Μία Ελεύθερη Ψηφιακή Κοινωνία, by Richard Stallman

Αυτή είναι η μετάφραση της ομιλίας του Richard Stallman στο Sciences Po, στο Παρίσι, στις 19 Οκτωβρίου 2011. Η εισαγωγή έγινε, αρχικά, στα Γαλλικά [Σ.τ.Μ. θα τη βρείτε όμως και αυτή μετεφρασμένη, πιο κάτω, στα Ελληνικά], αλλά η ίδια η ομιλία είναι στα Αγγλικά.

Πίνακας Περιεχομένων:

    Εισαγωγή του Richard Stallman
    Παρακολούθηση (Surveillance)
    Λογοκρισία
    Κλειστά Πρότυπα Δεδομένων (Restricted data formats)
    Μη Ελεύθερο Λογισμικό
    Οι τέσσερες ελευθερίες του Ελεύθερου Λογισμικού
    ΤΟ έργο GNU project και το Κίνημα του Ελεύθερου Λογισμικού
    Το Ελεύθερο Λογισμικό στην εκπαίδευση
    Διδαδικτυακές υπηρεσίες
    Ο πόλεμος κατά του διαμοιρασμού (War on sharing)
    Υποστήριξη των Τεχνών
    Δικαιώματα στον Κυβερνοχώρο

Εισαγωγή από τον Bruno Latour, Επιστημον. Διευθυντής του Sciences Po
Ευχαριστώ. Συγχαρητήρια στους μαθητές [του Συλλόγου Ψηφιακών Ελευθεριών -- ΣτΜ] που οργάνωσαν αυτή τη συνεδρία. Είχαν δίκιο, όχι μόνο λόγω της φήμης του Richard, αλλά και διότι τα θέματα αυτά μας ενδιαφέρουν πολύ. Ενδιαφέρουν εμάς εδώ, στο Sciences Po, κατά ιδιαίτερο τρόπο, αφού προσπαθούμε κατ' αρχήν, να μελετήσουμε τις αντιφάσεις. Κάποιοι ανάμεσά σας, εδώ μέσα, μελετούν τις αντιφάσεις και ο Richard είναι ο ίδιος μία αντιφατική προσωπικότητα.

Δεν βρήκα τίποτε στο Διαδίκτυο που να επιτρέπει την επίτευξη μίας ομοφωνίας, ούτε σχετικά με το τι κάνει, ούτε αναφορικά με το τι λέει, ούτε σε ότι αφορά τις λέξεις που χρησιμοποιεί, άρα λοιπόν, αποτελεί μία περίπτωση προς μελέτη, για εμάς που μελετάμε και χαρτογραφούμε τις αντιφάσεις μέσα σε αυτό το Ίδρυμα. Έχουμε, κατά κάποιο τρόπο, την παρουσίαση μίας αντιφατικής προσωπικότητας, για θέματα που μας ενδιαφέρουν.

Το δεύτερο θέμα, προφανώς, είναι ότι η ίδια η προσωπικότητά του και το θέμα του βαθμού ελευθερίας και του ελέγχου, που βρίσκονται στην καρδιά όλων αυτών των σημερινών καινοτομιών γύρω από την ψηφιακή τεχνολογία, μας ενδιαφέρουν άμεσα, τόσο για λόγους Πολιτικών Επιστημών, όσο και για λόγους Κοινωνιολογίας, αλλά εξ'ίσου και για λόγους Δικαίου, όλα τους θέματα που μας απασχολούν σε αυτό το Ίδρυμα.

Παρουσιάζει, εξ' άλλου, πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο Richard έρχεται εδώ, σε μας, μερικές μέρες μετά το θάνατο του Steve Jobs, θάνατο που "τίμησε" με τον τρόπο του, αν μου επιτρέπεται ο όρος, εξηγώντας ότι η εξαφάνιση του Steve Jobs δεν είναι και τόσο μεγάλη δυστυχία σε ότι αφορά το σύνολο των ψηφιακών ελευθεριών, εξ' αιτίας του γεγονότος ότι — ακόμη και αν κάποιος μπορεί να εκτιμούσε τον Steve Jobs — ο έλεγχος που ασκούσε επί των λογισμικών και η κυριαρχία που μας καθιστά υπό μία έννοια ελεύθερους, αλλά υπό μορφή, όπως τονίζει σε πολλά από τα λεγόμενά του, ενός είδους χρυσής φυλακής — χρυσή φυλακή που λατρεύω, αφού εγώ ο ίδιος είμαι οπαδός του Macintosh — αλλά δεν είναι, προφανώς, το είδος της προσωπικότητας, το είδος της ελευθερίας, που εννοεί ο Richard.

Ο τρίτος λόγος, είναι προφανώς, επειδή πρόκειται για θέματα που μας ενδιαφέρουν άμεσα εντός του Ιδρύματος αυτού, σχετικά με τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, τη σχέση ανάμεσα στις τεχνολογικές καινοτομίες και τους πολιτικούς μηχανισμούς, πράγματα που μας αφορούν άμεσα.

Έχουμε, λοιιπόν, τουλάχιστον τρεις λόγους, και σε κάθε περίπτωση με εμένα στην Επιστημονική Διεύθυνση, τρεις λόγους για να χαιρόμαστε για την πρωτοβουλία αυτή της ομάδας των μαθητών που οργανώσαν αυτή τη συνάντηση, και είμαι ευτυχής να παραχρήσω το λόγο στον Richard Stallman και σας παρακαλώ να τον χειροκροτήσετε πριν αρχίσει την ομιλία του.

Richard Stallman:

Τα διάφορα σχέδια (projects) που έχουν ως στόχο την ψηφιακή ενσωμάτωση (inclusion), ξεκινούν κάνοντας μία μεγάλη παραδοχή: Προϋποθέτουν ότι η συμμετοχή σε μία ψηφιακή κοινωνία είναι κάτι καλό. Αυτό, όμως, δεν είναι απαραιτήτως αλήθεια. Το να ανήκει κανείς σε μία ψηφιακή κοινωνία ή όχι, μπορεί να είναι καλό ή κακό, αναλόγως εάν εκείνη η ψηφιακή κοινωνία είναι δίκαιη ή άδικη. Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους η ελευθερία μας υφίσταται επιθέσεις από την ψηφιακή κοινωνία. Η ψηφιακή κοινωνία μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα και, όντως, αυτό θα συμβεί, εκτός και αν αγωνιστούμε για να το προλάβουμε.

Συνεπώς, αν έχουμε μία άδικη ψηφιακή κοινωνία, θα πρέπει να καταργήσουμε αυτά τα σχέδια (projects) περί ψηφιακής ενσωμάτωσης και να ξεκινήσουμε projects για την ψηφιακή έξοδο (extraction). Θα πρέπει να βγάλουμε τον κόσμο από την ψηφιακή κοινωνία, αν δεν σέβεται την ελευθερία τους. Είτε θα πρέπει να την αναγκάσουμε να σεβασθεί την ελευθερία τους.

[Παρακολούθηση / Surveillance]

Ποιές είναι οι απειλές; Πρώτον, η Παρακολούθηση. Οι υπολογιστές είναι το όνειρο του Stalin: αποτελούν τα ιδεώδη εργαλεία για την παρακολούθηση, διότι ό,τι και αν κάνουμε με τους υπολογιστές, εκείνοι μπορούν να το καταγράφουν. Μπορούν να καταγράφουν τις πληροφορίες με μία τέλεια σειρά κατάταξης, αλλά που να είναι και εξερευνήσιμες, από μία κεντρική βάση δεδομένων, ιδεώδες για οποιονδήποτε τύραννο θέλει να τσακίσει την αντίσταση.

Η παρακολούθηση γίνεται μερικές φορές μέσω των ίδιων μας των υπολογιστών. Παρεμπιπτόντως, αν έχετε έναν υπολογιστή που τρέχει τα Microsoft Windows, αυτό το σύστημα κάνει παρακολούθηση. Υπάρχουν χαρακτηριστικά μέσα στα Windows, τα οποία αποστέλλουν δεδομένα σε κάποιον διακομιστή. Δεδομένα σχετικά με την χρήση του υπολογιστή. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παρακολούθησης ανακαλύφθηκε στο iPhone πριν λίγους μήνες και ο κόσμος άρχισε να το ονομάζει το “spy-phone” ("τηλέφωνο-κατάσκοπος".) Το πρόγραμμα Flash player διαθέτει και αυτό ένα χαρακτηριστικό παρακολούθησης και, παρομοίως και το “Swindle” της Amazon. Λέγεται "Kindle", αλλά εγώ προτιμώ το "Swindle" (ΣτΜ. ο απατεώνας) διότι έχει φτιαχθεί για να εξαπατά τους χρήστες στο να χάνουν την ελευθερία τους. Αναγκάζει τους ανθρώπους να ταυτοποιούνται όταν αγοράζουν ένα βιβλίο και αυτό σημαίνει ότι η Amazon διαθέτει μία γιγαντιαία λίστα με όλα τα βιβλία που έχει διαβάσει ο κάθε χρήστης. Μία τέτοια λίστα δεν πρέπει να υπάρχει οπουδήποτε.

Τα περισσότερα κινητά τηλέφωνα αναμεταδίδουν τη θέση τους, υπολογισμένη ψηφιακά μέσω του GPS, εξ' αποστάσεως. Η τηλεφωνική εταιρεία φτιάχνει έναν γιγαντιαίο κατάλογο με τα μέρη όπου έχει βρεθεί ο χρήστης. Ένας Γερμανός Βουλευτής¹ του Κόμματος των Πρασίνων ζήτησε από την τηλεφωνική του εταιρεία να του παραδώσουν τα δεδομένα που είχαν στη διάθεσή τους σχετικά με το που βρισκόταν. Χρειάσθηκε να υποβάλλει μήνυση και να πάει στο Δικαστήριο για να πάρει αυτή την πληροφορία. Και όταν την πήρε, ανακάλυψε πως υπήρχαν 44.000 γεωγραφικές τοποθεσίες, για μία χρονική περίοδο 6 μηνών! Αυτό σημαίνει παραπάνω από 200 ανά ημέρα! Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσε κάποιος να σχηματίσει μία πολύ καλή εικόνα για τις δραστηριότητές του, απλώς κοιτώντας αυτά τα δεδομένα.

Μπορούμε να σταματήσουμε τους υπολογιστές μας από το να μας παρακολουθούν, εάν αποκτήσουμε τον έλεγχο του λογισμικού που τρέχουν. Αλλά το λογισμικό που τρέχουν αυτοί οι άνθρωποι, δε μπορούν να το ελέγξουν. Πρόκειται για Μη-ελεύθερο Λογισμικό και αυτός είναι ο λόγος που διαθέτει κακόβουλα χαρακτηριστικά, όπως η παρακολούθηση. Η παρακολούθηση, πάντως, δε γίνεται πάντοτε μέσω των δικών μας υπολογστών. Γίνεται επίσης και εξ αποστάσεως. Παρεμπιπτόντως, οι Πάροχοι υπηρεσιών Διαδικτύου (ISPs), στην Ευρώπη, απαιτείται να διατηρούν τα δεδομένα για τις Διαδικτυακές επικοινωνίες του χρήστη επί ένα πολύ μεγαλο διάστημα, απλώ σε περίπτωση που το Κράτος αποφασίσει να διερευνήσει εκείνο το άτομο αργότερα, για οποιονδήποτε λόγο μπορεί να φαντασθεί κανείς.

Με ένα κινητό τηλέφωνο — ακόμη και αν είστε σε θέση να το εμποδίσετε να μεταδίδει την γεωγραφική σας θέση μέσω GPS, το ίδιο το σύστημα μπορεί να εντοπίσει την γεωγραφική θέση του τηλεφώνου κατά προσέγγιση, μέσω της σύγκρισης της χρονικής στιγμής κατά την οποία καταφθάνουν τα τηλεφωνικά σήματα στους διάφορους σταθμούς αναμετάδοσης. Έτσι, λοιπόν, το σύστημα κινητής τηλεφωνίας μπορεί να διεξαγάγει παρακολούθηση, ακόμη και χωρίς την ιδιαίτερη συνεργασία εκ μέρους της ίδιας της τηλεφωνικής συσκευής.

Παρομοίως συμβαίνει και με τα ποδήλατα που νοικιάζει ο κόσμος στο Παρίσι. Το σύστημα γνωρίζει, ασφαλώς, από που πήρατε το ποδήλατο και γνωρίζει και σε ποιο σημείο επιστρέψατε το ποδήλατο και άκουσα, επίσης, να λένε ότι παρακολουθεί και την πορεία των ποδηλάτων κατά τις διάφορες μετακινήσεις τους. Συνεπώς, δεν είναι κάτι που να μπορούμε πραγματικά να το εμπιστευθούμε.

Υπάρχουν όμως και συστήματα που δεν έχουν καμία σχέση με εμάς και που υπάρχουν μόνο για να μας παρακολουθούν. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, παρακολουθείται όλη η κυκλοφοριακή κίνηση. Όλες οι μετακινήσεις ενός αυτοκινήτου καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο και το Κράτος μπορεί να το εντοπίσει σε πραγματικό χρόνο. Αυτό επιτυγχάνεται με κάμερες στο πλάϊ του δρόμου.

Τώρα, ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούμε να εμποδίσουμε την παρακολούθηση που γίνεται εξ αποστάσεως, ή από συστήματα άσχετα με εμάς, είναι μέσω πολιτικής δράσης εναντίον των αυξημένων κυβερνητικών δυνατοτήτων να εντοπίζουν κα να ποαρακολουθούν τον καθένα, που σημαίνει, ασφαλώς, ότι πρέπει να απορρίψουμε οποιεσδήποτε δικαιολογίες και αν μας παρουσιάσουν. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία να φτιάχνουν τέτοια συστήματα που να μπορούν να παρακολουθούν τον καθένα.

Σε μια ελεύθερη κοινωνία, όταν βγαίνετε σε δημόσιο χώρο, δεν μπορεί να σας παρασχεθούν εγγυήσεις περί ανωνυμίας. Μπορεί να σας ανγνωρίσει κάποιος και να σας θυμάται. Και αυτό το άτομο μπορεί, αργότερα, να πει ότι σας είδε να βρίσκεσθε στο τάδε μέρος. Αυτές οι πληροφορίες, όμως, είναι διάχυτες. Δεν βρίσκονται συγκεντρωμένες με βολικό τρόπο, ώστε να παρακολουθούνται οι πάντες και να μπορεί να διερευνηθεί τι έκαναν. Χρειάζεται πολλή δουλειά για να συγκεντρωθούν αυτές οι πληροφορίες και, έτσι, αυτό γίνεται μόνο σε περιπτώσεις όπου είναι απαραίτητο.

