[Top][All Lists]
[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]
[Emacs-diffs] Changes to TUTORIAL.bg
|
From: |
Glenn Morris |
|
Subject: |
[Emacs-diffs] Changes to TUTORIAL.bg |
|
Date: |
Wed, 22 Aug 2007 07:36:07 +0000 |
CVSROOT: /sources/emacs
Module name: emacs
Changes by: Glenn Morris <gm> 07/08/22 07:36:07
Index: TUTORIAL.bg
===================================================================
RCS file: TUTORIAL.bg
diff -N TUTORIAL.bg
--- TUTORIAL.bg 21 Jan 2007 00:27:14 -0000 1.9
+++ /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
@@ -1,1197 +0,0 @@
-Âúâåäåíèåòî íà Åìàêñ. Óñëîâèÿòà çà êîïèðàíå ñà â êðàÿ íà òåêñòà.
-
-Êîìàíäèòå íà Åìàêñ íàé-÷åñòî âêëþ÷âàò êëàâèøèòå CONTROL (ïîíÿêîãà
-îòáåëÿçâàí ñ CTRL èëè CTL) è META (ïîíÿêîãà îòáåëÿçâàí ñ EDIT èëè
-ALT). Âìåñòî äà ñå èçïèñâàò ñ ïúëíî èìå âñåêè ïúò, íèå ùå èçïîëçâàìå
-ñëåäíèòå ñúêðàùåíèÿ:
-
- C-<çíàê> îçíà÷àâà çàäúðæàíå íà êëàâèøà CONTROL, äîêàòî ñå
- íàòèñêà çíàêà <çíàê>. Òàêà C-f ùå îçíà÷àâà: äîêàòî
- ñå çàäúðæà íàòèñíàò êëàâèøà CONTROL, ñå íàòèñêà f.
- M-<çíàê> îçíà÷àâà çàäúðæàíå íàòèñíàò íà êëàâèøà META (èëè EDIT,
- èëè ALT), äîêàòî ñå íàòèñêà <çíàê>. Àêî íÿìà êëàâèø
- META, EDIT èëè ALT, âìåñòî íåãî íàòèñíåòå è îòïóñíåòå
- êëàâèøà ESC è ñëåä òîâà âúâåäåòå <çíàê>. Íèå
- çàïèñâàìå <ESC>, çà äà îòáåëåæèì êëàâèøà ESC.
-
-Âàæíà áåëåæêà: â êðàÿ íà Åìàêñ ñåñèÿòà âúâåäåòå äâàòà çíàêà C-x C-c.
-Çíàöèòå ">>" îòëÿâî âè äàâàò óêàçàíèå äà èçïúëíèòå êîìàíäà. Íàïðèìåð:
-<<Blank lines inserted here by startup of help-with-tutorial>>
->> Ñåãà âúâåäåòå C-v (Ïîêàæè ñëåäâàùèÿ åêðàí), çà äà ñå ïðèäâèæèòå êúì
-ñëåäâàùèÿ åêðàí.
- (Íàïðàâåòå ãî ñåãà, çàäðúæòå CONTROL, äîêàòî íàòèñêàòå v).
- Îòñåãà íàòàòúê âèå ùå ïðàâèòå òîâà âèíàãè, êîãàòî ïðî÷åòåòå
- åêðàíà.
-
-Çàáåëåæåòå, ÷å èìà ïðèïîêðèâàíå íà äâà ðåäà, êîãàòî ñå ïðèäâèæâàòå îò
-åêðàí â åêðàí; òîâà îñèãóðÿâà íÿêàêâà ïðèåìñòâåíîñò, òàêà ÷å äà ìîæåòå
-ïî-ëåñíî äà ïðîäúëæèòå ñ ÷åòåíåòî íà òåêñòà.
-
-Ïúðâîòî íåùî, êîåòî òðÿáâà äà çíàåòå, å êàê äà ñå ïðèäâèæâàòå îò åäíî
-ìÿñòî íà òåêñòà êúì äðóãî. Âèå âå÷å çíàåòå êàê äà ñå ïðèäâèæâàòå
-åêðàí íàïðåä, ñ C-v. Çà äà ñå ïðèäâèæèòå åêðàí íàçàä, âúâåäåòå M-v
-(çàäðúæòå êëàâèøà META è íàòèñíåòå v, èëè âúâåäåòå <ESC>v, àêî íÿìàòå
-êëàâèø META, EDIT èëè ALT).
-
->> Îïèòàéòå ñå äà âúâåäåòå M-v è ñëåä òîâà C-v íÿêîëêî ïúòè.
-
-
-* ÎÁÎÁÙÅÍÈÅ
------------
-
-Ñëåäâàùèòå êîìàíäè ñà ïîëåçíè ïðè ïúëíîåêðàííî ðàçãëåæäàíå:
-
- C-v Ïðèäâèæâàíå íàïðåä ñ åäèí åêðàí
- M-v Ïðèäâèæâàíå íàçàä ñ åäèí åêðàí
- C-l Èç÷èñòâàíå íà åêðàíà è ïðå÷åðòàâàíå íà öåëèÿ òåêñò,
- ïðåìåñòâàéêè òåêñòà îêîëî êóðñîðà â ñðåäàòà íà åêðàíà.
- (Òîâà å CONTROL-L, íå CONTROL-1.)
-
->> Íàìåðåòå êóðñîðà è ñè çàïîìíåòå êàêúâ å òåêñòúò îêîëî íåãî.
- Ñëåä òîâà âúâåäåòå C-l.
- Íàìåðåòå ïàê êóðñîðà è âèæòå, ÷å ñúùèÿò òåêñò å ïàê îêîëî êóðñîðà.
-
-Ìîæå ñúùî äà èçïîëçâàòå êëàâèøèòå PageUp è PageDown çà ïðèäâèæâàíå ïî
-åêðàíè, àêî âàøèÿò òåðìèíàë ãè ïðèòåæàâà, íî âèå ìîæåòå äà ðåäàêòèðàòå
-ïî-åôåêòèâíî, àêî èçïîëçâàòå C-v è M-v.
-
-
-* ÎÑÍÎÂÈ ÍÀ ÓÏÐÀÂËÅÍÈÅÒÎ ÍÀ ÊÓÐÑÎÐÀ
------------------------------------
-
-Ïðèäâèæâàíåòî îò åêðàí íà åêðàí å ïîëåçíî, íî êàê äà ñå ïðèäâèæèòå äî
-îïðåäåëåíî ìÿñòî âúòðå â òåêñòà íà åêðàíà?
-
-Èìà íÿêîëêî íà÷èíà äà ãî íàïðàâèòå. Ìîæå äà èçïîëçâàòå êëàâèøèòå
-ñòðåëêè, íî å ïî-åôåêòèâíî äà äúðæèòå ðúöåòå ñè â ñòàíäàðòíî ïîëîæåíèå
-è äà èçïîëçâàòå êîìàíäèòå C-p, C-b, C-f è C-n. Òåçè çíàöè ñà
-åêâèâàëåíòíè íà ÷åòèðèòå êëàâèøè ñòðåëêè, åòî òàêà:
-
- Ïðåäèøåí ðåä (Previous), C-p
- :
- :
- Íàçàä, C-b .... Òåêóùà ïîçèöèÿ íà êóðñîðà .... Íàïðåä, C-f
- (Backward) : (Forward)
- :
- Ñëåäâàù ðåä (Next), C-n
-
->> Ïðèäâèæåòå êóðñîðà äî ðåäà â ñðåäàòà íà òàçè äèàãðàìà, èçïîëçâàéêè
- C-n è C-p. Ñëåä òîâà íàòèñíåòå C-l, çà äà âèäèòå öÿëàòà äèàãðàìà,
- öåíòðèðàíà íà åêðàíà.
-
-Ùå íàìåðèòå, ÷å çàïîìíÿíåòî íà òåçè áóêâè ïî äóìèòå íà àíãëèéñêè íà
-äåéñòâèÿòà, êîèòî èçâúðøâàò, å ëåñíî: P çà Previous (ïðåäèøåí), N çà
-Next (ñëåäâàù), B çà Backward (íàçàä) è F çà Forward (íàïðåä). Âèå ùå
-èçïîëçâàòå òåçè îñíîâíè êîìàíäè çà ïðèäâèæâàíå íà êóðñîðà ïðåç öÿëîòî
-âðåìå.
-
->> Âúâåäåòå íÿêîëêî C-n, çà äà äîâåäåòå êóðñîðà äî òîçè ðåä.
-
->> Ïðèäâèæåòå ñå â ðåäà ñ íÿêîëêî C-f è ñëåä òîâà ñ íÿêîëêî C-p.
- Âèæòå êàêâî ïðàâè C-p, êîãàòî êóðñîðúò å â ñðåäàòà íà ðåäà.
-
-Âñåêè ðåä îò òåêñò çàâúðøâà ñúñ çíàê çà íîâ ðåä, êîéòî ñëóæè çà
-îòäåëÿíåòî íà ðåäà îò ñëåäâàùèÿ ðåä. Ïîñëåäíèÿò ðåä âúâ âàøèÿ ôàéë
-òðÿáâà äà èìà çíàê çà íîâ ðåä â êðàÿ (íî Åìàêñ íå èçèñêâà òàêúâ,
-êîãàòî ïðî÷èòà ôàéëà).
-
->> Îïèòàéòå C-b â íà÷àëîòî íà ðåä. Òîâà òðÿáâà äà âè ïðèäâèæè â êðàÿ
- íà ïðåäèøíèÿ ðåä. Òîâà å òàêà, çàùîòî êóðñîðúò ñå ïðèäâèæâà êúì
- çíàêà çà íîâ ðåä íà ïðåäèøíèÿ ðåä.
-
-C-f ìîæå äà ïðèäâèæâà ïðåç çíàê çà íîâ ðåä òî÷íî êàêòî C-b.
-
->> Íàïðàâåòå íÿêîëêî C-b ïðèäâèæâàíèÿ, òàêà ÷å äà äîáèåòå óñåùàíå êúäå
- ñå íàìèðà êóðñîðúò. Ñëåä òîâà íÿêîëêî C-f, çà äà ñå âúðíåòå â êðàÿ
- íà ðåäà. Ñëåä òîâà îùå íÿêîëêî C-f, çà äà ñå ïðèäâèæèòå äî
- ñëåäâàùèÿ ðåä.
-
-Êîãàòî ñå ïðèäâèæâàòå ñëåä ãîðíèÿ èëè äîëíèÿ êðàé íà åêðàíà, òåêñòúò
-îòâúä êðàÿ ñå èçìåñòâà êúì åêðàíà. Òîâà ñå íàðè÷à "ñêðîëèðàíå". Òî
-ïîçâîëÿâà íà Åìàêñ äà ïðèäâèæâà êóðñîðà êúì çàäàäåíîòî ìÿñòî â òåêñòà,
-áåç äà ãî èçêàðâà èçâúí åêðàíà.
-
->> Îïèòàéòå ñå äà ïðèäâèæèòå êóðñîðà ñëåä äîëíèÿ êðàé íà åêðàíà ñ C-n
- è âèæòå êàêâî ñå ñëó÷âà.
-
-Àêî ïðèäâèæâàíåòî ïî çíàöè å òâúðäå áàâíî, ìîæå äà ïðîáâàòå
-ïðèäâèæâàíå ïî äóìè. M-f (META-f) ïðèäâèæâà êóðñîðà äóìà íàïðåä, à
-M-b ïðèäâèæâà äóìà íàçàä.
-
->> Âúâåäåòå íÿêîëêî M-f è M-b.
-
-Êîãàòî ñòå â ñðåäàòà íà äóìà, M-f ïðèäâèæâà â êðàÿ íà äóìàòà. Êîãàòî
-ñòå â ïðàçíî ìÿñòî ìåæäó äóìè, M-f ïðèäâèæâà â êðàÿ íà ñëåäâàùàòà
-äóìà. M-b ðàáîòè ïî ïîäîáåí íà÷èí â ïðîòèâîïîëîæíàòà ïîñîêà.
