Re: [www-pl-trans] Uwagi do tłumaczenia strony "Filo zofia projektu GNU"

[Jan Owoc]

Dzień dobry,


> dziś trochę przez przypadek wszedłem na polską wersję strony
> http://www.gnu.org/philosophy/philosophy.html
>
> i przyznam, że zostałem trochę powalony tym, co przeczytałem. W pierwszej
> chwili przemknęło mi nawet przez myśl, że może projekt GNU zaczął korzystać
> z google translate'a. Tekst jest dość krótki, ale najeżony błędami,

Jak pisze w stopce, staramy się aby tłumaczenia były wierne i wysokiej
jakości, ale nie zawsze nam to wychodzi. Nawet jeśli oryginalny
tłumacz używał Google Translate, tłumaczenie powinny potem przejrzeć
dwie inne osoby.

Jesteśmy wdzięczni za komentarze. Postaram się je wdrożyć w
najbliższych kilku dniach.


> Znacznie lepiej brzmiałoby zdanie:
> "To, że /oprogramowanie/ jest /wolne/, oznacza, że jego użytkownicy mogą
> dysponować pewnymi swobodami". Dodatek "nie chodzi tu o cenę" nie jest w
> ogóle potrzebny, bo w języku polskim, żeby powiedzieć, że chodzi o brak
> opłat, raczej używa się przymiotnika "darmowe", dlatego nie ma tutaj takiej
> wieloznaczności, jak w języku angielskim. Warto za to dodać (jak punktuje
> jeden z tłumaczy na innej stronie), że nie chodzi tutaj o szybkość
> działania.

Tak, tu przetłumaczyliśmy zbyt dosłownie. Notka o tym, że nie chodzi o
cenę, musi zostać, ale może być np. w przypisie tłumacza. Czytelnicy
natrafią na stronę po angielsku, i muszą wiedzieć, że "free software"
to nie cena.


> Lepiej byłoby: "Rozwinęliśmy system operacyjny GNU, aby użytkownicy mieli
> swobodę podczas korzystania z komputerów [używania komputerów; w czasie, gdy
> używają komputerów]"

Zgoda, że Twoja wersja brzmi lepiej.


> Znów, po polsku sformułowanie "wolne oprogramowanie oznacza" po prostu nie
> brzmi. "Konkretnie, wolne oprogramowanie zapewnia użytkownikom ...". No
> właśnie. "essential" może znaczyć "niezbędny" tylko w określonych
> kontekstach -- mianowicie w takich, w których "niezbędny" to to samo, co
> "istotny" bądź "istotowy" (czyli stanowiący cechę konstytutywną czegoś).
> Można to przetłumaczyć jako "cztery fundamentalne wolności", albo -- może
> prościej -- "cztery podstawowe wolności".

Ok, to nowe zdanie byłoby:
"Konkretnie, wolne oprogramowanie zapewnia użytkownikom cztery
podstawowe wolności:"


> Co do wyliczenia, to "uruchomić program" z pewnością nie jest rodzajem
> wolności, tylko nazwą czynności. Tutaj akurat mamy do czynienia z
> wieloznacznością w języku angielskim: "to do something" tłumaczy się jako
> bezokolicznik ("zrobić coś"), ale np. "license to kill" nie tłumaczymy jako
> "licencja zabijać", tylko "licencja na zabijanie" (ew. "do zabijania"). I
> tutaj podobnie: "[freedom] to run the program" należałoby przetłumaczyć jako
> "[wolność] do uruchamiania programu" (i analogicznie pozostałe: do analizy i
> modyfikacji, rozporwadzania, ...)

"(0) [wolność] do uruchamiania programu, (1) do badania i zmieniania
programu w formie kodu źródłowego, (2) do rozprowadzania wiernych
kopii oraz (3) do rozprowadzania modyfikowanych wersji."


> Dzięki tym udogodnieniom oprogramowanie nabiera użyteczności; uważamy, że
> użytkownicy oprogramowania powinni mieć taką samą swobodę do korzystania z
> nich, jak jego oryginalni twórcy.

Zgoda :-).


> I proszę mnie dobrze zrozumieć. Mi nie zależy na tym, żeby pastwić się nad
> tekstami. Doceniam, że poświęcacie swój czas dla popularyzacji szczytnych
> idei. Ale zależy mi na tym, żeby projekt GNU mógł się w Polsce cieszyć dobrą
> prasą i oddawał powagę tego projektu, teksty zamieszczane na oficjalnej
> stronie powinny być jak najwyższej jakości -- stąd moje uwagi krytyczne

Tekst tłumaczą wolontariusze w wieczory i weekendy, którzy często mają
także na głowie egzaminy maturalne, studia, obronę pracy, czy dzieci.

Jeśli masz czas przejrzeć jakiekolwiek inne artykuły, to chętnie
uwzględnimy ew. poprawki. Jeśli masz więcej czasu, to daj znać i
możemy Ci przydzielić konkretne artykuły do tłumaczenia lub poprawki
(jest kilka już-przetłumaczonych, które nie są umieszczone bo nikt nie
ma czasu ich przeczytać).


Pozdrawiam,
Janek