon text och lgg mrke till att Emacs bryter rader som r lngre - n 20 tecken. Stt tillbaka marginalen till 70 tecken igen, genom - att anvnda C-x f en gng till. - -Om du gr frndringar mitt i en rad s kommer inte sidolget Auto -Fill att kunna omformattera raderna fr dig. -Fr att gra detta kan du trycka M-q med markren inne i det avsnittet -du nskar att omformatera. - ->> Flytta markren in i fregende stycke och tryck M-q. - - -* SKNING +>> Skriv C-x f med ett argument på 20. (C-u 2 0 C-x f). Skriv sedan in + någon text och lägg märke till att Emacs bryter rader som är längre + än 20 tecken. Sätt tillbaka marginalen till 70 tecken igen, genom + att använda C-x f en gång till. + +Om du gör förändringar mitt i en rad så kommer inte sidoläget Auto +Fill att kunna omformattera raderna för dig. +För att göra detta kan du trycka M-q med markören inne i det avsnittet +du önskar att omformatera. + +>> Flytta markören in i föregående stycke och tryck M-q. + + +* SÖKNING --------- -Emacs kan ska efter textstrngar (en "strng" r en grupp med -sammanhngande bokstver) antingen framt eller bakt i texten. Nr du -sker efter text kommer markren att flytta sig till nsta plats dr -teckenstrngen upptrder. - -Skmetoden i Emacs r inkrementell. Detta betyder att skandet fortgr -medan du skriver in teckenstrngen du skall ska efter. - -Kommandot fr att inleda en skning r C-s fr att ska framt och C-r -fr att ska bakt. MEN VNTA! Prova dem inte n. - -Nr du skriver C-s kommer du lgga mrke till att texten "I-search" -dyker upp i eko-omrdet. Detta sger dig att Emacs r inne i sidolget -inkrementell skning och vntar p att du skall skriva in det du letar -efter. avslutar skandet. - ->> Skriv nu C-s fr att starta en skning. Skriv nu lngsamt, en - bokstav i taget, ordet 'markr', och gr en paus efter varje gng - du skriver en bokstav s att du ser vad som sker med markren. Nu - har du skt efter ordet "markr" en gng. ->> Skriv C-s en gng till fr att ska efter nsta frekomst av ordet - "markr". ->> Tryck nu p fyra gnger och se hur markren flyttar sig ->> Tryck fr att avsluta skandet. - -Sg du vad som hnde? Under inkrementell skning frsker Emacs att g -till den frsta frekomsten av texten som du har skrivit s lngt, och -markerar trffen s att du ser var den r. Fr att g till nsta -frekomst av ordet 'markr' r det bara att trycka C-s en gng till. -Om det inte finns flera frekomster kommer Emacs att pipa och meddela -att skandet har misslyckats. C-g avbryter ocks skandet. - -Om du r inne i en inkrementell skning och trycker kommer den -skningen att terg till en tidigare plats. Om du skriver -precis efter att du skrivit C-s fr att g till nsta frekomst av -skstrngen, kommer att flytta markren tillbaka till en -tidigare frekomst. Om det inte finns ngra tidigare frekomster s -raderar sista tecknet i skstrngen. Om du till exempel skriver -"m" fr att ska efter den frsta frekomsten av "m", och sedan -trycker "a" s kommer markren flytta sig till frsta frekomsten av -"ma". Tryck nu . Detta avlgsnar "a" frn skstrngen, och -markren flyttar sig tillbaka till den frsta frekomsten av "m". - -Om du r mitt i en skning och trycker ett kontroll- eller meta-tecken -s avbryts skandet. Undantag r tecken som anvnds under skningen, -s som C-s och C-r. - -C-s startar en skning som letar efter varje frekomst av skstrngen -EFTER markrspositionen. Om du skall ska efter en strng tidigare i -texten mste du anvnda C-r. Allt vi har sagt om C-s gller ocks fr -C-r, bortsett frn att riktningen p skningen r den omvnda. - - -* FLERA FNSTER +Emacs kan söka efter textsträngar (en "sträng" är en grupp med +sammanhängande bokstäver) antingen framåt eller bakåt i texten. När du +söker efter text kommer markören att flytta sig till nästa plats där +teckensträngen uppträder. + +Sökmetoden i Emacs är inkrementell. Detta betyder att sökandet fortgår +medan du skriver in teckensträngen du skall söka efter. + +Kommandot för att inleda en sökning är C-s för att söka framåt och C-r +för att söka bakåt. MEN VÄNTA! Prova dem inte än. + +När du skriver C-s kommer du lägga märke till att texten "I-search" +dyker upp i eko-området. Detta säger dig att Emacs är inne i sidoläget +inkrementell sökning och väntar på att du skall skriva in det du letar +efter. avslutar sökandet. + +>> Skriv nu C-s för att starta en sökning. Skriv nu långsamt, en + bokstav i taget, ordet 'markör', och gör en paus efter varje gång + du skriver en bokstav så att du ser vad som sker med markören. Nu + har du sökt efter ordet "markör" en gång. +>> Skriv C-s en gång till för att söka efter nästa förekomst av ordet + "markör". +>> Tryck nu på fyra gånger och se hur markören flyttar sig +>> Tryck för att avsluta sökandet. + +Såg du vad som hände? Under inkrementell sökning försöker Emacs att gå +till den första förekomsten av texten som du har skrivit så långt, och +markerar träffen så att du ser var den är. För att gå till nästa +förekomst av ordet 'markör' är det bara att trycka C-s en gång till. +Om det inte finns flera förekomster kommer Emacs att pipa och meddela +att sökandet har misslyckats. C-g avbryter också sökandet. + +Om du är inne i en inkrementell sökning och trycker kommer den +sökningen att återgå till en tidigare plats. Om du skriver +precis efter att du skrivit C-s för att gå till nästa förekomst av +söksträngen, kommer att flytta markören tillbaka till en +tidigare förekomst. Om det inte finns några tidigare förekomster så +raderar sista tecknet i söksträngen. Om du till exempel skriver +"m" för att söka efter den första förekomsten av "m", och sedan +trycker "a" så kommer markören flytta sig till första förekomsten av +"ma". Tryck nu . Detta avlägsnar "a" från söksträngen, och +markören flyttar sig tillbaka till den första förekomsten av "m". + +Om du är mitt i en sökning och trycker ett kontroll- eller meta-tecken +så avbryts sökandet. Undantag är tecken som används under sökningen, +så som C-s och C-r. + +C-s startar en sökning som letar efter varje förekomst av söksträngen +EFTER markörspositionen. Om du skall söka efter en sträng tidigare i +texten måste du använda C-r. Allt vi har sagt om C-s gäller också för +C-r, bortsett från att riktningen på sökningen är den omvända. + + +* FLERA FÖNSTER --------------- -En av egenskaperna hos Emacs r att den kan visa mera n en buffert p -skrmen samtidig. (Notera att Emacs anvnder termen "ramar" -(frames), som beskrivs i nsta kapitel, fr det som en del andra -program kallar fr "fnster" (windows). Emacs-manualen innehller en -ordlista ver Emacs-termer. - ->> Flytta markren till den hr raden och tryck C-l C-l. - ->> Skriv nu C-x 2, som leder till att skrmen delas i tv - fnster. Bgge fnstren visar den hr vgledningen. - Redigeringsmarkren stannar i det vre fnstret. - ->> Skriv C-M-v fr att rulla det nedre fnstret. +En av egenskaperna hos Emacs är att den kan visa mera än en buffert på +skärmen samtidig. (Notera att Emacs använder termen "ramar" +(frames), som beskrivs i nästa kapitel, för det som en del andra +program kallar för "fönster" (windows). Emacs-manualen innehåller en +ordlista över Emacs-termer. + +>> Flytta markören till den här raden och tryck C-l C-l. + +>> Skriv nu C-x 2, som leder till att skärmen delas i två + fönster. Bägge fönstren visar den här vägledningen. + Redigeringsmarkören stannar i det övre fönstret. + +>> Skriv C-M-v för att rulla det nedre fönstret. (Om du inte har META-tangenten trycker du C-v.) ->> Skriv C-x o ("o" fr "other") fr att flytta markren till det - nedre fnstret. ->> Anvnd C-v och M-v i det nedre fnstret fr att flytta upp - och ned i texten. Fortstt att lsa den hr texten i det vre - fnstret. - ->> Skriv C-x o igen fr att flytta markren tillbaka till det vre - fnstret. Markren i det vre fnstret str p samma plats som det - gjorde nr du lmnade det. - -Du kan fortstta att anvnda C-x o fr att byta mellan de tv -fnstren. Det valda fnstret, dr de flesta redigeringarna ger rum, r -det med den tydligaste markren, som blinkar nr du inte skriver. De -andra fnstren har sin egen markrposition. Om du kr Emacs under ett -fnstersystem, ritas dessa markrer som en tom ruta som inte blinkar.. - -Kommandot C-M-v r bra nr du redigerar text i ett fnster och -anvnder det andra fnstret fr referenser. Utan att lmna det valda -fnstret du kan anvnda C-M-v fr att rulla det andra fnstret. - -C-M-v r ett exempel p en KONTROLL-META-kombination. Om du har META- -eller Alt-tangenten hller du bde KONTROLL och META nedtryckt +>> Skriv C-x o ("o" för "other") för att flytta markören till det + nedre fönstret. +>> Använd C-v och M-v i det nedre fönstret för att flytta upp + och ned i texten. Fortsätt att läsa den här texten i det övre + fönstret. + +>> Skriv C-x o igen för att flytta markören tillbaka till det övre + fönstret. Markören i det övre fönstret står på samma plats som det + gjorde när du lämnade det. + +Du kan fortsätta att använda C-x o för att byta mellan de två +fönstren. Det valda fönstret, där de flesta redigeringarna äger rum, är +det med den tydligaste markören, som blinkar när du inte skriver. De +andra fönstren har sin egen markörposition. Om du kör Emacs under ett +fönstersystem, ritas dessa markörer som en tom ruta som inte blinkar.. + +Kommandot C-M-v är bra när du redigerar text i ett fönster och +använder det andra fönstret för referenser. Utan att lämna det valda +fönstret du kan använda C-M-v för att rulla det andra fönstret. + +C-M-v är ett exempel på en KONTROLL-META-kombination. Om du har META- +eller Alt-tangenten håller du både KONTROLL och META nedtryckt samtidigt som du trycker v. Det har ingen betydelse vilken av -tangenterna KONTROLL och META som trycks frst, fr bgge fungerar s +tangenterna KONTROLL och META som trycks först, för bägge fungerar så att de "modifierar" de andra tangenterna du trycker. -Om du inte har META-tangenten och anvnder istllet r -ordningsfljden viktig. Du mste trycka fljt av KONTROLL-v, -KONTROLL- v fungerar inte. Det r fr att r ett tecken i -sig och inte en kta "modifierare". - ->> Skriv C-x 1 i det vre fnstret fr att bli kvitt det nedre - fnstret. - -Om du hade skrivit C-x 1 i det nedre fnstret skulle det vre ha -frsvunnit. Tnk p detta kommando som "Behll bara ett fnster, det -som markren str i." - -Du mste inte ha samma buffert i bgge fnstren. Du kan anvnda C-x -C-f fr att finna en ny fil i ett av fnstren samtidigt som det andra -fnstret frblir ofrndrat. Du kommer att mrka att fnstren r helt +Om du inte har META-tangenten och använder istället är +ordningsföljden viktig. Du måste trycka följt av KONTROLL-v, +KONTROLL- v fungerar inte. Det är för att är ett tecken i +sig och inte en äkta "modifierare". + +>> Skriv C-x 1 i det övre fönstret för att bli kvitt det nedre + fönstret. + +Om du hade skrivit C-x 1 i det nedre fönstret skulle det övre ha +försvunnit. Tänk på detta kommando som "Behåll bara ett fönster, det +som markören står i." + +Du måste inte ha samma buffert i bägge fönstren. Du kan använda C-x +C-f för att finna en ny fil i ett av fönstren samtidigt som det andra +fönstret förblir oförändrat. Du kommer att märka att fönstren är helt oberoende. -Hr r ett annat stt att anvnda tv fnster till att visa tv olika +Här är ett annat sätt att använda två fönster till att visa två olika filer: ->> Skriv C-x 4 C-f fljt av ett filnamn. Avsluta med . - Den nya filen kommer d att dyka upp i det nedre fnstret. - Markren flyttats ocks dit. +>> Skriv C-x 4 C-f följt av ett filnamn. Avsluta med . + Den nya filen kommer då att dyka upp i det nedre fönstret. + Markören flyttats också dit. ->> Skriv C-x o fr att g tillbaka till det vre fnstret och C-x - 1 fr att bli kvitt det nedre igen. +>> Skriv C-x o för att gå tillbaka till det övre fönstret och C-x + 1 för att bli kvitt det nedre igen. * MULTIPLA RAMAR ---------------- -Emacs kan ocks skapa flera "ramar". En ram r vad vi kallar en -samling av fnster tillsammans med menyer, rullningslister, ekoomrde -etc. Det som Emacs kallar fr ram kallar de flesta andra program fr -fnster. Flera grafiska ramar kan visas p skrmen samtidigt. P en -textterminal kan bara en ram visas t gngen. +Emacs kan också skapa flera "ramar". En ram är vad vi kallar en +samling av fönster tillsammans med menyer, rullningslister, ekoområde +etc. Det som Emacs kallar för ram kallar de flesta andra program för +fönster. Flera grafiska ramar kan visas på skärmen samtidigt. På en +textterminal kan bara en ram visas åt gången. >> Skriv M-x make-frame . - En ny ram visas p din skrm. + En ny ram visas på din skärm. -Du kan gra allt du gjorde i den frsta ramen i den hr nya ramen. Det -finns inget speciellt med den frsta ramen. +Du kan göra allt du gjorde i den första ramen i den här nya ramen. Det +finns inget speciellt med den första ramen. >> Skriv M-x delete-frame . Ta bort den valda ramen. -Du kan ocks ta bort ramen genom den vanliga metod som tillhandahlls -av fnstersystemet (ofta klickar man p knappen med symbolen "X" i -ngot av de vre hrnen.) Om den sista ramen tas bort p det hr -sttet s avlutas Emacs. +Du kan också ta bort ramen genom den vanliga metod som tillhandahålls +av fönstersystemet (ofta klickar man på knappen med symbolen "X" i +något av de övre hörnen.) Om den sista ramen tas bort på det här +sättet så avlutas Emacs. -* REKURSIVA REDIGERINGSNIVER +* REKURSIVA REDIGERINGSNIVÅER ----------------------------- -Ibland kan du hamna i ngot som kallas "rekursiv redigering" +Ibland kan du hamna i något som kallas "rekursiv redigering" (recursive editing level). Detta indikeras med hakparenteser runt -huvudlget i lgesraden. Till exempel kan det st [(Fundamental)] -istllet fr (Fundamental). - -Fr att komma ur rekursiv redigering trycker du . -Detta r ett generellt brytkommando. Du kan ocks anvnda det fr att -bli kvitt extra fnster och fr att komma ut ur minibufferten. - ->> Skriv M-x fr att komma in i minibufferten. Skriv s - fr att komma ut. - -Du kan inte anvnda C-g fr att komma ut ur rekursiv redigering. -Detta r fr att C-g anvnds fr att avbryta kommandon och argument +huvudläget i lägesraden. Till exempel kan det stå [(Fundamental)] +istället för (Fundamental). + +För att komma ur rekursiv redigering trycker du . +Detta är ett generellt brytkommando. Du kan också använda det för att +bli kvitt extra fönster och för att komma ut ur minibufferten. + +>> Skriv M-x för att komma in i minibufferten. Skriv så + för att komma ut. + +Du kan inte använda C-g för att komma ut ur rekursiv redigering. +Detta är för att C-g används för att avbryta kommandon och argument under rekursiv redigering. -* MER HJLP +* MER HJÄLP ----------- -I denna vgledning har vi frskt inkludera precis s mycket -information att du kan brja anvnda Emacs. Det finns s mnga -mjligheter i Emacs att det skulle vara omjligt att frklara alla -hr. Men du VILL skert lra dig mer om Emacs eftersom den har mnga -goda egenskaper. Emacs tillhandahller kommandon fr att lsa all -dokumentation. Dessa hjlpkommandon startas med teckenkombinationen +I denna vägledning har vi försökt inkludera precis så mycket +information att du kan börja använda Emacs. Det finns så många +möjligheter i Emacs att det skulle vara omöjligt att förklara alla +här. Men du VILL säkert lära dig mer om Emacs eftersom den har många +goda egenskaper. Emacs tillhandahåller kommandon för att läsa all +dokumentation. Dessa hjälpkommandon startas med teckenkombinationen C-h. -Fr att anvnda hjlpen skriver du C-h fljt av ett tecken fr den -hjlp du behver. Om du verkligen r helt villrdig kan du trycka C-h -? fr att Emacs skall visa vilken hjlp som finns tillgnglig. Om du -har skrivit C-h och bestmmer dig fr att du inte behver ha ngon -hjlp kan du trycka C-g fr att avbryta. - -(Om C-h inte visar ett hjlpmeddelande lngst ner p skrmen, kan du i -stllet frska med funktionstangenten F1 eller M-x help .) - -Den mest grundlggande hjlp-funktionen r C-h c. Skriv C-h, ett "c" -och en knappsekvens. Emacs ger d en beskrivning av kommandot. +För att använda hjälpen skriver du C-h följt av ett tecken för den +hjälp du behöver. Om du verkligen är helt villrådig kan du trycka C-h +? för att Emacs skall visa vilken hjälp som finns tillgänglig. Om du +har skrivit C-h och bestämmer dig för att du inte behöver ha någon +hjälp kan du trycka C-g för att avbryta. + +(Om C-h inte visar ett hjälpmeddelande längst ner på skärmen, kan du i +stället försöka med funktionstangenten F1 eller M-x help .) + +Den mest grundläggande hjälp-funktionen är C-h c. Skriv C-h, ett "c" +och en knappsekvens. Emacs ger då en beskrivning av kommandot. >> Skriv C-h c C-p. -Meddelandet skall d bli ngot i stil med: +Meddelandet skall då bli något i stil med: C-p runs the command previous-line -Detta ger dig namnet p funktionen. Eftersom funktionerna har -beskrivande namn kan de ocks fungera som en enkel dokumentation, -tillrckligt fr att pminna dig om kommandon du redan lrt dig. - -Flerteckenskommandon, s som C-x C-s och (om du inte har META, EDIT -eller ALT tangenten) v, r ocks tilltna efter C-h c. - -Fr att f mer information om ett kommando kan du anvnda C-h k -istllet fr C-h c. +Detta ger dig namnet på funktionen. Eftersom funktionerna har +beskrivande namn kan de också fungera som en enkel dokumentation, +tillräckligt för att påminna dig om kommandon du redan lärt dig. + +Flerteckenskommandon, så som C-x C-s och (om du inte har META, EDIT +eller ALT tangenten) v, är också tillåtna efter C-h c. + +För att få mer information om ett kommando kan du använda C-h k +istället för C-h c. >> Skriv C-h k C-p. Detta kommer visa funktionens dokumentation och namn i ett eget -fnster. Fr att avsluta hjlpfnstret kan du trycka C-x 1. Du behver -inte gra det omedelbart. Du kan editera med hjlptexten som std fr -att frst senare ta bort fnstret med C-x 1. +fönster. För att avsluta hjälpfönstret kan du trycka C-x 1. Du behöver +inte göra det omedelbart. Du kan editera med hjälptexten som stöd för +att först senare ta bort fönstret med C-x 1. -Hr r fler varianter p C-h: +Här är fler varianter på C-h: C-h f Beskriv en funktion. Du skriver in funktionsnamnet. @@ -1041,78 +1041,78 @@ Detta ger den information Emacs har om funktionen som implementerar kommandot C-p. -Ett liknande kommando, C-h v, visar dokumentationen fr de variabler -som du kan ndra vrde p fr att anpassa Emacs beteende. Du mste -ange namnet p variabeln nr Emacs frgar efter den. +Ett liknande kommando, C-h v, visar dokumentationen för de variabler +som du kan ändra värde på för att anpassa Emacs beteende. Du måste +ange namnet på variabeln när Emacs frågar efter den. - C-h a Kommando-aprop (Command Apropos). Skriv in ett + C-h a Kommando-apropå (Command Apropos). Skriv in ett nyckelord och Emacs listar all kommandon vars namn - innehller det nyckelordet. Alla dessa - kommandon kan aktiveras med META-x. Fr ngra - kommandon listas ocks de kombinationer bestende av - en eller tv tecken som kr det kommandot. + innehåller det nyckelordet. Alla dessa + kommandon kan aktiveras med META-x. För några + kommandon listas också de kombinationer bestående av + en eller två tecken som kör det kommandot. >> Skriv C-h a file. -Detta visar i ett annat fnster en lista ver alla M-x kommandon dr -"file" frekommer i kommandonamnet. Du kommer se teckenkommandon som +Detta visar i ett annat fönster en lista över alla M-x kommandon där +"file" förekommer i kommandonamnet. Du kommer se teckenkommandon som C-x C-f listade bredvid motsvarande kommandonamn, t.ex. find-file. ->> Tryck C-M-v fr att rulla texten i hjlpfnstret. Gr det ngra - gnger. - ->> Type C-x 1 fr att ta bort hjlpfnstret. - - C-h i Ls den bifogade manualen (alias Info). Detta kommando +>> Tryck C-M-v för att rulla texten i hjälpfönstret. Gör det några + gånger. + +>> Type C-x 1 för att ta bort hjälpfönstret. + + C-h i Läs den bifogade manualen (alias Info). Detta kommando placerar dig i en speciell buffer vid namn "*info*" - dr du kan lsa hjlpen fr de paket som r - installerade i ditt system. Sl m emacs fr - att lsa Emacs-manualen. Om du aldrig tidigare har - anvnt dig av Info, skriv ? och Emacs tar dig p en - guidad tur ver Infolgets (Info-mode) mjligheter. - Nr du vl har tagit dig igenom den hr - anvndarhandledningen s r det direktmanualen som r - din huvudsakliga klla till dokumentation. + där du kan läsa hjälpen för de paket som är + installerade i ditt system. Slå m emacs för + att läsa Emacs-manualen. Om du aldrig tidigare har + använt dig av Info, skriv ? och Emacs tar dig på en + guidad tur över Infolägets (Info-mode) möjligheter. + När du väl har tagit dig igenom den här + användarhandledningen så är det direktmanualen som är + din huvudsakliga källa till dokumentation. * MER FUNKTIONER ---------------- -Du kan lra dig mer om Emacs genom att lsa dess manual, antingen i -bokform eller on-line i Info (anvnd Hjlp-menyn eller skriv F10 h r). -Tv finesser som du kan komma att gilla speciellt r komplettering -(completion), som spar tangenttryckningar, och dired, som frenklar +Du kan lära dig mer om Emacs genom att läsa dess manual, antingen i +bokform eller on-line i Info (använd Hjälp-menyn eller skriv F10 h r). +Två finesser som du kan komma att gilla speciellt är komplettering +(completion), som spar tangenttryckningar, och dired, som förenklar filhantering. -Komplettering r ett stt att undvika ondiga tangenttryckningar. Till +Komplettering är ett sätt att undvika onödiga tangenttryckningar. Till exempel, om du vill byta till *Messages* bufferten, kan du du skriva -C-x b *M och Emacs kommer fylla i resten av buffertnamnet s -lngt den kan rkna ut det frn det du redan skrivit. Komplettering +C-x b *M och Emacs kommer fylla i resten av buffertnamnet så +långt den kan räkna ut det från det du redan skrivit. Komplettering finns beskrivet i Emacs-manualen i noden "Completion". -Dired gr det mjligt att lista filer i en katalog (och ven dess -subkataloger), flytta runt i listan, beska, byta namn, ta bort och -operera p olika stt p filerna. Dired finns beskrivet i Info i +Dired gör det möjligt att lista filer i en katalog (och även dess +subkataloger), flytta runt i listan, besöka, byta namn, ta bort och +operera på olika sätt på filerna. Dired finns beskrivet i Info i Emacs-manualen i noden "Dired". -Manualen beskriver ven mnga andra Emacs funktioner. +Manualen beskriver även många andra Emacs funktioner. * SLUTORD --------- -Fr att avsluta Emacs anvnd C-x C-c. +För att avsluta Emacs använd C-x C-c. -Den hr handledningen r tnkt att vara frstelig fr alla nya -Emacs-anvndare. S om det r ngot som r oklart, klandra inte dig -sjlv, klaga! +Den här handledningen är tänkt att vara förståelig för alla nya +Emacs-användare. Så om det är något som är oklart, klandra inte dig +själv, klaga! * KOPIERING ----------- -Denna vgledning hrstammar frn en hel rad Emacs-vgledningar och den -frsta skrevs av Stuart Cracraft fr den ursprungliga Emacs. Mats -Lidell versatte den till Svenska. +Denna vägledning härstammar från en hel rad Emacs-vägledningar och den +första skrevs av Stuart Cracraft för den ursprungliga Emacs. Mats +Lidell översatte den till Svenska. This version of the tutorial, like GNU Emacs, is copyrighted, and comes with permission to distribute copies on certain conditions: @@ -1139,6 +1139,6 @@ using, writing, and sharing free software! ;;; Local Variables: -;;; coding: latin-1 +;;; coding: utf-8 ;;; sentence-end-double-space: nil ;;; End: === modified file 'etc/tutorials/TUTORIAL.zh' --- etc/tutorials/TUTORIAL.zh 2013-01-01 09:11:05 +0000 +++ etc/tutorials/TUTORIAL.zh 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -1,1053 +1,1053 @@ -Emacs ֳtn. - -Emacs Oq`]t CONTROL ]ɭԥH CTRL CTL ӼХܡ^άO -META ]ɭԥH EDIT ALT ӼХܡ^CFקKC@ngXWA -ڭ̱N|ϥΤUzYgG - - C- ܷJr CONTROL C - ]AC-f NOG CONTROL AJ f C - M- ܷJr META EDIT ALT C - pGS META B EDIT ALT ɡAhiH - u@U ESC M}AAJ BJv - ӧ@NCڭ̥H Ӫ ESC C - -nƧѿGn} Emacs @~q] session ^AJ C-x C-c ]Ӧr -^Cbɪu>>vrOziHյۨϥΪOܡC|ҨӻG +Emacs 快速指南. + +Emacs 指令通常包含有 CONTROL 鍵（有時候以 CTRL 或 CTL 來標示）或是 +META 鍵（有時候以 EDIT 或 ALT 來標示）。為了避免每一次都要寫出其全名， +我們將會使用下述的縮寫： + + C- 表示當鍵入字元 時 按住 CONTROL 鍵。 + 因此，C-f 就是：按住 CONTROL 鍵再鍵入 f 。 + M- 表示當鍵入字元 時 按住 META 或 EDIT 或 ALT 鍵。 + 如果沒有 META 、 EDIT 或 ALT 鍵時，則可以用 + 「按一下 ESC 鍵然後放開，再鍵入 的步驟」 + 來作為替代。我們以 來表示 ESC 鍵。 + +重要備忘錄：要離開 Emacs 作業階段（ session ），鍵入 C-x C-c （兩個字 +元）。位在左側邊界的「>>」字元是讓您可以試著使用的指令的提示。舉例來說： <> [Middle of page left blank for didactic purposes. Text continues below] ->> {bJ C-v ] View next screen ^HUӿùC - ]ոլݡAJr v ɡA CONTROL ^ - q{b}lAzӦbC\Ūثeùɰ@oӰʧ@C - -n`NOAzq@ӿùt@ӮɡA|歫ơFo˰OF -Ѥ@dzsʡAziHa\ŪrC - -zݭnDĤ@ƬOpbrʡCzwgDFiH C-v ӦVe -ʤ@ӿùCnVᲾʤ@ӿùAhJ M-v ] META AMJ v -AάOpGzS META B EDIT ALT J v ^C - ->> յJ M-v M C-v AsӴXC - -i{bziH C-v O᭱u½Ķv@`AHo󥻤媺½Ķ -FMH M-v O^o̡Cj - - -* Kn] SUMMARY ^ +>> 現在鍵入 C-v （ View next screen ）以移到下個螢幕。 + （試試看，鍵入字元 v 時，按住 CONTROL 鍵） + 從現在開始，您應該在每次閱讀完目前的螢幕時做一次這個動作。 + +要注意的是，當您從一個螢幕移到另一個時，中間會有兩行重複；這樣做是為了 +提供一些連續性，讓您可以接續地閱讀文字。 + +您需要知道的第一件事是如何在文字中移動。您已經知道了可以 C-v 來向前移 +動一個螢幕。要向後移動一個螢幕，則鍵入 M-v （按住 META 鍵，然後鍵入 v +，或是如果您沒有 META 、 EDIT 或 ALT 鍵時鍵入 v ）。 + +>> 試著鍵入 M-v 然後 C-v ，連續個幾次。 + +【現在您可以 C-v 指令移到後面「翻譯」一節，以取得關於本文的翻譯相關事 +項；然後以 M-v 指令回到這裡。】 + + +* 摘要（ SUMMARY ） ------------------- -HUOb˾\ùɬ۷ΡGiڭ̲{bHuùvӪܡuɮפ -eϰvA]ثeOBb Emacs 浡] window ^ܪAApG -Obh檺AUAo̩ҤЪOh@Φbuu@vC -檺СAШ] windows ^@`Cj - - C-v Veʤ@ӿù - M-v VᲾʤ@ӿù - C-l MùAAsܩҦrA - ЩҦbm|ܩù檺C - ]O CONTROL-L ӤO CONTROL-1 ^ - ->> XЪmAê`N񪺤rCMJ C-l C - AXЪmAT{@UۦPr{b]bC - -pGz׺ݾ PageUp P PageDn 䪺ܡAz]iHϥΥ̨ӥHù -aʡAOϥ C-v M M-v |IJvC - - -* 򥻪б] BASIC CURSOR CONTROL ^ +以下的指令在檢閱螢幕時相當有用：【我們現在以「螢幕」來表示「顯示檔案內 +容的區域」，因為目前是處在 Emacs 中的單窗格（ window ）顯示狀態，如果 +是在多窗格的狀態下，這裡所介紹的指令則作用在「工作中的窗格」。有關於窗 +格的介紹，請見窗格（ windows ）一節。】 + + C-v 向前移動一個螢幕／窗格 + M-v 向後移動一個螢幕／窗格 + C-l 清除螢幕／窗格，再重新顯示所有文字， + 游標所在位置會顯示於螢幕／窗格的中央。 + （是 CONTROL-L 而不是 CONTROL-1 ） + +>> 找出游標的位置，並注意其附近的文字為何。然後鍵入 C-l 。 + 再次找出游標的位置，確認一下相同的文字現在也位在其附近。 + +如果您的終端機有 PageUp 與 PageDn 鍵的話，您也可以使用它們來以螢幕為單 +位地移動，但是使用 C-v 和 M-v 會比較有效率。 + + +* 基本的游標控制（ BASIC CURSOR CONTROL ） ------------------------------------------ -ùùʬOܦΡAOzp󲾰ʨùrSwmOH - -Xؤ覡iHiCziHϥΤVAONzbзǪeLf -mAåBϥΫO C-p B C-b B C-f M C-n NIJvCoǦrM| -Ve\fOPApUҥܡG - - e@ C-p - : - : - VᲾ C-b .... ثeЦm .... Ve C-f - : - : - @ C-n - ->> H C-n C-p NвϧΪC - J C-l |ݨӹϧܦbùC - -z|o{ΦrҥNNqӰOХ̫ܮeGP previous B N -next B B backward B F h forward CzNu`OvΨoǴ -вʫOC - ->> X C-n ЩUʨoC - ->> X C-f eoAMAH C-p ᲾʡC - ݬݷЦb椤ɡAC-p ʧ@OˡC - -C@Ӥr泣H@ Newline r@AOΨӻPU@@OC -bzɮפ̫@ӭn@ Newline ӧ@]O Emacs ä@ -wݭnӽsɮס^C - ->> յۦb@}laJ C-b CGӷ|ʨe@檺̫᭱C - oO]ᲾʮɶVLF Newline rC - -C-f ]iHM C-b @˦aVL Newline rCiNewline rOui -] invisible ^rvAbs边@ݤ쥦Ao̥uOiDzGb歺 -AeAз|]e@]pGe@檺ܡ^FbAᨫA -з|]@]pG@檺ܡ^CuVL Newline rv| -]t~@Cj - ->> hX C-bAۤvPı@UЦbC - MX C-f ^o檺ڡC - A@ C-f NiHU@FC - -zʴЬVùWΤUɡAbɥ~r|iJùCo -٬uʡvC Emacs iHNвʨrNSwmAP -]С^|]Xù~C - ->> յۥH C-n NжVLùUAMݬݵoͤFơC - -pG@Ӧr@ӦraʤӺCܡAziH@Ӧr@ӦraʡCM-f -(META-f) eʤ@ӦrAM-b hᲾʤ@ӦrCi襤ӻAhO -U@өΤU@ӼIŸҦbCj - ->> J@ M-f M M-bC - -zb@ӦrɡAM-f |ʨoӦrڡCzbrPrťծɡA -M-f |ʨU@ӦrڡCM-b ĪGۦAuOVPC - ->> X M-f M M-bA@ C-f M C-bA - oˤlzNiH[ M-f M M-b bUءubrΦrv - PmAҪ{XӪ欰C - -Ъ`N C-f B C-b M M-f B M-b 蠟ۦʡCug`vpOG -META rOΨӧ@PuHywqX]rBylBq^v -@A CONTROL rhO@ΦbuPzҽsLy򥻡z]rΦ -^vWC - -oӬۦʦbuPylv]P˾AΡGC-a M C-e |Nвʨu@ -v }lMBAM-a M M-e hNвʨu@yv }lM -BC - ->> յ۫⦸ C-aAA⦸ C-eC - յ۫⦸ M-aAA⦸ M-eC - -ݤ@U򭫽ƪ C-a O|S@ΡAӭƪ M-a Oh~򲾰ʨU -@ӥylCMoä໡OAO䤤CӫO欰ݰ_ӳQ -۵MC - -Цbrm]iH٧@uI] point ^vC²ӻNOGЪ -{XùuIvҦbrmC - -o̬O@²uвʡ] cursor-moving ^ާ@vzA䤤]]AF -urMyvʫOG - - C-f eʤ@Ӧr - C-b ^ʤ@Ӧr - - M-f eʤ@ӦriOʨU@ӼIŸj - M-b ^ʤ@ӦriOʨW@ӼIŸj - - C-n ʨU@ - C-p ʨW@ - - C-a ʨ歺 - C-e ʨ - - M-a ^y - M-e y - ->> mߴXoǫOCodzO̱`ϥΨ쪺OC - -٦ӭnаʧ@] cursor-motion ^OAM-<] META Less-than ^A -ʨr̶}lAHM->] META Greater-than ^Aʨr̫C - -bj׺ݾAu> {bդ@U M-< A쥻ֳtn̶}lC - MAƦaϥ C-v ^o̡C - ->> {bդ@U M-> A쥻ֳtn̫C - MAƦaϥ M-v ^o̡C - -pGz׺ݾV䪺ܡAz]iHΤV䲾ʴСCڭ̦TӲzѫ -ijzDz C-b B C-f B C-n B M C-p G(1) 󪺲׺ݾϥΡC(2) -@zϥ Emacs ۷mFAz|o{Jo CONTROL rA_ϥΤ -V֦hF]]zݭnNⲾ}rϡ^C(3) @zϥγo CONTROL -rOߺDAz]iHܮeaǷ|Liаʧ@OC - -j Emacs OƦrѼơFjOӨA@άOw -ƦơCznw@ӫOƦƪ@kOGJ C-uAMbzJ -OeAJNƦƪƦCpGz@ META] EDIT ALT ^A -z٦t~@ӴN@kӿJƦrѼơG META ɥJoƦrC -̫ijzDz C-u kA]b׺ݾiHϥΡC@ƦrѼƤ] -٧@urѼơvA]zboѼƩҧ@Ψ쪺OeJC - -|ҨӻA C-u 8 C-f Ve 8 ӦrC - ->> յۥH@ӼƦrѼƨӨϥ C-n C-pA - u@ӫONNвʨo檺C - -jOϥμƦrѼƨӧ@䭫ƦơAO䤤ǫOhO@L -γ~CXӫO]ثez|Ǩ^N@X -- H@ӦrѼƪA -X{AӤިȬAoOǤ@˪ơC - -C-v M M-v hOt@ҥ~Cw@ӰѼƮɡA̱ʡuҫwƶq -]H欰^vAӤOHuùv챲ʡC|ҨӻAC-u 8 C-v -Nܿù 8 C - ->> {bյJ C-u 8 C-vC - -oOӤwgNùVWF 8 CYzQNAaVUʡAziHb - M-v ɵw@ӰѼơC - -pGzbϥ X tΡAb Emacs ⰼӦ@Ӻ٬uʶbv -諬ϰCziHηƹbʶb@UӱʤrC - ->> յۦbuʶbϥհϰWv@UsCoӷ|Nrʨ - uѱzҫ@UƹavҨMwmC - ->> ɡAյ۱NƹWUʡC - z|ݨrH۱zʷƹӤWUʡC - - -* EMACS obɡ] WHEN EMACS IS HUNG ^ +螢幕到螢幕的移動是很有用，但是您如何移動到位於螢幕內文字中的特定位置呢？ + +有幾種方式可以進行。您可以使用方向鍵，但是將您的手放在標準的〔鍵盤〕位 +置，並且使用指令 C-p 、 C-b 、 C-f 和 C-n 將比較有效率。這些字元和四個 +方向鍵〔的功能〕是同等的，如下所示： + + 前一行 C-p + : + : + 向後移 C-b .... 目前游標位置 .... 向前移 C-f + : + : + 後一行 C-n + +>> 以 C-n 或 C-p 將游標移到圖形的中央。 + 鍵入 C-l 會看到整個圖形顯示在螢幕的中央。 + +您會發現用字母所代表的意義來記憶它們很容易：P 表示 previous 、 N 表示 +next 、 B 表示 backward 、而 F 則表示 forward 。您將「總是」用到這些游 +標移動指令。 + +>> 按幾次 C-n 把游標往下移動到這行。 + +>> 按幾次 C-f 往前移到這行，然後再以 C-p 往後移動。 + 看看當游標在本行中央時，C-p 的動作是怎樣。 + +每一個文字行都以一個 Newline 字元作為結束，它是用來與下一行作為分別。 +在您檔案中的最後一行應該要有一個 Newline 來作為結束（但是 Emacs 並不一 +定需要它來編輯檔案）。 + +>> 試著在一行開始的地方鍵入 C-b 。結果應該會移動到前一行的最後面。 + 這是因為它往後移動時越過了 Newline 字元。 + +C-f 也可以和 C-b 一樣地越過 Newline 字元。【Newline 字元是「不可見 +（ invisible ）字元」，在編輯器中一般看不到它，這裡只是告訴您：在行首 +再往前走，那麼游標會跑到前一行（如果有前一行的話）；在行尾再往後走，那 +麼游標會跑到後一行（如果有後一行的話）。「越過 Newline 字元」會讓游標 +跑到另外一行。】 + +>> 多按幾次 C-b，自己感覺一下游標在哪。 + 然後按幾次 C-f 回到這行的尾巴。 + 再按一次 C-f 就可以移到下一行了。 + +當您移動游標穿越螢幕的上方或下方時，在邊界外的文字會移位進入螢幕內。這 +稱為「捲動」。它讓 Emacs 可以將游標移動到文字中的任意特定位置，同時 +（游標）不會跑出螢幕外。 + +>> 試著以 C-n 將游標越過螢幕下方，然後看看發生了什麼事。 + +如果一個字元一個字元地移動太慢的話，您可以一個字一個字地移動。M-f +(META-f) 往前移動一個字，M-b 則往後移動一個字。【對中文來說，則是移動 +到下一個或下一個標點符號的所在。】 + +>> 鍵入一些 M-f 和 M-b。 + +當您在一個字的中間時，M-f 會移動到這個字的尾巴。當您在字與字間的空白時， +M-f 會移動到下一個字的尾巴。M-b 的效果相似，只是方向不同。 + +>> 按幾次 M-f 和 M-b，中間夾雜一些 C-f 和 C-b， + 這樣子您就可以觀察 M-f 和 M-b 在各種「位在字間或字元間」 + 的不同位置，所表現出來的行為。 + +請注意 C-f 、 C-b 和 M-f 、 M-b 兩對之間的相似性。「經常」的狀況是： +META 字元是用來作為與「以語言定義出的單位（字、句子、段落）」有關的操 +作，而 CONTROL 字元則是作用在「與您所編輯無關的『基本』單位（字元或行 +等）」上。 + +這個相似性在「行與句子」之間也同樣適用：C-a 和 C-e 會將游標移動到「一 +行」的 開始和結尾處，而M-a 和 M-e 則將游標移動到「一句」的 開始和結尾 +處。 + +>> 試著按兩次 C-a，再按兩次 C-e。 + 試著按兩次 M-a，再按兩次 M-e。 + +看一下為什麼重複的 C-a 指令會沒有作用，而重複的 M-a 指令則繼續移動到下 +一個句子。雖然這並不能說是完全類比，但是其中每個指令的行為看起來都十分 +自然。 + +游標在文字中的位置也可以稱作「點位（ point ）」。簡單來說就是：游標表 +現出螢幕中「點位」所在的文字位置。 + +這裡是一些簡單「游標移動（ cursor-moving ）操作」的整理，其中也包括了 +「字和句」的移動指令： + + C-f 往前移動一個字元 + C-b 往回移動一個字元 + + M-f 往前移動一個字【中文是移動到下一個標點符號】 + M-b 往回移動一個字【中文是移動到上一個標點符號】 + + C-n 移動到下一行 + C-p 移動到上一行 + + C-a 移動到行首 + C-e 移動到行尾 + + M-a 移回句首 + M-e 移到句尾 + +>> 練習幾次這些指令。這些都是最常使用到的指令。 + +還有兩個重要的游標動作（ cursor-motion ）指令，M-<（ META Less-than ）， +移動到文字的最開始，以及M->（ META Greater-than ），移動到文字的最後。 + +在大部份的終端機，「<」是在 comma 上方，所以您必須要使用 shift 鍵來鍵 +入。