-
->> Âúâåäåòå M-f è M-b íÿêîëêî ïúòè, ðàçìåñåíè ñ C-f è C-b, òàêà ÷å äà
- ìîæåòå äà íàáëþäàâàòå äåéñòâèåòî íà M-f è M-b â ðàçëè÷íè ìåñòà
- âúòðå è ìåæäó äóìèòå.
-
-Çàáåëåæåòå ïðèëèêàòà ìåæäó C-f è C-b, îò åäíà ñòðàíà, è M-f è M-b, îò
-äðóãà. Ìíîãî ÷åñòî Meta-çíàöèòå ñà èçïîëçâàíè çà äåéñòâèÿ âúðõó
-åäèíèöè, äåôèíèðàíè îò åçèêà (äóìè, èçðå÷åíèÿ, àáçàöè), äîêàòî
-Control-çíàöèòå äåéñòâàò âúðõó îñíîâíè åäèíèöè, êîèòî ñà íåçàâèñèìè îò
-òîâà, êàêâî ðåäàêòèðàòå (çíàöè, ðåäîâå è äðóãè).
-
-Òàçè ïðèëèêà ñå ïðèëàãà âúðõó ðåäîâå è èçðå÷åíèÿ: C-a è C-e ïðèäâèæâàò
-äî íà÷àëîòî èëè êðàÿ íà ðåä, à M-a è M-e ïðèäâèæâàò äî íà÷àëîòî è êðàÿ
-íà èçðå÷åíèå.
-
->> Îïèòàéòå íÿêîëêî C-a, à ñëåä òîâà íÿêîëêî C-e.
- Îïèòàéòå íÿêîëêî M-a, à ñëåä òîâà íÿêîëêî M-e.
-
-Âèæòå êàê ïîâòàðÿíåòî íà C-a íå ïðàâè íèùî, äîêàòî ïîâòàðÿíåòî íà M-a
-ïðîäúëæàâà ïðèäâèæâàíåòî ñ îùå åäíî èçðå÷åíèå. Âúïðåêè ÷å òåçè
-êëàâèøíè êîìáèíàöèè íå ñà òî÷íî àíàëîãè÷íè, âñÿêà åäíà îò òÿõ èçãëåæäà
-åñòåñòâåíà.
-
-Ïîëîæåíèåòî íà êóðñîðà â òåêñòà ñå íàðè÷à ñúùî "òî÷êà".
-Ïåðåôðàçèðàíî, êóðñîðúò ïîêàçâà íà åêðàíà êúäå å ðàçïîëîæåíà òî÷êàòà â
-òåêñòà.
-
-Åòî îáîáùåíèå íà ïðîñòèòå äåéñòâèÿ, äâèæåùè êóðñîðà, âêëþ÷èòåëíî
-ïðèäâèæâàùèòå ïî äóìà è èçðå÷åíèå:
-
- C-f Ïðèäâèæâà íàïðåä ñ åäèí çíàê
- C-b Ïðèäâèæâà íàçàä ñ åäèí çíàê
-
- M-f Ïðèäâèæâà íàïðåä ñ åäíà äóìà
- M-b ïðèäâèæâà íàçàä ñ åäíà äóìà
-
- C-n Ïðèäâèæâà äî ñëåäâàùèÿ ðåä
- C-p Ïðèäâèæâà äî ïðåäèøíèÿ ðåä
-
- C-a Ïðèäâèæâà äî íà÷àëîòî íà ðåä
- C-e Ïðèäâèæâà äî êðàÿ íà ðåä
-
- M-a Ïðèäâèæâà äî íà÷àëîòî íà èçðå÷åíèå
- M-e Ïðèäâèæâà äî êðàÿ íà èçðå÷åíèå
-
->> Ñåãà îïèòàéòå âñè÷êè òåçè êîìàíäè íÿêîëêî ïúòè çà ïðàêòèêà. Òåçè
- ñà íàé-÷åñòî èçïîëçâàíèòå êîìàíäè.
-
-Äâå äðóãè âàæíè êîìàíäè çà äâèæåíèå íà êóðñîðà ñà M-< (Meta ïî-ìàëêî),
-êîÿòî ïðèäâèæâà äî íà÷àëîòî íà öåëèÿ òåêñò, è M-> (Meta ïî-ãîëÿìî),
-êîÿòî ïðåìåñòâà äî êðàÿ íà öåëèÿ òåêñò.
-
-Ïðè ïîâå÷åòî òåðìèíàëè çíàêúò "<" å îòáåëÿçàí íàä çàïåòàÿòà, òàêà ÷å
-òðÿáâà äà èçïîëçâàòå êëàâèøà Shift, çà äà ãî íàïèøåòå. Íà òåçè
-òåðìèíàëè òðÿáâà äà èçïîëçâàòå Shift, çà äà âúâåäåòå è M-<; áåç êëàâèøà
-Shift áèõòå âúâåëè M-çàïåòàÿ.
-
->> Îïèòàéòå M-< ñåãà, çà äà ñå ïðèäâèæèòå äî íà÷àëîòî íà âúâåäåíèåòî.
- Ñëåä òîâà èçïîëçâàéòå C-v êîëêîòî å íóæíî ïúòè, çà äà ñå ïðèäâèæèòå
- äî òóê.
-
->> Îïèòàéòå M-> ñåãà, çà äà ñå ïðèäâèæèòå äî êðàÿ íà âúâåäåíèåòî.
- Ñëåä òîâà èçïîëçâàéòå M-v êîëêîòî å íóæíî ïúòè, çà äà ñå ïðèäâèæèòå
- äî òóê.
-
-Âèå ìîæåòå ñúùî äà ñå ïðèäâèæâàòå ñ êëàâèøèòå-ñòðåëêè, àêî âàøèÿò
-òåðìèíàë èìà òàêèâà. Íèå ïðåïîðú÷âàìå äà íàó÷èòå C-b, C-f, C-n è C-p
-ïî òðè ïðè÷èíè. Ïúðâî, òå ðàáîòÿò íà âñè÷êè âèäîâå òåðìèíàëè. Âòîðî,
-âåäíúæ ñëåä êàòî äîáèåòå ïðàêòèêà â èçïîëçâàíåòî íà Åìàêñ, ùå
-îòêðèåòå, ÷å âúâåæäàíåòî íà òåçè Control-çíàöè å ïî-áúðçî îò
-âúâåæäàíåòî íà êëàâèøèòå ñòðåëêè, çàùîòî íå òðÿáâà äà ïðåìåñòâàòå
-ðúêàòà ñè äàëå÷ îò îáëàñòòà íà êëàâèøèòå ñ áóêâè. Òðåòî, âåäíúæ ñëåä
-êàòî ñè îôîðìèòå íàâèê äà èçïîëçâàòå òåçè êîìàíäè ñ Control çíàöè, âèå
-ìîæåòå ñúùî òàêà ëåñíî äà íàó÷èòå ïî-íàïðåäíàëèòå êîìàíäè çà äâèæåíèå
-íà êóðñîðà.
-
-Ïîâå÷åòî Åìàêñ êîìàíäè ïðèåìàò ÷èñëîâ àðãóìåíò; çà ïîâå÷åòî îò òÿõ òîé
-ñëóæè êàòî áðîÿ÷ íà ïîâòîðåíèÿ. Íà÷èíúò, ïî êîéòî äàâàòå ÷èñëîâ
-áðîÿ÷, å ñ âúâåæäàíå íà C-u, ïîñëåäâàíî îò âúâåæäàíå íà öèôðèòå, è
-âñè÷êî òîâà ïðåäè âúâåæäàíå íà ñàìàòà êîìàíäà. Àêî èìàòå êëàâèø META
-(èëè EDIT èëè ALT), èìà äðóã, àëòåðíàòèâåí íà÷èí äà âúâåäåòå ÷èñëîâ
-àðãóìåíò: âúâåäåòå öèôðèòå, äîêàòî çàäúðæàòå êëàâèøà META. Íèå
-ïðåïîðú÷âàìå äà íàó÷èòå íà÷èíà ñ C-u, çàùîòî òîé ðàáîòè íà êîéòî è äà
-å òåðìèíàë. ×èñëîâèÿò àðãóìåíò ñå íàðè÷à ñúùî "ïðåôèêñåí àðãóìåíò",
-çàùîòî ãî âúâåæäàòå ïðåäè êîìàíäàòà, çà êîÿòî å ïðåäíàçíà÷åí.
-
-Íàïðèìåð, C-u 8 C-f ïðèäâèæâà îñåì çíàêà íàïðåä.
-
->> Îïèòàéòå èçïîëçâàíåòî íà C-n èëè C-p ñ ÷èñëîâ àðãóìåíò, çà äà
- ïðèäâèæèòå êóðñîðà äî ðåä, áëèçúê äî òîçè, ñàìî ñ åäíà êîìàíäà.
-
-Ïîâå÷åòî êîìàíäè èçïîëçâàò ÷èñëîâèÿ àðãóìåíò êàòî áðîÿ÷ íà
-ïîâòîðåíèÿòà, íî íÿêîè ãî èçïîëçâàò çà äðóãè öåëè. Íÿêîëêî êîìàíäè
-(íî íèêîÿ îò òåçè, êîèòî ñòå íàó÷èëè äîñåãà) ãî èçïîëçâàò êàòî ôëàã --
-ïðèñúñòâèåòî íà ÷èñëîâ àðãóìåíò, íåçàâèñèìî îò ñòîéíîñòà ìó, êàðà
-êîìàíäàòà äà âúðøè íåùî ðàçëè÷íî.
-
-C-v è M-v ñà äðóã âèä èçêëþ÷åíèå. Êîãàòî èì å äàäåí àðãóìåíò, òå
-ñêðîëèðàò åêðàíà íàãîðå èëè íàäîëó ñúñ çàäàäåíèÿ áðîé ðåäîâå, âìåñòî ñ
-åêðàíè. Íàïðèìåð, C-u 8 C-v ñêðîëèðà åêðàíà ñ 8 ðåäà.
-
->> Ñåãà îïèòàéòå C-u 8 C-v.
-
-Òîâà áè òðÿáâàëî äà ñêðîëèðà åêðàíà ñ 8 ðåäà. Àêî èñêàòå äà
-ñêðîëèðàòå îòíîâî íàäîëó, ìîæå äà äàäåòå àðãóìåíò íà M-v.
-
-Àêî èçïîëçâàòå ãðàôè÷åí èíòåðôåéñ, êàòî X11 èëè MS-Windows, áè
-òðÿáâàëî äà èìà òúíêà ïðàâîúãúëíà îáëàñò, íàðå÷åíà ïëúçãà÷ (scroll
-bar), â ëÿâàòà ñòðàíà íà ïðîçîðåöà íà Åìàêñ. Âèå ìîæåòå äà ñêðîëèðàòå
-òåêñòà, ùðàêàéêè ñ ìèøêàòà â ïëúçãà÷à.
-
->> Îïèòàéòå äà íàòèñíåòå ñðåäíèÿ áóòîí íà âúðõà íà îñâåòåíàòà îáëàñò
- âúòðå â ïëúçãà÷à. Òîâà áè òðÿáâàëî äà ñêðîëèðà òåêñòà êúì
- ïîëîæåíèå, îïðåäåëåíî îò òîâà êîëêî âèñîêî èëè íèñêî ñòå ùðàêíàëè.
-
->> Îïèòàéòå ñå äà äâèæèòå ìèøêàòà íàãîðå è íàäîëó, äîêàòî ñòå
- çàäúðæàëè äåñíèÿ áóòîí íàòèñíàò. Ùå âèäèòå, ÷å òåêñòúò ñå ñêðîëèðà
- íàãîðå è íàäîëó, êàòî äâèæèòå ìèøêàòà.
-
-
-* ÊÎÃÀÒÎ ÅÌÀÊÑ Å ÁËÎÊÈÐÀË
--------------------------
-
-Àêî Åìàêñ ñïðå äà îòãîâàðÿ íà âàøèòå êîìàíäè, âèå ìîæåòå äà ãî ñïðåòå
-áåçîïàñíî, êàòî âúâåäåòå C-g. Ìîæå äà èçïîëçâàòå C-g, çà äà ñïðåòå
-êîìàíäà, êîÿòî ñå èçïúëíÿâà òâúðäå äúëãî.