Η παρακολούθηση, όμως, που γίνεται με τη βοήθεια των υπολογιστών καθιστά εφιτκή την κεντρική συγκέντρωση και κατάταξη όλων αυτών των πληροφοριών, ούτως ώστε ένα άδικο καθεστώς μπορεί να τις βρει όλες και να βρει τα πάντα για τον καθένα. Αν ένας δικτάτορας έρθει στην εξουσία, πράγμα που θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε, τότε ο κόσμος το συνειδητοποιεί και παραδέχονται πως δεν θα πρέπει να επικοινωνούν με άλλους αντιφρονούντες, με τρόπους που το Κράτος θα μπορούσε να ανακαλύψει. Αν, όμως,ο δικτάτορας διαθέτει αποθηκευμένες καταγραφές, επί ολόκληρα έτη, σχετικά με το το ποιος μιλά με ποιον, τότε θα είναι πολύ αργά για να παρθούν οποιεσδήποτε προφυλάξεις. Αφού θα έχει όλα εκείνα που χρειάζεται για να καταλάβει ότι: “Εντάξει, εκείνος ο τύπος είναι ένας αντιφρονών και μίλησε με εκείνον. Άρα, μάλλον, είναι και εκείνος αντιφρονών. Τότε, ίσως, θα πρέπει να τον συλλάβουμε και να τον βασανίσουμε.”

Άρα, θα πρέπει να οργανώσουμε τη διαμαρτυρία μας, για να θέσουμε ένα τέλος στην ψηφιακή παρακολούθηση, τώρα. Δεν γίνεται να περιμένετε μέχρι να προκύψει πρώτα ένας δικτάτορας, επειδή τότε θα θεωρηθεί ως κάτι το σημαντικό. Εξ' άλλου, δε χρειάζεται μία σχέτη δικτατορία για να αρχίσει η επίθεση στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Δεν θα μπορούσα να ονομάσω ακριβώς την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου δικτατορία. Δεν είναι όμως και πολύ δημοκρατική. Ένας τρόπος με τον οποίο μπορείς να συντρίψεις την δημοκρατία, είναι η χρήση παρακολούθησης. Πριν λίγα χρόνια, ο κόσμος νόμιζε πως βαδίζει προς μία διαμαρτυρία. Συνελήφθησαν πριν καν φθάσουν στον τόπο της διαμαρτυρίας, διότι το αυτοκίνητό τους εντοπίσθηκε από αυτό το πανταχού παρόν σύτημα εντοπισμού αυτοκινήτων.

[Λογοκρισία]

Η δεύτερη απειλή είναι η λογοκρισία. Η λογοκρισία δεν είναι κάτι το καινούργιο, υπήρχε πολύ πριν τους υπολογιστές. Πριν, όμως, 15 χρόνια, είχαμε σκεφθεί ότι το Διαδίκτυο θα νικούσε τη λογοκρισία. Τότε, η Κίνα και κάποια άλλα, προφανώς, τυραννικά καθεστώτα, κατέβαλαν μεγάλες προσπάθειες για να επιβάλλουν λογοκρισία στο Διαδίκτυο και, τότε, εμείς είπαμε: “εντάξει, δεν είναι και καμιά έκπληξη, τι άλλο θα έκαναν κυβερνήσεις σαν κι' αυτή;”

Σήμερα, όμως, βλέπουμε κυβερνήσεις που επιβάλλουν λογοκρισία σε χώρες τις οποίες δε σκεφτόμαστε συνήθως σαν δικτατορίες, όπως για παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίελειο, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Δανία…

Όλες διαθέτουν συστήματα παρεμπόδισης της πρόσβασης σε κάποιες ιστοσελίδες. Η Δανία καθιέρωσε ένα σύστημα που εμποδίζει την πρόσβαση σε έναν μακρύ κατάλογο ιστοσελίδων, ο οποίος ήταν μυστικός. Δεν επιτρεπόταν στους πολίτες να γνωρίζουν πως η κυβέρνηση τους λογοέκρινε, αλλά ο κατάλογος διέρρευσε και εστάλη στο WikiLeaks. Σε αυτό το σημείο, η Δανία πρόσθεσε και την ιστοσελίδα του WikiLeaks στον κατάλογο με τις λογοκρινόμενες ιστοσελίδες.

Κατ' αυτό τον τρόπο, όλος ο υπόλοιπος κόσμος μπορεί να μάθει για το πως λογοκρίνονται οι Δανοί, αλλά οι ίδιοι οι Δανοί δεν επιτρέπεται να το ξέρουν.

Πριν λίγους μήνες, η Τουρκία, που υποστηρίζει πως σέβεται μερικά ανθρώπινα δικαιώματα, ανακοίνωσε ότι ο κάθε χρήστης του Διαδικτύου θα έχει να επιλέξει ανάμεσα στη λογοκρισία και στην παραπάνω λογοκρισία. Μπορούν να διαλέξουν από τέσσερα διαφορετικά επίπεδα λογοκρισίας! Μόνο που η ελευθερία δεν περιλαμβάνεται σε καμία από τις επιλογές.

Η Αυστραλία θέλησε να εφαρμόσει ένα φιλτράρισμα του Διαδικτύου, αλλά τελικά εμποδίσθηκε. Η Αυστραλία, όμως, έχει ένα διαφορετικό είδος λογοκρισίας: έχει μία λογοκρισία των links. Δηλαδή, αν ένας ιστότοπος στην Αυστραλία έχει ένα link με κάποιο λογοκριμμένη ιστοσελίδα εκτός Αυστραλίας, τότε εκείνος που βρίκεται εντός Αυστραλίας, μπορεί να τιμωρηθεί.

Η οργάνωση Electronic Frontier Australia, που είναι μία οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σττον ψηφιακό χώρο της Αυστραλίας, πόσταρε ένα link προς ένα ξένο ιστότοπο πολιτικής φύσεως. Διετάχθη να διαγράψει το link ή να αντιμετωπίσει μία ποινή των $11,000 ανά ημέρα. Έτσι διέγραψαν το link, τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν; Αυτό είναι ένα πολύ σκληρό σύστημα λογοκρισίας.

Στην Ισπανία, η λογοκρισία που υιοθετήθηκε κατά τις αρχές του έτους, επιτρέπει σε κρατικούς αξιωματούχους να κλείνουν αυθαιρέτως έναν ιστότοπο στην Ισπανία, ή να επιβάλλουν το φιλτράρισμα, για να εμποδίζουν την πρόσβαση προς έναν ιστότοπο εκτός Ισπανίας. Μπορούν, μάλιστα, να το κάνουν αυτό χωρίς κανενός είδους δίκη. Αυτό απετέλεσε και ένα από τα κίνητρα των Indignados, που διαδήλωναν στους δρόμους.

Μετά από εκείνη την ανακοίνωση, σημειώθηκαν, επίσης, διαμαρτυρίες και στους δρόμους της Τουρκίας, αλλά η κυβέρνηση αρνήθηκε να αλλάξει την πολιτική της.

Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι μία χώρα που επιβάλλει λογοκρισία στο Διαδίκτυο, δεν είναι μία ελέυθερη χώρα. Ούτε και πρόκειται για μία νόμιμη κυβέρνηση.

[Κλειστά Πρότυπα Δεδομένων / Restricted data formats]

Η επόμενη απειλή κατά της ελευθερίας μας προέρχεται από τα Πρότυπα Αρχείων που περιορίζουν τους χρήστες.

Ορισμένες φορές αυτό συμβαίνει διότι το Πρότυπο είναι μυστικό. Υπάρχουν πολλά προγράμματα και εφαρμογές που αποθηκεύουν τα δεδομένα του χρήστη σε μία μυστική μορφή αρχείου, που έχει σκοπό να εμποδίσει τον χρήστη να πάρει τα δεδομένα του και να τα χρησιμοποιήσει με κάποιο άλλο πρόγραμμα. Ο στόχος είναι να εμποδισθεί η διαλειτουργικότητα.

Τώρα, προφανώς, αν το πρόγραμμα εφαρμόζει ένα μυστικό πρότυπο αρχείων, αυτό συμβαίνει διότι αυτό το πρόγραμμα δεν είναι ΕΛεύθερο Λογισμικό. Αυτό, λοιπόν, αποτελεί ακόμη ένα κακόβουλο χαρακτηριστικό. Η παρακολούθηση είναι ένα είδος κακκόβουλου χαρακτηριστικού που μπορείτε να βρείτε σε μερικά μη-ελέυθερα προγράμματα. Η χρήση μυστικών προτύπων αρχείων, για να περιορίζονται οι χρήστες, αποτελεί ένα άλλο είδος κακόβουλου χαρακτηριστικού που, επίσης, μπορείτε να βρείτε  σε μερικά μη-ελεύθερα προγράμματα.

Αν, όμως, έχετε ένα Ελέυθερο Πρόγραμμα που χειρίζεται ένα πρότυπο αρχείων, το γεγονός αυτό καθ'εαυτό, σημαίνει ότι το πρότυπο αυτό δεν μπορεί να είναι μυστικό. Αυτού του είδους τα κακόβουλα χαρακτηριστικά μπορεί να υπάρχουν μόνο σε ένα μη-ελεύθερο πρόγραμμα. Θεωρητικά, θα μπορούσαν να υπάρχουν χαρακτηριστικά παρακολούθησης ακόμη και σε ένα ελέυθερο λογισμικό, αλλά στην πράξη κάτι τέτοιο δεν το βλέπετε να συμβαίνει. Διότι οι ίδιοι οι χρήστες θα το διόρθωναν. Στους χρήστες δεν θα άρεσε αυτό, και για τον λόγο αυτό θα το διόρθωναν.

Σε κάθε περίπτωση, βρίσκουμε και μυστικά πρότυπα δεδομένων σε χρήση για τη δημοσίευση εργασιών. Μπορείτε να βρείτε μυστικά πρότυπα δεδομένων σε χρήση για έργα ήχου, όπως για μουσική, για βίντεο, για βιβλία… Και αυτά τα μυστικά πρότυπα είναι γνωστά ως Digital Restrictions Management(Διαχείριση Ψηφιακών Περιορισμών), ή DRM, ή ως digital handcuffs (ψηφιακές χειροπέδες).

Έτσι, τα έργα δημοσιεύονται με μυστικά πρότυπα δεδομένων, για να μπορούν να τα παίξουν μόνο τα ιδιοταγή προγράμματα, έτσι ώστε αυτά τα ιδιοταγή προγράμματα μπορούν να έχουν κακόβουλα χαρακτηριστικά περιορισμού των χρηστών, εμποδίζοντάς τους να κάνουν κάτι που θα τους ερχότανn φυσικό να κάνουν.

Αυτό, μάλιστα, χρησιμοποιείται ακόμη και από Δημόσιους φορείς, για να επικοινωνούν με τον κόσμο. Για παράδειγμα, η Ιταλική δημόσια τηλεόραση καθιστά τα προγράμματά της διαθέσιμα στο Διαδίκτυο υπό μία μορφή που λέγεται VC-1, που υποτίθεται ότι είναι ένα πρότυπο, αλλά είναι ένα μυστικό πρότυπο.

Τώρα, δεν μπορώ να φαντασθώ πως, οποιοσδήποτε δημοσίως υποστηριζόμενος φορέας, θα μπορούσε να δικαιολογήσει τη χρήση ενός κλειστού προτύπου για να επικοινωνεί με το κοινό. Αυτό θα έπρεπε να θεωρείται παράνομο. Πράγματι, νομίζω ότι κάθε χρήση των Digital Restrictions Management θα έπρεπε να κυρηχθεί παράνομη. Δεν θα πρέπει να επιτρέπεται σε καμία εταιρεία να το κάνει αυτό.

Υπάρχουν επίσης και πρότυπα που δεν είναι μυστικά αλλά που θα μπορούσαν κάλλιστα να θεωρηθούν ως μυστικά, όπως για απαράδειγμα το Flash. Το Flash δεν είναι πραγματικά μυστικό, αλλά η Adobe συνεχίζει να φτιάχνει νέες εκδόσεις, που είναι διαφορετικές, με ρυθμό γρηγορώτερο από όσο μπορεί οποιοσδήποτε άλλος να διατηρήσει και να φτιάξει ελεύθερο λογισμικό που να μπορεί να παίξει αυτά τα αρχεία. Με αυτό τον τρόπο, έχει σχεδόν το ίδιο αποτέλεσμα, σαν να ήταν μυστικό.

Υπάρχουν, έπειτα, τα πρότυπα που καλύπτονται από διπλώματα ευρεσιτεχνίας (πατενταρισμένα), σαν το MP3 για τον ήχο. Είναι κακό να διανέμονται αρχεία ήχου σε μορφή αρχείων MP3! Υπάρχει ελεύθερο λογισμικό που μπορεί να χειρισθεί τη μροφή αρχείων τύπου MP3, να την παίξει και να τη δημιουργήσει, αλλά επειδή είναι πατενταρισμένα σε πολλές χώρες, πολυάριθμοι διανομείς ελεύθερου λογισμικού δεν τολμούν να συμπεριλάβουν αυτά τα προγράμματα. Έτσι, αν διανείμουν το σύστημα GNU+Linux, το σύστημά τους δεν περιλαμβάνει ένα player για τα MP3.

Ως αποτέλεσμα, όταν κάποιος διανέμει λίγη μουσική σε MP3, αυτό σημαίνει ότι ασκεί πίεση στον κόσμο να μη χρησιμοποιεί το GNU/Linux. Αν είστε ειδικός, τότε, σίγουρα, θα μπορέσετε να βρείτε ένα ελεύθερο λογισμικό και να το εγκαταστήσετε, αλλά υπάρχουν πάρα πολλοί μη ειδικοί οι οποίοι μπορούν, μόνο, να δουν ότι εγκατέστησαν μία έκδοση του GNU/Linux που δεν διαθέτει αυτό το λογισμικό και δεν θα παίζει τα αρχεία MP3, και θεωρούν ότι πρόκειται για ένα σφάλμα του συστήματος. Δεν αντιλαμβάνονται ότι είναι ένα σφάλμα του MP3. Αλλά αυτή είναι η πραγματικότηα.

Συνεπώς, αν θέλετε να υποστηρίξετε την ελευθερία, μη διανέμετε αρχεία MP3. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σας λέω ότι αν καταγράφετε την ομιλία μου και θέλετε να διανείμετε αντίγραφα, μη το κάνετε σε μία πατενταρισμένη μορφή αρχείων σαν το MPEG-2, ή το MPEG-4, ή το MP3. Χρησιμοποιείστε ένα πρότυπο φιλικό προς το ελεύθερο λογισμικό, όπως το πρότυπο Ogg ή το WebM. Και παρεμπιπτόντως, αν πρόκειται να διανείμετε αντίγραφα της καταγραφής, παρακαλώ βάλτετα υπό Άδεια Creative Commons-No derivatives. Αυτή είναι μία δήλωση περί των προσωπικών μου απόψεων. Αν επρόκειτο για μία παράδοση ενός μαθήματος, εάν προοριζόταν για διδακτικούς σκοπούς, τότε θα όφειλαν να είναι ελεύθρα, αλλά όταν πρόκειται για δηλώσεις απόψεων, τότε διαφέρει.

[Λογισμικό που δεν είναι ελεύθερο]

Αυτό, τώρα, με οδηγεί στην επόμενη απειλή, που προέρχεται από λογισμικό το οποίο δεν ελέγχουν οι χρήστες. Με άλλα λόγια: λογισμικό που δεν είναι ελεύθερο, που δεν είναι “libre”. Σε αυτό το συγκεκριμμένο σημείο, τα Γαλλικά είναι σαφέστερα από τα Αγγλικά. Η Αγγλική λέξη "free" σημαίνει ‘libre’ αλλά και ‘δωρεάν’, αλλά εκείνο που εννοώ όταν λέω ελεύθερο λογισμικό είναι ‘logiciel libre‘. Δεν εννοώ ‘δωρεάν’. Δεν μιλάω για την τιμή. Το θέμα της τιμής είναι ένα παράπλευρο ζήτημα, απλώς μία λεπτομέρεια, διότι δεν έχει σημασία, από ηθική άποψη. Ξέρετε, αν έχω ένα αντίγραφο ενός προγράμματος και σας το πουλήσω έναντι ενός ή εκατό ευρώ, ποιος νοιάζεται; Γιατί θα έπρεπε να σκεφθεί ο οποιοσδήποτε ότι αυτό είναι κάτι καλό ή κακό; Ας υποθέσουμε ότι σας το έδινα ‘δωρεάν’… και πάλι, ποιός νοιάζεται; Αλλά το κατά πόσο αυτό το πρόγραμμα σέβεται την ελευθερία σας, αυτό έχει σημασία!

Έτσι, ελεύθερο λογισμικό είναι εκείνο το λογισμικό που σέβεται την ελευθερία του χρήστη. Τι σημαίνει αυτό; Σε τελευταία ανάλυση, υπάρχουν μόνο δύο δυνατότητες με το λογισμικό: είτε οι χρήστες ελέγχουν το πρόγραμμα, ή το πρόγραμμα ελέγχει τους χρήστες. Αν οι χρήστες έχουν κάποιες βασικές ελευθερίες, τότε μπορούν να ελέγχουν το πρόγραμμα και αυτές οι ελευθερίες αποτελούν το κριτήριο για ένα ελεύθερο λογισμικό. Αν, όμως, οι χρήστες δεν έχουν πλήρως αυτές τις βασικές ελευθερίες, τότε το πρόγραμμα ελέγχει τους χρήστες. Κάποιος, όμως, ελέγχει και αυτό το πρόγραμμα και, έτσι, αποκτά ισχύ επί των χρηστών.

Συνεπώς, ένα μη-ελεύθερο πρόγραμμα αποτελεί ένα εργαλείο που παρέχει σε κάποιον εξουσίες επί πολλών άλλων ανθρώπων και αυτή είναι μία άδικη μορφή ισχύος, που κανένας δεν θα έπρεπε ποτέ να διαθέτει. Αυτός είναι ο λόγος που τα μη-ελεύθερα λογισμικά (τα αποστερητικά λογισμικά, που στερούν την ελευθερία), τα ιδιοταγή λογισμικά, αποτελούν μία αδικία και δεν θα έπρεπε να υπάρχουν, διότι αφήνουν τους χρήστες δίχως ελευθερία.

Τώρα, ο προγραμματιστής/developer που ελέγχει το πρόγραμμα, νοιώθει συχνά τον πειρασμό να εισαγάγει κακόβουλα χαρακτηριστικά για την περαιτέρω εκμετάλλευση και κατάχρηση αυτών των χρηστών. Νοιώθει αυτό τον πειρασμό, διότι ξέρει ότι μπορεί να μείνει ατιμώρητος: αφού το πρόγραμμά του ελέγχει τους χρήστες και εκείνοι δεν έχουν κανέναν έλεγχο επί του προγράμματος, αν εισαγάγει ένα κακόβουλο χαρακτηριστικό μέσα του, οι χρήστες δεν θα μπορούν να το διορθώσουν. Δεν θα μπορούν να απομακρύνουν το κακόβουλο χαρακτηριστικό.

Σας μίλησα ήδη για τα δύο είδη κακόβουλων χαρακτηριστικών: τα χαρακτηριστικά παρακολούθησης, όπως εκείνα που απαντώνται στα Windows, και στο Iphone και το Flash player, και το “Swindle”. Υπάρχουν, επίσης, χρατκηριστικά που περιορίζουν τους χρήστες, που λειτουργούν με μυστικά πρότυπα δεδομένων, και εκείνα που βρίσκονται στα Windows, το Macintosh, το Iphone, τον Flash player, το Amazon “Swindle”, το Playstation 3 και σε πλήθος άλλων προγραμμάτων.

Το άλλο είδος κακόβουλου χαρακτηριστικού είναι η κερκόπορτα (backdoor). Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει κάτι μέσα σε εκείνο το πρόγραμμα που περιμένει να υπακούσει σε απομεμακρυσμένες εντολές, και αυτές οι εντολές μπορούν να κακομεταχειριστούν τον χρήστη. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν τέτοιες κερκόπορτες (backdoors)στα Windows, στα Iphone, στο “Swindle”. Το “Swindle” της Amazon έχει μία κερκόπορτα που μπορεί εξ αποστάσεως να διαγράφει βιβλία. Αυτό το γνωρίζουμε από απλή παρατήρηση, αφού η Amazon το έκανε: το 2009, η Amazon διέγραψε εξ αποστάσεως χιλιάδες ανίτυπα ενός ιδιαίτερου βιβλίου. Επρόκειτο για εγκεκριμμένα αντίτυπα, που ο κόσμος είχε αγοράσει απ' ευθείας από την Amazon, και άρα, η Amazon ήξερε ακριβώς που βρισκόταν, που είναι και ο λόγος που η Amazon γνώριζε που ακριβώς να στείλλει την εντολή για τη διαγραφή αυτών των βιβλίων. Ξέρετε ποιό βιβλίο διέγραψε η Amazon; Το 1984, του George Orwell. [Μερικά γέλια ακούγονται στοο ακροατήριο] Είναι ένα βιβλίο που θα έπρεπε να διαβάσει ο καθένας, διότι πραγματεύεται ένα ολοκληρωτικό κράτος που έκανε κάποια πράγματα, όπως να διαγράφει τα βιβλία που δεν του άρεσαν. Καθένας θα πρέπει να το διαβάσει, αλλά όχι με το Amazon “Swindle”. [Μερικά γέλια στο ακροατήριο]

Τέλος πάντων, τα κακόβουλα χαρακτηριστικά είναι παρόντα στα πλέον διαδεδομένα μη-ελεύθερα προγράμματα, αλλά είναι σπάνια στο ελεύθερο λογισμικό, διότι με το ελεύθερο λογισμικό οι χρήστες έχουν τον έλεγχο: μπορούν να διαβάσουν τον πηγαίο κώδικα και μπορούν αν τον αλλλάξουν. Έτσι, ακόμη και αν υπήρχε ένα κακόβουλο χαρακτηριστικό, κάποιος θα το έπαιρνε χαμπάρι, αργά ή γρήγορα, και θα το διόρθωνε. Αυτό θα πει ότι όποιος σκέπτεται να εισαγάγει ένα κακόβουλο χαρακτηριστικό, δεν θα το βρίσκει και τόσο ελκυστικό, αφού ξέρει ότι μπορεί να τη γλυτώσει για λίγο καιρό, αλλά στο τέλος κάποιος θα το εντοπίσει, θα το διορθώσει, και όλοι θα χάσουν την εμπιστοσύνη τους προς τον ένοχο. Δεν είναι και τόσο ελκυστικό όταν ξέρεις ότι πρόκειται να αποτύχεις. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο δεν βρίσκουμε κακόβουλα χαρακτηριστικά παρά μόνο σπάνια, στο ελεύθερο λογισμικό, ενώ είναι συχνά στο ιδιοταγές λογισμικό.

[Οι 4 ελευθερίες του ελεύθερου λογισμικού]

Τώρα, οι βασικές ελευθερίες είναι τέσσερες:

    Ελευθερία 0 είναι η ελευθερία να τρέχεις το πρόγραμμα όπως σου αρέσει.
    Ελευθερία 1 είναι η ελευθερία να  μελετάς τον πηγαίο κώδικα, και να τον αλλάζεις, ώστε το πρόγραμμα να εκτελεί τις υπολογιστικές εργασίες όπως 
                θέλεις εσύ.
    Ελευθερία 2 είναι η ελευθερία να βοηθάς τους άλλους. Αυτή είναι η ελευθερία να μπορείς να φτιάχνεις ακριβή αντίγραφα και να τα αναδιανέμεις όταν 
                επιθυμείς.
    Ελευθερία 3 είναι η ελευθερία να συνεισφέρεις στην κοινότητά σου. Αυτή είναι η ελευθερία να φτιάχνεις αντίγραφα των τροποποιημένων σου εκδόσεων, 
                εάν και εφ' όσον έφτιαξες μερικές τέτοιες, και να μπορείς να τις αναδιανέμεις σε άλλους, όταν επιθυμείς.

Αυτές οι ελευθερίες, για να είναι επαρκείς, πρέπει να μπορούν να είναι εφαρμόσιμες σε όλες τις δραστηριότητες της ζωής. Για παράδειγμα, αν λέει: “Αυτό είναι ελεύθερο για ακαδημαϊκή χρήση," δεν είναι ελεύθερο. Διότι είναι πολύ περιορισμένο. Δεν εφαρμόζεται σε όλους τους τομείς της ζωής. Ειδικά, αν ένα πρόγραμμα είναι ελεύθερο, αυτό σημαίνει ότι μπορεί να τροποποιείται και να αναδιανέμεται εμπορικά, καθώς το εμπόριο αποτελεί ένα τομέα της ζωής, μία δραστηριότητα της ζωής. Και αυτή η ελευθερία πρέπει να μπορεί να εφαρμόζεται σε όλες τις δραστηριότητες.

Τώρα, φυσικά, δεν είναι απαραίτητο να κάνει κανείς ο,τιδήποτε από όλα αυτά τα πράγματα. Το θέμα είναι οτι είστε ελεύθεροι να τα κάνετε, αν το επιθυμείτε, όταν το επιθυμείτε. Αλλά ποτέ δεν είστε υποχρεωμένοι να τα κάνετε. Δεν απαιτείται να κάνετε τίπτε από όλα αυτά. Δεν είναι απαραίτητο να τρέχετε το πρόγραμμα. Δεν επιβάλλεται να μελετήσετε ή να αλλάξετε τον πηγαίο κώδικα. Δεν είναι υποχρεωτικό να φτιάξετε οποιαδήποτε αντίγραφα. Δεν χρειάζεται να διανείμετε υποχρεωτικά τις τροποποιημένες σας εκδόσεις. Το θέμα είναι οτι θα πρέπει να έχετε την ελευθερία να κάνετε αυτά τα πράγματα, αν το επιθυμείτε.

Τώρα, η ελευθερία υπ' αριθμόν 1, η ελευθερία να μελετάτε και να αλλάζετε τον πηγαίο κώδικα, για να κάνετε το πρόγραμμα να εκτελεί τις υπολογιστικές σας εργασίες όπως θέλετε εσείς, περιλαμβάνει και κάτι που μπορεί να μην είναι και τόσο προφανές με μία πρώτη ματιά. Αν το πρόγραμμα έρχεται μέσα σε ένα προϊόν και κάποιος developer μπορεί να προσφέρει μία αναβάθμιση που θα τρέχει, τότε πρέπει να είστε σε θέση να μπορείτε να κάνετε την δικιά σας έκδοση να τρέχει μέσα σε εκείνο το προϊόν. Αν το προϊόν μπορεί να τρέχει μόνο τις εκδόσεις του developer και αρνείται να τρέξει τις δικές σας, το εκτελέσιμο εκείνου του προϊόντος δεν είναι ελεύθερο λογισμικό. Ακόμη και αν μεταγλωττίσθηκε από τον πηγαίο κώδικα, δεν είναι ελεύθερο διότι εσείς δεν έχετε την ελευθερία να κάνετε αυτό το πρόγραμμα να εκτελέσει τις υπολογιστικές εργασίες όπως επιθυμείτε εσείς. Άρα, η ελευθερία υπ'αριθμόν 1 πρέπει να είναι πραγματική, και όχι μόνο θεωρητική. Πρέπει να περιλαμβάνει την ελευθερία να χρησιμοποιείτε τη δικιά σας έκδοση, και όχι απλώς την ελευθερία να μπορείτε να φτιάξετε λίγο πηγαίο κώδικα που δεν θα τρέχει.

[Το έργο GNU project και το Κίνημα του Ελεύθερου Λογισμικού]

Ξεκίνησα το Κίνημα του Ελεύθερου Λογισμικού το 1983, όταν ανακοίνωσα το σχέδιο ανάπτυξης ενός ελεύθερου λογισμικού Λειτουργικού Συστήματος, του οποίου το όνομα είναι GNU. Τώρα το GNU, το όνομα GNU, είναι ένα αστείο μιας και μέρος του πνεύματος των hackers είναι και το να κάνουνε πλάκα ακόμη και όταν κάνουνε κάτι πολύ σοβαρό. Τώρα, δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτε το πιο σοβαρά σημαντικό από το να υπερασπίζεσαι την ελευθερία.

Αυτό, όμως, δεν σήμαινε ότι δεν μποορύσα να δώσω στο σύστημά μου ένα όνομα που να είναι αστείο. Το GNU, λοιπόν, είναι ένα αστείο διότι πρόκειται για ένα ανακυκλούμενο ακρώνυμο, και σημαίνει ότι το "GNU δεν είναι Unix" (“GNU is Not Unix”), και από αυτό φθάνουμε στο G.N.U.: GNU’s Not Unix. Έτσι, το γράμμα G στο όνομα GNU, αναφέρεται στο GNU.