在這些終端機上，您必須使用 shift 鍵來鍵入 M-<；沒有使用 shift 鍵， +您就變成鍵入 M-comma 了。 + +>> 現在試一下 M-< ，移到本快速指南的最開始。 + 然後再重複地使用 C-v 回到這裡。 + +>> 現在試一下 M-> ，移到本快速指南的最後。 + 然後再重複地使用 M-v 回到這裡。 + +如果您的終端機有方向鍵的話，您也可以用方向鍵移動游標。我們有三個理由建 +議您學習 C-b 、 C-f 、 C-n 、 和 C-p ：(1) 任何的終端機都能使用。(2) +一旦您使用 Emacs 相當熟練了，您會發現鍵入這些 CONTROL 字元，比起使用方 +向鍵快多了（因為您不需要將手移開打字區）。(3) 一旦您使用這些 CONTROL +字元指令成為習慣，您也可以很容易地學會其他進階的游標動作指令。 + +大部份的 Emacs 指令接受數字參數；對大部份的指令而言，它的作用是指定重 +複次數。您要指定一個指令的重複次數的作法是：先鍵入 C-u，然後在您鍵入指 +令前，鍵入代表重複次數的數位。如果您有一個 META（或 EDIT 或 ALT ）鍵， +那麼您還有另外一個替代作法來輸入數字參數：按住 META 鍵時打入這數字。我 +們建議您學習 C-u 的方法，因為它在任何終端機都可以使用。此一數字參數也 +稱作為「字首參數」，因為您在這參數所作用到的指令前鍵入它。 + +舉例來說， C-u 8 C-f 向前移動 8 個字元。 + +>> 試著以一個數字參數來使用 C-n 或 C-p， + 只一個指令就將游標移動到這行的附近。 + +大部份的指令使用數字參數來作為其重複次數，但是其中有些指令則是作為其他 +用途。有幾個指令（目前您尚未學到）將它作為旗標 -- 以一個字首參數的型態 +出現，而不管其值為何，它們讓這指令做些不一樣的事。 + +C-v 和 M-v 則是另一類的例外。當給定一個參數時，它們捲動「所指定的數量 +的行（以行為單位）」，而不是以「螢幕」為單位捲動。舉例來說，C-u 8 C-v +將顯示螢幕捲動 8 行。 + +>> 現在試著鍵入 C-u 8 C-v。 + +這指令應該已經將螢幕向上移了 8 行。若您想將它再次地向下捲動，您可以在 +執行 M-v 時給定一個參數。 + +如果您正在使用 X 視窗系統，在 Emacs 視窗左手側應該有一個稱為「捲動軸」 +的長方型區域。您可以用滑鼠在捲動軸按一下來捲動文字。 + +>> 試著在「捲動軸內反白區域上」壓一下中間鈕。這應該會將文字捲動到 + 「由您所按一下滑鼠的地方」所決定的位置。 + +>> 當按住中間時，試著將滑鼠上下移動。 + 您會看到文字隨著您移動滑鼠而上下移動。 + + +* 當 EMACS 發呆時（ WHEN EMACS IS HUNG ） ----------------------------------------- -pG Emacs ^zOAziHJ C-g ӦwaCz]iH - C-g ӰL[OC - -z]iHϥ C-g ӨƦrѼƩαzQnOC - ->> J C-u 100 H]w@ 100 ƦrѼơAMJ C-gC - {bJ C-fCӥu|ʤ@ӦrA]zwgH C-g - FѼơC - -pGzwgpߦaJ@ AziH C-g ӨC - - -* LĤƪO] DISABLED COMMANDS ^ +如果 Emacs 停止回應您的指令，您可以鍵入 C-g 來安全地停止它。您也可以使 +用 C-g 來停止執行過久的指令。 + +您也可以使用 C-g 來取消數字參數或您不想要完成的指令。 + +>> 鍵入 C-u 100 以設定一個 100 的數字參數，然後鍵入 C-g。 + 現在鍵入 C-f。它應該只會移動一個字元，因為您已經以 C-g + 取消了參數。 + +如果您已經不小心地鍵入一個 ，您可以 C-g 來取消它。 + + +* 無效化的指令（ DISABLED COMMANDS ） ------------------------------------- -@ Emacs OQuLĤơvFA]Ǫ̤|N~aϥΨ쥦̡C - -pGzJFY@ӵLĤƪOAEmacs |ܤ@ӰTAoӫOO -AåB߰ݱzO_Qn~AMoOC - -pGzuQnդ@UoӫOAb Emacs ߰ݱzɡAJťաC@ -ӻApGzQnoӵLĤƪOAХHynzӦ^C - ->> J C-x C-l ]oOӵLĤƪO^ - MJ n Ӧ^DC - - -* ] WINDOWS ^ +有一些 Emacs 指令被「無效化」了，因此初學者不會意外地使用到它們。 + +如果您鍵入了某一個無效化的指令，Emacs 會顯示一個訊息，說明這個指令是什 +麼，並且詢問您是否想要繼續，然後執行這指令。 + +如果您真的想要試一下這個指令，那麼在當 Emacs 詢問您時，請鍵入空白。一 +般來說，如果您不想要執行這個無效化的指令，請以『n』來回答它。 + +>> 鍵入 C-x C-l （這是個無效化的指令） + 然後鍵入 n 來回答問題。 + + +* 窗格（ WINDOWS ） ------------------- -Emacs iHƭӵAC@ܥۤvrCڭ̦by|pϥ -hC{bڭ̷Qnp󰣥hhlAM^򥻪浡sC -²G - - C-x 1 One window ]YAhLҦ^C - -O CONTROL-x ᭱ۼƦr 1 CC-x 1 NtЪXjӿùC -NҦL氣hC - ->> ʴШ쥻åBJ C-u 0 C-lC ->> J CONTROL-h k CONTROL-fC - ݬݳoӵb@ӷsX{ - ]Hܦ CONTROL-f Oɡ^AOpYpC - ->> J C-x 1 HϤCC - -oӫOäzeҾǹLOA]AFӦrCOHr -CONTROL-x @}lC@ӨtCOOH CONTROL-x @}lF̤ -\hOPuBɮסBȦsϥHάƪvCoǫO 2 B -3 4 ӦrC - - -* JPR] INSERTING AND DELETING ^ +Emacs 可以有數個窗格，每一個顯示它自己的文字。我們在稍後會解釋如何使用 +多重窗格。現在我們想要解釋如何除去多餘的窗格，然後回到基本的單窗格編輯。 +它很簡單： + + C-x 1 One window （即，除去其他所有的窗格）。 + +那是個 CONTROL-x 後面跟著數字 1 。C-x 1 將含有游標的窗格擴大到整個螢幕。 +它將所有其他的窗格除去。 + +>> 移動游標到本行並且鍵入 C-u 0 C-l。 +>> 鍵入 CONTROL-h k CONTROL-f。 + 看看這個窗格在當一個新的窗格出現 + （以顯示有關 CONTROL-f 指令的文件時），它是如何縮小的。 + +>> 鍵入 C-x 1 以使文件列表窗格消失。 + +這個指令並不像您先前所學過的指令那般，它包括了兩個字元。它是以字元 +CONTROL-x 作為開始。有一整個系列的指令是以 CONTROL-x 作為開始；它們之 +中有許多是與「窗格、檔案、暫存區以及相關事物」有關的。這些指令有 2 、 +3 或 4 個字元長。 + + +* 插入與刪除（ INSERTING AND DELETING ） ---------------------------------------- -pGzQnJrA⥦JNOFCziHݨ쪺rAO A B 7 B * -AQ Emacs råBiHJCJ -] carriage-return ^HJ@ Newline rC - -ziHJ HRz̫JrC O@ӪL --- NOzq`b Emacs ~AϥΨӡuRz̫JrvP@ӡC@ -OӦb WƦ檺jAq`ХܬyDeletezByDelz -yBackspacezC - -pGb̦ӼХܬyBackspacezjA򨺤@ӴNOzϥΨӧ@ - FCYӦai]|t@ӼХܬyDeletezA -äO C - -@aA NثeЦme@Ӧr[HRC - ->> {b -- J@ǦrAMJX ӧR̡C - n߳oɮ׷|QʡFz|vTӪֳtnC - ]z{bݨ쪺^o@ӬOzӤHC - -@rܱoub椤@vɡAo@r|uvĤG浡 -Coɤ@Ӥϱ׽uu\v]ΦpGzϥεƪܡAhO@Ӥppss -bY^|bkɥHX汵ۡC - ->> JrA@zFkɡAMA~򴡤JC - z|ݨ@ӱX{C - ->> ϥ R@ǤrA즹A@ӵC - FC - -ziHRLr@˦aR Newline rCNb椤 Newline r -R|̦X֦@CpGX֪Gϳo@ӪAHPLkŦX -檺eסA|H@ӱܡC - ->> ʴШ쥻檺}YJ C - o|NPe@浲X@C - ->> J HsJz~R Newline rC - -Ooj Emacs OiH@ӭƭpơ] repeat count ^Fo] -]AFrrCƤ@Ӥrr|NJƦC - ->> {bNդ@U -- J C-u 8 * HJ ********C - -z{bwgǨFuJӤFi Emacs Hέץ~vj򥻤 -kCz]iHuHrΦ欰vaRCo̦uRާ@vKnG - - RЩҦb e@Ӧr - C-d RЩҦb @Ӧr - - M- RЩҦb e@Ӧr - M-d RЩҦb @Ӧr - - C-k RqЩҦbuvr - M-k RqЩҦbuyvr - -`Nu M C-dv٦uM- M M-dvOa C-f M -M-f XRXӪ]A äOrAOSnߪ^C -C-k M M-k bYص{פWP C-e M M-e @ˡApGu@vMu@yv@ -񪺸ܡC - -z]iHuH@ؤkӧRwİϤ󳡥AʨzQnR -@ݡAMJ C-@ C-SPC ]@ӧYi^C] SPC O Space Bar -^A쨺t@ݡAJ C-w Co˴N|⤶oӦm -rRC - ->> ʴШW@q}YuzvrC ->> J C-SPC C Emacs ӷ|bùUܤ@ӡuMark setvTC ->> ʴШĤG椤uݡvrC ->> J C-w Co˷|quzv}lnuݡverRC - -n`NOu] killing ^vMuR] deleting ^vPbQ -iHԦ^AӳQRhCiIHzѡAziHoQG(1)uQ -v|srAӡuQRvhrLsFIioqƨӻA -uRvuvYhFC(2)ڤWANQRFAڭ٬O޳Ni -H⥦Ϧ^ӡAרOrơAeORᤣiO骺榡ư -@Co@ϥΪ̦ӨOi઺A]NҼ{oΤFCjsJ -Qr٬uԦ^] yanking ^vC@ӨAiHܦhr -O|⨺Ǥrxs_ӡ]̳]wziHNrԦ^^AӨǥuOR -@ӦrΪ̥uOhťզΪťժOAh|xsodzQRr]] -zNrԦ^^C - ->> ʴШ@Dťզ檺}lC - MJ C-k b@WrC ->> ĤGJ C-kCzN|ݨ쥦b@᭱ Newline rC - -Ъ`NW C-k |@檺eAӲĤG C-k h|@楻A -åBϱoҦLVWʡCC-k HܯSO覡ӳBzƦrѼơA| -ܦhHΥ̪eAoȶȬOƦӤwAC-u 2 C-k |HΥ - Newline rFpGuOJ C-k ⦸ä|oˡC - -NQr^_ʧ@٬uԦ^] yanking ^vC]⥦QzO -HqzWܥhFrOaԦ^ӡ^ziHbzRraԦ^A]iH -brLaԦ^CziHԦ^ƦP˪rAHs@ƥC - -Ԧ^O C-yC|bثeЪmsJ̫rC - ->> ոլݡFJ C-y NrԦ^C - -pGzsaFƦ C-kAҦQr|Qxsb@_A]@ -C-y N|ҦoǦ泣Ԧ^ӡC - ->> {b@UAJ C-k ƦC - -{bn^_DZrG - ->> J C-yCMЩUʭӴXAA@J C-yC - z{bDpƻsYǤrFC - -pGz@ǤrQnԦ^ӡAOӱzSFYǪFAӫ򰵩OH -C-y |̪Ԧ^ӡAOerèSAziH M-y Ӧ^ -쥦Czwgϥ C-y ̪Ԧ^ӤAAJ M-y ӧoǩԦ^ -ӪreұC@S@aJ M-y |eAeұ -ra^ӡCzFzQ䪺rɡAzݭnƨӫOsAun~ -zsAoǤwԦ^rdb̴NnC - -pGz M-y FܦhAzi|^_lIA]NO̪C - ->> @AB¶¶AAt@C - M C-y NĤGa^ӡC - MA M-yAN|QĤ@NC - AX M-y ݬݱz|o줰C - _aAĤGӱ^ӡAAӴXC - pGzQܡAziHյ۵ M-y άOtѼơC - - -* ʧ@] UNDO ^ +如果您想要插入文字，把它鍵入就是了。您可以看到的字元，像是 A 、 7 、 * +等，被 Emacs 視為文字並且可以直接插入。鍵入 +（ carriage-return 鍵）以插入一個 Newline 字元。 + +您可以鍵入 以刪除您最後鍵入的字元。 是一個的鍵盤鍵 +-- 就是您通常在 Emacs 外，使用來「刪除您最後鍵入字元」的同一個。一般來 +說是個在 上方數行的大鍵，通常標示為『Delete』、『Del』或 +『Backspace』。 + +如果在那裡有個標示為『Backspace』的大鍵，那麼那一個就是您使用來作為 + 的鍵了。某個地方可能也會有另一個標示為『Delete』的鍵，但那個 +並不是 。 + +更一般地說， 將位於目前游標位置前一個字元加以刪除。 + +>> 現在做 -- 鍵入一些字元，然後鍵入幾次 來刪除它們。 + 不要擔心這個檔案會被更動；您不會影響到原來的快速指南。 + （您現在看到的）這一個是您的個人拷貝。 + +當一行文字變得比「在窗格中的一行」長時，這一行文字會「接續」到第二行窗 +格行。這時一個反斜線「\」（或如果您使用視窗化的顯示，則是一個小小彎彎 +的箭頭）會位在其右邊界以指出此行接續著。 + +>> 插入文字，一直到您達到右邊界，然後再繼續插入。 + 您會看到一個接續行出現。 + +>> 使用 刪除一些文字，直到此行再次成為一個窗格行。 + 接續行消失了。 + +您可以像刪除其他字元一樣地刪除 Newline 字元。將位在兩行中的 Newline 字 +元刪除會讓它們合併成為一行。如果合併的結果使這一行太長，以致無法符合窗 +格的寬度，它會以一個接續行來顯示。 + +>> 移動游標到本行的開頭並鍵入 。 + 這會將本行與其前一行結合為一行。 + +>> 鍵入 以重新插入您剛才刪除的 Newline 字元。 + +記得大部份的 Emacs 指令都可以給予一個重複計數（ repeat count ）；這也 +包括了文字字元。重複一個文字字元會將它插入數次。 + +>> 現在就試一下 -- 鍵入 C-u 8 * 以插入 ********。 + +您現在已經學到了「鍵入個什麼東西進 Emacs 以及修正錯誤」的大部份基本方 +法。您也可以「以字或行為單位」地刪除。這裡有份關於「刪除操作」的摘要： + + 刪除游標所在的 前一個字元 + C-d 刪除游標所在的 後一個字元 + + M- 刪除游標所在的 前一個字 + M-d 刪除游標所在的 後一個字 + + C-k 刪除從游標所在到「行尾」間的字元 + M-k 刪除從游標所在到「句尾」間的字元 + +注意「 和 C-d」還有「M- 和 M-d」是平行地自 C-f 和 +M-f 擴充出來的（嗯， 並不是控制字元，但是沒什麼好擔心的）。 +C-k 和 M-k 在某種程度上與 C-e 和 M-e 一樣，如果把「一行」和「一句」作 +為類比的話。 + +您也可以只以一種方法來刪除緩衝區內的任何部份，先移動到您想要刪除的部份 +的一端，然後鍵入 C-@ 或 C-SPC （任一個即可）。（ SPC 指的是 Space Bar +）再移到那部份的另一端，接著鍵入 C-w 。這樣就會把介於這兩個位置間的所 +有文字刪除。 + +>> 移動游標到上一段開頭的「您」字。 +>> 鍵入 C-SPC 。 Emacs 應該會在螢幕的下方顯示一個「Mark set」訊息。 +>> 移動游標到第二行中的「端」字。 +>> 鍵入 C-w 。這樣會把從「您」開始到剛好「端」之前的文字刪除。 + +要注意的是「殺掉（ killing ）」和「刪除（ deleting ）」的不同在於被殺 +掉的可以拉回，而被刪除的則不能。【有點難以理解，您可以這麼想：(1)「被 +殺掉的」尚存尸骨，而「被刪除的」則尸骨無存了！可見得對電腦資料來說， +「刪除」比「殺掉」嚴重多了。(2)實際上，就算被刪除了，我們還是有技術可 +以把它救回來，尤其是文字資料，前提是刪除後不能進行實體記憶體的格式化動 +作。但這對於一般使用者而言是不可能的，因此就不考慮這情形了。】重新插入 +被殺掉的文字稱為「拉回（ yanking ）」。一般而言，可以移除掉很多文字的 +指令會把那些文字儲存起來（它們設定成您可以將文字拉回），而那些只是刪除 +一個字元或者只是除去空白行或空白的指令，則不會儲存這些被刪除的文字（因 +此您不能將那文字拉回）。 + +>> 移動游標到一非空白行的開始。 + 然後鍵入 C-k 殺掉在那一行上的文字。 +>> 第二次鍵入 C-k。您將會看到它殺掉跟在那一行後面的 Newline 字元。 + +請注意單獨的 C-k 會把一行的內容殺掉，而第二個 C-k 則會殺掉那一行本身， +並且使得所有其他的行向上移動。C-k 以很特別的方式來處理數字參數，它會殺 +掉很多行以及它們的內容，這不僅僅是重複而已，C-u 2 C-k 會把兩行以及它們 +的 Newline 字元殺掉；如果只是鍵入 C-k 兩次並不會這樣。 + +將被殺掉的文字回復的動作稱為「拉回（ yanking ）」。（把它想像成您把別 +人從您身上奪去的東西猛力地拉回來）您可以在您刪除文字的地方拉回，也可以 +在文字的其他地方拉回。您可以拉回數次同樣的文字，以製作它的數份拷貝。 + +拉回的指令為 C-y。它會在目前游標的位置重新插入最後殺掉的文字。 + +>> 試試看；鍵入 C-y 將文字拉回。 + +如果您連續地做了數次 C-k，所有被殺掉的文字都會被儲存在一起，因此做一次 +C-y 就會把所有這些行都拉回來。 + +>> 現在做一下，鍵入 C-k 數次。 + +現在要回復那些殺掉的文字： + +>> 鍵入 C-y。然後把游標往下移動個幾行，再一次鍵入 C-y。 + 您現在知道如何複製某些文字了。 + +如果您有一些文字想要拉回來，但是後來您又殺了某些東西，那麼該怎麼做呢？ +C-y 會把最近殺掉的拉回來，但是先前的文字並沒有消失，您可以用 M-y 來回 +到它。當您已經使用 C-y 把最近殺掉的拉回來之後，再鍵入 M-y 來把這些拉回 +來的文字替換為先前所殺掉的。一次又一次地鍵入 M-y 會把先前再先前所殺掉 +的文字帶回來。當您到了您想找的文字時，您不需要做任何事來保存它，只要繼 +續您的編輯，把這些已拉回的文字留在那裡就好。 + +如果您 M-y 做了很多次，您可能會回到起始點，也就是最近殺掉的。 + +>> 殺掉一行，到處繞繞，再殺掉另一行。 + 然後用 C-y 將第二次殺掉的那行帶回來。 + 然後再用 M-y，它將會被第一次殺掉的那行取代。 + 再做幾次 M-y 看看您會得到什麼。 + 不間斷地做，直到第二個殺掉行回來，再做個幾次。 + 如果您想的話，您可以試著給 M-y 正的或是負的參數。 + + +* 取消動作（ UNDO ） -------------------- -pGzrF@ǧܡAıoOӿ~AziH Undo Oo@ -ӧܡAC-x uC - -q` C-x u |@ӫOҳyܨFpGzb@椤ƤF\h -C-x uAC@ӭƳ|B~OC - -OӨҥ~G -(1) SܤrO]o]AFвʪO٦bO^F -(2) ۦJrH@s@s -- Cșh 20 -- ӶiBzC - ]oOFֱzbuJrʧ@vҥJ C-x u ơ^ - ->> H C-k No@AMJ C-x u ᥦ|AX{C - -C-_ Ot@ӨOF@δNM C-x u @ˡAOb@椤e -J\hCC-_ IObYLӲMpJAo]O -̦Pɴ C-x u ]CbYDz׺ݾAziH CONTROL AJ / A -J C-_C - -@ӼƦrѼƹ C-_ or C-x u ӻAO@ƪơC - - -* ɮס] FILE ^ +如果您對文字做了一些改變，後來覺得它是個錯誤，您可以 Undo 指令取消這一 +個改變，C-x u。 + +通常 C-x u 會把一個指令所造成的改變取消掉；如果您在一行中重複了許多次 +C-x u，每一個重複都會取消額外的指令。 + +但是有兩個例外： +(1) 沒有改變文字的指令不算（這包括了游標移動的指令還有捲軸指令）； +(2) 自行鍵入的字元以一群一群 -- 每群最多 20 個 -- 來進行處理。 + （這是為了減少您在取消「插入文字動作」所必須鍵入 C-x u 的次數） + +>> 以 C-k 將這一行殺掉，然後鍵入 C-x u 後它會再次出現。 + +C-_ 是另一個取消指令；它的作用就和 C-x u 一樣，但是在一行中它比較容易 +鍵入許多次。C-_ 的缺點是在某些鍵盤中不太清楚如何鍵入它，這也是為什麼我 +們同時提供 C-x u 的原因。在某些終端機，您可以按住 CONTROL 再鍵入 / ， +來鍵入 C-_。 + +一個數字參數對 C-_ or C-x u 來說，是作為重複的次數。 + + +* 檔案（ FILE ） ---------------- -Fϱzs誺rä[OsAz⥦@ɮפCMAz} -Emacs AN|HCFzrbɮפAzbzJo -reu] find ^vɮסC]o]٤uX] visiting ^vɮס^ - -@ɮתܱziHb Emacs ݨɮתeCq\h譱ӬݡAN -Ozs診ɮפ@ˡCMӡAzuxsvoɮפeAzϥ -Emacs sҰXܨä|OsUӡCoNOzQnɡAziH -קKdUק@bɮצbtΤCYϷzxsFAEmacs ]|쥻 -ץH@ӤPW٫OdUӡAYzyıozܬO@ӿ~ܡANiH -ϥΥC - -baùUAziHݨѯ}鸹}lP@ -- q`OHu--:-- -TUTORIAL.zhvΨLF@}lCoOù@Aq`ΨӪ -zbXɮסC{bAzbXɮץsuTUTORIAL.zhvAOz -HCzH Emacs X@ɮ׮ɡAɮתWrN|X{bӦa -C - -MɮתOA@ӫܯSOOAzXoӱzQnɮצW١C -ڭ̻oӫOuq׺ݾŪiF@ӰѼơvC]boӨҤlAoѼƴNO -ɮתW١^zJoӫOA - - C-x C-f @ɮ - -Emacs |nzJɦWCzJɦW|X{bùCbQΨӧ@o -اΦJɡAQ٬pwİϡ] minibuffer ^CziHϥΥ` -Emacs sOӽsoɦWC - -zbJɦWɡ]άO󪺤pwİϿJɡ^AziH C-g oӫO -ӨC - ->> J C-x C-fAMJ C-gCo|pwİϡA - åB]|ϥγoӤpwİϪ C-x C-f OC - ]zSɮסC - -zwgJFoɦWAJ ӵCM C-x C-f ON -|}lB@AåBzҿܪɮסCpwİϦb C-x C-f OɴN -|C - -LF@|AɮתeN|X{bùAMzNiHs襦eCzQ -nzܥä[OsɡAJoӫOG - - C-x C-s xsoɮ - -o|b Emacs rƻsɮפCzĤ@oӰʧ@ɡAEmacs | -Nlɮ׭sRW@ӷsWrAo˥~|CsWrq`|[ -Ju~vlɮתWr᭱C - -xsɡAEmacs |gJɮתWrCXӡCzӸg`aixsAo -ˤlpGtηɡAzN|lӦhu@C - ->> J C-x C-s HxsֳtnzC - o|uWrote ...TUTORIAL.zhvoӰTܦbùUC - -`NGbYǨtΤAJ C-x C-s N|ùᵲAzNݤq Emacs -XCoܧ@~tΤ@Ӻ٬uy{vu\vN C-s Od -IAåBǨ EmacsCnùᵲAJ C-qCM Emacs -ϥΤUݬݹuijMPɶiJ] Spontaneous Entry to -Incremental Search ^voӥDDAHoBzoӡu\vijC - -ziHX@ӤwgsbɮסAM[ݥνs襦Cz]iH@٨S -sbLɮסCoOH Emacs إߤ@ɮתkGoɮסANqs}lA -M}lJroɮפCznDuxsvoɮסAEmacs |u -ߤ@ɮסAçzҴJr\ɮפCqɭԶ}lAzNiHۤv -Obs@ӤwgsbɮפFC - - -* wİϡ] BUFFER ^ +為了使您編輯的文字永久保存，您必須把它放到一個檔案中。不然，當您離開 +Emacs 後，它就會隨之消失。為了把您的文字放在檔案中，您必須在您鍵入這些 +文字前「找（ find ）」檔案。（這也稱之為「拜訪（ visiting ）」檔案） + +找一個檔案表示您可以在 Emacs 中看到檔案的內容。從許多方面來看，它就像 +是您直接編輯那個檔案一樣。然而，直到您「儲存」這個檔案之前，您使用 +Emacs 編輯所做出的改變並不會保存下來。這就是為什麼當您不想要時，您可以 +避免留下修改到一半的檔案在系統中。即使當您儲存了，Emacs 也會把原本的檔 +案以一個不同的名稱保留下來，若您稍後覺得您的改變是一個錯誤的話，就可以 +使用它。 + +在靠近螢幕的下方，您可以看到由破折號開始與結束的一行 -- 通常是以「--:-- +TUTORIAL.zh」或其他類似的東西作為開始。這是螢幕的一部分，通常用來表示 +您正在拜訪的檔案。現在，您正在拜訪的檔案叫做「TUTORIAL.zh」，它是您個 +人的拷貝。當您以 Emacs 找出一個檔案時，那個檔案的名字就會出現在那個地 +方。 + +關於尋找檔案的指令中，有一個很特別的是，您必須說出這個您想要的檔案名稱。 +我們說這個指令「從終端機中讀進了一個參數」。（在這個例子中，這參數就是 +檔案的名稱）當您鍵入這個指令後， + + C-x C-f 找一個檔案 + +Emacs 會要您鍵入檔名。您所鍵入的檔名會出現在螢幕的底行。在被用來作為這 +種形式的輸入時，底行被稱為小緩衝區（ minibuffer ）。您可以使用正常的 +Emacs 編輯指令來編輯這個檔名。 + +當您正在鍵入檔名時（或是任何的小緩衝區輸入時），您可以用 C-g 這個指令 +來取消它。 + +>> 鍵入 C-x C-f，然後鍵入 C-g。這會取消小緩衝區， + 並且也會取消使用這個小緩衝區的 C-x C-f 指令。 + 因此您沒有找任何檔案。 + +當您已經鍵入了這個檔名，請鍵入 來結束它。然後 C-x C-f 指令就 +會開始運作，並且找到您所選擇的檔案。小緩衝區在當 C-x C-f 指令結束時就 +會消失。 + +過了一會兒，檔案的內容就會出現在螢幕，然後您就可以編輯它的內容。當您想 +要您的改變永久保存時，鍵入這個指令： + + C-x C-s 儲存這個檔案 + +這會把在 Emacs 中的文字複製到檔案中。當您第一次做這個動作時，Emacs 會 +將原始的檔案重新命名成一個新的名字，這樣它才不會消失。新的名字通常會加 +入「~」到原始檔案的名字後面。 + +當儲存結束時，Emacs 會把寫入檔案的名字列出來。您應該經常地進行儲存，這 +樣子如果系統當機時，您就不會損失太多工作。 + +>> 鍵入 C-x C-s 以儲存本快速指南的您的拷貝。 + 這會把「Wrote ...TUTORIAL.zh」這個訊息顯示在螢幕的下方。 + +注意：在某些系統中，鍵入 C-x C-s 將會把螢幕凍結，您將看不到從 Emacs 來 +的任何輸出。這表示作業系統一個稱為「流程控制」的「功能」將 C-s 指令攔 +截住，並且不讓它傳到 Emacs。要取消螢幕的凍結，請鍵入 C-q。然後到 Emacs +使用手冊中看看對於「漸進式搜尋的同時進入（ Spontaneous Entry to +Incremental Search ）」這個主題，以取得處理這個「功能」的建議。 + +您可以找出一個已經存在的檔案，然後觀看它或編輯它。您也可以找一個還沒有 +存在過的檔案。這是以 Emacs 建立一個檔案的方法：找這個檔案，就從零開始， +然後開始插入文字到這個檔案中。當您要求「儲存」這個檔案，Emacs 會真的建 +立一個檔案，並把您所插入的文字擺到檔案中。從那時候開始，您就可以當自己 +是在編輯一個已經存在的檔案了。 + + +* 緩衝區（ BUFFER ） -------------------- -pGzH C-x C-fuvĤGɮסAĤ@ɮפMsb Emacs Cn -^AziH C-x C-f A䥦@C̦覡AziHb Emacs }Ҥ -סC - ->> HJ C-x C-f foo 覡إߤ@ӦWufoovɮסC - MᴡJ@ǤrAs襦AMAH C-x C-s xsufoovC - ̫AJ C-x C-f TUTORIAL.zh ^쥻ֳtnC - -Emacs xsCɮתrb@Ӻ٬uwİϡ] buffer ^v󤤡C@ -ɮ׷|b Emacs إߤ@ӽwİϡCQnݥثesbz Emacs u@ -wİϦCAJ - - C-x C-b CXwİ - ->> {bNդ@U C-x C-b - -ݬݨC@ӽwİϬOpRWA]iPɾ֦@ӡuxs䤺eɮסv -W١Czb@ Emacs Ҩ쪺uvrOYӽwİϪ@C - ->> J C-x 1 H}wĦC - -zƭӽwİϮɡAbɭԨ䤤u@ӬOuثe@ΪvCӨӴNO -zbs誺wİϡCpGzQnst@ӽwİϡAzuv쥦C -pGzQnsYɮתwİϡAziH C-x C-f AX -ɮסCOӤ²檺覡Gϥ C-x b FboӫOAzJw -İϪW١C - ->> J C-x b foo H^tɮסufoovrwİϡC - MؤJ C-x b TUTORIAL H^쥻ֳtnC - -NjpӻAwİϪWٻPɮתW٬OۦP]hFɦW -^CMӨä`OpCzH C-x C-b һs@XwİϦC`O| -ܵzC@ӽwİϪW١C - -zb@ Emacs 椤Ҩ쪺uvr`OYӽwİϪ@C@ -ǽwİϨèSsɮסC|ҨӻARWu*Buffer List*vwİϨ -SɮסCO]tzH C-x C-b Oһs@XӪwİϦCw -ϡCRWu*Messages*vwİϤ]SsɮסFbz Emacs -@~q]tX{b檺TC - ->> J C-x b *Messages* ӬݬݰTwİϡC - MJ C-x b TUTORIAL ^쥻ֳtnC - -pGzɮפrFקAMt@ɮסAoӰʧ@ä|xsĤ@ -ɮסCק老¦sb Emacs A]NObɮתwİϤCĤG -ɮתإߩνsä|vTĤ@ɮתwİϡCoˤlD`ΡAo -ӱΤ]Fzݭnu@ӤKkvxsĤ@ɮתwİϡCuO -xsĤ@ɮ״NH C-x C-f wİϡA~H C-x C-s NxsA` -OHQL{C]ڭ̦ - - C-x s xs@ǽwİ - -C-x s |߰ݱzzwXק٨SxsC@ӽwİϡC|ݱzA -C@ӳo˪wİϡAO_nxsH - ->> J@rAMJ C-x sC - ӷ|ݱzO_nxsW TUTORIAL.zh wİϡC - JyyzH^nxsC - - -* XRO] EXTENDING THE COMMAND SET ^ +如果您以 C-x C-f「找」第二個檔案，第一個檔案仍然存在 Emacs 內。要切換 +回它，您可以 C-x C-f 再找它一次。依此方式，您可以在 Emacs 內開啟不少檔 +案。 + +>> 以鍵入 C-x C-f foo 的方式建立一個名為「foo」的檔案。 + 然後插入一些文字，編輯它，然後再以 C-x C-s 儲存「foo」。 + 最後，鍵入 C-x C-f TUTORIAL.zh 回到本快速指南。 + +Emacs 儲存每個檔案的文字在一個稱為「緩衝區（ buffer ）」的物件中。找一 +個檔案會在 Emacs 內部建立一個緩衝區。想要看目前存在您的 Emacs 的工作中 +緩衝區列表，鍵入 + + C-x C-b 列出緩衝區 + +>> 現在就試一下 C-x C-b + +看看每一個緩衝區是如何命名的，它也可能同時擁有一個「儲存其內容的檔案」 +的名稱。您在一個 Emacs 窗格所見到的「任何」文字都是某個緩衝區的一部份。 + +>> 鍵入 C-x 1 以離開緩衝列表 + +當您有數個緩衝區時，在任何時候其中只有一個是「目前作用的」。而那個就是 +您在編輯的緩衝區。如果您想要編輯另一個緩衝區，那麼您必須「切換」到它。 +如果您想要切換到連接到某個檔案的緩衝區，您可以用 C-x C-f 再次拜訪那個 +檔案。但是有個比較簡單的方式：使用 C-x b ；在這個指令中，您必須鍵入緩 +衝區的名稱。 + +>> 鍵入 C-x b foo 以回到含有檔案「foo」的文字的緩衝區。 + 然後建入 C-x b TUTORIAL 以回到本快速指南。 + +就大部份的情況來說，緩衝區的名稱與檔案的名稱是相同的（除去了檔名中的目 +錄部份）。然而並不總是如此。您以 C-x C-b 所製作出的緩衝區列表總是會顯 +示給您每一個緩衝區的名稱。 + +您在一個 Emacs 窗格中所見到的「任何」文字總是某個緩衝區的一部份。有一 +些緩衝區並沒有連接到檔案。舉例來說，命名為「*Buffer List*」的緩衝區並 +沒有任何檔案。它是包含有您以 C-x C-b 指令所製作出來的緩衝區列表的緩衝 +區。命名為「*Messages*」的緩衝區也沒有連接到任何檔案；它在您的 Emacs +作業階段中包含出現在底行的訊息。 + +>> 鍵入 C-x b *Messages* 來看看訊息的緩衝區。 + 然後鍵入 C-x b TUTORIAL 回到本快速指南。 + +如果您對檔案中的文字做了修改，然後找另一檔案，這個動作並不會儲存第一個 +檔案。它的修改仍舊存在 Emacs 中，也就是在那個檔案的緩衝區中。對於第二 +個檔案的建立或編輯並不會影響到第一個檔案的緩衝區。這樣子非常有用，但這 +個情形也表明了您需要「一個方便的方法」來儲存第一個檔案的緩衝區。只是為 +儲存第一個檔案就必須以 C-x C-f 切換緩衝區，才能以 C-x C-s 將它儲存，總 +是個讓人討厭的過程。因此我們有 + + C-x s 儲存一些緩衝區 + +C-x s 會詢問您關於您已做出修改但還沒儲存的每一個緩衝區。它會問您，對於 +每一個這樣的緩衝區，是否要儲存？ + +>> 插入一行文字，然後鍵入 C-x s。 + 它應該會問您是否要儲存名為 TUTORIAL.zh 的緩衝區。 + 鍵入『y』以回答要儲存。 + + +* 擴充指令集（ EXTENDING THE COMMAND SET ） ------------------------------------------- -ѩ Emacs ֦ӦhOAYKϥΤWҦ CONTROL M META rA]S -k\WCEmacs H X]XRyeXtendz^OӸѨMoӰDCXRO -ثG - - C-x rXRC᭱ۤ@ӦrC - M-x W٪OXRC᭱ۤ@ӪW١C - -٦@ǫOq`ӻOܦΪAOzwgǨ쪺O֨ϥΡCzwg -ݹL䤤ӡGɮ׫O C-x C-f hMAH C-x C-s hxsCL -Ҥlh Emacs qO -- oӫOO C-x C-cC]n߱z| -hwgXܡAC-x C-c b Emacs e|xsC@ܰʪ -ת|C^ - -C-z O *Ȯ* } Emacs O -- ]zyiH^P˪ Emacs qC - -bYǤ\@ΪtΤA C-z |uȰ] suspends ^vEmacsA]N -OA|^ shell | Emacs Cḇ`Ϊ shell AziH -ΡyfgzΡy%emacszثO_ EmacsC - -bSѼȰ\઺tΤAC-z |b Emacs Uإߤ@ subshell H -z|L{AåBby^ EmacsAèSu} EmacsC -boӨҤlAshell OyexitzOqsubshell ^ Emacs q`覡C - -ϥ C-x C-c ɾOznnXɡC]D`AXΨ}QLl -Bz{AHγ\hPε{ұҰʪ EmacsCMӦb@몺pUAp -GznXA̦nO Emacs ȰӤO}C - -\h C-x OCo̬O@zwgǹLCG - - C-x C-f ɮסC - C-x C-s xsɮסC - C-x C-b CXwİϡC - C-x C-c } EmacsC - C-x 1 F@ӥ~ARhLҦC - C-x u ʧ@C - -HXRөRWOq`Oӱ`ϥΪOAάOubSwҦU~|ϥ -OC@ӨҤlONrOA|aN@ӦrHt@ӨӨNC -zJ M-x ɡAEmacs |bùݸ߰ݱzAMz]JoӫO -W١CboӨҤlOyreplace-stringzunJyrepl szAM -Emacs N|ɻoӦW١CH ӵoӫOW١C - -NrOݭnӰѼ -- QNrHΥΨӨNrCzH -Newline rӵC@ӰѼơC - ->> Nв쥻檺UťաAMJ - M-x repl schangedalteredC - - iFتAUOd@C - Notice how this line has changed: you've replaced... j - -Ъ`No@OܪGbЪ_lmAzwgN c-h-a-n-g-e-d -oӦr -- ޥb̥X{ -- HualteredvoӦrӨNFC - - -* ۰ʦsɡ] AUTO SAVE ^ +由於 Emacs 擁有太多指令，即便使用上所有的 CONTROL 和 META 字元，也沒辦 +法完全擺上。Emacs 以 X（擴充『eXtend』）指令來解決這個問題。擴充指令有 +兩種型式： + + C-x 字元擴充。後面跟著一個字元。 + M-x 有名稱的指令擴充。後面跟著一個長的名稱。 + +還有一些指令通常來說是很有用的，但是比您已經學到的指令較少使用。您已經 +看過其中兩個：檔案指令中的 C-x C-f 去尋找，以及 C-x C-s 去儲存。其他的 +例子則有結束 Emacs 階段的指令 -- 這個指令是 C-x C-c。（不要擔心您會失 +去已經做出的改變，C-x C-c 在它殺掉 Emacs 之前會提供儲存每一個變動的檔 +案的機會。） + +C-z 是 *暫時* 離開 Emacs 的指令 -- 因此您稍後可以回到同樣的 Emacs 階段。 + +在某些允許它的作用的系統中， C-z 會「暫停住（ suspends ）」Emacs，也就 +是說，它會回到 shell 但不會把 Emacs 毀掉。在最常用的 shell 中，您可以 +用『fg』或『%emacs』兩種指令恢復 Emacs。 + +在沒有提供暫停功能的系統中，C-z 會在 Emacs 底下建立一個 subshell 以讓 +您有機會執行其他的程式，並且在稍後回到 Emacs，它並沒有真的離開 Emacs。 +在這個例子中，shell 指令『exit』是從subshell 回到 Emacs 的通常方式。 + +使用 C-x C-c 的時機是當您打算要登出時。它也非常適合用來離開被其他郵件 +處理程式，以及許多不同的應用程式所啟動的 Emacs。然而在一般的狀況下，如 +果您不打算登出，最好是把 Emacs 暫停而不是離開它。 + +有許多 C-x 的指令。這裡是一份您已經學過的列表： + + C-x C-f 找檔案。 + C-x C-s 儲存檔案。 + C-x C-b 列出緩衝區。 + C-x C-c 離開 Emacs。 + C-x 1 除了一個外，刪去其他所有的窗格。 + C-x u 取消動作。 + +以擴充來命名的指令通常是不太常使用的指令，或是只在特定的模式下才會使用 +的指令。一個例子是取代字串指令，它會全域地將一個字串以另一個來取代。當 +您鍵入 M-x 時，Emacs 會在螢幕的底端詢問您，然後您也應該鍵入這個指令的 +名稱。在這個例子中是『replace-string』只要鍵入『repl s』，然後 +Emacs 將會補齊這個名稱。以 來結束這個指令名稱。 + +取代字串指令需要兩個參數 -- 被取代的字串以及用來取代它的字串。您必須以 +Newline 字元來結束每一個參數。 + +>> 將游標移到本行的下兩行空白，然後鍵入 + M-x repl schangedaltered。 + + 【為了說明的目的，於下保留一行原文。 + Notice how this line has changed: you've replaced... 】 + +請注意這一行是怎麼改變的：在游標的起始位置之後，您已經將 c-h-a-n-g-e-d +這個字 -- 不管它在哪裡出現 -- 以「altered」這個字來取代了。 + + +* 自動存檔（ AUTO SAVE ） ------------------------- -zb@ɮפFקAO٨SNxs_ӡApGzq -A̱Ni򥢡CFקKoرεoͦbzWAEmacs |waN -zbs誺ɮ׼gJu۰xsvɮפC۰xsɮצbɦWe|U -@ # ŸF|ҨӻApGzɮצWuhello.cvA򥦪۰xs -תɦWNOu#hello.c#vCzH`覡xsɮ׮ɡAEmacs N|⥦ -۰xsɧRC - -pGAziHgѥ`aMɮסA]Ozbs誺ɮצӤO۰x -sɡ^MJ M-x recover file Ӧ^_z۰xsɡCnD -T{ɡAJ yes H~æ^_۰xsơC - - -* ^ϡ] ECHO AREA ^ ------------------------ - -pG Emacs zܺCaJhrOA|Nܦb󵡮UA -٬u^ϡvϰ쵹zѾ\C^Ϧb檺̫@C - - -* A] MODE LINE ^ ------------------------ - -b^ϪWO٬uAv@CAܥX@ǸTApG +當您在一個檔案中做了修改，但是還沒有將它們儲存起來，那麼如果您的電腦當 +機，它們將有可能遺失。為了避免這種情形發生在您的身上，Emacs 會定期地將 +您正在編輯的檔案寫入「自動儲存」檔案中。自動儲存檔案在檔名的前後會各有 +一個 # 符號；舉例來說，如果您的檔案名為「hello.c」，那麼它的自動儲存檔 +案的檔名就是「#hello.c#」。當您以平常的方式儲存檔案時，Emacs 就會把它 +的自動儲存檔刪除。 + +如果當機，您可以經由正常地尋找檔案，（指的是您在編輯的檔案而不是自動儲 +存檔）然後鍵入 M-x recover file 來回復您的自動儲存檔。當它要求 +確認時，鍵入 yes 以繼續並回復自動儲存的資料。 + + +* 回應區（ ECHO AREA ） +----------------------- + +如果 Emacs 見到您很慢地鍵入多字元指令，它會將它們顯示在位於窗格下方， +稱為「回應區」的區域給您參閱。回應區位在窗格的最後一行。 + + +* 狀態行（ MODE LINE ） +----------------------- + +位在回應區的正上面是稱為「狀態行」的一行。狀態行顯示出一些資訊，如： --:** TUTORIAL.zh (Fundamental)--L670--58%---------------- -洣Ѥ@uEmacs AvHΡuzbs誺rvθTC - -zwgDɦWNqOF -- NOz䪺ɮסC-NN%-- Xثezb -rɤmFNOG NN ʤ񪺤rb檺WCpGɮ -ݴNb椤A򥦴N| --Top-- ӤO --00%--CpGɮת -Nb椤A򥦬O --Bot--CpGzbݪrɫܤpAb -椤NHݨeA򪬺AN| --All--C - -L MƦrHt@ؤ覡ӪܥXmG̵XFثeҦbơ] Line ^C - -baePܱzwgoǤrFܡCbzXxs@ɮ -AA檺ӳ|SPAu}鸹C - -A椤pA̭AOΨӧiDzbϥΤsҦCw] -ҦO FundamentalA]NOz{bϥΪCOuDҦv@ӨҤlC - -Emacs \hPDҦC̤@ǬOΨӽs褣PyHΡΤ -PrAO Lisp ҦB Text ҦCb󪺮ɶu@ӥD -iH@ΡAåBW`iHbA椤QANb{b -uFundamentalvmC - -C@ӥDҦϱo@ǫO欰{oӤ@ˡC|ҨӻAb@ӵ{ -@ǫOΨӻs@XѡAӥѩC@ص{y@ӵӪo -AۤPQkA]C@ӥDҦHP覡ӴJѡCC -@ӥDҦO@өOW١AϱoziHΨӤܨӼҦC|ҨӻA -M-x fundamental-mode NO Fundamental Ҧ@ӫOC - -pGzQnsHyrɮ -- O{bo@ӡAzӨϥ Text -ҦC - ->> J M-x text modeC - -nߡAS@ӱzwgǹL Emacs OA|QܦD`P -ΦCOziHo{ M-f M M-b {bJ]'^r@C -eAb Fundamental ҦAM-f M M-b NJrjŸC - -DҦq`|WzӨҤl@ˡAX@Ǻ륩ܡGjObC@ -ӥDҦuP˪ơvAO̥H@IIP覡Ӥu@CiA|Ө -lAWҶ}YAH{yѨӻCPˤ@ӴJѪʧ@A] -zϥΪ{yDҦPӤPCYzϥ C yAEmacs J -y/* 󤤶Ѱ϶ */zFYzϥΪO Fortran yAEmacs J -yc Hr c ѦzFYzϥΪO Basic yAEmacs hJy' -JH᪺ѤrzCs边uʦpAbSnFPyB -تΥ~[A]pSƪs边CuDjPAspvbo̤]OߪCj - -nsz{bҳBDҦAJ C-h mC - ->> ϥ C-u C-v @μƦANaaùWC ->> J C-h mAݬ Text ҦP Fundamental ҦO̤PC ->> J C-x 1 NqùC - -DҦҥH٬uDn] major ^v]O]̤]Ҧ] minor -mode ^CnҦäODҦLܡAӥuOnCC@Ӧ -ҦiHQҥΩΰAMҦLҦLAåB]MzDҦ -LCҥHziHϥΦҦAΤ@ӡAΥƶqҦզXC - -@ӥs Auto Fill ҦҦD`ΡASOObsHyr -ɡCoӼҦҥήɡA Emacs bzJråBϤ@ӼeɡA|N@ -AbrPr۰ʦaj}C - -ziH M-x auto fill mode ӱN Auto Fill ҦҥΡCoӼҦ -ҥήɡAziHϥ M-x auto fill mode ӱNCoӼҦ -ήɡAhoӫO|NҰʡAӷoӼҦҥήɡAoӫO|NC -̻oӫOΨӡu] toggle ^vҦC - ->> {bJ M-x auto fill modeCM@AaJr - u asdf vAzݨ쥦Czb̤\WťաA - ] Auto Fill ubťճB_C - -ɳq`Q]w 70 ӦrAOziH C-x f OӧܥCzӥH -@ӼƦrѼƪ覡ӵwzҧƱ檺ɳ]wC - ->> J C-x f êW޼ 20GyC-u 2 0 C-x fzC - MJ@ǤrAݬ Emacs H 20 ӦrA - bP椧i fill ʧ@CMAΤ@ C-x f Nɳ]^ 70C - -pGzb@ӬqXܡAAuto Fill Ҧä|zsi fill -ʧ@] re-fill ^Cn re-fill oӬqAJ M-q (META-q)AӴХ -Bb䤤C - ->> ʴШe@qAMJ M-qC - - -* jM] SEARCHING ^ +本行提供一些關於「Emacs 的狀態」以及「您正在編輯的文字」的有用資訊。 + +您已經知道檔名的意義是什麼了 -- 就是您找的檔案。-NN%-- 指出目前您在文 +字檔中的位置；它的意思是說：有 NN 百分比的文字位在窗格的上面。如果檔案 +的頂端就位在窗格中，那麼它就會顯示 --Top-- 而不是 --00%--。如果檔案的 +底部就位在窗格中，那麼它是顯示 --Bot--。如果您正在看的文字檔很小，在窗 +格中就足以看到全部的內容，那麼狀態行就會顯示 --All--。 + +L 和數字以另一種方式來表示出位置：它們給出了目前所在的行數（ Line ）。 + +在靠近前面的星號表示您已經對這些文字做了改變。在您剛拜訪或儲存一個檔案 +之後，狀態行的那個部分會沒有星號，只有破折號。 + +狀態行中位於小括弧裡面的部分，是用來告訴您正在使用什麼編輯模式。預設的 +模式是 Fundamental，也就是您現在使用的。它是「主模式」的一個例子。 + +Emacs 有許多不同的主模式。它們之中有一些是用來編輯不同的語言以及／或不 +同種類的文字，像是 Lisp 模式、 Text 模式等等。在任何的時間只有一個主模 +式可以作用，並且它的名稱總可以在狀態行中被找到，就在現在的 +「Fundamental」中的位置。 + +每一個主模式都使得一些指令的行為表現得不太一樣。舉例來說，在一個程式中 +有一些指令用來製作出註解，而由於每一種程式語言對於一個註解應該長得像什 +麼，都有著不同的想法，因此每一個主模式都必須以不同的方式來插入註解。每 +一個主模式是一個延伸指令的名稱，使得您可以用來切換至那個模式。舉例來說， +M-x fundamental-mode 就是切換到 Fundamental 模式的一個指令。 + +如果您想要編輯人類語言的文字檔案 -- 像是現在的這一個，您應該使用 Text +模式。 + +>> 鍵入 M-x text mode。 + +不要擔心，沒有任何一個您已經學過的 Emacs 指令，會被改變成任何非常不同 +的形式。但是您可以發現到 M-f 和 M-b 現在把撇號（'）視為字的一部分。先 +前，在 Fundamental 模式中，M-f 和 M-b 將撇號視為字的分隔符號。 + +主模式通常會像上述那個例子一樣，做出一些精巧的改變：大部分的指令在每一 +個主模式中「做同樣的事」，但是它們以一點點不同的方式來工作。【再舉個例 +子，接續上面所開的頭，以程式語言的註解來說。同樣一個插入註解的動作，因 +為您使用的程式語言／主模式的不同而不同。若您使用 C 語言，Emacs 插入 +『/* 介於中間的為註解區塊 */』；若您使用的是 Fortran 語言，Emacs 插入 +『c 以字元 c 為首的為註解行』；若您使用的是 Basic 語言，Emacs 則插入『' +撇號以後的為註解文字』。編輯器的彈性如此，實在沒有必要為了不同的語言、 +目的或外觀，設計特殊化的編輯器。「求大同，存小異」在這裡也是成立的。】 + +要瀏覽您現在所處的主模式的文件，鍵入 C-h m。 + +>> 使用 C-u C-v 一或數次，將本行帶到靠近螢幕的上方。 +>> 鍵入 C-h m，看看 Text 模式與 Fundamental 模式是哪裡不同。 +>> 鍵入 C-x 1 將文件從螢幕移除掉。 + +主模式之所以稱為「主要（ major ）」的原因是因為它們也有次模式（ minor +mode ）。次要的模式並不是主模式的其他選擇，而只是次要的更改。每一個次 +模式可以被它本身啟用或停止，和所有其他的次模式無關，並且也和您的主模式 +無關。所以您可以不使用次模式，或一個，或任何數量的次模式的組合。 + +有一個叫做 Auto Fill 模式的次模式非常有用，特別是在編輯人類語言的文字 +時。當這個模式啟用時， Emacs 在當您插入文字並且使一行太寬時，會將那一 +行，在字與字之間自動地分隔開。 + +您可以 M-x auto fill mode 來將 Auto Fill 模式啟用。當這個模式 +啟用時，您可以使用 M-x auto fill mode 來將它取消。當這個模式不 +用時，則這個指令會將它啟動，而當這個模式啟用時，這個指令會將它關閉。我 +們說這個指令用來「切換（ toggle ）」模式。 + +>> 現在鍵入 M-x auto fill mode。然後一再地插入字串 + 「 asdf 」，直到您看到它分成兩行。您必須在它們之間擺上空白， + 因為 Auto Fill 只在空白處斷行。 + +邊界通常被設定為 70 個字元，但是您可以用 C-x f 指令來改變它。您應該以 +一個數字參數的方式來給定您所希望的邊界設定。 + +>> 鍵入 C-x f 並附上引數 20：『C-u 2 0 C-x f』。 + 然後鍵入一些文字，看看 Emacs 以 20 個字元， + 在行與行之間進行 fill 動作。然後再用一次 C-x f 將邊界設回 70。 + +如果您在一個段落的中間做出改變，Auto Fill 模式並不會為您重新進行 fill +的動作（ re-fill ）。要 re-fill 這個段落，鍵入 M-q (META-q)，而游標必 +須處在其中。 + +>> 移動游標到前一段中，然後鍵入 M-q。 + + +* 搜尋（ SEARCHING ） --------------------- -Emacs iHjMr]riHO@ss򪺦rΦr^iNӻArM -r򥻤WNqۦPFBҫyrzAO^夤SQťչj}r -XCjAeΩjMiHCjM@ӦrO@شвʫOA|N -вʨrX{U@ӦaC - -Emacs jMOPjs边jMOPabAOui -] incremental ^vCoܷjMoͦbzJQnjMrC - -n}ljMOOGC-s ejMAC-r jMC@UI{bn -աC - -zJ C-s ɡA|o{즳@ӦruI-searchvX{b^Ϥ@ܡC -iDz Emacs {bB٬uijMvAAݱzJzQn -jMrC |@ӷjMC - ->> {bJ C-s }l@ӷjMCC@IA@J@ӦrA - JycursorzoӦrACJ@ӦrɡAyL@UA - `NݬݴеoͤFơC{bzwgjMLucursorvoӦrFC ->> AJ C-s ӷjMucursorvU@ӥX{mC ->> {bJ |AݬݴЬOp󲾰ʪC ->> J jMC - -zSݨoͤFHb@ӺijMAEmacs յۭnzJr -ꪺU@ӥX{mCnʨЩҦbU@ӥX{mAunAJ C-s -@CpGèSo˪X{msbAEmacs |ͤ@nAçiDzثejM -uѡvCt~ C-g ]iHΨӵjMC - -`NGbYǨtΤAJ C-s N|ùᵲAzNݤq Emacs Ӫ -XCoܧ@~tΤ@Ӻ٬uy{vu\vN C-s OdIA -åBǨ EmacsCnùᵲAJ C-qCM Emacs ϥ -UݬݹuijMPɶiJ] Spontaneous Entry to -Incremental Search ^voӥDDAHoBzoӡu\vijC - -pGzb@ӺijMAåBJ AziHo{bjMr -̫@ӦrQFAåBjM|^oӷjM̫@ӦaC|Ҩ -A]zwgJFyczAΨӴMucvĤ@X{C{bpGzJ -yuzAз|ʨucuvĤ@X{mC{bJ Ao|N -uuvqjMrꤤAåBз|^ucvĤ@X{mC - -pGzb@ӷjMAåBJ@ CONTROL META rܡA] -@Ǩҥ~ -- jMӨSOrAO C-s M C-r ^AjM|QC - -C-s |}l@ӷjMA|MjMrbثeЦmuvAX{ -mCpGzQnberjMAJ C-r @NCFjMV -Ϥ~Aڭ̩һ C-s ҦƱAP˦aiHΨ C-r WC - - -* h] MULTIPLE WINDOWS ^ +Emacs 可以搜尋字串（字串可以是一群連續的字元或字）【就中文來說，字元和 +字基本上意義相同；此處所指的『字』，是英文中沒有被空白隔開的字元集 +合。】，往前或往後搜尋都可以。搜尋一個字串是一種游標移動指令，它會將游 +標移動到字串出現的下一個地方。 + +Emacs 搜尋指令與大部分編輯器的搜尋指令不同的地方在於，它是「漸進的 +（ incremental ）」。這表示搜尋發生在您鍵入想要搜尋的文字串後。 + +要開始搜尋的指令是：C-s 往前搜尋，C-r 往後搜尋。但先等一下！現在先不要 +試。 + +當您鍵入 C-s 時，會發現到有一個字串「I-search」出現在回應區中作為提示。 +它告訴您 Emacs 現在正處於稱為「漸進式搜尋」的狀態中，等待您鍵入您想要 +搜尋的字串。 會結束一個搜尋。 + +>> 現在鍵入 C-s 開始一個搜尋。慢一點，一次鍵入一個字元， + 鍵入『cursor』這個字，每鍵入一個字元時，稍微停一下， + 注意看看游標發生了什麼事。現在您已曾經搜尋過「cursor」這個字了。 +>> 再次鍵入 C-s 來搜尋「cursor」的下一個出現位置。 +>> 現在鍵入 四次，看看游標是如何移動的。 +>> 鍵入 結束搜尋。 + +您有沒有看到發生了什麼？在一個漸進式搜尋中，Emacs 試著要走到您鍵入的字 +串的下一個出現位置。要移動到游標所在的下一個出現位置，只要再鍵入 C-s +一次。如果並沒有這樣的出現位置存在，Emacs 會嗶一聲，並告訴您目前的搜尋 +「失敗」。另外 C-g 也可以用來結束搜尋。 + +注意：在某些系統中，鍵入 C-s 將會把螢幕凍結，您將看不到從 Emacs 來的任 +何輸出。這表示作業系統一個稱為「流程控制」的「功能」將 C-s 指令攔截住， +並且不讓它傳到 Emacs。要取消螢幕的凍結，請鍵入 C-q。然後到 Emacs 使用 +手冊中看看對於「漸進式搜尋的同時進入（ Spontaneous Entry to +Incremental Search ）」這個主題，以取得處理這個「功能」的建議。 + +如果您在一個漸進式搜尋的中間，並且鍵入 ，您可以發現在搜尋字串 +中的最後一個字元被消除了，並且搜尋會回到這個搜尋的最後一個地方。舉例來 +說，假設您已經鍵入了『c』，用來尋找「c」的第一次出現。現在如果您鍵入 +『u』，游標會移動到「cu」的第一次出現位置。現在鍵入 ，這會將 +「u」從搜尋字串中消除，並且游標會移回到「c」的第一次出現位置。 + +如果您在一個搜尋的中間，並且鍵入一個 CONTROL 或 META 字元的話，（但有 +一些例外 -- 對搜尋而言特別的字元，像是 C-s 和 C-r ），搜尋會被結束。 + +C-s 會開始一個搜尋，它會尋找搜尋字串在目前游標位置「之後」，的任何出現 +位置。如果您想要在先前文字中搜尋，鍵入 C-r 作為替代。除了搜尋的方向相 +反之外，我們所說的有關 C-s 的所有事情，同樣地可以應用到 C-r 上。 + + +* 多重窗格（ MULTIPLE WINDOWS ） -------------------------------- -Emacs \hn\઺䤤@OAziHbùPɮiܶWL@ӵC - ->> ʴШo@åBJ C-u 0 C-lC - ->> {bJ C-x 2A|NùӵC - oӵ泣ܵ۳oӧֳtnCЫhdbW誺C - ->> J C-M-v HʤU誺C - ]pGzèS@ӯu META AhJ ESC C-v iC^ - ->> J C-x o]yozOLyotherzN^A - NвʨU誺C - ->> bU誺椤Aϥ C-v M M-v ӱʥC - ~bW誺椤\ŪoǫޡC - ->> A@J C-x o Nв^W誺C - з|^쥦bW赡椤A쥻ҦbmC - -ziHϥ C-x o b椧CC@ӵ榳ۤvЦmA -Ou@ӵ|uܥXСCҦq`sOu|Ψ쨺ӴЩ -bCڭ̺ٳoӬuQܪvC - -O C-M-v bz@ӵ椤srAèϥΨL@ѦҤήɡA -OD`ΪCziHNФ@Obzbs誺椤AåH C-M-v -ObL`ǦaeiCiҤu@SOAXHoؤ覡ӶiAp GNU -ĶpաG@ӭl^ɮסFA䥦½ĶnɮסAsoӡuQ -vAH C-M-v OWҤqKKCj - -C-M-v O CONTROL-META r@ӨҤlCpGz@ӯu META AziH -Pɫ CONTROL M META AJ v J C-M-vCCONTROL META u֥ -QvèSvTA]o䳣OΨӭ׹zJrC - -pGzèS@ӯu META AziHϥ ESC ӧ@NAoˤlǴN -YFGzJ ESC AJ CONTROL-vACONTROL-ESC v ä|@ -ΡCoO] ESC O@Ө㦳@ΪrAӤO@ӭ׹C - ->> ]bW赡^J C-x 1 HhU赡C - -]pGzwgbݪJ C-x 1AN|WæCNo -OQuuOd@ӵ -- ڥbs誺oӡCv^ - -zݭnbӤP椤ܬۦPwİϡCpGzϥ C-x C-f b@ -椤ɮסAt@ӵä]ӧܡCziHbWߪ@ӵ椤e -ۤvf@ɮסC - -o̦t~@Ӥ覡iHΨӡAϥΨӵܨӤPFG - ->> J C-x 4 C-fA᭱۱z䤤@ɮתW١C - H @CݬݫwɮץX{bU誺C - Ф]]쨺̡C - ->> J C-x o H^W誺AMH C-x 1 RU赡C - - -* js趥h] RECURSIVE EDITING LEVELS ^ +Emacs 許多好功能的其中之一是，您可以在螢幕中同時展示超過一個窗格。 + +>> 移動游標到這一行並且鍵入 C-u 0 C-l。 + +>> 現在鍵入 C-x 2，它會將螢幕平分成兩個窗格。 + 這兩個窗格都顯示著這個快速指南。游標則停留在上方的窗格。 + +>> 鍵入 C-M-v 以捲動下方的窗格。 + （如果您並沒有一個真的 META 鍵，則鍵入 ESC C-v 亦可。） + +>> 鍵入 C-x o（『o』指的是其他『other』的意思）， + 將游標移動到下方的窗格。 + +>> 在下方的窗格中，使用 C-v 和 M-v 來捲動它。 + 繼續維持在上方的窗格中閱讀這些指引。 + +>> 再一次鍵入 C-x o 將游標移回到上方的窗格。 + 游標會回到它在上方窗格中，原本所在的位置。 + +您可以持續使用 C-x o 在窗格之間切換。每一個窗格有它自己的游標位置，但 +是只有一個窗格會真的顯示出游標。所有通常的編輯指令只會應用到那個游標所 +在的窗格。我們稱這個為「被選擇的窗格」。 + +指令 C-M-v 在當您於一個窗格中編輯文字，並使用其他的窗格作為參考之用時， +是非常有用的。您可以將游標一直保持在您正在編輯的窗格中，並以 C-M-v 指 +令在其他的窗格循序地前進。【驗證工作特別適合以這種方式來進行，如 GNU +中譯小組：找一個原始英文檔案；再找它翻譯好的中文檔案，編輯這個「被選擇 +的窗格」，以 C-M-v 指令跟上驗證中的段落……。】 + +C-M-v 是 CONTROL-META 字元的一個例子。如果您有一個真的 META 鍵，您可以 +同時按住 CONTROL 和 META 再鍵入 v 來鍵入 C-M-v。CONTROL 或 META 「誰先 +被按住」並沒有影響，因為這兩個鍵都是用來修飾您所鍵入的字元。 + +如果您並沒有一個真的 META 鍵，您可以使用 ESC 來作為替代，這樣子順序就 +有關係了：您必須鍵入 ESC ，跟著鍵入 CONTROL-v，CONTROL-ESC v 並不會作 +用。這是因為 ESC 是一個具有本身作用的字元，而不是一個修飾鍵。 + +>> （在上方窗格）鍵入 C-x 1 以除去下方窗格。 + +（如果您已經在底端的窗格鍵入 C-x 1，那麼將會把上面的窗格隱藏住。將這個 +指令想像成「只保留一個窗格 -- 我正在編輯的這個。」） + +您不需要在兩個不同的窗格中顯示相同的緩衝區。如果您使用 C-x C-f 在一個 +窗格中找檔案，另一個窗格並不因而改變。您可以在獨立的任一個窗格中找〔它 +自己的〕一個檔案。 + +這裡有另外一個方式可以用來，使用兩個窗格顯示兩個不同的東西： + +>> 鍵入 C-x 4 C-f，後面跟著您的其中一個檔案的名稱。 + 以 作為結束。看看指定的檔案出現在下方的窗格。 + 游標也跑到那裡。 + +>> 鍵入 C-x o 以回到上方的窗格，然後以 C-x 1 刪除掉下方窗格。 + + +* 遞迴編輯階層（ RECURSIVE EDITING LEVELS ） -------------------------------------------- -ɭԱz|iJҿתujs趥hvCOѦbA檺AҫA -åB]tHpAӫҦW١C|ҨӻAzi|ݨ -[(Fundamental)]AӤO (Fundamental)C - -n}js趥hAJ ESC ESC ESCCoOӥ\઺u}vOCz -]iHϥΥӰhhlAåB}pwİϡC - ->> J M-x HiJpwİϡFMJ ESC ESC ESC }C - -zLkϥ C-g }js趥hCoO] C-g OΨӨOHΡu -vjs趥hu޼ơ] arguments ^vGC - - -* ohU] GETTING MORE HELP ^ +有時候您會進入所謂的「遞迴編輯階層」。它是由位在狀態行的方括弧所指明， +並且包含住以小括弧來指明的模式名稱。舉例來說，您可能會看到 +[(Fundamental)]，而不是 (Fundamental)。 + +要離開遞迴編輯階層，請鍵入 ESC ESC ESC。這是個全功能的「離開」指令。您 +也可以使用它來除去多餘的窗格，並且離開小緩衝區。 + +>> 鍵入 M-x 以進入小緩衝區；然後鍵入 ESC ESC ESC 離開。 + +您無法使用 C-g 來離開遞迴編輯階層。這是因為 C-g 是用來取消指令以及「位 +於」遞迴編輯階層中的「引數（ arguments ）」之故。 + + +* 取得更多的幫助（ GETTING MORE HELP ） --------------------------------------- -bֳtnAڭ̸յ۶ȴѭnTziH}lϥ EmacsCb -Emacs ӦhioTAQnbo̥Oi઺CMӡAz]\ -|QnDzߧh Emacs TA]\hLΪ\CEmacs -ѤFu\Ū Emacs OvOCoǡuhelpvOH CONTROL-h o -r@}YA٧@uHelp rvC - -nϥ Help \AJ C-h rAMAJ@ӻzһݭnUr -CpGzuDnݤAJyC-h ?zA Emacs N|iD -zѪUCpGzwgJ C-hAo{zäݭnUAJ -C-g ӨNOFC - -]ǺN C-h oӦrNqܤFCL̯uӧ⥦]Ҧ -Ϊ̥AΪkAҥHz{bNFӲzѨөtκ޲z̤FCbP -ɡApG C-h èSb檺ܥUTAյJ F1 A -άO M-x help C^ - -̰򥻪 HELP \O C-h cCJ C-hAr cAHΤ@өΤ@rFM -Emacs |ܤ@ӫD`²uoӫOC - ->> J C-h c C-pC - -Tӷ|OoˡG +在本快速指南中，我們試著僅提供剛剛好的資訊讓您可以開始使用 Emacs。在 +Emacs 中有太多可取得的資訊，想要在這裡全部解釋是不可能的。然而，您也許 +會想要學習更多 Emacs 相關的資訊，因為它有許多其他有用的功能。Emacs 提 +供了「閱讀有關 Emacs 指令」的指令。這些「help」指令都以 CONTROL-h 這個 +字元作為開頭，稱作為「Help 字元」。 + +要使用 Help 功能，鍵入 C-h 字元，然後再鍵入一個說明您所需要的幫助的字 +元。如果您真的不知道要問什麼，那麼請鍵入『C-h ?』，此時 Emacs 將會告訴 +您它能夠提供的幫助。如果您已經鍵入 C-h，但發現您並不需要任何幫助，鍵入 +C-g 來取消掉它就是了。 + +（有些網站將 C-h 這個字元的意義改變了。他們真的不應該把它設為對所有使 +用者全部都適用的方法，所以您現在就有了個理由來抱怨系統管理者了。在此同 +時，如果 C-h 並沒有在窗格的底部顯示任何有關幫助的訊息，試著鍵入 F1 鍵， +或是 M-x help 。） + +最基本的 HELP 功能是 C-h c。鍵入 C-h，字元 c，以及一個或一串字元；然後 +Emacs 會顯示一個非常簡短的有關這個指令的解釋。 + +>> 鍵入 C-h c C-p。 + +訊息應該會像是這樣： C-p runs the command previous-line -oiDFzuƪW١vCƦW٥DnOΨӦۭqHXR EmacsCO -ƦW٬OѡuΨӫXoObǤvӳQwA̦]]iH@ -D`²u -- zwgǹLOC - -hrOO C-x C-s M ]pGzS META EDIT ALT ^v -]iHb C-h c ᭱X{C - -noh@ӫOTA C-h k ӨNϥ C-h c C - ->> J C-h k C-pC - -o|b@ Emacs ܳoӨƪHΥW١Cz\ŪA -J C-x 1 HoUrCzäݭnW۰CziHǽsA -ѦҨUrɦAJ C-x 1C - -o̦@ǨLΪ C-h ﶵG - - C-h f @ӨơCznJƪW١C - ->> յJ C-h f previous-lineC - o|LX Emacs Ҧu@X C-p oӫOơvT - -C-h v oO|ܥXuziHΨӦۭq Emacs 欰ܼơvC - Emacs nDɡAzݭnJoܼƪW١C - - C-h a Od] Command Apropos ^C - J@rM Emacs |CXҦ - ubW٤trvOC - oǫOiHg META-x ӱҰʡC - @ǫOӨAOd]|CX - uiHۦPOv@өΨӦrCC - ->> J C-h a fileC - -o|bt@ӵܤ@ӡubW٤tyfilez M-x OvC -CzN|ݨ칳O C-x C-f ur-OvCb۹OW١]pG -find-file ^C - ->> J C-M-v WU help CխӴXC - ->> J C-x 1 ӧR help C - - C-h i \ŪuWϥΤU] a.k.a. Info ^C - oӫONzaF٬u*info*vSwİϡAbA - ziH\Ūw˦bztθ̪nM󪺽uWϥΤUC - J m emacs H\Ū Emacs ϥΤUC - pGzbeϥιL Info tΡAJy?zC - Emacs N|aziJ Info Ҧ\઺nC - @FֳtnŪAzӬd\ Emacs Info - ϥΤUAH@DnѦҤC - - -* h\S] MORE FEATURES ^ +這告訴了您「函數的名稱」。函數名稱主要是用來自訂以及擴充 Emacs。但是由 +於函數名稱是由「用來指出這指令在做些什麼」而被選定，它們因此也可以作為 +非常簡短的文件 -- 足夠提醒您已經學過的指令。 + +多字元指令像是 C-x C-s 和 （如果您沒有 META 或 EDIT 或 ALT 鍵）v +也可以在 C-h c 後面出現。 + +要取得更多有關一個指令的資訊，用 C-h k 來取代使用 C-h c 。 + +>> 鍵入 C-h k C-p。 + +這會在一個 Emacs 窗格顯示這個函數的說明文件以及它的名稱。當您閱讀完後， +鍵入 C-x 1 以跳離這些幫助文字。您並不需要馬上跟著做。您可以做些編輯， +當參考到幫助文字時再鍵入 C-x 1。 + +這裡有一些其他有用的 C-h 選項： + + C-h f 解釋一個函數。您要鍵入此函數的名稱。 + +>> 試著鍵入 C-h f previous-line。 + 這會印出 Emacs 所有的有關「實作出 C-p 這個指令的函數」的資訊 + +C-h v 這個類似的指令會顯示出「您可以用來自訂 Emacs 行為的變數」的文件。 +當 Emacs 要求時，您需要鍵入這變數的名稱。 + + C-h a 指令相關查找（ Command Apropos ）。 + 鍵入一個關鍵字然後 Emacs 會列出所有 + 「在其名稱中含有此關鍵字」的全部指令。 + 這些指令全部都可以經由 META-x 來啟動。 + 對於一些指令而言，指令相關查找也會列出 + 「可以執行相同指令」的一個或兩個字元的串列。 + +>> 鍵入 C-h a file。 + +這會在另一個窗格顯示一個「在其名稱中含有『file』的全部 M-x 指令」的列 +表。您將會看到像是 C-x C-f 的「字元-指令」列在其相對應指令名稱（如： +find-file ）的旁邊。 + +>> 鍵入 C-M-v 上下移動 help 窗格。試個幾次。 + +>> 鍵入 C-x 1 來刪除 help 窗格。 + + C-h i 閱讀線上使用手冊（ a.k.a. Info ）。 + 這個指令將您帶到了稱為「*info*」的特殊緩衝區，在那， + 您可以閱讀安裝在您的系統裡的軟體套件的線上使用手冊。 + 鍵入 m emacs 以閱讀 Emacs 使用手冊。 + 如果您在此之前未曾使用過 Info 系統，請鍵入『?』。 + Emacs 將會帶您進入 Info 模式功能的導覽指南。 + 一旦完成了本快速指南的研讀，您應該查閱 Emacs Info + 使用手冊，以作為主要的參考文件。 + + +* 更多功能特色（ MORE FEATURES ） --------------------------------- -ziHgѾ\Ū Emacs ϥΤUq׬O@ѩάOb Info uW -]ϥ Help άOJ F10 h r ^rӾǨhѡCӱz -i|SOw\SOiH`٥rq completion ٦²ɮ׳Bz - dired C - -Completion O@קKnr覡C|ҨӻApGzQn -*Messages* wİϡAziHJ C-x b *M AuniHqzwgJ -rTwA Emacs N|NѤUwİϦWٸɻC Completion Ob Emacs -ΤU Info A٬uCompletionv`IҸC - -Dired ϱziHb@ӥؿCXɮס]ؿhOi諸^BbCB -ʡBXBsRWBRHιɮק@ާ@C Dired Ob Emacs ϥΤU -Info A٬uDiredv`IҸC - -ϥΤU]F\h䥦 Emacs \SC - - -* ס] CONCLUSION ^ +您可以經由閱讀 Emacs 使用手冊〈不論是一本書或是在 Info 中的線上版本 +（使用 Help 選單或是鍵入 F10 h r ）〉來學到更多有關它的知識。有兩個您 +可能會特別喜歡的功能特色是可以節省打字量的 completion 還有簡化檔案處理 +的 dired 。 + +Completion 是一種避免不必要的打字的方式。舉例來說，如果您想要切換 +*Messages* 緩衝區，您可以鍵入 C-x b *M ，只要可以從您已經鍵入的文 +字中確定， Emacs 就會將剩下的緩衝區名稱補齊。 Completion 是在 Emacs 使 +用手冊的 Info 中，稱為「Completion」的節點中所解釋的。 + +Dired 使您可以在一個目錄中列出檔案（次目錄則是可選的）、在列表中到處移 +動、拜訪、重新命名、刪除以及對檔案作操作。 Dired 是在 Emacs 使用手冊的 +Info 中，稱為「Dired」的節點中所解釋的。 + +使用手冊也解釋了許多其它 Emacs 的功能特色。 + + +* 結論（ CONCLUSION ） ---------------------- -OAn} Emacs Шϥ C-x C-c CnȮ} shellAyA^ -EmacsAШϥ C-z C - -ֳtnҦsӳOzѪAҥHpGzo{Fa褣 -MAnuO۩Ǧۤv -- ]V@̩M½Ķ^oIçaI - - -* ½Ķ] TRANSLATION ^ +記住，要完全離開 Emacs 請使用 C-x C-c 。要暫時離開到 shell，稍後再回到 +Emacs，請使用 C-z 。 + +本快速指南對於所有的新手應該都是易於理解的，所以如果您發現了什麼地方不 +清楚，不要只是坐著怪自己 -- （向本文作者和翻譯）發點牢騷吧！ + + +* 翻譯（ TRANSLATION ） ----------------------- -ֳtn½ĶHCpUApGzb\Ū大eAuv Emacs -SAЧiDڭ̱zNH@򪺧i̾ڡC½Ķ]ѤF@ -mGNU Emacs Bznb -http://www.gnu.org/software/chinese/guide/emacs-chinese.zh.html q -ewgz쥻ֳtnrA]бzۦѾ\C - -s边OqϥΪ̳̱`IJ쪺ε{A]Ǫ̷PLxA -N@몺רӻA Emacs OǷ|ϥΪs边AzNiHϥ -K@몺ϥΪ̡AèϹq@u㪺oHRoCpGz@N -iNAбH email CФn`ۡA -ڭwQסFpGzQHlMAЪ email ½ -Ķ CЦb Title 椤]truEmacs TUTORIAL: vC - -pGzO Emacs ѤAGNU Chinese Translators Team (GNU/CTT) - wz[JAڭ̲{bݭn@ -NJ½Ķ Emacs ϥΤUHC - -ֳtnèSĥβߺDWs边ҨϥΪ½ĶNyA@譱]ڷN -qP@몺s边PA奻NPFt@譱]] Emacs ұĥΪı -]pAbƨtΤeNwgsbA]ۦPC`A½ĶHo -˥iHU Emacs ӳ]pǪzѡCpG쪺^ФAjnD -XקAڭ٬OqpyC - -(0) FקKuвʫOv׭zWVcAĥΪNyG - uev] move Forward ^Fuv] move Backware ^ - eάOu^vfF - uWv] Previous line ^FuUv] Next line ^C -(1) b夤AuvO rowAoOĥΤ@몺ߺDΪkC - FקK~ɤŪ̡ASObCbΪkG - ucolumnv½ĶuvAHuav]^A]ĶuvF - urowv½ĶuCvAHuvC]C^C - Ū̫@UuXasvӥiHzѡC - jO]쥻OѪAڭ̻u@rvOSDF - {bjΤOѪAѩߺDϵM]٬@rFC -(2) urvΨ䶰XĶA½ĶұĥΪG - s誺urvGuMJ@ǤrvF - Ψӧ@\઺uvGuoӨƪvF - Sһeu奻vGuڮĤOH^奻ǡvC - YϥuOu@rvAunOΨӧ@ΡA - ½Ķ٬ONuvC -(3) ucutvʧ@b Emacs uvMuRvAtpUG - @s边ucutvGu̪Q cut r\ clipboard F - u] killing ^vGQrAQ[J kill ring F - uR] deleting ^vGQRrANOQRFC - ]b@s边Azu pasteu̪vQ cut rF - Ӧb Emacs AziHuԦ^veQrAPɡA - @kܮeCܩQRA]Ψӧ@uRv\઺OA - үಾhrƶqܤ֡A]]SnԦ^F - pGuQ^_oǤrAundo zʧ@NOFC -(4) uwindowvP½ĶuvMuvA - e̪ܲ{b@뷧tΡApuX vF - ̪ Emacs A½Ķbq٬uvC - Emacs uvYϦbROCܤU]iH`u@A - @򥻯SMȱoڭ̥Ht@ӱMγNyӴyzC -(5) ɮתNyAuv@ɮצb Emacs ا@ΡG - @ӡuäsbvɮסAŪ{u}sɮסvF - @ӡuwgsbvɮסAhOu}ɡvC - Emacs uH@ӡuvʧ@ӸѨMADn]OuڤWv - nu@pCbȭӷ|o{oˤ۵MA - ]Fqu@覡APɾާ@_Ӥ]ּoܡC -(6) bijr½ĶѡC -(7) Ϥ󵲺cƪijDADwgoѨMC -(8) ½Ķ奻ұĥΪ²cλytCpUG +本快速指南的翻譯人員列表如下，如果您在閱讀本文之前，「完全」對 Emacs +沒有概念，請告訴我們您的意見以作為本文後續的改進依據。翻譯也提供了一份 +《GNU Emacs 中文處理說明》在 +http://www.gnu.org/software/chinese/guide/emacs-chinese.zh.html 〈部份 +內容已經整理到本快速指南〉，也請您自行參閱。 + +編輯器是電腦使用者最常接觸到的應用程式，因此不應該讓初學者感到過於困難， +就一般的評論來說， Emacs 是不難學會使用的編輯器，但您的意見可以使它更 +為貼近一般的使用者，並使電腦作為工具的角色得以充分發揮。如果您願意提供 +改進的意見，請寄 email 到 。請不要害羞， +我們歡迎任何有關的討論；如果您不想寄到郵件清單，請直接 email 給本文翻 +譯 。請在 Title 行中包含此字串「Emacs TUTORIAL: 」。 + +如果您是 Emacs 老手，GNU Chinese Translators Team (GNU/CTT) + 歡迎您的加入，我們現在正需要願 +意投入翻譯 Emacs 使用手冊的人員。 + +本快速指南並沒有採用習慣上編輯器所使用的翻譯術語，一方面因為它的實際意 +義與一般的編輯器不同，原文本就不同；另一方面也因為 Emacs 所採用的視覺 +設計概念，早在視窗化系統之前就已經存在，本質也不相同。總之，翻譯以為這 +樣可以幫助對於 Emacs 整個設計哲學的理解。如果收到的回覆中，大部份要求 +提出修改，我們還是從善如流。 + +(0) 為了避免「游標移動指令」論述上的混淆，本文採用的術語為： + 往「前」移（ move Forward ）；往「後」移（ move Backware ） + 〔或是往「回」移〕； + 往「上」移（ Previous line ）；往「下」移（ Next line ）。 +(1) 在本文中，「行」指的是 row，這是採用一般的習慣用法。 + 為了避免誤導中文讀者，特別在此說明。在正式的用法中： + 「column」翻譯為「行」，以「縱」為行（直行），也譯為「欄」； + 「row」翻譯為「列」，以「橫」為列（橫列）。 + 讀者思索一下「合縱連橫」應該可以理解。 + 大約是因為中文原本是直書的，我們說「一行字」是沒問題； + 但現在大部份的情形中文是橫書的，由於習慣使然也稱為一行字了。 +(2) 有關於「文字」及其集合的相關譯文，翻譯所採用的有： + 編輯的「文字」：「然後鍵入一些文字」； + 用來作為說明功能的「文件」：「這個函數的說明文件」； + 特指其所說明的內容的「文本」：「實際效力以英文本為準」。 + 即使只是「一行字」，只要它是用來作為說明之用， + 翻譯還是將它視為「文件」。 +(3) 「cut」的動作在 Emacs 中分為「殺掉」和「刪除」，之間的差異如下： + 一般編輯器中的「cut」：只有最近被 cut 的文字擺到 clipboard 中； + 「殺掉（ killing ）」：被殺掉的文字，全部被加入到 kill ring 中； + 「刪除（ deleting ）」：被刪除的文字，就是被刪除了。 + 因此在一般編輯器中，您只能 paste「最近」被 cut 的文字； + 而在 Emacs 中，您可以「拉回」任何先前被殺掉的文字，同時， + 它的作法很容易。至於被刪除的，因為用來作為「刪除」功能的指令， + 所能移去的文字數量都很少，因此也沒什麼好拉回的； + 如果真的想回復這些文字，undo 您的動作就是了。 +(4) 「window」同時翻譯為「視窗」和「窗格」， + 前者表示現在一般概念中的視窗系統，如「X 視窗」； + 後者表示 Emacs 中的視窗，翻譯在此通稱為「窗格」。 + Emacs 的「窗格」即使在命令列提示下也可以正常工作， + 此一基本特性顯然值得我們以另一個專用術語來描述它。 +(5) 關於檔案的術語，「找」一個檔案在 Emacs 中有兩種作用： + 找一個「並不存在」的檔案，讀者應認知為「開新檔案」； + 找一個「已經存在」的檔案，則是「開啟舊檔」。 + Emacs 只以一個「找」的動作來解決，主要的原因是「實際上」 + 的軟體工作如此。駭客們應該會發現這樣比較自然， + 因為它反應了電腦的工作方式，同時操作起來也較少廢話。 +(6) 在【】中的文字為翻譯的註解。 +(7) 關於使中文文件結構化的議題，問題已經獲得解決。 +(8) 本翻譯文本所採用的簡繁用語差異列表如下： zh cn - - n n - @~ ާ@ - M ] - f - j k - b « - T H - -t~Aڭ̤]QwŪ̥iHק糧ֳtnAXۤvAHۤv -{̬XA覡Ӥ Emacs CpGzXFo˭ӤHƪAåB{ -ѤjaѦҨϥΡAбH Aڭ̷|Nz -}b GNU/CTT ѵϥΪ̤UC - -½ĶGB L -ҡG - - -* ƻs] COPYING ^ + 文件 文檔 + 軟體 軟件 + 作業 操作 + 套件 包 + 視窗 窗口 + 遞迴 遞歸 + 駭客 黑客 + 資訊 信息 + +另外，我們也十分歡迎讀者可以直接修改本快速指南，做出自己的版本，以自己 +認為最為合適的方式來介紹 Emacs 。如果您做出了這樣個人化的版本，並且認 +為足供大家參考使用，請寄給 ，我們會將您 +的版本公開在 GNU/CTT 的網頁中提供給中文使用者下載。 + +翻譯：劉 昭宏 +驗證：馬 雪萍 + + +* 複製（ COPYING ） ------------------- -ֳtnuŧۨ㦳y[v Emacs ֳtnA Stuart Cracraft F -l Emacs Ҽg}lC +本快速指南沿襲自具有悠久歷史的 Emacs 快速指南，由 Stuart Cracraft 為了 +原始的 Emacs 所撰寫的版本開始。 -oӪֳtnM GNU Emacs @˳OvƪAåB\bYDZU -GG +這個版本的快速指南和 GNU Emacs 一樣都是版權化的，並且允許在某些條件下 +散佈其拷貝： Copyright (C) 1985, 1996, 1998, 2001-2013 Free Software Foundation, Inc. @@ -1057,28 +1057,27 @@ and that the distributor grants the recipient permission for further redistribution as permitted by this notice. - 夹\bܧ󤺮eeUZnbΦC餤A - ݫOdvnHγ\inA - G̤]̦pPnҤ\Ai@BG\iC - iqĶ崣Ū̧@ѦҥHUzѡAڮĤOH^奻ǡCj + 本文允許在不變更文件內容的前提下刊登在任何形式的媒體中， + 但需保留版權聲明以及許可聲明， + 散佈者也必須給予接受者如同此聲明所允許的，進一步散佈的許可。 + 【本段譯文提供讀者作為參考以幫助理解，實際效力以英文本為準。】 Permission is granted to distribute modified versions of this document, or of portions of it, under the above conditions, provided also that they carry prominent notices stating who last altered them. - 夹\bPWzۦPUAGק᪺AάO䤤@A - ̤]a۪Aѽֳ̫ʤFnC - iCopyleft vFѨϥΪ̦ۥѥ~A]@l@̡A - HΫӪק@̪WAv] credit ^C - qĶ崣Ū̧@ѦҥHUzѡAڮĤOH^奻ǡCj + 本文允許在與上述相同的條件下，散佈修改後的版本，或是其中的一部份， + 但它們也必須帶有顯著的，說明由誰最後更動了它的聲明。 + 【Copyleft 版權除了提供使用者自由外，也維護原始作者， + 以及後來的修改作者的名譽權（ credit ）。 + 本段譯文提供讀者作為參考以幫助理解，實際效力以英文本為準。】 -ƻs Emacs AO㦳ۦP믫Cо\Ū COPYING o -ɮסAåBT굹zB GNU Emacs CиgѡuϥΡBgBH -ɦۥѳnvUnêDq]֦v^I +複製 Emacs 本身的條件較為複雜，但是具有相同的精神。請閱讀 COPYING 這個 +檔案，並且確實給予您的朋友 GNU Emacs 的拷貝。請經由「使用、撰寫、以及 +分享自由軟體」來幫助消除軟體障礙主義（擁有權）！ ;;; DO NOT PUT THIS ON ZHS OR ZHT FILE... ;;; Local Variables: -;;; coding: chinese-big5 +;;; coding: utf-8 ;;; End: - === modified file 'lisp/language/thai-word.el' --- lisp/language/thai-word.el 2011-01-15 23:16:57 +0000 +++ lisp/language/thai-word.el 2013-03-05 17:13:59 +0000 @@ -80,10663 +80,10663 @@ (let ((table (list 'thai-words))) (dolist (elt ;;; The following is indented as this to minimize this file size. - '("" - "" - "ظѳ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Թ" - "" - "ѭ" - "ѭص" - "ѭ" - "Ҹԡ" - "Թ" - "ԡ" - "ǷԵ" - "Ƿ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ɰ" - "" - "" - "ҹ" - "" - "" - "Թ" - "" - "" - "" - "" - "á" - "áҤ" - "á" - "ç" - "ó" - "ó" - "ó¡Ԩ" - "ó" - "ô" - "ù" - "ú" - "ú" - "" - "" - "" - "" - "êԧ" - "ó" - "óԡ" - "þ" - "" - "" - "" - "ҵ" - "Ҫ" - "Ҫվ" - "Ҹԡ" - "¡" - "§" - "á" - "⪡" - "" - "Ǵ" - "Ǻ" - "" - "" - "͡" - "͡á" - "ͧ" - "ͧ" - "ʹ" - "ͺ" - "" - "" - "Ч" - "Чͧ" - "Ч͹" - "Ш" - "Ш͡" - "Шͧ" - "Шѧ" - "ШѺ" - "ШҴ" - "ШҺ" - "Ш" - "ШԴ" - "ШԺ" - "ШԴ" - "Шء" - "ШغШԺ" - "Ш" - "Ш맡Ш" - "ШШ" - "ШШ" - "Шҧ" - "Ш͹" - "Щ͡" - "ЩѺ੧" - "Щٴ" - "Щ͹" - "Ъ͹" - "ЪѺ" - "Ъ" - "Ъҡ" - "Ъ" - "Ыԡ" - "ЫԺ" - "Ю" - "д" - "дͧ" - "д͹" - "дѧ" - "дҡ" - "дҧҧ" - "дҹ" - "д" - "дԡ" - "д" - "д" - "д׺" - "д" - "д١" - "д" - "дҧ" - "еԡ" - "еԺ" - "е" - "е" - "еء" - "е駡е" - "е" - "еͧ" - "е" - "е" - "еͺ" - "жԹ" - "з" - "з" - "зǧ" - "з" - "з" - "зԧ" - "з׺" - "зا" - "з" - "з" - "з͹" - "з" - "й" - "кǹ" - "к" - "к͡" - "кͧ" - "к" - "к" - "к" - "к" - "кا" - "л" - "лǡ" - "л" - "л͡" - "лͧ" - "мաм" - "мա" - "о" - "о" - "о" - "пѴ´" - "пп" - "" - "ѧ" - "˧ѹ" - "֡" - "͹" - "͡" - "" - "" - "Թ" - "աҴ" - "" - "һ" - "ͺ" - "ѧ" - "ѹ" - "" - "" - "اԧ" - "ع" - "˹" - "˹Һ" - "˹" - "Ժ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͺ" - "ѡ" - "ѡǹ" - "ҡЧʹ" - "" - "ԧ" - "Դԧ" - "º" - "" - "" - "ԧ" - "" - "" - "Դ" - "´" - "͡" - "ͧ" - "" - "" - "൧" - "" - "ͧ" - "" - "Ժ" - "" - "͹" - "ູ" - "´" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "͡" - "¹" - "¹" - "" - "繡" - "" - "紡" - "" - "" - "" - "" - "" - "ᷡ" - "" - "" - "⨹" - "" - "⩡੡" - "ⴡ" - "ⴡഡ" - "ⴧ" - "ⴴ" - "ⶹ" - "" - "ç" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "ѹ" - "Ѻ" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҹ" - "Һ" - "ҿ" - "ҿԡ" - "ҿԡ" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "ԧ" - "Ԫ" - "Ժ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ա" - "ձ" - "մ" - "ո" - "" - "" - "ء" - "ا" - "ا෾" - "س" - "سҸԤس" - "ع" - "غ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ٴ" - "͡" - "͹" - "" - "ҧ" - "" - "" - "" - "" - "ҹ" - "" - "ɮա" - "ɳ" - "" - "Ŵ" - "ź" - "" - "ط" - "ǧ" - "͡" - "ͧ" - "͹" - "" - "ѡ" - "Ѵ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "պ" - "" - "֧" - "׹" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "Ǵ" - "ǹ" - "" - "" - "¨" - "¨" - "ѡ" - "Ѵ" - "ҧ" - "ҧ" - "Ҵ" - "" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "ҹ" - "ѵ" - "" - "һ" - "" - "ԡ" - "ԡ" - "Գ" - "" - "͡" - "ͧ" - "ͫ" - "ʹ" - "ͺ" - "ͻ" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ъ衡Ъ" - "Ыǡ" - "д" - "е" - "еҡ" - "зá" - "зѴѴ" - "зѹѹ" - "з" - "з" - "кѧ" - "к" - "лԴл" - "лǡ¡" - "л" - "л" - "о" - "оԺ" - "оͧ" - "о" - "ѵ" - "觡" - "" - "" - "лѧ" - "ѧ" - "" - "" - "" - "" - "͹" - "" - "¡Ժ" - "" - "˹ا˹ԧ" - "˹ͧ˹" - "ʹ" - "" - "" - "ͧ" - "" - "ءԡ" - "" - "ഡ" - "൧" - "" - "" - "꺡лҺ" - "š" - "¡Ҵ" - "Դ" - "͡" - "§" - "" - "" - "ⵧ൧" - "" - "" - "ç" - "" - "šš" - "š" - "ѡ" - "ѡ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧԹ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧҹ" - "ѧʴ" - "ѧѹ" - "ѧ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѳ" - "Ѵ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ¹" - "ѹ" - "Ѻ" - "ѻ" - "ѻѹ" - "ҷ" - "" - "٪" - "ѹҾѧ" - "ѹѧ" - "ź" - "Żġ" - "Żѧ" - "Żҹ" - "Ż" - "" - "ҳ" - "ҳԵ" - "ҳ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҡ" - "ҧ" - "ҧࡧ" - "ҧࢹ" - "ҫͧ" - "ҭ" - "ҭ" - "Ҵ" - "ҹ" - "ҹ" - "ҹ" - "Һ" - "ҽҡ" - "Ҿ" - "" - "" - "" - "¡" - "Ҿ" - "Ҥ" - "Է" - "Ҿ¾" - "" - "ó" - "ú" - "ࡴ" - "ѳ" - "ѹ" - "ح" - "س" - "ǡ" - "" - "" - "ٹ" - "" - "šԳ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ŧ" - "" - "" - "" - "硫" - "" - "ӡ" - "ӡѴ" - "ӡѺ" - "Ө" - "ӨѴ" - "Ө" - "ӪѺ" - "ӫҺ" - "ӴѴ" - "Ӹ" - "ӹѹ" - "ӹ" - "Ӻѧ" - "ӻ" - "Ӿ" - "Ӿ״" - "жѹ" - "" - "" - "ҹ" - "" - "Һ" - "ѧ" - "" - "˹" - "˹Ѵ" - "" - "Դ" - "Ժ" - "˹" - "ᾧ" - "˧" - "" - "" - "ԡ" - "ԡ" - "Ԩ" - "Ԩ" - "Ԩ" - "Ԩѡɳ" - "Ԩ" - "Ե" - "ԵԤس" - "Եѡ" - "ԵѾ" - "Թ" - "Թ" - "Թ" - "Գ" - "" - "Ź" - "" - "" - "µչ" - "" - "š" - "Ե" - "" - "õ" - "" - "" - "駡" - "駡" - "" - "" - "" - "կԷ" - "մ" - "յ" - "պ" - "" - "" - "" - "" - "֡" - "֡ͧ" - "" - "" - "" - "ء" - "ءѡ" - "ح" - "ح" - "خ" - "دѧ" - "د" - "س" - "ش" - "شѧ" - "ش" - "ع" - "ع" - "ع§" - "غ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ª" - "Χ" - "" - "ŸԴ" - "źص" - "ʵ" - "" - "" - "աب" - "" - "ź" - "Һ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ٳ" - "ٴ" - "ٺ" - "" - "" - "ҡ" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "͡͵ԡ" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "ӡ" - "Թ" - "" - "" - "͡" - "ͺ" - "ͻ" - "ҫ" - "Ҵ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ѵ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͺ" - "Ѵ" - "ѹ" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҹ" - "Һ" - "" - "ɰ" - "ع" - "" - "" - "ǹ" - "" - "Ǵ" - "ͧ" - "" - "ѧ" - "Ѻ" - "" - "Ժ" - "" - "բѹ" - "֧" - "ء" - "ء" - "غ" - "غԺ" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "" - "ѡ" - "ѹ" - "Ѻ" - "" - "Ҵ" - "Һ" - "" - "" - "ԡ" - "Ժ" - "" - "" - "ءԡ" - "ء" - "غ" - "غԺ" - "" - "" - "" - "" - "͹" - "͹" - "" - "" - "ä" - "" - "Ժ" - "" - "آ" - "ѧ" - "Ѻ" - "" - "Ҵ" - "Ժ" - "ء" - "ءѡ" - "ءԡ" - "غ" - "" - "" - "ǧ" - "Ǵ" - "ǹ" - "Ǻ" - "" - "ѡ" - "ѭ" - "Ѵ" - "Ѻ" - "Ѻ" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҹ" - "¢ǹ" - "Դ" - "ҧ" - "" - "͡" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "ͺ" - "ͺس" - "ͺ" - "" - "" - "ѡ" - "ء" - "ԡ" - "ء" - "" - "" - "ѧ" - "ѳʡ" - "ѳ" - "Ѵ" - "ѵҹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹҡ" - "ѹⵡ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "ԧ" - "" - "" - "մ" - "ջظ" - "" - "" - "" - "֧" - "" - "" - "鹩" - "׹" - "" - "" - "ء" - "ش" - "ع" - "عͧ" - "عἹ" - "" - "" - "" - "ٴ" - "" - "" - "" - "ǹ" - "" - "͹" - "" - "" - "ҧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "ҧ" - "Ҿ" - "" - "" - "" - "" - "⾴" - "֡" - "ǧ" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "Ҫ" - "" - "Ҫҵ" - "Ҫվ" - "Ҹ" - "ó" - "" - "" - "" - "Ҩ" - "Ҹԡ" - "ҸԻ" - "ҹѺ" - "ԡ" - "Ե" - "Եʵ" - "" - "" - "" - "Ը" - "Ծ" - "" - "" - "þ" - "" - "" - "" - "ҡ" - "Ҥ" - "á" - "ú" - "êԵ" - "" - "" - "ͧ" - "ŧ" - "" - "ǭ" - "ѡ" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "ͧç" - "ͺ" - "ͺ" - "" - "Ѵ" - "ѹ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "ҭ" - "Ҵ" - "Һ" - "" - "" - "" - "" - "ʵ" - "ʵѧ" - "ʵ" - "ʵ" - "¹" - "պ" - "" - "" - "֡" - "֡" - "ֹ" - "" - "" - "" - "״" - "׹" - "" - "" - "鹤֡" - "" - "ر" - "" - "" - "" - "" - "ٴ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҹ" - "" - "" - "ʶ" - "ʹ" - "" - "͡" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "չ" - "ÿ" - "ÿ" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "ѵ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "ҧŧ" - "Ҵ" - "ҹ" - "" - "" - "Ԥ" - "" - "Թԡ" - "" - "" - "չԤ" - "" - "֧" - "" - "¹" - "" - "ء" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "ͧ" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "ǧ" - "Ǻ" - "" - "ѡ" - "ѹ" - "" - "ҡ" - "ҭ" - "ҹ" - "" - "" - "ԹԹ" - "չ" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "ˡ" - "ˡʵ" - "˺" - "˻ҹ" - "" - "͡" - "ʹ" - "͹" - "͹յ" - "͹ԡ" - "͹ഹ" - "͹" - "͹" - "͹ǹ" - "" - "" - "ҹ" - "ǹʵ" - "ᾤ" - "๹" - "" - "" - "ѻ" - "ԡ" - "" - "ê" - "" - "ʵԡ" - "फ´" - "" - "" - "йͧ" - "й֧" - "й" - "" - "鹤" - "" - "" - "ṹ" - "ѡ" - "Ѥ" - "Ѥҧ" - "Ѥҹ" - "ѳٵ" - "Ѵ" - "ѷ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹç" - "Ѻ" - "Ҿ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҧ" - "ҧ" - "Ҵ" - "Ҷ" - "ҷԡ" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҹ" - "" - "" - "" - "͹" - "͹͹͡䫴" - "͹͡䫴" - "ԡ" - "๵" - "" - "" - "õ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ӹdz" - "ӹѺ" - "ӹ֧" - "ù" - "ú" - "" - "˧" - "" - "ԡ" - "ԧ" - "Դ" - "ѹ" - "" - "" - "յ" - "չ" - "պ" - "" - "" - "" - "" - "" - "֡" - "֡ѡ" - "" - "׹" - "׺" - "" - "" - "ء" - "ء" - "س" - "س" - "سҾ" - "سز" - "سѾ" - "سѵ" - "سҡ" - "سٻ" - "ش" - "شҴ" - "" - "" - "" - "⳻" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ٳ" - "ٹ" - "ٻͧ" - "" - "" - "" - "๨" - "͡" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "ҧ" - "" - "" - "" - "͹" - "" - "" - "ҧ" - "ҧ" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "ҵ" - "ҵ" - "ҵ" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ǧ" - "Ǵ" - "§" - "" - "͡" - "͡᧡" - "ʹ" - "ʹ᧴" - "͹" - "͹˧" - "ͺ" - "" - "" - "" - "" - "ѡ" - "Ѵ" - "ѹ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "" - "" - "պ" - "֡" - "" - "" - "ش" - "ع" - "غ" - "غԺ" - "" - "蹧ҹ" - "" - "" - "" - "Ѵ" - "ǧ" - "ǹ" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "ҹ" - "" - "" - "" - "ǹ" - "" - "" - "ҧ" - "" - "" - "" - "" - "Ź" - "ҧ" - "" - "" - "ç" - "þԸ" - "ʴ" - "" - "" - "" - "١" - "" - "èѴ" - "ô" - "" - "ŧ" - "" - "Ǵ" - "" - "" - "" - "Ҩ" - "ԧ" - "Ե" - "¸" - "ʵ" - "֡" - "" - "ا" - "٭" - "" - "Źʵ" - "Źʵ" - "Ҩ" - "ǡ" - "ǧ" - "ǹ" - "Ǻ" - "ѡ" - "" - "͡" - "ͧ" - "ͧͧ" - "ʹ" - "͹" - "ͺ" - "" - "ᴹ" - "" - "" - "С" - "С" - "" - "" - "" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡþô" - "ѡ" - "ѡҹ" - "ѡô" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѧ" - "ѧͺ" - "ѧ" - "ѧѧ" - "ѧ" - "ѧѴ" - "ѧѹ" - "ѧ" - "ѭ" - "ѳ" - "ѳ" - "Ѵ" - "Ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹä" - "ѹä" - "ѹػҤ" - "ѹ" - "Ѻ" - "Ѻѧ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "ꡨ" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҵçѹԺҵ" - "ҹ" - "Һ" - "Һ" - "Һ" - "" - "" - "" - "" - "" - "к" - "" - "ԡ" - "" - "յ" - "֡" - "" - "" - "" - "" - "ӡѴ" - "ӹ" - "ӹ" - "ӹè" - "ӹè" - "ӹǹ" - "ӹͧ" - "ӹ" - "ӻ" - "ӻ" - "Ӿǡ" - "" - "٭" - "ͧ" - "˹" - "Ǵ" - "" - "ԭ" - "§" - "" - "ṡ" - "ԡ" - "ԧ" - "Ե" - "Ե" - "Եá" - "Եá" - "ԵŴ" - "ԵԷ" - "ԵǪ" - "Եᾷ" - "Թ" - "Թ" - "Թ" - "Թҡ" - "ԹҾ" - "Ժ" - "ԻҶ" - "" - "駨" - "駨͡" - "մ" - "Ź" - "" - "" - "չ" - "չ" - "պ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "֧" - "" - "" - "״" - "" - "ء" - "ش" - "ص" - "ع" - "غ" - "غԺ" - "" - "Ե" - "Ũ" - "Ūվ" - "Ūѹ" - "ŪԹ" - "ŷȹ" - "Ҥ" - "ä" - "ѡҪ" - "" - "Թ" - "" - "ŧó" - "" - "" - "" - "" - "鹨" - "" - "" - "ꡡ" - "" - "ᨧ" - "맨" - "" - "" - "٧" - "ٺ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҧ" - "" - "" - "ǧ" - "" - "͡" - "͡" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "Ө" - "" - "͡" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "è" - "ѵ" - "Ҩ" - "Ҿ" - "" - "" - "ǹ" - "ѧ" - "ҡ" - "" - "ѧ" - "Ѻ" - "" - "ǡ" - "ѧ" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "" - "ѡ" - "ҡ" - "Ҵ" - "" - "" - "" - "" - "ء" - "" - "" - "Ѵ¹" - "ҧ" - "" - "ȡ" - "͡" - "ʹ" - "" - "" - "Щҹ" - "й" - "й" - "͹" - "ѵ" - "ѹ" - "ѹѡɳ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹҹѵ" - "ѹ" - "Ѻ" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "" - "ө" - "Թ" - "Ժ" - "" - "" - "" - "ա" - "մ" - "" - "" - "ء" - "ءԹ" - "ش" - "ع" - "" - "ٴ" - "" - "ͧ" - "" - "" - "ҧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ǹ" - "" - "ѡ" - "Դ" - "" - "" - "" - "" - "ٹ" - "ٹط" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ÿ" - "Ÿ" - "Ź" - "Żзҹ" - "" - "" - "" - "Ǵ" - "ǹ" - "" - "Ե" - "" - "" - "͡" - "͡" - "ͧ" - "͹" - "ͺ" - "ͻ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Чѡ" - "ЧѴ" - "Ч" - "Ч͹" - "Ч" - "е" - "й" - "" - "Ѵ" - "" - "" - "" - "ٴ" - "" - "" - "" - "" - "ŧ" - "⧡" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "Ѫ" - "ѯ" - "Ѵ" - "ѹ" - "ѹе" - "ѹ" - "ѹٵ" - "" - "¾ġ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҭ" - "Ҵ" - "Ҵ" - "ҵ" - "ҵ" - "ҵ" - "ҹ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ӹѭ" - "ӹҭ" - "ӹ" - "" - "ش" - "" - "¹" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "Ԥ" - "ԧ" - "ԧ" - "Դ" - "Թ" - "Ի" - "Ծ" - "" - "ỹ" - "" - "" - "" - "" - "ջТ" - "վ" - "վԵѡ" - "ǻѵ" - "Է" - "ҵ" - "" - "Ե" - "Եѡ" - "Թ" - "" - "" - "" - "״" - "" - "" - "" - "" - "" - "ء" - "ش" - "ع" - "غ" - "" - "" - "" - "ع" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ŷ" - "" - "" - "͡ŵ" - "͡ŵ" - "ǧ" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "ҧ" - "" - "Ӫͧ" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "ҧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ǵ" - "ǹ" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "͹" - "Ϳ" - "Ϳ" - "Ϳ" - "" - "" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "Ѵ" - "ѹ" - "ѹҤ" - "Ѻ" - "Ѿ" - "ſ" - "" - "ҡ" - "ҡ" - "ҧ" - "ҹ" - "Һ" - "Һҹ" - "" - "" - "" - "Ǵ" - "" - "ԡ" - "ԡ" - "ԡ" - "Թ" - "Ժ" - "Ի" - "Կ" - "Ԥ͹" - "" - "" - "" - "ա" - "մ" - "մ" - "չ͹" - "͡" - "" - "" - "" - "" - "" - "֧" - "" - "" - "" - "" - "" - "ء" - "ا" - "ع" - "غ" - "ػ" - "" - "" - "" - "" - "٪" - "ٴҴ" - "ٴҹ" - "ٺ" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "ҹ" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "ҹ" - "һԨ" - "һʶҹ" - "ǹ" - "ѵ" - "ҳ" - "ҵ" - "" - "ҹ" - "ҹ" - "ҹѹ" - "һ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ê" - "ҿ" - "س" - "س" - "" - "ǧ" - "Ǵ" - "" - "͡" - "͡" - "͡" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "ѡ" - "ѡҹ" - "ѡ" - "ѧ" - "Ѫ" - "Ѵ" - "ѵ" - "ѹ" - "Ѻ" - "Ѻ" - "" - "ʡ" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "Ҵ" - "ҵ" - "ҹ" - "Һ" - "Һ" - "" - "" - "" - "ó" - "ô" - "" - "" - "" - "Ѵ" - "" - "Ǵ֧" - "ǹŴ" - "⨹" - "" - "ɴ" - "" - "ç" - "" - "" - "ɳ" - "ԧ" - "Թ" - "ᤧ" - "" - "ԡ" - "ԨԵ" - "ԩѹ" - "Զ" - "Թ" - "Ժ" - "Ѩҹ" - "š" - "Ԫ" - "ʹ" - "ࡵ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ա" - "մ" - "մշ" - "պء" - "մ" - "" - "ʪ" - "䫹" - "" - "֡" - "֡Ӻþ" - "֧" - "֧" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ء" - "ب" - "ش" - "ع" - "غ" - "" - "ç" - "ҧʵ" - "ҧŻ" - "ҧ" - "" - "žԹԨ" - "Ҥ" - "¾ԹԨ" - "Ҿ" - "ɮ" - "ɳ" - "Ե" - "Ե" - "" - "" - "" - "" - "駴" - "" - "" - "١" - "ٴ" - "" - "ǹ" - "͹" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "" - "ǧ" - "ǹ" - "" - "" - "" - "ҹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ŧ" - "" - "Թ" - "Դ" - "" - "Ҥ" - "" - "" - "" - "" - "ç" - "" - "" - "áԷ" - "áʵ" - "á" - "Ǩ" - "ǹ" - "͡" - "ͧ" - "" - "" - "" - "С" - "˧ҹ" - "˹" - "˹ѡ" - "˹" - "ǹ" - "ѧ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "ҡ" - "Һ" - "ѧ" - "" - "" - "" - "" - "⡳" - "֡" - "֧" - "" - "" - "" - "" - "ij" - "š" - "ź" - "ʹ" - "Ѻ" - "Ҵ" - "" - "ǧ" - "Ѵ" - "Ҵ" - "" - "͡" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "ͺ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Сѹ" - "Сش" - "С" - "С" - "С" - "С" - "С" - "С͹" - "Сѧ" - "С" - "СءСѡ" - "Т" - "ТҺ" - "ТԴТǧ" - "Ф" - "Фغ" - "Ф͡" - "й" - "кͧ" - "к" - "кѹ" - "лл" - "оҺ" - "оִ" - "оִо" - "о" - "յҹ" - "֧" - "ا" - "͹" - "ء" - "" - "ѹ" - "" - "¡С" - "§" - "º" - "" - "¹" - "" - "" - "Դ" - "" - "¹" - "" - "ŧ" - "ç" - "ᤧ" - "ầ" - "" - "⡡" - "⡹" - "" - "⢧" - "" - "⾡" - "˧" - "" - "" - "" - "" - "" - "ѡ" - "ѡ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѳ" - "Ѵ" - "ѴԹ" - "ѹ" - "ѹ§" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ᵹ" - "" - "" - "ҡ" - "Ҵ" - "ҹ" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "" - "Żѵ" - "" - "ӹҹ" - "Ӻ" - "Ǩ" - "Ѻ" - "" - "֧" - "˹ѡ" - "˹" - "" - "˹" - "" - "ԡѧ" - "ԧ" - "Գ" - "Դ" - "Ѩҹ" - "š" - "" - "" - "" - "" - "" - "չ" - "պ" - "" - "" - "" - "֡" - "֧" - "ִ" - "" - "页" - "괵" - "״" - "ǹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ءԡ" - "ا" - "ع" - "ع˧ѹ" - "غ" - "á" - "" - "ҡ" - "Ҥ" - "Ѵ" - "" - "" - "" - "駡" - "駵" - "" - "" - "" - "" - "" - "꡵" - "" - "" - "" - "꺻ͧ" - "" - "" - "" - "µ" - "" - "١" - "ٴ" - "ٺ" - "" - "" - "" - "ǹ" - "" - "ͧ" - "" - "" - "ҧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "ͧ" - "͹" - "" - "µ" - "µԴ" - "ҹ" - "͡" - "͡" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ѵ" - "Ѵ" - "" - "" - "֧֧" - "š" - "Ź" - "͡" - "ѹ" - "" - "ҡ" - "" - "ն" - "֧" - "ا" - "ع" - "" - "" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "Ѵ" - "ѹ" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "պ" - "" - "֡" - "֧" - "" - "ا" - "ع" - "" - "" - "١" - "" - "ǧ" - "" - "ͧ" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "ǹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ǹ" - "ǧ" - "" - "" - "á" - "ç" - "ê" - "êҵ" - "þ" - "þ" - "ҹ" - "" - "ؤ" - "û" - "ȹ" - "Ҫ" - "ѡɳ" - "ǧ" - "Ǵç" - "˴" - "Ѿҡ" - "Ѿ" - "ѾԹ" - "" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "ش" - "ɮ" - "" - "ǧ" - "Ǵ" - "ǹ" - "" - "ҷ" - "" - "" - "" - "" - "ոɡ" - "ջ" - "" - "" - "ȹ" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "ͧ" - "ͧҧ" - "ʹ" - "͹" - "͹" - "Ϳ" - "" - "" - "й" - "йҹ" - "й" - "Ѵ" - "ֹ" - "" - "ҹ" - "ǧ" - "ѡ" - "" - "" - "" - "" - "¹" - "ͷҹ" - "" - "" - "ͷ" - "" - "" - "ѡ" - "ѡԭ" - "ѡԳ" - "ѡԳѯ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡԳ" - "ѡԳ" - "ѡԳõ" - "ѡ⳷" - "ѧ൹" - "ѳ" - "ѳҵ" - "ѳʶҹ" - "ѳ" - "Ѵ" - "ѹ" - "ѹᾷ" - "ѹ" - "ѹ" - "Ѻ" - "Ѻԧ" - "Ѿ" - "Ѿ" - "ȹ" - "ȹ" - "ȹ֡" - "ȹ" - "ȹ" - "ȹҨ" - "ȹҾ" - "ȹ" - "ȹٻó" - "ȹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "Ҵ" - "ҷ" - "á" - "ԡ" - "س" - "ҹ" - "" - "" - "ӹ" - "ӹͧ" - "ӹ" - "ӹ" - "" - "" - "º" - "" - "" - "Ԥ" - "Ԧ" - "ԧ" - "԰" - "Դ" - "Ծ¨ѡ" - "Ծ­ҳ" - "Ծ" - "Ծ๵" - "Ծ" - "Ծҡ" - "" - "" - "ǧ" - "Ƿȹ" - "" - "" - "" - "ҹط" - "ີ" - "" - "" - "" - "զҵ" - "" - "͹" - "" - "Թ" - "֡" - "ֹ֡" - "ֺ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ء" - "ء" - "ء" - "ءǷ" - "ء" - "ءá" - "ؤ" - "بԵ" - "ش" - "ع" - "غ" - "ؾ" - "ؾԡ" - "" - "áѹ" - "ê" - "êҵ" - "ù" - "þ" - "ѡ" - "" - "" - "¹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ٵ" - "ٵҹطٵ" - "ٹ" - "ٺ" - "" - "" - "" - "" - "" - "§" - "" - "ǧӹͧ" - "ǧ" - "ǧ" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "ҹ" - "ҧ" - "" - "ǧ" - "ǹ" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ѵ" - "" - "ѵ" - "" - "Ҥ" - "ҳѵ" - "ѡ" - "" - "" - "" - "ó" - "" - "" - "ҵ" - "" - "ʵ" - "" - "и" - "ҷԵ" - "Ҹ" - "ҸԻ" - "Ҹɰҹ" - "ҹҹ" - "آ" - "" - "µ" - "" - "ʹ" - "ԡ" - "Ҹ" - "Ҹ" - "ҸԺ" - "ҸԻ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѭת" - "ѹҤ" - "" - "ҵ" - "ҹ" - "" - "" - "ç" - "ç" - "Դ" - "ີ" - "ش" - "á" - "á" - "áԨ" - "" - "" - "Ǵ" - "Ҥ" - "" - "ٻ" - "" - "" - "Ҫ" - "Թ" - "" - "ҭ" - "ت" - "Ч" - "" - "" - "ѡɳ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ȡ" - "" - "" - "" - "" - "ʡ" - "á" - "ԧ" - "Ǫ" - "ᾷ" - "ĤԵ" - "Ĺҷ" - "" - "Ե" - "ү" - "Թ" - "Ǵ" - "ǹ" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "" - "͡" - "ͧ" - "͵" - "͹" - "ͺ" - "" - "" - "" - "ѡ" - "ѡѵ" - "ѡ֡" - "ѡѵ" - "ѡ¹" - "ѧ" - "Ѵ" - "Ѵ" - "ѵ" - "ѹҡ" - "Ѻ" - "" - "¹" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "Ҥ" - "Ҥ" - "ҤҪ" - "Ҥ" - "ҧ" - "ҧ" - "ҧ" - "ҫ" - "ү" - "Ҵ" - "Ҷ" - "ҷ" - "ҷ" - "ҹ" - "ҹѻ" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "" - "ʡ" - "ҹء" - "" - "" - "¡" - "³" - "" - "" - "ԡ" - "Թ" - "" - "ԡ" - "ԡ" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "ԡ´" - "ԡ" - "ԡ" - "Ԥ" - "Ԥù" - "ԤԵ" - "Ԩ" - "Դ" - "Ե" - "Ե" - "Ե" - "Է" - "Է" - "Էȹ" - "Էҹ" - "Թ" - "Ժҵ" - "Ծ" - "Ծҹ" - "" - "ҹ" - "ҹô" - "Ե" - "" - "" - "" - "÷ء" - "ù" - "" - "" - "Ե" - "ѹ" - "" - "" - "" - "غ" - "ǡԹ" - "Ǥԡ" - "ǫŹ" - "ǵ͹" - "" - "ó" - "ѵ" - "ѵ" - "ҵ" - "" - "" - "" - "" - "Ե" - "" - "" - "ȹ" - "⤵Թ" - "ø" - "ź" - "" - "" - "" - "" - "" - "͹" - "ʹ" - "" - "" - "֡" - "" - "ا" - "ت" - "" - "" - "" - "" - "ٹ" - "" - "" - "" - "º" - "ô" - "" - "ͧ" - "" - "ҹ" - "ͧ" - "" - "" - "˹" - "˹" - "" - "" - "" - "ѹ" - "Թ" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "Թപ" - "Թ" - "" - "" - "" - "Ե" - "Ը" - "" - "ѵ" - "" - "è" - "èó" - "è" - "èǺ" - "è" - "ó" - "óҡ" - "óҤ" - "óҸԡ" - "óҹء" - "óѡʵ" - "óѡ" - "ô" - "÷" - "÷Ѵ" - "÷ء" - "þ" - "þ" - "þԵ" - "þ" - "þ" - "§" - "§" - "ҡ" - "" - "" - "" - "ѷ" - "" - "Դ" - "" - "ŧ" - "" - "蹴" - "" - "" - "ԡ" - "ԡ" - "Ԣ" - "Ԥ" - "ԨҤ" - "Ԩá" - "Ԩԡ" - "Ժ" - "Ժó" - "Ծѵ" - "Ծ" - "ѳ" - "" - "ѡ" - "Ҫ" - "" - "ѷ" - "ط" - "" - "੷" - "൹" - "dz" - "" - "͡" - "ǡ" - "ǧ" - "Ǫ" - "ǹ" - "Ǻ" - "" - "" - "" - "͡" - "ʹ" - "ʹ" - "͹" - "ͺ" - "" - "" - "" - "" - "ٹ" - "" - "ѡ" - "Ѥ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧѺ" - "ѧء" - "ѧ" - "ѧҨ" - "ѧԴ" - "ѧ¹" - "ѧԭ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѭѵ" - "ѳԵ" - "ѳԵ" - "ѳ" - "ѳ" - "ѳ" - "ѳ" - "ѳ" - "ѳС" - "ѳ" - "Ѵ" - "Ѵ" - "Ѵ" - "Ѵ" - "ѵ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ֡" - "ѹкѹѧ" - "ѹ" - "ѹԧ" - "ѹ" - "ѻ" - "Ѿ" - "š" - "ѧ" - "ٹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "Ҵѡ" - "Ҵ" - "ҵ" - "ҵ" - "ҷ" - "ҷ" - "ҷǧ" - "ҷҸ֡" - "ҷء" - "ҹ" - "ҹ" - "ҹ" - "ҹ" - "ҹ" - "ҹ" - "һ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ȡ" - "ࡵ" - "" - "ӹҭ" - "ӺѴ" - "Һ" - "" - "ا" - "" - "" - "" - "˹" - "" - "԰" - "Գҵ" - "Դ" - "Դ" - "Դ" - "Դ" - "Ե" - "Թ" - "" - "´" - "" - "ձ" - "չ" - "պ" - "" - "֡" - "ֹ֡" - "֧" - "" - "" - "" - "ء" - "ءء" - "ءɡ" - "ؤ" - "ؤҡ" - "ؤҸɰҹ" - "ؤԡ" - "ؤԡҾ" - "ح" - "حҹҾ" - "حԹ" - "سԡ" - "س" - "ص" - "ص" - "ص" - "غ" - "ػҵ" - "ؾ" - "ؾ" - "ؾԨ" - "ؾҵ" - "ؾѡԳ" - "ؾԵ" - "ؾ" - "ؾҨ" - "ؾѹ" - "ؿ" - "þ" - "þ" - "þҨ" - "ҳ" - "" - "" - "Է" - "" - "" - "ɡ" - "ɺ" - "ɺ" - "" - "Ҥ" - "˧ѹ" - "˧" - "ç" - "" - "ѹ" - "÷" - "" - "" - "" - "" - "٪" - "٪ѭ" - "ٴ" - "ٵ" - "óҾ" - "ó" - "þ" - "þҨ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ǧ" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "ҧ" - "" - "" - "ǹ" - "ͧ" - "ͧ" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "" - "ó" - "" - "Գ" - "ѡ" - "ԡó" - "ԡ" - "ԡ" - "ԡ" - "Ԥ" - "Ԫǹ" - "ԭ" - "ԭҳ" - "ԷԹ" - "Ժ" - "Ժѵ" - "Ի" - "Իѡ" - "Ծѷ" - "Ծҡ" - "Ҥ" - "ҳ" - "" - "ҡ" - "ط" - "ٻ" - "ѵ" - "ҵ" - "ҷ" - "ʹ" - "ѧó" - "ѹ" - "ѹ" - "Ǹ" - "ʸ" - "" - "" - "" - "ȹ" - "" - "Һ" - "ġ" - "" - "ȹ" - "" - "Ըҹ" - "" - "" - "ҹء" - "" - "ҹ" - "" - "Ѵ" - "" - "" - "" - "á" - "á" - "ç" - "ù" - "ùԺѵ" - "ù" - "ú" - "ûѡ" - "ѵ" - "Ҩ" - "ҳ" - "ɡ" - "" - "Ǵ" - "ǹ" - "ҷ" - "Ե" - "ͧͧ" - "ʹ" - "ͷ" - "" - "" - "С" - "СǴ" - "Сͺ" - "Сѹ" - "СѺ" - "С" - "С" - "С" - "Сȹºѵ" - "СԵ" - "СԴ" - "Ф" - "Ф˧" - "Фͧ" - "Ф" - "Ш" - "ШǺ" - "Шѡ" - "Шѭ" - "Шѹ" - "ШҤ" - "Шҹ" - "Ш" - "Ш" - "Ш" - "Шͻ" - "Ъ" - "Ъ" - "Ъѹ" - "Ъ" - "ЪҪ" - "ЪҸԻѵ" - "ЪҸԻ" - "ЪԺ" - "ЪԴ" - "Ъ" - "г" - "г" - "г" - "гԸҹ" - "гԸ" - "гյ" - "д" - "дǹ" - "д͹" - "дѡԴ" - "дѧ" - "дѺ" - "д" - "дһ" - "д" - "дԴд" - "дԷԹ" - "дɰҹ" - "дɰ" - "дا" - "дب" - "д" - "е" - "ж" - "зǹ" - "зѡ" - "зѧ" - "зѴ" - "зѺ" - "зҹ" - "зԹ" - "з" - "зջ" - "зع" - "з" - "з" - "зǧ" - "иҹ" - "иҹҸԺ" - "й" - "й" - "йջй" - "л" - "л" - "оĵ" - "оĸ" - "оѷ" - "оѹ" - "оҵ" - "о" - "о" - "оԳ" - "оط" - "" - "" - "Ҥ" - "Ҿ" - "" - "" - "ǭ" - "" - "ҳ" - "ҷ" - "آ" - "ط" - "" - "ء" - "ط" - "" - "" - "ͧ" - "" - "ҵ" - "õ" - "õ" - "ѵ" - "ѵԡó" - "ѵʵ" - "ҵ" - "" - "" - "ԧ" - "Ԫ" - "Ե" - "ճ" - "" - "ʹ" - "ʡ" - "ʧ" - "ʺ" - "ʺó" - "ʾ" - "" - "ҷ" - "ҹ" - "ԷԼ" - "ԷҾ" - "Է" - "ٵ" - "" - "Ѵ" - "Ҵ" - "" - "" - "" - "ह" - "ਡ" - "Դ" - "´" - "" - "" - "§" - "" - "ǻд" - "" - "" - "Ҫ" - "" - "ͧ" - "ླ" - "" - "Թ" - "dz" - "" - "ȹ" - "԰" - "ᡡ" - "" - "" - "¤" - "ª" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "Ѫ" - "ѵصѹ" - "ѵغѹ" - "ѹ" - "Ѻ" - "" - "ȹ" - "" - "ҡ" - "ҡ" - "ҡ" - "Ҥ" - "ҧ" - "ҧ" - "Ҩչ" - "Ҫ" - "Ҫ" - "Ҫ" - "ҪԵ" - "ҳ" - "ҳ" - "Ҵ" - "ҹ" - "Һ" - "Һɡ" - "һ" - "" - "" - "" - "" - "ö" - "" - "" - "" - "" - "" - "ɳ" - "ҳ" - "ҷ" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "Ԥ" - "ԨҤ" - "Ԩԡ" - "ԫ" - "ԭ" - "Գ" - "Գ¡" - "Ե" - "Ե" - "Ե" - "Էȹ" - "Էȹ" - "Թ" - "Թ" - "ԹԾҹ" - "Ժ" - "" - "ѷ" - "ҳ" - "ҵ" - "ѵ" - "" - "õ" - "" - "ȹ" - "੷" - "" - "ժ" - "մ" - "մ" - "" - "" - "" - "֡" - "" - "" - "" - "ا" - "ٴ" - "괻Ҵ" - "" - "" - "š" - "" - "" - "Ĩ" - "ɮҧ" - "š" - "ŧ" - "Ŵ" - "ǡ" - "͡" - "ʹ" - "ʹ" - "ͺ" - "" - "" - "ѡ" - "Ѵ" - "" - "" - "Թ" - "" - "ҵ" - "Һ" - "" - "" - "ʹҡ" - "" - "ԧ" - "Դ" - "" - "⾸" - "" - "" - "" - "ա" - "" - "ء" - "١" - "" - "ͧ" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "ǡ¡" - "ǧ" - "Ǵ" - "ó" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "͹" - "ͺ" - "" - "" - "" - "" - "С" - "Сѧ" - "Т" - "з" - "з" - "˧Ѻ" - "" - "" - "ŧ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡҹ" - "ѡԳ" - "ѡԹ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѧ" - "ѧء" - "Ѩѹ" - "Ѩѹ" - "Ѩѹ" - "Ѩѹ" - "Ѩ" - "ѨԵ" - "Ѩغѹ" - "Ѩ" - "Ѩ" - "Ѩ" - "Ѩਡ" - "ѭѤ" - "ѭ" - "ѭ" - "Ѵ" - "ѵҹ" - "ѵ" - "ѷ" - "ѹ" - "Ѻ" - "ѻ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҡ" - "ҡʶҹ" - "ҧ" - "ү" - "Ұ" - "Ұ" - "ҳҵԺҵ" - "Ҵ" - "ҵ" - "ҷѧ" - "ҷͧ" - "ҹ" - "һ" - "" - "" - "Ҫԡ" - "ԩѵ" - "Ԫҵ" - "" - "ࡵ" - "" - "" - "" - "˹ѹ" - "" - "" - "" - "ԡԡ" - "ԧͧ" - "Ԯ" - "Դ" - "Ե" - "Ե" - "Ե" - "Եئҵ" - "Ե" - "Ե" - "Ե" - "" - "Ҩ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ա" - "չ" - "պ" - "" - "Ҩ" - "" - "" - "" - "" - "" - "֡" - "֧" - "" - "" - "" - "׹" - "" - "" - "" - "ء" - "ب" - "ش" - "ضت" - "غ" - "" - "Ե" - "" - "駡" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "٪ºؤ" - "٪ѵ" - "ٴ" - "ٹ" - "" - "" - "" - "dz" - "" - "ǧ" - "ǹ" - "" - "ͧ" - "" - "ҹ" - "" - "" - "ǹ" - "ǹ¹" - "" - "ͧ" - "ͧѹ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "͡" - "Һ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ҵ" - "" - "" - "" - "ا" - "ǡ" - "Ǫ" - "ѧ" - "֡" - "" - "ͺ" - "ͧ" - "ҷ" - "" - "" - "ѡ" - "Ѵ" - "" - "ҭ" - "ҹʧ" - "Ҽ" - "" - "" - "Ե" - "Եѳ" - "ռ" - "֡" - "" - "" - "ا" - "ش" - "ع" - "غ" - "" - "" - "" - "ǹ" - "" - "" - "" - "ҹ" - "" - "͡" - "ͧ" - "ʹ" - "ͺ" - "" - "Ǵ" - "ٹ" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "Ѵ" - "ѹ" - "ѹǹ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "ҳԵ" - "Ҵ" - "" - "" - "ԧ" - "Դ" - "Թ" - "" - "" - "֧" - "" - "" - "׹" - "" - "" - "ش" - "¼" - "١" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "ҹ" - "¼" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "Ѵ" - "ѹ" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "֡" - "״" - "׹" - "" - "٧" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ǵ" - "" - "" - "ҹء" - "ö" - "" - "" - "ҹ" - "" - "" - "" - "Ԫ" - "Ԫ" - "" - "" - "" - "ѡ" - "ѡҹ" - "ѧ" - "ѹ" - "" - "" - "Ҵ" - "" - "" - "Դ" - "" - "" - "¹" - "" - "ѡ" - "ѡԴ" - "Ѥ" - "ѤԹ" - "Ѥ" - "Ѥ" - "ѭ" - "ѵ" - "Ѻ" - "ҡó" - "ҧ" - "Ҹ" - "ҹ" - "Һҷ" - "Һ" - "" - "" - "ا" - "ҵ" - "" - "ʹ" - "" - "õ" - "" - "" - "ä" - "ä" - "ó" - "ó" - "" - "" - "Ǵ" - "ǹ" - "" - "" - "Գ" - "" - "ʹ" - "" - "Ҫѧ" - "ͧ" - "" - "ѡ" - "Ѵ" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "Թ" - "Ժ" - "" - "" - "" - "" - "֧" - "ֹ" - "ֺ" - "״" - "" - "ء" - "ع" - "" - "" - "ٴ" - "ͧ" - "" - "" - "" - "ҧ" - "" - "ͧ" - "" - "ѡ" - "" - "" - "" - "ġɪҵ" - "ġɷ" - "ġҪ" - "ġʵ" - "ġ" - "ġǴ" - "ġ" - "IJ" - "IJ" - "IJҨ" - "IJ" - "ĵ" - "ĵ" - "ĵԡ" - "ĵԡó" - "ĵԹ" - "ķ" - "ķ" - "Ĺ" - "Ĺ" - "Ȩ" - "Ȩԡ¹" - "" - "Ҥ" - "" - "ʺ" - "" - "š" - "Ť" - "ź" - "ǧ" - "ѵ" - "֡" - "ͧ" - "ʹ" - "" - "" - "" - "ѧ" - "ѧҹ" - "Ѵ" - "ѹ" - "Ѻ" - "Ѻ" - "Ѻ֧" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "Ҹԡ" - "ҹ" - "" - "" - "ʵԡ" - "" - "ˡ" - "ԡ" - "" - "" - "" - "ء" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "š" - "" - "" - "ҹ" - "" - "" - "ǡ" - "ǧ" - "ǹ" - "" - "ʡ" - "ظ" - "" - "¸Թ" - "" - "" - "پ" - "ٵ" - "" - "͡" - "ͧ" - "ͷ" - "" - "" - "оԧ" - "ٹ" - "اѧ" - "ǧ" - "ѡǹ" - "Ҿѧ" - "ͧ" - "״" - "§" - "Ҿй" - "Ժ" - "ԺҺ" - "ṧ" - "" - "ѡ" - "ѡ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ״" - "ѧ" - "ѧ͹" - "ѧҺ" - "ѧ" - "Ѫ" - "Ѳ" - "Ѳ" - "Ѵ" - "ѵ" - "ѷ" - "ѷ" - "ѷا" - "ѹ" - "ѹҧ" - "ѹó" - "ѹԾ" - "ѹҡ" - "ѹѵ" - "ѹԵ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "Ѻ" - "" - "ѹ" - "" - "" - "ȴ" - "ʴ" - "ʵ" - "ʶҹ" - "" - "ҡ" - "ҡ" - "ҧ" - "ҳ" - "ҳԪ" - "ҳԪ" - "ҳ" - "ҳչ" - "Ҵ" - "ҵ" - "ҷ" - "ҷ" - "Ҹ" - "Ҹ" - "ҹ" - "ҹ" - "" - "" - "Ѿ" - "" - "ó" - "" - "ҿԹ" - "" - "" - "" - "" - "ʹ" - "ʹ" - "ء" - "" - "˹" - "" - "" - "" - "Ѵ" - "" - "" - "ô" - "" - "" - "" - "ӹѡ" - "ԡ" - "ԡѴ" - "ԡѵ" - "ԡ" - "ԡ" - "Ԧҵ" - "Ԧ" - "ԧ" - "Ԩó" - "Ԩó" - "ԨԵ" - "Ԫ" - "Ԫҹ" - "ԪԵ" - "ԫ" - "Գ" - "ԶվԶѹ" - "Է" - "Էѡ" - "Ըҹ" - "Ը" - "Թ" - "Թͺ" - "Թ" - "Թ" - "ԹԨ" - "ԹԵ" - "Թ" - "Ժѵ" - "Ժ" - "Ծ" - "ԾѡԾǹ" - "ԾѲ" - "Ծҡ" - "Ծҡ" - "Ծҷ" - "ԾԸ" - "ԾԸѳʶҹ" - "ԾԸѳ" - "" - "" - "" - "ҹ" - "آ" - "ʹ" - "ʹ" - "Һ" - "" - "" - "س" - "ظ" - "һ" - "" - "֡" - "֡֡" - "֡" - "" - "ǧ" - "" - "" - "ط" - "ط" - "" - "ɳš" - "ʧ" - "ʴ" - "" - "" - "԰" - "ط" - "٨" - "" - "" - "" - "" - "¡ࡹ" - "¤" - "ø" - "" - "" - "" - "ժԵ" - "ի" - "Դ" - "" - "" - "֧" - "" - "" - "" - "" - "ת" - "״" - "" - "鹷" - "" - "ء" - "ا" - "ز" - "ز" - "ش" - "ط" - "ط" - "ط" - "ط" - "ط" - "ط" - "ظ" - "" - "" - "" - "" - "ٴ" - "ٹ" - "" - "" - "๨" - "" - "ǧ" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "´" - "" - "ù" - "չ" - "͡" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "͹" - "" - "Ŵδ" - "Թ" - "" - "ʫ" - "ʿ" - "࿵" - "ѡ" - "ѧ" - "ѧѹ" - "ѧ" - "Ѵ" - "ѹ" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҷ" - "ҹ" - "" - "" - "ʫʵ" - "ԡ" - "Դ" - "ԹŹ" - "Ժ" - "Ŵ" - "ԻԹ" - "" - "" - "ԡ" - "տ" - "" - "" - "׹" - "" - "" - "" - "ص" - "ص" - "ع" - "غ" - "ؿ" - "" - "" - "" - "" - "" - "١" - "٨" - "ٴ" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "ҧ" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "ѹ" - "õ" - "" - "" - "Ҵ" - "" - "ǵѳ" - "ѧ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѳ" - "ѵҤ" - "ѵ" - "ѷ" - "Ѿ" - "" - "ʴ" - "ʵ" - "Ҥ" - "Ҥ" - "Ҫ" - "ҳ" - "Ҿ" - "Ҿ¹" - "" - "" - "áԨ" - "ô" - "õ" - "" - "" - "ç" - "ǹ" - "" - "" - "ɡ" - "ɳ" - "" - "Ե" - "" - "ʡ" - "ʹ" - "" - "ԡ" - "ԡҨ" - "ԡ" - "ԡع" - "ԡ" - "ԡ" - "ԡس" - "ԧ" - "ԭ" - "Թҡ" - "Թ" - "" - "ت" - "ت" - "" - "Թ" - "" - "" - "ٵ" - "ٵ" - "" - "Ի" - "Ҥ" - "" - "ʵ" - "" - "" - "" - "Ǵ" - "ǹҶ" - "๵" - "" - "" - "Ե" - "" - "" - "" - "" - "Ҥ" - "خ" - "" - "خ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "" - "" - "" - "ªҵ" - "¸" - "ʵ" - "ѹ" - "෾" - "š" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "á" - "ó" - "ó" - "ô" - "ä" - "ä¡" - "ä" - "" - "ҷ" - "" - "Ĥ" - "ĵ" - "" - "ŷԹ" - "" - "" - "ҧ" - "ǹ" - "" - "" - "ˡ" - "ó" - "ó" - "ʾ" - "ѹ" - "ѹ" - "Ȩ" - "" - "Ҫ" - "Ҵ" - "Ҵ" - "ҵ" - "ҹ" - "Ҫ" - "Է" - "" - "ط" - "ԧ" - "ԧ" - "Դ" - "" - "" - "" - "ͧ" - "ͧ´" - "ͭ" - "ʹ" - "͹" - "ͺ" - "" - "" - "ͤ" - "չ" - "" - "" - "" - "" - "Сٴ" - "С͡" - "Сù" - "ТԴ" - "Т" - "Тǧ" - "Ф" - "Ч" - "ЧЧ" - "Ыҧ" - "дѹ" - "ек" - "е" - "е" - "еͧ" - "й" - "лҧ" - "о" - "оѺ" - "оٴ" - "ǧ" - "" - "" - "׹" - "С" - "" - "Ѵ" - "͡ҹ" - "" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "ç" - "" - "ѡ" - "ѡѹ" - "Ѥȡ" - "Ѥ¡" - "Ѧҹ" - "ѧ" - "ѧش" - "ѧ" - "Ѩ" - "Ѩ" - "Ѫ" - "Ѫ" - "Ѫ" - "ѳŻ" - "ѳ" - "Ѵ" - "ѵ" - "ѷ" - "ѷ" - "ѷ" - "Ѹ°ҹ" - "Ѹ" - "Ѹʶ" - "ѹ" - "Ѻ" - "" - "" - "ŵ" - "ԡ" - "" - "" - "ʵ" - "" - "Դ" - "Թ" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҡ" - "Ҧ٪" - "Ҧ" - "ҳ" - "ҳԡ" - "Ҵ" - "ҵ" - "ҵá" - "ҵðҹ" - "ҵ" - "ҵ" - "ҵ" - "ҹ" - "ҹ" - "ҹ" - "ҹԵ" - "ҹ" - "ҹ" - "ҹԷ" - "ҺҾش" - "" - "" - "" - "" - "ä" - "ô" - "ô" - "" - "ҷ" - "" - "ص" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "⹪" - "ͧ" - "" - "Ԥѭ" - "Ԩ" - "Դ" - "Ե" - "Ե" - "Զع¹" - "ѹ" - "ԡ" - "Ժ" - "Ե" - "" - "ҵ" - "Ԥ" - "" - "ʫ" - "" - "" - "" - "" - "" - "մ" - "չ" - "չҤ" - "෹" - "" - "" - "֧" - "ֹ" - "״" - "׹" - "" - "" - "" - "" - "ء" - "ء" - "ء" - "آ" - "ا" - "بԹ" - "ش" - "صԴ" - "طԵ" - "ط" - "عԹ" - "ع" - "غ" - "غԺ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "١" - "ٵ" - "ٹ" - "" - "" - "Ť" - "Űҹ" - "ŹԸ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ʾ" - "з֡" - "" - "" - "ǧ" - "ǹ" - "͵" - "" - "" - "ҹ" - "" - "ǹ" - "" - "" - "ҹ" - "" - "¡" - "¡ͧ" - "§" - "§" - "µ" - "¶ҡ" - "¹" - "¹" - "" - "" - "§" - "" - "ǧ" - "Ǵ" - "ǹ" - "Ǻ" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "ͺ" - "" - "" - "ѡ" - "ѡԹ" - "ѡ" - "ѡ͡" - "ѡԳ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѧ" - "Ѵ" - "Ѵ´" - "ѹ" - "ѹá" - "ѹ" - "ѹ" - "Ѻ" - "׹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҩ" - "Ҵ" - "Ҵ" - "ҵ" - "ҵ" - "ҹ" - "ҹ" - "Һ" - "Һ" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "ԧ" - "Թ" - "Ժ" - "Ի" - "Ի" - "ʵԡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "չ" - "ҿ" - "" - "ʡ" - "ʧ" - "" - "ҹ" - "" - "" - "" - "֡" - "ִ" - "״" - "׹" - "" - "" - "" - "" - "ء" - "ؤ" - "ؤ" - "ا" - "ش" - "ص" - "صԸ" - "ط" - "ط" - "ط" - "ط" - "ط⸻ó" - "غ" - "ؾ" - "ؾ§" - "ؾҪ" - "ؾ" - "ؾ" - "ҵ" - "Ǫ" - "û" - "" - "" - "" - "" - "" - "٧" - "ٹԡ" - "ҵ" - "ԡ" - "" - "ù" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "á" - "ç" - "çѵ" - "ç" - "è" - "èԵ" - "èè" - "èŢ" - "ó" - "óѰ" - "ô" - "ô" - "õ" - "õ" - "ö" - "ö" - "ù" - "ú" - "þ" - "þ" - "" - "" - "" - "" - "ҧ" - "ǡ" - "ǧ" - "Ǵ" - "ǹ" - "ǹ" - "Ǻ" - "" - "" - "" - "" - "ȹ" - "" - "ʹ" - "¹Ƿ" - "ԡ" - "" - "Ե" - "" - "͡" - "ͧ" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "ͺ" - "ͺͺ" - "" - "" - "" - "С" - "Ф" - "Ф" - "Цѧ" - "Ч" - "ЧѺ" - "д" - "дѺ" - "д" - "з" - "з" - "з" - "з֡" - "йҴ" - "йҺ" - "й" - "к" - "к" - "кͺ" - "кѺ" - "кҭ" - "кҴ" - "к" - "к" - "к" - "к" - "к" - "" - "Ѻ" - "" - "Ժ" - "" - "ԡ" - "͡" - "֡" - "ѧ" - "ҧ" - "ҧ" - "" - "" - "" - "๹" - "йҴ" - "´" - "Դ" - "§" - "¹" - "º" - "" - "" - "" - "Դ" - "" - "" - "" - "ṧ" - "ǧ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѧ" - "ѧԵ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "Ѩ" - "Ѫ" - "Ѫɡ" - "Ѫɡ" - "Ѫ" - "ѭǹ" - "Ѱ" - "Ѱ" - "Ѱ" - "Ѱʹʵ" - "Ѱ" - "Ѱ" - "ѰˡԨ" - "Ѱʵ" - "Ѱ" - "Ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵѧ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵԹ" - "ѵ" - "Ѷ" - "ѹ" - "ѹ" - "Ѻ" - "Ѻͧ" - "" - "" - "" - "ѵ" - "ҹ" - "" - "ɮҡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҡ" - "Ҥ" - "Ҥ" - "ҤԹ" - "Ҥ" - "ҧ" - "ҧҧ" - "ҧ" - "Ҫ" - "Ҫ" - "Ҫԡ" - "ҪѳԵʶҹ" - "Ҫ" - "Ҫǧ" - "Ҫç" - "Ҫ" - "Ҫ" - "Ҫѹ" - "Ҫ" - "ҪҸҪ" - "Ҫɡ" - "ҪǴ" - "ҪԹԡ" - "ҪԹ" - "ҪԹٻ" - "Ҫٻ" - "Ҫٻ" - "ҭ" - "Ҵ" - "ҵ" - "ҵ" - "ҵ" - "ҹ" - "Һ" - "Ҿ" - "" - "˧" - "" - "ѭ" - "" - "ҸԺ" - "õ" - "" - "¡" - "§ҹ" - "" - "" - "" - "ɮ" - "ɮ" - "" - "હ" - "⪺" - "ҷ" - "" - "Ӥҭ" - "Өǹ" - "Ӿѹ" - "Ӿ֧" - "й" - "֡" - "" - "" - "ԡ" - "Դմǧ" - "Թ" - "Ժ" - "Ժ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ըʷ" - "մ" - "յ" - "պ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "֧" - "" - "" - "" - "" - "ء" - "ء" - "ءҵ" - "ء" - "ءǴ" - "ء" - "اѧ" - "ب" - "ب" - "ش" - "ص" - "ط" - "ط" - "ع" - "عç" - "غ" - "" - "ɯ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ٴ" - "ٻ" - "" - "" - "" - "絵" - "" - "" - "ѡ" - "" - "" - "" - "ǧ" - "ǹ" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "ġ" - "Ī" - "Ī" - "ij" - "Ĵ" - "Ĵ" - "ĵ" - "ķ" - "ķ" - "ķ" - "" - "" - "" - "ŧ" - "Ŵ" - "Ŵ" - "Ŵ" - "Ź" - "ź" - "ž" - "" - "Ź" - "ү" - "Ե" - "ǡ" - "ǧ" - "Ǵ" - "ǹ" - "ǹ" - "" - "" - "͡" - "͡Է" - "ͧ" - "ͧͧ" - "ͧԨٴ" - "ʹ" - "͵" - "͹" - "͹͹" - "ͺ" - "" - "" - "" - "" - "Ф" - "еԨٴ" - "еԹ" - "кѴ" - "" - "ع" - "" - "" - "" - "Ҵ" - "ҹ" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "Դ" - "´" - "ŧ" - "ԧ" - "´" - "ǧ" - "" - "´" - "ǡ" - "" - "" - "" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡɳ" - "ѡ" - "Ѥ" - "Ѥ" - "Ѥ" - "ѧ" - "ѧ" - "Ѫ" - "Ѫ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѭ" - "Ѵ" - "Ѵ" - "ѷ" - "ѷ" - "ѹ" - "Ѻ" - "Ѿ" - "" - "" - "蹷" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "ҭ" - "Ҵ" - "ҹ" - "Һ" - "һ" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ź" - "" - "" - "ǡ" - "ѳ" - "" - "ʹ" - "" - "Ӵǹ" - "ӴѺ" - "Ӻҡ" - "Ӿǹ" - "Ӿͧ" - "Ӿѧ" - "آѹ" - "ͧ" - "" - "¡" - "" - "" - "ԡ" - "§" - "⾧" - "" - "" - "ԡ乵" - "ԢԷ" - "ԢԵ" - "ԧ" - "ԧ" - "ԧ" - "Դ" - "Ե" - "Ե" - "Ե" - "ԹԹ" - "Ժ" - "Ի" - "Ի" - "Իʵԡ" - "Ի" - "Կ" - "Ե" - "" - "ʧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "鹨" - "" - "" - "ա" - "չء" - "պ" - "" - "" - "" - "" - "֡" - "֧" - "״" - "׺" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ء" - "ا" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "١" - "١" - "١ȡ" - "ٺ" - "" - "͡ࡵ" - "" - "" - "ǧ" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ǧ" - "ǹ" - "" - "" - "" - "ҧ" - "ҵ" - "ҹ" - "" - "ǡ" - "ǡ" - "ǧ" - "ǧ" - "ǧ" - "ǧ" - "ǧȡ" - "ǧ" - "ǧ" - "Ǩ" - "Ǩ" - "Ǩ" - "Ǫ" - "Ǫ" - "Ǫظ" - "dzѵ" - "dzѹ" - "dz" - "dzԪ" - "dzԪ" - "dzԪ" - "dzԪ" - "dzԾ" - "Ǵ" - "ǵ" - "Ƿ" - "Ƿѭص" - "Ǹء" - "Ǹ" - "ǹ" - "ǹ" - "ǹ" - "ǹҹ" - "ǹԴ" - "ǹԾ" - "" - "ç" - "ó" - "" - "ä" - "ä" - "ê" - "ê" - "ó" - "ó" - "ó" - "óĵ" - "óء" - "óص" - "óŻ" - "ó" - "ó֡" - "ø" - "ø" - "" - "" - "" - "ѭ" - "ҧ" - "" - "" - "س" - "ѭ" - "" - "ˡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ѹš" - "ѹ" - "" - "" - "" - "ظ" - "ع" - "" - "" - "" - "" - "͡" - "͡ǡ" - "ʹ" - "͹" - "ù" - "ʵշ" - "" - "" - "" - "" - "ѡ" - "ѡ" - "Ѥ" - "Ѥ" - "Ѥ" - "Ѥչ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧǧ" - "Ѩ" - "Ѫ" - "Ѫ" - "Ѫ" - "ѪԹ" - "Ѫ" - "ѯѡ" - "ѯ" - "ѯʧ" - "Ѳ" - "Ѳ" - "Ѳ" - "Ѳ" - "Ѳ" - "ѳ" - "ѳ" - "ѳ" - "Ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹѵ" - "ѹظ" - "ѹ" - "Ѻ" - "ѻ" - "ԡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ʴ" - "" - "ҹ" - "ʷ" - "" - "ҡ" - "ҡѹ" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҩ" - "Ҩ" - "ҳԪ" - "ҳԪ" - "ҳ" - "Ҵ" - "ҵ" - "ҵ" - "ҷ" - "ҷ" - "ҷ¡" - "ҷ" - "ҷԵ" - "ҷԹ" - "ҷ" - "ҹ" - "ҹ" - "ҹԹ" - "Һ" - "һ" - "һԵ" - "һ" - "" - "" - "" - "·" - "" - "" - "" - "" - "" - "س" - "س" - "" - "" - "" - "ʹ" - "ʹ" - "ʾ" - "" - "Թ" - "" - "ԡ" - "ԡĵ" - "ԡĵó" - "ԡĵ" - "ԡ" - "ԡԵ" - "ԡѻ" - "ԡ" - "Ԥ" - "ԧ" - "ԧ͹" - "Ԩص" - "Ԩó" - "Ԩ" - "Ԩѡ" - "Ԩѡɳ" - "Ԩ" - "Ԩ" - "Ԩóҳ" - "Ԩó" - "Ԩ" - "ԨԡԨ" - "ԨԵ" - "ԨԵ" - "ԨԹ" - "Ԩس" - "Ԩó" - "Ԫ" - "Ԫ" - "ԪŴ" - "Ԫ" - "Ԫ" - "Ԫ" - "Ԫҹ" - "ԪԵ" - "ԭѵ" - "ԭҳ" - "ԭ" - "Ա" - "Դ" - "Դ" - "Ե" - "Ե" - "ԵԹ" - "Զ" - "Է°ҹ" - "Է" - "Է" - "Է" - "Էص" - "Է" - "Էó" - "ԷŹ" - "ԷԵ" - "Է" - "Է" - "Ը" - "Ը" - "Ը" - "Ըҹ" - "Ը" - "Ըٻ" - "Թѹ" - "Թ" - "Թҷ" - "Թ" - "ԹԨ" - "ԹԨ" - "ԹԵ" - "ԹԺҵ" - "ԹԻҵԡ" - "Թ" - "Թ" - "Ժѵ" - "Ժҡ" - "Ժ" - "Ժ" - "Ժ" - "Ժ" - "Ի" - "Ի" - "ԻС" - "Իе" - "Իһ" - "Ի" - "ԻԵ" - "Իһ" - "Ի" - "Ի" - "Իѡ" - "Իʡ" - "Իʹ" - "Ի¤" - "Ծҡ" - "ԾԸȹ" - "ǵѳ" - "ѧ" - "Ѫ" - "ѵ" - "" - "Ǵ" - "ѵ" - "ص" - "ص" - "õ" - "" - "ø" - "" - "Ѫ" - "ѵ" - "ѵ" - "Ҿ" - "" - "ظ" - "ˡ" - "" - "ѹ" - "Ҵ" - "һ" - "ѳ" - "" - "" - "Թ" - "" - "ó" - "" - "ѯ" - "Ѳҡ" - "Ѳ" - "ҷ" - "" - "" - "" - "Ԩ" - "Ե" - "Ը" - "ص" - "ǡ" - "ǡ" - "" - "Ң" - "Ң" - "ҧ" - "" - "ɰ" - "ط" - "ط" - "ɳ" - "ɸ" - "ѡ" - "" - "ҳ" - "ѵ" - "ʡ" - "ê" - "ĵ" - "ء" - "Ѫ" - "ѭ" - "" - "Ң٪" - "Ң" - "ѭ" - "" - "ˡԨ" - "԰" - "ا" - "ط" - "ط" - "ٵ" - "ˤ" - "˧" - "" - "" - "" - "ԧ" - "ԧ" - "ѧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ⱥ" - "๵" - "¹" - "ù" - "Ż" - "ǡ" - "" - "ɳ" - "ʷ" - "" - "⹷" - "" - "¤" - "è" - "è" - "ò" - "ø" - "ø" - "Ũ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ը" - "ժ" - "ի" - "ճ" - "á" - "ê" - "ú" - "ʵ" - "ѹ" - "" - "" - "ذ" - "ز" - "ز" - "ش" - "غ" - "" - "" - "" - "" - "ٴҴ" - "ٸ" - "ٺ" - "" - "" - "๨" - "⹷ҹ" - "" - "á" - "ô" - "ͧ" - "͹" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "ҧ" - "" - "ȡ" - "ȵ" - "ȵ" - "Ⱦ" - "" - "ѷ" - "" - "" - "ķ" - "" - "ħ" - "" - "" - "͡" - "ѡ" - "ѡԹ" - "ѡ" - "ѡҾ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡҪ" - "ѵ" - "Ѿ" - "¡" - "ʵ" - "ᾷ" - "" - "ҡ¾ط" - "ҡع" - "ҡ" - "ҵҨ" - "ҹ" - "ҹ" - "÷" - "÷" - "" - "" - "ʡ" - "ʴ" - "ʵ" - "ʵҨ" - "ʵ" - "ʹѡ" - "ʹ" - "ʹٻ" - "ʹ" - "ԢԹ" - "Ҫ" - "Ż" - "Ż" - "Ż" - "ŻԨ" - "ŻԷ" - "Żʵ" - "Ż" - "Żҡ" - "ŻԹ" - "Ż" - "Ż" - "" - "֧" - "" - "Ƿ" - "" - "" - "Һ" - "" - "" - "֡" - "֡" - "֡Ҹԡ" - "֡ҹȡ" - "ء" - "" - "Ե" - "ʴ" - "ҵ" - "" - "ѡ" - "ҧ" - "" - "šҡ" - "šѡ" - "" - "ٷ" - "ٹ" - "ʡ" - "ʡ" - "ʡá" - "ʡ" - "ʡҷ" - "ʡ͵Ź" - "ʡѴ" - "ʡ" - "ʡ" - "ʡ" - "ʡس" - "ʡس" - "ʡس" - "ʡع" - "ʡ" - "ʡ͵Ź" - "ʧ" - "ʧҹ" - "ʧ" - "ʧ" - "ʧ" - "ʧ" - "ʧ" - "ʧǹ" - "ʧ" - "ʧ" - "ʧѯ" - "ʧѴ" - "ʧ" - "ʧ" - "ʳ" - "ʴ" - "ʴ" - "ʴѺ" - "ʴش" - "ʵ" - "ʵ͡" - "ʵѿ" - "ʵҧ" - "ʵ" - "ʵ" - "ʵ" - "ʵ" - "ʵ͡" - "ʶ" - "ʶҹ" - "ʶҹó" - "ʶҹ" - "ʶҹ" - "ʶҺѹ" - "ʶһ" - "ʶһԡ" - "ʶһѵ¡" - "ʶҾ" - "ʶ" - "ʶԵ" - "ʶԵ" - "ʶԵʵ" - "ʶԵ" - "ʶԵ" - "ʶ" - "ʶٻ" - "ʷ;" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹҤ" - "ʹ" - "ʹͧ" - "ʹѺ" - "ʹѺʹع" - "ʹ" - "ʹҹ" - "ʹ" - "ʹԷ" - "ʹ" - "ʹء" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʺ" - "ʺ" - "ʺ" - "ʺ" - "ʺ" - "ʻԧ" - "ʻ" - "ʻࡵ" - "ʻԵ" - "" - "Ҿ" - "ҾѲ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ѡ" - "" - "" - "" - "Ҥس" - "ѵ" - "óҭԷҪ" - "ó" - "д" - "Ĵ" - "" - "" - "" - "" - "ҵ" - "ص" - "" - "ö" - "ö" - "" - "" - "ͧ" - "Ѥ" - "Ѫ" - "ѹ" - "" - "" - "Ҥ" - "Ҩ" - "Ҫԡ" - "Ҹ" - "ҹ" - "Һѵ" - "" - "ԧ" - "Ե" - "" - "دҹ" - "ش" - "ط" - "ط" - "ع" - "ع" - "" - "" - "ྪ" - "" - "⾸" - "" - "" - "" - "´" - "º" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ç" - "ó" - "óҤ" - "õ" - "" - "ä" - "þ" - "þҡ" - "þҧ" - "ྪ" - "ԭ" - "ǧ" - "" - "" - "" - "ҭ" - "áԨ" - "øҵ" - "Է" - "ʵ" - "" - "ػ" - "" - "ҧ" - "" - "ҧ" - "" - "ĵ" - "ɯ" - "" - "Ŵ" - "ź" - "ǹ" - "" - "ʹ" - "͹" - "" - "" - "ѡ" - "ѡ" - "Ѵ" - "Ѵ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "ҡ" - "Ҵ" - "ҵѹ" - "Һ" - "" - "Դ" - "" - "֡" - "֧" - "ص" - "غ" - "" - "͵" - "ҧ" - "ǡ" - "Ǵ" - "ǹ" - "ǹ" - "ǹҡ" - "Ǻ" - "" - "" - "" - "ä" - "ä" - "ä" - "" - "ͻ" - "" - "ʴԡ" - "ʴҾ" - "ʴ" - "ʴ" - "ʵԡ" - "" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҷ" - "" - "" - "" - "ʴ" - "" - "ԧ" - "Ե" - "Ե" - "Ź" - "ഹ" - "ҧ" - "ҹ" - "ҹ" - "" - "ˡó" - "ˡ" - "˨" - "˪ҵ" - "˻ЪҪҵ" - "˾ѹѰ" - "˾ѹ" - "Ҿ" - "Ѱ" - "" - "֡" - "Ѫ" - "" - "ʹ¹" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "ͺ" - ";" - "" - "" - "С" - "СԴ" - "Фҭ" - "д" - "дǡ" - "д" - "д֧" - "д" - "дش" - "д" - "е" - "е" - "е" - "з͹" - "зҹ" - "кѡ" - "кѴ" - "кѴк" - "к" - "к" - "оѡ" - "о" - "оѴ" - "о" - "оҹ" - "о" - "е" - "˹" - "" - "Ҵ" - "" - "ҧ" - "ҧ" - "Ҵ" - "Դ¹" - "" - "֡" - "" - "ҹ" - "" - "" - "" - "͹" - "͹" - "" - "" - "⾡" - "ʹͧ" - "" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡҴ" - "Ѣ" - "ѧѾ" - "ѧ" - "ѧó" - "ѧеѧ" - "ѧ" - "ѧѴ" - "ѧѻ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧҵ" - "ѧ" - "ѧѧ" - "ѧ¹" - "ѧ¹" - "ѧյ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ¡" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧҪ" - "ѧ" - "ѧү" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧѸ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧʴ" - "ѧä" - "ѧѯ" - "ѧ" - "ѧó" - "ѧ" - "ѧѾ" - "ѧԵ" - "ѧࡵ" - "ѧࢻ" - "ѧ" - "ѧǤ" - "ѧǪ" - "ѧ" - "ѧ¹" - "ѧ¤" - "ѧª" - "Ѩ" - "Ѩ" - "Ѩ" - "Ѩҳ" - "Ѩ" - "Ѩ" - "Ѫ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѭҵҳ" - "ѭҵ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѭҳ" - "ѭ" - "ѭС" - "ѭѡɳ" - "ѭਵ" - "ѳҹ" - "ѳ" - "ѳ" - "Ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵó" - "ѵҺѹ" - "ѵ" - "ѵǺ" - "ѵԷ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵᾷ" - "ѵš" - "ѵ" - "ѷ" - "ѷ" - "ѷʵ" - "ѹ" - "ѹҹ" - "ѹһ" - "ѹлһ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹѵ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹҡ" - "ѹ" - "ѹѴ" - "ѹҹ" - "ѹԺҵ" - "ѹ" - "ѹɰҹ" - "ѹ" - "ѹʡĵ" - "ѹ" - "Ѻ" - "ѺѺ" - "Ѻô" - "ѻѺ" - "ѻ" - "ѻ" - "ѻ" - "ѻط" - "ѻ˧" - "ѻ" - "Ѿ" - "Ѿ" - "Ѿѭ" - "Ѿ͡" - "Ѿ" - "ó" - "ѭ" - "" - "ҹ" - "ص" - "Է" - "" - "" - "ԡ" - "¤" - "" - "ѷ" - "ѹ" - "ѹҾ" - "ѹԵ" - "ѹ" - "ѹ" - "Ҹ" - "ط" - "" - "ɳ" - "" - "" - "Ҫվ" - "ķ" - "⾸" - "¡" - "ʴ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҡè" - "ҡ" - "Ң" - "Ҥ" - "Ҥ" - "Ҥ" - "ҧ" - "Ҵ" - "ҷ" - "ҷ" - "Ҹ" - "Ҹ" - "Ҹó" - "ҸóѰ" - "Ҹóآ" - "Ҹó" - "Ҹóٻ" - "Ҹóٻ" - "ҸԵ" - "Ҹ" - "ҹ" - "ҹ" - "Һ" - "Һ٭" - "Һҹ" - "һ" - "" - "Ѥ" - "ѭ" - "ҹ" - "ö" - "Ե" - "ѡ" - "" - "" - "" - "ª" - "" - "ѳ" - "" - "ä" - "ö" - "÷" - "ù" - "ú" - "úó" - "úѭ" - "úѺ" - "úҭ" - "þѴ" - "þѹ" - "þҧ" - "Ҿ" - "" - "ѵ" - "" - "" - "ѷ" - "" - "ҳ¡" - "ҹء" - "ԡҵ" - "ǹ" - "ԡ" - "Թ" - "" - "" - "" - "ǡ" - "ԡ" - "Ե" - "Ե" - "ʹ" - "" - "" - "" - "" - "˵" - "á" - "" - "ê" - "" - "" - "Ӥѭ" - "ӷѺ" - "ӹǹ" - "ӹѡ" - "ӹ֡" - "ӺѴӹǹ" - "ӻѧ" - "ӻ" - "" - "" - "⹤" - "Ǩ" - "" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "Ѻ" - "ҡ" - "ҭ" - "Դ" - "ѡ" - "ҹ" - "" - "͹" - "Ѻ" - "" - "" - "ҧ" - "" - "§" - "" - "ԧ" - "" - "˹¡" - "" - "ᴧ" - "ŧ" - "ç" - "" - "ԡ" - "Ԣ" - "Ԥ" - "ԧ" - "ԧ" - "ԧ" - "ԧ" - "ԧ" - "ԧ" - "ԧѵ" - "ԧ˹ҷ" - "ԧ˺ѭ" - "ԧҪ" - "ԧ" - "ԧҤ" - "ԧʹ" - "ԧ" - "ԧ" - "ԭ" - "Ե" - "Զ" - "Է" - "Է" - "Էö" - "Է" - "Է" - "Թ" - "Թ" - "Թ" - "Թ" - "Թ" - "Ժ" - "" - "" - "ԡԵ" - "" - "" - "ˡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ա" - "մ" - "" - "֡" - "׺" - "" - "" - "ء" - "ء" - "ء" - "ءҡ" - "آ" - "آ" - "آ" - "آԺ" - "آ" - "آǴ" - "آ" - "آ" - "آ" - "ؤ" - "ؤ" - "ؤ" - "ؤ" - "ؤѹ" - "اҡ" - "اԧ" - "بԵ" - "ب˹" - "ب" - "ت" - "تҴ" - "ح" - "حҡ" - "س" - "س" - "ش" - "ش" - "ص" - "ص" - "ص" - "ط" - "ط" - "ط" - "طȹ" - "ظ" - "ظ" - "ع" - "ع" - "عҾ" - "عʵ" - "عѢ" - "عѹ" - "غó" - "غԹ" - "ؾó" - "Ѥ" - "Ҿ" - "Ե" - "" - "" - "" - "" - "" - "˹ҷ" - "ѵ" - "Ǵ" - "" - "ҧ" - "ҧҧ" - "ѡ" - "" - "ɮ" - "Թ" - "¡" - "¡" - "¤" - "¤" - "§" - "¹" - "" - "" - "ѹ" - "" - "ػҤ" - "" - "¹" - "" - "" - "" - "" - "§" - "ŵҹ" - "Ҿ" - "ó" - "ҹ" - "Է" - "Թ" - "" - "ҹ" - "˹ѵ" - "" - "" - "" - "" - "ͫ" - "" - "" - "" - "٧" - "٨" - "٭" - "ٴ" - "ٵ" - "ٵ" - "ٵ" - "ٵԡ" - "ٵԺѵ" - "ٵʵ" - "ٵᾷ" - "ٷ" - "ٺ" - "" - "" - "" - "ࡵ" - "" - "" - "" - "໡" - "໡" - "໹" - "ôյ" - "᡹" - "ŧ" - "" - "ê" - "" - "" - "Ŵ" - "" - "ǹ" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "ҹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ǧ" - "" - "" - "ͧ" - "" - "ˡ" - "˧" - "˧" - "˧" - "˧͡" - "˧ʹ" - "˧͹" - "˧" - "˧ѡ" - "˧Ѻ" - "˧" - "˧" - "˧ԡ" - "˧ԧ" - "˧" - "˧֡" - "˧ا˧ԧ" - "˧ش˧Դ" - "˧غ" - "˧" - "˧" - "˧ҧ" - "˧" - "˭ԧ" - "˭Ժ" - "˭" - "˴" - "˷" - "˹" - "˹ǡ" - "˹Ǵ" - "˹" - "˹͡" - "˹ͧ" - "˹͹" - "˹ѡ" - "˹ѧ" - "˹ѧ" - "˹Ѻ" - "˹" - "˹" - "˹Ҵ" - "˹ҹ" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹º" - "˹" - "˹պ" - "˹" - "˹ֺ" - "˹" - "˹״" - "˹" - "˹ع" - "˹غ" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹ǧ" - "˹" - "˹¡Ե" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹ҧ" - "˹" - "˹" - "˹ҷ" - "" - "" - "ǡ" - "Ǵ" - "" - "͡" - "ͧ" - "͹" - "ͺ" - "" - "ѡ" - "Ѵ" - "ѹ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҡ" - "ҧ" - "Ҵ" - "" - "" - "" - "" - "֡" - "" - "ش" - "ع" - "غ" - "غԺ" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "¡" - "´" - "ǡ" - "Ǻ" - "͡" - "͡Թ" - "ͧ" - "ʹ" - "" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "Ѵ" - "ѹ" - "Ѻ" - "" - "ҡ" - "Ҵ" - "Һ" - "" - "" - "" - "ԡ" - "Ժ" - "" - "" - "" - "ءԡ" - "ش" - "غ" - "" - "" - "١" - "ͧ" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "ô" - "" - "" - "͡" - "" - "" - "" - "" - "մ" - "" - "" - "غ" - "غ" - "غ" - "" - "" - "" - "ķ" - "" - "˴" - "" - "ŧ" - "Ŵ" - "Ź" - "ź" - "ǧ" - "" - "" - "͡" - "ʹ" - "͹" - "" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "Ѵ" - "Ѻ" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "" - "ԡ" - "" - "" - "" - "" - "ա" - "" - "׺" - "ءԡ" - "ش" - "ع" - "غ" - "" - "" - "" - "" - "" - "͹" - "" - "" - "ǧ" - "Ǵ" - "ǹ" - "" - "" - "ʹ" - "" - "ѧ" - "Ѵ" - "" - "" - "" - "" - "Ҵ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "Դ" - "" - "" - "մ" - "" - "" - "شԴ" - "" - "ٴ" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "͹" - "ͺ" - "" - "" - "á" - "ѡ" - "Ѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵԨ" - "ѵ" - "ѵŻ" - "ѵ֡" - "ѵ" - "ѵ" - "ѹ" - "Ѻ" - "" - "Ǻء" - "˹" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҧ" - "ҭ" - "Ҵ" - "ҹ" - "Һ" - "" - "" - "¹" - "" - "" - "" - "" - "ԧ" - "ԧ" - "Դ" - "Թ" - "" - "" - "ѭ" - "" - "" - "" - "" - "" - "չҹ" - "պ" - "" - "֧" - "" - "״" - "׹" - "" - "" - "" - "ا" - "ع" - "غ" - "" - "" - "" - "" - "" - "١" - "ٴ" - "" - "´" - "" - "ǧ" - "" - "" - "͹" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "ǧ" - "ǹ" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "ҧ" - "" - "" - "" - "͡" - "͡ѭص" - "͡ѭ" - "͡ɰ" - "͡ó" - "͡" - "͡" - "ͤ" - "ͤҸ" - "ͧ" - "ͧҵ" - "ͧ" - "ͧ" - "ͧѡ" - "ͧԷ" - "ͧҾ¾" - "ͧ" - "ͧ" - "ͧ" - "ͧ" - "ͧ" - "ͧ" - "ͧҨ" - "ͧ" - "ͨ" - "ͨԵ" - "ͨԹ" - "ͨԹ" - "ͨ" - "ͪ" - "ͪ" - "ͪԹ" - "ͪԹ" - "ͪ" - "ͯ" - "ͳ" - "ͳ" - "ͳ" - "ʹ" - "ʹԶ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ෾" - "ʹá" - "ʹյ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "͵Ԫҵ" - "͵ҹ" - "͵Ҫ" - "͵" - "͵á" - "ͷԹҷҹ" - "͸" - "͸ԡ" - "͸ԡó" - "͸ԡ" - "͸ԡ÷Թ" - "͸ԡ" - "͸Ԥ" - "͸ԯҹ" - "͸Ժ" - "͸Ժ" - "͸Ի" - "͸Ի" - "͸Ҫ" - "͸ɰҹ" - "͸֡" - "͹" - "͹Ţ" - "͹" - "͹Ţ" - "͹" - "͹ѵ" - "͹ѹ" - "͹Ҥ" - "͹Ҥ" - "͹Ҩ" - "͹Ҷ" - "͹Ҷ" - "͹ҷ" - "͹ҸԻ" - "͹" - "͹ª" - "͹¸" - "͹" - "͹" - "͹Ԩ" - "͹Ԩѧ" - "͹Ԩ" - "͹ԯ" - "͹" - "͹" - "͹" - "͹ء" - "͹ء" - "͹ء" - "͹ءҪҴ" - "͹ء" - "͹ء" - "͹ب" - "͹ت" - "͹ت" - "͹تҵ" - "͹تԵ" - "͹حҵ" - "͹ح⵵ҡ" - "͹طԹ" - "͹غ" - "͹غ" - "͹ػԭ" - "͹ؾ" - "͹ؾѹ" - "͹" - "͹" - "͹Ҥ" - "͹ѵ" - "͹ҵ" - "͹ҹ" - "͹" - "͹ѡɹ" - "͹ѡ" - "͹Ҫ" - "͹ٻ" - "͹ǧ" - "͹ѵ" - "͹ʡ" - "͹ʵҨ" - "͹ʹ" - "͹ɯ" - "͹ʵ" - "͹ʹ" - "͹" - "͹ó" - "͹ѭ" - "͹" - "͹" - "͹ʹ" - "͹" - "͹" - "͹" - "͹¤" - "͹" - "ͺ" - "ͺ" - "ͺ" - "ͺآ" - "ͻ" - ";¾" - ";" - "" - "Ԫ" - "Ԫҵ" - "ԭ" - "Ը" - "Ըҹ" - "Թѹ" - "Թ" - "Թ" - "Ժ" - "ԻѪ" - "Ի" - "ӹҨ" - "ҹ" - "آ" - "ô" - "" - "ѡ" - "ѡԵ" - "ѹ" - "ҷ" - "" - "Ҩ" - "⾸" - "⾸" - "Է" - "Ż" - "ɡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ǵ" - "Թ" - "ĵ" - "ĵ" - "Ե" - "" - "ҡ" - "ظ" - "" - "" - "ҧ" - "" - "ê" - "ó" - "ö" - "öҸԺ" - "" - "ѧ" - "ѹ" - "ѭ" - "" - "ºؤ" - "" - "" - "س" - "⳷" - "" - "" - "" - "ŧ" - "ŧó" - "ŧ" - "ǹ" - "ҹ" - "ѧ" - "Ѫ" - "觩" - "ǧ" - "ͧͧ" - "ҧҧ" - "ǡ" - "Ǵ" - "ǵ" - "ǹ" - "Ǻ" - "" - "" - "" - "ҹ" - "" - "" - "Ԫ" - "ʧ" - "ʹպҵ" - "" - "ҵ" - "þ" - "ѧѾ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѵ" - "յ" - "ب" - "عպҵ" - "á" - "" - "" - "ѧ" - "ԧ" - "ҵä" - "" - "͡" - "͡ਹ" - "͡പѹ" - "͡" - "͡䫴" - "ʹ" - "ʹ" - "͹" - "͹͹" - "͹" - "͹Ź" - "ͻѹ" - "ͻ硵" - "Ϳ" - "Ϳ" - "Ϳ" - "" - "" - "᡹" - "" - "" - "Ф" - "дչԹ" - "е" - "" - "" - "" - "" - "" - "૷չ" - "" - "" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡԸ" - "ѡԺѵ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡ" - "ѡʺ" - "ѡ" - "Ѥ" - "Ѥ" - "Ѥ" - "Ѥê" - "Ѥ" - "ѤҪٵ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧا" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧ" - "ѧʵ" - "ѧʹ" - "ѨѺ" - "Ѩѹ" - "Ѩ" - "Ѩ" - "Ѩ" - "Ѩºؤ" - "Ѩ" - "Ѩ" - "Ѫ" - "Ѫ" - "ѭ" - "ѭ" - "ѭѹ" - "ѭС" - "ѭ" - "ѭѭ" - "ѭٻ" - "ѭԭ" - "ѯ" - "ѯ" - "Ѱ" - "Ѱ" - "Ѱ" - "Ѳѹ" - "ѲҤ" - "Ѳ" - "Ѳ" - "Ѳѵ" - "ѳ" - "ѳ" - "ѳҡ" - "Ѵ" - "ѵѴ" - "ѵǻѵ" - "ѵ" - "ѵ" - "ѵҸԻ" - "ѵ" - "ѵҾ" - "ѵ" - "ѵԹԺҵ" - "ѵѵ" - "Ѹ" - "ѹ" - "ѹѺ" - "ѹøҹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "Ѻ" - "ѻҤ" - "ѻ" - "ѻ" - "ѻҳ" - "ѻҪ" - "ѻ" - "ѻѡɳ" - "ѻ" - "ѻ" - "Ѿô" - "Ѿവ" - "Ѿഷ" - "ѿ" - "" - "ġ" - "" - "ҵ" - "ت" - "" - "¡" - "¡" - "ԡ" - "Ũ" - "ź" - "ź" - "" - "Ȩ" - "Թ" - "Թ" - "" - "ɮط" - "ɮظ" - "ʴ" - "ʴ" - "ʴ" - "ʹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҡѻ" - "ҡ" - "ҡ" - "ҡ" - "ҡ" - "Ңҹ" - "Ҥ" - "Ҥѹء" - "Ҥ" - "Ҥ" - "Ҧҵ" - "ҧҧ" - "Ҩ" - "Ҩ" - "Ҩѵ" - "ҨҴ" - "Ҩ" - "ҨԳ" - "Ҫ" - "Ҫ" - "Ҫ" - "Ҫվ" - "Ҫ֡" - "Ҫ" - "ҭ" - "ҳѵ" - "ҳ" - "Ҵ" - "Ҵ" - "ҵҾ" - "ҵ" - "Ҷþ" - "Ҷþ" - "ҷ" - "ҷ" - "ҷԵ" - "ҹ" - "ҹʧ" - "ҹҾ" - "Һ" - "Һѵ" - "ҾҸ" - "ҿҹʶҹ" - "ҿԡ" - "ó" - "Ѿ" - "" - "" - "" - "µ" - "Ѵ" - "" - "ʵ" - "Ǫ" - "ᾷ" - "úԤ" - "" - "ª" - "ªҵ" - "¸" - "»" - "" - "ѹ" - "ѡ" - "ѡ" - "" - "" - "Ҹ" - "" - "ԡ" - "" - "" - "줵ԡ" - "ૹ" - "Ż" - "Ҵ" - "ѡɳ" - "" - "" - "" - "ó" - "" - "" - "ظ" - "" - "" - "" - "" - "ҷ" - "ʹ" - "ʹ" - "ѭ" - "" - "˺٪" - "" - "Ѻ" - "" - "¹" - "" - "" - "Ǥ" - "" - "ҷ" - "" - "ӹ" - "ӹҨ" - "Ӿй" - "Ӿѹ" - "ĵ" - "Ե" - "ҵ" - "" - "" - "" - "ԧ" - "ԧ" - "ԧ" - "Ԩ" - "ԩѹ" - "ԯ" - "԰" - "Դ" - "Ե" - "Ե" - "Ե¹" - "Է" - "Թ" - "ԹԹ" - "Թ" - "Թ" - "Թø" - "Թǧ" - "Թ" - "Թ" - "Թ" - "Թ" - "Թѧ" - "Թ" - "Թ" - "Թص" - "Թô" - "Թԡ" - "Թѧ" - "Թ" - "Թ¹ᴧ" - "Թ" - "Թ" - "Թ࿫" - "Թ" - "Թ๵" - "Թ" - "Թ࿫" - "Թⴹ" - "Թⴹ" - "Թ" - "" - "" - "Ի" - "Һ" - "" - "ɯ" - "ɯ" - "" - "ʵ" - "Ҿ" - "" - "" - "" - "" - "ó" - "" - "" - "" - "" - "ҹ" - "ѡ" - "硵͹" - "硷͹ԡ" - "ⷹ" - "" - "" - "ա" - "ա" - "ա" - "դ" - "չااѧ" - "" - "Ի" - "©ᩡ" - "" - "ҹ" - "ء" - "ͺ" - "ѡ" - "" - "" - "" - "" - "Т" - "ššš" - "" - "" - "" - "֡" - "֡֡" - "֡ѡ" - "֧" - "֧" - "֧" - "ִ" - "" - "" - "鴷" - "" - "״" - "" - "" - "" - "" - "" - "ء" - "ءҺҵ" - "ءɯ" - "ب" - "بҴ" - "بä" - "ب੷" - "ت" - "دҡ" - "س" - "س" - "سҡ" - "س" - "س" - "ش" - "ش" - "ش" - "ش˹ع" - "صԴ" - "صôԵ" - "ص" - "صش" - "صˡ" - "ص" - "ص" - "ص" - "ط" - "طó" - "طѨ" - "طҹ" - "ط" - "ط" - "طѪ" - "ط" - "طҹ" - "ط" - "طó" - "ط" - "ط" - "ظѨ" - "غ" - "غ" - "غԺ" - "غ" - "غѵ" - "غҷ" - "غҷ" - "غ" - "غʡ" - "غԡ" - "غ" - "ػ" - "ػó" - "ػ" - "ػ" - "ػ" - "ػ" - "ػ" - "ػҹ" - "ػٵ" - "ػ" - "ػ¡" - "ػ" - "ػ" - "ػҹ" - "ػҪ" - "ػʧ" - "ػ" - "ػä" - "ػ" - "ػѪ" - "ػѪ" - "ػѯҡ" - "ػѯҹ" - "ػѷѹ" - "ػѷ˵" - "ػҷҹ" - "ػ" - "ػ¤" - "ػš" - "ػ" - "" - "" - "ѧصѧ" - "" - "" - "اصѧ" - "ɳ" - "" - "" - "" - "ມ" - "" - "" - "" - "ʶ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ٰ" - "ٴ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "š" - "" - "๡" - "๡س" - "๨͹Ҷ" - "" - "" - "ԡѹ" - "ԡ" - "Ǩ" - "ᴻ" - "" - "⳷" - "⹪" - "⹴ҵ" - "" - "ȡ" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "ҧ" - "ҹ" - "" - "" - "" - "ǡ" - "ǹ" - "" - "͹" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҧ" - "" - "" - "" - "ʹ" - "" - "" - "ͧ" - "" - "Ρ¹" - "ǧ" - "ǹ" - "Ǻ" - "͡" - "ʹ" - "͹" - "" - "ѹ" - "Ź" - "" - "ѡ" - "ѧ" - "" - "" - "" - "" - "촴ʤ" - "" - "" - "չ" - "Ե" - "Թ" - "Ի" - "ʷ" - "" - "" - "" - "֡" - "ִ" - "ִѴ" - "" - "" - "" - "״Ҵ" - "" - "" - "" - "غ" - "" - "١" - "" - "" - "" - "ͧ" - "ͧ" - "" - "" - "" - "ࡡá" - "ࡨҨ" - "ࡳ" - "ࡴ" - "ࡵ" - "ࡹ" - "" - "" - "" - "ç" - "ô" - "" - "" - "ԡ" - "" - "¡" - "§" - "¹" - "º" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "§" - "´" - "" - "" - "" - "§" - "" - "͡" - "͹" - "" - "͹" - "" - "" - "¹" - "" - "" - "Թ" - "ɵ" - "ɵá" - "ɵá" - "" - "³" - "¹" - "" - "" - "" - "Ԫ" - "" - "С" - "" - "ҵ" - "ҷѳ" - "Ѵ" - "" - "" - "" - "ԧ" - "Դ" - "Թ" - "" - "§" - "¨" - "´" - "¹" - "õ" - "õԤس" - "õԹ" - "õԻѵ" - "õ" - "õ" - "õѡ" - "õ" - "" - "" - "§" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "͡" - "ͺ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "觡Ҩ" - "" - "" - "" - "" - "駡ҧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ࢡ" - "ࢵ" - "ࢹ" - "ࢹ" - "ࢹ" - "ࢹ" - "ࢺ稢ǹ" - "ࢺ" - "" - "" - "ͺ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "¡" - "Ժ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "ŧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Т" - "" - "Թ" - "§" - "´" - "¹" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ह" - "" - "" - "ç" - "ôԵ" - "" - "" - "´" - "" - "ͧ" - "ͧ" - "" - "觤Ѵ" - "Ժ" - "" - "" - "ͺ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҹ" - "þ" - "" - "§" - "´" - "¹" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "¹" - "ৡ" - "" - "" - "Ч" - "" - "" - "Թ" - "º" - "§" - "¹" - "" - "" - "͡" - "ʹ" - "ͺ" - "ͧ" - "͹" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "਴ʶҹ" - "਴" - "ਵ" - "ਵ" - "ਵӹ" - "ਵ" - "ਵ" - "ਵٵ" - "ਵԡ" - "ਹ" - "" - "è" - "ԭ" - "Դ" - "" - "ɮ" - "" - "" - "" - "" - "Դ" - "" - "" - "" - "´" - "¹" - "" - "" - "" - "º" - "" - "Ǩ" - "¹" - "" - "" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ҫ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "੡" - "ੴ" - "੾" - "" - "" - "" - "" - "" - "§" - "" - "" - "§" - "¹" - "" - "" - "ҡ" - "" - "Դ" - "Ժ" - "§" - "´" - "º" - "" - "" - "͹" - "" - "" - "" - "હ" - "" - "" - "" - "ɰ" - "" - "" - "ǹ" - "" - "ԧ" - "ԭ" - "Դ" - "" - "§" - "§" - "º" - "" - "" - "¹" - "" - "͡" - "ʹ" - "͹" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "૵" - "ૹ" - "ૹԡ" - "ૹԵ" - "ૹô" - "ૹ" - "ૹ" - "ૻѡС" - "૿" - "" - "´" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ԧ" - "" - "" - "¹" - "" - "" - "§" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҫ" - "" - "" - "" - "" - "ഡ" - "തҡ" - "തԵ" - "ത" - "പ" - "