-
-Ñúùî ìîæåòå äà èçïîëçâàòå C-g, çà äà îòìåíèòå ÷èñëîâ àðãóìåíò èëè
-íà÷àëîòî íà êîìàíäà, êîÿòî íå èñêàòå äà çàâúðøèòå.
-
->> Âúâåäåòå C-u 100, çà äà íàïðàâèòå ÷èñëîâ àðãóìåíò 100, è âúâåäåòå
- C-g. Ñåãà âúâåäåòå C-f. Òðÿáâà äà ñå ïðèäâèæèòå ñ òî÷íî åäèí
- çíàê, çàùîòî âèå ïðåêðàòèõòå àðãóìåíòúò ñ C-g.
-
-Àêî ñòå âúâåëè <ESC> ïî ïîãðåøêà, ìîæåòå äà ñå èçìúêíåòå ñ C-g.
-
-
-* ÇÀÁÐÀÍÅÍÈ ÊÎÌÀÍÄÈ
--------------------
-
-Íÿêîè êîìàíäè íà Åìàêñ ñà "çàáðàíåíè", òàêà ÷å íà÷èíàåùèòå ïîòðåáèòåëè
-äà íå ìîãàò äà ãè óïîòðåáÿò ïî ïîãðåøêà.
-
-Àêî âúâåäåòå íÿêîÿ îò çàáðàíåíèòå êîìàíäè, Åìàêñ èçâåæäà ñúîáùåíèå,
-êàçâàéêè êàêâà å áèëà êîìàíäàòà è ïèòàéêè âè äàëè èñêàòå äà ïðîäúëæèòå
-íàïðåä è äà èçïúëíèòå êîìàíäàòà.
-
-Àêî íàèñòèíà èñêàòå äà èçïðîáâàòå êîìàíäàòà, âúâåäåòå êëàâèøà èíòåðâàë
-â îòãîâîð íà âúïðîñà. Îáèêíîâåíî àêî íå èñêàòå äà èçïúëíèòå
-çàáðàíåíàòà êîìàíäà, îòãîâàðÿòå íà âúïðîñà ñ "n".
-
->> Âúâåäåòå C-x C-l (êîÿòî å çàáðàíåíà êîìàíäà), è ñëåä òîâà âúâåäåòå
- "n" â îòãîâîð íà âúïðîñà.
-
-
-* ÏÐÎÇÎÐÖÈ
-----------
-
-Åìàêñ ìîæå äà óïðàâëÿâà íÿêîëêî ïðîçîðåöà, âñåêè èçâåæäàéêè ñâîé
-ñîáñòâåí òåêñò. Íèå ùå îáÿñíèì ïî-êúñíî êàê äà èçïîëçâàòå íÿêîëêî
-ïðîçîðåöà. Òî÷íî ñåãà íèå èñêàìå äà îáÿñíèì êàê äà ñå îòúðâåòå îò
-äîïúëíèòåëíè ïðîçîðöè è äà ñå âúðíåòå êúì îñíîâíîòî ðåäàêòèðàíå ñ åäèí
-ïðîçîðåö. Ïðîñòî å:
-
- C-x 1 Åäèí ïðîçîðåö (ò.å. ïðåìàõíè âñè÷êè äðóãè ïðîçîðöè).
-
-Òîâà å CONTROL-x, ïîñëåäâàí îò öèôðàòà 1. C-x 1 ðàçøèðÿâà ïðîçîðåöà,
-ñúäúðæàù êóðñîðà, çà äà ìîæå äà çàïúëíè öåëèÿ åêðàí. Òÿ ïðåìàõâà
-âñè÷êè äðóãè ïðîçîðöè.
-
->> Ïðèäâèæåòå êóðñîðà äî òîçè ðåä è âúâåäåòå C-u 0 C-l.
->> Âúâåäåòå C-h k C-f.
- Âèæòå êàê òîçè ïðîçîðåö ñå ñâèâà, äîêàòî äðóã ñå ïîÿâÿâà, çà äà
- èçâåäå äîêóìåíòàöèÿòà íà êîìàíäàòà C-f.
-
->> Âúâåäåòå C-x 1 è âèæòå êàê ïðîçîðåöúò ñ äîêóìåíòàöèÿòà èç÷åçâà.
-
-Òàçè êîìàíäà íå å êàòî äðóãèòå êîìàíäè, êîèòî ñòå íàó÷èëè, â òîâà
-îòíîøåíèå, ÷å ñå ñúñòîè îò äâà çíàêà. Çàïî÷âà ñúñ çíàêà C-x. Èìà
-öÿëà ðåäèöà îò êîìàíäè, êîèòî çàïî÷âàò ñ C-x; ìíîãî îò òÿõ èìàò íåùî
-îáùî ñ ïðîçîðöè, ôàéëîâå, áóôåðè è ñâúðçàíèòå ñ òÿõ íåùà. Òåçè
-êîìàíäè ñà îò äâà, òðè èëè ÷åòèðè çíàêà.
-
-
-* ÂÌÚÊÂÀÍÅ È ÈÇÒÐÈÂÀÍÅ
-----------------------
-
-Àêî èñêàòå äà âìúêíåòå òåêñò, ïðîñòî ãî âúâåäåòå. Çíàöèòå, êîèòî
-ìîãàò äà ñå âèæäàò, êàòî À, 7, * è ò.í., ñå âúçïðèåìàò îò Åìàêñ êàòî
-òåêñò è ñå âìúêâàò âåäíàãà. Âúâåäåòå <Return> (êëàâèøúò çà âðúùàíå â
-íà÷àëîòî íà ðåäà), çà äà âìúêíåòå çíàê çà íîâ ðåä.
-
-Ìîæå äà èçòðèåòå ïîñëåäíèÿ çíàê, êîéòî ñòå âúâåëè, ñ âúâåæäàíå íà
-<Delback>. <Delback> å êëàâèø îò êëàâèàòóðàòà -- ñúùèÿò, êîéòî
-îáèêíîâåíî èçïîëçâàòå èçâúí Åìàêñ, çà äà èçòðèåòå ïîñëåäíèÿ âúâåäåí îò
-âàñ çíàê. Îáèêíîâåíî å ãîëÿì êëàâèø, íà íÿêîëêî ðåäà ðàçñòîÿíèå îò
-êëàâèøà <Return>, è îáèêíîâåíî å îòáåëÿçàí ñ "Delete", "Del" èëè
-"Backspace".
-
-Àêî ãîëåìèÿò êëàâèø òàì å ñ åòèêåò "Backspace", òîãàâà òîé å òîçè,
-êîéòî ùå èçïîëçâàòå çà <Delback>. Ìîæå äà èìà îùå åäèí êëàâèø ñ
-åòèêåò "Delete" íÿêúäå äðóãàäå, íî òîé íå å <Delback>.
-
-Ïî-îáùî êàçàíî, <Delback> èçòðèâà çíàêà òî÷íî ïðåäè òåêóùîòî ìÿñòî íà
-êóðñîðà.
-
->> Íàïðàâåòå òîâà ñåãà -- íàïèøåòå íÿêîëêî çíàêà, ïîñëå ãè èçòðèéòå ñ
- âúâåæäàíå íà <Delback> íÿêîëêî ïúòè. Íå ñå áåçïîêîéòå, ÷å òîçè
- ôàéë ùå áúäå ïðîìåíåí; âèå íÿìà äà ïðîìåíèòå ïúðâîíà÷àëíîòî
- âúâåäåíèå. Òîâà å âàøå ëè÷íî êîïèå.
-
-Êîãàòî ðåä îò òåêñòà ñòàíå òâúðäå äúëúã, çà äà ñå ñúáåðå â ðåä îò
-åêðàíà, ðåäúò îò òåêñòà ñå "ïðîäúëæàâà" íà ñëåäâàùèÿ ðåä. Îáðàòíà
-íàêëîíåíà ÷åðòà ("\") (èëè, àêî èçïîëçâàòå ãðàôè÷åí èíòåðôåéñ, ìàëêà
-èçêðèâåíà ñòðåëêà) â äÿñíàòà ãðàíèöà îòáåëÿçâà ðåä, êîéòî å áèë
-ïðîäúëæåí.
-
->> Âúâåäåòå òåêñò, äîêàòî ñòèãíåòå äÿñíàòà ãðàíèöà, è ïðîäúëæåòå ñ
- âìúêâàíåòî. Ùå âèäèòå ïðîäúëæåíèåòî íà ðåäà äà ñå ïîêàçâà.
-
->> Èçïîëçâàéòå íÿêîëêî <Delback>, çà äà èçòðèåòå òåêñòà, äîêàòî ðåäúò
- ñå âìåñòè â åäèí åêðàíåí ðåä. Ïðîäúëæåíèåòî íà ðåäà èç÷åçâà.
-
-Ìîæå äà èçòðèåòå çíàêà çà íîâ ðåä òî÷íî êàêòî âñåêè äðóã çíàê.
-Èçòðèâàíåòî íà çíàêà çà íîâ ðåä ìåæäó äâà ðåäà ãè ñëèâà â åäèí ðåä.
-Àêî ïîëó÷åíèÿò êîìáèíèðàí ðåä å òâúðäå äúëúã, çà äà ñå âìåñòè â
-øèðèíàòà íà åêðàíà, òîé ùå áúäå ïîêàçàí êàòî ïðîäúëæåí ðåä.
-
->> Ïðèäâèæåòå êóðñîðà â íà÷àëîòî íà ðåä è âúâåäåòå <Delback>. Òîâà ùå
- ñëåå òîçè ðåä ñ ïðåäèøíèÿ.
-
->> Âúâåäåòå <Return>, çà äà âìúêíåòå íàíîâî çíàêà çà íîâ ðåä, êîéòî
- èçòðèõòå.
-
-Çàïîìíåòå, ÷å íà ïîâå÷åòî êîìàíäè íà Åìàêñ ìîæå äà áúäå çàäàäåí áðîÿ÷
-íà ïîâòîðåíèÿòà; òîâà âêëþ÷âà âìúêâàíåòî íà òåêñòîâè çíàöè.
-Ïîâòàðÿíåòî íà òåêñòîâ çíàê ãî âìúêâà íÿêîëêî ïúòè.
-
->> Îïèòàéòå òîâà ñåãà -- âúâåäåòå C-u 8 *, çà äà âìúêíåòå ********.
-
-Ñåãà âèå ñòå íàó÷èëè íàé-îñíîâíèòå íà÷èíè çà âúâåæäàíå íà íåùî â Åìàêñ
-è ïîïðàâÿíå íà ãðåøêè. Ìîæåòå ñúùî òàêà äà èçòðèâàòå äóìè èëè ðåäîâå.
-Åòî îáîáùåíèå íà èçòðèâàùèòå äåéñòâèÿ:
-
- <Delback> èçòðèâàíå íà çíàêà òî÷íî ïðåäè êóðñîðà
- C-d èçòðèâàíå íà çíàêà òî÷íî ñëåä êóðñîðà
-
- M-<Delback> èçòðèâàíå íà äóìàòà íåïîñðåäñòâåíî ïðåäè êóðñîðà
- M-d èçòðèâàíå íà äóìàòà ñëåä êóðñîðà
-
- C-k èçòðèâàíå îò ìÿñòîòî íà êóðñîðà äî êðàÿ íà ðåäà
- M-k èçòðèâàíå äî êðàÿ íà òåêóùîòî èçðå÷åíèå
-
-Çàáåëåæåòå, ÷å <Delback> è C-d, ñðàâíåíè ñ M-<Delback> è M-d,
-ðàçøèðÿâàò ïîäîáèåòî, çàïî÷íàòî îò C-f è M-f (äîáðå, <Delback> íå å
-íàèñòèíà êîíòðîëèðàù çíàê, íî íåêà íå ñå áåçïîêîèì çà òîâà). C-k è
-M-k ñà ïîäîáíè íà C-e è M-e â ñìèñúë, ÷å åäíèòå ñà çà ðåäîâå, à
-äðóãèòå -- çà èçðå÷åíèÿ.