Τώρα, στην πραγματικότητα, επρόκειτο για μία μόδα της εποχής εκείνης. Η παράδοση αυτή έλεγε: αν υπάρχει ένα υφιστάμενο πρόγραμμα και έγραφες κάτι παρόμοιο με αυτό, που να εμπνέεται από αυτό, τότε θα μπορούσες να αποδώσεις την τιμή της αναγνώρισης(credit) δίνοντας στο πρόγραμμά σου ένα όνομα που να αποτελεί ένα ανακυκλούμενο ακρώνυμο, το οποίο να διευκρινίζει ότι δεν επρόκειτο για το άλλο.

Έτσι, απέδωσα credit προς το Unix, για τις τεχνικές ιδέες του Unix, αλλά με το όνομα GNU, διότι αποφάσισα να φτιάξω το GNU σαν ένα Unix-οειδές σύστημα, με τις ίδιες εντολές, τις ίδιες κλήσεις συστήματος (system calls), για να είνα συυμβατό και να μπορούν οι άνθρωποι που χρησιμοποιούσαν το Unix να αλλάξουν εύκολα.

Ο λόγος, όμως, που αναπτύξαμε το GNU, αυτός ήταν πραγματικά μοναδικός. Το GNU υπήρξε το μόνο λειτουργικό σύστημα, από όσο γνωρίζω, που αναπτύχθηκε ποτέ ως σήμερα, με σκοπό την ελευθερία. Όχι με τεχνικά κίνητρα, όχι με εμπορικά κίνητρα. Το GNU είχε γραφτεί για τη δικιά σας ελευθερία. Διότι χωρίς ένα ελεύθερο λειτουργικό σύστημα, είναι αδύνταον να έχει κανείς ελευθερία και να χρησιμοποιεί έναν υπολογιστή. Και δεν υπήρχε κανένα τέτοιο, ενώ εγώ ήθελα να έχει ο κόσμος ελευθερία, άρα ήταν δική μου υπόθεση το να γράψω κάτι σαν κι' αυτό.

Στις μέρες μας, υπάρχουν εκατομμύρια χρηστών του λειτουργικού συστήματος GNU και οι περισσότεροι από αυτούς δεν γνωρίζουν πως χρησιοποιούν το λειτουργικό σύστημα GNU, διότι καθιερώθηκε μία διάχυτη πρακτική που δεν είναι ωραία. Ο κόσμος αποκαλεί το σύστημα “Linux”. Πολλοί το λένε έτσι, αλλά, άλλοι πάλι όχι και ελπίζω εσείς να είστε ένας από αυτούς. Παρακαλώ, αφού εμείς το αρχίσαμε αυτό, αφού εμείς γράψαμε το μεγαλύτερο τμήμα του κώδικα, κάντε και σε εμάς μία ισάξια αναφορά, παρακαλώ να αποκαλείτε το σύστημα GNU+Linux, ή GNU/Linux. Δεν ζητάμε και πάρα πολλά!

Υπάρχει, όμως, και ένας άλλος λόγος για να το πράξετε αυτό. Προέκυψε ότι το άτομο που έγραψε το Linux, που είναι ένα συστατικό του συστήματος που χρησιμοποιούμε σήμερα, δεν συμφωνεί με το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού. Έτσι, λοιπόν, αν και εσείς αποκαλείτε όλο το σύστημα Linux, στην πραγματικότητα οδηγείτε τους ανθρώπους προς τις δικές του ιδέες, και μακριά από τις δικές μας ιδέες. Διότι δεν πρόκειται να τους πει ότι τους αξίζει η ελευθερία. Θα τους πει ότι του αρέσει το πρακτικό, το αξιόπιστο, το ισχυρό λογισμικό. Θα πει στους ανθρώπους ότι αυτές είναι οι σημαντικές αξίες.

Αν, όμως, εσείς τους πείτε ότι το σύστημα λέγεται GNU+Linux — το λειτουργικό σύστημα GNU μαζί με τον πυρήνα Linux — τότε και εκείνοι θα μάθουν για μας και, τότε, μπορεί ενδεχομένως να ακούσουν αυτό που έχουμε να πούμε. Αξίζετε την ελευθερία και, αφού η ελευθερία θα χαθεί αν δεν την υπερασπίσουμε — θα υπάρχει πάντα ένας Sarkozy που θα την αφαιρέσει — πρέπει προπάντων να διδάξουμε τον κόσμο να ζητά την ελευθερία, να είναι προετοιμασμένος να σταθεί προς υπεράσπιση της ελευθερίας τους όταν την επόμενη φορά κάποιος απειλήσει να την αφαιρέσει.

Στην εποχή μας, μπορείς να μαντέψεις ποιος δεν επιθυμεί να συζητά αυτές τις ιδέες περί ελευθερίας, διότι είναι εκείνοι που δε μιλάνε για “ελεύθερο λογισμικό”. Δεν λένε “ελεύθερο”, λένε απλώς “ανοικτού κώδικα”. Αυτός ο όρος επινοήθηκε από ανθρώπους σαν τον Mr Torvalds, ο οποίος θα προτιμούσε να μην εγείρονται καν αυτά τα ηθικά θέματα. Συνεπώς, ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσατε να μας βοηθήσετε να τα θέσουμε, είναι λέγοντας "ελεύθερο". Ξέρετε, εξαρτάται από εσάς το τι θέση θα πάρετε, είστε ελεύθεροι να λέτε αυτό που νομίζετε. Αν συμφωνείτε μαζί τους, μπορείτε να μιλάτε για Ανοικτό Κώδικα. Αν συμφωνείτε μαζί μας, τότε δείξτετο: πέστε "Ελεύθερο"!

[Ελεύθερο Λογισμικό στην εκπαίδευση]

Τώρα, το πιο σημαντικό σημείο για το Ελεύθερο Λογισμικό είναι ότι τα σχολεία πρέπει να διδάσκουν αποκλειστικά ελεύθερο λογισμικό, σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Πανεπιστήμιο, διότι είναι η ηθική τους ευθύνη να διδάσκουν μονον ελεύθεερο λογισμικό στη διδασκαλία τους, αλλά και σε όλες τις άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες, περιλαμβανομένων και εκείνων που λένε πως διαδίδουν την ψηφιακή "γραμματοσύνη". Σε πολλές από αυτές τις δραστηριότητες διδάσκουν με τα Windows, πράγμα που σημαίνει ότι διδάσκουν την εξάρτηση. Το να διδάσκεις στους ανθρώπους το ιδιοταγές λογισμικό, ισοδυναμεί με το να τους διδάσκεις την εξάρτηση, και οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες δεν θα έπρεπε ποτέ να το κάνουν αυτό, διότι συνιστά το ακριβώς αντίθετο της αποστολής τους. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες έχουν ένα ρόλο κοινωνικής αποστολής, να διαμορφώσουν καλούς πολίτες, μίας ισχυρής, ικανής, συνεργατικής, ανεξάρτητης και ελεύθερης κοινωνίας. Και στον τομέα των υπολογιστών αυτό σημαίνει: την διδασκαλία του ελεύθερου λογισμικού. Μην διδάσκετε ποτέ ένα ιδιοταγές πρόγραμμα, διότι αυτό σημαίνει πως εντυπώνετε στο μυαλό την εξάρτηση.

Γιατί νομίζετε πως κάποιοι κατασκευαστές ιδιοταγούς λογισμικού προσφέρουν δωρεάν αντίγραφα στα σχολεία; Επειδή θέλουν τα σχολεία να κάνουν τα παιδιά εξαρτημένα. Και κατόπιν, όταν αποφοιτήσουν, παραμένουν εξαρτημένα και ξέρετε πως η εταιρεία δεν πρόκειται πλέον να τους προσφέρει δωρεάν αντίγραφα. Κάποια από αυτα τα παιδιά θα βρούνε δουλειές ή θα δουλέψουν για διάφορες εταιρείες. Όχι και τόσα πολλά, πλέον, αλλά κάποια από αυτά. Και αυτές οι εταιρείες δεν πρόκειται να τους προσφέρουν δωρεάν αντίγραφα. Α! όχι. Η βασική ιδέα είναι ότι, αν το σχολείο προσανατολίσει τους μαθητές προς ένα μονοπάτι μόνιμης εξάρτησης, τότε μπορεί και να παρασύρουν την υπόλοιπη κοινωνία στην εξάρτηση. Αυτό είναι το σχέδιο! Είναι σαν να δίνουνε στο σχολείο δωρεάν προγεμισμένες σύριγγες με εξαρτησιογόνα ναρκωτικά, λέγοντας “ενέστε αυτά στους μαθητές σας, η πρώτη δόση είναι δωρεάν.” Μόλις γίνετε εξαρτημένοι, τότε θα πρέπει να πληρώσετε. Φυσικά, το σχολείο θα απέρριπτε τα ναρκωτικά, διότι δεν είναι σωστό να διδάσκει στους μαθητές να χρησιμοποιούν εξαρτησιογόνα ναρκωτικά και θα πρέπει, επίσης, να απορρίψει και το ιδιοταγές λογισμικό.

Μερικοί λένε “ας βάλουμε το σχολείο να διδάσκει και τα δύο, τόσο το ιδιοταγές όσο και το ελεύθερο λογισμικό, έτσι ώστε οι μαθητές να συνηθίσουν και τα δύο.” Αυτό είναι ακριβώς σαν να λέμε “για μεσημεριανό ας δώσουμε στα παιδιά σπανάκι και καπνό, έτσι ώστε να συνηθίσουν και στα δύο” Όχι! Τα σχολεία υποτίθεται ότι προορίζονται μόνο για να διδάσκουν καλές συνήθειες, όχι τις κακές! Για τον λόγο αυτό, δεν θα πρέπει να υπάρχουν καθόλου τα Windows σε ένα σχολείο, ούτε τα Macintosh, τίποτε το ιδιοταγές στην εκπαίδευση.

Αλλά, προς χάριν, επίσης και της εκπαίδευσης των προγραμματιστών. Βλέπετε, μερικοί έχουν ένα ταλέντο για τον προγραμματισμό. Τυπικά, κατά την ηλικία των 10-13 ετών, γοητεύονται, και αν χρησιμοποιήσουν ένα πρόγραμμα, θέλουν και να μάθουν “πώς λειτουργεί αυτό;” Αλλά όταν ρωτούν τον δάσκαλο αν είναι ιδιοταγές, ο δάσκαλος πρέπει να τους πει: “Λυπάμαι, είναι  μυστικό, δεν μπορούμε να το μάθουμε.” Πράγμα που σημαίνει ότι η μάθηση απαγορεύεται. Ένα ιδιοταγές πρόγραμμα είναι ο εχθρός του πνεύματος της μάθησης. Ισοδυναμεί με παρακράτηση γνώσης, για το λόγο αυτό δε θα πρέπει να γίνεται ανεκτό σε ένα σχολείο, ακόμη και αν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στο σχολείο που δεν ενδιαφέρονται για προγραμματισμό, ή δεν θέλουν να το μάθουν κάτι τέτοιο. Παρ' όλα ταύτα, και μόνον επειδή είναι ένας εχθρός του πνεύματος της μάθησης, δεν θα έπρεπε να βρίσκεται εκεί, μέσα σε ένα σχολείο.

Αν, όμως, το πρόγραμμα είναι ελεύθερο, ο δάσκαλος μπορεί να εξηγήσει αυτό που γνωρίζει και να δώσει αντίγραφα του πηγαίου κώδικα,λέγοντας: “διαβάστετο και θα καταλάβετε τα πάντα.” Και όποιοι από αυτούς γοητευτούν πραγματικά, εκείνοι θα το διαβάσουν! Αυτό ακριβώς θα τους δώσει μία ευκαιρία να αρχίσουν να μαθαίνουν πως να γίνουν καλοί προγραμματιστές.

Για να μάθεις να είσαι καλός προγραμματιστής, θα χρειαστεί να συνηδητοποιήσεις πως ορισμένοι τρόποι συγγραφής κώδικα, ακόμη και αν έχουν νόημα για σένα και είναι ορθοί, δεν είναι καλοί, διότι άλλοι άνθρωποι θα συναντήσουν δυσκολίες στο να τους κατανοήσουν. Καλός κώδικας είναι ο κατανοητός κώδικας, εκείνος με τον οποίο οι άλλοι θα μπορούν με ευκολία να δουλέψουν, όταν χρειαστούν να κάνουν περαιτέρω αλλαγές.

Πώς μαθαίνεις να γράφεις καλό, καθαρό κώδικα; Το πετυχαίνεις διαβάζοντας πάρα πολύ κώδικα και γράφοντας πάρα πολύ κώδικα. Και μόνο το ελεύθερο λογισμικό προσφέρει την ευκαιρία να διαβάσει κανείς τον κώδικα των μεγάλων προγραμμάτων, που χρησιμοποιούμε πραγματικά. Έπειτα, βέβαια, θα πρέπει να γράψεις πάρα πολύ κώδικα, που σημαίνει οτι θα πρέπει να γράψεις αλλαγές σε μεγάλα προγράμματα.

Πώς μαθαίνεις να γράφεις καλό κώδικα για τα μεγάλα προγράμματα; Πρέπει να αρχίσεις σε μικρή κλίμακα, που δεν σημαίνει ότι πρέπει να πρόκειται για ένα μικρό πρόγραμμα, ώ όχι! Οι προκλήσεις της συγγραφής κώδικα για μεγάλα προγράμματα ούτε καν που αρχίζουν να εμφανίζονται με τα μικρότερα προγράμματα. Έτσι, λοιπόν, ο τρόπος με τον οποίο μπορείς να αρχίσεις σε μικρή κλίμακα να γράφεις κώδικα για μεγάλα προγράμματα είναι γράφοντας μικρές αλλαγές σε μεγάλα προγράμματα. Και μόνο το ελεύθερο λογισμικό σου δίνει την ευκαιρία να το κάνεις αυτό!

Άρα, αν ένα σχολείο θέλει να προσφέρει την ευκαιρία να σε μάθει να γίνεις καλός προγραμματιστής, θα πρέπει να είναι ένα σχολείο ελεύθερου λογισμικού.

Υπάρχει, όμως, και ένας βαθύτερος λόγος και αυτός είναι για το καλό της ηθικής διαπαιδαγώγησης, διδασκαλία αγωγής του πολίτη. Δεν αρκεί το σχολείο να διδάσκει μόνο γεγονότα και ικανότητες, αλλά θα πρέπει να διδάσκει και το πνεύμα της καλής θέλησης, την συνήθεια να βοηθάμε τους άλλους. Συνεπώς, η κάθε τάξη θα πρέπει να έχει αυτό τον κανόνα: “Μαθητές, αν φέρετε λογισμικό στην τάξη, δεν μπορείτε να το κρατάτε για τον εαυτό σας, θα πρέπει να μοιραστείτε αντίγραφα με το υπόλοιπο της τάξης, περιλαμβανονμένου και του πηγαίου κώδικα, σε περίπτωση που κάποιος εδώ θέλει να μάθει! Διότι αυτή η τάξη είναι ένα μέρος όπου όλοι μοιραζόμαστε τη γνώση μας. Επομένως, δεν επιτρέπεται να φέρνετε ένα ιδοταγές πρόγραμμα στην τάξη.” Το σχολείο θα πρέπει, φυσικά, να εφαρμόζει τον δικό του αυτό κανόνα και να δείχνει το καλό παράδειγμα. Συμπερασματικά, το σχολείοπ πρέπειο να φέρνειο μόνο ελεύθερο λογισμικό στην τάξη και να μοιράζει αντίγραφα, περιλαμβανομένου και του πηγαίου κώδικα, σε οποιονδήποτε μέσα στην τάξη που θέλει αντίγραφα.

Όσοι από εσάς έχετε κάποια σχέση με ένα σχολείο, είναι καθήκον σας να κάνετε εκστρατεία και να ασκήσετε πίεση για να περάσει το σχολείο σε ελεύθερο λογισμικό. Και θα πρέπει να είστε σταθεροί. Μπορεί να πάρει και χρόνια, αλλά μπορείτε να το πετύχετε, αρκεί να μην τα παρατήσετε ποτέ. Συνεχίστε να αναζητάτε περισσότερους συμμάχους ανάμεσα στους μαθητές, τη Σχολή, το προσωπικό, τους γονείς, οποιονδήποτε!

Και πάντα να το θέτετε ως ένα ηθικό ζήτημα. Αν κάποιος άλλος θέλει να παρεκτρέψει τη συζήτηση στο τάδε πρακτικό πλεονέκτημα ή στο δείνα πρακτικό μειονέκτημα, που σημαίνει ότι αγνοούν το πιο σημαντικό ζήτημα, τότε εσείς πρέπει να πείτε: “εδώ δεν πρόκειται για το πως να κάνουμε την καλύτερη εκπαιδευτική δουλειά, εδώ πρόκειται για το πως να παράσχουμε μία καλή εκπαίδευση, αντί για μία κακή. Έχει σχέση με το πως να προσφέρουμε μία εκπαίδευση σωστά, αντί του λάθος τρόπου, όχι για το πως να την καταστήσουμε κάπως πιο αποτελεσματική, ή λιγώτερο.” Για τον λόγο αυτό,, μην παρασύρεστε από αυτά τα δευτερεύοντα θέματα, ενώ αγνοείτε εκείνο που πραγματικά έχει σημασία!

[Διδικτυακές υπηρεσίες]

Ας πάμε, λοπόν, προς την επόμενη απειλή. Προκύπτουν δύο θέματα από την χρήση υπηρεσιών του Διαδικτύουv. Το ένα από αυτά είναι ότι ο διακομιστής θα μπορούσε να καταχρασθεί τα δεδομένα σας, ενώ το άλλο είναι ότι θα μπορούσε να πάρει τον έλεγχο των υπολογιστικών σας εργασιών.

Ο κόσμος γνωρίζει, ήδη, για το πρώτο ζήτημα. Έχουν συνειδητοποιήσει ότι, όταν ανεβάζεις δεδομένα σε μία διαδικτυακή υπηρεσία, τότε προκύπτει και ένα θέμα σχετικά με το τι θα πράξει με αυτά τα δεδομένα. Μπορεί να κάνει πράγματα που ισοδυναμούν με μία κακομεταχειρισή σας. Τι θα μπορούσαν να κάνουν; Θα μπορούσε να χάσει τα δεδομένα, θα μπορούσε να αλλοιώσει τα δεδομένα, θα μπορούσε να αρνηθεί να σας επιστρέψει πίσω τα δεδομένα. Και θα μπορούσε, επίσης, να δείξει τα αρχεία σε κάποιον άλλον που εσείς δεν θα θέλατε να του τα δείξουν. Τέσσερα πιθανά διαφορετικά πράγματα.

Τώρα, εδώ, μιλάω για δεδοένα που εσείς δώσατε ενσυνείδητα σε εκείνο τον ιστότοπο. Σίγουρα, πολλές από αυτές τις υπηρεσίες διεξάγουν, επίσης, και παρακολούθηση.

Για παράδειγμα, πάρτε υπ'όψη σας το Facebook. Οι χρήστες στέλνουν πολλά δεδομένα στο Facebook και ένα από τα κακά πράγματα του Facebook είναι ότι δείχνει πολλά από αυτά τα δεδομένα σε πολλούς άλλους ανθρώπους και, ακόμη και αν τους προσφέρει μία ρύθμιση για να πούνε “όχι!”, αυτή μπορεί να μη λειτουργεί πραγματικά. Σε τελευταία ανάλυση, αν πεις πως “ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να βλέπουν αυτό το τμήμα των πληροφοριών,” τότε ένας από αυτούς μπορεί και να τις δημοσιεύσει. Τώρα, αυτό δεν είναι φταίξιμο του Facebook, δεν μπορούν να κάνουν τίποτε για να το προλάβουν αυτό, αλλά θα όφειλαν να προειδοποιούν τον κόσμο. Αντί να λένε “τσεκάρετε αυτό, ότι προορίζεται μόνο για τους λεγόμενους φίλους,” θα έπρεπε να λέει “να έχετε κατά νου ότι οι λεγόμενοι φίλοι σας δεν είναι πραγματικοί φίλοι σας και, αν θέλουν να σας κάνουνε ζημιά, θα μπορούσαν να δημοσιεύσουν αυτές τις πληροφορίες.” Θα έπρεπε να το λένε αυτό κάθε φορά, αν θέλαν να χειρίζονται τους ανθρώπους με έναν ηθικό τρόπο.

Εκτός από όλα τα δεδομένα που οι χρήστες δίνουν με τη θέλησή τους στο Facebook, το Facebook συλλέγει και δεδομένα για τις δραστηριότητες των ανθρώπων στο διαδίκτυο, μέσω διαφόρων μεθόδων παρακολούθησης. Αλλά μέχρι τώρα, μιλώ για δεδομένα που οι χρήστες ξέρουν πως τα δίνουν σε αυτές τις ιστοσελίδες.

Η απώλεια δεδομένων είναι κάτι που μπορεί πάντα να συμβεί κατά λάθος. Υπάρχει πάντα αυτή η πιθανότητα, όσο προσεκτικός και αν είναι κάποιος. Άρα, θα πρέπει να κρατάτε πολλαπλά αντίτυπα των σημαντικών δεδομένων. Αν το κάνετε αυτό, τότε, ακόμη και αν κάποιος αποφασίσει να διαγράψει ηθελημένα τα δεδομένα σας, το θέμα δεν θα σας πονούσε και τόσο πολύ, διότι θα είχατε και άλλα αντίγραφά τους.

Συνεπώς, όσο κρατάτε πολλαπλά αντίτυπα, δε χρειάζεται να ανυσηχείτε και τόσο πολύ για μία πιθανή απώλεια των δεδομένων σας εκ μέρους κάποιου άλλου. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που θα θέλατε να τα πάρετε πίσω. Ξέρετε, μερικές υπηρεσίες σας επιτρέπουν να έχετε πίσω όλα τα δεδομένα που στείλατε, ενώ άλλες όχι. Οι υπηρεσίες της Google επιτρέπουν στον χρήστη να πάρει πίσω τα αρχεία που ο ίδιος είχε ανεβάσει σε αυτούς. Το Facebook, όπως είναι πασίγνωστο, δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο.

Στη περίπτωση της Google, αυτό ισχύει, ασφαλώς, μόνο για τα δεδομένα που ο χρήστης γνωρίζει πως έχει η Google. Η Google, όμως, κάνει επίσης και πολλή παρακολούθηση και αυτά τα δεδομένα δεν περιλαμβάνονται.

Πάντως, σε κάθε περίπτωση, αν μπορέσετε να πάρετε πίσω τα δεδομένα σας, τότε θα πρέπει και να ελέγξετε μήπως τυχόν τα αλλοιώσανε. Και δεν είναι και πολύ πιθανό να αρχίσουν να τροποποιούν τα δεδομένα των ανθρώπων, αν οι άνθρωποι αυτοί μπορούν να το μαρτυρήσουν. Συνεπώς, μάλλον μπορούμε να κρατάμε έναν λογαριασμό σχετικά με το τι γίνεται σε αυτό το ιδιαίτερο είδος κατάχρησης.

Το είδος της κατάχρησης, όμως, που συνίσταται στο να δείχνουν τα δεδομένα σας σε κάποιον που δεν θέλετε να τα δει, αποτελεί πολύ συχνή πρακτική και είναι σχεδόν αδύνατον για εσάς να το προλάβετε, ειδικά αν πρόκειται για μία Αμερικανική εταιρεία. Βλέπετε, ο νόμος που φέρει το πιο υποκριτικό όνομα στην Αμερικανική ιστορία, ο γνωστός και ως USA Patriot Act, λέει ότι η αστυνομία του Μεγάλου Αδελφού μπορεί να συλλέγει σχεδόν όλα τα δεδομένα που οι εταιρείες διατηρούν σχετικά με τα φυσικά πρόσωπα. Και όχι μόνον οι εταιρείες, αλλά και οι διάφορες Οργανώσεις, όπως οι Δημόσιες Βιβλιοθήκες. Η Αστυνομία μπορεί να πάρει αυτά τα δεδομένα σε μαζική κλίμακα, χωρίς ούτε καν να χρειάζεται Δικαστική συνδρομή. Τώρα, για μία χώρα που είχε ιδρυθεί πάνω σε μία ιδέα ελευθερίας, δεν υπάρχει τίποτε το περισσότερο αντιπατριωτικό από αυτό. Αλλά ακριβώς αυτό έκαναν. Έτσι, λοιπόν, δεν πρέπει ποτέ να εμπιστεύεσθε τα δεδομένα σας σε καμία Αμερικανική εταιρεία. Λένε, επίσης, ότι ακόμη και οι θυγατρικές Αμερικανικών εταιρειών στο εξωτερικό υπόκεινται σε αυτή τη νομοθεσία, συνεπώς ακόμη και αν η εταιρεία με την οποία συναλλάσεσθε άμεσα βρίσκεται στην Ευρώπη, αλλά εφόσον ανήκει σε μία Αμερικανική εταιρεία, τότε θα έρθετε αντιμέτωποι με το ίδιο πρόβλημα.

Πάντως, αυτό αποτελεί κυρίως έναν λόγο ανησυχίας όταν τα δεδομένα που στέλνετε στην υπηρεσία αυτή δεν προορίζονται για δημοσίευση. Υπάρχουν μερικές υπηρεσίες όπου μπορείτε να δημοσιεύετε διάφορα πράγματα. Όταν δημοσιεύεις κάτι, ξέρεις ασφαλώς ότι οι πάντες θα είναι σε θέση να το δούνε. Άρα, δενν υπάρχει τρόπος να σας βλάψουν απλώς δείχνοντάς τα σε κάποιο που υποτίθεται ότι δεν έπρεπε να τα δει. Δεν υπάρχει κανείς που να μην επιτρεπόταν να τα δει αν εσείς έχετε αυτά τα αρχεία προς δημοσίευση. Άρα, σε αυτή την περίπτωση, το πρόβλημα δεν υπάρχει.

Αυτές, λοιπόν, είναι τέσσερες υποενότητες της ίδιας απειλής περί κατάχρησης των δεδομένων μας. Η ιδέα για ένα σχέδιο του Κουτιού της Ελευθερίας (Freedom Box project) προβλέπει να έχετε τον δικό σας διακομιστή στο δικό σας σπίτι και, όταν θέλετε να κάνετε κάτι απομεμακρυσμένα, το κάνετε με τον δικό σας διακομιστή και, έτσι, η αστυνομία θα πρέπει να πάρει πρώτα δικαστική άδεια για να μπορέσει να ψάξει τον δικό σας διακομιστή. Με αυτό τον τρόπο, διατηρείτε τα ίδια δικαιώματα που θα είχατε παραδοσιακά και στον πραγματικό- φυσικό κόσμο.

Το θέμα εδώ, αλλά και σε τόσα άλλα ζητήματα, είναι: καθώς κάνουμε όλο και περισσότερα πράγματα ψηφιακά, αντί να τα κάνουμε με τον παραδοσιακό φυσικό τρόπο, δεν θα πρέπει να χάνουμε κανένα από τα δικαιώματά μας, διότι η γενική τάση είναι να χάνουμε δικαιώματα.

Βασικά, ο νόμος του Stallman λέει ότι, σε μία εποχή κατά την οποία οι κυβερνήσεις δουλεύουν για τις μεγα-εταιρείες, αντί να λογοδοτούν προς τους πολίτες τους, εκμεταλλεύονται οποιαδήποτε τεχνολογική αλλαγή για να μειώσουν την ελευθερία μας. Διότι εκείνο που επιδιώκουν αυες οι κυβερνήσεις είναι, ακριβώς, να μειώσουν την ελευθερία μας. Συνεπώς το ερώτημα είναι: πότε έχουν αυτή την ευκαιρία; Λοιπόν, οποιαδήποτε αλλαγή λάβει χώρα για κάποιο άσχετο λόγο, αποτελεί και μία καλή, εν δυνάμει ευκαιρία, και θα την εκμεταλλευθούν, αν αυτό εμπίπτει στις γενικώτερες επιθυμίες τους.

Το άλλο, όμως, ζήτημα με τις διαδικτυακές υπηρεσίες είναι ότι μπορούν να πάρουν τον έλεγχο των υπολογιστικών σας εργασιών και αυτό δεν είναι και τόσο ευρέως γνωστό. Αλλά καθίσταται όλο και περισσότερο γνωστό τώρα. Υπάρχουν υπηρεσίες που προσφέρουν να εκτελούν για δικό σας λογαριασμό τις υπολογιστικές σας εργασίες (computing), επί των δεδομένων που τους παρέχετε εσείς — πράγματα δηλαδή που θα έπρεπε να κάνετε στο δικό σας υπολογιστή, αλλά σας προσκαλούν να επιτρέψετε να κάνει ο υπολογιστής κάποιου άλλου αυτές τις υπολογιστικές εργασίες (computing) για σας. Και το αποτέλεσμα είναι ότι εσείς χάνετε τον έλεγο πάνω σε αυτό το θέμα. Είναι ακριβώς σαν να χρησιμοπείτε ένα μη-ελεύθερο πρόγραμμα.

Δύο διαφορετικά σενάρια αλλά που οδηγούν στο ίδιο πρόβλημα. Αν κάνετε το computing σας με ένα μη-ελεύθερο πρόγραμμα — ε! τότε, οι χρήστες δεν ελέγχουν το μη-ελεύθερο πρόγραμμα, εκείνο ελέγχει τους χρήστες, που περιλαμβάνουν και εσάς. Έτσι, χάσατε τον έλεγχο των υπολογιστικών εργασιών που γίνονται. Αλλά αν εκτελείτε το computing σας στον δικό τους διακομιστή — ε! τότε, τα προγράμματα που το κάνουν θα είναι αυτά που εκείνοι επέλεξαν. Δεν μπορείτε να τα αγγίξετε, ούτε να τα δείτε, άρα δεν έχετε κανέναν έλεγχο πάνω τους. Αυτοί ασκούν έλεγχο πάνω τους — ίσως.

Αν πρόκειται για ελεύθερα λογισμικά και εκείνοι τα εγκαταστήσουν, τότε θα τα ελέγχουν. Αλλά, ακόμη και εκείνοι, μπορεί να μην ασκούν τον έλεγχο. Μπορεί να τρέχουν ένα ιδιοταγές πρόγραμμα στον διακομιστή τους, στην οποία περίπτωση θα είναι κάποιος άλλος που έχει τον έλεγχο του computing που γίνεται στον διακομιστή τους. Ούτε εκείνοι το ελέγχουν, ούτε και σεις.

Ας υποθέσουμε, όμως, ότι εγκαθιστούν ένα ελεύθερο πρόγραμμα: τότε, εκείνοι έχουν τον έλεγχο πάνω στο computing που λαμβάνει χώρα στο δικό τους διακομιστή, αλλά εσείς όχι. Συνεπώς, και με τους δύο τρόπους, εσείς δεν έχετε τον έλεγχο! Άρα, ο μόνος τρόπος για να έχετε τον έλεγχο πάνω στο computing σας είναι να το κάνετε με ένα δικό σας αντίτυπο ενός ελεύθερου προγράμματος.

Αυτή η πρακτική ονομάζεται “Software as a Service” ("Λογισμικό ως μία Υπηρεσία"). Σημαίνει να εκτελείτε το computing σας, με τα δικά σας δεδομένα, στον διακομιστή κάποιου άλλου. Και δεν γνωρίζω τίποτε που να μπορεί το κάνει αυτό αποδεκτό. Πρόκειται πάντοτε για κάτι που σας αφαιρεί την ελευθερία και η μόνη λύση που ξέρω είναι να το αρνηθείτε. Για παράδειγμα, υπάρχουν διακομιστές που μπορούν να κάνουν μετάφραση ή αναγνώριση φωνής, και εσείς τους αφήνετε να αναλάβουν τον έλεγχο αυτής της υπολογιστικής δραστηριότητας, πράγμα που δεν θα έπρεπε ποτέ να κάνουμε.

Φυσικά, τους παραχωρούμε, επίσης, και δεδομένα για εμάς που δεν θα έπρεπε να έχουν. Φαντασθείτε να είχατε μία συνομιλία με κάποιον, μέσω ενός συστήματος μετάφρασης αναγνώρισης-φωνής, που να ήταν Software as as Service και να τρέχει πραγματικά σε έναν διακομιστή που να ανήκει σε κάποια εταιρεία. Αυτή η εταιρεία θα μπορεί, επίσης, να μάθει τι ειπώθηκε σε αυτή τη συνομιλία, και αν πρόκειται για μία Αμερικανική εταιρεία, αυτό σημαίνει ότι και ο Μεγάλος Αδελφός θα μπορέσει κι' αυτός να μάθει. αυτό δεν είναι καλό.

Η επόμενη απειλή για την ελευθερία μας σε μία ψηφιακή κοινωνία είναι η χρήση των υπολογιστών για να ψηφίζουμε. Δεν μπορείς να εμπιστευθείς τους υπολογιστές για μία ψηφοφορία. Οποιοσδήποτε ελέγχει το λογισμικό σε εκείνους τους υπολογιστές, διαθέτει και τη δύναμη να διαπράξει μη ανιχνεύσιμη απάτη. Οι εκλογές αποτελούν ειδική περίπτωση. Αφού δεν υπάρχει κανείς εμπλεκόμενος που να μπορούμε να εμπιστευθούμε πλήρως. Όλοι πρέπει να ελέγχονται, να διπλοελέγχονται από άλλους, να διασταυρώνονται από άλλους, με τρόπο που κανένας να μην είναι σε θέση να αλλοιώσει τα αποτελέσματα από μόνος του. Διότι αν κάποιος είναι σε θέση να το κάνει αυτό, τότε θα το πράξει! Έτσι, τα παραδοσιακά μας συστήματα για τις ψηφοφορίες είχαν σχεδιασθεί με τέτοιο τρόπο που δεν εναπέθεταν σε κανέναν πλήρη εμπιστοσύνη, με τον καθένα να πρέπει να ελέγχεται από άλλους. με αυτό τον τρόπο, κανένας δεν μπορούσε να διαπράξει απάτη. Αλλά, από τη στιγμή που εισαγάγεις ένα πρόγραμμα, αυτό γίνεται αδύνατον! Πώς μπορείς να πεις αν μία μηχανή καταμέτρησης ψήφων θα μετρήσει τίμια τις ψήφους; Θα έπρεπε να μελετήσεις το πρόγραμμα που τρέχει μέσα στη μηχανή, κατά τη διάρκεια των εκλογών, πράγμα που, ασφαλώς, δεν μπορεί κανείς να πράξει, πέραν από το ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα ήξεραν ούτε πως να το κάνουν. Αλλά ακόμη και οι ειδικοί, που θα μπορούσαν θεωρητικά να είναι ικανοί να μελετήσουν το πρόγραμμα, δεν μπορούν να το κάνουν καθώς; ο κόσμος ψηφίζει. Θα έπρεπε να το κάνουν από πριν, και μετά πώς θα ξέρουν ότι το πρόγραμμα που αυτοί μελέτησαν είναι ακριβώς εκείνο που έτρεχε καθώς ο κόσμος ψήφιζς; Μπορεί να το αλλάξανε. Τώρα, αν αυτό το πρόγραμμα είναι ιδιοταγές, αυτό σημαίνει πως κάποια εταιρεία το ελέγχει. Η Αρχή που επιβλέπει την εκλογική διαδικασία δε μπορεί ούτε καν να πει τι ακριβώς κάνει το πρόγραμμα. Ωραία, άρα αυτή η εταιρεία θα μπορούσε να τις εκλογές. Υπάρχουν κατηγορίες ότι αυτό έγινε στις ΗΠΑ κατά τα τελευταία δέκα χρόνια, ότι τα εκλογικά αποτελέσματα πλαστογραφήθηκαν κατ' αυτό τον τρόπο.

Αλλά τι θα συνέβαινε αν το πρόγραμμα ήταν ελεύθερο λογισμικό; Αυτό θα σήμαινε ότι η Αρχή που κατέχει αυτό το μηχάνημα καταμέτρησης ψήφων, έχει και τον έλεγχο του λογισμικού που τρέχει εκεί μέσα και, έτσι, η ίδια η Εκλογική Αρχή θα μπορούσε να παραποιήσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Δεν μπορείς να τους εμπιστευθείς ούτε και αυτούς. Δεν τολμάς να εμπιστευθείς κανέναν κατά τη διαδικασία ψηφοφορίας και ο λόγος είναι διότι δεν υπάρχει τρόπος για να μπορέσουν οι ψηφοφόροι να επαληθεύσουν από μόνοι τους ότι οι ψήφοι τους μετρήθηκαν σωστά, ούτε ότι δεν προσετέθησαν κάλπικες ψήφοι.

Σε άλλες δραστηριότητες της ζωής, μπορείς συνήθως να πεις αν κάποιος προσπαθεί να σε κοροϊδέψει. Πάρτε για παράδειγμα να αγοράζατε κάτι από ένα μαγαζί. Παραγγέλετε κάτι, ίσως δίνετε και έναν αριθμό πιστωτικής κάρτας. Αν το προϊόν δεν έρθει στα χέρια σας, τότε, μπορείτε να παραπονεθείτε και μπορείτε — αν έχετε αρκετά καλή μνήμη, σίγουρα θα το κάνετε — να το σημειώσετε αν αυτό το προϊόν δεν έλθει. Δεν εναποθέτετε την απόλυτη και τυφλή εμπιστοσύνη σας στο μαγαζί, διότι μπορείτε να ελέγξετε. Αλλά στην περίπτωση των εκλογών, δεν μπορείτε να ελέγξετε.

Είδα κάποτε ένα δημοσίευμα όπου κάποιος περιέγραφε ένα θεωρητικό σύστημα για ψηφοφορίες, το οποίο χρησιμοποιεί μερικά εξεζητημένα μαθηματικά, για να μπορούν οι άνθρωποι να ελέγχουν αν οι ψήφοι τους καταμετρήθηκαν, έστω και αν η ψήφος του καθενός παρέμενε κρυφή, αλλά θα μπορούσαν, επίσης, και να επαληθεύουν ότι δεν προσετέθησαν ψευδείς ψήφοι. Ήταν πολύ ενδιαφέρον, με ισχυρά μαθηματικά, αλλά ακόμη και αν αυτά τα μαθηματικά μοντέλα είναι σωστά, αυτό δε σημαίνει ότι θα το σύστημα θα ήταν αποδεκτό και για μία χρήση στην πράξη, διότι οι τρωτότητες ενός πραγματικού συστήματος μπορεί να έγκεινται έξψ από το πεδίο των μαθηματικών. Για παράδειγμα, ας υποθέσπουμε ότι ψηφίζετε μέσω του Διαδικτύου και ας υποθέσουμε ότι χρησιμοποιείτε ένα μηχάνημα που, όμως, είναι ένα zombie. Μπορεί να σας πει ότι η ψήφος έχει σταλεί για το A, ενώ στην πραγματικότητα λεστειλε την ψήφο για το B. Ποιός μπορεί να ξέρει αν εσείς θα μπορέσετε ποτέ να το ανακαλύψετε; Πρακτικά, ο μόνος τρόπος για να δούμε αν αυτά τα συστήματα δουλεύουν και είναι έντιμα, είναι να διαπιστώσουμε με το πέρασμα των ετών ή, στην πραγματικότητα, δεκαετιών, με συνεχείς δοκιμές και ελέγχους, με άλλους τρόπους, τι τελικά συνέβη.

Δεν θα ήθελα να γίνει η χώρα μου πρωτοπόρος σε αυτό. Γι' αυτό, χρησιμοποιείστε χαρτί για τις ψηφοφορίες. Βεβαιωθείτε ότι οι ψήφοι μπορούν να επανακαταμετρηθούν.

[Ο πόλεμος κατά του διαμοιρασμού]

Η επόμενη απειλή κατά της ελευθερίας μας σε μία ψηφιακή κοινωνία προέρχεται από τον πόλεμο κατά του διαμοιρασμού.

Ένα από τα καταπληκτικά οφέλη της ψηφιακής τεχνολογίας είναι ότι καθιστά εύκολη την αντιγραφή των δημοσιευμένων έργων και τον διαμοιρασμό αυτών των αντιγράφων με άλλους. Το να μοιράζεσαι είναι καλό, και με την ψηφιακή τεχνολογία, ο διαμοιρασμός γίνεται εύκολος. Έτσι, εκατομμύρια ανθρώπων μοιράζονται μεταξύ τους. Αυτοί που βγάζουν κέρδος μέσω της εξουσίας που διαθέτουν επί της διανομής αυτών των έργων, δεν θέλουν να μοιραζόμαστε. Και αφού πρόκειται για επιχειρήσεις, οι κυβερνήσεις που προδώσαν τους λαούς τους και δουλεύουνε για τις αυτοκρατορίες των μεγα-εταιρειών, προσπαθούν να υπηρετήσουν αυτές τις επιχειρήσεις, είναι κατά των ίδιων τους των ανθρώπων, είναι υπέρ των εταιρειών, υπέρ των εκδοτών.

Ε! λοιπόν, αυτό δεν είναι καλό. Και με τη βοήθεια αυτών των κυβερνήσεων, οι εταιρείες κηρύξαν τον πόλεμο κατά του διαμοιρασμού, και προτείναν μία σειρά σκληρών δρακόντειων μέτρων. Γιατί προτείνουν τέτοια σκληρά δρακόντεια μέτρα; Διότι τίποτε λιγώτερο δεν θα είχε πιθανότητα να αποφέρει αποτέλεσμα: όταν κάτι είναι καλό και εύκολο, ο κόσμος το κάνει. Ο μόνος τρόπος να τους σταματήσει κανείς είναι να γίνει πολύ κακός. Συνεπώς, ασφαλώς και αυτά που προτείνουν είναι κακά, απαίσια, και αυτό που ακολουθεί είναι ακόμη πιο απαίσιο. Έτσι, λοιπόν, προσπάθησαν να μηνύσουν κάποιους εφήβους, απαιτώντας χιλιάδες και χιλιάδες δολλάρια — αυτό κι'αν ήταν απολύτως απαίσιο. Και προσπάθησαν να στρέψουνν την τεχνολογία μας εναντίον μας, δηλαδή με τα Digital Restrictions Management, τις ψηφιακές χειροπέδες.

Ανάμεσα, όμως, στους ανθρώπους υπήρχαν και έξυπνοι προγραμματιστές, οι οποίοι και βρήκαν τρόπους να σπάσουν αυτές τις χειροπέδες. Για παράδειγμα, τα DVD σχεδιάσθηκαν για να έχουν κρυπτογραφημένες ταινίες σε μία μυστική μορφή κρυπτογράφησης, και η βασική ιδέα ενέκειτο στο ότι όλα τα προγράμματα για την αποκρυτπογράφηση του video θα ήτανε ιδιοταγή, με ψηφιακές χειροπέδες. Θα σχεδιαζόταν όλα για να περιορίζουν τους χρήστες. Και η τακτική τους λειτούργησε μια χαρά για ένα μικρό διάστημα. Κάποιοι άνθρωποι, όμως, στην Ευρώπη, έσπασαν την κρυπτογράφηση και δημιούργησαν ένα ελεύθερο πρόγραμμα που να μπορεί πραγματικά να παίζει το video σε ένα DVD.