പ" - "ഫԡ" - "ഫԵ" - "ഫ" - "ഹ" - "ഹ" - "ഹ" - "ഺԵ" - "Ѩҹ" - "" - "Դ" - "ʡͻ" - "" - "" - "" - "Թ" - "" - "" - "§" - "´" - "" - "ô" - "ö" - "Ѩҹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ʹ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ʹ" - "" - "" - "´" - "" - "" - "" - "Դ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ժ" - "" - "" - "§" - "¹" - "º" - "" - "" - "" - "" - "͹" - "" - "" - "繷" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҷ֧" - "ǹ" - "" - "" - "" - "º" - "" - "" - "" - "ඡԧ" - "ඹ" - "" - "" - "ҹ" - "ԧ" - "͡Ź" - "" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "Դ" - "Դԧ" - "Թ" - "§" - "" - "͡" - "͹" - "" - "" - "" - "෤Ԥ" - "෤" - "෹" - "෻" - "෾" - "෾" - "෾Դ" - "෾" - "෾´" - "෾" - "෾ѡ" - "෾" - "෾" - "" - "ô" - "ù" - "Ǵ" - "Ƿѳ" - "Ƿٵ" - "Ǹ" - "ǸԴ" - "ǹ" - "ٻ" - "" - "ʶҹ" - "ѭ" - "ѹ" - "" - "" - "š" - "" - "ȡ" - "ȹ" - "ȹ" - "Ⱥ" - "" - "Ժ" - "ʵ" - "ѵ" - "" - "ͭ" - "" - "" - "з" - "" - "Դ" - "Թ" - "Ժ" - "" - "" - "¹" - "º" - "" - "" - "§" - "" - "͡" - "" - "Ť" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ู" - "ู" - "" - "๤" - "๵" - "๵" - "๵ऻ" - "๵" - "๺" - "๻ٹ" - "๻" - "" - "äس" - "Ե" - "" - "" - "Թ" - "Ժ" - "" - "" - "¹" - "" - "ͧ" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "຤͹" - "ວ" - "ອ" - "ອ" - "ອҳ" - "ອس" - "ອ" - "ອþ" - "ອ" - "ອç" - "ອ" - "ອҧдɰ" - "ອҧ" - "ອ" - "ີ" - "ູ" - "ູԹ" - "ູ" - "á" - "" - "" - "" - "" - "ʺ" - "" - "Թ" - "" - "к" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "" - "" - "´" - "¹" - "" - "§" - "" - "" - "" - "͹" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "໡" - "õ" - "" - "" - "" - "" - "" - "§" - "­" - "º" - "" - "" - "§" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "¹" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "繵" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "ԧ" - "Դ" - "Ժ" - "" - "" - "" - "¡" - "" - "" - "¡" - "" - "͡" - "" - "͹" - "" - "" - "繵" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "༧" - "༪ԭ" - "༴" - "༴§" - "༴" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ԭ" - "" - "" - "" - "" - "Թ" - "͡" - "ʹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "͡" - "͹" - "" - "" - "ྨ" - "ྪҵ" - "ྪ" - "ྪظ" - "ྴҹ" - "ྷ" - "ྷ" - "ྷغ" - "ྐྵԹ" - "ྐྵ´" - "ྐྵ" - "ç" - "" - "" - "Դ" - "" - "¡" - "§" - "º" - "" - "" - "" - "ŧ" - "" - "" - "ԧ" - "ԴԹ" - "Թ" - "" - "§" - "" - "" - "" - "ԡ" - "ԧ" - "" - "" - "§" - "º" - "" - "" - "§" - "¹" - "" - "͹" - "" - "" - "" - "紷" - "" - "蹾ҹ" - "" - "" - "࿴" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Թ" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "ͧ" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "غ" - "" - "Ѫ" - "" - "" - "õ" - "" - "" - "" - "Թ" - "" - "" - "" - "ԡ" - "ع" - "" - "Թ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "¹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Թ" - "" - "§" - "§" - "¹" - "͡" - "ͧ" - "" - "" - "" - "硫" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "§" - "«" - "¹" - "" - "ѹ" - "ѹ" - "ѹ" - "" - "" - "Ǫ" - "Ǿ" - "Ǿҹ" - "" - "ʹ" - "Ҫ" - "ѡɳ" - "" - "" - "" - "Թ" - "Ժ" - "" - "" - "" - "" - "¹" - "º" - "" - "§" - "" - "" - "͡" - "͹" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "â" - "â" - "âҤԵ" - "ó" - "ô͹" - "ô" - "ǹ" - "Ǵ" - "" - "" - "" - "ԧ" - "Դ" - "" - "" - "" - "¡" - "§" - "´" - "¹" - "º" - "" - "" - "" - "" - "" - "á" - "" - "͡" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "" - "ͧ" - "" - "" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ţ" - "Ţ" - "ŢҸԡ" - "Ţҹء" - "Ŵ" - "ŵ" - "Ź" - "Ź" - "źҹ͹" - "" - "" - "" - "ѧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ԡ" - "ԡ" - "Թ" - "" - "" - "" - "§" - "¹" - "º" - "" - "" - "§" - "¹" - "" - "§" - "" - "͡" - "ʹ" - "͹" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ǥ" - "ǤԹ" - "Ǥ" - "Ǩ" - "Ǫ" - "Ǫ" - "ǰ" - "dz" - "dz" - "dzԡ" - "dz" - "ǵ" - "ǵ" - "ǵ" - "Ƿ" - "Ƿ" - "Ƿ" - "Ƿҧʵ" - "Ƿҧ" - "Ƿҹ" - "Ƿҹ" - "Ƿ" - "Ƿ" - "Ǹ" - "ǹ" - "ǹ" - "ǹ" - "Ǻ䫵" - "" - "" - "ѵ" - "ҵԡ" - "" - "" - "ѳ" - "ѳ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ʵ" - "ʹ" - "" - "" - "" - "ѳ" - "" - "ѹ" - "ء" - "ѳ" - "Ѫ" - "" - "" - "˹" - "" - "ѧ" - "ѻ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ѹ" - "ԡ" - "൪ѹ" - "" - "" - "§" - "´" - "¹" - "è" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ɰԨ" - "ɰʵ" - "ɰҹ" - "ɰ" - "ɰ" - "" - "ǵ" - "" - "" - "" - "ʡ" - "ʧ" - "ʩǹ" - "ʴ" - "ʴ" - "ʶ" - "ʶҾ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹҸԡ" - "ʹҺ" - "ʹʹ" - "ʹ" - "ʹ´" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʹ" - "ʺ" - "ʺ§" - "ʾ" - "ʾ" - "" - "" - "" - "" - "¹" - "͹" - "" - "" - "Դ" - "Կ" - "" - "" - "" - "Ŵ" - "" - "§" - "͡Ź" - "ǡ" - "ǡҵ" - "ǹ" - "ǹ" - "" - "¹" - "" - "" - "" - "Ǥ" - "dzԵ" - "ǹ" - "ǹ" - "" - "Ҥ" - "Ҿ" - "" - "ѡɳ" - "" - "" - "" - "§" - "´" - "º" - "" - "" - "" - "§" - "" - "¹" - "" - "" - "" - "͡" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "˧" - "˧" - "˧͡" - "˧" - "˧" - "˵" - "˵ءó" - "˹" - "˹˹" - "˹" - "˹§" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹" - "" - "Ǵ" - "ѹ" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "ʹ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "§" - "" - "ԧ" - "´" - "º" - "" - "͡" - "" - "" - "ѭԡ" - "" - "­" - "Ź" - "" - "" - "" - "" - "ԧ" - "¹" - "" - "" - "" - "͡" - "ͧ" - "ͺ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ǧ" - "" - "" - "" - "§" - "" - "" - "" - "" - "Թ" - "" - "¹" - "" - "" - "¹" - "" - "ʹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "͡" - "͡ѹ" - "͡" - "͡" - "͡" - "͡" - "͡Ҿ" - "͡" - "͡ö¤" - "͡Ҫ" - "͡ѡɳ" - "͡" - "͡Ѥ" - "͡ҸԻ" - "͡ࢹ" - "͡" - "ͧ" - "ͪ" - "ʹ" - "ʹ" - "͵Ѥ" - "ͷ" - "͹" - "͹ҹ" - "͹" - "ͻѹ" - "" - "" - "ѳ" - "" - "" - "ѧ" - "" - "̡" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҷص" - "" - "ԡ" - "Ժ" - "" - "§" - "´" - "¹" - "¹" - "" - "" - "§" - "" - "" - "´" - "" - "" - "͹" - "" - "" - "" - "ͧ" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "¹" - "" - "蹵" - "Ấ" - "硫" - "硫" - "硫" - "" - "" - "紵" - "֧" - "" - "繴" - "෹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Χ" - "" - "Ԥͻ" - "õ" - "" - "¹" - "º" - "" - "͡" - "͹" - "չ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ᡧ" - "᡹" - "" - "" - "á" - "ùԵ" - "" - "俵" - "" - "" - "" - "" - "ź" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ᢡ" - "ᢹ" - "ᢹ" - "" - "" - "" - "§" - "" - "" - "ǡ" - "ǧ" - "ǹ" - "" - "" - "" - "觢ѹ" - "" - "" - "" - "ᤪ" - "ᤪ" - "ᤵͤ" - "᤹" - "᤺" - "᤻" - "" - "ç" - "" - "" - "" - "Ť" - "ŧ" - "Ź" - "" - "Կ" - "" - "Ǥͧ" - "" - "" - "ǡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ᨡ" - "ᨧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ᩡ" - "ᩧ" - "ź" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "໭" - "" - "" - "" - "" - "" - "᫧" - "᫴" - "᫹Ԫ" - "᫺" - "" - "Դ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ᴡ" - "ᴧ" - "ᴴ" - "ᴹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ᵡ" - "ᵧ" - "ᵧ" - "ᵧ" - "ᵧ" - "ᵴ" - "ᵹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ᶡ" - "ᶺ" - "" - "ŧ" - "" - "ᷧ" - "᷹" - "᷹" - "᷺" - "á" - "á" - "" - "硫" - "秡" - "" - "" - "" - "" - "Ṻ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ạ" - "Ấ" - "ầ" - "ầ" - "ẴԹѹ" - "ẵ" - "ẹ" - "ẹ" - "Ẻ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ừԿԤ" - "Ỵ" - "Ỻ" - "" - "á" - "ç" - "ûǹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "š" - "ŧ" - "Ź" - "ź" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ы" - "" - "" - "ἡ" - "ἧ" - "ἴ" - "Ἱ" - "Ἱ" - "" - "ŧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ὡ" - "ὧ" - "ὴ" - "" - "ᾧ" - "ᾧ" - "ᾷʵ" - "ᾷ" - "ᾷ" - "ᾷ" - "Ᾱ" - "Ᾱ" - "Ᾱԭ" - "" - "á" - "" - "" - "" - "" - "ŧ" - "ŵ" - "ŷԹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ࡨ" - "" - "" - "" - "" - "ῡ" - "ῧ" - "Ὺ" - "Ό" - "Ό" - "Ὼ" - "" - "š" - "ŵ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ҹ" - "" - "" - "ŧ" - "" - "" - "" - "" - "ͧ͹" - "" - "" - "" - "¡" - "§" - "º" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "á" - "ç" - "ô" - "" - "" - "ࡵ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "š" - "ŧ" - "Ź" - "Ź" - "Ź" - "ź" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ǧ" - "Ǵ" - "Ǻ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ʡ" - "ʧ" - "ʴ" - "ʴ" - "ʵ" - "ʹ" - "ʹҡ" - "ʹҹҾ" - "ʺ" - "" - "¡" - "§" - "" - "" - "ŧ" - "ǧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ˡ" - "˧" - "˧" - "˧" - "˧" - "˧" - "˹" - "˹" - "˹" - "˹" - "˺" - "" - "" - "" - "" - "" - "§" - "" - "" - "" - "" - "" - "š" - "Ź" - "" - "" - "" - "" - "" - "ǡ" - "ǹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "͡" - "ʹ" - "ʹҹ" - "ʹ" - "͹" - "͹" - "͹졵ԡ" - "͹Ժʹ" - "͹ਹ" - "͹" - "ͺ" - ";पѹ" - ";" - "Ϳԡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "š" - "ſ" - "ʿŵ" - "Թ" - "Ѵ" - "⹴" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ꤪ" - "" - "" - "" - "ι" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "⡡" - "⡧" - "⡧ҧ" - "⡯" - "⡴ѧ" - "⡹" - "" - "ط" - "" - "á" - "ç" - "ø" - "ø" - "" - "" - "Ŵ" - "Ź" - "" - "" - "ʹ" - "Թ" - "" - "" - "ˡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "⢡" - "⢧" - "⢴" - "⢹" - "⢹" - "" - "" - "" - "¡" - "§" - "" - "š" - "ŧ" - "" - "" - "⤡" - "⤨" - "⤵" - "⤹" - "⤹" - "⤺ŵ" - "" - "" - "á" - "ç" - "ç" - "" - "Ҫ" - "" - "" - "" - "" - "ŧ" - "ŧŧ" - "Ź" - "Ź" - "" - "ǵ" - "ह" - "" - "" - "" - "" - "" - "ɡ" - "ɳ" - "" - "Ե" - "" - "⧡" - "⧧" - "⧧১" - "⧹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "⨡" - "⨧" - "⨧" - "⨷" - "⨷" - "⨷" - "⨹" - "" - "" - "á" - "" - "ɨѹ" - "觤" - "" - "" - "매" - "" - "⩧੧" - "⩴" - "⩹" - "⩺" - "" - "š" - "" - "觩ҧ" - "⪡" - "⪡ع" - "⪤" - "⪴" - "⪴֡" - "⪵" - "⪹" - "" - "" - "" - "⫡" - "⫴" - "" - "" - "" - "٪" - "" - "µ" - "" - "" - "ⴡഡ" - "ⴴ" - "ⴹ" - "ⴹѷ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ⵡ" - "ⵧ൧" - "⵹" - "⵹" - "" - "á" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "⶧" - "ⶺ" - "" - "" - "ⷡ෡" - "ⷧ" - "ⷧ෧" - "ⷹ" - "" - "" - "äҤ" - "÷ȹ" - "÷ȹ" - "þ" - "Ҿ" - "" - "Ѿ" - "Ţ" - "" - "ɷѳ" - "ҹ" - "" - "" - "Ҥ" - "" - "" - "" - "" - "⹹" - "" - "" - "" - "" - "鵺" - "" - "" - "" - "" - "⺡" - "⺡ó" - "⺡" - "⺵" - "⺵" - "⺹" - "" - "չ" - "͹" - "ҳ" - "" - "" - "ʶ" - "" - "" - "" - "⻡" - "⻧" - "⻧ҧ" - "⻹" - "" - "ç" - "ô" - "õ͹" - "õչ" - "õ" - "" - "" - "ᵹ" - "" - "" - "ѹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "ʡ" - "" - "" - "Ź" - "" - "" - "觢" - "" - "" - "" - "" - "" - "¹" - "" - "" - "⼧" - "⼹" - "" - "šš" - "Ź" - "" - "" - "" - "" - "⾡" - "⾧" - "⾧ҧ" - "⾫Ե͹" - "⾸ԭҳ" - "⾸Ժѧ" - "⾸" - "⾸ѵ" - "⾸" - "⾹" - "⾹й" - "" - "¡ǹ" - "" - "á" - "ç" - "д" - "ⵤ" - "ŧ" - "Ź" - "" - "" - "" - "" - "ʾ" - "" - "" - "⿡" - "⿹" - "" - "" - "Թ" - "" - "" - "" - "ҡ" - "ҡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ѭ" - "" - "¡" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ժչ" - "" - "" - "ѹ" - "Ҥ" - "" - "" - "" - "" - "š" - "ʡ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "¡" - "¡" - "¤" - "¤" - "§" - "ª" - "¸" - "¸Թ" - "¹" - "¹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ä" - "äԵ" - "ä" - "äҾҸ" - "ç" - "ç" - "ç¹" - "ç" - "è" - "è" - "õ" - "ø" - "ø" - "" - "ѹ" - "" - "" - "" - "Ե" - "" - "" - "š" - "šԷ" - "šѹ" - "š" - "šҸԺ" - "šҸ" - "š" - "šԹ" - "š" - "šѵ" - "š" - "šصø" - "šص" - "ŧ" - "Ũ" - "ų" - "Ŵ" - "ŵ" - "Ź" - "" - "" - "" - "" - "Ѫ" - "Ե" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ȡ" - "ȡ" - "ȡҴ" - "ȡ" - "ȡ" - "" - "ʡѹ" - "ʳ" - "ʳ" - "ʴ" - "ʴ" - "ʴҺѹ" - "ʵ" - "ʷ" - "ʷ" - "ʸ" - "ʸ" - "ʹ" - "" - "" - "Գ" - "" - "" - "" - "" - "" - "è" - "" - "ó" - "" - "" - "" - "á" - "˧" - "˴" - "˹" - "˹" - "˹" - "" - "" - "" - "" - "¡¡" - "§" - "" - "" - "çç" - "о" - "" - "Ҩ" - "ʵ" - "" - "ŧ" - "Ź" - "" - "" - "ǡǡ" - "ǧ" - "Ǵ" - "ǵ" - "" - "" - "" - "͡" - "͡" - "͡Թ" - "ͧ" - "ͧ⢴" - "ͪ" - "ͪ" - "ʹ" - "͵ѻ" - "͹" - "ͺ" - "" - "" - "" - "" - "" - "о" - "ԡ" - "ҷ" - "ɰ" - "ɰ" - "ʶ" - "ѧ" - "" - "" - "ԡ" - "֡" - "໡" - "§" - "" - "ͫ" - "" - "⫹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "Ρ" - "" - "" - "ʵ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ǧ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "˭" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ѹ" - "ء" - "" - "" - "" - "" - "繵" - "͹" - "" - "" - "" - "" - "䩹" - "" - "" - "" - "" - "" - "䫵" - "䫹" - "䫺" - "䫻" - "乴" - "" - "" - "" - "ù" - "Ź" - "" - "" - "" - "䴹" - "䴹" - "" - "" - "͡" - "͡͡" - "" - "á" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͧ" - "" - "" - "" - "" - "ѹ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "䷡" - "䷿´" - "" - "Ѱ" - "" - "´" - "" - "" - "" - "乵Ѻ" - "͹" - "" - "ਹ" - "亵" - "" - "" - "" - "" - "ɳºó" - "ɳºѵ" - "ɳѳ" - "ɳѵ" - "ɳҡ" - "ɳ" - "" - "" - "" - "" - "伷" - "" - "" - "" - "侨Ե" - "侱" - "侺" - "" - "èԵ" - "ñ" - "Ѫ" - "Թ" - "" - "" - "Թ" - "" - "" - "" - "è" - "" - "͡" - "" - "" - "ṹ" - "͹" - "" - "Һ" - "" - "" - "ëͿ" - "ǿ" - "⿹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ૹ" - "" - "" - "" - "" - "ǡٳ" - "DZ" - "Ƿ" - "ǹ" - "Ǿ" - "ҡó" - "Ѩ" - "Ѩ" - "" - "Թ" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "˹" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "" - "ͤ͹" - "ͷ" - "ͺ" - "" - "" - "ѳ" - "Ź" - "ȡ" - "" - "" - "͹" - "ⷻ" - "ʹչ" - "" - "δ" - "" - "ä͹" - "" + '("กก" + "กกล" + "กกุธภัณฑ์" + "กง" + "กงการ" + "กงสุล" + "กงเต๊ก" + "กฎ" + "กฎหมาย" + "กฐิน" + "กด" + "กตัญชลี" + "กตัญญุตา" + "กตัญญู" + "กตาธิการ" + "กตาภินิหาร" + "กติกา" + "กตเวทิตา" + "กตเวที" + "กถา" + "กทม" + "กทลี" + "กน" + "กนก" + "กนิษฐา" + "กบ" + "กบฏ" + "กบดาน" + "กบทู" + "กบาล" + "กบินทร์" + "กบิล" + "กบี่" + "กมล" + "กร" + "กรกฎ" + "กรกฎาคม" + "กรกฏ" + "กรง" + "กรณฑ์" + "กรณี" + "กรณียกิจ" + "กรณีย์" + "กรด" + "กรน" + "กรบ" + "กรบูร" + "กรม" + "กรมท่า" + "กรมธรรม์" + "กรร" + "กรรชิง" + "กรรณ" + "กรรณิการ์" + "กรรพุม" + "กรรม" + "กรรมกร" + "กรรมการ" + "กรรมชวาต" + "กรรมาชน" + "กรรมาชีพ" + "กรรมาธิการ" + "กรรเจียก" + "กรรเชียง" + "กรรแทรก" + "กรรโชก" + "กรรไกร" + "กรวด" + "กรวบ" + "กรวย" + "กรอ" + "กรอก" + "กรอกแกรก" + "กรอง" + "กรองกรอย" + "กรอด" + "กรอบ" + "กรอม" + "กระ" + "กระงกกระเงิ่น" + "กระง่องกระแง่ง" + "กระง่อนกระแง่น" + "กระจก" + "กระจอก" + "กระจองอแง" + "กระจัง" + "กระจับ" + "กระจาด" + "กระจาบ" + "กระจาย" + "กระจิด" + "กระจิบ" + "กระจิริด" + "กระจุก" + "กระจุบกระจิบ" + "กระจุย" + "กระจุ๋งกระจิ๋ง" + "กระจุ๋มกระจิ๋ม" + "กระจู๋กระจี๋" + "กระจ่าง" + "กระจ้อน" + "กระฉอก" + "กระฉับกระเฉง" + "กระฉูด" + "กระฉ่อน" + "กระชอน" + "กระชับ" + "กระชั้น" + "กระชาก" + "กระชุ" + "กระซิก" + "กระซิบ" + "กระฎุมพี" + "กระดก" + "กระดอง" + "กระดอน" + "กระดังงา" + "กระดาก" + "กระดางลาง" + "กระดาน" + "กระดาษ" + "กระดิก" + "กระดิ่ง" + "กระดี่" + "กระดืบ" + "กระดุม" + "กระดูก" + "กระด้ง" + "กระด้าง" + "กระติก" + "กระติบ" + "กระติ๊ด" + "กระตือรือร้น" + "กระตุก" + "กระตุ้งกระติ้ง" + "กระตุ้น" + "กระต่องกระแต่ง" + "กระต่าย" + "กระต้วมกระเตี้ยม" + "กระต๊อบ" + "กระถิน" + "กระทง" + "กระทบ" + "กระทรวง" + "กระทะ" + "กระทั่ง" + "กระทิง" + "กระทืบ" + "กระทุง" + "กระทู้" + "กระท่อม" + "กระท้อน" + "กระท้อมกระแท้ม" + "กระนั้น" + "กระบวน" + "กระบวย" + "กระบอก" + "กระบอง" + "กระบะ" + "กระบิ" + "กระบี่" + "กระบือ" + "กระบุง" + "กระปรี้กระเปร่า" + "กระปั้วกระเปี้ย" + "กระป่ำ" + "กระป้อกระแป้" + "กระป๋อง" + "กระผลีกระผลาม" + "กระผีก" + "กระพี้" + "กระพือ" + "กระพุ้ง" + "กระฟัดกระเฟียด" + "กระฟูมกระฟาย" + "กระมอมกระแมม" + "กระมัง" + "กระยาหงัน" + "กระยึกกระยือ" + "กระย่อน" + "กระรอก" + "กระลอม" + "กระลัมพร" + "กระวิน" + "กระวีกระวาด" + "กระษัย" + "กระษาปณ์" + "กระสอบ" + "กระสัง" + "กระสัน" + "กระสา" + "กระสือ" + "กระสุงกระสิง" + "กระสุน" + "กระหนก" + "กระหนาบ" + "กระหน่ำ" + "กระหมิบ" + "กระหม่อม" + "กระหยิ่ม" + "กระหาย" + "กระหึม" + "กระหึ่ม" + "กระออบ" + "กระอัก" + "กระอักกระอ่วน" + "กระเง้ากระงอด" + "กระเจา" + "กระเจิง" + "กระเจิดกระเจิง" + "กระเจี๊ยบ" + "กระเช้า" + "กระเซอ" + "กระเซิง" + "กระเซ็น" + "กระเซ้า" + "กระเดิด" + "กระเดียด" + "กระเดือก" + "กระเดื่อง" + "กระเด็น" + "กระเด้า" + "กระเตง" + "กระเตาะ" + "กระเตื้อง" + "กระเต็น" + "กระเถิบ" + "กระเทียม" + "กระเทือน" + "กระเบน" + "กระเบียด" + "กระเบื้อง" + "กระเปาะ" + "กระเป๋า" + "กระเพาะ" + "กระเพื่อม" + "กระเย้อกระแหย่ง" + "กระเรียน" + "กระเสียน" + "กระเสียร" + "กระเส็นกระสาย" + "กระเส่า" + "กระเหม็ดกระแหม่" + "กระแจะ" + "กระแซะ" + "กระแดะ" + "กระแด่ว" + "กระแต" + "กระแทก" + "กระแส" + "กระแอม" + "กระโจน" + "กระโจม" + "กระโฉกกระเฉก" + "กระโดก" + "กระโดกกระเดก" + "กระโดง" + "กระโดด" + "กระโถน" + "กระโบม" + "กระโปรง" + "กระโห้" + "กรัก" + "กรัง" + "กรัน" + "กรับ" + "กรัม" + "กราก" + "กราง" + "กราด" + "กราน" + "กราบ" + "กราฟ" + "กราฟฟิก" + "กราฟิก" + "กราม" + "กราย" + "กราว" + "กรำ" + "กริก" + "กริงกริว" + "กริช" + "กริบ" + "กริม" + "กริยา" + "กริว" + "กริ่ง" + "กริ่ม" + "กริ้ว" + "กริ๊ก" + "กริ๊ง" + "กรี" + "กรีก" + "กรีฑา" + "กรีด" + "กรีธา" + "กรี๊ด" + "กรุ" + "กรุก" + "กรุง" + "กรุงเทพ" + "กรุณา" + "กรุณาธิคุณ" + "กรุน" + "กรุบ" + "กรุย" + "กรุ่น" + "กรุ่ม" + "กรุ้มกริ่ม" + "กรุ๊ป" + "กรู" + "กรูด" + "กร็อกกร๋อย" + "กร่อน" + "กร่อย" + "กร่าง" + "กร่าย" + "กร่ำ" + "กร้วม" + "กร้อ" + "กร้าน" + "กร้าว" + "กฤษฎีกา" + "กฤษณา" + "กล" + "กลด" + "กลบ" + "กลม" + "กลยุทธ์" + "กลวง" + "กลอก" + "กลอง" + "กลอน" + "กลอย" + "กลัก" + "กลัด" + "กลับ" + "กลัว" + "กลั่น" + "กลั้น" + "กลั้ว" + "กลาก" + "กลาง" + "กลาด" + "กลาย" + "กลาโหม" + "กลิ่ง" + "กลิ่น" + "กลิ้ง" + "กลิ้ม" + "กลี" + "กลีบ" + "กลี่" + "กลึง" + "กลืน" + "กลุ่ม" + "กลุ้ม" + "กลูโคส" + "กลเม็ด" + "กล่น" + "กล่อง" + "กล่อน" + "กล่อม" + "กล่าว" + "กล่ำ" + "กล้วย" + "กล้วยไม้" + "กล้อ" + "กล้อง" + "กล้อน" + "กล้อมแกล้ม" + "กล้า" + "กล้าม" + "กล้ำ" + "กวด" + "กวน" + "กวม" + "กวย" + "กวยจั๊บ" + "กวยจี๊" + "กวัก" + "กวัด" + "กวาง" + "กวางตุ้ง" + "กวาด" + "กวาวเครือ" + "กวี" + "กว่า" + "กว้าง" + "กว้าน" + "กว๊าน" + "กษัตริย์" + "กษัย" + "กษาปณ์" + "กสิ" + "กสิกร" + "กสิกรรม" + "กสิณ" + "กอ" + "กอก" + "กอง" + "กอซ" + "กอด" + "กอบ" + "กอปร" + "กอย" + "กอริลลา" + "กอล์ฟ" + "กอเอี๊ยะ" + "กะ" + "กะชึ่กกะชั่ก" + "กะซวก" + "กะดี่" + "กะต้ำ" + "กะต๊าก" + "กะทกรก" + "กะทัดรัด" + "กะทันหัน" + "กะทิ" + "กะทือ" + "กะบังลม" + "กะบิ้ง" + "กะปริดกะปรอย" + "กะปวกกะเปียก" + "กะปะ" + "กะปิ" + "กะพง" + "กะพริบ" + "กะพล่องกะแพล่ง" + "กะพ้อ" + "กะรัต" + "กะรุ่งกะริ่ง" + "กะลวย" + "กะลอ" + "กะละปังหา" + "กะละมัง" + "กะละแม" + "กะลา" + "กะลาสี" + "กะลิ้มกะเหลี่ย" + "กะล่อน" + "กะล่อมกะแล่ม" + "กะล่อยกะหลิบ" + "กะส้าหอย" + "กะหนุงกะหนิง" + "กะหน็องกะแหน็ง" + "กะหรอด" + "กะหรี่" + "กะหร็อมกะแหร็ม" + "กะหร่อง" + "กะหลี่" + "กะหลุกกะหลิก" + "กะหล่ำ" + "กะเดก" + "กะเตง" + "กะเทย" + "กะเทาะ" + "กะเปิ๊บกะป๊าบ" + "กะเผลก" + "กะเรี่ยกะราด" + "กะเลิด" + "กะเล่อกะล่า" + "กะเหรี่ยง" + "กะเหลาะเปาะ" + "กะแช่" + "กะโตงกะเตง" + "กะโต้งโห่ง" + "กะโต๊ก" + "กะโปรง" + "กะโปโล" + "กะโผลกกะเผลก" + "กะโหลก" + "กัก" + "กักขฬะ" + "กัง" + "กังก้า" + "กังขา" + "กังฉิน" + "กังฟู" + "กังวล" + "กังวาน" + "กังสดาล" + "กังหัน" + "กังไส" + "กัญชา" + "กัญญา" + "กัณฑ์" + "กัด" + "กัน" + "กันดาร" + "กันต์" + "กันยายน" + "กันย์" + "กับ" + "กัป" + "กัปตัน" + "กัมปนาท" + "กัมประโด" + "กัมพูชา" + "กัมมันตภาพรังสี" + "กัมมันตรังสี" + "กัลบก" + "กัลปพฤกษ์" + "กัลปังหา" + "กัลปาวสาน" + "กัลป์" + "กัลยา" + "กัลยาณ" + "กัลยาณมิตร" + "กัลยาณี" + "กัลโช" + "กั่น" + "กั้ง" + "กั้น" + "กั้นหยั่น" + "กั๊ก" + "กา" + "กาก" + "กากี" + "กาง" + "กางเกง" + "กางเขน" + "กาซะลอง" + "กาญจนบุรี" + "กาญจนา" + "กาด" + "กาน" + "กานดา" + "กานพลู" + "กาบ" + "กาฝาก" + "กาพย์" + "กาม" + "กามารมณ์" + "กาย" + "กายกรรม" + "กายภาพ" + "กายวิภาค" + "กายสิทธิ์" + "กายาพยพ" + "การ" + "การณ์" + "การบูร" + "การะเกด" + "การัณย์" + "การันต์" + "การุญ" + "การุณย์" + "การเวก" + "การ์" + "การ์ด" + "การ์ตูน" + "กาล" + "กาลกิณี" + "กาลี" + "กาลเทศะ" + "กาว" + "กาศ" + "กาส" + "กาสร" + "กาสิโน" + "กาหลง" + "กาฬ" + "กาเหว่า" + "กาแฟ" + "กาแล็กซี" + "กำ" + "กำกวม" + "กำกัด" + "กำกับ" + "กำจร" + "กำจัด" + "กำจาย" + "กำชับ" + "กำซาบ" + "กำดัด" + "กำธร" + "กำนัน" + "กำนัล" + "กำบัง" + "กำปั่น" + "กำพร้า" + "กำพืด" + "กำมะถัน" + "กำมะลอ" + "กำมะหยี่" + "กำยาน" + "กำยำ" + "กำราบ" + "กำลัง" + "กำสรวล" + "กำหนด" + "กำหนัด" + "กำเดา" + "กำเนิด" + "กำเริบ" + "กำเหน็จ" + "กำแพง" + "กำแหง" + "กำไร" + "กำไล" + "กิก" + "กิกะ" + "กิจ" + "กิจกรรม" + "กิจการ" + "กิจจะลักษณะ" + "กิจจา" + "กิตติ" + "กิตติคุณ" + "กิตติมศักดิ์" + "กิตติศัพท์" + "กิน" + "กินนร" + "กินรี" + "กิริณี" + "กิริยา" + "กิเลน" + "กิเลส" + "กิโมโน" + "กิโยตีน" + "กิโล" + "กิโลกรัม" + "กิโลลิตร" + "กิโลเมตร" + "กิโลเฮิรตซ์" + "กิ่ง" + "กิ่ว" + "กิ้งกือ" + "กิ้งก่า" + "กิ๊ก" + "กิ๊บ" + "กิ๋ว" + "กีฏวิทยา" + "กีด" + "กีตาร์" + "กีบ" + "กีฬา" + "กี่" + "กี้" + "กี๋" + "กึก" + "กึกก้อง" + "กึ่ง" + "กึ๋น" + "กุ" + "กุก" + "กุกกัก" + "กุญชร" + "กุญแจ" + "กุฎุมพี" + "กุฏฐัง" + "กุฏิ" + "กุณฑล" + "กุด" + "กุดัง" + "กุดั่น" + "กุน" + "กุนซือ" + "กุนเชียง" + "กุบ" + "กุม" + "กุมภา" + "กุมภ์" + "กุมาร" + "กุมารา" + "กุมารี" + "กุย" + "กุยช่าย" + "กุยเฮง" + "กุล" + "กุลธิดา" + "กุลบุตร" + "กุลสตรี" + "กุลา" + "กุลี" + "กุลีกุจอ" + "กุศล" + "กุศโลบาย" + "กุหลาบ" + "กุ่ม" + "กุ้ง" + "กุ๊ก" + "กุ๊น" + "กุ๊ย" + "กุ๋ย" + "กู" + "กูณฑ์" + "กูด" + "กูบ" + "กู่" + "กู้" + "กเฬวราก" + "ก็" + "ก่ง" + "ก่น" + "ก่อ" + "ก่อง" + "ก่อน" + "ก่าย" + "ก่ำ" + "ก้งโค้ง" + "ก้น" + "ก้ม" + "ก้อ" + "ก้อง" + "ก้อน" + "ก้อม" + "ก้อย" + "ก้อร่อก้อติก" + "ก้าง" + "ก้าน" + "ก้าม" + "ก้าว" + "ก้ำ" + "ก้ำกึ่ง" + "ก้ำเกิน" + "ก๊ก" + "ก๊ง" + "ก๊อก" + "ก๊อบปี้" + "ก๊อปปี้" + "ก๊าซ" + "ก๊าด" + "ก๋ง" + "ก๋วยเตี๋ยว" + "ก๋อย" + "ก๋า" + "ขงจื๊อ" + "ขจร" + "ขจัด" + "ขจาย" + "ขจี" + "ขจุย" + "ขณะ" + "ขด" + "ขน" + "ขนง" + "ขนด" + "ขนน" + "ขนบ" + "ขนม" + "ขนมอบ" + "ขนัด" + "ขนัน" + "ขนาก" + "ขนาง" + "ขนาด" + "ขนาน" + "ขนาบ" + "ขนาย" + "ขนิษฐา" + "ขนุน" + "ขบ" + "ขบถ" + "ขบวน" + "ขม" + "ขมวด" + "ขมอง" + "ขมอย" + "ขมัง" + "ขมับ" + "ขมา" + "ขมิบ" + "ขมิ้น" + "ขมีขมัน" + "ขมึง" + "ขมุกขมอม" + "ขมุกขมัว" + "ขมุบ" + "ขมุบขมิบ" + "ขม่อม" + "ขม้ำ" + "ขยอก" + "ขยอง" + "ขยะ" + "ขยัก" + "ขยัน" + "ขยับ" + "ขยั้น" + "ขยาด" + "ขยาบ" + "ขยาย" + "ขยำ" + "ขยิก" + "ขยิบ" + "ขยิ่ม" + "ขยี้" + "ขยุกขยิก" + "ขยุกขยุย" + "ขยุบ" + "ขยุบขยิบ" + "ขยุม" + "ขยุย" + "ขยุ้ม" + "ขย่ม" + "ขย่อน" + "ขย้อน" + "ขย้ำ" + "ขรม" + "ขรรค์" + "ขรัว" + "ขริบ" + "ขรึม" + "ขรุขระ" + "ขลัง" + "ขลับ" + "ขลา" + "ขลาด" + "ขลิบ" + "ขลุก" + "ขลุกขลัก" + "ขลุกขลิก" + "ขลุบ" + "ขลุม" + "ขลุ่ย" + "ขวง" + "ขวด" + "ขวนขวาย" + "ขวบ" + "ขวย" + "ขวักไขว่" + "ขวัญ" + "ขวัด" + "ขวับ" + "ขวับเขวียว" + "ขวั้น" + "ขวา" + "ขวาก" + "ขวาง" + "ขวาด" + "ขวาน" + "ขวายขวน" + "ขวิด" + "ขว้าง" + "ขอ" + "ขอก" + "ของ" + "ขอด" + "ขอน" + "ขอบ" + "ขอบคุณ" + "ขอบใจ" + "ขอม" + "ขะมอมขะแมม" + "ขะมักเขม้น" + "ขะมุกขะมอม" + "ขะยิก" + "ขะยุก" + "ขะเย้อแขย่ง" + "ขะแยะ" + "ขัง" + "ขัณฑสกร" + "ขัณฑสีมา" + "ขัด" + "ขัตติยมานะ" + "ขัน" + "ขันชะเนาะ" + "ขันติ" + "ขันที" + "ขันธ์" + "ขันหมาก" + "ขันโตก" + "ขับ" + "ขัย" + "ขั้น" + "ขั้ว" + "ขา" + "ขาก" + "ขาก๊วย" + "ขาง" + "ขาด" + "ขาน" + "ขาบ" + "ขาม" + "ขาย" + "ขาล" + "ขาว" + "ขำ" + "ขิก" + "ขิง" + "ขิม" + "ขิ่ง" + "ขีด" + "ขีปนาวุธ" + "ขี่" + "ขี้" + "ขี้เหร่" + "ขึง" + "ขึ้ง" + "ขึ้น" + "ขึ้นฉ่าย" + "ขืน" + "ขื่น" + "ขื่อ" + "ขุก" + "ขุด" + "ขุน" + "ขุนทอง" + "ขุนแผน" + "ขุม" + "ขุย" + "ขุ่น" + "ขูด" + "ขู่" + "ขโมย" + "ข่ม" + "ข่วน" + "ข่อ" + "ข่อน" + "ข่อย" + "ข่า" + "ข่าง" + "ข่าย" + "ข่าว" + "ข่าวสาร" + "ข้น" + "ข้อ" + "ข้อง" + "ข้อน" + "ข้อมูล" + "ข้อย" + "ข้า" + "ข้าง" + "ข้าพเจ้า" + "ข้าม" + "ข้าว" + "ข้าวสาร" + "ข้าวเม่า" + "ข้าวโพด" + "ข้าศึก" + "ข้าหลวง" + "คคนัมพร" + "คคนางค์" + "คคนานต์" + "คง" + "คงคา" + "คชราช" + "คชสาร" + "คชาชาติ" + "คชาชีพ" + "คชาธาร" + "คชาภรณ์" + "คณนา" + "คณบดี" + "คณะ" + "คณาจารย์" + "คณาธิการ" + "คณาธิปไตย" + "คณานับ" + "คณิกา" + "คณิต" + "คณิตศาสตร์" + "คด" + "คดี" + "คติ" + "คติธรรม" + "คติพจน์" + "คทา" + "คน" + "คนธรรพ์" + "คนโท" + "คบ" + "คม" + "คมนาการ" + "คมนาคม" + "ครก" + "ครบ" + "ครรชิต" + "ครรภ" + "ครรภ์" + "ครรลอง" + "ครรโลง" + "ครรไล" + "ครวญ" + "ครวัก" + "ครวี" + "ครหา" + "ครอก" + "ครอง" + "ครองแครง" + "ครอบ" + "ครอบครัว" + "คระ" + "ครัดเคร่ง" + "ครัน" + "ครับ" + "ครัว" + "ครั่ง" + "ครั่น" + "ครั้ง" + "ครั้น" + "ครา" + "คราก" + "คราง" + "คราญ" + "คราด" + "คราบ" + "คราม" + "คราว" + "คราส" + "ครำ" + "คริสตกาล" + "คริสตัง" + "คริสต์" + "คริสต์มาส" + "คริสเตียน" + "ครีบ" + "ครีม" + "ครึ" + "ครึกครื้น" + "ครึกโครม" + "ครึน" + "ครึม" + "ครึ่ง" + "ครึ้ม" + "ครืด" + "ครืน" + "ครือ" + "ครื้น" + "ครื้นครึก" + "ครุ" + "ครุฑ" + "ครุมเครือ" + "ครุย" + "ครุ่น" + "ครู" + "ครูด" + "ครู่" + "คร่ง" + "คร่อม" + "คร่า" + "คร่าว" + "คร่ำ" + "คร้าน" + "คร้าม" + "คฤห" + "คฤหัสถ์" + "คฤหาสน์" + "คลอ" + "คลอก" + "คลอง" + "คลอด" + "คลอน" + "คลอรีน" + "คลอโรฟอร์ม" + "คลอโรฟีลล์" + "คละ" + "คลัก" + "คลัง" + "คลัตช์" + "คลับ" + "คลั่ก" + "คลั่ง" + "คลา" + "คลางแคลง" + "คลาด" + "คลาน" + "คลาย" + "คลาส" + "คลาสสิค" + "คลำ" + "คลินิก" + "คลิ้ก" + "คลี" + "คลีนิค" + "คลี่" + "คลึง" + "คลื่น" + "คลื่นเหียน" + "คลื่นไส้" + "คลุก" + "คลุม" + "คลุ่ม" + "คลุ้ง" + "คลุ้ม" + "คล่อง" + "คล่องแคล่ว" + "คล่ำ" + "คล้อง" + "คล้อย" + "คล้าย" + "คล้ำ" + "ควง" + "ควบ" + "ควร" + "ควัก" + "ควัน" + "ควั่น" + "ควาก" + "ควาญ" + "ควาน" + "ความ" + "ควาย" + "ควินิน" + "ควีน" + "คว่ำ" + "คว้า" + "คว้าง" + "คว้าน" + "คหกรรม" + "คหกรรมศาสตร์" + "คหบดี" + "คหปตานี" + "คอ" + "คอก" + "คอด" + "คอน" + "คอนกรีต" + "คอนฟิก" + "คอนเดนเซอร์" + "คอนเสิร์ต" + "คอนเสิร์ท" + "คอนแวนต์" + "คอม" + "คอมพิวเตอร์" + "คอมมานโด" + "คอมมิวนิสต์" + "คอมแพค" + "คอมโพเนนท์" + "คอย" + "คอยล์" + "คอรัปชั่น" + "คอร์ซิกา" + "คอร์ด" + "คอร์ปอเรชั่น" + "คอลัมน์" + "คอสตาริกา" + "คอเคซอยด์" + "คอเลสเตอรอล" + "คะ" + "คะนอง" + "คะนึง" + "คะน้า" + "คะมำ" + "คะยั้นคะยอ" + "คะเน" + "คะเยอ" + "คะแนน" + "คัก" + "คัคนัมพร" + "คัคนางค์" + "คัคนานต์" + "คัณฑสูตร" + "คัด" + "คัทลียา" + "คัน" + "คันฉาย" + "คันทรง" + "คับ" + "คัมภีรภาพ" + "คัมภีร์" + "คั่ก" + "คั่ง" + "คั่น" + "คั่ว" + "คั้น" + "คา" + "คาง" + "คางคก" + "คาด" + "คาถา" + "คาทอลิก" + "คาน" + "คาบ" + "คาม" + "คามวาสี" + "คาย" + "คารม" + "คารวะ" + "คาราวาน" + "คาราเต้" + "คาราโอเกะ" + "คาร์" + "คาร์บอน" + "คาร์บอนมอนอกไซด์" + "คาร์บอนไดออกไซด์" + "คาร์บอลิก" + "คาร์บอเนต" + "คาร์บูเรเตอร์" + "คาร์ล" + "คาร์โบไฮเดรต" + "คาว" + "คาวี" + "คาเธย์" + "คาเฟ่" + "คำ" + "คำนวณ" + "คำนับ" + "คำนึง" + "คำรน" + "คำรบ" + "คำราม" + "คำแหง" + "คำใต้" + "คิก" + "คิง" + "คิด" + "คิมหันต์" + "คิว" + "คิ้ว" + "คีต" + "คีนยา" + "คีบ" + "คีม" + "คีย์" + "คีย์บอร์ด" + "คีรี" + "คี่" + "คึก" + "คึกคัก" + "คึ่ก" + "คืน" + "คืบ" + "คือ" + "คุ" + "คุก" + "คุกกี้" + "คุณ" + "คุณธรรม" + "คุณภาพ" + "คุณวุฒิ" + "คุณศัพท์" + "คุณสมบัติ" + "คุณากร" + "คุณูปการ" + "คุด" + "คุดทะราด" + "คุม" + "คุย" + "คุรุ" + "คุโณปการ" + "คุ่ม" + "คุ้ง" + "คุ้น" + "คุ้ม" + "คุ้ย" + "คู" + "คูณ" + "คูน" + "คูปอง" + "คูหา" + "คู่" + "คู้" + "คเนจร" + "ค็อกเทล" + "ค่อน" + "ค่อม" + "ค่อย" + "ค่ะ" + "ค่า" + "ค่าง" + "ค่าย" + "ค่ำ" + "ค้น" + "ค้อน" + "ค้อม" + "ค้า" + "ค้าง" + "ค้างคาว" + "ค้างเติ่ง" + "ค้าน" + "ค้ำ" + "ฆราวาส" + "ฆาต" + "ฆาตกร" + "ฆาตกรรม" + "ฆ่า" + "ฆ้อง" + "งก" + "งง" + "งงงวย" + "งด" + "งบ" + "งม" + "งวง" + "งวด" + "งวยงง" + "งอ" + "งอก" + "งอกแงก" + "งอด" + "งอดแงด" + "งอน" + "งอนหง่อ" + "งอบ" + "งอม" + "งอย" + "งอแง" + "งะ" + "งัก" + "งัด" + "งัน" + "งับ" + "งัว" + "งัวเงีย" + "งั่ก" + "งั่ง" + "งั่ว" + "งา" + "งาน" + "งาบ" + "งาม" + "งาย" + "งำ" + "งิ้ว" + "งีบ" + "งึก" + "งึม" + "งึมงำ" + "งุด" + "งุนงง" + "งุบ" + "งุบงิบ" + "งุย" + "งุ่นง่าน" + "งุ่มง่าม" + "งุ้ม" + "งู" + "งูสวัด" + "ง่วง" + "ง่วน" + "ง่อง" + "ง่อน" + "ง่อย" + "ง่า" + "ง่าน" + "ง่าม" + "ง่าย" + "ง่ำ" + "ง้วน" + "ง้อ" + "ง้อม" + "ง้าง" + "ง้าว" + "ง้ำ" + "จก" + "จง" + "จงกลนี" + "จงอาง" + "จด" + "จตุ" + "จตุรงค์" + "จตุรพิธ" + "จตุสดมภ์" + "จน" + "จบ" + "จม" + "จมูก" + "จร" + "จรจัด" + "จรด" + "จรรยา" + "จรรโลง" + "จรลี" + "จรวด" + "จระเข้" + "จรัล" + "จรัส" + "จราจร" + "จริง" + "จริต" + "จริยธรรม" + "จริยศาสตร์" + "จริยศึกษา" + "จริยา" + "จรุง" + "จรูญ" + "จล" + "จลนพลศาสตร์" + "จลนศาสตร์" + "จลาจล" + "จวก" + "จวง" + "จวน" + "จวบ" + "จวัก" + "จอ" + "จอก" + "จอง" + "จองหอง" + "จอด" + "จอน" + "จอบ" + "จอม" + "จอร์แดน" + "จอแจ" + "จะ" + "จะกละ" + "จะกลาม" + "จะละหวั่น" + "จะละเม็ด" + "จะเข้" + "จัก" + "จักขุ" + "จักจั่น" + "จักร" + "จักรพรรดิ" + "จักรภพ" + "จักรยาน" + "จักรวรรดิ" + "จักรวาล" + "จักรี" + "จักษุ" + "จักแหล่น" + "จัง" + "จังกอบ" + "จังก้า" + "จังงัง" + "จังหวะ" + "จังหวัด" + "จังหัน" + "จังไร" + "จัญไร" + "จัณฑาล" + "จัณฑ์" + "จัด" + "จัดการ" + "จัตวา" + "จัตุรัส" + "จัน" + "จันทน์" + "จันทบุรี" + "จันทร" + "จันทรคติ" + "จันทรคราส" + "จันทรุปราคา" + "จันทร์" + "จับ" + "จับกัง" + "จับฉ่าย" + "จั่น" + "จั่ว" + "จั้ก" + "จั๊กจี้" + "จั๊กเดียม" + "จั๊วะ" + "จาก" + "จาง" + "จาด" + "จาตุรงคสันนิบาต" + "จาน" + "จาบ" + "จาบัล" + "จาบัลย์" + "จาม" + "จามจุรี" + "จามร" + "จามรี" + "จาร" + "จาระบี" + "จาระไน" + "จาริก" + "จารี" + "จารีต" + "จารึก" + "จาว" + "จาวา" + "จาเมกา" + "จำ" + "จำกัด" + "จำนง" + "จำนน" + "จำนรรจา" + "จำนรรจ์" + "จำนวน" + "จำนอง" + "จำนำ" + "จำปา" + "จำปี" + "จำพวก" + "จำรัส" + "จำรูญ" + "จำลอง" + "จำหน่าย" + "จำอวด" + "จำเพาะ" + "จำเริญ" + "จำเรียง" + "จำเลย" + "จำแนก" + "จิก" + "จิงโจ้" + "จิต" + "จิตร" + "จิตรกร" + "จิตรกรรม" + "จิตรลดา" + "จิตวิทยา" + "จิตเวช" + "จิตแพทย์" + "จินดา" + "จินตกวี" + "จินตนา" + "จินตนาการ" + "จินตภาพ" + "จิบ" + "จิปาถะ" + "จิ่ม" + "จิ้งจก" + "จิ้งจอก" + "จิ้งหรีด" + "จิ้งเหลน" + "จิ้ม" + "จิ๋ว" + "จีน" + "จีนแส" + "จีบ" + "จีวร" + "จี่" + "จี้" + "จี๊" + "จี๊ด" + "จี๋" + "จึง" + "จึ่ง" + "จึ้ง" + "จืด" + "จุ" + "จุก" + "จุด" + "จุติ" + "จุน" + "จุบ" + "จุบจิบ" + "จุมพฏ" + "จุมพิต" + "จุลจอม" + "จุลชีพ" + "จุลชีวัน" + "จุลชีวิน" + "จุลทรรศน์" + "จุลภาค" + "จุลวรรค" + "จุลศักราช" + "จุลสาร" + "จุลินทรีย์" + "จุฬา" + "จุฬาลงกรณ์" + "จุ่ง" + "จุ่น" + "จุ่ม" + "จุ้น" + "จุ้นจู๊" + "จุ้ม" + "จุ้ย" + "จุ๊กกรู๊" + "จุ๊บ" + "จุ๊บแจง" + "จุ๋งจิ๋ง" + "จุ๋มจิ๋ม" + "จู" + "จูง" + "จูบ" + "จู่" + "จู้" + "จู๊ด" + "จู๋" + "จเร" + "จ่อ" + "จ่อม" + "จ่า" + "จ่าง" + "จ่าย" + "จ้น" + "จ้วง" + "จ้อ" + "จ้อก" + "จ้อกแจ้ก" + "จ้อง" + "จ้อน" + "จ้อย" + "จ้ะ" + "จ้า" + "จ้าง" + "จ้าน" + "จ้าละหวั่น" + "จ้าว" + "จ้ำ" + "จ้ำจี้" + "จ้ำม่ำ" + "จ๊อก" + "จ๊ะ" + "จ๋อ" + "จ๋อง" + "จ๋อย" + "จ๋ะ" + "จ๋า" + "ฉก" + "ฉกรรจ์" + "ฉกษัตริย์" + "ฉกาจ" + "ฉกามาพจร" + "ฉงน" + "ฉงาย" + "ฉนวน" + "ฉนัง" + "ฉนาก" + "ฉนำ" + "ฉบัง" + "ฉบับ" + "ฉม" + "ฉมวก" + "ฉมัง" + "ฉมา" + "ฉมำ" + "ฉล" + "ฉลวย" + "ฉลอง" + "ฉลอม" + "ฉลัก" + "ฉลาก" + "ฉลาด" + "ฉลาม" + "ฉลาย" + "ฉลิว" + "ฉลุ" + "ฉลุกฉลวย" + "ฉลู" + "ฉวย" + "ฉวัดเฉวียน" + "ฉวาง" + "ฉวี" + "ฉศก" + "ฉอก" + "ฉอด" + "ฉอเลาะ" + "ฉะ" + "ฉะฉาน" + "ฉะนั้น" + "ฉะนี้" + "ฉะอ้อน" + "ฉัตร" + "ฉัน" + "ฉันทลักษณ์" + "ฉันทะ" + "ฉันทา" + "ฉันทานุมัติ" + "ฉันท์" + "ฉับ" + "ฉาก" + "ฉาง" + "ฉาด" + "ฉาน" + "ฉาบ" + "ฉาย" + "ฉายา" + "ฉาว" + "ฉำฉา" + "ฉิน" + "ฉิบ" + "ฉิมพลี" + "ฉิว" + "ฉิ่ง" + "ฉีก" + "ฉีด" + "ฉี่" + "ฉุ" + "ฉุก" + "ฉุกเฉิน" + "ฉุด" + "ฉุน" + "ฉุย" + "ฉูด" + "ฉู่" + "ฉ่อง" + "ฉ่อย" + "ฉ่า" + "ฉ่าง" + "ฉ่ำ" + "ฉ้อ" + "ชก" + "ชง" + "ชงโค" + "ชฎา" + "ชด" + "ชน" + "ชนก" + "ชนนี" + "ชนมพรรษา" + "ชนม์" + "ชนวน" + "ชนะ" + "ชนัก" + "ชนิด" + "ชบา" + "ชม" + "ชมดชม้อย" + "ชมพู" + "ชมพูนท" + "ชมพูนุท" + "ชมพู่" + "ชมรม" + "ชมา" + "ชม้อย" + "ชม้าย" + "ชย" + "ชร" + "ชระ" + "ชรัว" + "ชรา" + "ชล" + "ชลธาร" + "ชลธี" + "ชลนา" + "ชลประทาน" + "ชลาลัย" + "ชลาศัย" + "ชว" + "ชวด" + "ชวน" + "ชวร" + "ชวลิต" + "ชวา" + "ชวาล" + "ชอก" + "ชอกช้ำ" + "ชอง" + "ชอน" + "ชอบ" + "ชอปปิ้ง" + "ชอม" + "ชอล์ก" + "ชอื้อ" + "ชอุ่ม" + "ชอ่ำ" + "ชะ" + "ชะงัก" + "ชะงัด" + "ชะงุ้ม" + "ชะง่อน" + "ชะง้ำ" + "ชะตา" + "ชะนี" + "ชะมด" + "ชะมัด" + "ชะรอย" + "ชะลอ" + "ชะลอม" + "ชะลูด" + "ชะล่า" + "ชะเง้อ" + "ชะเนาะ" + "ชะแง้" + "ชะแลง" + "ชะโงก" + "ชะโด" + "ชัก" + "ชัง" + "ชัชวาล" + "ชัฏ" + "ชัด" + "ชัน" + "ชันนะตุ" + "ชันษา" + "ชันสูตร" + "ชัย" + "ชัยพฤกษ์" + "ชัยภูมิ" + "ชั่ง" + "ชั่ว" + "ชั่วโมง" + "ชั้น" + "ชั้ว" + "ชา" + "ชาญ" + "ชาด" + "ชาดก" + "ชาตรี" + "ชาตะ" + "ชาติ" + "ชาน" + "ชานุ" + "ชาม" + "ชาย" + "ชายา" + "ชาลา" + "ชาว" + "ชาวเล" + "ชำ" + "ชำนัญ" + "ชำนาญ" + "ชำนิ" + "ชำระ" + "ชำรุด" + "ชำร่วย" + "ชำเนียน" + "ชำเนียร" + "ชำเรา" + "ชำเลือง" + "ชำแหละ" + "ชิ" + "ชิคาโก" + "ชิง" + "ชิงช้า" + "ชิด" + "ชิน" + "ชิป" + "ชิพ" + "ชิม" + "ชิมแปนซี" + "ชิวหา" + "ชิ่ง" + "ชิ้น" + "ชี" + "ชีปะขาว" + "ชีพ" + "ชีพิตักษัย" + "ชีวประวัติ" + "ชีววิทยา" + "ชีวาตม์" + "ชีวาลัย" + "ชีวิต" + "ชีวิตักษัย" + "ชีวิน" + "ชีวี" + "ชีวเคมี" + "ชี้" + "ชืด" + "ชื่น" + "ชื่นมื่น" + "ชื่อ" + "ชื้น" + "ชื้อ" + "ชุก" + "ชุด" + "ชุน" + "ชุบ" + "ชุม" + "ชุมนุม" + "ชุมพร" + "ชุลมุน" + "ชุลี" + "ชุ่ม" + "ชุ่ย" + "ชุ้ง" + "ชู" + "ชู้" + "ชโย" + "ชโลทร" + "ชโลม" + "ชไม" + "ช็อกโกเลต" + "ช็อกโกแลต" + "ช่วง" + "ช่วย" + "ช่อ" + "ช่อง" + "ช่อน" + "ช่าง" + "ช่ำ" + "ช่ำชอง" + "ช้อง" + "ช้อน" + "ช้อย" + "ช้า" + "ช้าง" + "ช้ำ" + "ซก" + "ซด" + "ซน" + "ซบ" + "ซม" + "ซวดเซ" + "ซวน" + "ซวย" + "ซอ" + "ซอก" + "ซอง" + "ซอน" + "ซอฟต์แวร์" + "ซอฟท์" + "ซอฟท์แวร์" + "ซอมซ่อ" + "ซอย" + "ซอส" + "ซัก" + "ซัง" + "ซัด" + "ซัน" + "ซันตาคลอส" + "ซับ" + "ซัพพอร์ต" + "ซัลฟา" + "ซา" + "ซาก" + "ซากุระ" + "ซาง" + "ซาน" + "ซาบซึ้ง" + "ซาบซ่าน" + "ซามูไร" + "ซาลาเปา" + "ซาว" + "ซาวด์" + "ซิ" + "ซิก" + "ซิการ์" + "ซิกแซ็ก" + "ซินแส" + "ซิบ" + "ซิป" + "ซิฟิลิส" + "ซิลิคอน" + "ซิว" + "ซิ่น" + "ซี" + "ซีก" + "ซีด" + "ซีดี" + "ซีนอน" + "ซีรอกซ์" + "ซีเกมส์" + "ซีเมนต์" + "ซีเรีย" + "ซี่" + "ซี้" + "ซึง" + "ซึม" + "ซึ่ง" + "ซึ้ง" + "ซื่อ" + "ซื้อ" + "ซุก" + "ซุง" + "ซุน" + "ซุบ" + "ซุป" + "ซุย" + "ซุ่ม" + "ซุ่มซ่าม" + "ซุ้ม" + "ซูชิ" + "ซูดซาด" + "ซูดาน" + "ซูบ" + "ซูเปอร์มาเก็ต" + "ซูโครส" + "ซู่" + "ซ่ก" + "ซ่อง" + "ซ่อน" + "ซ่อม" + "ซ่า" + "ซ่าน" + "ซ่าหริ่ม" + "ซ้น" + "ซ้อง" + "ซ้อน" + "ซ้อม" + "ซ้าย" + "ซ้ำ" + "ฌาน" + "ฌาปนกิจ" + "ฌาปนสถาน" + "ญวน" + "ญัตติ" + "ญาณ" + "ญาติ" + "ญี่ปุ่น" + "ฐาน" + "ฐานะ" + "ฐานันดร" + "ฐาปนา" + "ดก" + "ดง" + "ดนตรี" + "ดนโด่" + "ดม" + "ดรรชนี" + "ดราฟต์" + "ดรุณ" + "ดรุณี" + "ดล" + "ดวง" + "ดวด" + "ดวล" + "ดอก" + "ดอกเบี้ย" + "ดอกไม้" + "ดอง" + "ดอด" + "ดอน" + "ดอม" + "ดอย" + "ดอลลาร์" + "ดอส" + "ดะ" + "ดัก" + "ดักดาน" + "ดักแด้" + "ดัง" + "ดัชนี" + "ดัด" + "ดัตซ์" + "ดัน" + "ดับ" + "ดับเบิ้ล" + "ดัมพ์" + "ดัสกร" + "ดั่ง" + "ดั้ง" + "ดั้น" + "ดา" + "ดาก" + "ดาด" + "ดาต้า" + "ดาน" + "ดาบ" + "ดาบส" + "ดาม" + "ดามพ์" + "ดาย" + "ดารณี" + "ดารดาษ" + "ดารา" + "ดาร์" + "ดาล" + "ดาลัด" + "ดาว" + "ดาวดึงส์" + "ดาวน์โหลด" + "ดาวโจนส์" + "ดาษ" + "ดาษดา" + "ดำ" + "ดำรง" + "ดำรัส" + "ดำริ" + "ดำฤษณา" + "ดำเกิง" + "ดำเนิน" + "ดำแคง" + "ดิ" + "ดิก" + "ดิจิตอล" + "ดิฉัน" + "ดิถี" + "ดิน" + "ดิบ" + "ดิรัจฉาน" + "ดิลก" + "ดิวิชั่น" + "ดิสนีย์" + "ดิสเกต" + "ดิ่ง" + "ดิ่ว" + "ดิ้น" + "ดิ้ว" + "ดี" + "ดีกรี" + "ดีด" + "ดีดีที" + "ดีบุก" + "ดีวีดี" + "ดีเซล" + "ดีเปรสชั่น" + "ดีไซน์" + "ดีไซเนอร์" + "ดึก" + "ดึกดำบรรพ์" + "ดึง" + "ดึงสะ" + "ดึ่ง" + "ดึ่ม" + "ดือ" + "ดื่น" + "ดื่ม" + "ดื้อ" + "ดุ" + "ดุก" + "ดุจ" + "ดุด" + "ดุน" + "ดุบ" + "ดุม" + "ดุรงค์" + "ดุริยางคศาสตร์" + "ดุริยางคศิลป์" + "ดุริยางค์" + "ดุล" + "ดุลพินิจ" + "ดุลภาค" + "ดุลยพินิจ" + "ดุลยภาพ" + "ดุษฎี" + "ดุษณี" + "ดุษิต" + "ดุสิต" + "ดุเหว่า" + "ดุ่ม" + "ดุ่ย" + "ดุ้ง" + "ดุ้งดิ้ง" + "ดุ้น" + "ดู" + "ดูกร" + "ดูด" + "ดูรา" + "ด่วน" + "ด่อน" + "ด่อม" + "ด่า" + "ด่าง" + "ด่าน" + "ด่าว" + "ด่ำ" + "ด้ง" + "ด้น" + "ด้วง" + "ด้วน" + "ด้วย" + "ด้อม" + "ด้อย" + "ด้าน" + "ด้าม" + "ด้าย" + "ด้าว" + "ด้ำ" + "ตก" + "ตกลง" + "ตง" + "ตงฉิน" + "ตงิด" + "ตด" + "ตถาคต" + "ตน" + "ตบ" + "ตบะ" + "ตม" + "ตรง" + "ตรม" + "ตรมตรอม" + "ตรรกวิทยา" + "ตรรกศาสตร์" + "ตรรกะ" + "ตรวจ" + "ตรวน" + "ตรอก" + "ตรอง" + "ตรอมตรม" + "ตรอมใจ" + "ตระ" + "ตระกูล" + "ตระหง่าน" + "ตระหนก" + "ตระหนัก" + "ตระหนี่" + "ตระเวน" + "ตรัง" + "ตรับ" + "ตรัย" + "ตรัส" + "ตรา" + "ตรากตรำ" + "ตราบ" + "ตราสัง" + "ตรำ" + "ตริ" + "ตรี" + "ตรียัมปวาย" + "ตรีโกณ" + "ตรึก" + "ตรึง" + "ตรุ" + "ตรุษ" + "ตรู" + "ตรู่" + "ตฤณ" + "ตลก" + "ตลบ" + "ตลอด" + "ตลับ" + "ตลาด" + "ตลิ่ง" + "ตวง" + "ตวัด" + "ตวาด" + "ตอ" + "ตอก" + "ตอง" + "ตอด" + "ตอน" + "ตอบ" + "ตอม" + "ตอร์" + "ตอร์ปิโด" + "ตอแย" + "ตอแหล" + "ตะ" + "ตะกรัน" + "ตะกรุด" + "ตะกรุม" + "ตะกร้อ" + "ตะกร้า" + "ตะกละ" + "ตะกลาม" + "ตะกอน" + "ตะกัง" + "ตะกั่ว" + "ตะกุกตะกัก" + "ตะขอ" + "ตะขาบ" + "ตะขิดตะขวง" + "ตะคริว" + "ตะครุบ" + "ตะคอก" + "ตะนอย" + "ตะบอง" + "ตะบอย" + "ตะบัน" + "ตะปุ่มตะป่ำ" + "ตะพาบ" + "ตะพึด" + "ตะพึดตะพือ" + "ตะพุ่น" + "ตะลีตะลาน" + "ตะลึง" + "ตะลุง" + "ตะลุมบอน" + "ตะลุมพุก" + "ตะล่อม" + "ตะวัน" + "ตะหลิว" + "ตะเกียกตะกาย" + "ตะเกียง" + "ตะเกียบ" + "ตะเข็บ" + "ตะเคียน" + "ตะเฆ่" + "ตะเบ็ง" + "ตะเพิด" + "ตะเพิ่น" + "ตะเพียน" + "ตะเภา" + "ตะเลง" + "ตะแกรง" + "ตะแคง" + "ตะแบง" + "ตะโก" + "ตะโกก" + "ตะโกน" + "ตะโก้" + "ตะโขง" + "ตะโบม" + "ตะโพก" + "ตะโหงก" + "ตะไกร" + "ตะไคร่" + "ตะไคร้" + "ตะไบ" + "ตะไล" + "ตัก" + "ตักษัย" + "ตัง" + "ตังฉ่าย" + "ตังเก" + "ตังเม" + "ตังโอ๋" + "ตัณหา" + "ตัด" + "ตัดสิน" + "ตัน" + "ตันหยง" + "ตับ" + "ตัว" + "ตั่ง" + "ตั้ง" + "ตั้งแต่" + "ตั้วโผ" + "ตั๊กแตน" + "ตั๋ว" + "ตา" + "ตาก" + "ตาด" + "ตาน" + "ตานี" + "ตาบ" + "ตาม" + "ตาย" + "ตาล" + "ตาลปัตร" + "ตำ" + "ตำนาน" + "ตำบล" + "ตำรวจ" + "ตำรับ" + "ตำรา" + "ตำลึง" + "ตำหนัก" + "ตำหนิ" + "ตำแย" + "ตำแหน่ง" + "ติ" + "ติกาหรัง" + "ติง" + "ติณ" + "ติด" + "ติรัจฉาน" + "ติลก" + "ติ่ง" + "ติ้ว" + "ติ๊ก" + "ติ๋ง" + "ตี" + "ตีน" + "ตีบ" + "ตี่" + "ตี๋" + "ตึ" + "ตึก" + "ตึง" + "ตึดตื๋อ" + "ตึ้ก" + "ตึ้กตั้ก" + "ตึ๊ดตื๋อ" + "ตืด" + "ตือฮวน" + "ตื่น" + "ตื้น" + "ตื้อ" + "ตื๊อ" + "ตื๋อ" + "ตุ" + "ตุกติก" + "ตุง" + "ตุน" + "ตุนาหงัน" + "ตุบ" + "ตุรกี" + "ตุลา" + "ตุลาการ" + "ตุลาคม" + "ตุหรัดตุเหร่" + "ตุ่น" + "ตุ่ม" + "ตุ่ย" + "ตุ้งก่า" + "ตุ้งติ้ง" + "ตุ้บ" + "ตุ้ม" + "ตุ้ย" + "ตุ๊" + "ตุ๊ก" + "ตุ๊กตา" + "ตุ๊กแก" + "ตุ๊ด" + "ตุ๊ต๊ะ" + "ตุ๊บป่อง" + "ตุ๊ย" + "ตุ๋น" + "ตุ๋ม" + "ตุ๋ยตุ่ย" + "ตู" + "ตูก" + "ตูด" + "ตูบ" + "ตูม" + "ตู่" + "ตู้" + "ต่วน" + "ต่อ" + "ต่องแต่ง" + "ต่อม" + "ต่อย" + "ต่าง" + "ต่ำ" + "ต้น" + "ต้ม" + "ต้วมเตี้ยม" + "ต้อ" + "ต้อง" + "ต้องเต" + "ต้อน" + "ต้อย" + "ต้อยติ่ง" + "ต้อยตีวิด" + "ต้าน" + "ต๊อก" + "ต๊อกต๋อย" + "ต๋ง" + "ต๋อม" + "ถก" + "ถด" + "ถนน" + "ถนอม" + "ถนัด" + "ถนัดถนี่" + "ถนิม" + "ถม" + "ถมึงทึง" + "ถลก" + "ถลน" + "ถลอก" + "ถลัน" + "ถลา" + "ถลาก" + "ถลำ" + "ถลีถลำ" + "ถลึงตา" + "ถลุง" + "ถลุน" + "ถล่ม" + "ถวัลย์" + "ถวาย" + "ถวิล" + "ถอก" + "ถอง" + "ถอด" + "ถอน" + "ถอย" + "ถะ" + "ถัก" + "ถัง" + "ถัด" + "ถัน" + "ถัว" + "ถั่ว" + "ถา" + "ถาก" + "ถาง" + "ถาด" + "ถาน" + "ถาม" + "ถาวร" + "ถิ่น" + "ถีบ" + "ถี่" + "ถึก" + "ถึง" + "ถือ" + "ถุง" + "ถุน" + "ถุย" + "ถู" + "ถูก" + "ถ่ม" + "ถ่วง" + "ถ่อ" + "ถ่อง" + "ถ่อม" + "ถ่อย" + "ถ่าง" + "ถ่าน" + "ถ่าย" + "ถ้วน" + "ถ้วย" + "ถ้อย" + "ถ้า" + "ถ้ำ" + "ทก" + "ทกล้า" + "ทด" + "ทน" + "ทนต์" + "ทนาย" + "ทนโท่" + "ทบ" + "ทบทวน" + "ทบวง" + "ทมิฬ" + "ทยอย" + "ทรกรรม" + "ทรง" + "ทรชน" + "ทรชาติ" + "ทรพิษ" + "ทรพี" + "ทรมาน" + "ทรยศ" + "ทรยุค" + "ทรรป" + "ทรรศนะ" + "ทรราช" + "ทรลักษณ์" + "ทรวง" + "ทรวดทรง" + "ทรหด" + "ทรัพยากร" + "ทรัพย์" + "ทรัพย์สิน" + "ทรัมเป็ต" + "ทรานซิสเตอร์" + "ทราบ" + "ทราม" + "ทราย" + "ทรุด" + "ทฤษฎี" + "ทลาย" + "ทวง" + "ทวด" + "ทวน" + "ทวย" + "ทวาทศ" + "ทวาย" + "ทวาร" + "ทวิ" + "ทวี" + "ทวีธาภิเษก" + "ทวีป" + "ทว่า" + "ทศ" + "ทศนิยม" + "ทหาร" + "ทอ" + "ทอก" + "ทอง" + "ทองกวาว" + "ทองหลาง" + "ทอด" + "ทอน" + "ทอนซิล" + "ทอฟฟี่" + "ทอย" + "ทอล์ค" + "ทะนง" + "ทะนาน" + "ทะนุ" + "ทะมัดทะแมง" + "ทะมึน" + "ทะมื่น" + "ทะยาน" + "ทะลวง" + "ทะลัก" + "ทะลาย" + "ทะลึ่ง" + "ทะลุ" + "ทะวาย" + "ทะเบียน" + "ทะเยอทะยาน" + "ทะเล" + "ทะเลาะ" + "ทะเล่อทะล่า" + "ทะเล้น" + "ทะแม่ง" + "ทัก" + "ทักขิญ" + "ทักขิณา" + "ทักขิณาวัฏ" + "ทักข์" + "ทักษะ" + "ทักษิณ" + "ทักษิณา" + "ทักษิณาวรรต" + "ทักษิโณทก" + "ทังสเตน" + "ทัณฑกรรม" + "ทัณฑฆาต" + "ทัณฑสถาน" + "ทัณฑ์" + "ทัด" + "ทัน" + "ทันตแพทย์" + "ทันต์" + "ทันที" + "ทับ" + "ทับสมิงคลา" + "ทัพ" + "ทัพพี" + "ทัศนคติ" + "ทัศนวิสัย" + "ทัศนศึกษา" + "ทัศนะ" + "ทัศนา" + "ทัศนาจร" + "ทัศนียภาพ" + "ทัศนีย์" + "ทัศนูปกรณ์" + "ทัศน์" + "ทัศไนย" + "ทั่ง" + "ทั่ว" + "ทั้ง" + "ทา" + "ทาก" + "ทาง" + "ทาน" + "ทาบ" + "ทาม" + "ทาย" + "ทายาด" + "ทายาท" + "ทารก" + "ทาริกา" + "ทารุณ" + "ทาร์ซาน" + "ทาส" + "ทำ" + "ทำนบ" + "ทำนอง" + "ทำนาย" + "ทำนุ" + "ทำลาย" + "ทำเนา" + "ทำเนียบ" + "ทำเล" + "ทำไม" + "ทิคัมพร" + "ทิฆัมพร" + "ทิงเจอร์" + "ทิฐิ" + "ทิด" + "ทิพยจักษุ" + "ทิพยญาณ" + "ทิพยรส" + "ทิพยเนตร" + "ทิพย์" + "ทิพากร" + "ทิม" + "ทิว" + "ทิวงคต" + "ทิวทัศน์" + "ทิวา" + "ทิศ" + "ทิศา" + "ทิศานุทิศ" + "ทิเบต" + "ทิ่ม" + "ทิ้ง" + "ที" + "ทีฆชาติ" + "ทีม" + "ทีเอนที" + "ที่" + "ที่ดิน" + "ทึก" + "ทึนทึก" + "ทึบ" + "ทึม" + "ทึ่ง" + "ทึ่ม" + "ทึ้ง" + "ทื่อ" + "ทุ" + "ทุก" + "ทุกขลาภ" + "ทุกขารมณ์" + "ทุกขเวทนา" + "ทุกข์" + "ทุกรกิริยา" + "ทุคติ" + "ทุจริต" + "ทุด" + "ทุน" + "ทุบ" + "ทุพพล" + "ทุพภิกขภัย" + "ทุย" + "ทุรกันดาร" + "ทุรชน" + "ทุรชาติ" + "ทุรนทุราย" + "ทุรพล" + "ทุลักทุเล" + "ทุศีล" + "ทุเรศ" + "ทุเรียน" + "ทุเลา" + "ทุ่ง" + "ทุ่น" + "ทุ่ม" + "ทุ้ง" + "ทุ้ม" + "ทุ้ย" + "ทู" + "ทูต" + "ทูตานุทูต" + "ทูน" + "ทูบ" + "ทูม" + "ทูล" + "ทู่" + "ทู้" + "ทแกล้ว" + "ทแยง" + "ทโมน" + "ท่วงทำนอง" + "ท่วงที" + "ท่วงท่า" + "ท่วม" + "ท่อ" + "ท่อง" + "ท่อน" + "ท่อม" + "ท่า" + "ท่าน" + "ท่ามกลาง" + "ท้น" + "ท้วง" + "ท้วน" + "ท้วม" + "ท้อ" + "ท้อง" + "ท้า" + "ท้าย" + "ท้าว" + "ธง" + "ธน" + "ธนบัตร" + "ธนบุรี" + "ธนสมบัติ" + "ธนสาร" + "ธนาคาร" + "ธนาณัติ" + "ธนารักษ์" + "ธนู" + "ธม" + "ธร" + "ธรณี" + "ธรรม" + "ธรรมกาย" + "ธรรมชาติ" + "ธรรมดา" + "ธรรมศาสตร์" + "ธรรมะ" + "ธรรมะธัมโม" + "ธรรมาทิตย์" + "ธรรมาธรรม" + "ธรรมาธิปไตย" + "ธรรมาธิษฐาน" + "ธรรมานุสาน" + "ธรรมาภิมุข" + "ธรรมาภิสมัย" + "ธรรมายตนะ" + "ธรรมารมณ์" + "ธรรมาสน์" + "ธรรมิก" + "ธราธร" + "ธราธาร" + "ธราธิบดี" + "ธราธิป" + "ธัญ" + "ธัญญาหาร" + "ธัญพืช" + "ธันวาคม" + "ธัมมะ" + "ธาตุ" + "ธานี" + "ธาร" + "ธารา" + "ธำมรงค์" + "ธำรง" + "ธิดา" + "ธิเบต" + "ธุดงค์" + "ธุรกรรม" + "ธุรการ" + "ธุรกิจ" + "ธุระ" + "ธุลี" + "ธุวดารา" + "ธุวภาค" + "ธุวมณฑล" + "ธูป" + "นก" + "นคร" + "นครราชสีมา" + "นครินทร์" + "นคเรศ" + "นงคราญ" + "นงนุช" + "นงพะงา" + "นงพาล" + "นงราม" + "นงลักษณ์" + "นงเยาว์" + "นที" + "นนทบุรี" + "นนทรี" + "นนทลี" + "นบ" + "นพ" + "นพปฎล" + "นพศก" + "นพศูล" + "นภา" + "นภาลัย" + "นม" + "นมัสการ" + "นรก" + "นรสิงห์" + "นรีเวช" + "นรีแพทย์" + "นฤคหิต" + "นฤนาท" + "นฤมล" + "นฤมิต" + "นลาฏ" + "นลินี" + "นวด" + "นวนิยาย" + "นวม" + "นวย" + "นวล" + "นวลลออ" + "นวลละออง" + "นอ" + "นอก" + "นอง" + "นอต" + "นอน" + "นอบ" + "นอย" + "นอร์เวย์" + "นะ" + "นัก" + "นักขัต" + "นักศึกษา" + "นักษัตร" + "นักเรียน" + "นังคัล" + "นัด" + "นัดดา" + "นัตถุ์" + "นันทนาการ" + "นับ" + "นัย" + "นัยน์" + "นัว" + "นั่ง" + "นั่น" + "นั้น" + "นา" + "นาก" + "นาค" + "นาคร" + "นาคราช" + "นาคี" + "นาง" + "นางสาว" + "นางแอ่น" + "นาซา" + "นาฏ" + "นาด" + "นาถ" + "นาท" + "นาที" + "นาน" + "นานัปการ" + "นานา" + "นาบ" + "นาภี" + "นาม" + "นามกร" + "นามสกุล" + "นามานุกรม" + "นามาภิไธย" + "นาย" + "นายก" + "นารายณ์" + "นารี" + "นาวา" + "นาวิก" + "นาวิน" + "นาวี" + "นาสิก" + "นาฬิกา" + "นาฬิเก" + "นาโน" + "นำ" + "นิ" + "นิกร" + "นิกรอยด์" + "นิกาย" + "นิกเกิล" + "นิคม" + "นิครนถ์" + "นิคหิต" + "นิจ" + "นิด" + "นิตยสาร" + "นิตย์" + "นิติ" + "นิทรรศ" + "นิทรา" + "นิทัศน์" + "นิทาน" + "นินทา" + "นิบาต" + "นิพนธ์" + "นิพพาน" + "นิมนต์" + "นิมมาน" + "นิมมานรดี" + "นิมิต" + "นิยม" + "นิยาม" + "นิยาย" + "นิรทุกข์" + "นิรนาม" + "นิรภัย" + "นิรมล" + "นิรมิต" + "นิรันดร" + "นิราศ" + "นิรโทษ" + "นิล" + "นิลุบล" + "นิวกินี" + "นิวคลิอิก" + "นิวซีแลนด์" + "นิวตรอน" + "นิวยอร์ค" + "นิวรณ์" + "นิวัต" + "นิวัตน์" + "นิวาต" + "นิวาส" + "นิวเคลียร์" + "นิวเคลียส" + "นิสัย" + "นิสิต" + "นิเทศ" + "นิเวศ" + "นิเวศน์" + "นิโคติน" + "นิโรธ" + "นิโลบล" + "นิ่ง" + "นิ่ม" + "นิ่ว" + "นิ้ว" + "นี" + "นีออน" + "นีโอดิเมียม" + "นี่" + "นี้" + "นึก" + "นึ่ง" + "นุง" + "นุช" + "นุ่ง" + "นุ่น" + "นุ่ม" + "นุ้ย" + "นูน" + "นู่น" + "นู้น" + "นเรศวร" + "นโยบาย" + "นโรดม" + "น่วม" + "น่อง" + "น่า" + "น่าน" + "น้อง" + "น้อม" + "น้อย" + "น้อยหน่า" + "น้อยโหน่ง" + "น้า" + "น้าว" + "น้ำ" + "น้ำมัน" + "น้ำเงิน" + "บก" + "บกพร่อง" + "บง" + "บงกช" + "บด" + "บดินทรเดชา" + "บดินทร์" + "บดี" + "บท" + "บน" + "บพิตร" + "บพิธ" + "บรม" + "บรมัตถ์" + "บรร" + "บรรจง" + "บรรจถรณ์" + "บรรจบ" + "บรรจวบ" + "บรรจุ" + "บรรณ" + "บรรณาการ" + "บรรณาคม" + "บรรณาธิการ" + "บรรณานุกรม" + "บรรณารักษศาสตร์" + "บรรณารักษ์" + "บรรดา" + "บรรทม" + "บรรทัด" + "บรรทุก" + "บรรพ" + "บรรพชา" + "บรรพชิต" + "บรรพต" + "บรรพบุรุษ" + "บรรยง" + "บรรยงก์" + "บรรยากาศ" + "บรรยาย" + "บรรลัย" + "บรรลุ" + "บรรษัท" + "บรรหาร" + "บรรเจิด" + "บรรเทา" + "บรรเลง" + "บรรโลม" + "บรั่นดี" + "บราวเซอร์" + "บริ" + "บริกรรม" + "บริการ" + "บริขาร" + "บริคณห์" + "บริจาค" + "บริจารก" + "บริจาริกา" + "บริบาล" + "บริบูรณ์" + "บริพัตร" + "บริพาร" + "บริภัณฑ์" + "บริภาษ" + "บริรักษ์" + "บริราช" + "บริวาร" + "บริษัท" + "บริสุทธิ์" + "บริหาร" + "บริเฉท" + "บริเตน" + "บริเวณ" + "บริโภค" + "บล็อก" + "บวก" + "บวง" + "บวช" + "บวน" + "บวบ" + "บวม" + "บวร" + "บอ" + "บอก" + "บอด" + "บอดี้" + "บอน" + "บอบ" + "บอร์ก" + "บอร์ด" + "บอร์เนียว" + "บอล" + "บอลลูน" + "บะหมี่" + "บัก" + "บัคเตรี" + "บัง" + "บังกะโล" + "บังคม" + "บังคล" + "บังคับ" + "บังสุกุล" + "บังอร" + "บังอาจ" + "บังเกิด" + "บังเหียน" + "บังเอิญ" + "บัญชร" + "บัญชา" + "บัญชี" + "บัญญัติ" + "บัณฑิต" + "บัณฑิตย์" + "บัณฑุ" + "บัณฑูร" + "บัณณาส" + "บัณรส" + "บัณรสี" + "บัณเฑาะก์" + "บัณเฑาะว์" + "บัด" + "บัดกรี" + "บัดซบ" + "บัดสี" + "บัตร" + "บัน" + "บันดาล" + "บันทึก" + "บันยะบันยัง" + "บันลือ" + "บันเทิง" + "บันได" + "บัปผาสะ" + "บัพ" + "บัลกาเรีย" + "บัลลังก์" + "บัลลูน" + "บัว" + "บัส" + "บั่น" + "บั้ง" + "บั้น" + "บั๊ก" + "บา" + "บาก" + "บาง" + "บาด" + "บาดทะยัก" + "บาดาล" + "บาต" + "บาตร" + "บาท" + "บาทบงสุ์" + "บาทหลวง" + "บาทาธึก" + "บาทุกา" + "บาน" + "บานชื่น" + "บานบุรี" + "บานียะ" + "บานเช้า" + "บานเย็น" + "บาป" + "บาย" + "บารมี" + "บารอมิเตอร์" + "บาร์" + "บาร์เรล" + "บาล" + "บาลี" + "บาศ" + "บาศก์" + "บาสเกตบอล" + "บาหลี" + "บำนาญ" + "บำบัด" + "บำราบ" + "บำราศ" + "บำรุง" + "บำรู" + "บำเพ็ญ" + "บำเรอ" + "บำเหน็จ" + "บิ" + "บิฐ" + "บิณฑบาต" + "บิด" + "บิดพลิ้ว" + "บิดร" + "บิดา" + "บิต" + "บิน" + "บิล" + "บิลเลียด" + "บิ่น" + "บีฑา" + "บีน" + "บีบ" + "บี้" + "บึก" + "บึกบึน" + "บึง" + "บึ่ง" + "บึ้ง" + "บุ" + "บุก" + "บุกรุก" + "บุกษก" + "บุคคล" + "บุคลากร" + "บุคลาธิษฐาน" + "บุคลิก" + "บุคลิกภาพ" + "บุญ" + "บุญญานุภาพ" + "บุญญาภินิหาร" + "บุณฑริก" + "บุณย์" + "บุตร" + "บุตรา" + "บุตรี" + "บุบ" + "บุปผชาติ" + "บุพกรรม" + "บุพการี" + "บุพกิจ" + "บุพชาติ" + "บุพทักษิณ" + "บุพนิมิต" + "บุพบท" + "บุพพาจารย์" + "บุพเพสันนิวาส" + "บุฟเฟ่ต์" + "บุรพทิศ" + "บุรพบท" + "บุรพาจารย์" + "บุราณ" + "บุริมทิศ" + "บุริมพรรษา" + "บุริมสิทธิ" + "บุรี" + "บุรุษ" + "บุษกร" + "บุษบง" + "บุษบา" + "บุษยมาส" + "บุษราคัม" + "บุหงัน" + "บุหงา" + "บุหรง" + "บุหรี่" + "บุหลัน" + "บุโรทั่ง" + "บุ่มบ่าม" + "บุ้ง" + "บุ้ย" + "บุ๋ม" + "บูชา" + "บูชายัญ" + "บูด" + "บูต" + "บูรณภาพ" + "บูรณะ" + "บูรพา" + "บูรพาจารย์" + "บู้" + "บู๊" + "บ่" + "บ่ง" + "บ่น" + "บ่ม" + "บ่วง" + "บ่อ" + "บ่อง" + "บ่อน" + "บ่อย" + "บ่า" + "บ่าง" + "บ่าย" + "บ่าว" + "บ้วน" + "บ้อง" + "บ้องแบ๊ว" + "บ้อม" + "บ้า" + "บ้าง" + "บ้าน" + "บ้าระห่ำ" + "บ๊งเบ๊ง" + "บ๊วย" + "บ๊อง" + "บ๊ะ" + "บ๋อม" + "บ๋อย" + "บ๋ำ" + "ปก" + "ปกครอง" + "ปกติ" + "ปกรณ์" + "ปการ" + "ปกิณกะ" + "ปฏัก" + "ปฏิกรณ์" + "ปฏิกรรม" + "ปฏิกิริยา" + "ปฏิกูล" + "ปฏิคม" + "ปฏิชีวนะ" + "ปฏิญญา" + "ปฏิญาณ" + "ปฏิทิน" + "ปฏิบถ" + "ปฏิบัติ" + "ปฏิปทา" + "ปฏิปักษ์" + "ปฏิพัทธ์" + "ปฏิพากย์" + "ปฏิภาค" + "ปฏิภาณ" + "ปฏิมา" + "ปฏิมากร" + "ปฏิยุทธ์" + "ปฏิรูป" + "ปฏิวัติ" + "ปฏิวาต" + "ปฏิวาท" + "ปฏิสนธิ" + "ปฏิสังขรณ์" + "ปฏิสันถาร" + "ปฏิสัมพันธ์" + "ปฏิเวธ" + "ปฏิเสธ" + "ปฏิโลม" + "ปฐพี" + "ปฐม" + "ปฐมทัศน์" + "ปฐมนิเทศ" + "ปฐมพยาบาล" + "ปฐมฤกษ์" + "ปฐมวัย" + "ปฐมเทศนา" + "ปณต" + "ปณิธาน" + "ปด" + "ปถพี" + "ปทานุกรม" + "ปทุม" + "ปทุมธานี" + "ปน" + "ปนัดดา" + "ปนเป" + "ปบ" + "ปม" + "ปรก" + "ปรกติ" + "ปรง" + "ปรน" + "ปรนนิบัติ" + "ปรนัย" + "ปรบ" + "ปรปักษ์" + "ปรมัตถ์" + "ปรมาจารย์" + "ปรมาณู" + "ปรมาภิเษก" + "ปรมาภิไธย" + "ปรวด" + "ปรวนแปร" + "ปรวาที" + "ปรสิต" + "ปรองดอง" + "ปรอด" + "ปรอท" + "ปรอย" + "ประ" + "ประกบ" + "ประกวด" + "ประกอบ" + "ประกัน" + "ประกับ" + "ประกาย" + "ประการ" + "ประกาศ" + "ประกาศนียบัตร" + "ประกาศิต" + "ประกิด" + "ประคบ" + "ประคบประหงม" + "ประคอง" + "ประคำ" + "ประจบ" + "ประจวบ" + "ประจักษ์" + "ประจัญ" + "ประจัน" + "ประจาค" + "ประจาน" + "ประจำ" + "ประจิม" + "ประจุ" + "ประจ๋อประแจ๋" + "ประชด" + "ประชวร" + "ประชัน" + "ประชา" + "ประชาชน" + "ประชาธิปัตย์" + "ประชาธิปไตย" + "ประชาภิบาล" + "ประชิด" + "ประชุม" + "ประณต" + "ประณม" + "ประณาม" + "ประณิธาน" + "ประณิธิ" + "ประณีต" + "ประดน" + "ประดวน" + "ประดอน" + "ประดักประเดิด" + "ประดัง" + "ประดับ" + "ประดา" + "ประดาป" + "ประดาษ" + "ประดิดประดอย" + "ประดิทิน" + "ประดิษฐาน" + "ประดิษฐ์" + "ประดุง" + "ประดุจ" + "ประดู่" + "ประตู" + "ประถม" + "ประทวน" + "ประทักษ์" + "ประทัง" + "ประทัด" + "ประทับ" + "ประทาน" + "ประทิน" + "ประทิ่น" + "ประทีป" + "ประทุน" + "ประทุษ" + "ประทุษร้าย" + "ประท้วง" + "ประธาน" + "ประธานาธิบดี" + "ประนม" + "ประนอม" + "ประนีประนอม" + "ประปราย" + "ประปา" + "ประพฤติ" + "ประพฤธิ์" + "ประพัทธ์" + "ประพันธ์" + "ประพาต" + "ประพาส" + "ประพาฬ" + "ประพิณ" + "ประพุทธ์" + "ประภัสสร" + "ประภา" + "ประภาคาร" + "ประภาพ" + "ประภาส" + "ประมง" + "ประมวญ" + "ประมวล" + "ประมาณ" + "ประมาท" + "ประมุข" + "ประมุท" + "ประมูล" + "ประยุกต์" + "ประยุทธ์" + "ประยูร" + "ประลมพ์" + "ประลอง" + "ประลัย" + "ประลาต" + "ประวรรต" + "ประวรรตน์" + "ประวัติ" + "ประวัติการณ์" + "ประวัติศาสตร์" + "ประวาต" + "ประวาล" + "ประวาส" + "ประวิง" + "ประวิช" + "ประวิตร" + "ประวีณ" + "ประศม" + "ประศาสน์" + "ประสก" + "ประสงค์" + "ประสบ" + "ประสบการณ์" + "ประสพ" + "ประสา" + "ประสาท" + "ประสาน" + "ประสิทธิผล" + "ประสิทธิภาพ" + "ประสิทธิ์" + "ประสูติ" + "ประหม่า" + "ประหยัด" + "ประหลาด" + "ประหล่ำ" + "ประหาร" + "ประฮาม" + "ประเคน" + "ประเจก" + "ประเจิดประเจ้อ" + "ประเจียด" + "ประเด" + "ประเดิม" + "ประเดียง" + "ประเดี๋ยว" + "ประเดี๋ยวประด๋าว" + "ประเด็น" + "ประเทศ" + "ประเทศราช" + "ประเทศไทย" + "ประเทือง" + "ประเพณี" + "ประเภท" + "ประเมิน" + "ประเวณี" + "ประเวศ" + "ประเวศน์" + "ประเสริฐ" + "ประแกก" + "ประแจ" + "ประโคม" + "ประโยค" + "ประโยชน์" + "ประโลม" + "ปรัก" + "ปรัง" + "ปรัชญา" + "ปรัตยุตบัน" + "ปรัตยุบัน" + "ปรัน" + "ปรับ" + "ปรัมปรา" + "ปรัศนี" + "ปรัศว์" + "ปรากฏ" + "ปรากรม" + "ปราการ" + "ปราคภาร" + "ปราง" + "ปรางค์" + "ปราจีน" + "ปราชญา" + "ปราชญ์" + "ปราชัย" + "ปราชิต" + "ปราณ" + "ปราณี" + "ปราด" + "ปรานี" + "ปราบ" + "ปราบดาภิเษก" + "ปราปต์" + "ปราภพ" + "ปราม" + "ปรามาส" + "ปราย" + "ปรารถนา" + "ปรารภ" + "ปรารมภ์" + "ปราศ" + "ปราศรัย" + "ปราศาร" + "ปราษณี" + "ปราษาณ" + "ปราสาท" + "ปราโมช" + "ปราโมทย์" + "ปรำ" + "ปริ" + "ปริก" + "ปริคณห์" + "ปริจาค" + "ปริจาริกา" + "ปริซึม" + "ปริญญา" + "ปริณาม" + "ปริณายก" + "ปริต" + "ปริตตะ" + "ปริตร" + "ปริทรรศน์" + "ปริทัศน์" + "ปริน" + "ปรินส์" + "ปรินิพพาน" + "ปริบ" + "ปริมณฑล" + "ปริมัท" + "ปริมาณ" + "ปริมาตร" + "ปริยัติ" + "ปริยาย" + "ปริวรรต" + "ปริวาส" + "ปริศนา" + "ปริเฉท" + "ปริ่ม" + "ปรีชา" + "ปรีดา" + "ปรีดิ์" + "ปรียา" + "ปรี่" + "ปรี๊ด" + "ปรึกษา" + "ปรือ" + "ปรื๋อ" + "ปรุ" + "ปรุง" + "ปรูด" + "ปรู๊ดปร๊าด" + "ปรู๊ฟ" + "ปรเมนทร์" + "ปรโลก" + "ปร่า" + "ปร๋อ" + "ปฤจฉา" + "ปฤษฎางค์" + "ปลก" + "ปลง" + "ปลด" + "ปลวก" + "ปลอก" + "ปลอด" + "ปลอดภัย" + "ปลอบ" + "ปลอม" + "ปละ" + "ปลัก" + "ปลัด" + "ปลั่ง" + "ปลั๊ก" + "ปลั๊กอิน" + "ปลา" + "ปลาต" + "ปลาบ" + "ปลาย" + "ปลาวาฬ" + "ปลาสนาการ" + "ปลาสเตอร์" + "ปลิง" + "ปลิด" + "ปลิว" + "ปลิโพธ" + "ปลิ่ม" + "ปลิ้น" + "ปลี" + "ปลีก" + "ปลื้ม" + "ปลุก" + "ปลูก" + "ปล่ง" + "ปล่อง" + "ปล่อย" + "ปล้น" + "ปล้อง" + "ปล้อน" + "ปล้ำ" + "ปวกเปียก" + "ปวง" + "ปวด" + "ปวารณา" + "ปศุ" + "ปอ" + "ปอก" + "ปอง" + "ปอด" + "ปอน" + "ปอนด์" + "ปอบ" + "ปอย" + "ปอร์" + "ปอร์ตุเกส" + "ปะ" + "ปะกน" + "ปะการัง" + "ปะขาว" + "ปะทะ" + "ปะทุ" + "ปะหงับ" + "ปะเหลาะ" + "ปะแล่ม" + "ปะโลง" + "ปัก" + "ปักกิ่ง" + "ปักษา" + "ปักษาวสาน" + "ปักษิณ" + "ปักษิน" + "ปักษี" + "ปักษ์" + "ปักเป้า" + "ปัง" + "ปังสุกุล" + "ปัจจันตคาม" + "ปัจจันตชนบท" + "ปัจจันตประเทศ" + "ปัจจันต์" + "ปัจจัย" + "ปัจจามิตร" + "ปัจจุบัน" + "ปัจจุสมัย" + "ปัจฉา" + "ปัจฉิม" + "ปัจเจก" + "ปัญจวัคคีย์" + "ปัญญา" + "ปัญหา" + "ปัด" + "ปัตตานี" + "ปัตตาเวีย" + "ปัทม์" + "ปัน" + "ปับ" + "ปัปผาสะ" + "ปัสสาวะ" + "ปัสสาสะ" + "ปั่น" + "ปั้น" + "ปั๊บ" + "ปั๊ม" + "ปั๋ง" + "ปา" + "ปาก" + "ปากกา" + "ปากีสถาน" + "ปาง" + "ปาฏิหาริย์" + "ปาฐก" + "ปาฐกถา" + "ปาณาติบาต" + "ปาด" + "ปาติโมกข์" + "ปาทังกา" + "ปาท่องโก๋" + "ปาน" + "ปาปัว" + "ปาม" + "ปายาส" + "ปาราชิก" + "ปาริฉัตร" + "ปาริชาต" + "ปารีส" + "ปาร์เกต์" + "ปาลี" + "ปาล์ม" + "ปาว" + "ปาหนัน" + "ปาหี่" + "ปาโมกข์" + "ปำ" + "ปิกนิก" + "ปิงปอง" + "ปิฎก" + "ปิด" + "ปิตา" + "ปิติ" + "ปิตุ" + "ปิตุฆาต" + "ปิตุภูมิ" + "ปิตุลา" + "ปิยมิตร" + "ปิยะ" + "ปิศาจ" + "ปิโตรเลียม" + "ปิโยรส" + "ปิ่น" + "ปิ่นโต" + "ปิ่ม" + "ปิ้ง" + "ปิ้ม" + "ปิ๋ว" + "ปี" + "ปีก" + "ปีน" + "ปีบ" + "ปีมะโว้" + "ปีศาจ" + "ปี่" + "ปี้" + "ปี๊ด" + "ปี๊บ" + "ปี๋" + "ปึก" + "ปึง" + "ปึ่ง" + "ปึ้ด" + "ปึ๋ง" + "ปืน" + "ปื้น" + "ปื๋อ" + "ปุ" + "ปุก" + "ปุจฉา" + "ปุด" + "ปุถุชน" + "ปุบ" + "ปุย" + "ปุโรหิต" + "ปุ่ม" + "ปุ้งกี๋" + "ปุ้ม" + "ปุ๊" + "ปุ๊บ" + "ปุ๋ม" + "ปุ๋ย" + "ปู" + "ปูชนียบุคคล" + "ปูชนียวัตถุ" + "ปูด" + "ปูน" + "ปูม" + "ปู่" + "ปู้ยี้ปู้ยำ" + "ปเวณี" + "ป่น" + "ป่วง" + "ป่วน" + "ป่วย" + "ป่อง" + "ป่า" + "ป่าน" + "ป่าย" + "ป่าว" + "ป้วน" + "ป้วนเปี้ยน" + "ป้อ" + "ป้อง" + "ป้องกัน" + "ป้อน" + "ป้อม" + "ป้อย" + "ป้อแป้" + "ป้า" + "ป้าง" + "ป้าน" + "ป้าบ" + "ป้าย" + "ป้ำ" + "ป๊อกกี้" + "ป๊าบ" + "ป๋อ" + "ป๋อม" + "ป๋า" + "ผก" + "ผกา" + "ผกาย" + "ผง" + "ผงก" + "ผงะ" + "ผงาด" + "ผจง" + "ผจญ" + "ผด" + "ผดุง" + "ผนวก" + "ผนวช" + "ผนัง" + "ผนึก" + "ผม" + "ผมบ๊อบ" + "ผยอง" + "ผรุสวาท" + "ผล" + "ผละ" + "ผลัก" + "ผลัด" + "ผลัวะ" + "ผลาญ" + "ผลานิสงส์" + "ผลาผล" + "ผลาหาร" + "ผลิ" + "ผลิต" + "ผลิตภัณฑ์" + "ผลีผลาม" + "ผลึก" + "ผลึ่ง" + "ผลุ" + "ผลุง" + "ผลุด" + "ผลุน" + "ผลุบ" + "ผลุย" + "ผลู" + "ผล็อย" + "ผวน" + "ผวย" + "ผวา" + "ผสม" + "ผสาน" + "ผสาย" + "ผอก" + "ผอง" + "ผอด" + "ผอบ" + "ผอม" + "ผอวด" + "ผอูน" + "ผะ" + "ผัก" + "ผัง" + "ผัด" + "ผัน" + "ผันผวน" + "ผับ" + "ผัว" + "ผัวะ" + "ผา" + "ผาก" + "ผาง" + "ผาณิต" + "ผาด" + "ผาย" + "ผิ" + "ผิง" + "ผิด" + "ผิน" + "ผิว" + "ผี" + "ผึง" + "ผึ่ง" + "ผึ้ง" + "ผืน" + "ผื่น" + "ผุ" + "ผุด" + "ผุยผง" + "ผูก" + "ผู้" + "ผ็อย" + "ผ่อง" + "ผ่อน" + "ผ่อย" + "ผ่า" + "ผ่าน" + "ผ่ายผอม" + "ผ่าว" + "ผ้า" + "ฝน" + "ฝรั่ง" + "ฝรั่งเศส" + "ฝอย" + "ฝัก" + "ฝัง" + "ฝัด" + "ฝัน" + "ฝั่ง" + "ฝา" + "ฝาก" + "ฝาง" + "ฝาด" + "ฝาน" + "ฝาย" + "ฝิ่น" + "ฝี" + "ฝึก" + "ฝืด" + "ฝืน" + "ฝุ่น" + "ฝูง" + "ฝ่อ" + "ฝ่า" + "ฝ่าย" + "ฝ้า" + "ฝ้าย" + "พก" + "พง" + "พงศาวดาร" + "พงศ์" + "พจนา" + "พจนานุกรม" + "พจนารถ" + "พจนีย์" + "พจน์" + "พจมาน" + "พจี" + "พญา" + "พญาลอ" + "พณิช" + "พณิชย์" + "พด" + "พธู" + "พนม" + "พนัก" + "พนักงาน" + "พนัง" + "พนัน" + "พนัส" + "พนา" + "พนาดร" + "พนาราม" + "พนาลัย" + "พนิดา" + "พบ" + "พม่า" + "พยนต์" + "พยศ" + "พยัก" + "พยักพเยิด" + "พยัคฆา" + "พยัคฆิน" + "พยัคฆี" + "พยัคฆ์" + "พยัญชนะ" + "พยัต" + "พยับ" + "พยากรณ์" + "พยางค์" + "พยาธิ" + "พยาน" + "พยาบาท" + "พยาบาล" + "พยายาม" + "พยุ" + "พยุง" + "พยุหยาตรา" + "พยุหะ" + "พยุหเสนา" + "พร" + "พรต" + "พรม" + "พรร" + "พรรค" + "พรรค์" + "พรรณ" + "พรรณนา" + "พรรษ" + "พรรษา" + "พรวด" + "พรวน" + "พรหม" + "พรหมจรรย์" + "พรหมจาริณี" + "พรหมจารี" + "พรอด" + "พระ" + "พระราชวัง" + "พระองค์" + "พระเจ้าอยู่หัว" + "พรักพร้อม" + "พรัด" + "พรั่ง" + "พรั่น" + "พราก" + "พราง" + "พราด" + "พราน" + "พราย" + "พราว" + "พราหมณ์" + "พรำ" + "พริก" + "พรินเตอร์" + "พริบ" + "พริ้ง" + "พริ้ม" + "พรีเมียม" + "พรีเมียร์" + "พรึง" + "พรึน" + "พรึบ" + "พรืด" + "พรุ" + "พรุก" + "พรุน" + "พรุ่ง" + "พรู" + "พรูด" + "พร่อง" + "พร่อมพร้อ" + "พร่อย" + "พร่า" + "พร่าง" + "พร่ำ" + "พร้อง" + "พร้อม" + "พร้อมพรัก" + "พร้อย" + "พร้า" + "พร้ำ" + "พฤกษชาติ" + "พฤกษทล" + "พฤกษราช" + "พฤกษศาสตร์" + "พฤกษา" + "พฤกษเทวดา" + "พฤกษ์" + "พฤฒ" + "พฤฒา" + "พฤฒาจารย์" + "พฤฒิ" + "พฤต" + "พฤติ" + "พฤติกรรม" + "พฤติการณ์" + "พฤตินัย" + "พฤทธิ์" + "พฤทธ์" + "พฤนต์" + "พฤนท์" + "พฤศจิ" + "พฤศจิกายน" + "พฤษภ" + "พฤษภาคม" + "พฤหัส" + "พฤหัสบดี" + "พล" + "พลการ" + "พลความ" + "พลบ" + "พลวง" + "พลวัต" + "พลศึกษา" + "พลอง" + "พลอด" + "พลอมแพลม" + "พลอย" + "พละ" + "พลัง" + "พลังงาน" + "พลัด" + "พลัน" + "พลับ" + "พลับพลา" + "พลับพลึง" + "พลั่ก" + "พลั่ง" + "พลั่ว" + "พลั้ง" + "พลากร" + "พลาง" + "พลาด" + "พลาธิการ" + "พลานามัย" + "พลาม" + "พลาย" + "พลาสติก" + "พลาสมา" + "พลาหก" + "พลิก" + "พลิ้ว" + "พลี" + "พลุ" + "พลุก" + "พลุ่ก" + "พลุ่ง" + "พลุ้ย" + "พลู" + "พลเมือง" + "พลเรือน" + "พลโลก" + "พล่อย" + "พล่า" + "พล่าน" + "พล่าม" + "พล้ำ" + "พวก" + "พวง" + "พวน" + "พวย" + "พสก" + "พสุธา" + "พหล" + "พหลโยธิน" + "พหุ" + "พหู" + "พหูพจน์" + "พหูสูต" + "พอ" + "พอก" + "พอง" + "พอทัล" + "พอร์ต" + "พะ" + "พะพิง" + "พะยูน" + "พะรุงพะรัง" + "พะวง" + "พะวักพะวน" + "พะว้าพะวัง" + "พะอง" + "พะอืดพะอม" + "พะเนียง" + "พะเน้าพะนอ" + "พะเยิบ" + "พะเยิบพะยาบ" + "พะแนง" + "พะโล้" + "พัก" + "พักตร์" + "พัง" + "พังงา" + "พังผืด" + "พังพวย" + "พังพอน" + "พังพาบ" + "พังเพย" + "พัชร" + "พัฒนะ" + "พัฒนา" + "พัด" + "พัตร" + "พัทธสีมา" + "พัทยา" + "พัทลุง" + "พัน" + "พันทาง" + "พันธกรณี" + "พันธทิพย์" + "พันธนาการ" + "พันธบัตร" + "พันธมิตร" + "พันธะ" + "พันธุ" + "พันธุ์" + "พันธ์" + "พับ" + "พัลลภ" + "พัลวัน" + "พัว" + "พัวะ" + "พัศดี" + "พัสดุ" + "พัสตร์" + "พัสถาน" + "พา" + "พาก" + "พากย์" + "พาง" + "พาณ" + "พาณิช" + "พาณิชย์" + "พาณี" + "พาณีนี" + "พาด" + "พาต" + "พาท" + "พาทย์" + "พาธ" + "พาธา" + "พาน" + "พานร" + "พาม" + "พาย" + "พายัพ" + "พายุ" + "พารณ" + "พารา" + "พาราฟิน" + "พาร์" + "พาล" + "พาลี" + "พาส" + "พาสนา" + "พาสน์" + "พาสุกรี" + "พาสเวิร์ด" + "พาหนะ" + "พาหะ" + "พาหา" + "พาหุ" + "พาหุรัด" + "พาฬหะ" + "พาเนล" + "พาเหรด" + "พาเหียร" + "พาโล" + "พำ" + "พำนัก" + "พิกล" + "พิกัด" + "พิกัติ" + "พิการ" + "พิกุล" + "พิฆาต" + "พิฆเนศ" + "พิง" + "พิจารณา" + "พิจารณ์" + "พิจิตร" + "พิชัย" + "พิชาน" + "พิชิต" + "พิซซ่า" + "พิณ" + "พิถีพิถัน" + "พิทยา" + "พิทักษ์" + "พิธาน" + "พิธี" + "พินทุ" + "พินอบพิเทา" + "พินัย" + "พินาศ" + "พินิจ" + "พินิต" + "พินิศ" + "พิบัติ" + "พิบูล" + "พิพม์" + "พิพักพิพ่วน" + "พิพัฒน์" + "พิพากษา" + "พิพากษ์" + "พิพาท" + "พิพิธ" + "พิพิธภัณฑสถาน" + "พิพิธภัณฑ์" + "พิภพ" + "พิมพ์" + "พิมล" + "พิมาน" + "พิมุข" + "พิมเสน" + "พิรอด" + "พิราบ" + "พิราลัย" + "พิรี้พิไร" + "พิรุณ" + "พิรุธ" + "พิลาป" + "พิลาส" + "พิลึก" + "พิลึกกึกกือ" + "พิลึกพิลั่น" + "พิศ" + "พิศวง" + "พิศวาส" + "พิศาล" + "พิศุทธิ์" + "พิศุทธ์" + "พิษ" + "พิษณุโลก" + "พิษสง" + "พิสดาร" + "พิสมัย" + "พิสัย" + "พิสิฐ" + "พิสุทธิ์" + "พิสูจน์" + "พิหาร" + "พิฬาร" + "พิเคราะห์" + "พิเศษ" + "พิโยกพิเกน" + "พิโยค" + "พิโรธ" + "พิไร" + "พิไล" + "พี" + "พีชคณิต" + "พีซี" + "พีระมิด" + "พี่" + "พี้" + "พึง" + "พึม" + "พึมพำ" + "พึ่ง" + "พึ่บ" + "พืช" + "พืด" + "พื้น" + "พื้นที่" + "พุ" + "พุก" + "พุง" + "พุฒ" + "พุฒิ" + "พุด" + "พุทธ" + "พุทธะ" + "พุทธาวาส" + "พุทธิ" + "พุทรา" + "พุทโธ่" + "พุธ" + "พุ่ง" + "พุ่ม" + "พุ้ย" + "พู" + "พูด" + "พูน" + "พู่" + "พู้น" + "พเนจร" + "พ่น" + "พ่วง" + "พ่อ" + "พ่าง" + "พ่าน" + "พ่าย" + "พ่าห์" + "พ้น" + "พ้อ" + "พ้อง" + "พ้อม" + "ฟก" + "ฟรอยด์" + "ฟรี" + "ฟลอเรนซ์" + "ฟลูออรีน" + "ฟอก" + "ฟอง" + "ฟอด" + "ฟอน" + "ฟอนต์" + "ฟอร์ม" + "ฟอร์มาลดีไฮด์" + "ฟอร์มาลิน" + "ฟอร์แมต" + "ฟอสซิล" + "ฟอสฟอรัส" + "ฟอสเฟต" + "ฟัก" + "ฟัง" + "ฟังก์ชัน" + "ฟังก์ชั่น" + "ฟัด" + "ฟัน" + "ฟั่น" + "ฟั้น" + "ฟาก" + "ฟาง" + "ฟาด" + "ฟาทอม" + "ฟาน" + "ฟาย" + "ฟาร์ม" + "ฟาสซิสต์" + "ฟิก" + "ฟิด" + "ฟินแลนด์" + "ฟิบ" + "ฟิลด์" + "ฟิลิปปินส์" + "ฟิล์ม" + "ฟิวส์" + "ฟิสิกส์" + "ฟีฟ่า" + "ฟี่" + "ฟี้" + "ฟืน" + "ฟืม" + "ฟื้น" + "ฟุ" + "ฟุต" + "ฟุตบอล" + "ฟุน" + "ฟุบ" + "ฟุฟะ" + "ฟุลสแก๊ป" + "ฟุ่บ" + "ฟุ่มเฟือย" + "ฟุ้ง" + "ฟู" + "ฟูก" + "ฟูจิ" + "ฟูด" + "ฟูม" + "ฟูมฟาย" + "ฟู่" + "ฟ่อ" + "ฟ่อง" + "ฟ่อน" + "ฟ่าง" + "ฟ่าม" + "ฟ้อ" + "ฟ้อง" + "ฟ้อน" + "ฟ้า" + "ภคนี" + "ภพ" + "ภมร" + "ภยันตราย" + "ภรต" + "ภรร" + "ภรรยา" + "ภราดร" + "ภริยา" + "ภวตัณหา" + "ภวังค์" + "ภักดี" + "ภักษา" + "ภักษาหาร" + "ภัณฑ์" + "ภัตตาคาร" + "ภัตตาหาร" + "ภัทร" + "ภัพ" + "ภัย" + "ภัสดา" + "ภัสตรา" + "ภาค" + "ภาคี" + "ภาชนะ" + "ภาณุ" + "ภาพ" + "ภาพยนตร์" + "ภาย" + "ภาร" + "ภารกิจ" + "ภารดี" + "ภารต" + "ภาระ" + "ภารา" + "ภารโรง" + "ภาวนา" + "ภาวะ" + "ภาษ" + "ภาษก" + "ภาษณ์" + "ภาษา" + "ภาษิต" + "ภาษี" + "ภาสกร" + "ภาสน์" + "ภาสวร" + "ภิกขา" + "ภิกขาจาร" + "ภิกขุ" + "ภิกขุนี" + "ภิกษา" + "ภิกษุ" + "ภิกษุณี" + "ภิงคาร" + "ภิญโญ" + "ภินทนาการ" + "ภินท์" + "ภิรมย์" + "ภุช" + "ภุชงค์" + "ภุมรา" + "ภุมริน" + "ภุมรี" + "ภู" + "ภูต" + "ภูติ" + "ภูมิ" + "ภูมิประเทศ" + "ภูมิภาค" + "ภูมิลำเนา" + "ภูมิศาสตร์" + "ภูมี" + "ภูริ" + "ภูรี" + "ภูวดล" + "ภูวนาถ" + "ภูวเนตร" + "ภูวไนย" + "ภูษา" + "ภูษิต" + "ภูเก็ต" + "ภู่" + "มก" + "มกร" + "มกราคม" + "มกุฎ" + "มกุล" + "มงกุฎ" + "มงคล" + "มณฑก" + "มณฑป" + "มณฑล" + "มณี" + "มณเฑียร" + "มด" + "มติ" + "มธุ" + "มน" + "มนตรี" + "มนตร์" + "มนต์" + "มนสิการ" + "มนัส" + "มนัสวี" + "มนิลา" + "มนุษยชาติ" + "มนุษยธรรม" + "มนุษยศาสตร์" + "มนุษยสัมพันธ์" + "มนุษยเทพ" + "มนุษยโลก" + "มนุษย์" + "มนเทียร" + "มยุรา" + "มยุรี" + "มยุเรศ" + "มยูร" + "มร" + "มรกต" + "มรณะ" + "มรณ์" + "มรดก" + "มรรค" + "มรรคนายก" + "มรรคา" + "มรรยา" + "มรรยาท" + "มรสุม" + "มฤค" + "มฤตยู" + "มล" + "มลทิน" + "มลาย" + "มลายู" + "มล้าง" + "มวน" + "มวย" + "มวล" + "มหกรรม" + "มหรณพ" + "มหรรณพ" + "มหรสพ" + "มหันตโทษ" + "มหันต์" + "มหัศจรรย์" + "มหา" + "มหาชน" + "มหาดเล็ก" + "มหาดไทย" + "มหาตมะ" + "มหายาน" + "มหาราช" + "มหาวิทยาลัย" + "มหาศาล" + "มหาสมุทร" + "มหาหิงคุ์" + "มหิงส์" + "มหิดล" + "มหิมา" + "มหึมา" + "มอ" + "มอง" + "มองโกลอยด์" + "มอญ" + "มอด" + "มอนิเตอร์" + "มอบ" + "มอม" + "มอมแมม" + "มอรอคโค" + "มอร์ฟีน" + "มอลโทส" + "มอสโคว์" + "มอเตอร์" + "มะ" + "มะกรูด" + "มะกอก" + "มะกะโรนี" + "มะขวิด" + "มะขาม" + "มะข่วง" + "มะค่า" + "มะงั่ว" + "มะงุมมะงาหรา" + "มะซาง" + "มะดัน" + "มะตะบะ" + "มะตึ่ง" + "มะตูม" + "มะต้อง" + "มะนาว" + "มะปราง" + "มะพร้าว" + "มะพลับ" + "มะพูด" + "มะม่วง" + "มะยม" + "มะระ" + "มะรืน" + "มะละกอ" + "มะลิ" + "มะหะหมัด" + "มะฮอกกานี" + "มะเกลือ" + "มะเขือ" + "มะเดื่อ" + "มะเฟือง" + "มะเร็ง" + "มะเส็ง" + "มะแม" + "มะโรง" + "มะไฟ" + "มัก" + "มักกะสัน" + "มัคคุเทศก์" + "มัคนายก" + "มัฆวาน" + "มังกร" + "มังคุด" + "มังค่า" + "มัจจุ" + "มัจฉา" + "มัชฌิมยาม" + "มัชฌิมวัย" + "มัชฌิมา" + "มัณฑนศิลป์" + "มัณฑนา" + "มัด" + "มัตสยา" + "มัทนะ" + "มัทนียะ" + "มัทยะ" + "มัธยฐาน" + "มัธยม" + "มัธยัสถ์" + "มัน" + "มับ" + "มัมมี่" + "มัย" + "มัลติ" + "มัลลิกา" + "มัว" + "มัศยา" + "มัสตาร์ด" + "มัสมั่น" + "มัสยิด" + "มัสลิน" + "มั่ง" + "มั่น" + "มั่ว" + "มา" + "มาก" + "มากกว่า" + "มาฆบูชา" + "มาฆะ" + "มาณพ" + "มาณวิกา" + "มาด" + "มาตร" + "มาตรการ" + "มาตรฐาน" + "มาตรา" + "มาตุ" + "มาตุลา" + "มาน" + "มานพ" + "มานะ" + "มานิต" + "มานี" + "มานุษ" + "มานุษยวิทยา" + "มาบตาพุด" + "มาย" + "มายา" + "มายาวี" + "มาร" + "มารค" + "มารดร" + "มารดา" + "มารยา" + "มารยาท" + "มารศรี" + "มารุต" + "มาลัย" + "มาลาเรีย" + "มาลี" + "มาศ" + "มาส" + "มาสเตอร์" + "มาเลเซีย" + "มาโคร" + "มาโนชญ์" + "มำเลือง" + "มิ" + "มิคสัญญี" + "มิจฉา" + "มิด" + "มิตร" + "มิติ" + "มิถุนายน" + "มิยันม่า" + "มิลลิกรัม" + "มิลลิบาร์" + "มิลลิลิตร" + "มิลลิเมตร" + "มิลาต" + "มิวสิค" + "มิส" + "มิสซา" + "มิสเตอร์" + "มิเตอร์" + "มิ่ง" + "มิ้ม" + "มี" + "มีด" + "มีน" + "มีนาคม" + "มีเทน" + "มี่" + "มี่สั้ว" + "มึง" + "มึน" + "มืด" + "มืน" + "มือ" + "มื่น" + "มื้อ" + "มุ" + "มุก" + "มุกดา" + "มุกดาหาร" + "มุข" + "มุง" + "มุจลินท์" + "มุด" + "มุตกิด" + "มุทิตา" + "มุทุ" + "มุนินทร์" + "มุนี" + "มุบ" + "มุบมิบ" + "มุม" + "มุสลิม" + "มุสา" + "มุ่ง" + "มุ่น" + "มุ่ย" + "มุ้ง" + "มูก" + "มูตร" + "มูน" + "มูมมาม" + "มูล" + "มูลค่า" + "มูลฐาน" + "มูลนิธิ" + "มูเซอ" + "มู่ทู่" + "มู่ลี่" + "มเหศวร" + "มเหสี" + "มเหาฬาร" + "มโน" + "มโนราห์" + "มโนสาเร่" + "มโหรสพ" + "มโหระทึก" + "มโหรี" + "มโหฬาร" + "ม่วง" + "ม่วน" + "ม่อต้อ" + "ม่อย" + "ม่อฮ่อม" + "ม่าน" + "ม่าย" + "ม้วน" + "ม้วย" + "ม้า" + "ม้าน" + "ม้าม" + "ยก" + "ยกย่อง" + "ยง" + "ยงโย่" + "ยติ" + "ยถากรรม" + "ยนตร์" + "ยนต์" + "ยม" + "ยมก" + "ยรรยง" + "ยล" + "ยวง" + "ยวด" + "ยวน" + "ยวบ" + "ยศ" + "ยอ" + "ยอก" + "ยอง" + "ยอด" + "ยอน" + "ยอบ" + "ยอม" + "ยะ" + "ยัก" + "ยักขินี" + "ยักข์" + "ยักยอก" + "ยักษิณี" + "ยักษี" + "ยักษ์" + "ยัง" + "ยัด" + "ยัดเยียด" + "ยัน" + "ยันตรกรรม" + "ยันตร์" + "ยันต์" + "ยับ" + "ยั่งยืน" + "ยั่น" + "ยั่ว" + "ยั้ง" + "ยั้ว" + "ยั้วเยี้ย" + "ยา" + "ยาก" + "ยาง" + "ยาจก" + "ยาด" + "ยาดา" + "ยาตร" + "ยาตรา" + "ยาน" + "ยานี" + "ยาบ" + "ยาบ้า" + "ยาม" + "ยาย" + "ยาว" + "ยำ" + "ยิก" + "ยิง" + "ยิน" + "ยิบ" + "ยิปซัม" + "ยิปซี" + "ยิมนาสติก" + "ยิว" + "ยิหวา" + "ยิ่ง" + "ยิ้ม" + "ยี" + "ยีน" + "ยีราฟ" + "ยี่" + "ยี่สก" + "ยี่สง" + "ยี่สุ่น" + "ยี่ส่าน" + "ยี่หระ" + "ยี่หร่า" + "ยี่ห้อ" + "ยึกยือ" + "ยึด" + "ยืด" + "ยืน" + "ยืม" + "ยื่น" + "ยื้อ" + "ยุ" + "ยุกต์" + "ยุค" + "ยุคล" + "ยุง" + "ยุด" + "ยุติ" + "ยุติธรรม" + "ยุทธ" + "ยุทธการ" + "ยุทธนา" + "ยุทธ์" + "ยุทโธปกรณ์" + "ยุบ" + "ยุพดี" + "ยุพยง" + "ยุพราช" + "ยุพเยาว์" + "ยุพเรศ" + "ยุรยาตร" + "ยุวชน" + "ยุโรป" + "ยุ่ง" + "ยุ่มย่าม" + "ยุ่ย" + "ยุ้ง" + "ยุ้ย" + "ยูง" + "ยูนิกซ์" + "ยูรยาตร" + "ยูริก" + "ยูสเซอร์" + "ยูเรนัส" + "ยูเรเนียม" + "ยูโกสลาเวีย" + "ยูโด" + "ยูโร" + "ยู่" + "ยโส" + "ย่น" + "ย่อ" + "ย่อง" + "ย่อม" + "ย่อย" + "ย่ะ" + "ย่า" + "ย่าง" + "ย่าน" + "ย่าม" + "ย่ำ" + "ย้วย" + "ย้อน" + "ย้อม" + "ย้อย" + "ย้าย" + "ย้ำ" + "รก" + "รง" + "รงควัตถุ" + "รงค์" + "รจนา" + "รจิต" + "รจเรจ" + "รจเลข" + "รณ" + "รณัฐ" + "รด" + "รดี" + "รตะ" + "รติ" + "รถ" + "รถเมล์" + "รน" + "รบ" + "รพ" + "รพี" + "รม" + "รมณี" + "รมณีย์" + "รมย์" + "รยางค์" + "รวก" + "รวง" + "รวด" + "รวน" + "รวนเร" + "รวบ" + "รวม" + "รวย" + "รวิ" + "รวี" + "รศนา" + "รส" + "รสนา" + "รสายนเวท" + "รสิก" + "รหัส" + "รหิต" + "รอ" + "รอก" + "รอง" + "รองเง็ง" + "รอด" + "รอน" + "รอบ" + "รอบคอบ" + "รอม" + "รอย" + "ระ" + "ระกำ" + "ระคน" + "ระคาย" + "ระฆัง" + "ระงม" + "ระงับ" + "ระดม" + "ระดับ" + "ระดู" + "ระทด" + "ระทม" + "ระทวย" + "ระทึก" + "ระนาด" + "ระนาบ" + "ระนาว" + "ระบบ" + "ระบม" + "ระบอบ" + "ระบับ" + "ระบาญ" + "ระบาด" + "ระบาย" + "ระบำ" + "ระบิล" + "ระบือ" + "ระบุ" + "ระยะ" + "ระยับ" + "ระยำ" + "ระยิบ" + "ระย้า" + "ระริก" + "ระลอก" + "ระลึก" + "ระวัง" + "ระวาง" + "ระหว่าง" + "ระหุย" + "ระอา" + "ระอุ" + "ระเนน" + "ระเนระนาด" + "ระเนียด" + "ระเบิด" + "ระเบียง" + "ระเบียน" + "ระเบียบ" + "ระเบ็ง" + "ระเมียร" + "ระเหย" + "ระเหิด" + "ระเห็จ" + "ระแคะ" + "ระแง้" + "ระแนง" + "ระแวง" + "รัก" + "รักข์" + "รักบี้" + "รักษา" + "รักษ์" + "รักแร้" + "รัง" + "รังสิต" + "รังสี" + "รังแก" + "รังแค" + "รัจฉา" + "รัช" + "รัชฎาภิเษก" + "รัชดาภิเษก" + "รัชนี" + "รัญจวน" + "รัฐ" + "รัฐบาล" + "รัฐบุรุษ" + "รัฐประศาสนศาสตร์" + "รัฐประหาร" + "รัฐมนตรี" + "รัฐวิสาหกิจ" + "รัฐศาสตร์" + "รัฐสภา" + "รัด" + "รัต" + "รัตติ" + "รัตน" + "รัตนตรัย" + "รัตนบัลลังก์" + "รัตนะ" + "รัตนา" + "รัตนโกสินทร์" + "รัตน์" + "รัถยา" + "รัน" + "รันทด" + "รับ" + "รับรอง" + "รัมภา" + "รัมมี่" + "รัว" + "รัศมิมัต" + "รัศมิมาน" + "รัศมี" + "รัษฎากร" + "รัสเซีย" + "รั่ว" + "รั้ง" + "รั้น" + "รั้ว" + "รา" + "ราก" + "รากษส" + "ราคะ" + "ราคา" + "ราคิน" + "ราคี" + "ราง" + "รางชาง" + "รางวัล" + "ราช" + "ราชการ" + "ราชนิกุล" + "ราชบัณฑิตยสถาน" + "ราชย์" + "ราชวงศ์" + "ราชวโรงการ" + "ราชสีมา" + "ราชสีห์" + "ราชันย์" + "ราชา" + "ราชาธิราช" + "ราชาภิเษก" + "ราชาวดี" + "ราชินิกุล" + "ราชินี" + "ราชินูปถัมภ์" + "ราชูปถัมภ์" + "ราชูปโภค" + "ราญ" + "ราด" + "ราต" + "ราตร" + "ราตรี" + "ราน" + "ราบ" + "ราพณาสูร" + "ราม" + "รามคำแหง" + "รามสูร" + "รามัญ" + "รามา" + "รามาธิบดี" + "รามเกียรติ์" + "ราย" + "รายการ" + "รายงาน" + "ราว" + "ราวี" + "ราศี" + "ราษฎร" + "ราษฎร์" + "ราหู" + "ราเชนทร์" + "ราโชบาย" + "ราโชวาท" + "รำ" + "รำคาญ" + "รำจวน" + "รำพัน" + "รำพึง" + "รำมะนา" + "รำลึก" + "รำเพย" + "ริ" + "ริก" + "ริดสีดวง" + "ริน" + "ริบ" + "ริบบิ้น" + "ริม" + "ริษยา" + "ริ้น" + "ริ้ว" + "รี" + "รีจิสทรี" + "รีด" + "รีต" + "รีบ" + "รีม" + "รีวิว" + "รีเสิร์ช" + "รีเสิร์ซ" + "รีโมต" + "รี่" + "รี้" + "รึง" + "รึ้ง" + "รื่น" + "รื้อ" + "รุ" + "รุก" + "รุกขกะ" + "รุกขชาติ" + "รุกขมูล" + "รุกขเทวดา" + "รุกข์" + "รุงรัง" + "รุจิ" + "รุจี" + "รุด" + "รุต" + "รุทธ์" + "รุทร" + "รุน" + "รุนแรง" + "รุบรู่" + "รุม" + "รุษฏ์" + "รุสโซ" + "รุ่ง" + "รุ่น" + "รุ่ม" + "รุ่มร่าม" + "รุ่ย" + "รุ้ง" + "รู" + "รูด" + "รูป" + "รูมาเนีย" + "รูสเซีย" + "รูเมเนีย" + "รูเล็ตต์" + "รู่" + "รู้" + "รู้จัก" + "รโห" + "ร่น" + "ร่ม" + "ร่วง" + "ร่วน" + "ร่วม" + "ร่อ" + "ร่อง" + "ร่อน" + "ร่อย" + "ร่า" + "ร่าง" + "ร่าน" + "ร่าย" + "ร่ำ" + "ร่ำรวย" + "ร้น" + "ร้อง" + "ร้อน" + "ร้อย" + "ร้า" + "ร้าง" + "ร้าน" + "ร้าย" + "ร้าว" + "ฤกษ์" + "ฤชา" + "ฤชุ" + "ฤณ" + "ฤดี" + "ฤดู" + "ฤต" + "ฤทธา" + "ฤทธิ์" + "ฤทัย" + "ฤษภ" + "ฤษี" + "ฤๅ" + "ลง" + "ลด" + "ลดา" + "ลดาวัลย์" + "ลน" + "ลบ" + "ลพบุรี" + "ลม" + "ลลนา" + "ลลาฏ" + "ลลิต" + "ลวก" + "ลวง" + "ลวด" + "ลวนลาม" + "ลวนะ" + "ลวะ" + "ลหุ" + "ลอก" + "ลอการิทึม" + "ลอง" + "ลองกอง" + "ลองจิจูด" + "ลอด" + "ลอตเตอรี่" + "ลอน" + "ลอนดอน" + "ลอบ" + "ลอม" + "ลอย" + "ลออ" + "ละ" + "ละคร" + "ละติจูด" + "ละติน" + "ละบัด" + "ละมั่ง" + "ละมุน" + "ละม่อม" + "ละม้าย" + "ละลวย" + "ละหมาด" + "ละหาน" + "ละหุ่ง" + "ละออง" + "ละอาย" + "ละเมอ" + "ละเมาะ" + "ละเมิด" + "ละเมียด" + "ละเลง" + "ละเลิง" + "ละเลียด" + "ละเวง" + "ละเหี่ย" + "ละเอียด" + "ละแวก" + "ละโมบ" + "ละโว้" + "ละไม" + "ลัก" + "ลักขณะ" + "ลักษณะ" + "ลักษมี" + "ลัคคะ" + "ลัคนา" + "ลัคน์" + "ลัง" + "ลังเล" + "ลัชชา" + "ลัชชี" + "ลัญจกร" + "ลัญจน์" + "ลัญฉ" + "ลัญฉกร" + "ลัญฉน์" + "ลัด" + "ลัดา" + "ลัทธิ" + "ลัทธ์" + "ลัน" + "ลับ" + "ลัพธ์" + "ลัย" + "ลั่น" + "ลั่นทม" + "ลา" + "ลาก" + "ลาง" + "ลาญ" + "ลาด" + "ลาน" + "ลาบ" + "ลาป" + "ลาภ" + "ลาม" + "ลามก" + "ลาย" + "ลายสือ" + "ลาลนะ" + "ลาลส" + "ลาว" + "ลาวก" + "ลาวัณย์" + "ลาวา" + "ลาสนะ" + "ลำ" + "ลำดวน" + "ลำดับ" + "ลำบาก" + "ลำพวน" + "ลำพอง" + "ลำพัง" + "ลำภุขัน" + "ลำยอง" + "ลำเค็ญ" + "ลำเจียก" + "ลำเนา" + "ลำเพา" + "ลำเลิก" + "ลำเลียง" + "ลำโพง" + "ลำไย" + "ลิ" + "ลิกไนต์" + "ลิขสิทธิ์" + "ลิขิต" + "ลิง" + "ลิงก์" + "ลิงค์" + "ลิด" + "ลิต" + "ลิตมัส" + "ลิตร" + "ลินิน" + "ลิบ" + "ลิปดา" + "ลิปต์" + "ลิปสติก" + "ลิปิ" + "ลิฟต์" + "ลิลิต" + "ลิว" + "ลิสง" + "ลิเก" + "ลิเบีย" + "ลิเวอร์พูล" + "ลิ่ม" + "ลิ่ว" + "ลิ้น" + "ลิ้นจี่" + "ลิ้ม" + "ลี" + "ลีก" + "ลีนุกซ์" + "ลีบ" + "ลีลา" + "ลีลาศ" + "ลี่" + "ลี้" + "ลึก" + "ลึงค์" + "ลืด" + "ลืบ" + "ลืม" + "ลือ" + "ลื่น" + "ลื่อ" + "ลื้น" + "ลื้อ" + "ลุ" + "ลุก" + "ลุง" + "ลุย" + "ลุ่น" + "ลุ่ม" + "ลุ่ย" + "ลุ้ง" + "ลุ้ย" + "ลูก" + "ลูกค้า" + "ลูกบาศก์" + "ลูบ" + "ลู่" + "ล็อกเกต" + "ล่น" + "ล่ม" + "ล่วง" + "ล่วม" + "ล่อ" + "ล่อง" + "ล่อน" + "ล่อย" + "ล่อแล่" + "ล่ะ" + "ล่า" + "ล่าง" + "ล่าน" + "ล่าม" + "ล่ำ" + "ล้งเล้ง" + "ล้น" + "ล้ม" + "ล้วง" + "ล้วน" + "ล้อ" + "ล้อม" + "ล้า" + "ล้าง" + "ล้าต้า" + "ล้าน" + "ล้ำ" + "วก" + "วกะ" + "วง" + "วงกต" + "วงก์" + "วงจร" + "วงศกร" + "วงศา" + "วงศ์" + "วจนะ" + "วจะ" + "วจี" + "วชะ" + "วชิระ" + "วชิราวุธ" + "วณบัตร" + "วณพันธน์" + "วณะ" + "วณิช" + "วณิชชา" + "วณิชยา" + "วณิชย์" + "วณิพก" + "วดี" + "วตะ" + "วทะ" + "วทัญญุตา" + "วธุกา" + "วธู" + "วน" + "วนัส" + "วนา" + "วนานต์" + "วนิดา" + "วนิพก" + "วยัสย์" + "วรงค์" + "วรณะ" + "วรมหาวิหาร" + "วรรค" + "วรรคย์" + "วรรช" + "วรรชย์" + "วรรณกรรม" + "วรรณคดี" + "วรรณนา" + "วรรณพฤติ" + "วรรณยุกต์" + "วรรณยุต" + "วรรณศิลป์" + "วรรณะ" + "วรรณึก" + "วรรธก" + "วรรธนะ" + "วรรษ" + "วรรษา" + "วรวิหาร" + "วรัญญู" + "วรางคนา" + "วราหะ" + "วราห์" + "วรุณ" + "วลัญชน์" + "วลัย" + "วลาหก" + "วลี" + "วศะ" + "วสสะ" + "วสสี" + "วสะ" + "วสันตดิลก" + "วสันต์" + "วสา" + "วสี" + "วสุ" + "วสุธา" + "วสุนธรา" + "วสุมดี" + "วหะ" + "วหา" + "วอ" + "วอก" + "วอกแวก" + "วอด" + "วอน" + "วอร์แรนท์" + "วอลล์สตรีท" + "วอลเลย์" + "วอลเลย์บอล" + "วอแว" + "วะ" + "วัก" + "วักกะ" + "วัค" + "วัคคีย์" + "วัคคุ" + "วัคซีน" + "วัง" + "วังก์" + "วังเวง" + "วัจนะ" + "วัช" + "วัชฌ์" + "วัชระ" + "วัชรินทร์" + "วัชรี" + "วัฏจักร" + "วัฏฏิ" + "วัฏสงสาร" + "วัฒกะ" + "วัฒกี" + "วัฒนธรรม" + "วัฒนะ" + "วัฒนา" + "วัณ" + "วัณฏ์" + "วัณนา" + "วัด" + "วัต" + "วัตตา" + "วัตต์" + "วัตถุ" + "วัตถ์" + "วัตนะ" + "วัตร" + "วัติ" + "วัน" + "วันทนา" + "วันทนีย์" + "วันทยหัตถ์" + "วันทยาวุธ" + "วันทา" + "วับ" + "วัปปะ" + "วัมมิก" + "วัย" + "วัลย์" + "วัลลภ" + "วัลลี" + "วัว" + "วัสดุ" + "วัสสะ" + "วัสสานะ" + "วัสโสทก" + "วา" + "วาก" + "วากยสัมพันธ์" + "วากยะ" + "วาง" + "วาจก" + "วาจา" + "วาณิช" + "วาณิชย์" + "วาณี" + "วาด" + "วาตภัย" + "วาตะ" + "วาท" + "วาทก" + "วาทยกร" + "วาทย์" + "วาทิต" + "วาทิน" + "วาที" + "วาน" + "วานร" + "วานรินทร์" + "วาบ" + "วาปะ" + "วาปิตะ" + "วาปี" + "วาม" + "วามะ" + "วาย" + "วายทูเค" + "วายสะ" + "วาร" + "วารสาร" + "วาริ" + "วารี" + "วารุณ" + "วารุณี" + "วาล" + "วาล์ว" + "วาว" + "วาสนะ" + "วาสนา" + "วาสพ" + "วาหะ" + "วาหินี" + "วาฬ" + "วิกรม" + "วิกฤต" + "วิกฤตการณ์" + "วิกฤติ" + "วิกล" + "วิกสิต" + "วิกัป" + "วิกาล" + "วิคหะ" + "วิง" + "วิงวอน" + "วิจยุต" + "วิจรณะ" + "วิจล" + "วิจักขณ์" + "วิจักษณ์" + "วิจัย" + "วิจาร" + "วิจารณญาณ" + "วิจารณ์" + "วิจิ" + "วิจิกิจฉา" + "วิจิต" + "วิจิตร" + "วิจิน" + "วิจุณ" + "วิจุรณ" + "วิชชา" + "วิชชุ" + "วิชชุลดา" + "วิชญะ" + "วิชนี" + "วิชา" + "วิชานนะ" + "วิชิต" + "วิญญัติ" + "วิญญาณ" + "วิญญู" + "วิฑูรย์" + "วิด" + "วิดีโอ" + "วิตก" + "วิตถาร" + "วิตามิน" + "วิถี" + "วิทยฐานะ" + "วิทยา" + "วิทยาลัย" + "วิทยุ" + "วิทยุต" + "วิทวัส" + "วิทารณ์" + "วิทาลน์" + "วิทิต" + "วิทู" + "วิทูร" + "วิธ" + "วิธวา" + "วิธา" + "วิธาน" + "วิธี" + "วิธูปนะ" + "วินันตู" + "วินัย" + "วินาที" + "วินาศ" + "วินิจ" + "วินิจฉัย" + "วินิต" + "วินิบาต" + "วินิปาติก" + "วินโดวส์" + "วินโดว์" + "วิบัติ" + "วิบาก" + "วิบุล" + "วิบุลย์" + "วิบูล" + "วิบูลย์" + "วิปการ" + "วิปฏิสาร" + "วิประการ" + "วิประติสาร" + "วิประลาป" + "วิประวาส" + "วิปริต" + "วิปลาป" + "วิปลาส" + "วิปวาส" + "วิปักษ์" + "วิปัสสก" + "วิปัสสนา" + "วิปโยค" + "วิพากษ์" + "วิพิธทัศนา" + "วิภวตัณหา" + "วิภังค์" + "วิภัช" + "วิภัตติ" + "วิภา" + "วิภาวดี" + "วิมัติ" + "วิมุต" + "วิมุตติ" + "วิรตะ" + "วิรมณะ" + "วิรรรธน์" + "วิรวะ" + "วิรัช" + "วิรัต" + "วิรัติ" + "วิริยภาพ" + "วิริยะ" + "วิรุธ" + "วิรุฬหก" + "วิรุฬห์" + "วิลันดา" + "วิลาด" + "วิลาป" + "วิลาวัณย์" + "วิลาศ" + "วิลาส" + "วิลาสินี" + "วิว" + "วิวรณ์" + "วิวระ" + "วิวัฏ" + "วิวัฒนาการ" + "วิวัฒน์" + "วิวาท" + "วิวาหมงคล" + "วิวาหะ" + "วิวาห์" + "วิวิจ" + "วิวิต" + "วิวิธ" + "วิศรุต" + "วิศวกร" + "วิศวกรรม" + "วิศัลย์" + "วิศาขะ" + "วิศาขา" + "วิศางค์" + "วิศาล" + "วิศิษฐ์" + "วิศุทธิ์" + "วิศุทธ์" + "วิษณุ" + "วิษธร" + "วิษักต์" + "วิษัย" + "วิษาณ" + "วิษุวัต" + "วิสกี้" + "วิสรรชนีย์" + "วิสฤต" + "วิสสุกรรม" + "วิสัชนา" + "วิสัญญี" + "วิสัย" + "วิสาขบูชา" + "วิสาขะ" + "วิสามัญ" + "วิสาสะ" + "วิสาหกิจ" + "วิสิฐ" + "วิสุงคามสีมา" + "วิสุทธิ์" + "วิสุทธ์" + "วิสูตร" + "วิหค" + "วิหงค์" + "วิหลั่น" + "วิหายสะ" + "วิหาร" + "วิหิงสะ" + "วิหิงสา" + "วิฬังค์" + "วิฬาร" + "วิฬาร์" + "วิเคราะห์" + "วิเชียร" + "วิเทวษ" + "วิเทศ" + "วิเทโศบาย" + "วิเนต" + "วิเยน" + "วิเรนทร์" + "วิเลป" + "วิเวก" + "วิเศษ" + "วิเศษณ์" + "วิเสท" + "วิเหสา" + "วิโนทก" + "วิโมกข์" + "วิโยค" + "วิโรจ" + "วิโรจน์" + "วิโรฒ" + "วิโรธ" + "วิโรธน์" + "วิโลจนะ" + "วิไล" + "วิ่ง" + "วิ่งเปี้ยว" + "วิ่น" + "วี" + "วีจิ" + "วีชนี" + "วีซ่า" + "วีณา" + "วีรกรรม" + "วีรชน" + "วีรบุรุษ" + "วีรสตรี" + "วี่วัน" + "วี่แวว" + "วี้ด" + "วุฐิ" + "วุฒ" + "วุฒิ" + "วุด" + "วุบ" + "วุ่น" + "วุ้ง" + "วุ้น" + "วุ้ย" + "วูดวาด" + "วูธู" + "วูบ" + "วู่วาม" + "วู้" + "วเนจร" + "วโนทยาน" + "วโร" + "วโรกาส" + "วโรดม" + "ว่อง" + "ว่อน" + "ว่า" + "ว่าง" + "ว่าน" + "ว่าย" + "ว่าว" + "ว้า" + "ว้าง" + "ว้าย" + "ศก" + "ศต" + "ศตวรรษ" + "ศพ" + "ศร" + "ศรัทธา" + "ศรัย" + "ศรี" + "ศรีวิไลฤทธิ์" + "ศรีษะเกษ" + "ศฤงคาร" + "ศศิ" + "ศอ" + "ศอก" + "ศักดา" + "ศักดินา" + "ศักดิ์" + "ศักยภาพ" + "ศักยะ" + "ศักย์" + "ศักราช" + "ศัตรู" + "ศัพท์" + "ศัลยกรรม" + "ศัลยศาสตร์" + "ศัลยแพทย์" + "ศัลย์" + "ศากยพุทธ" + "ศากยมุนี" + "ศากยะ" + "ศาตราจารย์" + "ศานติ" + "ศานต์" + "ศารท" + "ศารทูล" + "ศาล" + "ศาลา" + "ศาสก" + "ศาสดา" + "ศาสตรา" + "ศาสตราจารย์" + "ศาสตร์" + "ศาสนจักร" + "ศาสนา" + "ศาสนูปถัมภก" + "ศาสน์" + "ศิขริน" + "ศิริราช" + "ศิลปกร" + "ศิลปกรรม" + "ศิลปการ" + "ศิลปกิจ" + "ศิลปวิทยา" + "ศิลปศาสตร์" + "ศิลปะ" + "ศิลปากร" + "ศิลปิน" + "ศิลปี" + "ศิลป์" + "ศิลา" + "ศิวลึงค์" + "ศิวะ" + "ศิวเวท" + "ศิวโมกข์" + "ศิษย์" + "ศิโรราบ" + "ศีรษะ" + "ศีล" + "ศึก" + "ศึกษา" + "ศึกษาธิการ" + "ศึกษานิเทศก์" + "ศุกร์" + "ศุภกร" + "ศุภนิมิต" + "ศุภมัสดุ" + "ศุภมาตรา" + "ศุภมาส" + "ศุภอักษร" + "ศุภางค์" + "ศุภเคราะห์" + "ศุลกากร" + "ศุลการักษ์" + "ศุลี" + "ศูทร" + "ศูนย์" + "สก" + "สกนธ์" + "สกปรก" + "สกล" + "สกวาที" + "สกอตแลนด์" + "สกัด" + "สกา" + "สกาว" + "สกี" + "สกุณ" + "สกุณา" + "สกุณี" + "สกุนต์" + "สกุล" + "สก็อตแลนด์" + "สง" + "สงกรานต์" + "สงกา" + "สงขลา" + "สงคราม" + "สงฆ์" + "สงบ" + "สงวน" + "สงสัย" + "สงสาร" + "สงสารวัฏ" + "สงัด" + "สงเคราะห์" + "สง่า" + "สณฑ์" + "สด" + "สดมภ์" + "สดับ" + "สดุดี" + "สตรี" + "สตอก" + "สตัฟฟ์" + "สตางค์" + "สตาร์ท" + "สติ" + "สติ๊กเกอร์" + "สตู" + "สต๊อก" + "สถล" + "สถาน" + "สถานการณ์" + "สถานะ" + "สถานี" + "สถาบัน" + "สถาปนา" + "สถาปนิก" + "สถาปัตยกรรม" + "สถาพร" + "สถาวร" + "สถิต" + "สถิตย" + "สถิตยศาสตร์" + "สถิตย์" + "สถิติ" + "สถุล" + "สถูป" + "สทอพ" + "สน" + "สนทนา" + "สนธยา" + "สนธิ" + "สนนราคา" + "สนม" + "สนอง" + "สนับ" + "สนับสนุน" + "สนั่น" + "สนาน" + "สนาม" + "สนิท" + "สนิม" + "สนุก" + "สนุ่น" + "สนเทศ" + "สนเท่ห์" + "สนใจ" + "สบ" + "สบง" + "สบถ" + "สบาย" + "สบู่" + "สปริง" + "สปาย" + "สปาเกตตี" + "สปิริต" + "สภา" + "สภาพ" + "สภาพัฒน์" + "สภาวะ" + "สม" + "สมการ" + "สมควร" + "สมญา" + "สมณศักดิ์" + "สมณะ" + "สมดุล" + "สมถะ" + "สมนาคุณ" + "สมบัติ" + "สมบูรณาญาสิทธิราชย์" + "สมบูรณ์" + "สมประดี" + "สมปฤดี" + "สมภพ" + "สมภาร" + "สมมต" + "สมมติ" + "สมมาตร" + "สมมุติ" + "สมร" + "สมรรถ" + "สมรรถนะ" + "สมรส" + "สมอ" + "สมอง" + "สมัคร" + "สมัชชา" + "สมัน" + "สมัย" + "สมา" + "สมาคม" + "สมาจาร" + "สมาชิก" + "สมาธิ" + "สมาน" + "สมาบัติ" + "สมาส" + "สมิง" + "สมิต" + "สมี" + "สมุฏฐาน" + "สมุด" + "สมุทร" + "สมุทัย" + "สมุน" + "สมุนไพร" + "สมุห์" + "สมเด็จ" + "สมเพช" + "สมเสร็จ" + "สมโพธิ" + "สมโภค" + "สมโภช" + "สม่ำเสมอ" + "สยด" + "สยบ" + "สยมภู" + "สยอง" + "สยาม" + "สยาย" + "สยิว" + "สยุมพร" + "สยุมภู" + "สรง" + "สรณะ" + "สรณาคมน์" + "สรตะ" + "สรร" + "สรรค์" + "สรรพ" + "สรรพากร" + "สรรพางค์" + "สรรเพชญ" + "สรรเสริญ" + "สรวง" + "สรวม" + "สรวล" + "สระ" + "สราญ" + "สรีรกิจ" + "สรีรธาตุ" + "สรีรวิทยา" + "สรีรศาสตร์" + "สรีระ" + "สรุป" + "สร่ง" + "สร่าง" + "สร้อย" + "สร้าง" + "สร้าวเสียว" + "สฤต" + "สฤษฏ์" + "สล" + "สลด" + "สลบ" + "สลวน" + "สลวย" + "สลอด" + "สลอน" + "สลอย" + "สละ" + "สลัก" + "สลักเต้" + "สลัด" + "สลัดได" + "สลับ" + "สลัม" + "สลัว" + "สลา" + "สลาก" + "สลาด" + "สลาตัน" + "สลาบ" + "สลาย" + "สลิด" + "สลิล" + "สลึก" + "สลึง" + "สลุต" + "สลุบ" + "สลุมพร" + "สล็อต" + "สล้าง" + "สวก" + "สวด" + "สวน" + "สวนะ" + "สวนาการ" + "สวบ" + "สวม" + "สวย" + "สวร" + "สวรรคต" + "สวรรคาลัย" + "สวรรค์" + "สวรรยา" + "สวอป" + "สวะ" + "สวัสดิการ" + "สวัสดิภาพ" + "สวัสดิ์" + "สวัสดี" + "สวัสติกะ" + "สวา" + "สวาง" + "สวาด" + "สวาท" + "สวามิ" + "สวามี" + "สวาย" + "สวาสดิ์" + "สวาหะ" + "สวิง" + "สวิตช์" + "สวิตซ์" + "สวิสเซอร์แลนด์" + "สวีเดน" + "สว่าง" + "สว่าน" + "สว้าน" + "สสาร" + "สหกรณ์" + "สหการ" + "สหจร" + "สหชาติ" + "สหประชาชาติ" + "สหพันธรัฐ" + "สหพันธ์" + "สหภาพ" + "สหรัฐ" + "สหวิริยา" + "สหศึกษา" + "สหัช" + "สหัมบดี" + "สหัสนัยน์" + "สหัสวรรษ" + "สหัสสะ" + "สหัสสา" + "สหาย" + "สอ" + "สอง" + "สอด" + "สอน" + "สอบ" + "สอพลอ" + "สอย" + "สะ" + "สะกด" + "สะกิด" + "สะคราญ" + "สะดม" + "สะดวก" + "สะดิ้ง" + "สะดึง" + "สะดือ" + "สะดุด" + "สะดุ้ง" + "สะตอ" + "สะตึ" + "สะตือ" + "สะท้อน" + "สะท้าน" + "สะบัก" + "สะบัด" + "สะบัดสะบิ้ง" + "สะบั้น" + "สะบ้า" + "สะพรัก" + "สะพรั่ง" + "สะพัด" + "สะพั้น" + "สะพาน" + "สะพาย" + "สะระตะ" + "สะระแหน่" + "สะลึมสะลือ" + "สะวี้ดสะว้าด" + "สะสม" + "สะสาง" + "สะอาง" + "สะอาด" + "สะอิดสะเอียน" + "สะอิ้ง" + "สะอึก" + "สะอื้น" + "สะอ้าน" + "สะเก็ด" + "สะเด็ด" + "สะเทิ้น" + "สะเทือน" + "สะเทื้อน" + "สะเพร่า" + "สะเออะ" + "สะโพก" + "สะโอดสะอง" + "สะใภ้" + "สัก" + "สักขี" + "สักวา" + "สักหลาด" + "สัขยะ" + "สังกมทรัพย์" + "สังกร" + "สังกรณี" + "สังกะตัง" + "สังกะสี" + "สังกัด" + "สังกัปปะ" + "สังกา" + "สังกาศ" + "สังขยา" + "สังขาร" + "สังข์" + "สังคญาติ" + "สังคม" + "สังคัง" + "สังคายนา" + "สังคายนาย" + "สังคีต" + "สังค์" + "สังฆกรรม" + "สังฆนายก" + "สังฆมณฑล" + "สังฆมนตรี" + "สังฆราช" + "สังฆสภา" + "สังฆาฏิ" + "สังฆาวาส" + "สังวร" + "สังวัธยาย" + "สังวาล" + "สังวาส" + "สังสดมภ์" + "สังสรรค์" + "สังสารวัฏ" + "สังหร" + "สังหรณ์" + "สังหาร" + "สังหาริมทรัพย์" + "สังหิต" + "สังเกต" + "สังเขป" + "สังเคราะห์" + "สังเวคะ" + "สังเวช" + "สังเวย" + "สังเวียน" + "สังโยค" + "สังโยชน์" + "สัจ" + "สัจกิริยา" + "สัจจะ" + "สัจญาณ" + "สัจนิยม" + "สัจพจน์" + "สัชฌุ" + "สัญจร" + "สัญจาร" + "สัญชาตญาณ" + "สัญชาติ" + "สัญฌา" + "สัญญา" + "สัญญาณ" + "สัญญี" + "สัญประกาศ" + "สัญลักษณ์" + "สัญเจตนา" + "สัณฐาน" + "สัณฑ์" + "สัณห์" + "สัด" + "สัต" + "สัตตะ" + "สัตบรรณ" + "สัตยาบัน" + "สัตย์" + "สัตวบาล" + "สัตววิทยา" + "สัตวา" + "สัตวาร" + "สัตวแพทย์" + "สัตวโลก" + "สัตว์" + "สัทธรรม" + "สัทธา" + "สัทศาสตร์" + "สัน" + "สันดาน" + "สันดาป" + "สันตะปาปา" + "สันติ" + "สันต์" + "สันถวไมตรี" + "สันถัต" + "สันถาร" + "สันทนะ" + "สันทนาการ" + "สันทะ" + "สันทัด" + "สันธาน" + "สันนิบาต" + "สันนิวาส" + "สันนิษฐาน" + "สันนิเวส" + "สันสกฤต" + "สันโดษ" + "สับ" + "สับปลับ" + "สับปะรด" + "สัปคับ" + "สัปดน" + "สัปดาห์" + "สัปทน" + "สัประยุทธ์" + "สัปหงก" + "สัปเหร่อ" + "สัพ" + "สัพพะ" + "สัพพัญญู" + "สัพยอก" + "สัพเพเหระ" + "สัมบูรณ์" + "สัมปชัญญะ" + "สัมปทา" + "สัมปทาน" + "สัมปยุต" + "สัมประสิทธิ์" + "สัมประหาร" + "สัมปรายภพ" + "สัมปรายิกภพ" + "สัมปโยค" + "สัมผัส" + "สัมพัทธ์" + "สัมพันธน์" + "สัมพันธภาพ" + "สัมพันธมิตร" + "สัมพันธไมตรี" + "สัมพันธ์" + "สัมพาธะ" + "สัมพุทธะ" + "สัมภาระ" + "สัมภาษณ์" + "สัมมนา" + "สัมมา" + "สัมมาชีพ" + "สัมฤทธิ์" + "สัมโพธิ" + "สัมโมทนียกถา" + "สัสดี" + "สัสสะ" + "สั่ง" + "สั่น" + "สั้น" + "สา" + "สาก" + "สากรรจ์" + "สากล" + "สาขา" + "สาคร" + "สาคู" + "สาคเรส" + "สาง" + "สาด" + "สาทร" + "สาทิส" + "สาธก" + "สาธยาย" + "สาธารณภัย" + "สาธารณรัฐ" + "สาธารณสุข" + "สาธารณะ" + "สาธารณูปการ" + "สาธารณูปโภค" + "สาธิต" + "สาธุ" + "สาน" + "สานุศิษย์" + "สาบ" + "สาบสูญ" + "สาบาน" + "สาป" + "สาม" + "สามัคคี" + "สามัญ" + "สามานย์" + "สามารถ" + "สามิต" + "สามิภักดิ์" + "สามี" + "สามเณร" + "สาย" + "สายชู" + "สายยู" + "สายัณห์" + "สาร" + "สารคดี" + "สารถี" + "สารท" + "สารนิเทศ" + "สารบบ" + "สารบรรณ" + "สารบัญ" + "สารบับ" + "สารบาญ" + "สารพัด" + "สารพัน" + "สารพางค์" + "สารภาพ" + "สารภี" + "สารวัตร" + "สาระ" + "สาระแน" + "สารัทธ์" + "สารัมภ์" + "สาราณียกร" + "สารานุกรม" + "สารีริกธาตุ" + "สาละวน" + "สาลิกา" + "สาลินี" + "สาลี" + "สาลี่" + "สาว" + "สาวก" + "สาวิกา" + "สาวิตร" + "สาวิตรี" + "สาสน์" + "สาส์น" + "สาหร่าย" + "สาหัส" + "สาเก" + "สาเหตุ" + "สาแหรก" + "สาโท" + "สาโรช" + "สาไถย" + "สำ" + "สำคัญ" + "สำทับ" + "สำนวน" + "สำนัก" + "สำนึก" + "สำบัดสำนวน" + "สำปะหลัง" + "สำปั้น" + "สำมะหา" + "สำมะเลเทเมา" + "สำมะโนครัว" + "สำรวจ" + "สำรวม" + "สำรวย" + "สำรวล" + "สำรอก" + "สำรอง" + "สำรับ" + "สำราก" + "สำราญ" + "สำริด" + "สำลัก" + "สำลาน" + "สำลี" + "สำส่อน" + "สำหรับ" + "สำหา" + "สำออย" + "สำอาง" + "สำเนา" + "สำเนียง" + "สำเภา" + "สำเริง" + "สำเร็จ" + "สำเหนียก" + "สำเหร่" + "สำแดง" + "สำแลง" + "สำโรง" + "สิ" + "สิกขา" + "สิขร" + "สิคาล" + "สิง" + "สิงขร" + "สิงคาร" + "สิงคาล" + "สิงคโปร์" + "สิงค์" + "สิงสาราสัตว์" + "สิงหนาท" + "สิงหบัญชร" + "สิงหราช" + "สิงหล" + "สิงหาคม" + "สิงหาสน์" + "สิงห์" + "สิงโต" + "สิญจน์" + "สิต" + "สิถิล" + "สิทธ" + "สิทธา" + "สิทธารถ" + "สิทธิ" + "สิทธิ์" + "สิน" + "สินค้า" + "สินธุ" + "สินี" + "สินเธาว์" + "สิบ" + "สิมพลี" + "สิริ" + "สิริกิติ์" + "สิลา" + "สิว" + "สิเนหก" + "สิเนหา" + "สิเน่หา" + "สิ่ง" + "สิ่ว" + "สิ้น" + "สี" + "สีกา" + "สีดอ" + "สี่" + "สึก" + "สืบ" + "สื่อ" + "สุ" + "สุก" + "สุกข์" + "สุกร" + "สุกี้ยากี้" + "สุข" + "สุขะ" + "สุขา" + "สุขาภิบาล" + "สุขารมณ์" + "สุขาวดี" + "สุขี" + "สุขุม" + "สุขุมาล" + "สุคต" + "สุคติ" + "สุคนธรส" + "สุคนธ์" + "สุคันธ์" + "สุงกากร" + "สุงสิง" + "สุจริต" + "สุจหนี่" + "สุจิ" + "สุชน" + "สุชาดา" + "สุญ" + "สุญญากาศ" + "สุณ" + "สุณิสา" + "สุด" + "สุดา" + "สุต" + "สุตตะ" + "สุติ" + "สุทธาวาส" + "สุทธิ" + "สุทธ์" + "สุทัศน์" + "สุธา" + "สุธี" + "สุนทร" + "สุนทรี" + "สุนทรียภาพ" + "สุนทรียศาสตร์" + "สุนัข" + "สุนันท์" + "สุบรรณ" + "สุบิน" + "สุพรรณ" + "สุภัค" + "สุภาพ" + "สุภาษิต" + "สุม" + "สุมทุม" + "สุมน" + "สุมนา" + "สุมาลี" + "สุรสีหนาท" + "สุรัติ" + "สุรัสวดี" + "สุรา" + "สุรางคนา" + "สุรางคนางค์" + "สุรารักษ์" + "สุราลัย" + "สุราษฎร์" + "สุรินทร์" + "สุริยการ" + "สุริยกาล" + "สุริยคติ" + "สุริยคราส" + "สุริยง" + "สุริยน" + "สุริยมณฑล" + "สุริยะ" + "สุริยัน" + "สุริยา" + "สุริยุปราคา" + "สุริยเคราะห์" + "สุริเยนทร์" + "สุริเยศ" + "สุริโย" + "สุรีย์" + "สุรุ่ยสุร่าย" + "สุรเสียง" + "สุลต่าน" + "สุวภาพ" + "สุวรรณ" + "สุวาน" + "สุวิทย์" + "สุวินัย" + "สุวิมล" + "สุสาน" + "สุหนัต" + "สุหร่าย" + "สุเมธ" + "สุเมรุ" + "สุเหร่า" + "สุเอซ" + "สุ่ม" + "สุ้ม" + "สู" + "สูง" + "สูจิ" + "สูญ" + "สูด" + "สูต" + "สูตร" + "สูติ" + "สูติกรรม" + "สูติบัตร" + "สูติศาสตร์" + "สูติแพทย์" + "สูท" + "สูบ" + "สูสี" + "สู่" + "สู้" + "สเกต" + "สเตอริโอ" + "สเต็ก" + "สเน่ห์" + "สเปก" + "สเปกตรัม" + "สเปน" + "สเปรดชีต" + "สแกน" + "สแลง" + "สโมสร" + "สโรช" + "สไตล์" + "สไบ" + "สไลด์" + "ส่ง" + "ส่วน" + "ส่วย" + "ส่อ" + "ส่อง" + "ส่อน" + "ส่า" + "ส่าน" + "ส่าย" + "ส่าหรี่" + "ส่าเหล้า" + "ส่ำ" + "ส้น" + "ส้ม" + "ส้มป่อย" + "ส้วง" + "ส้วม" + "ส้วย" + "ส้อง" + "ส้อม" + "หก" + "หง" + "หงส์" + "หงอ" + "หงอก" + "หงอด" + "หงอน" + "หงอย" + "หงัก" + "หงับ" + "หงาย" + "หงำ" + "หงิก" + "หงิง" + "หงิม" + "หงึก" + "หงุงหงิง" + "หงุดหงิด" + "หงุบ" + "หงุ่ย" + "หง่อม" + "หง่าง" + "หง่าว" + "หญิง" + "หญิบ" + "หญ้า" + "หด" + "หทัย" + "หน" + "หนวก" + "หนวด" + "หนอ" + "หนอก" + "หนอง" + "หนอน" + "หนัก" + "หนัง" + "หนังสือ" + "หนับ" + "หนั่น" + "หนา" + "หนาด" + "หนาน" + "หนาม" + "หนาว" + "หนำ" + "หนำเลี้ยบ" + "หนี" + "หนีบ" + "หนี้" + "หนึบ" + "หนึ่ง" + "หนืด" + "หนุ" + "หนุน" + "หนุบ" + "หนุ่ม" + "หนุ่ย" + "หนู" + "หน็อยแน่" + "หน่วง" + "หน่วย" + "หน่วยกิต" + "หน่อ" + "หน่อย" + "หน่า" + "หน่าง" + "หน่าย" + "หน้า" + "หน้าที่" + "หมก" + "หมด" + "หมวก" + "หมวด" + "หมอ" + "หมอก" + "หมอง" + "หมอน" + "หมอบ" + "หมอย" + "หมัก" + "หมัด" + "หมัน" + "หมับ" + "หมั่น" + "หมั้น" + "หมา" + "หมาก" + "หมากฮอส" + "หมาง" + "หมาด" + "หมาย" + "หมิ่น" + "หมี" + "หมี่" + "หมึก" + "หมื่น" + "หมุด" + "หมุน" + "หมุบ" + "หมุบหมิบ" + "หมุ่ย" + "หมู" + "หมู่" + "หม่น" + "หม่อง" + "หม่อน" + "หม่อม" + "หม่า" + "หม่ำ" + "หม้อ" + "หม้าย" + "หยก" + "หยด" + "หยวก" + "หยวบ" + "หยอก" + "หยอกเอิน" + "หยอง" + "หยอด" + "หยอมแหยม" + "หยอย" + "หยัก" + "หยัง" + "หยัด" + "หยัน" + "หยับ" + "หยั่ง" + "หยากไย่" + "หยาด" + "หยาบ" + "หยาม" + "หยาว" + "หยำเป" + "หยิก" + "หยิบ" + "หยิม" + "หยิ่ง" + "หยี" + "หยุกหยิก" + "หยุด" + "หยุบ" + "หยุมหยิม" + "หยุ่น" + "หยูกยา" + "หย็องแหย็ง" + "หย่ง" + "หย่อง" + "หย่อน" + "หย่อม" + "หย่อย" + "หย่า" + "หรดี" + "หรรษา" + "หรอ" + "หรอก" + "หรอย" + "หรา" + "หริ" + "หริ่ง" + "หรีด" + "หรี่" + "หรือ" + "หรุบ" + "หรุบรู่" + "หรุบหรู่" + "หรุ่ม" + "หรู" + "หร็อมแหร็ม" + "หฤทัย" + "หฤหรรษ์" + "หฤโหด" + "หล" + "หลง" + "หลด" + "หลน" + "หลบ" + "หลวง" + "หลวม" + "หลอ" + "หลอก" + "หลอด" + "หลอน" + "หลอม" + "หละ" + "หลัก" + "หลัง" + "หลัด" + "หลับ" + "หลัว" + "หลั่ง" + "หลั่น" + "หลา" + "หลาก" + "หลาน" + "หลาบ" + "หลาม" + "หลาย" + "หลาว" + "หลิก" + "หลิม" + "หลิว" + "หลิ่ว" + "หลี" + "หลีก" + "หลีฮื้อ" + "หลืบ" + "หลุกหลิก" + "หลุด" + "หลุน" + "หลุบ" + "หลุม" + "หลู่" + "หล่น" + "หล่ม" + "หล่อ" + "หล่อน" + "หล่ะ" + "หล้า" + "หวง" + "หวด" + "หวน" + "หวย" + "หวอ" + "หวอด" + "หวะ" + "หวัง" + "หวัด" + "หวัว" + "หวัวร่อ" + "หวั่น" + "หวา" + "หวาด" + "หวาน" + "หวาม" + "หวาย" + "หวำ" + "หวิด" + "หวิว" + "หวี" + "หวีด" + "หวี่" + "หวือ" + "หวุดหวิด" + "หวุม" + "หวูด" + "หว็อย" + "หว่า" + "หว่าง" + "หว่าน" + "หว้า" + "หอ" + "หอก" + "หอง" + "หอน" + "หอบ" + "หอม" + "หอย" + "หะแรก" + "หัก" + "หัด" + "หัตถกรรม" + "หัตถการ" + "หัตถกิจ" + "หัตถบาส" + "หัตถศิลป์" + "หัตถศึกษา" + "หัตถี" + "หัตถ์" + "หัน" + "หับ" + "หัว" + "หัวบุก" + "หัวหน้า" + "หัวเราะ" + "หัส" + "หั่น" + "หั้น" + "หา" + "หาก" + "หาง" + "หาญ" + "หาด" + "หาน" + "หาบ" + "หาม" + "หาย" + "หายนะ" + "หาร" + "หารือ" + "หาว" + "หำ" + "หิงสา" + "หิงห้อย" + "หิด" + "หิน" + "หิมะ" + "หิมาลัย" + "หิรัญ" + "หิริ" + "หิว" + "หิ่งห้อย" + "หิ้ง" + "หิ้ว" + "หีนยาน" + "หีบ" + "หึ" + "หึง" + "หึ่ง" + "หืด" + "หืน" + "หือ" + "หื่น" + "หื้อ" + "หุง" + "หุน" + "หุบ" + "หุยฮา" + "หุ่น" + "หุ้น" + "หุ้ม" + "หู" + "หูก" + "หูด" + "หู่" + "หโยดม" + "ห่ม" + "ห่วง" + "ห่วย" + "ห่อ" + "ห่อน" + "ห่า" + "ห่าง" + "ห่าน" + "ห่าม" + "ห้วง" + "ห้วน" + "ห้วย" + "ห้อ" + "ห้อง" + "ห้อม" + "ห้อย" + "ห้า" + "ห้าง" + "ห้าม" + "ห้าว" + "ห้ำ" + "อก" + "อกตัญญุตา" + "อกตัญญู" + "อกนิษฐ์" + "อกรณีย์" + "อกรรมกริยา" + "อกุศล" + "อคติ" + "อคาธ" + "องก์" + "องคชาติ" + "องคมนตรี" + "องคมรรษ" + "องครักษ์" + "องควิทยา" + "องคาพยพ" + "องคุล" + "องคุลี" + "องค์" + "องค์กร" + "องค์การ" + "องศา" + "องอาจ" + "องุ่น" + "อจลา" + "อจิตติ" + "อจินตา" + "อจินไตย" + "อจิระ" + "อช" + "อชา" + "อชิน" + "อชินี" + "อชิร" + "อฏวี" + "อณิ" + "อณุ" + "อณู" + "อด" + "อดิถี" + "อดิศร" + "อดิศวร" + "อดิศัย" + "อดิเทพ" + "อดิเรก" + "อดีต" + "อดุล" + "อดุลย" + "อดุลย์" + "อติชาต" + "อติมานะ" + "อติราช" + "อติสาร" + "อติเรก" + "อทินนาทาน" + "อธรรม" + "อธิกมาส" + "อธิกรณ์" + "อธิกวาร" + "อธิกสุรทิน" + "อธิการ" + "อธิคม" + "อธิฏฐาน" + "อธิบดี" + "อธิบาย" + "อธิป" + "อธิปไตย" + "อธิราช" + "อธิษฐาน" + "อธึก" + "อนงคณะ" + "อนงคเลขา" + "อนงค์" + "อนงเลข" + "อนธการ" + "อนัตตา" + "อนันต์" + "อนาคต" + "อนาคามี" + "อนาจาร" + "อนาถ" + "อนาถา" + "อนาทร" + "อนาธิปไตย" + "อนามัย" + "อนารยชน" + "อนารยธรรม" + "อนารยะ" + "อนาลัย" + "อนิจ" + "อนิจจัง" + "อนิจจา" + "อนิฏฐารมย์" + "อนิยม" + "อนึ่ง" + "อนุ" + "อนุกร" + "อนุกรม" + "อนุกรรมการ" + "อนุกาชาด" + "อนุการ" + "อนุกูล" + "อนุจร" + "อนุชน" + "อนุชา" + "อนุชาต" + "อนุชิต" + "อนุญาต" + "อนุญาโตตุลาการ" + "อนุทิน" + "อนุบท" + "อนุบาล" + "อนุปริญญา" + "อนุพงศ์" + "อนุพันธ์" + "อนุภรรยา" + "อนุภริยา" + "อนุภาค" + "อนุมัติ" + "อนุมาตรา" + "อนุมาน" + "อนุมูล" + "อนุรักษนิยม" + "อนุรักษ์" + "อนุราช" + "อนุรูป" + "อนุวงศ์" + "อนุวัต" + "อนุศาสก" + "อนุศาสตราจารย์" + "อนุศาสน์" + "อนุศิษฏ์" + "อนุสติ" + "อนุสนธิ" + "อนุสร" + "อนุสรณ์" + "อนุสัญญา" + "อนุสัย" + "อนุสาวรีย์" + "อนุสาสนี" + "อนุเคราะห์" + "อนุเถระ" + "อนุโมทนา" + "อนุโยค" + "อนุโลม" + "อบ" + "อบาย" + "อบายภูมิ" + "อบายมุข" + "อปมงคล" + "อพยพ" + "อพาร์ตเมนต์" + "อภัย" + "อภิชน" + "อภิชาต" + "อภิญญา" + "อภิธรรม" + "อภิธาน" + "อภินันท์" + "อภินัย" + "อภินิหาร" + "อภิบาล" + "อภิปรัชญา" + "อภิปราย" + "อภิมหาอำนาจ" + "อภิมานะ" + "อภิมุข" + "อภิรดี" + "อภิรมย์" + "อภิรักษ์" + "อภิลักขิตสมัย" + "อภิวันท์" + "อภิวาทน์" + "อภิสมัย" + "อภิสมาจาร" + "อภิสมโพธิ" + "อภิสัมโพธิ" + "อภิสิทธิ์" + "อภิเลปน์" + "อภิเษก" + "อภิไธย" + "อม" + "อมตะ" + "อมนุษย์" + "อมร" + "อมรา" + "อมราวดี" + "อมรินทร์" + "อมฤต" + "อมฤตยู" + "อมิตร" + "อมเรศ" + "อยาก" + "อยุธยา" + "อยู่" + "อย่า" + "อย่าง" + "อร" + "อรชร" + "อรรณพ" + "อรรถ" + "อรรถาธิบาย" + "อรหะ" + "อรหัง" + "อรหันต์" + "อรัญ" + "อริ" + "อริยบุคคล" + "อริยะ" + "อริสโตเติล" + "อรุณ" + "อรุโณทัย" + "อรไท" + "อร่อย" + "อร่าม" + "อลงกต" + "อลงกรณ์" + "อลงการ" + "อลวน" + "อลหม่าน" + "อลังการ" + "อลัชชี" + "อลึ่งฉึ่ง" + "อลเวง" + "อล่องฉ่อง" + "อล่างฉ่าง" + "อวกาศ" + "อวด" + "อวตาร" + "อวน" + "อวบ" + "อวมงคล" + "อวย" + "อวล" + "อวสาน" + "อวหาร" + "อวัยวะ" + "อวิชชา" + "อสงไขย" + "อสนีบาต" + "อสมการ" + "อสมมาตร" + "อสรพิษ" + "อสังหาริมทรัพย์" + "อสัญญี" + "อสัญแดหวา" + "อสัตย์" + "อสีติ" + "อสุจิ" + "อสุนีบาต" + "อสุรกาย" + "อสุรี" + "อสูร" + "อหังการ" + "อหิงสา" + "อหิวาตกโรค" + "ออ" + "ออก" + "ออกซิเจน" + "ออกซิเดชัน" + "ออกญา" + "ออกไซด์" + "ออด" + "ออดิโอ" + "ออนชอร์" + "ออนซอน" + "ออนซ์" + "ออนไลน์" + "ออปชัน" + "ออปเจ็กต์" + "ออฟ" + "ออฟชอร์" + "ออฟฟิศ" + "ออม" + "ออราเคิล" + "ออร์แกน" + "ออส" + "ออสเตรเลีย" + "อะคร้าว" + "อะดรีนาลิน" + "อะตอม" + "อะร้าอร่าม" + "อะลุ่มอล่วย" + "อะลุ้มอล่วย" + "อะลูมิเนียม" + "อะเคื้อ" + "อะเซทิลีน" + "อะไร" + "อะไหล่" + "อัก" + "อักข" + "อักขรวิธี" + "อักขรวิบัติ" + "อักขรสมัย" + "อักขระ" + "อักษร" + "อักษะ" + "อักเสบ" + "อักโข" + "อัคคะ" + "อัคคี" + "อัคนี" + "อัครชายา" + "อัครมเหสี" + "อัครราชทูต" + "อัง" + "อังกฤษ" + "อังกะลุง" + "อังคณา" + "อังคาร" + "อังคาส" + "อังสตรอม" + "อังสนา" + "อัจกลับ" + "อัจจันต์" + "อัจจัย" + "อัจจิ" + "อัจฉรา" + "อัจฉริยบุคคล" + "อัจฉริยะ" + "อัจนา" + "อัชฌา" + "อัชฌาสัย" + "อัญชนะ" + "อัญชลี" + "อัญชัน" + "อัญประกาศ" + "อัญมณี" + "อัญมัญญะ" + "อัญรูป" + "อัญเชิญ" + "อัฏ" + "อัฏฐะ" + "อัฐ" + "อัฐฬส" + "อัฐิ" + "อัฒจันทร์" + "อัฒภาค" + "อัฒมณฑล" + "อัฒมาส" + "อัฒรัตติ" + "อัณฑชะ" + "อัณฑะ" + "อัณฑาการ" + "อัด" + "อัตคัด" + "อัตชีวประวัติ" + "อัตตะ" + "อัตตา" + "อัตตาธิปไตย" + "อัตนัย" + "อัตภาพ" + "อัตรา" + "อัตวินิบาตกรรม" + "อัตโนมัติ" + "อัธยาศัย" + "อัน" + "อันดับ" + "อันตรธาน" + "อันตราย" + "อันธการ" + "อันธพาล" + "อันเดอร์" + "อับ" + "อัปภาคย์" + "อัปมงคล" + "อัปยศ" + "อัประมาณ" + "อัปราชัย" + "อัปรีย์" + "อัปลักษณ์" + "อัปสร" + "อัปเปหิ" + "อัพเกรด" + "อัพเดต" + "อัพเดท" + "อัฟ" + "อัมพร" + "อัมพฤกษ์" + "อัมพา" + "อัมพาต" + "อัมพุช" + "อัมสเตอร์ดัม" + "อัยกา" + "อัยการ" + "อัยยิกา" + "อัลจีเรีย" + "อัลบั้ม" + "อัลบาเนีย" + "อัลเบเนีย" + "อัศจรรย์" + "อัศวิน" + "อัศวินี" + "อัศเจรีย์" + "อัษฎายุท" + "อัษฎาวุธ" + "อัสดง" + "อัสดงคต" + "อัสดร" + "อัสนี" + "อัสสะ" + "อัสสาสะ" + "อัสสุ" + "อั้ก" + "อั้งยี่" + "อั้งโล่" + "อั้น" + "อั๊ก" + "อั๋น" + "อา" + "อากร" + "อากัปกิริยา" + "อาการ" + "อากาศ" + "อากูล" + "อาก้า" + "อาขยาน" + "อาคม" + "อาคันตุกะ" + "อาคาร" + "อาคเนย์" + "อาฆาต" + "อางขนาง" + "อาจ" + "อาจม" + "อาจริยวัตร" + "อาจาด" + "อาจารย์" + "อาจิณ" + "อาชญา" + "อาชา" + "อาชาไนย" + "อาชีพ" + "อาชีวศึกษา" + "อาชีวะ" + "อาญา" + "อาณัติ" + "อาณา" + "อาด" + "อาดูร" + "อาตมภาพ" + "อาตมา" + "อาถรรพณ์" + "อาถรรพ์" + "อาทร" + "อาทิ" + "อาทิตย์" + "อาน" + "อานิสงส์" + "อานุภาพ" + "อาบ" + "อาบัติ" + "อาพาธ" + "อาฟกานิสถาน" + "อาฟริกา" + "อาภรณ์" + "อาภัพ" + "อาภา" + "อามิส" + "อาย" + "อายตนะ" + "อายัด" + "อายุ" + "อายุรศาสตร์" + "อายุรเวช" + "อายุรแพทย์" + "อารบิค" + "อารมณ์" + "อารยชน" + "อารยชาติ" + "อารยธรรม" + "อารยประเทศ" + "อารยะ" + "อารยัน" + "อารักขา" + "อารักษ์" + "อารัมภกถา" + "อารัมภบท" + "อาราธนา" + "อาราม" + "อารามิก" + "อาราเบีย" + "อารี" + "อาร์คติก" + "อาร์เซนอล" + "อาลปนะ" + "อาละวาด" + "อาลักษณ์" + "อาลัย" + "อาลัว" + "อาว" + "อาวรณ์" + "อาวาส" + "อาวาหะ" + "อาวุธ" + "อาวุโส" + "อาว์" + "อาศรม" + "อาศัย" + "อาศิรวาท" + "อาสนะ" + "อาสน์" + "อาสัญ" + "อาสา" + "อาสาฬหบูชา" + "อาสูร" + "อาหรับ" + "อาหาร" + "อาเจียน" + "อาเซีย" + "อาเรเบีย" + "อาเวค" + "อาเวศ" + "อาเศียรวาท" + "อำ" + "อำนวย" + "อำนาจ" + "อำพะนำ" + "อำพัน" + "อำมฤต" + "อำมหิต" + "อำมาตย์" + "อำลา" + "อำเภอ" + "อำไพ" + "อิง" + "อิงค์" + "อิงค์เจ็ต" + "อิจฉา" + "อิฉัน" + "อิฏฐารมณ์" + "อิฐ" + "อิด" + "อิตถี" + "อิตาลี" + "อิตาเลียน" + "อิทธิ" + "อิน" + "อินซูลิน" + "อินทนิล" + "อินทผลัม" + "อินทรธนู" + "อินทรวงศ์" + "อินทรวิเชียร" + "อินทรา" + "อินทราเน็ต" + "อินทรี" + "อินทรียสังวร" + "อินทรีย์" + "อินทร์" + "อินพุต" + "อินฟราเรด" + "อินฟอร์มิก" + "อินัง" + "อินเดีย" + "อินเดียนแดง" + "อินเตอร์" + "อินเตอร์เน็ต" + "อินเตอร์เฟซ" + "อินเทล" + "อินเทอร์เนต" + "อินเทอร์เน็ต" + "อินเทอร์เฟซ" + "อินโดนิเซีย" + "อินโดนีเซีย" + "อินโดเซีย" + "อิมพอร์ต" + "อิมเมจ" + "อิยิปต์" + "อิริยาบถ" + "อิศวร" + "อิษฏี" + "อิษฏ์" + "อิส" + "อิสตรี" + "อิสรภาพ" + "อิสระ" + "อิสราเอล" + "อิสริยยศ" + "อิสริยะ" + "อิสริยาภรณ์" + "อิสสา" + "อิสิ" + "อิสี" + "อิหม่าม" + "อิหร่าน" + "อิหลักอิเหลื่อ" + "อิเล็กตรอน" + "อิเล็กทรอนิกส์" + "อิเล็กโทน" + "อิ่ม" + "อี" + "อีก" + "อีกา" + "อีก้อ" + "อีคอมเมิร์ซ" + "อีนุงตุงนัง" + "อีมู" + "อียิปต์" + "อีลุ่ยฉุยแฉก" + "อีลุ้ม" + "อีสาน" + "อีสุกอีใส" + "อีหรอบ" + "อีหลักอิเหลื่อ" + "อีหลี" + "อีเต้อ" + "อีเทอร์" + "อีเมล์" + "อีเหละเขะขะ" + "อีโหลกโขลกเขลก" + "อี๊ด" + "อี๋" + "อึ" + "อึก" + "อึกทึก" + "อึกอัก" + "อึง" + "อึงมี่" + "อึงอล" + "อึด" + "อึ่ง" + "อึ้ง" + "อึ้ดทึ่ด" + "อึ๊ก" + "อืด" + "อือ" + "อื่น" + "อื้น" + "อื้อ" + "อุ" + "อุก" + "อุกกาบาต" + "อุกฤษฏ์" + "อุจจาระ" + "อุจาด" + "อุจารมรรค" + "อุจเฉท" + "อุชุ" + "อุฏฐาการ" + "อุณหภูมิ" + "อุณหะ" + "อุณหาการ" + "อุณหิส" + "อุณา" + "อุด" + "อุดม" + "อุดร" + "อุดหนุน" + "อุตพิด" + "อุตรดิตถ์" + "อุตริ" + "อุตลุด" + "อุตสาหกรรม" + "อุตสาหะ" + "อุตส่าห์" + "อุตุ" + "อุทก" + "อุทธรณ์" + "อุทธัจ" + "อุทยาน" + "อุทร" + "อุทลุม" + "อุทัช" + "อุทัย" + "อุทาน" + "อุทาร" + "อุทาหรณ์" + "อุทิศ" + "อุทุมพร" + "อุธัจ" + "อุบ" + "อุบล" + "อุบอิบ" + "อุบะ" + "อุบัติ" + "อุบาท" + "อุบาทว์" + "อุบาย" + "อุบาสก" + "อุบาสิกา" + "อุบ๊ะ" + "อุป" + "อุปกรณ์" + "อุปกรม" + "อุปการะ" + "อุปการี" + "อุปถัมภก" + "อุปถัมภ์" + "อุปทาน" + "อุปทูต" + "อุปนัย" + "อุปนายก" + "อุปนิสัย" + "อุปมา" + "อุปมาน" + "อุปราช" + "อุปสงค์" + "อุปสมบท" + "อุปสรรค" + "อุปสัมปทา" + "อุปัชฌายะ" + "อุปัชฌาย์" + "อุปัฏฐาก" + "อุปัฏฐานะ" + "อุปัทวันตราย" + "อุปัทวเหตุ" + "อุปาทาน" + "อุปโภค" + "อุปโยค" + "อุปโลกน์" + "อุปไมย" + "อุย" + "อุระ" + "อุรังอุตัง" + "อุรา" + "อุรุ" + "อุรุงอุตัง" + "อุษณีย์" + "อุษา" + "อุสา" + "อุสุ" + "อุเบกขา" + "อุเหม่" + "อุแว้" + "อุโฆษ" + "อุโบสถ" + "อุโมงค์" + "อุไร" + "อุ่น" + "อุ่ย" + "อุ้ง" + "อุ้ม" + "อุ้ย" + "อุ๊ย" + "อู" + "อูฐ" + "อูด" + "อูม" + "อูรุ" + "อู่" + "อู้" + "อู้อี้" + "อู๋อี๋" + "อเจลก" + "อเจละ" + "อเนก" + "อเนกคุณ" + "อเนจอนาถ" + "อเปหิ" + "อเม" + "อเมริกัน" + "อเมริกา" + "อเวจี" + "อแดปเตอร์" + "อโฆษะ" + "อโณทัย" + "อโนชา" + "อโนดาต" + "อโลหะ" + "อโศก" + "อโหสิ" + "อ่อง" + "อ่อน" + "อ่อย" + "อ่า" + "อ่าง" + "อ่าน" + "อ่าว" + "อ่ำ" + "อ้น" + "อ้วก" + "อ้วน" + "อ้อ" + "อ้อน" + "อ้อนแอ้น" + "อ้อม" + "อ้อย" + "อ้อยส้อย" + "อ้อยอิ่ง" + "อ้า" + "อ้าง" + "อ้าย" + "อ้าว" + "อ้ำอึ้ง" + "อ๊อด" + "อ๊ะ" + "อ๋อ" + "อ๋อง" + "อ๋อย" + "ฮกเกี้ยน" + "ฮวงซุ้ย" + "ฮวน" + "ฮวบ" + "ฮอกกี้" + "ฮอด" + "ฮอนโนลูลู" + "ฮอร์โมน" + "ฮอลันดา" + "ฮอลแลนด์" + "ฮะ" + "ฮัก" + "ฮังการี" + "ฮั่น" + "ฮั้ว" + "ฮา" + "ฮาม" + "ฮาร์ดดิสค์" + "ฮาร์ดแวร์" + "ฮาเร็ม" + "ฮาโลวีน" + "ฮิต" + "ฮินดู" + "ฮิปโปโปเตมัส" + "ฮิสทีเรีย" + "ฮีเลียม" + "ฮีโร่" + "ฮึ" + "ฮึก" + "ฮึด" + "ฮึดฮัด" + "ฮึม" + "ฮึย" + "ฮึ่ม" + "ฮืดฮาด" + "ฮือ" + "ฮื่อ" + "ฮื้อ" + "ฮุบ" + "ฮุยเลฮุย" + "ฮูก" + "ฮูม" + "ฮู้" + "ฮ่อ" + "ฮ่องกง" + "ฮ่องเต้" + "ฮ้อ" + "ฮ้า" + "เก" + "เกกมะเหรก" + "เกจิอาจารย์" + "เกณฑ์" + "เกด" + "เกตุ" + "เกน" + "เกม" + "เกมส์" + "เกย" + "เกรง" + "เกรด" + "เกรอะ" + "เกราะ" + "เกริก" + "เกริ่น" + "เกรียก" + "เกรียง" + "เกรียน" + "เกรียบ" + "เกรียม" + "เกรียว" + "เกรี้ยว" + "เกร็ง" + "เกร็ด" + "เกร่อ" + "เกล" + "เกลอ" + "เกลา" + "เกลียง" + "เกลียด" + "เกลียว" + "เกลี่ย" + "เกลี้ย" + "เกลี้ยง" + "เกลือ" + "เกลือก" + "เกลื่อน" + "เกลื้อ" + "เกลื้อน" + "เกล็ด" + "เกล้า" + "เกวียน" + "เกศ" + "เกศา" + "เกศินี" + "เกษตร" + "เกษตรกร" + "เกษตรกรรม" + "เกษม" + "เกษียณ" + "เกษียน" + "เกสร" + "เกอ" + "เกอร์" + "เกอิชา" + "เกะ" + "เกะกะ" + "เกา" + "เกาต์" + "เกาทัณฑ์" + "เกาลัด" + "เกาหลี" + "เกาะ" + "เกาเหลา" + "เกิง" + "เกิด" + "เกิน" + "เกีย" + "เกียง" + "เกียจ" + "เกียด" + "เกียน" + "เกียรติ" + "เกียรติคุณ" + "เกียรตินิยม" + "เกียรติประวัติ" + "เกียรติภูมิ" + "เกียรติยศ" + "เกียรติศักดิ์" + "เกียรติ์" + "เกียร์" + "เกี่ย" + "เกี่ยง" + "เกี่ยว" + "เกี้ยมอี๋" + "เกี้ยมไฉ่" + "เกี้ยว" + "เกี๊ยว" + "เกี๊ยะ" + "เกือก" + "เกือบ" + "เกื้อ" + "เกเร" + "เก็ง" + "เก็จ" + "เก็บ" + "เก่ง" + "เก่งกาจ" + "เก่น" + "เก่า" + "เก้" + "เก้ง" + "เก้งก้าง" + "เก้อ" + "เก้า" + "เก้าอี้" + "เก๊" + "เก๊ก" + "เก๊กฮวย" + "เก๋" + "เก๋ง" + "เก๋า" + "เข" + "เขก" + "เขต" + "เขน" + "เขนง" + "เขนย" + "เขน็ด" + "เขบ็จขบวน" + "เขบ็ต" + "เขมร" + "เขมา" + "เขมือบ" + "เขม็ง" + "เขม็ดแขม่" + "เขม่น" + "เขม่า" + "เขม้น" + "เขย" + "เขยก" + "เขยิบ" + "เขยื้อน" + "เขย่ง" + "เขย่า" + "เขย้อแขย่ง" + "เขรอะ" + "เขลง" + "เขลอะ" + "เขละ" + "เขลา" + "เขลาะ" + "เขว" + "เขษม" + "เขฬะ" + "เขะขะ" + "เขา" + "เขิน" + "เขียง" + "เขียด" + "เขียน" + "เขียม" + "เขียว" + "เขี่ย" + "เขี้ยว" + "เขือ" + "เขื่อง" + "เขื่อน" + "เข็ญ" + "เข็ด" + "เข็น" + "เข็ม" + "เข่ง" + "เข่น" + "เข่า" + "เข้ม" + "เข้า" + "เคนยา" + "เคมี" + "เคย" + "เครง" + "เครดิต" + "เครา" + "เคราะห์" + "เครียด" + "เครือ" + "เครื่อง" + "เครื่องพิมพ์" + "เคร่ง" + "เคร่งครัด" + "เคลิบเคลิ้ม" + "เคลิ้ม" + "เคลีย" + "เคลือบ" + "เคลื่อน" + "เคล็ด" + "เคล้น" + "เคล้า" + "เคว้ง" + "เคห" + "เคหะ" + "เคหา" + "เคอร์เนล" + "เคอะ" + "เคาน์เตอร์" + "เคารพ" + "เคาะ" + "เคียง" + "เคียด" + "เคียน" + "เคียว" + "เคี่ยม" + "เคี่ยว" + "เคี้ยว" + "เคือง" + "เคเบิล" + "เค็ม" + "เค้ก" + "เค้น" + "เค้า" + "เค้เก้" + "เฆี่ยน" + "เงก" + "เงย" + "เงอะ" + "เงอะงะ" + "เงา" + "เงาะ" + "เงิน" + "เงียบ" + "เงี่ยง" + "เงี่ยน" + "เงี่ยหู" + "เงี้ยว" + "เงือก" + "เงือด" + "เงือบ" + "เงื่อง" + "เงื่อน" + "เงื่อนไข" + "เงื้อ" + "เงื้อม" + "เง่า" + "เง้า" + "เจ" + "เจดียสถาน" + "เจดีย์" + "เจต" + "เจตคติ" + "เจตจำนง" + "เจตนา" + "เจตนารมณ์" + "เจตภูต" + "เจตสิก" + "เจน" + "เจมส์" + "เจรจา" + "เจริญ" + "เจริด" + "เจว็ด" + "เจษฎา" + "เจอ" + "เจอร์" + "เจอะ" + "เจาะ" + "เจิด" + "เจิม" + "เจิ่ง" + "เจิ่น" + "เจียด" + "เจียน" + "เจียม" + "เจียระไน" + "เจียว" + "เจี๊ยบ" + "เจี๊ยว" + "เจี๊ยวจ๊าว" + "เจี๋ยน" + "เจี๋ยมเจี้ยม" + "เจือ" + "เจื่อน" + "เจื้อย" + "เจ็ด" + "เจ็บ" + "เจ่อ" + "เจ่า" + "เจ้า" + "เจ้าชู้" + "เจ๊" + "เจ๊ก" + "เจ๊ง" + "เจ๊ต" + "เจ๊า" + "เจ๋อ" + "เฉ" + "เฉก" + "เฉด" + "เฉพาะ" + "เฉย" + "เฉยเมย" + "เฉลย" + "เฉลา" + "เฉลิม" + "เฉลียง" + "เฉลียว" + "เฉลี่ย" + "เฉวียง" + "เฉวียน" + "เฉอะแฉะ" + "เฉา" + "เฉาก๊วย" + "เฉาะ" + "เฉิด" + "เฉิบ" + "เฉียง" + "เฉียด" + "เฉียบ" + "เฉียว" + "เฉี่ยว" + "เฉือน" + "เฉื่อย" + "เฉโก" + "เฉ่ง" + "เชน" + "เชย" + "เชล" + "เชลย" + "เชษฐา" + "เชอ" + "เชอร์" + "เชาวน์" + "เชาว์" + "เชิง" + "เชิญ" + "เชิด" + "เชิ้ต" + "เชียง" + "เชียงใหม่" + "เชียบ" + "เชียร์" + "เชียว" + "เชี่ยน" + "เชี่ยว" + "เชือก" + "เชือด" + "เชือน" + "เชื่อ" + "เชื่อง" + "เชื่อม" + "เชื้อ" + "เช็ค" + "เช็ด" + "เช่น" + "เช่า" + "เช้ง" + "เช้า" + "เซ" + "เซต" + "เซน" + "เซนติกรัม" + "เซนติลิตร" + "เซนติเกรด" + "เซนติเมตร" + "เซนต์" + "เซปักตระกร้อ" + "เซฟ" + "เซรุ่ม" + "เซลลูลอยด์" + "เซลลูโลส" + "เซลล์" + "เซลส์" + "เซลเซียส" + "เซอ" + "เซอร์" + "เซอร์วิส" + "เซอะ" + "เซา" + "เซาะ" + "เซิง" + "เซิร์ฟเวอร์" + "เซิ้ง" + "เซียน" + "เซียมซี" + "เซียว" + "เซี่ยงไฮ้" + "เซื่อง" + "เซ็กเมนต์" + "เซ็ง" + "เซ็น" + "เซ็นเตอร์" + "เซ่ง" + "เซ่น" + "เซ่อ" + "เซ้ง" + "เซ้าซี้" + "เฌอ" + "เฌอเอม" + "เฒ่า" + "เณร" + "เดกซ์โทรส" + "เดคากรัม" + "เดคาลิตร" + "เดคาเมตร" + "เดช" + "เดชะ" + "เดซิกรัม" + "เดซิลิตร" + "เดซิเมตร" + "เดน" + "เดนมาร์ก" + "เดนมาร์ค" + "เดบิต" + "เดรัจฉาน" + "เดลล์" + "เดวิด" + "เดสก์ทอป" + "เดอะ" + "เดา" + "เดาะ" + "เดิน" + "เดิม" + "เดีย" + "เดียง" + "เดียด" + "เดียร" + "เดียรดาษ" + "เดียรถีย์" + "เดียรัจฉาน" + "เดียว" + "เดียะ" + "เดี่ยว" + "เดี้ย" + "เดี๋ยว" + "เดือด" + "เดือน" + "เดือย" + "เดโช" + "เด็ก" + "เด็จ" + "เด็ด" + "เด่" + "เด่น" + "เด่า" + "เด้ง" + "เด้า" + "เด๋อ" + "เด๋อด๋า" + "เตย" + "เตรีย" + "เตรียด" + "เตรียม" + "เตร็ด" + "เตร่" + "เตลิด" + "เตว็ด" + "เตอร์" + "เตอร์กี" + "เตอะ" + "เตะ" + "เตา" + "เตาะแตะ" + "เติบ" + "เติม" + "เติ่ง" + "เตียง" + "เตียน" + "เตียบ" + "เตี่ย" + "เตี่ยว" + "เตี้ย" + "เตี๋ยม" + "เตือน" + "เตื้อ" + "เต็ง" + "เต็นท์" + "เต็ม" + "เต่ง" + "เต่อ" + "เต่า" + "เต้น" + "เต้า" + "เต้าทึง" + "เต้าส่วน" + "เต้าหู้" + "เต้าฮวย" + "เต้าเจี้ยว" + "เต้าเสียบ" + "เต๊ก" + "เต๊ะ" + "เต๋า" + "เถกิง" + "เถน" + "เถร" + "เถระ" + "เถรานุเถระ" + "เถลิง" + "เถลือกถลน" + "เถลไถล" + "เถอะ" + "เถา" + "เถาวัลย์" + "เถาะ" + "เถิก" + "เถิด" + "เถิดเทิง" + "เถิน" + "เถียง" + "เถือ" + "เถือก" + "เถื่อน" + "เถ่อ" + "เถ้า" + "เท" + "เทคนิค" + "เทคโนโลยี" + "เทนนิส" + "เทป" + "เทพ" + "เทพดา" + "เทพธิดา" + "เทพนม" + "เทพยดา" + "เทพยเจ้า" + "เทพารักษ์" + "เทพี" + "เทพเจ้า" + "เทมปุระ" + "เทรดเดอร์" + "เทรนเนอร์" + "เทวดา" + "เทวทัณฑ์" + "เทวทูต" + "เทวธรรม" + "เทวธิดา" + "เทวนิยม" + "เทวรูป" + "เทวษ" + "เทวสถาน" + "เทวัญ" + "เทวัน" + "เทวาลัย" + "เทวี" + "เทวโลก" + "เทศ" + "เทศกาล" + "เทศนา" + "เทศน์" + "เทศบาล" + "เทศมนตรี" + "เทศาภิบาล" + "เทสต์" + "เทหวัตถุ" + "เทห์" + "เทอญ" + "เทอม" + "เทอร์โมมิเตอร์" + "เทอะทะ" + "เทา" + "เทิด" + "เทิน" + "เทิบ" + "เทิ่ง" + "เทิ้ม" + "เทียน" + "เทียบ" + "เทียม" + "เทียว" + "เที่ยง" + "เที่ยว" + "เทือก" + "เทเบิล" + "เทเลคอม" + "เทเวศร์" + "เทเวศวร์" + "เทโพ" + "เท็จ" + "เท่" + "เท่อ" + "เท่า" + "เท้งเต้ง" + "เท้อ" + "เท้า" + "เธน" + "เธนส์" + "เธอ" + "เนคไท" + "เนต" + "เนตร" + "เนตสเคป" + "เนติ" + "เนบิวลา" + "เนปจูน" + "เนปาล" + "เนย" + "เนรคุณ" + "เนรมิต" + "เนรเทศ" + "เนา" + "เนิน" + "เนิบ" + "เนิ่น" + "เนีย" + "เนียน" + "เนียม" + "เนือง" + "เนือย" + "เนื่อง" + "เนื้อ" + "เน็ต" + "เน็ตเวิร์ก" + "เน็ตเวิร์ค" + "เน่า" + "เน้น" + "เน้อ" + "เบ" + "เบคอน" + "เบงกอล" + "เบญจ" + "เบญจก" + "เบญจกัลยาณี" + "เบญจกามคุณ" + "เบญจธรรม" + "เบญจบรรพต" + "เบญจมาศ" + "เบญจรงค์" + "เบญจา" + "เบญจางคประดิษฐ์" + "เบญจางค์" + "เบญจเพส" + "เบต้า" + "เบน" + "เบนซิน" + "เบนซ์" + "เบรก" + "เบร์ก" + "เบลเยี่ยม" + "เบศ" + "เบส" + "เบสบอล" + "เบอร์" + "เบอร์ลิน" + "เบอะ" + "เบอะบะ" + "เบะ" + "เบา" + "เบาะ" + "เบาะแส" + "เบิก" + "เบิร์ก" + "เบิ่ง" + "เบียด" + "เบียน" + "เบียร์" + "เบี่ยง" + "เบี้ย" + "เบี้ยว" + "เบือ" + "เบือน" + "เบื่อ" + "เบื้อ" + "เบื้อง" + "เบ็ด" + "เบ็ดเตล็ด" + "เบ็ดเสร็จ" + "เบ่ง" + "เบ้" + "เบ้อ" + "เบ้อเริ่ม" + "เบ้อเร่อ" + "เบ้า" + "เปก" + "เปรต" + "เปรม" + "เปรย" + "เปรอ" + "เปรอะ" + "เปราะ" + "เปรียง" + "เปรียญ" + "เปรียบ" + "เปรียว" + "เปรียะ" + "เปรี้ยง" + "เปรี้ยว" + "เปรี๊ยะ" + "เปรื่อง" + "เปรื้อย" + "เปล" + "เปลว" + "เปลาะ" + "เปลี่ยน" + "เปลี่ยว" + "เปลี้ย" + "เปลือก" + "เปลือง" + "เปลือย" + "เปลื้อง" + "เปล่ง" + "เปล่า" + "เปอ" + "เปอร์" + "เปอร์เซ็นต์" + "เปะ" + "เปา" + "เปาะ" + "เปาเปา" + "เปิก" + "เปิง" + "เปิด" + "เปิบ" + "เปิ่น" + "เปิ๊บ" + "เปีย" + "เปียก" + "เปี่ยม" + "เปี้ยว" + "เปี๊ยก" + "เปี๊ยะ" + "เปือก" + "เปื่อย" + "เปื้อน" + "เป็ด" + "เป็น" + "เป็นต้น" + "เป่ง" + "เป่า" + "เป้" + "เป้ง" + "เป้า" + "เป๊ก" + "เป๋" + "เป๋ง" + "เป๋อ" + "เป๋อเหลอ" + "เป๋า" + "เป๋าฮื้อ" + "เผ" + "เผง" + "เผชิญ" + "เผดิม" + "เผดียง" + "เผด็จ" + "เผย" + "เผยอ" + "เผลอ" + "เผลอไผล" + "เผละ" + "เผลาะ" + "เผล่" + "เผอิญ" + "เผอเรอ" + "เผะ" + "เผา" + "เผาะ" + "เผิน" + "เผือก" + "เผือด" + "เผื่อ" + "เผ็ด" + "เผ่น" + "เผ่า" + "เผ้า" + "เฝือ" + "เฝือก" + "เฝื่อน" + "เฝ้า" + "เพ" + "เพจ" + "เพชฌฆาต" + "เพชร" + "เพชรายุธ" + "เพดาน" + "เพทนา" + "เพทาย" + "เพทุบาย" + "เพนกวิน" + "เพนียด" + "เพนเทียม" + "เพรง" + "เพรา" + "เพราะ" + "เพริด" + "เพริศ" + "เพรียก" + "เพรียง" + "เพรียบ" + "เพรียว" + "เพรื่อ" + "เพล" + "เพลง" + "เพลา" + "เพลาะ" + "เพลิง" + "เพลิดเพลิน" + "เพลิน" + "เพลีย" + "เพลี่ยง" + "เพลี้ย" + "เพศ" + "เพาะ" + "เพิก" + "เพิง" + "เพิ่ง" + "เพิ่ม" + "เพียง" + "เพียบ" + "เพียร" + "เพี้ย" + "เพี้ยง" + "เพี้ยน" + "เพื่อ" + "เพื่อน" + "เพ็ง" + "เพ็จ" + "เพ็ญ" + "เพ็ดทูล" + "เพ่ง" + "เพ่นพ่าน" + "เพ่อ" + "เพ้อ" + "เฟด" + "เฟอ" + "เฟอร์" + "เฟอร์นิเจอร์" + "เฟอร์เมียม" + "เฟอะ" + "เฟะ" + "เฟิน" + "เฟี้ยม" + "เฟี้ยว" + "เฟือ" + "เฟือง" + "เฟือน" + "เฟือย" + "เฟื่อง" + "เฟื้อ" + "เฟื้อง" + "เฟื้อย" + "เฟ็ด" + "เฟ้น" + "เฟ้อ" + "เภตรา" + "เภท" + "เภทุบาย" + "เภรี" + "เภสัช" + "เม" + "เมกะ" + "เมกะเฮิรตซ์" + "เมขลา" + "เมฆ" + "เมฆา" + "เมฆินทร์" + "เมฆี" + "เมตตา" + "เมตร" + "เมตริก" + "เมถุน" + "เมทนี" + "เมทินี" + "เมธา" + "เมธี" + "เมนทอล" + "เมนบอร์ด" + "เมนู" + "เมมโมรี" + "เมรัย" + "เมรุ" + "เมลือง" + "เมลื่อย" + "เมลื้อย" + "เมล็ด" + "เมล์" + "เมษ" + "เมษายน" + "เมะ" + "เมา" + "เมาลี" + "เมาส์" + "เมาฬี" + "เมาะ" + "เมิน" + "เมีย" + "เมียง" + "เมี่ยง" + "เมี้ยน" + "เมือก" + "เมือง" + "เมื่อ" + "เมื่อย" + "เมโมรี" + "เม็กซิโก" + "เม็ด" + "เม่น" + "เม่า" + "เม้ม" + "เม้าส์" + "เย" + "เยง" + "เยซู" + "เยน" + "เยอ" + "เยอรมัน" + "เยอรมันนี" + "เยอรมันี" + "เยอะ" + "เยา" + "เยาวชน" + "เยาวพา" + "เยาวพาน" + "เยาวมาลย์" + "เยาวยอด" + "เยาวราช" + "เยาวลักษณ์" + "เยาวเรศ" + "เยาว์" + "เยาะ" + "เยิน" + "เยิบ" + "เยิ่น" + "เยิ่นเย้อ" + "เยิ้ม" + "เยีย" + "เยียน" + "เยียบ" + "เยียว" + "เยี่ยง" + "เยี่ยม" + "เยี่ยว" + "เยือก" + "เยือน" + "เยื่อ" + "เยื้อ" + "เยื้อง" + "เยื้อน" + "เย็น" + "เย็บ" + "เย่น" + "เย่อ" + "เย้" + "เย้ย" + "เย้า" + "เรข" + "เรขา" + "เรขาคณิต" + "เรณู" + "เรดอน" + "เรดาร์" + "เรรวน" + "เรวดี" + "เรอ" + "เรา" + "เราะ" + "เริง" + "เริด" + "เริม" + "เริ่ม" + "เริ้ม" + "เรียก" + "เรียง" + "เรียด" + "เรียน" + "เรียบ" + "เรียม" + "เรียว" + "เรี่ย" + "เรี่ยม" + "เรี่ยว" + "เรี้ยวรก" + "เรือ" + "เรือก" + "เรือง" + "เรือด" + "เรือน" + "เรื่อ" + "เรื่อง" + "เรื่อย" + "เรื้อ" + "เรื้อน" + "เรไร" + "เร็ว" + "เร่" + "เร่ง" + "เร่อ" + "เร่า" + "เร้น" + "เร้า" + "เลข" + "เลขา" + "เลขาธิการ" + "เลขานุการ" + "เลดี้" + "เลต" + "เลน" + "เลนส์" + "เลบานอน" + "เลย" + "เลว" + "เลศ" + "เลหลัง" + "เลอ" + "เลอะ" + "เลอะเทอะ" + "เละ" + "เละเทะ" + "เลา" + "เลาะ" + "เลิก" + "เลิกลั่ก" + "เลินเล่อ" + "เลิศ" + "เลิ้ง" + "เลีย" + "เลียง" + "เลียน" + "เลียบ" + "เลียม" + "เลียว" + "เลี่ยง" + "เลี่ยน" + "เลี่ยม" + "เลี้ยง" + "เลี้ยว" + "เลือก" + "เลือด" + "เลือน" + "เลื่อง" + "เลื่อน" + "เลื่อม" + "เลื่อมใส" + "เลื่อย" + "เลื้อย" + "เลเซอร์" + "เลเพ" + "เล็ก" + "เล็ง" + "เล็ด" + "เล็น" + "เล็บ" + "เล็ม" + "เล่น" + "เล่ม" + "เล่ห์" + "เล่อ" + "เล่า" + "เล้ง" + "เล้า" + "เวค" + "เวคิน" + "เวคี" + "เวจ" + "เวช" + "เวชกรรม" + "เวฐน์" + "เวณะ" + "เวณิ" + "เวณิก" + "เวณุ" + "เวตน์" + "เวตร" + "เวตาล" + "เวท" + "เวทนา" + "เวทย์" + "เวทางคศาสตร์" + "เวทางค์" + "เวทานตะ" + "เวทานต์" + "เวทิ" + "เวที" + "เวธะ" + "เวน" + "เวนิส" + "เวนไตย" + "เวบไซต์" + "เวมบลีย์" + "เวมะ" + "เวมัต" + "เวมาติก" + "เวร" + "เวรมณี" + "เวรัณ" + "เวรัณณิยะ" + "เวรี" + "เวลส์" + "เวลา" + "เวศม์" + "เวศยา" + "เวศย์" + "เวสต์" + "เวสน์" + "เวสภู" + "เวสมะ" + "เวสม์" + "เวสวัณ" + "เวสสะ" + "เวสสันดร" + "เวสสุกรรม" + "เวสสุวัณ" + "เวสารัช" + "เวสิ" + "เวสิยา" + "เวหน" + "เวหะ" + "เวหังค์" + "เวหัปติ" + "เวหา" + "เวหายส" + "เวหาส" + "เวฬุ" + "เวอ" + "เวอร์" + "เวอร์ชัน" + "เวิก" + "เวิร์กสเตชัน" + "เวิร์ด" + "เวิ้ง" + "เวียง" + "เวียดนาม" + "เวียน" + "เวโรจน์" + "เวไนย" + "เว็บ" + "เว็ป" + "เว่อ" + "เว้" + "เว้น" + "เว้ย" + "เว้า" + "เศรษฐกิจ" + "เศรษฐศาสตร์" + "เศรษฐานะ" + "เศรษฐี" + "เศรษฐ์" + "เศร้า" + "เศวต" + "เศษ" + "เศียร" + "เส" + "เสก" + "เสงี่ยม" + "เสฉวน" + "เสด" + "เสด็จ" + "เสถียร" + "เสถียรภาพ" + "เสน" + "เสนง" + "เสนหา" + "เสนอ" + "เสนะ" + "เสนา" + "เสนาธิการ" + "เสนาบดี" + "เสนาสนะ" + "เสนาะ" + "เสนียด" + "เสนีย์" + "เสน่ง" + "เสน่หา" + "เสน่ห์" + "เสน่า" + "เสบย" + "เสบียง" + "เสพ" + "เสพย์" + "เสภา" + "เสมหะ" + "เสมอ" + "เสมา" + "เสมียน" + "เสมือน" + "เสม็ด" + "เสย" + "เสริด" + "เสริฟ" + "เสริม" + "เสรี" + "เสร็จ" + "เสลด" + "เสลา" + "เสลี่ยง" + "เสลือกสลน" + "เสวก" + "เสวกามาตย์" + "เสวนะ" + "เสวนา" + "เสวย" + "เสวียน" + "เสา" + "เสารภย์" + "เสาร์" + "เสาวคนธ์" + "เสาวณิต" + "เสาวนา" + "เสาวนีย์" + "เสาวภา" + "เสาวภาคย์" + "เสาวภาพ" + "เสาวรส" + "เสาวลักษณ์" + "เสาะ" + "เสิร์ฟ" + "เสีย" + "เสียง" + "เสียด" + "เสียบ" + "เสียม" + "เสียว" + "เสี่ย" + "เสี่ยง" + "เสี่ยว" + "เสี้ยน" + "เสี้ยม" + "เสี้ยว" + "เสือ" + "เสือก" + "เสื่อ" + "เสื่อม" + "เสื้อ" + "เสเพล" + "เสโท" + "เสโล" + "เส็งเคร็ง" + "เส้ง" + "เส้น" + "เส้า" + "เห" + "เหง" + "เหงา" + "เหงือก" + "เหงื่อ" + "เหง่ง" + "เหตุ" + "เหตุการณ์" + "เหนอะ" + "เหนอะหนะ" + "เหนาะ" + "เหนียง" + "เหนียม" + "เหนียว" + "เหนี่ยว" + "เหนือ" + "เหนื่อย" + "เหน็ด" + "เหน็บ" + "เหน่ง" + "เหน่อ" + "เหน้า" + "เหม" + "เหมวดี" + "เหมันต์" + "เหมา" + "เหมาะ" + "เหมียว" + "เหมี่ยว" + "เหมือง" + "เหมือด" + "เหมือน" + "เหม็น" + "เหม่" + "เหม่ง" + "เหม่อ" + "เหย" + "เหยง" + "เหยาะ" + "เหยิง" + "เหยียด" + "เหยียบ" + "เหยี่ยว" + "เหยือก" + "เหยื่อ" + "เหย้า" + "เหรัญญิก" + "เหรา" + "เหรียญ" + "เหลน" + "เหลว" + "เหลอ" + "เหลา" + "เหลาะแหละ" + "เหลิง" + "เหลียน" + "เหลียว" + "เหลี่ยม" + "เหลือ" + "เหลือก" + "เหลือง" + "เหลือบ" + "เหลื่อม" + "เหล็ก" + "เหล่" + "เหล่า" + "เหล้า" + "เหว" + "เหวง" + "เหวย" + "เหวอะ" + "เหวอะหวะ" + "เหวี่ยง" + "เหว่" + "เหอะ" + "เหา" + "เหาะ" + "เหิน" + "เหิม" + "เหียน" + "เหี่ยว" + "เหี้ย" + "เหี้ยน" + "เหี้ยม" + "เหือด" + "เหื่อ" + "เห็จ" + "เห็ด" + "เห็น" + "เห็บ" + "เห่" + "เห่อ" + "เห่า" + "เอ" + "เอก" + "เอกฉันท์" + "เอกชน" + "เอกซเรย์" + "เอกซโป" + "เอกภพ" + "เอกภาพ" + "เอกมัย" + "เอกรรถประโยค" + "เอกราช" + "เอกลักษณ์" + "เอกสาร" + "เอกัคตา" + "เอกาธิปไตย" + "เอกเขนก" + "เอกเทศ" + "เอง" + "เอชพี" + "เอดส์" + "เอดิเตอร์" + "เอตทัคคะ" + "เอทีเอ็ม" + "เอน" + "เอนทรานซ์" + "เอนไซม์" + "เอปสัน" + "เอม" + "เอย" + "เอราวัณ" + "เอร็ดอร่อย" + "เอว" + "เอวัง" + "เอส" + "เอฬก" + "เอฬา" + "เออ" + "เอะอะ" + "เอะใจ" + "เอา" + "เอาท์พุต" + "เอาฬาร" + "เอิก" + "เอิบ" + "เอิ้น" + "เอียง" + "เอียด" + "เอียน" + "เอี่ยน" + "เอี่ยม" + "เอี่ยว" + "เอี้ยง" + "เอี้ยมเฟี้ยม" + "เอี้ยว" + "เอี๊ยด" + "เอี๊ยม" + "เอี๊ยมจุ๊น" + "เอือน" + "เอือม" + "เอื่อย" + "เอื้อ" + "เอื้อง" + "เอื้อน" + "เอื้อม" + "เอื้อย" + "เอเคอร์" + "เอเชีย" + "เอเชี่ยนเกมส์" + "เอเซีย" + "เอเย่นต์" + "เอแบค" + "เอ็กซ์" + "เอ็กซ์พลอเรอร์" + "เอ็กซ์เพรส" + "เอ็ง" + "เอ็ด" + "เอ็ดตะโร" + "เอ็ดอึง" + "เอ็น" + "เอ็นดู" + "เอ็นเตอร์เทน" + "เอ่ย" + "เอ่อ" + "เอ้" + "เอ้กา" + "เอ้อระเหย" + "เอ้อเฮอ" + "เอ๊ก" + "เอ๊ย" + "เอ๊ะ" + "เอ๋" + "เอ๋ง" + "เอ๋ย" + "เฮ" + "เฮง" + "เฮย" + "เฮลิคอปเตอร์" + "เฮิรตซ์" + "เฮีย" + "เฮี้ยน" + "เฮี้ยบ" + "เฮี้ยว" + "เฮือก" + "เฮือน" + "เฮโรอีน" + "เฮโล" + "เฮ้ย" + "เฮ้ว" + "เฮ้อ" + "แก" + "แกง" + "แกน" + "แกม" + "แกมมา" + "แกรก" + "แกรนิต" + "แกระ" + "แกรไฟต์" + "แกร็น" + "แกร่ง" + "แกร่ว" + "แกล" + "แกลบ" + "แกลลอน" + "แกละ" + "แกลเลียม" + "แกล้ง" + "แกล้ม" + "แกล้ว" + "แกว" + "แกว่ง" + "แกว่น" + "แกะ" + "แกโดลิเนียม" + "แก่" + "แก่ง" + "แก่งแย่ง" + "แก่น" + "แก้" + "แก้ง" + "แก้ม" + "แก้ว" + "แก๊ง" + "แก๊ป" + "แก๊ส" + "แข" + "แขก" + "แขน" + "แขนง" + "แขม" + "แขม็บ" + "แขม่ว" + "แขยง" + "แขย็ก" + "แขย่ง" + "แขวก" + "แขวง" + "แขวน" + "แขวะ" + "แข็ง" + "แข่ง" + "แข่งขัน" + "แข้ง" + "แข้น" + "แค" + "แคชเชียร์" + "แคชเมียร์" + "แคตตาลอค" + "แคน" + "แคบ" + "แคปซูล" + "แคม" + "แครง" + "แคระ" + "แคร่" + "แคร์" + "แคลคูลัส" + "แคลง" + "แคลน" + "แคลอรี" + "แคลิฟอร์เนีย" + "แคลเซียม" + "แคล่วคล่อง" + "แคล้ว" + "แคว" + "แควก" + "แคว้น" + "แคะ" + "แค่" + "แค่น" + "แค้น" + "แง" + "แงะ" + "แง่" + "แง่ง" + "แง่น" + "แง้ม" + "แจ" + "แจก" + "แจง" + "แจว" + "แจะ" + "แจ่ม" + "แจ่ว" + "แจ้" + "แจ้ง" + "แจ้น" + "แจ้ว" + "แจ๊ด" + "แจ๋" + "แจ๋ว" + "แจ๋วแหวว" + "แฉ" + "แฉก" + "แฉง" + "แฉลบ" + "แฉละ" + "แฉล้ม" + "แฉะ" + "แฉ่" + "แฉ่ง" + "แช" + "แชมป์" + "แชมเปญ" + "แชร์" + "แชล่ม" + "แช่" + "แช่ง" + "แช่ม" + "แซง" + "แซด" + "แซนด์วิช" + "แซบ" + "แซม" + "แซยิด" + "แซว" + "แซะ" + "แซ่" + "แซ่ว" + "แด" + "แดก" + "แดง" + "แดด" + "แดน" + "แดะ" + "แด็ก" + "แด่" + "แด่น" + "แด่ว" + "แตก" + "แตง" + "แตงกวา" + "แตงเม" + "แตงโม" + "แตด" + "แตน" + "แตร" + "แตะ" + "แต่" + "แต่ง" + "แต้" + "แต้จิ๋ว" + "แต้ม" + "แต๊ดแต๋" + "แถ" + "แถก" + "แถบ" + "แถม" + "แถลง" + "แถว" + "แทง" + "แทน" + "แทนทาลัม" + "แทบ" + "แทรก" + "แทรกเตอร์" + "แทะ" + "แท็กซี่" + "แท็งก์น้ำ" + "แท่ง" + "แท่น" + "แท้" + "แท้ง" + "แนบ" + "แนม" + "แนว" + "แนะ" + "แน่" + "แน่ง" + "แน่น" + "แน่ว" + "แน่ะ" + "แบ" + "แบก" + "แบคทีเรีย" + "แบงก์" + "แบงค์" + "แบดมินตัน" + "แบตเตอรี่" + "แบน" + "แบนโจ" + "แบบ" + "แบะ" + "แบเรียม" + "แบ็บ" + "แบ่ง" + "แป" + "แปซิฟิค" + "แปด" + "แปบ" + "แปร" + "แปรก" + "แปรง" + "แปรปรวน" + "แประ" + "แปร่ง" + "แปร้น" + "แปร๊ด" + "แปร๋" + "แปล" + "แปลก" + "แปลง" + "แปลน" + "แปลบ" + "แปล้" + "แปะ" + "แป้ง" + "แป้น" + "แป้ว" + "แป๊ด" + "แป๊บ" + "แป๊ะ" + "แป๊ะซะ" + "แป๋ง" + "แป๋ว" + "แผก" + "แผง" + "แผด" + "แผน" + "แผนก" + "แผล" + "แผลง" + "แผละ" + "แผล็บ" + "แผล็ว" + "แผ่" + "แผ่น" + "แผ่ว" + "แผ้ว" + "แฝก" + "แฝง" + "แฝด" + "แพ" + "แพง" + "แพงพวย" + "แพทยศาสตร์" + "แพทยสภา" + "แพทยา" + "แพทย์" + "แพน" + "แพนก" + "แพนงเชิญ" + "แพร" + "แพรก" + "แพรว" + "แพร่" + "แพร่ง" + "แพร้ว" + "แพลง" + "แพลตฟอร์ม" + "แพลทินัม" + "แพลม" + "แพศยา" + "แพศย์" + "แพะ" + "แพ็ก" + "แพ็คเกจ" + "แพ่ง" + "แพ่น" + "แพ้" + "แพ้ว" + "แฟกซ์" + "แฟง" + "แฟชั่น" + "แฟน" + "แฟนซี" + "แฟบ" + "แฟร์" + "แฟลกซ์" + "แฟลต" + "แฟะ" + "แฟ้ม" + "แมก" + "แมกนีเซียม" + "แมคโคร" + "แมง" + "แมงกานีส" + "แมน" + "แมนจูเรีย" + "แมลง" + "แมว" + "แมะ" + "แม่" + "แม่น" + "แม่ฮ่องสอน" + "แม้" + "แม้น" + "แม้ว" + "แยก" + "แยง" + "แยบ" + "แยม" + "แยะ" + "แยแส" + "แย็บ" + "แย่" + "แย่ง" + "แย้" + "แย้ง" + "แย้ม" + "แร" + "แรก" + "แรง" + "แรด" + "แรม" + "แระ" + "แร็กเกต" + "แร่" + "แร่ง" + "แร้ง" + "แร้นแค้น" + "แร้ว" + "แล" + "แลก" + "แลง" + "แลน" + "แลนด" + "แลนด์" + "แลบ" + "และ" + "แล็กโทส" + "แล่" + "แล่ง" + "แล่น" + "แล้" + "แล้ง" + "แล้ว" + "แวง" + "แวด" + "แวบ" + "แวม" + "แวว" + "แวะ" + "แว่น" + "แว่ว" + "แว้" + "แว้ง" + "แส" + "แสก" + "แสง" + "แสด" + "แสดง" + "แสตมป์" + "แสน" + "แสนยากร" + "แสนยานุภาพ" + "แสบ" + "แสม" + "แสยก" + "แสยง" + "แสยะ" + "แสร้ง" + "แสลง" + "แสวง" + "แสะ" + "แส่" + "แส้" + "แส้ม้า" + "แห" + "แหก" + "แหง" + "แหงน" + "แหงแก๋" + "แหง่" + "แหง่ง" + "แหน" + "แหนง" + "แหนบ" + "แหนม" + "แหบ" + "แหม" + "แหมะ" + "แหม่" + "แหม่ม" + "แหย" + "แหยง" + "แหยม" + "แหยะ" + "แหย่" + "แหย่ง" + "แหล" + "แหลก" + "แหลน" + "แหลม" + "แหละ" + "แหล่" + "แหล่ง" + "แหว" + "แหวก" + "แหวน" + "แหวะ" + "แหว่ง" + "แหะ" + "แห่" + "แห่ง" + "แห้" + "แห้ง" + "แห้ว" + "แอ" + "แอก" + "แอด" + "แอดวานซ์" + "แอดเดรส" + "แอน" + "แอนด์" + "แอนตาร์กติก" + "แอนติบอดี" + "แอนติเจน" + "แอนตี้" + "แอบ" + "แอพพลิเคชัน" + "แอพเพล็ต" + "แอฟริกา" + "แอมมิเตอร์" + "แอมแปร์" + "แอมโมเนีย" + "แอร่ม" + "แอร์" + "แอล" + "แอลกอฮอล์" + "แอลฟา" + "แอสฟัลต์" + "แอสไพริน" + "แออัด" + "แอโนด" + "แอ่ง" + "แอ่น" + "แอ่ว" + "แอ้" + "แอ้งแม้ง" + "แอ้ด" + "แอ้ม" + "แอ๊คชั่น" + "แอ๊ด" + "แอ๋" + "แฮ" + "แฮนด์บอล" + "แฮม" + "แฮมเบอร์เกอร์" + "แฮะ" + "แฮ่" + "แฮ่กึ๊น" + "โก" + "โกก" + "โกง" + "โกงกาง" + "โกฏิ" + "โกดัง" + "โกน" + "โกมล" + "โกมุท" + "โกย" + "โกรก" + "โกรง" + "โกรธ" + "โกรธา" + "โกร่ง" + "โกร๋น" + "โกลด์" + "โกลน" + "โกลาหล" + "โกศล" + "โกสน" + "โกสินทร์" + "โกสีย์" + "โกสุม" + "โกหก" + "โกเมน" + "โกโก้" + "โกโรโกโส" + "โกไสย" + "โก่ง" + "โก้" + "โก้งโค้ง" + "โก๋" + "โก๋น" + "โข" + "โขก" + "โขง" + "โขด" + "โขน" + "โขนง" + "โขม" + "โขมง" + "โขมด" + "โขยก" + "โขยง" + "โขย่ง" + "โขลก" + "โขลง" + "โข่ง" + "โค" + "โคก" + "โคจร" + "โคตร" + "โคน" + "โคนม" + "โคบอลต์" + "โคม" + "โคม่า" + "โครก" + "โครง" + "โครงการ" + "โครม" + "โคราช" + "โครเมียม" + "โครโมโซม" + "โคร่ง" + "โคล" + "โคลง" + "โคลงเคลง" + "โคลน" + "โคลนนิ่ง" + "โคลอมเบีย" + "โควตา" + "โคเคน" + "โค่ง" + "โค่น" + "โค้ง" + "โค้ช" + "โค้ด" + "โฆษก" + "โฆษณา" + "โฆษะ" + "โฆษิต" + "โง" + "โงก" + "โงง" + "โงงเงง" + "โงน" + "โงเง" + "โง่" + "โง่ง" + "โง่งเง่ง" + "โง้ง" + "โจ" + "โจก" + "โจง" + "โจงโคร่ง" + "โจท" + "โจทก์" + "โจทย์" + "โจน" + "โจม" + "โจร" + "โจรกรรม" + "โจษ" + "โจษจัน" + "โจ่งครึ่ม" + "โจ่งแจ้ง" + "โจ๊ก" + "โจ๋งครึ่ม" + "โฉ" + "โฉงเฉง" + "โฉด" + "โฉนด" + "โฉบ" + "โฉม" + "โฉลก" + "โฉ่" + "โฉ่งฉ่าง" + "โชก" + "โชกุน" + "โชค" + "โชดก" + "โชดึก" + "โชติ" + "โชน" + "โชย" + "โชว์" + "โซ" + "โซก" + "โซดา" + "โซม" + "โซรม" + "โซลา" + "โซลูชั่น" + "โซเดียม" + "โซเวียต" + "โซ่" + "โด" + "โดกเดก" + "โดด" + "โดน" + "โดนัท" + "โดม" + "โดมิโน" + "โดย" + "โด่" + "โด่ง" + "โด๊ป" + "โต" + "โตก" + "โตงเตง" + "โตน" + "โตนด" + "โตมร" + "โตรก" + "โตเกียว" + "โต่ง" + "โต้" + "โต้ง" + "โต้โผ" + "โต๊ด" + "โต๊ะ" + "โต๊ะอิหม่าม" + "โถ" + "โถง" + "โถบ" + "โถม" + "โท" + "โทกเทก" + "โทง" + "โทงเทง" + "โทน" + "โทมนัส" + "โทร" + "โทรคมนาคม" + "โทรทรรศน์" + "โทรทัศน์" + "โทรพิมพ์" + "โทรภาพ" + "โทรม" + "โทรศัพท์" + "โทรเลข" + "โทษ" + "โทษทัณฑ์" + "โทษานุโทษ" + "โทษารมณ์" + "โทสะ" + "โทสาคติ" + "โทโส" + "โท่" + "โธ่" + "โน" + "โนน" + "โนรา" + "โนรี" + "โน่น" + "โน้ต" + "โน้ตบุ๊ก" + "โน้ตส์" + "โน้น" + "โน้ม" + "โบ" + "โบก" + "โบกขรณี" + "โบกี้" + "โบต" + "โบตั๋น" + "โบนัส" + "โบย" + "โบรมีน" + "โบรอน" + "โบราณ" + "โบลิเวีย" + "โบว์ลิ่ง" + "โบสถ์" + "โบ๊เบ๊" + "โบ๋" + "โป" + "โปก" + "โปง" + "โปงลาง" + "โปน" + "โปร" + "โปรง" + "โปรด" + "โปรตอน" + "โปรตีน" + "โปรตุเกส" + "โปรย" + "โปรเซสเซอร์" + "โปรเตสแตนต์" + "โปรแกรม" + "โปรแกรมเมอร์" + "โปรโมชัน" + "โปรโมต" + "โปร่ง" + "โปร์" + "โปลิโอ" + "โปล่ง" + "โปสการ์ด" + "โปสเตอร์" + "โปะ" + "โปแลนด์" + "โปโล" + "โป่ง" + "โป่งข่าม" + "โป้" + "โป้ง" + "โป๊" + "โป๊ก" + "โป๊กเกอร์" + "โป๊ยเซียน" + "โป๊ะ" + "โผ" + "โผง" + "โผน" + "โผย" + "โผลกเผลก" + "โผลน" + "โผละ" + "โผล่" + "โผะ" + "โพ" + "โพก" + "โพง" + "โพงพาง" + "โพซิตรอน" + "โพธิญาณ" + "โพธิบัลลังก์" + "โพธิสมภาร" + "โพธิสัตว์" + "โพธิ์" + "โพน" + "โพนทะนา" + "โพย" + "โพยก๊วน" + "โพยม" + "โพรก" + "โพรง" + "โพระดก" + "โพรโตคอล" + "โพลง" + "โพลน" + "โพละ" + "โพล่ง" + "โพล้ง" + "โพล้เพล้" + "โพสพ" + "โพแทสเซียม" + "โพ้น" + "โฟกัส" + "โฟน" + "โฟล์เดอร์" + "โภค" + "โภคิน" + "โภคี" + "โภชนะ" + "โภชนา" + "โภชนากร" + "โภชนาการ" + "โภชนาหาร" + "โภชน์" + "โม" + "โมก" + "โมกข์" + "โมฆกรรม" + "โมฆสัญญา" + "โมฆะ" + "โมฆียกรรม" + "โมฆียะ" + "โมง" + "โมงครุ่ม" + "โมดูล" + "โมทนา" + "โมลิบดีนัม" + "โมลี" + "โมหะ" + "โมหันธ์" + "โมหาคติ" + "โมเดล" + "โมเด็ม" + "โมเม" + "โมเมนต์" + "โมเลกุล" + "โมเสก" + "โมเสส" + "โมโน" + "โมโห" + "โมไนย" + "โม่" + "โม่ง" + "โม้" + "โย" + "โยก" + "โยกตร์" + "โยคะ" + "โยคี" + "โยง" + "โยชน์" + "โยธา" + "โยธิน" + "โยน" + "โยนี" + "โยม" + "โยเย" + "โยโส" + "โย่ง" + "โย่งโย่" + "โย้" + "โร" + "โรค" + "โรคจิตเภท" + "โรคา" + "โรคาพาธ" + "โรง" + "โรงคัล" + "โรงเรียน" + "โรงแรม" + "โรจ" + "โรจน์" + "โรตี" + "โรธ" + "โรธร" + "โรม" + "โรมัน" + "โรมาเนีย" + "โรย" + "โรษ" + "โรหิต" + "โรเนียว" + "โร่" + "โลก" + "โลกวิทู" + "โลกันตร์" + "โลกา" + "โลกาธิบดี" + "โลกาธิไตย" + "โลกามิส" + "โลกาวินาศ" + "โลกิยะ" + "โลกียวัตร" + "โลกีย์" + "โลกุตรธรรม" + "โลกุตระ" + "โลง" + "โลจนะ" + "โลณะ" + "โลด" + "โลตัส" + "โลน" + "โลภ" + "โลม" + "โลมา" + "โลหะ" + "โลหัช" + "โลหิต" + "โละ" + "โลเล" + "โล่" + "โล่ง" + "โล้" + "โล้น" + "โว" + "โวย" + "โวยวาย" + "โวหาร" + "โว่" + "โว่ง" + "โว้ย" + "โว้เว้" + "โศก" + "โศกา" + "โศกาดูร" + "โศกาลัย" + "โศกี" + "โส" + "โสกันต์" + "โสณ" + "โสณฑ์" + "โสด" + "โสดา" + "โสดาบัน" + "โสต" + "โสทก" + "โสทร" + "โสธก" + "โสธนะ" + "โสน" + "โสภณ" + "โสภา" + "โสภิณี" + "โสภี" + "โสม" + "โสมนัส" + "โสมม" + "โสมย์" + "โสรจ" + "โสร่ง" + "โสวรรณ" + "โสหุ้ย" + "โสฬส" + "โสเภณี" + "โสโครก" + "โหง" + "โหด" + "โหน" + "โหนก" + "โหน่ง" + "โหม" + "โหมด" + "โหม่ง" + "โหย" + "โหยกเหยก" + "โหยง" + "โหย่ง" + "โหร" + "โหรงเหรง" + "โหระพา" + "โหรา" + "โหราจารย์" + "โหราศาสตร์" + "โหล" + "โหลงโจ้ง" + "โหลน" + "โหล่" + "โหว" + "โหวกเหวก" + "โหวง" + "โหวด" + "โหวต" + "โหว่" + "โห่" + "โอ" + "โอก" + "โอกาส" + "โอกินาวา" + "โองการ" + "โองโขดง" + "โอชะ" + "โอชา" + "โอด" + "โอตตัปปะ" + "โอน" + "โอบ" + "โอภา" + "โอภาส" + "โอม" + "โอย" + "โอรส" + "โอละพ่อ" + "โอลิมปิก" + "โอวาท" + "โอษฐภัย" + "โอษฐ์" + "โอสถ" + "โอหัง" + "โอห์ม" + "โอฬาร" + "โอฬาริก" + "โอฬารึก" + "โอเปก" + "โอเลี้ยง" + "โอเวอร์" + "โอเอซิส" + "โอเอส" + "โอโซน" + "โอ่" + "โอ่ง" + "โอ่อ่า" + "โอ้" + "โอ้ก" + "โอ้เอ้" + "โอ้โลม" + "โอ้โฮ" + "โอ๊ก" + "โอ๊ย" + "โอ๋" + "โฮ" + "โฮก" + "โฮม" + "โฮล์ม" + "โฮสต์" + "โฮสเตส" + "โฮเต็ล" + "ใกล้" + "ใคร" + "ใคร่" + "ใจ" + "ใช่" + "ใช้" + "ใด" + "ใต้" + "ใน" + "ในหลวง" + "ใบ" + "ใบ้" + "ใฝ่" + "ใย" + "ใส" + "ใส่" + "ใหญ่" + "ใหม่" + "ให้" + "ไก" + "ไกร" + "ไกรลาส" + "ไกรศร" + "ไกรสร" + "ไกล" + "ไกล่" + "ไกว" + "ไก่" + "ไก๊ด์" + "ไก๋" + "ไข" + "ไขว่" + "ไขว้" + "ไขสือ" + "ไข่" + "ไข่ดัน" + "ไข่มุก" + "ไข้" + "ไค" + "ไคร้" + "ไคล" + "ไคลเอ็นต์" + "ไคลแอนต์" + "ไคล้" + "ไค้" + "ไง" + "ไจ" + "ไฉน" + "ไฉไล" + "ไช" + "ไชย" + "ไชโย" + "ไซ" + "ไซต์" + "ไซน์" + "ไซบีเรีย" + "ไซปรัส" + "ไซยาไนด์" + "ไซร้" + "ไซเกิล" + "ไซเบอร์" + "ไซเรน" + "ไซโคลน" + "ไซโล" + "ไซ้" + "ได" + "ไดนาโม" + "ไดนาไมต์" + "ไดรเวอร์" + "ไดร์ฟ" + "ไดอะล็อก" + "ไดอะล็อกบ็อกซ์" + "ไดอารี่" + "ไดเรกทอรี" + "ไดโนเสาร์" + "ได้" + "ไต" + "ไตร" + "ไตรมาส" + "ไตร่ตรอง" + "ไต่" + "ไต้" + "ไต้ก๋ง" + "ไต้ฝุ่น" + "ไต้หวัน" + "ไต๋" + "ไถ" + "ไถล" + "ไถ่" + "ไถ้" + "ไท" + "ไทกอ" + "ไทฟอยด์" + "ไทย" + "ไทยรัฐ" + "ไทร" + "ไทรอยด์" + "ไทเทเนียม" + "ไท้" + "ไน" + "ไนต์คลับ" + "ไนลอน" + "ไนล์" + "ไนโตรเจน" + "ไบต์" + "ไบออส" + "ไบเบิล" + "ไป" + "ไปยาล" + "ไปรษณียบรรณ" + "ไปรษณียบัตร" + "ไปรษณียภัณฑ์" + "ไปรษณียวัตถุ" + "ไปรษณียากร" + "ไปรษณีย์" + "ไปล่" + "ไป่" + "ไป๋" + "ไผ" + "ไผท" + "ไผ่" + "ไฝ" + "ไพ" + "ไพจิตร" + "ไพฑูรย์" + "ไพบูลย์" + "ไพร" + "ไพรจิตร" + "ไพรฑูรย์" + "ไพรัช" + "ไพริน" + "ไพรี" + "ไพร่" + "ไพลิน" + "ไพล่" + "ไพศาล" + "ไพเราะ" + "ไพโรจน์" + "ไพ่" + "ไพ่ป๊อก" + "ไฟ" + "ไฟล์" + "ไฟแนนซ์" + "ไมครอน" + "ไมตรี" + "ไมยราบ" + "ไมล์" + "ไมโคร" + "ไมโครซอฟท์" + "ไมโครเวฟ" + "ไมโครโฟน" + "ไม่" + "ไม้" + "ไย" + "ไย่" + "ไร" + "ไร่" + "ไร้" + "ไลย" + "ไลเซนส์" + "ไล่" + "ไล่เลี่ย" + "ไล้" + "ไว" + "ไวกูณฐ์" + "ไวฑูรย์" + "ไวทย์" + "ไวน์" + "ไวพจน์" + "ไวยากรณ์" + "ไวยาวัจกร" + "ไวยาวัจมัย" + "ไวรัส" + "ไวโอลิน" + "ไว้" + "ไศล" + "ไส" + "ไสย" + "ไสยา" + "ไสร้" + "ไสว" + "ไส้" + "ไห" + "ไหน" + "ไหม" + "ไหม้" + "ไหร่" + "ไหล" + "ไหล่" + "ไหว" + "ไหว้" + "ไหหลำ" + "ไห่" + "ไห้" + "ไอ" + "ไอคอน" + "ไอที" + "ไอบีเอ็ม" + "ไอยรา" + "ไอยเรศ" + "ไอราวัณ" + "ไอร์แลนด์" + "ไอศกรีม" + "ไอศวรรย์" + "ไอศูรย์" + "ไอออน" + "ไอโซโทป" + "ไอโอดีน" + "ไอ้" + "ไฮดรา" + "ไฮโกรมิเตอร์" + "ไฮโดรคาร์บอน" + "ไฮโล" )) (set-nested-alist elt 1 table)) table) - "Nested alist of Thai words.") + "Nested alist of Thai words.") (defun thai-update-word-table (file &optional append) @@ -11072,8 +11072,7 @@ ;; Local Variables: -;; coding: tis-620 +;; coding: utf-8 ;; End: ;; end of thai-word.el -