-
-Ìîæåòå ñúùî äà ïðåìàõíåòå âñÿêà ÷àñò îò áóôåðà ñ åäèí óíèâåðñàëåí
-íà÷èí. Ïðèäâèæåòå ñå äî åäèíèÿ êðàé íà ÷àñòòà è âúâåäåòå C-@ èëè
-C-èíòåðâàë (êîåòî è äà å îò äâåòå). Ïðèäâèæåòå ñå äî äðóãèÿ êðàé íà
-÷àñòòà è âúâåäåòå C-w. Òîâà ùå èçðåæå öåëèÿ òåêñò ìåæäó òåçè äâà
-êðàÿ.
-
->> Ïðèäâèæåòå êóðñîðà äî çíàêà "Ì" â íà÷àëîòî íà ïðåäèøíèÿ àáçàö.
->> Âúâåäåòå C-èíòåðâàë. Åìàêñ òðÿáâà äà èçâåäå ñúîáùåíèå "Mark set" â
- äîëíèÿ êðàé íà åêðàíà.
->> Ïðèäâèæåòå êóðñîðà äî áóêâàòà "ð" â "êðàé" íà âòîðèÿ ðåä îò àáçàöà.
->> Âúâåäåòå C-w. Òîâà ùå èçðåæå òåêñòà, çàïî÷âàù îò "Ì" è çàâúðøâàù
- òî÷íî ïðåäè "ð".
-
-Ðàçëèêàòà ìåæäó "èçðÿçâàíå" (kill, cut) è "èçòðèâàíå" (delete) å, ÷å
-"èçðÿçàíèÿò" òåêñò ìîæå äà áúäå âìúêíàò íàíîâî, äîêàòî "èçòðèòèòå"
-íåùà íå ìîãàò äà ñå âìúêíàò íàíîâî. Ïîñòàâÿíåòî íàíîâî íà èçðÿçàí
-òåêñò ñå íàðè÷à "âìúêâàíå" (yank, paste). Îáùî êàçàíî, êîìàíäèòå,
-êîèòî îòñòðàíÿâàò ìíîãî òåêñò, ãî èçðÿçâàò (òàêà ÷å òîé äà ìîæå äà
-áúäå âìúêíàò), äîêàòî êîìàíäèòå, êîèòî îòñòðàíÿâàò ñàìî åäèí çíàê èëè
-èçòðèâàò ñàìî ïðàçíè ðåäîâå è çíàöè, èçâúðøâàò èçòðèâàíå (òàêà ÷å íå
-ìîæåòå äà âìúêíåòå íàíîâî òîçè òåêñò).
-
->> Ïðèäâèæåòå êóðñîðà äî íà÷àëîòî íà ðåä, êîéòî íå å ïðàçåí. Òîãàâà
- âúâåäåòå C-k, çà äà èçðåæåòå òåêñòà íà òîçè ðåä.
->> Âúâåäåòå C-k âòîðè ïúò. Ùå âèäèòå, ÷å òîâà èçðÿçâà çíàêà çà íîâ
- ðåä, êîéòî ñëåäâà ðåäà.
-
-Çàáåëåæåòå, ÷å åäèíè÷íî C-k èçðÿçâà ñúäúðæàíèåòî íà ðåäà, à ñëåäâàùîòî
-C-k èçðÿçâà öåëèÿ ðåä è ïðàâè äðóãèòå ðåäîâå äà ñå ïðèäâèæàò íàãîðå.
-C-k îáðàáîòâà ÷èñëîâèòå àðãóìåíòè ïî ñïåöèàëåí íà÷èí: ïðåìàõâàò ñå
-òîëêîâà íà áðîé ðåäîâå È òÿõíîòî ñúäúðæàíèå. Òîâà íå å ïðîñòî
-ïîâòîðåíèå. C-u 2 C-k èçðÿçâà äâà ðåäà è òåõíèòå çíàöè çà íîâ ðåä;
-âúâåæäàíåòî íà C-k äâà ïúòè íå ïðàâè òîâà.
-
-Âðúùàíåòî îáðàòíî íà òåêñò ñå íàðè÷à "âìúêâàíå". (Ìèñëåòå çà íåãî
-êàòî çà èçâàæäàíå îáðàòíî, èëè äðúïâàíå îáðàòíî, íà òåêñò, êîéòî å áèë
-èçðÿçàí.) Ìîæåòå äà âìúêâàòå èçðÿçàíèÿ òåêñò èëè íà ñúùîòî ìÿñòî,
-îòêúäåòî å áèë ïðåìàõíàò, èëè íà äðóãî ìÿñòî â áóôåðà, äàæå è â
-ðàçëè÷åí ôàéë. Ìîæåòå äà âìúêâàòå åäèí è ñúù òåêñò íÿêîëêî ïúòè; òîâà
-ïðàâè íÿêîëêî êîïèÿ îò íåãî.
-
-Êîìàíäàòà çà âìúêâàíå å C-y. Òÿ âìúêâà íàíîâî ïîñëåäíèÿ èçðÿçàí òåêñò
-â òåêóùîòî ìÿñòî íà êóðñîðà.
-
->> Îïèòàéòå ãî: âúâåäåòå C-y, çà äà èçâåäåòå òåêñòà îáðàòíî.
-
-Àêî íàïðàâèòå íÿêîëêî C-k â ðåä, âñè÷êî îò èçðÿçàíèÿ òåêñò ñå çàïàçâà
-çàåäíî, òàêà ÷å åäíî C-y ùå èçâàäè âñè÷êè ðåäîâå íàâåäíúæ.
-
->> Íàïðàâåòå òîâà ñåãà, âúâåäåòå C-k íÿêîëêî ïúòè.
-
-Ñåãà, çà äà èçêàðàòå èçðÿçàíèÿ òåêñò:
-
->> Âúâåäåòå C-y. Ñëåä òîâà ïðèäâèæåòå êóðñîðà íàäîëó íÿêîëêî ðåäà è
- âúâåäåòå C-y îòíîâî. Ñåãà âèæäàòå êàê äà êîïèðàòå íÿêàêúâ òåêñò.
-
-Êàêâî äà ïðàâèòå, àêî èìàòå íÿêàêúâ òåêñò, êîéòî èñêàòå äà âìúêíåòå
-îáðàòíî, è ñëåä òîâà èçðåæåòå íåùî äðóãî? C-y ùå èçâàäè ïîñëåäíîòî
-èçðÿçâàíå. Íî ïðåäèøíèÿò òåêñò íå å çàãóáåí. Ìîæåòå äà ãî âúðíåòå
-îáðàòíî, èçïîëçâàéêè êîìàíäàòà M-y. Ñëåä êàòî èçïúëíèòå C-y, çà äà
-âçåìåòå ïîñëåäíîòî èçðÿçâàíå, âúâåæäàíåòî íà M-y çàìåíÿ òîçè èçâàäåí
-òåêñò ñ ïðåäèøíîòî èçðÿçâàíå. Âúâåæäàíåòî íà M-y îòíîâî è îòíîâî
-âðúùà ïî-ðàííè è ïî-ðàííè èçðÿçâàíèÿ. Êîãàòî ñòèãíåòå òåêñòà, êîéòî
-òúðñèòå, íå å íóæíî äà ïðàâèòå íèùî ïîâå÷å, çà äà ãî çàäúðæèòå.
-Ïðîñòî ïðîäúëæåòå ñ ðåäàêòèðàíåòî, îñòàâÿéêè èçâàäåíèÿ òåêñò, êúäåòî
-ñè å.
-
-Àêî âúâåäåòå M-y äîñòàòú÷åí áðîé ïúòè, ùå ñå âúðíåòå â íà÷àëíîòî
-ïîëîæåíèå (ïîñëåäíîòî èçðÿçâàíå).
-
->> Èçðåæåòå ðåä, ïðèäâèæåòå ñå íÿêúäå, èçðåæåòå äðóã ðåä.
- Èçïúëíåòå C-y, çà äà âúðíåòå îáðàòíî âòîðèÿ èçðÿçàí ðåä.
- Èçïúëíåòå M-y è òîçè âúðíàò òåêñò ùå áúäå çàìåíåí ñ ïúðâèÿ
- èçðÿçàí ðåä.
- Èçïúëíåòå íÿêîëêî M-y è âèæòå êàêâî ñå ïîëó÷àâà. Èçïúëíÿâàéòå òîâà,
- äîêàòî âòîðèÿò èçðÿçàí ðåä ñå âúðíå, è ñëåä òîâà îùå íÿêîëêî ïúòè.
- Àêî èñêàòå, ìîæå äà ïðîáâàòå äà äàäåòå íà M-y ïîëîæèòåëíè è
- îòðèöàòåëíè ÷èñëîâè àðãóìåíòè.
-
-
-* ÎÒÌßÍÀ
---------
-
-Àêî íàïðàâèòå ïðîìÿíà â òåêñòà è ñëåä òîâà ðåøèòå, ÷å òîâà å áèëî
-ãðåøêà, âèå ìîæåòå äà îòìåíèòå ïðîìÿíàòà ñ êîìàíäàòà çà îòìåíÿíå, C-x
-u.
-
-Îáèêíîâåíî C-x u îòìåíÿ ïðîìåíèòå, íàïðàâåíè îò åäíà êîìàíäà; àêî
-ïîâòàðÿòå C-x u íÿêîëêî ïúòè ïîñëåäîâàòåëíî, âñÿêî ïîâòîðåíèå îòìåíÿ
-îùå åäíà êîìàíäà.
-
-Íî èìà äâå èçêëþ÷åíèÿ: êîìàíäèòå, êîèòî íå ïðîìåíÿò òåêñòà, íå ñå
-áðîÿò (òîâà âêëþ÷âà ïðèäâèæâàíåòî íà êóðñîðà è ñêðîëèðàùèòå êîìàíäè),
-è ñàìîâìúêâàùèòå ñå çíàöè îáèêíîâåíî ñå îáðàáîòâàò íà ãðóïè, âñÿêà äî
-20 çíàêà. (Òîâà íàìàëÿâà áðîÿ íà C-x u, êîèòî òðÿáâà äà âúâåäåòå, çà
-äà îòìåíèòå âúâåäåí òåêñò.)
-
->> Èçðåæåòå òîçè ðåä ñ C-k, ñëåä òîâà âúâåäåòå C-x u è òîé òðÿáâà äà
- ñå ïîÿâè îòíîâî.
-
-C-_ å àëòåðíàòèâíà îòìåíÿùà êîìàíäà; òÿ ðàáîòè òî÷íî êàòî C-x u, íî å
-ïî-ëåñíà çà âúâåæäàíå íÿêîëêî ïúòè ïîñëåäîâàòåëíî. Íåäîñòàòúêúò íà
-C_- å, ÷å íà íÿêîè êëàâèàòóðè íå å î÷åâèäíî êàê òðÿáâà äà ñå âúâåäå.
-Çàòîâà îñèãóðÿâàìå è C-x u. Íà íÿêîè òåðìèíàëè ìîæå äà âúâåäåòå C-_ ñ
-âúâåæäàíå íà /, äîêàòî çàäúðæàòå CONTROL.
-
-×èñëîâ àðãóìåíò êúì C-_ èëè C-x u äåéñòâà êàòî áðîÿ÷ íà ïîâòîðåíèÿòà.
-
-Ìîæå äà îòìåíÿòà èçòðèâàíå íà òåêñò òî÷íî êàêòî îòìåíÿòå èçðÿçâàíå íà
-òåêñò. Ðàçëè÷èåòî ìåæäó èçðÿçâàíåòî íà íåùî è èçòðèâàíåòî ìó
-âúçäåéñòâà äàëè ùå ìîæå äà ãî èçâàäèòå ñ C-y; çà îòìåíÿíåòî íÿìà
-ðàçëèêà ìåæäó äâàòà âèäà.
-
-
-* ÔÀÉËÎÂÅ
----------
-
-Çà äà íàïðàâèòå òåêñòà, êîéòî ðåäàêòèðàòå, ïîñòîÿíåí, òðÿáâà äà ãî
-ñëîæèòå âúâ ôàéë.  ïðîòèâåí ñëó÷àé òîé ùå èç÷åçíå, êîãàòî Åìàêñ
-ïðèêëþ÷è. Çà äà ñëîæèòå âàøèÿ òåêñò âúâ ôàéë, òðÿáâà äà "íàìåðèòå"
-ôàéëà ïðåäè äà âúâåæäàòå òåêñò. (Òîâà ñúùî ñå íàðè÷à "ïîñåùàâàíå" íà
-ôàéëà.)