Φυσικά, οι κινηματογραφικές εταιρείες δεν το άφησαν εκεί. Πήγαν στην Αμερικανική Γερουσία και έφεραν έναν νόμο που καθιστούσε αυτό το λογισμικό παράνομο. Οι ΗΠΑ επινόησαν την λογοκρισία του λογισμικού το 1998, με το Digital Millennium Copyright Act [DMCA]. Έτσι, η διανομή αυτού του ελεύθερου προγράμματος απαγορεύτηκε στις ΗΠΑ. Δυστυχώς, δενν σταμάτησε στις ΗΠΑ. Η Ε.Ε. υιοθέτησε μία Οδηγία, το 2003, που απαιτούσε τέτοιους νόμους. Η Οδηγία λέει μόνο ότι η εμπορική αναδιανομή πρέπει να απαγορευθεί, αλλά σχεδόν όλες οι χώρες στην Ε.Ε. υιοθέτησαν έναν ακόμη πιο απαίσιο νόμο. Στη Γαλλία, ακόμη και η απλή κατοχή ενός αντιγράφου αυτού του προγράμματος αποτελεί παράβαση που τιμβρείται με φυλάκιση, χάρις στον Sarkozy. Πιστεύω ότι αυτό έγινε από τον Νόμο DADVSI. Μάλλον θα ήλπιζε ότι με ένα απρόφερτο όνομα, ο κόσμος δεν θα μπορούσε να τον κριτικάρει. [Γέλια στο ακροατήριο]

Λοιπόν, έρχονται εκλογές. Ρωτήστε τους υποψηφίους των κομμάτων: θα καταργήσετε τον DADVSI? Και εάν όχι, μην τους υποστηρίξετε. Δεν πρέπει να παραδώσετε το χαμένο ηθικό έδαφος για πάντα. Πρέπει να αγωνισθείτε για να το ξανακερδίσετε.

Έτσι, αγωνιζόμαστε ακόμη ενάντια στις ψηφιακές χειροπέδες. Το Amazon “Swindle” έχει ψηφιακές χειροπέδες για να αφαιρέσει τις παραδοσιακές ελευθερίες των αναγνωστών να πράττουν πράγματα όπως: να δίνουν ένα βιβλίο σε κάποιον άλλον, ή να δανείζουν ένα βιβλίο σε κάποιον άλλον. Αυτή είναι μία πράξη κοινωνικά ζωτικής σημασίας. Αυτό ειναι που χτίζει μία κοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους που διαβάζουν: ο δανεισμός βιβλίων. Η Amazon δεν θέλει να αφήσε τους ανθρώπους να δανείζονται βιβλία ελεύθερα. Έπειτα, υπάρχει και η δυνατότητα να πουλήσετε ένα βιβλίο, ίσως σε ένα βιβλιοπωλείο μεταχειρισμένων. Δεν μπορείτε να το κάνετε ούτε κι' αυτό.

Για λίγο, έμοιαζε σαν να είχαν εξαφανισθεί τα DRM από τη μουσική, αλλά τώρα το ξαναφέρνουν πίσω με τις διάφορες υπηρεσίες streaming, σαν το Spotify. Αυτές οι υπηρεσίες απαιτούν όλες ιδιοταγή λογισμικά πελάτη, και ο λόγος είναι για να μπορούν, με αυτό τον τρόπο, να βάλλουν ψηφιακές χειροπέδες στους χρήστες. Γι' αυτό, απορρίψτε τες! Απέδειξαν, ήδη, αρκετά ανοιχτά, ότι δεν μπορείτε να τις εμπιστευθείτε, διότι αρχικά είπαν ότι: “μπορείτε να ακούτε όσο θέλετε”, και μετά, είπαν πως: “Ω, όχι! Μπορείτε μόνο να ακούτε για κάποιον συγκεκριμμένο αριθμό ωρών ανά μήνα.” Το θέμα δεν είναι κατά πόσο αυτή η συγκεκριμμένη αλλαγή ήταν κακή ή καλή, δίκαια ή άδικη. Το θέμα είναι ότι αυτοί διαθέτουν την δύναμη να επιβάλλουν οποιαδήποτε αλλαγή στις πολιτικές. Συνεπώς, μην τους επιτρέπετε να έχουν αυτή τη δύναμη. Θα έπρεπε να έχετε το δικό σας αντίγραφο της οποιασδήποτε μουσικής που θέλετε να ακούσετε.

Και μετά ήρθε η επόμενη επίθεση στην ελευθερία μας: το HADOPI, δηλαδή, βασικά, τιμωρία αμέσως με την κατηγορία. Άρχισε στη Γαλλία αλλά τώρα εξάγεται και σε άλλες χώρες. Οι ΗΠΑ τώρα ζητούν παρόμοιες άδικες πολιτικές στις Συνθήκες ελεύθερης εκμετάλλευσης. Λίγους μήνες πριν, η Columbia υιοθέτησε έναν τέτοιο νόμο, κατόπιν διαταγών από τα αφεντικά της στην Ουάσιγκτον. Ασφαλώς, ούτε εκείνοι στην Ουάσιγκτον είναι τα αληθινά αφεντικά, είναι απλώς εκείνοι που ελέγχουν τις ΗΠΑ, για λογαριασμό της Αυτοκρατορίας. Είναι, όμως, και εκείνοι που υπαγορεύουν στην Columbia, για λογαριασμό της Αυτοκρατορίας.

Στη Γαλλία, από τότε που το Συνταγματικό Δικαστήριο έφερε αντίθεση στην σαφή επιβολή τιμωρίας στους ανθρώπους, χωρίς δίκη, επινόησαν ένα είδος δίκης που δεν είναι αληθινή δίκη, που είναι απλώς ένα είδος δίκης, εις τρόπον ώστε να μπορούν να καμώνονται πως ο κόσμος περνά από δίκη, πριν καταδικασθεί. Σε άλλες χώρες, πάντως, ούτε καν που ανησυχούν με κάτι τέτοια και πάνε σε απ' ευθείας τιμωρία, μετά την απλή απαγγελία της κατηγορίας. Πράγμα που σημαίνει ότι προς χάριν του πολέμου τους εναντίον του διαμοιρασμού, είναι διατεθειμένοι να καταργήουν τις βασικές αρχές της δικαιοσύνης. Αυτό δείχνει πόσο βαθειά διάκεινται κατά της ελευθερίας και κατά της δικαιοσύνης. Αυτές δεν είναι νόμιμες κυβερνήσεις.

Και είμαι βέβαιος πως θα έρθουν με ακόμη πιο απαίσιες ιδέες, διότι αυτοί πληρώνονται για να κατανικούν τον κόσμο, ό,τι κι' αν χρειασθεί. Τώρα, όταν το κάνουν αυτό, λένε πάντοτε ότι είναι για το καλό των καλλιτεχνών, ότι πρέπει να “προστατεύσουν” τους “δημιουργούς.” Φυσικά, αυτοί είναι και οι δύο όροι προπαγάνδας. Είμαι πεπεισμένος ότι ο λόγος που τους αρέσει η λέξη “δημιουργοί“ είναι διότι πρόκειται για μία σύγκριση με μία θεότητα. Θέλουν να θεωρούμε τους καλλιτέχνες σαν υπερ-ανθρώπους και ότι, άρα, χρειάζεται να υπάρχουν ιδιαίτερα προνόμια και εξουσία επάνω μας, πράγμα με το οποίο διαφωνώ.

Στην πραγματικότητα, οι μόνοι καλλιτέχνες που επωφελούνται πάρα πολύ από αυτό το σύστημα είναι οι μεγάλοι αστέρες. Οι υπόλοιποι καλλιτέχνες συντρίβονται στο χώμα, κάτω από τα τακούνια αυτών των ίδιων των επιχειρήσεων. Μεταχειρίζονται, όμως, τους αστέρες πολύ καλά, διότι οι αστέρες ασκούν μεγάλη επιρροή. Αν ένας αστέρας απειλήσει ότι θα φύγει σε άλλη εταιρεία, η εταιρεία λέει: “ά!, εντάξει, θα σου δώσουμε αυτό που θέλεις.” Αλλά σε οποιονδήποτε άλλον καλλιτέχνη λένε: “δεν μετράς, μπορούμε να σε μεταχειριστούμε όπως θέλουμε.”

Έτσι, λοιπόν, οι αστέρες εκμαυλίσθηκαν από τα εκατομμύρια δολλάρια (ή ευρώ) που παίρνουνε, σε σημείο που θα έκαναν σχεδόν ο,τιδήποτε για τα λεφτά. Για παράδειγμα, η J. K. Rowling αποτελεί ένα καλό παράδειγμα. Η J. K. Rowling, πριν λίγα χρόνια, πήγε σε Καναδικό Δικαστήριο και πήρε μία απόφαση ότι οι άνθρωποι που είχαν αγοράσει τα βιβλία της δεν θα έπρεπε να τα διαβάσουν. Της εκδόθηκε μία απόφαση που έλεγε στον κόσμο να μη διαβάσει τα βιβλία της.

Ορίστε τι συνέβη: Ένα βιβλιοπωλείο έβγαλε τα βιβλία στη βιτρίνα πολύ νωρίς, πριν από την ημέρα κατά την οποία υποτίθεται ότι θα δίνονταν στην κυκλοφορία. Και ο κόσμος έμπαινε στο μαγαζί και έλεγε: “Ω!, το θέλω αυτό!” και το αγόρασαν και πήραν τα αντίτυπα αυτά μαζί τους. Μετά, ανακάλυψαν το λάθος και έβγαλαν τα αντίτυπα από τις βιτρίνες. Αλλά η Rowling ήθελε να συντρίψει την οποιαδήποτε κυκλοφορία της κάθε πληροφορίας σχετικής με αυτά τα βιβλία, και έτσι πήγε δικαστικά, και το Δικαστήριο διέταξε αυτούς τους ανθρώπους, που τώρα είχαν στην κατοχή τους τα βιβλία, να μη τα διαβάσουν.

Σε ανταπάντηση, απευθύνω έκκληση για ένα ολικό μποϋκοτάρισμα του Harry Potter. Αλλά δεν δας λέω ότι δεν θα έπρεπε να διαβάσετε αυτά τα βιβλία ή να δείτε αυτές τις ταινίες. Λέω μόνον ότι δεν πρέπει να αγοράσετε τα βιβλία ή να πληρώσετε για τις ταινίες. [Γέλια στο ακροατήριο] Το αφήνω στη Rowling να λέει στον κόσμο να μη διαβάζει τα βιβλία. Σε ό,τι με αφορά, αν δανειστείτε το βιβλίο και το διαβάσετε, τότε είναι εντάξει. [Γέλια στο ακροατήριο] Απλώς μην της δίνετε καθόλου λεφτά! Αλλά αυτό συνέβη με την χάρτινη έκδοση των βιβλίων. Το ΔΙκαστήριο μπορεί να εξέδωσε αυτή τη διαταγή, αλλά δεν μπορούσε να ξαναπάρει πίσω αυτά τα βιβλία από τους ανθρώπους που τα είχαν αγοράσει. Φαντασθείτε αν εποκειτο για ηλεκτρονικά βιβλία (e-books). Φανατασθείτε αν αυτά ήταν e-books στο “Swindle”. Η Amazon θα μπορούσε να στείλλει εντολές για τη διαγραφή τους.

Έτσι, λοιπόν, δεν τρέφω και πολύ σεβασμό για αστέρες που θα το τραβήξουν τόσο πολύ για παραπάνω λεφτά. Αλλά οι περισσότεροι καλλιτέχνες δεν είναι έτσι, δεν πήραν ποτέ αρκετά λεφτά για να διαφθαρούν. Διότι το τρέχον σύστημα των πνευματικών δικαιωμάτων υποστηρίζει πολύ άσχημα τους έρισσότερους καλλιτέχνες. Και, κατά συνέπεια, όταν αυτές οι εταιρείες ζητούν να επεκτείνουν τον πόλεμο κατά του διαμοιρασμού, υποτίθεται προς χάριν των καλλιτεχνών, τοποθετούμαι εναντίον των επιθυμιών τους, αλλά θα ήθελα να υποστηρίζονται καλύτερα οι καλλιτέχνες. Εκτιμώ τη δουλειά τους και συνειδητοποιώ πως αν θέλουμε να παραγάγουν περισσότερα έργα, τότε θα πρέπει να τους στηρίξουμε.

[Υποστήριξη των Τεχνών]

Έχω δο προτάσεις για το πως να υποστηρίξουμε τους καλλιτέχνες, μεθόδους που είναι συμβατές με τον διαμοιρασμό. Αυτό θα μας επέτρεπε να θέσουμε τέλος στον πόλεμο κατά του διαμοιρασμού, ενώ παράλληλα να υποστηρίζουμε τους καλλιτέχνες.

Η μία μέθοδος χρηιμοποιεί τα λεφτά της φορολογίας. Διανέμουμε ένα τμήμα των δημοσίων εσόδων στους καλλιτέχνες. Αλλά, πόσο θα πρέπει να πάρει ο κάθε καλλιτέχνης; Πρέπει να καταμετρήσουμε την δημοτικότητα.

Το τρέχον σύστημα υποτίθεται ότι στηρίζει τους καλλιτέχνες βασιζόμενο στην δημοτικότητά τους. Γι' αυτό κι' εγώ λέω ας το κρατήσουμε αυτό, ας συνεχίσουμε αυτό το σύστημα που βασίζεται στη δημοτικότητα. Μπορούμε να μετράμε την δημοτικότητα όλων των καλλιτεχνών με ένα είδος ψηφοφορίας ή δειγματολογίου, ούτως ώστε να η χρειαζόμαστε να κάνουμε παρακολούθηση. Μπορούμε να σεβόμαστε την ανωνυμία του κόσμου.

Παίρνουμε, έτσι, μία χονδροειδή αριθμητική ενδειξη για την δημοτικότητα του κάθε καλλιτέχνη. Πώς θα το μετατρέψουμε αυτό σε ένα ποσό χρημάτων; Ο προφανής τρόπος είναι: κατανέμοντας τα χρήματα αναλόγως της δημοτικότητας. Έτσι, αν ο A είναι χίλιες φορές πιο δημοφιλής από τον B, τότε ο A θα πάρει χίλιες φορές παραπάνω χρήματα από ότι ο B. Αυτό, όμως, δε συνιστά αποτελεσματική κατανομή χρημάτων. Δεν γίνεται καλή χρήση των χρημάτων. Είναι εύκολο για ένα αστέρα A να είναι χίλιες φορές πιο δημοφιλής από έναν σχετικά επιτυχημένο καλλιτέχνη B. Αν χρησιμοποιήσουμε την απλή αναλογική, θα δώσουμε στον A χιλιαπλάσιο ποσό χρημάτων από όσα θα δώσουμε στον B. Αυτό σημαίνει ότι, είτε ότι θα καταστήουμε τον A τρομερά πλούσιο, είτε ότι δεν υποστηρίζουμε αρκετά τον B.