-
-Íàìèðàíå íà ôàéë îçíà÷àâà, ÷å âèæäàòå ñúäúðæàíèåòî ìó â Åìàêñ. Â
-ìíîãî ñëó÷àè òîâà å êàòî äà ðåäàêòèðàòå ñàìèÿ ôàéë. Îáà÷å ïðîìåíèòå,
-êîèòî ïðàâèòå, èçïîëçâàéêè Åìàêñ, íå îñòàâàò ïîñòîÿííè, äîêàòî íå
-"çàïèøåòå" ôàéëà. Òîâà å òàêà, çà äà ñå ïðåäîòâðàòè îñòàâÿíåòî íà
-ïîëóïðîìåíåí ôàéë â ñèñòåìàòà, êîãàòî íå èñêàòå òîâà. Äîðè êîãàòî
-çàïèñâàòå, Åìàêñ îñòàâÿ íà÷àëíèÿ ôàéë ïîä ïðîìåíåíî èìå, â ñëó÷àé, ÷å
-ïî-êúñíî ðåøèòå, ÷å âàøèòå ïðîìåíè ñà áèëè ãðåøêà.
-
-Àêî ïîãëåäíåòå â äúíîòî íà åêðàíà, ùå âèäèòå ðåä, êîéòî çàïî÷âà è
-çàâúðøâà ñ òèðåòà è çàïî÷âà ñ "-b:-- TUTORIAL.bg" èëè íåùî ïîäîáíî.
-Òàçè ÷àñò îò åêðàíà ïîêàçâà èìåòî íà ôàéëà, êîéòî ñòå ïîñåòèëè. Òî÷íî
-ñåãà âèå ñòå ïîñåòèëè ôàéë, íàðå÷åí "TUTORIAL.bg", êîéòî å âàøåòî
-ëè÷íî êîïèå-÷åðíîâà íà Åìàêñ âúâåäåíèåòî. Êîãàòî íàìåðèòå ôàéë â
-Åìàêñ, èìåòî íà òîçè ôàéë ùå ñå ïîÿâè íà ñúùîòî ìÿñòî.
-
-Îñîáåíîñò íà êîìàíäàòà çà íàìèðàíå íà ôàéë å, ÷å òðÿáâà äà êàæåòå
-èìåòî íà ôàéëà, êîéòî èñêàòå. Íèå ãî íàðè÷àìå "÷åòåíå íà àðãóìåíò îò
-òåðìèíàëà" (â òîçè ñëó÷àé àðãóìåíòúò å èìåòî íà ôàéëà). Ñëåä êàòî
-âúâåäåòå êîìàíäàòà
-
- C-x C-f Íàìèðàíå íà ôàéë
-
-Åìàêñ âè ïîäêàíÿ äà âúâåäåòå èìåòî íà ôàéëà. Èìåòî íà ôàéëà, êîåòî
-íàïèøåòå, ñå ïîÿâÿâà â äúíîòî íà åêðàíà. Ðåäúò â äúíîòî íà åêðàíà ñå
-íàðè÷à ìèíèáóôåð, êîãàòî ñå èçïîëçâà çà òîçè âèä âõîä. Ìîæåòå äà
-èçïîëçâàòå îáèêíîâåíèòå êîìàíäè çà ðåäàêòèðàíå íà Åìàêñ, çà äà
-ðåäàêòèðàòå èìåòî íà ôàéëà.
-
-Êîãàòî âúâåæäàòå èìåòî íà ôàéëà (èëè êàêúâòî è äà å âõîä â
-ìèíèáóôåðà), ìîæåòå äà ïðåêðàòèòå êîìàíäàòà ñ C-g.
-
->> Âúâåäåòå C-x C-f è ñëåä òîâà C-g. Òîâà ïðåêðàòÿâà ìèíèáóôåðà, à
- ñúùî è êîìàíäàòà C-x C-f, êîÿòî ñå å èçïúëíÿâàëà â ìèíèáóôåðà.
- Òàêà ÷å íå íàìèðàòå ôàéë.
-
-Êîãàòî ïðèêëþ÷èòå ñ âúâåæäàíåòî íà èìåòî íà ôàéëà, âúâåäåòå <Return>,
-çà äà ïîêàæåòå òîâà. Òîãàâà C-x C-f òðúãâà äà ðàáîòè è íàìèðà ôàéëà,
-êîéòî ñòå èçáðàëè. Ìèíèáóôåðúò èç÷åçâà, êîãàòî êîìàíäàòà C-x C-f
-ñâúðøè.
-
-Ñëåä ìàëêî ñúäúðæàíèåòî íà ôàéëà ñå ïîÿâÿâà íà åêðàíà è âèå ìîæåòå äà
-ðåäàêòèðàòå ñúäúðæàíèåòî ìó. Êîãàòî ïîæåëàåòå äà çàïàçèòå âàøèòå
-ïðîìåíè çà ïîñòîÿííî, âúâåäåòå êîìàíäàòà
-
- C-x C-s Çàïàçâàíå íà ôàéëà
-
-Òîâà êîïèðà òåêñòà îò Åìàêñ âúâ ôàéëà. Ïúðâèÿ ïúò, êîãàòî òîâà ñå
-íàïðàâè, Åìàêñ ïðåèìåíóâà íà÷àëíèÿ ôàéë ñ íîâî èìå, òàêà ÷å òîé äà íå
-ñå èçãóáè. Íîâîòî èìå ñå ïîñòðîÿâà ñ äîáàâÿíå íà "~" â êðàÿ íà èìåòî
-íà íà÷àëíèÿ ôàéë.
-
-Êîãàòî çàïàçâàíåòî å ñâúðøèëî, Åìàêñ èçâåæäà èìåòî íà ôàéëà, êîéòî å
-áèë çàïèñàí. Òðÿáâà äà çàïèñâàòå äîñòàòú÷íî ÷åñòî, òàêà ÷å äà íå
-èçãóáèòå ìíîãî ðàáîòà, àêî ñèñòåìàòà ñå ñðèíå ïî íÿêàêâà ïðè÷èíà.
-
->> Âúâåäåòå C-x C-s, çàïàçâàéêè âàøåòî êîïèå îò âúâåäåíèåòî.
- Òîâà òðÿáâà äà èçâåäå "Wrote ...TUTORIAL.bg" â äúíîòî íà åêðàíà.
-
-ÇÀÁÅËÅÆÊÀ: Íà íÿêîè ñèñòåìè âúâåæäàíåòî íà C-x C-s ùå çàìðúçè åêðàíà è
-âèå íÿìà äà âèæäàòå ïîâå÷å èçõîä îò Åìàêñ. Òîâà ïîêàçâà, ÷å åäíà
-"ñïîñîáíîñò" íà îïåðàöèîííàòà ñèñòåìà, íàðè÷àíà "óïðàâëåíèå íà ïîòîêà"
-(flow control), å ïðèõâàíàëà C-s è íå ãî ïðîïóñêà êúì Åìàêñ. Çà äà
-ðàçìðàçèòå åêðàíà, âúâåäåòå C-q. Òîãàâà âèæòå ñåêöèÿòà "Ñïîíòàííî
-âêëþ÷âàíå íà ïîñòúïêîâî òúðñåíå" (Spontaneous Entry to Incremental
-Search) â ðúêîâîäñòâîòî íà Åìàêñ çà ñúâåò êàê äà ñå ñïðàâèòå ñ òàçè
-"ñïîñîáíîñò".
-
-Ìîæå äà íàìåðèòå ñúùåñòâóâàù ôàéë, äà ãî ðàçãëåäàòå è äà ãî
-ðåäàêòèðàòå. Ìîæåòå ñúùî äà íàìåðèòå ôàéë, êîéòî íå ñúùåñòâóâà. Òîâà
-å íà÷èíúò çà ñúçäàâàíå íà íîâè ôàéëîâå â Åìàêñ: íàìèðàòå ôàéëà, êîéòî
-ùå áúäå â íà÷àëîòî ïðàçåí, è òîãàâà çàïî÷âàòå âìúêâàíåòî íà òåêñòà çà
-ôàéëà. Êîãàòî ãîâîðèòå çà "çàïèñâàíå" íà ôàéë, Åìàêñ âñúùíîñò ùå
-ñúçäàäå ôàéëà ñ òåêñòà, êîéòî ñòå âúâåëè. Îòòàì íàòàòúê ìîæå äà
-ñ÷èòàòå, ÷å ðåäàêòèðàòå âå÷å ñúùåñòâóâàù ôàéë.
-
-
-* ÁÓÔÅÐÈ
---------
-
-Àêî íàìåðèòå âòîðè ôàéë ñ C-x C-f, ïúðâèÿò ôàéë îñòàâà â Åìàêñ.
-Ìîæåòå äà ïðåâêëþ÷èòå îáðàòíî êúì íåãî, êàòî ãî íàìåðèòå ïàê ñ C-x
-C-f. Ïî òîçè íà÷èí ìîæå äà ïîëó÷èòå äîñòà íà áðîé ôàéëîâå â Åìàêñ.
-
->> Ñúçäàéòå ôàéë ñ èìå "foo", âúâåæäàéêè C-x C-f foo <Return>.
- Âìúêíåòå ìàëêî òåêñò, ðåäàêòèðàéòå ãî è çàïàçåòå "foo" ñ âúâåæäàíå
- íà C-x C-s.
- Íàêðàÿ âúâåäåòå C-x C-f TUTORIAL.bg <Return>, çà äà ñå âúðíåòå
- îáðàòíî âúâ âúâåäåíèåòî.
-
-Åìàêñ çàïàçâà òåêñòà íà âñåêè ôàéë â îáåêò, íàðè÷àí "áóôåð".
-Íàìèðàíåòî íà ôàéë ïðàâè íîâ áóôåð â Åìàêñ. Çà äà âèäèòå ñïèñúê íà
-áóôåðèòå, êîèòî â ìîìåíòà ñúùåñòâóâàò âúâ âàøèÿ Åìàêñ, âúâåäåòå
-
- C-x C-b Ïîêàçâàíå íà áóôåðèòå
-
->> Îïèòàéòå C-x C-b ñåãà.
-
-Âèæòå êàê âñåêè áóôåð èìà èìå, à ïîíÿêîãà è èìå íà ôàéë çà ôàéëà,
-÷èåòî ñúäúðæàíèå äúðæè. ÂÑÅÊÈ òåêñò, êîéòî âèæäàòå â Åìàêñ ïðîçîðåö,
-å âèíàãè ÷àñò îò íÿêàêúâ áóôåð.
-
->> Âúâåäåòå C-x 1, çà äà ìàõíåòå ñïèñúêà ñ áóôåðèòå.
-
-Êîãàòî èìàòå íÿêîëêî áóôåðà, ñàìî åäèí îò òÿõ å "òåêóù" â äàäåí ìîìåíò
-îò âðåìå. Òîâà å áóôåðúò, êîéòî ðåäàêòèðàòå. Àêî èñêàòå äà
-ðåäàêòèðàòå äðóã áóôåð, ñå íóæäàåòå îò "ïðåâêëþ÷âàíå" êúì íåãî. Àêî
-èñêàòå äà ñå ïðåâêëþ÷èòå êúì áóôåð, êîéòî ñúîòâåòñòâà íà ôàéë, ìîæåòå
-äà ãî íàïðàâèòå, êàòî ïðîñòî ïîñåòèòå ôàéëà îòíîâî ñ C-x C-f. Íî èìà
-è ïî-ëåñåí íà÷èí: èçïîëçâàíåòî íà êîìàíäàòà C-x b.  òàçè êîìàíäà
-òðÿáâà äà âúâåäåòå èìåòî íà áóôåðà.
-
->> Âúâåäåòå C-x b foo <Return>, çà äà ñå âúðíåòå êúì áóôåðà "foo",
- êîéòî äúðæè òåêñòà íà ôàéëà "foo". Òîãàâà âúâåäåòå C-x b TUTORIAL
- <Return>, çà äà ñå âúðíåòå â òîâà âúâåäåíèå.
-
- ïîâå÷åòî ñëó÷àè èìåòî íà áóôåðà å ñúùîòî êàòî èìåòî íà ôàéëà (áåç
-÷àñòòà â êîÿ äèðåêòîðèÿ ñå íàìèðà). Îáà÷å òîâà íå âèíàãè å âÿðíî.
-Ñïèñúêúò ñ áóôåðèòå, êîéòî ïðàâèòå ñ C-x C-b, âèíàãè âè ïîêàçâà èìåòî
-íà âñåêè áóôåð.
-
-ÂÑÅÊÈ òåêñò, êîéòî âèæäàòå â Åìàêñ ïðîçîðåö, å âèíàãè ÷àñò îò íÿêàêúâ
-áóôåð. Íÿêîè áóôåðè íå ñúîòâåòñòâàò íà ôàéëîâå. Íàïðèìåð áóôåðúò,
-èìåíóâàí "*Buffer List*", íå ñúîòâåòñòâà íà ôàéë. Òîâà å áóôåðúò,
-êîéòî ñúäúðæà ñïèñúêà ñ áóôåðèòå, êîèòî ñòå íàïðàâèëè ñ C-x C-b.
-Áóôåðúò, èìåíóâàí "*Messages*", ñúùî íå ñúîòâåòñòâà íà ôàéë; òîé
-ñúäúðæà ñúîáùåíèÿòà, êîèòî ñå ïîÿâÿâàò â äúíîòî íà åêðàíà ïî âðåìå íà
-Åìàêñ ñåñèÿòà.
-
->> Âúâåäåòå C-x b *Messages* <Return>, çà äà âèäèòå áóôåðà ñúñ
- ñúîáùåíèÿòà. Ñëåä òîâà âúâåäåòå C-x C-b TUTORIAL <Return>, çà äà
- ñå âúðíåòå êúì òîâà âúâåäåíèå.
-
-Àêî íàïðàâèòå ïðîìåíè â òåêñòà íà åäèí ôàéë è òîãàâà íàìåðèòå äðóã
-ôàéë, òîâà íÿìà äà çàïèøå ïúðâèÿ ôàéë. Íåãîâèòå ïðîìåíè îñòàâàò âúòðå
-â Åìàêñ, â áóôåðà íà ôàéëà. Ñúçäàâàíåòî èëè ðåäàêòèðàíåòî íà áóôåðà
-íà âòîðèÿ ôàéë íÿìà åôåêò âúðõó áóôåðà íà ïúðâèÿ ôàéë. Òîâà å ìíîãî
-ïîëåçíî, íî ñúùî îçíà÷àâà, ÷å ñå íóæäàåòå îò óäîáåí íà÷èí äà çàïàçèòå
-áóôåðà íà ïúðâèÿ ôàéë. Ùå å íåóäîáíî äà ïðåâêëþ÷èòå îáðàòíî ñ C-x
-C-f, çà äà ãî çàïàçèòå ñ C-x C-s. Òàêà ÷å èìàìå
-
- C-x s Çàïàçâà íÿêîè áóôåðè
-
-C-x s ïèòà çà âñåêè áóôåð, êîéòî ñúäúðæà ïðîìåíè, êîèòî íå ñòå
-çàïàçèëè. Âúïðîñúò çà âñåêè òàêúâ áóôåð å äàëè äà áúäå çàïàçåí.
-
->> Âìúêíåòå ðåä â òåêñòà, ñëåä òîâà âúâåäåòå C-x s.
- Òðÿáâà äà áúäåòå ïîïèòàí äàëè äà çàïàçèòå áóôåðà, èìåíóâàí "TUTORIAL".
- Îòãîâîðåòå ñ "äà" íà âúïðîñà, êàòî âúâåäåòå "y".
-
-
-* ÐÀÇØÈÐßÂÀÍÅ ÍÀ ÍÀÁÎÐÀ ÊÎÌÀÍÄÈ
--------------------------------
-
-Èìà ìíîãî, ìíîãî ïîâå÷å êîìàíäè íà Åìàêñ, îòêîëêîòî ìîãàò äà ñå ñëîæàò
-íà âñè÷êè êîíòðîëíè è ìåòà çíàöè. Åìàêñ çàîáèêàëÿ òîâà ñ X (eXtended)
-êîìàíäàòà. Òîâà ñòàâà ïî äâà íà÷èíà:
-
- C-x Çíàêîâî ðàçøèðÿâàíå. Ïîñëåäâàíî îò åäèí çíàê.
- M-x Ðàçøèðÿâàíå ñ èìåíóâàíà êîìàíäà. Ïîñëåäâàíî îò äúëãî
- èìå.
-
-Òåçè êîìàíäè ñà îáùî âçåòî ïîëåçíè, íî ïî-ìàëêî, îòêîëêîòî êîìàíäèòå,
-êîèòî äîñåãà ñòå íàó÷èëè. Âå÷å âèäÿõòå äâå îò òÿõ: êîìàíäèòå âúðõó
-ôàéëîâå C-x C-f çà íàìèðàíå (Find) è C-x C-s çà çàïàçâàíå (Save).
-Äðóã ïðèìåð å êîìàíäàòà çà êðàé íà Åìàêñ ñåñèÿòà -- òîâà å êîìàíäàòà
-C-x C-c. (Íå ñå áåçïîêîéòå, ÷å ìîæå äà èçãóáèòå âñè÷êè ïðîìåíè, êîèòî
-ñòå íàïðàâèëè; C-x C-c ïðåäëàãà äà çàïàçè âñåêè ïðîìåíåí ôàéë, ïðåäè
-äà ïðåìàõíå Åìàêñ.)
-
-C-z å êîìàíäàòà çà èçëèçàíå îò Åìàêñ *âðåìåííî* -- òàêà ÷å äà ìîæåòå
-äà ñå âúðíåòå êúì ñúùàòà Åìàêñ ñåñèÿ ïî-êúñíî.
-
-Íà ñèñòåìè, êîèòî ïîçâîëÿâàò òîâà, C-z "èçîñòàâÿ" (suspend) Åìàêñ,
-ò.å. âðúùà êúì îáâèâêàòà, íî íå ðàçðóøàâà Åìàêñ.  ïîâå÷åòî îáâèâêè
-ìîæåòå äà ïðîäúëæèòå Åìàêñ ñåñèÿòà ñ êîìàíäàòà "fg" èëè ñ "%emacs".
-
-Íà ñèñòåìè, êîèòî íå ïîçâîëÿâàò èçîñòàâÿíå, C-z ñúçäàâà íîâà
-ïîäîáâèâêà, êîÿòî âúðâè ïîä Åìàêñ, çà äà âè äàäå øàíñ äà ñòàðòèðàòå
-äðóãè ïðîãðàìè è äà ñå âúðíåòå êúì Åìàêñ ñëåä òîâà; òîâà íå å èñòèíñêî
-"èçëèçàíå" îò Åìàêñ.  òîçè ñëó÷àé êîìàíäàòà íà îáâèâêàòà "exit" å
-îáèêíîâåíèÿò íà÷èí äà ñå âúðíåòå îáðàòíî êúì Åìàêñ îò ïîäîáâèâêàòà.
-
-Ìîìåíòúò äà èçïîëçâàòå C-x C-c å, êîãàòî èñêàòå äà èçëåçåòå îò
-ñèñòåìàòà. Òîâà å è ïðàâèëíàòà êîìàíäà çà èçëèçàíå, êîãàòî Åìàêñ å
-èçâèêàí îò ïîùåíñêà ïðîãðàìà èëè äðóãè ñòðàíè÷íè ïðîãðàìè, òúé êàòî òå
-ìîæå è äà íå çíàÿò êàê äà ñå ñïðàâÿò ñ èçîñòàâÿíåòî íà Åìàêñ. Ïðè
-îáèêíîâåíè îáñòîÿòåëñòâà, îáà÷å, àêî íå ñòå òðúãíàëè äà èçëèçàòå îò
-ñèñòåìàòà, ïî-äîáðå å äà èçîñòàâèòå Åìàêñ ñ C-z, âìåñòî äà èçëèçàòå îò
-Åìàêñ.
-
-Èìà ìíîãî êîìàíäè C-x. Åòî ñïèñúê íà òåçè, êîèòî ñòå íàó÷èëè:
-
- C-x C-f Íàìèðàíå íà ôàéë.
- C-x C-s Çàïàçâàíå íà ôàéë.
- C-x C-b Ñïèñúê íà áóôåðèòå.
- C-x C-c Èçëèçàíå îò Åìàêñ.
- C-x 1 Èçòðèâàíå íà âñè÷êè ïðîçîðöè îñâåí åäèí.
- C-x u Îòìÿíà.
-
-Èìåíóâàíèòå ðàçøèðåíè êîìàíäè ñà êîìàíäè, êîèòî ñå èçïîëçâàò äàæå îùå
-ïî-ðÿäêî, èëè êîìàíäè, êîèòî ñå èçïîëçâàò ñàìî â îïðåäåëåíè ðåæèìè.
-Ïðèìåð å êîìàíäàòà replace-string, êîÿòî çàìåíÿ ãëîáàëíî åäèí íèç ñ
-äðóã. Êîãàòî âúâåäåòå M-x, Åìàêñ âè ïîäñêàçâà â äúíîòî íà åêðàíà ñ
-M-x è âèå òðÿáâà äà âúâåäåòå èìåòî íà êîìàíäàòà, â òîçè ñëó÷àé
-"replace-string". Ïðîñòî âúâåäåòå "repl s<TAB>" è Åìàêñ ùå çàâúðøè
-èìåòî. (<TAB> å êëàâèøúò Tab, îáèêíîâåíî íàìèðàù ñå íàä êëàâèøà
-CapsLock èëè êëàâèøà Shift áëèçî äî ëåâèÿ êðàé íà êëàâèàòóðàòà.)
-Çàâúðøåòå èìåòî íà êîìàíäàòà ñ <Return>.
-
-Êîìàíäàòà replace-string èçèñêâà äâà àðãóìåíòà -- íèçúò, êîéòî ùå áúäå
-çàìåíÿí, è íèçúò, êîéòî ùå ãî çàìåíè. Òðÿáâà äà çàâúðøèòå âúâåæäàíåòî
-íà âñåêè àðãóìåíò ñ <Return>.
-
->> Ïðèäâèæåòå êóðñîðà äî ïðàçíèÿ ðåä, äâà ðåäà íàäîëó ïîä òîçè.
- Òîãàâà âúâåäåòå M-x repl s<Return>ïðîìåíÿ<Return>èçìåíÿ<Return>
-
- Çàáåëåæåòå êàê òîçè ðåä ñå ïðîìåíÿ: âèå çàìåíèõòå äóìàòà
- ï-ð-î-ì-å-í-ÿ ñ "èçìåíÿ", êúäåòî è äà ñå íàìèðà ñëåä íà÷àëíîòî
- ìÿñòî íà êóðñîðà.
-
-ÇÀÁÅËÅÆÊÀ: Ïðåâêëþ÷âàíåòî êúì âúâåæäàíå íà êèðèëñêè áóêâà ñòàâà ñ C-\.
-
-
-* ÀÂÒÎÌÀÒÈ×ÍÎ ÇÀÏÀÇÂÀÍÅ
------------------------
-
-Êîãàòî ñòå íàïðàâèëè ïðîìåíè âúâ ôàéë, íî îùå íå ñòå ãî çàïàçèëè, òå
-ìîãàò äà áúäàò çàãóáåíè, àêî êîìïþòúðúò âíåçàïíî ñå èçêëþ÷è. Çà äà âè
-ïðåäïàçè îò òàêèâà ñèòóàöèè, Åìàêñ ïåðèîäè÷íî çàïàçâà "àâòîìàòè÷íî
-çàïàçâàí" ôàéë çà âñåêè ôàéë, êîéòî ðåäàêòèðàòå. Èìåòî íà àâòîìàòè÷íî
-çàïàçâàíèÿ ôàéë èìà # â íà÷àëîòî è â êðàÿ; íàïðèìåð, àêî âàøèÿò ôàéë å
-ñ èìå "hello.c", èìåòî íà íåãîâèÿ àâòîìàòè÷íî çàïàçâàí ôàéë ùå áúäå
-"#hello.c#". Êîãàòî çàïàçâàòå ôàéë ïî îáèêíîâåíèÿ íà÷èí, Åìàêñ
-èçòðèâà íåãîâèÿ àâòîìàòè÷íî çàïèñâàí ôàéë.