Τα χρήματα που χρησιμοποιούμε για να κάνουμε τρομερά πλούσιο τον A, αποτυγχάνουν να επιτελέσουν αποτελεσματικό έργο για την υποστήριξη των τεχνών. Άρα, είναι αναποτελεσματικά. Εγώ, λοιπόν λέω: ας χρησιμοποιήσουμε την ρίζα του κύβου. Η ρίζα του κύβου μοιάζει κάπως έτσι. Το θέμα είναι: αν ο A είναι χίλιες φορές πιο δημοφιλής από τον B, με το σύστημα της ρίζας του κύβου, ο A θα πάρει δέκα φορές παραπάνω από τον B, όχι χίλιες φορές παραπάνω, απλώς δέκα φορές παραπάνω. Η χρήση της ρίζας του κύβου μεταφέρει πολλά λεφτά από τους αστέρες στους καλλιτέχνες μέτριας δημοτικότητας. Και αυτό σημαίνει, ότι με λιγώτερα χρήματα, μπορούμε να στηρίξουμε κατάλληλα έναν πολύ μεγαλύτερο αριθμό καλλιτεχνών.

Υπάρχουν δύο λόγοι για τους οποίους αυτό το σύστημα θα χρησιμοποιούσε λιγώτερα χρήματα από εκείνα που πληρώνουμε τώρα. Πρώτα από όλα διότι θα υποστήριζε καλλιτέχνες και όχι εταιρείες, δεύτερον διότι θα μετέφερε τα λεφτά από τους αστέρες προς τους καλλιτέχνες μέτριας δημοτικότητας. Τώρα, θα παρέμενε σταθερό ότι όσο πιο δημοφιλής είσαι, τόσο περισσότερα λεφτά θα παίρνεις. Έτσι, ο αστέρας A θα συνεχίσει να παίρνει παραπάνω από τον B, αλλά όχι αστρονομικά παραπάνω.

Αυτή είναι μία μέθοδος, και αφού δεν θα πρόκειται για τόσο πολλά λεφτά, δεν θα έχει και τόσο πολλή σημασία πως παίρνουμε τα λεφτά. Θα μπορούσε να είναι από έναν ειδικό φόρο για τη συνδεσιμότητα στο Διαδίκτυο, θα μπορούσε απλώς να είναι ένα τμήμα αυτού του γενικού προϋπολογισμού που προβλέπεται γαι τον σκοπό αυυτό. Δεν θα μας νοιάζει, διότι δε θα πρόκειται για τόσο πολλά λεφτά, πολύ λιγώτερα από αυτά που πληρώνουμε τώρα.

Η άλλη μέθοδος που πρότεινα είναι οι εθελοντικές πληρωμές. Ας υποθέσουμε ότι ο κάθε player διέθετε ένα κουμπί που θα μπορούσατε να χρησιμοποιείτε για να στείλλετε ένα Ευρώ. Πολλοί άνθρωποι θα το στέλνανε, σε τελευταία ανάλυση δεν πρόκειται πια και για τόσο μεγάλο ποσό χρημάτων. Πιστεύω πως πολλοί από εσάς μπορεί και να πατούσαν αυτό το κουμπί καθημερινά, για να δώσουν ένα Ευρώ σε κάποιον καλλιτέχνη ο οποίος έκανε μία δουλειά που σας άρεσε. Κανείς και τίποτε, όμως, δεν θα το απαιτούσε αυτό. Κανείς δεν θα σας ζητούσε, ούτε θα σας πίεζε να στείλλετε τα λεφτά. Θα το κάνατε διότι έτσι νοιώθατε ότι σας αρέσει να κάνετε. Υπάρχουν ,όμως, μερικοί άνθρωποι που δεν θα το έκαναν, διότι είναι φτωχοί και δεν θα μπορούσαν να αντέξουν να δώσουν ένα Ευρώ. Και είναι καλό που δεν θα το δώσουν, δεν πρέπει να ξεζουμίζουμε λεφτά από φτωχούς ανθρώπους για να στηρίζουμε τους καλλιτέχνες. Υπάρχουν αρκετοί μη-πτωχοί άνθρωποι που θα είναι ευτυχείς να το πράξουν. Γιατί να μη δίνατε ένα Ευρώ σε κάποιους καλλιτέχνες σήμερα, αν εκτιμάτε τη δουλειά τους; Είναι πολύ ενοχλητικό να τους το δώσετε. Έτσι, λοιπόν, η πρότασή μου είναι να απαλείψουμε αυτή την ενόχληση. Αν ο μόνος λόγος για να μη δώσετε αυτό το Ευρώ είναι [ότι] θα είχατε εα Ευρώ λιγώτερο, θα το κάνατε αρκετά συχνά.

Έτσι, λοιπόν, αυτές είναι οι δύο προτάσεις μου για το πως να στηρίξουμε τους καλλιτέχνες, ενώ παράλληλα να ενθαρρύνουμε τον διαμοιρασμό, διότι το να μοιράζεσαι είναι καλό. Ας θέσουμε ένα τέρμα στον πόλεμο κατά του διαμοιρασμού, στους νόμους τύπου DADVSI και HADOPI. Δεν είναι σατανικές μόνο οι μέθοδοι που προτείνουν, οι ίδιες τους οι προθέσεις είναι κακές. Για τον λόγο αυτό προτείνουν σκληρά και δρακόντεια μέτρα. Προσπαθούν να κάνουνκάτι που είναι απάνθρωπο εκ φύσεως. Ας υποστηρίξουμε, λοιπόν, τους καλλιτέχνες με άλλους τρόπους.

[Διακιώματα στον Κυβερνοχώρο]

Η τελευταία απειλή κατά της ελευθερίας μας στην ψηφιακή κοινωνία είναι το γεγονός ότι δεν έχουμε ένα σταθερό δικαίωμα να κάνουμε αυτά που κάνουμε, στον Κυβερνοχώρο. Στον πραγματικό κόσμο, αν έχετε κάποιες απόψεις και θέλετε να δώσετε στον κόσμο αντίτυπα ενός κειμένου που υποστηρίζει αυτές τις απόψεις, είστε ελεύθεροι να το πράξετε. Θα μπορούσατε ακόμη και να αγοράσετε έναν εκτυπωτή για να τα τυπώσετε, και είστε ελεύθεροι να τα διανείμετε στον δρόμο, ή είστε ελεύθεροι να νοικιάσετε ένα μαγαζί και να τα διανέμετε απο εκεί. Αν θέλετε να μαζέψετε λεφτά για να υποστηρίξετε τον αγώνα σας, μπορείτε απλώς να βγάλετε ένα κουτάκι και ο κόσμος θα μπορούσε να βάζει εκεί μέσα λεφτά. Δεν χρειάζεται να πάρετε άδεια από κανέναν, ούτε και συνεργασία για να κάνετε αυτά τα πράγματα.

Στο Διαδίκτυο, όμως, τα χρειάζεσθε αυτά. Για παράδειγμα, αν θέλετε να διανείμετε ένα κείμενο στο Διαδίκτυο, χρειάζεσθε εταιρείες να σας βοηθήοσυν να το πετύχετε. Αν δεν μπορείτε να το κάνετε μόνοι σας. Έτσι, λοιπόν, αν θέλετε να έχετε έναν ιστότοπο, χρειάζεσθε την υποστήριξη ενός ISP ή μίας εταιρείας που να προσφέρει hosting και χρειάζεσθε κάποιον που να δικαιούται να καταγράψει για σας ένα όνομα χώρου (domain name). Τους χρειάζεσθε για να συνεχίσουν να σας αφήνουν να κάνετε αυτό που κάνετε. Άρα, λοιπόν, στην πραγματικότητα το κάνετε κατά ανοχή, και όχι εκ δικαιώματος.

Και αν θέλετε να λάβετε χρήματα, δεν μπορείτε απλώς να κρατάτε ένα κουτάκι. Χρειάζεσθε τη συνεργασία μίας εταιρείας καταβολής πληρωμών. Και είδαμε ότι αυτό καθιστά όλες μας τις ψηφιακές δραστηριότητες ευάλωτες στην καταστολή. Αυτό το μάθαμε όταν η κυβέρνηση των ΗΠΑ λάνσαρε ένα “distributed denial of service attack” [DDoS] κατά του WikiLeaks. Τώρα, αστειεύομαι λίγο, διότι οι λέξεις “distributed denial of service attack” αναφέρονται συνήθως σε μία διαφορετικού είδους επίθεση. Αλλά ταιριάζουν απόλυτα με αυτό που έκαναν οι ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ απευθύνθηκαν σε διάφορα είδη διαδικτυακών υπηρεσιών από τις οποίες το WikiLeaks εξαρτιόταν και τους είπαν να κόψουν τις υπηρεσίες αυτές προς το WikiLeaks. Και το έκαναν.

Για παράδειγμα, το WikiLeaks είχε νοικιάσει ένα εικονικό διακομιστή Amazon, και η κυβέρνηση των ΗΠΑ είπε στο Amazon: “κόψτε τις υπηρεσίες προς το WikiLeaks.” Και το έκανε, αυθαίρετα. Και, στη συνέχεια, το Amazon διέθεσε κάποια ονόματα χώρου (domain names) όπως το wikileaks.org, που η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπάθησε να τα κόψει όλα. Αλλά δεν το πέτυχε, διότι κάποια από αυτά βρισκόταν εκτός του δικού της ελέγχου και δεν έκλεισαν.

Έπειτα, υπήρχαν και οι εταιρείες καταβολής πληρωμών. Οι ΗΠΑ απευθύνθηκαν στο PayPal και είπανε: “Σταματείστε την μεταφορά χρημάτων προς το WikiLeaks, διαφορετικά θα σας κάνουμε τη ζωή δύσκολη.” Και το PayPal διέκοψε τις πληρωμές προς το WikiLeaks. Και τότε, πήγαν στη Visa και την Mastercard και τους υποχρέωσαν να διακόψουν τις πληρωμές προς το WikiLeaks. Άλλοι αρχίσαν να μαζεύουν λεφτά για λογαριασμό του WikiLeaks, και κλείσαν και τους δικούς τους λογαριασμούς. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, ίσως μπορεί κάτι να γίνει. Υπάρχει μία εταιρεία στην Ισλανδία, η οποία άρχισε να μαζεύει λεφτά για λογαριασμό του WikiLeaks, και έτσι η Visa και η Mastercard έκκλεισαν τον λογαριασμό της. Δεν μπορούσε πλέον να δεχθεί χρήματα ούτε από τους ίδιους της τους πελάτες. Τώρα, βέβαια, εκείνη η εταιρεία μηνύει, από ότι φαίνεται, την Visa και την Mastercard, στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού νόμου, διότι η Visa και η Mastercard μαζί, έχουν ένα σχεδόν-μονοπώλιο. Δεν τους επιτρέπεται να αρνούνται αυθαίρετα τις υπηρεσίες τους σε κανέναν.

Αυτό είναι, λοιπόν, ένα παράδειγμα για το πως πρέπει να είναι τα πράγματα για όλα τα είδη υπηρεσιών που χρησιμοποιούμε στο Διαδίκτυο. Αν είχατε νοικιάσει ένα μαγαζί για να μοιράζετε δηλώσεις σχετικά με τις απόψεις σας, ή και οποιοδήποτε άλλο είδος πληροφοριών που μπορείτε νομίμως να διανέμετε, ο ιδιοκτήτης δεν θα μπορούσε να σας πετάξει έξω, απλώς επειδή δεν του άρεσαν αυτά που λέτε. Εφόσον συνεχίζετε να πηρώνετε το ενοίκιο, εετε το δικαίωμα να συνεχίζετε σε εκείνο το μαγαζί, για όλη την προσυμφωνηθείσα, βάσει συμβολαίου, χρονική περίοδο. Έχετε, λοιπόν, κάποια δικαιώματα τα οποία μπορείτε να ασκήσετε. Ούτε θα μπορούσαν να σας κόψουν το τηλέφωνο διότι στην τηλεφωνική εταιρεία δεν αρέσουν αυτά που λέτε, ή επειδή σε κάποια ανωτέρα αρχή δεν άρεσαν αυτά που είπατε και απειλούσε την τηλεφωνική εταιρεία. Όχι! Εφόσον πληρώνετε τους λογαριασμούς και υπακούτε σε κάποιους βασικούς κανόνες, δεν μπορούν να σας κόψουν την τηλεφωνική γραμμή. Αυτό θα πεί να έχει κανείς μερικά δικαιώματα!

Αν, όμως, μεταφέρουμε τις δραστηριότητές μας από τον πραγματικό κόσμο, στον εικονικό κόσμο, τότε, είτε διατηρούμε τα ίδια δικαιώματα και στον εικονικό κόσμο, ή διαφορετικά, υφιστάμεθα ζημία. Έτσι, η αβεβαιότητα όλων μας των Διαδικτυακών δραστηριοτήτων αποτελεί την τελευταία από τις απειλές στις οποίες ήθελα να αναφερθώ.

Θα ήθελα, τώρα, να πω ότι για παραπάνω πληροφορίες σχετικά με το Ελεύθερο Λογισμικό, κοιτάξτε στο GNU.org. Κοιτάξτε, επίσης, στο fsf.org, που είναι ο ιστότοπος του Ιδρύματος Ελεύθερου Λογισμικού (Free Software Foundation). Μπορείτε να το επισκεφθείτε και να βρείτε πολλούς τρόπους με τους οποίους μπορείτε να μας βοηθήσετε, για παράδειγμα. Μπορείτε, επίσης, να γίνετε και μέλος του Ιδρύματος Ελεύθερπου Λογισμικού μέσω αυτού του ιστότοπου. […] Υπάρχει επίσης και το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού στο fsfe.org. Μπορείτε επίσης να γίνετε μέλη στο FSF Europe. […]

[Δημοπρασία ενός “αξιαγάπητου GNU.” Η υψηλώτερη προσφορά ήταν €420!]

¹ Τυπογραφικό λάθος: Ο Malte Spitz είναι μέλος του Γερμανικού κόμματος των Πρασίνων Bundesvorstand αλλά όχι εκλεγμένος Βουλευτής. [↩]