-
-Àêî êîìïþòúðúò çàâèñíå, ìîæå äà âúçñòàíîâèòå âàøàòà àâòîìàòè÷íî
-çàïàçâàíà ðåäàêöèÿ, êàòî íàìåðèòå ôàéëà êàêòî îáèêíîâåíî (ôàéëúò,
-êîéòî ñòå ðåäàêòèðàëè, íå àâòîìàòè÷íî çàïàçâàíèÿ) è ñëåä òîâà âúâåäåòå
-M-x recover file<Return>. Êîãàòî êîìàíäàòà èçèñêà ïîòâúðæäåíèå,
-âúâåäåòå yes<Return>, çà äà ïðîäúëæèòå è äà âúçñòàíîâèòå àâòîìàòè÷íî
-çàïàçâàíèòå äàííè.
-
-
-* ÅÕÎ ÎÁËÀÑÒÒÀ
---------------
-
-Àêî Åìàêñ âèäè, ÷å âúâåæäàòå ìíîãîçíàêîâè êîìàíäè áàâíî, ùå âè ãè
-ïîêàæå â äúíîòî íà åêðàíà, â îáëàñò, íàðè÷àíà "åõî îáëàñò". Åõî
-îáëàñòòà îáõâàùà ïîñëåäíèÿ ðåä îò åêðàíà.
-
-
-* ÐÅÄ ÍÀ ÐÅÆÈÌÀ
-----------------
-
-Ðåäúò òî÷íî íàä åõî îáëàñòòà ñå íàðè÷à "ðåä íà ðåæèìà" (mode line).
-Òîé ïîêàçâà íåùî êàòî:
-
--b:** TUTORIAL.bg (Fundamental)--L670--58%----------------
-
-Òîçè ðåä äàâà ïîëåçíà èíôîðìàöèÿ çà ñúñòîÿíèåòî íà Åìàêñ è òåêñòà,
-êîéòî ðåäàêòèðàòå.
-
-Âå÷å çíàåòå êàêâî îçíà÷àâà èìåòî íà ôàéëà -- òîâà å ôàéëúò, êîéòî ñòå
-íàìåðèëè. -NN%-- ïîêàçâà âàøàòà òåêóùà ïîçèöèÿ â òåêñòà; òîâà
-îçíà÷àâà, ÷å NN ïðîöåíòà îò òåêñòà å íàä âúðõà íà åêðàíà. Àêî
-íà÷àëîòî íà ôàéëà å íà åêðàíà, ùå ñå ïîêàçâà --Top-- (âðúõ) âìåñòî
---00%--. Àêî êðàÿ íà ôàéëà å íà åêðàíà, ùå ñå ïîêàçâà --Bot-- (äúíî).
-Àêî ãëåäàòå òåêñò, êîéòî å òîëêîâà ìàëúê, ÷å ñå ïîêàçâà èçöÿëî íà
-åêðàíà, ðåäúò íà ðåæèìà ùå èçâåäå --All--.
-
-Çíàêúò L è öèôðèòå ïîêàçâàò ìÿñòîòî ïî äðóã íà÷èí: òîâà å íîìåðúò íà
-òåêóùèÿ ðåä íà òî÷êàòà.
-
-Çâåçäèòå áëèçî äî íà÷àëîòî îçíà÷àâàò, ÷å ñòå íàïðàâèëè ïðîìåíè â
-òåêñòà. Âåäíàãà ñëåä êàòî ïîñåòèòå èëè çàïàçèòå ôàéë, òàçè ÷àñò îò
-ðåäà íà ðåæèìà âå÷å íå ïîêàçâà çâåçäè, à ñàìî òèðåòà.
-
-×àñòòà îò ðåäà íà ðåæèìà âúòðå â ñêîáèòå å, çà äà âè ïîêàæå â êàêúâ
-ðåæèì íà ðåäàêòèðàíå ñå íàìèðàòå. Ïîäðàçáèðàùèÿò ñå ðåæèì å
-Fundamental (Îñíîâåí), êîéòî èçïîëçâàòå â ìîìåíòà. Òîâà å ïðèìåð çà
-"ãëàâåí ðåæèì" (major mode).
-
-Åìàêñ èìà ìíîãî ãëàâíè ðåæèìè. Íÿêîè îò òÿõ ñà ïðåäâèäåíè çà
-ðåäàêòèðàíå íà ðàçëè÷íè åçèöè è/èëè âèäîâå òåêñò, êàòî íàïðèìåð ðåæèì
-Ëèñï, ðåæèì Òåêñò è äðóãè. Âúâ âñåêè åäèí ìîìåíò îò âðåìå òî÷íî åäèí
-ãëàâåí ðåæèì å àêòèâåí è íåãîâîòî èìå ìîæå âèíàãè äà áúäå íàìåðåíî â
-ðåäà íà ðåæèìà, òî÷íî êàêòî "Fundamental" ñåãà.
-
-Âñåêè ãëàâåí ðåæèì ïðàâè íÿêîè êîìàíäè äà ñå äúðæàò ïî ðàçëè÷åí íà÷èí.
-Íàïðèìåð, èìà êîìàíäè çà ðåäàêòèðàíå íà êîìåíòàðè â ïðîãðàìè, è òúé
-êàòî âñåêè ïðîãðàìåí åçèê èìà ðàçëè÷íà èäåÿ çà òîâà êàê òðÿáâà äà
-èçãëåæäàò êîìåíòàðèòå, âñåêè ãëàâåí ðåæèì òðÿáâà äà âìúêâà êîìåíòàðè
-ïî ðàçëè÷åí íà÷èí. Âñåêè ãëàâåí ðåæèì å èìå íà ðàçøèðåíà êîìàíäà, ñ
-êîÿòî ïðåâêëþ÷âàòå êúì òîçè ðåæèì. Íàïðèìåð, M-x fundamental-mode å
-êîìàíäà çà ïðåâêëþ÷âàíå êúì ðåæèì Fundamental.
-
-Êîãàòî ðåäàêòèðàòå òåêñò íà åñòåñòâåí åçèê, êàòî òîçè ôàéë,
-íàé-âåðîÿòíî òðÿáâà äà èçïîëçâàòå ðåæèì Òåêñò (text).
-
->> Âúâåäåòå M-x text mode<Return>.
-
-Íå ñå áåçïîêîéòå, íèêîÿ îò Åìàêñ êîìàíäèòå, êîèòî ñòå íàó÷èëè, íÿìà äà
-ñå ïðîìåíè ïî íÿêàêúâ ñúùåñòâåí íà÷èí. Íî ìîæå äà çàáåëåæèòå, ÷å M-f
-è M-b ñåãà âúçïðèåìàò àïîñòðîôèòå (') êàòî ÷àñò îò äóìèòå. Ïðåäè
-òîâà, â îñíîâíèÿ ðåæèì (Fundamental), M-f è M-b ñå âúçïðèåìàõà êàòî
-ðàçäåëèòåëè íà äóìè.
-
-Ãëàâíèòå ðåæèìè îáèêíîâåíî ïðàâÿò ìàëêè ïðîìåíè êàòî òàçè: ïîâå÷åòî
-êîìàíäè âúðøàò "ñúùàòà ðàáîòà" âúâ âñåêè ãëàâåí ðåæèì, íî ðàáîòÿò ïî
-ìàëêî ïî-ðàçëè÷åí íà÷èí.
-
-Çà äà âèäèòå äîêóìåíòàöèÿòà íà âàøèÿ òåêóù ãëàâåí ðåæèì, âúâåäåòå C-h
-m.
-
->> Óïîòðåáåòå C-u C-v âåäíúæ èëè ïîâå÷å ïúòè, çà äà äîêàðàòå òîçè ðåä
- áëèçî äî âúðõà íà åêðàíà.
->> Âúâåäåòå C-h m, çà äà âèäèòå êàê òåêñòîâèÿò ðåæèì ñå ðàçëè÷àâà îò
- îñíîâíèÿ ðåæèì.
->> Âúâåäåòå C-x 1, çà äà ïðåìàõíåòå äîêóìåíòàöèÿòà îò åêðàíà.
-
-Ãëàâíèòå ðåæèìè ñå íàðè÷àò ãëàâíè, çàùîòî èìà è ìàëêè (âòîðîñòåïåííè)
-ðåæèìè (minor modes). Ìàëêèòå ðåæèìè íå ñà àëòåðíàòèâè íà ãëàâíèòå, à
-ïðîñòî ìàëêè ïðîìåíè êúì òÿõ. Âñåêè ìàëúê ðåæèì ìîæå äà áúäå âêëþ÷åí
-èëè èçêëþ÷åí ñàì çà ñåáå ñè, íåçàâèñèìî îò âñè÷êè äðóãè ìàëêè ðåæèìè
-è íåçàâèñèìî îò âàøèÿ ãëàâåí ðåæèì. Òàêà ÷å ìîæå äà íå èçïîëçâàòå
-ìàëêè ðåæèìè, äà èçïîëçâàòå åäèí ìàëúê ðåæèì, èëè äà èçïîëçâàòå
-íÿêàêâà êîìáèíàöèÿ îò íÿêîëêî ìàëêè ðåæèìà.
-
-Åäèí ãëàâåí ðåæèì, êîéòî å ìíîãî ïîëåçåí, îñîáåíî çà ðåäàêòèðàíå íà
-òåêñò íà åñòåñòâåí åçèê, å ðåæèìúò íà àâòîìàòè÷íî çàïúëâàíå (Auto Fill
-mode). Êîãàòî òîçè ðåæèì å âêëþ÷åí, Åìàêñ àâòîìàòè÷íî ðàçäåëÿ ðåäà
-ïðè ìÿñòîòî ìåæäó äóìèòå, êîãàòî âìúêâàòå òåêñò è íàïðàâèòå ðåä, êîéòî
-å òâúðäå äúëúã.
-
-Ìîæå äà âêëþ÷èòå ðåæèìà íà àâòîìàòè÷íî çàïúëâàíå, êàòî èçïúëíèòå M-x
-auto fill mode<Return>. Êîãàòî ðåæèìúò å âêëþ÷åí, ìîæå äà ãî
-èçêëþ÷èòå ñ M-x auto fill mode<Return>. Àêî ðåæèìúò å èçêëþ÷åí, òàçè
-êîìàíäà ãî âêëþ÷âà, à àêî å âêëþ÷åí, ãî èçêëþ÷âà. Êàçâàìå, ÷å
-êîìàíäàòà "îáðúùà ðåæèìà".
-
->> Âúâåäåòå M-x auto fill mode<Return> ñåãà. Ñëåä òîâà âìúêíåòå ðåä
- îò "asdf " îòíîâî è îòíîâî, äîêàòî íå âèäèòå, ÷å òåêñòúò ñå ðàçäåëÿ
- íà äâà ðåäà. Òðÿáâà äà ñëàãàòå èíòåðâàëè ìåæäó äóìèòå, çàùîòî
- àâòîìàòè÷íîòî çàïúëâàíå ðàçäåëÿ ðåäîâåòå ñàìî ïðè èíòåðâàëèòå.
-
-Ãðàíèöàòà îáèêíîâåíî å çàäàäåíà íà 70 çíàêà, íî ìîæåòå äà ÿ ïðîìåíèòå
-ñ êîìàíäàòà C-x f. Òðÿáâà äà çàäàâàòå òàçè ãðàíèöà êàòî ÷èñëîâ
-àðãóìåíò íà êîìàíäàòà.
-
->> Âúâåäåòå C-x f ñ àðãóìåíò 20. (C-u 2 0 C-x f).
- Ñåãà âúâåäåòå íÿêàêúâ òåêñò è âèæòå êàê Åìàêñ çàïúëâà ðåäîâåòå ñ ïî
- íå ïîâå÷å îò 20 çíàêà. Ïîñëå âúðíåòå îáðàòíî ãðàíèöàòà íà 70,
- èçïîëçâàéêè C-x f îòíîâî.
-
-Àêî íàïðàâèòå ïðîìåíè â ñðåäàòà íà àáçàö, ðåæèìúò íà àâòîìàòè÷íî
-çàïúëâàíå íÿìà äà ãî çàïúëíè íàíîâî çà âàñ.
-Çà äà çàïúëíèòå íàíîâî àáçàö, âúâåæäàéòå M-q (META-q), äîêàòî êóðñîðúò
-å âúòðå â àáçàöà.
-
->> Ïðèäâèæåòå êóðñîðà âúòðå â ïðåäèøíèÿ àáçàö è âúâåäåòå M-q.
-
-
-* ÒÚÐÑÅÍÅ
----------
-
-Åìàêñ ìîæå äà èçâúðøâà òúðñåíèÿ íà íèçîâå (òîâà ñà ïîñëåäîâàòåëíîñòè
-îò çíàöè èëè äóìè) èëè íàïðåä â òåêñòà, èëè íàçàä â íåãî. Òúðñåíåòî
-íà íèç å ïðèäâèæâàùà êóðñîðà êîìàíäà; òÿ ïðåìåñòâà êóðñîðà íà
-ñëåäâàùîòî ìÿñòî, êúäåòî ñå ñðåùà íèçúò.
-
-Êîìàíäàòà çà òúðñåíå íà Åìàêñ ñå ðàçëè÷àâà îò êîìàíäàòà çà òúðñåíå íà
-ïîâå÷åòî ðåäàêòîðè ïî òîâà, ÷å òÿ å "ïîñòúïêîâà". Òîâà îçíà÷àâà, ÷å
-òúðñåíåòî ñå èçâúðøâà îùå äîêàòî âúâåæäàòå òåêñòà, êîéòî òúðñèòå.
-
-Êîìàíäàòà çà çàïî÷âàíå íà òúðñåíå å C-s çà òúðñåíå íàïðåä, è C-r çà
-òúðñåíå íàçàä. ÍÎ ÏÎ×ÀÊÀÉÒÅ! Íå ãè ïðîáâàéòå ñåãà.
-
-Êîãàòî âúâåäåòå C-s, ùå çàáåëåæèòå, ÷å íèçúò "I-search" ñå ïîÿâÿâà
-êàòî ïîäñêàçêà â åõî îáëàñòòà. Òîâà âè êàçâà, ÷å Åìàêñ å â òîâà,
-êîåòî ñå íàðè÷à ïîñòúïêîâî òúðñåíå, ÷àêàéêè âè äà âúâåæäàòå òåêñòà,
-êîéòî èñêàòå äà òúðñèòå. <Return> ïðèêëþ÷âà òúðñåíåòî.
-
->> Ñåãà âúâåäåòå C-s, çà äà çàïî÷íåòå òúðñåíåòî. ÁÀÂÍÎ, áóêâà ïî
- áóêâà, âúâåäåòå äóìàòà "òúðñåíå", èç÷àêâàéêè ñëåä âúâåæäàíåòî íà
- âñåêè çíàê, çà äà ìîæå äà çàáåëåæèòå êàêâî ñòàâà ñ êóðñîðà. Ñåãà
- èçâúðøèõòå òúðñåíå íà "òúðñåíå" âåäíúæ.
->> Âúâåäåòå îòíîâî C-s, çà äà òúðñèòå äðóãî ñúâïàäåíèå ñ "òúðñåíå".
->> Ñåãà âúâåäåòå <Delback> òðè ïúòè è âèæòå êàê ñå ïðèäâèæâà êóðñîðà.
->> Âúâåäåòå <Return>, çà äà ïðåêðàòèòå òúðñåíåòî.
-
-Çàáåëÿçàõòå ëè êàêâî ñòàíà? Åìàêñ, êîãàòî òúðñè ïîñòúïêîâî, ñå îïèòâà
-äà íàìåðè ñëåäâàùîòî ñúâïàäåíèå íà íèçà, êîéòî ñå âúâåæäà. Çà äà
-îòèäåòå íà ñëåäâàùîòî ñúâïàäåíèå íà "òúðñíå", ïðîñòî îòíîâî âúâåäåòå
-C-s. Àêî íÿìà òàêîâà ñúâïàäåíèå, Åìàêñ áèáèïâà è âè êàçâà, ÷å
-òúðñåíåòî å "ïðîâàëåíî" (failing). C-g ñúùî ïðåêðàòÿâà òúðñåíåòî.
-
-ÇÀÁÅËÅÆÊÀ: Íà íÿêîè ñèñòåìè âúâåæäàíåòî íà C-s ùå çàìðàçè åêðàíà è âèå
-íÿìà äà ìîæå äà âèäèòå ïîâå÷å ðåàêöèÿ îò Åìàêñ. Òîâà ïîêàçâà, ÷å
-"ñïîñîáíîñò" íà îïåðàöèîííàòà ñèñòåìà, íàðå÷åíà "óïðàâëåíèå íà ïîòîêà"
-(flow control), å ïðèõâàíàëà C-s è íå ãî ïðîïóñêà äî Åìàêñ. Çà äà
-ðàçìðàçèòå åêðàíà, âúâåäåòå C-q. Òîãàâà âèæòå ñåêöèÿòà "Ñïîíòàííî
-âêëþ÷âàíå íà ïîñòúïêîâîòî òúðñåíå" (Spontaneous Entry to Incremental
-Search) â ðúêîâîäñòâîòî íà Åìàêñ çà ñúâåò êàê äà ñå ñïðàâèòå ñ òàçè
-"ñïîñîáíîñò".
-
-Àêî ñòå â ñðåäàòà íà ïîñòúïêîâî òúðñåíå è âúâåäåòå <Delback>, ùå
-çàáåëåæèòå, ÷å ïîñëåäíèÿò çíàê â òúðñåíèÿ íèç ñå èçòðèâà è òúðñåíåòî
-ñå âðúùà êúì ïîñëåäíîòî ìÿñòî íà òúðñåíå. Íàïðèìåð, ïðåäïîëîæåòå, ÷å
-ñòå âúâåëè "ò", çà äà íàìåðèòå ïúðâîòî ñúâïàäåíèå ñ "ò". Ñåãà, àêî
-âúâåäåòå "ú", êóðñîðúò ùå ñå ïðèäâèæè êúì ïúðâîòî ñúâïàäåíèå íà "òú".
-Ñåãà âúâåäåòå <Delback>. Òîâà èçòðèâà çíàêà "ú" îò íèçà çà òúðñåíå è
-êóðñîðúò ñå ïðåìåñòâà íàçàä, äî ïúðâîòî ñúâïàäåíèå ñ "ò".
-
-Àêî ñòå â ñðåäàòà íà òúðñåíå è âúâåäåòå êîíòðîëåí èëè ìåòà çíàê (ñ
-íÿêîëêî èçêëþ÷åíèÿ -- çíàöèòå, êîèòî ñà ñïåöèàëíè ïî âðåìå íà òúðñåíå,
-êàòî C-s è C-r), òúðñåíåòî ñå ïðåêðàòÿâà.
-
-C-s çàïî÷âà òúðñåíå, êîåòî ãëåäà çà ñúâïàäåíèå ñ íèçà, äàäåí çà
-òúðñåíå ÑËÅÄ òåêóùîòî ìÿñòî íà êóðñîðà. Àêî èñêàòå äà òúðñèòå íåùî
-ïî-ðàííî îò òåêñòà, âìåñòî òîâà âúâåäåòå C-r. Âñè÷êî, êîåòî êàçàõìå
-çà C-s, âàæè è çà C-r, îñâåí ÷å ïîñîêàòà íà òúðñåíå å îáúðíàòà.
-
-
-* ÌÍÎÆÅÑÒÂÎ ÏÐÎÇÎÐÖÈ
-----------------
-
-Åäíà îò ïðèâëåêàòåëíèòå ñïîñîáíîñòè íà Åìàêñ å òàçè, ÷å ìîæå äà
-ãëåäàòå ïîâå÷å îò åäèí ïðîçîðåö íà åêðàíà â äàäåí ìîìåíò îò âðåìå.
-
->> Ïðèäâèæåòå êóðñîðà äî òîçè ðåä è âúâåäåòå C-u 0 C-l (òîâà å
- CONTROL-L, íå CONTROL-1).
-
->> Ñåãà âúâåäåòå C-x 2, êîåòî ùå ðàçäåëè åêðàíà íà äâà îòäåëíè
- ïðîçîðåöà. Äâàòà ïðîçîðåöà ïîêàçâàò òîâà âúâåäåíèå. Êóðñîðúò
- îñòàâà íà ïî-ãîðíèÿ ïðîçîðåö.
-
->> Âúâåäåòå C-M-v, çà äà ñêðîëèðàòå äîëíèÿ ïðîçîðåö. (Àêî íÿìàòå
- èñòèíñêè êëàâèø META, âúâåäåòå ESC C-v.)
-
->> Âúâåäåòå C-x o ("o" îò "other" -- "äðóã"), çà äà ïðèäâèæèòå
- êóðñîðà â äîëíèÿ ïðîçîðåö.
->> Èçïîëçâàéòå C-v è M-v â äîëíèÿ ïðîçîðåö, çà äà ãî ñêðîëèðàòå.
- Ïðîäúëæåòå ÷åòåíåòî íà òåçè íàñîêè îò âúâåäåíèåòî â ãîðíèÿ
- ïðîçîðåö.
-
->> Âúâåäåòå C-x o îòíîâî, çà äà ïðèäâèæèòå êóðñîðà îòíîâî â ãîðíèÿ
- ïðîçîðåö. Êóðñîðúò â ãîðíèÿ ïðîçîðåö å òî÷íî òàì, êúäåòî å áèë
- ïðåäè.
-
-Ìîæå äà ïðîäúëæèòå äà èçïîëçâàòå C-x o, çà äà ïðåâêëþ÷âàòå ìåæäó
-ïðîçîðöèòå. Âñåêè ïðîçîðåö èìà ñîáñòâåíî ìÿñòî íà êóðñîðà, íî ñàìî
-åäèí ïðîçîðåö ïîêàçâà êóðñîð. Âñè÷êè îáèêíîâåíè êîìàíäè çà
-ðåäàêòèðàíå ñå ïðèëàãàò â ïðîçîðåöà, â êîéòî å êóðñîðúò. Íèå íàðè÷àìå
-òîçè ïðîçîðåö "òåêóù ïðîçîðåö".
-
-Êîìàíäàòà C-M-v å ìíîãî ïîëåçíà, êîãàòî ðåäàêòèðàòå òåêñò â åäèí
-ïðîçîðåö è èçïîëçâàòå äðóãèÿ ïðîçîðåö ïðîñòî çà ñïðàâêà. Ìîæå äà
-äúðæèòå êóðñîðà âèíàãè â ïðîçîðåöà, êúäåòî ðåäàêòèðàòå, è äà
-íàïðåäâàòå ïîñëåäîâàòåëíî â äðóãèÿ ïðîçîðåö ÷ðåç C-M-v.
-
-C-M-v å ïðèìåð çà çíàê CONTROL-META. Àêî èìàòå èñòèíñêè êëàâèø META,
-ìîæå äà âúâåæäàòå C-M-v, çàäúðæàéêè åäíîâðåìåííî CONTROL è META,
-äîêàòî âúâåæäàòå v. Íÿìà çíà÷åíèå äàëè CONTROL èëè META "å íàòèñíàò
-ïúðâè", çàùîòî è äâàòà êëàâèøà äåéñòâàò, ìîäèôèöèðàéêè çíàêà, êîéòî
-ñòå âúâåëè.
-
-Àêî íÿìàòå èñòèíñêè êëàâèø META è èçïîëçâàòå ESC âìåñòî òîâà, ðåäúò
-èìà çíà÷åíèå: òðÿáâà äà âúâåæäàòå ESC, ïîñëåäâàí îò CONTROL-v, çàùîòî
-CONTROL-ESC v íÿìà äà ðàáîòè. Òîâà å òàêà, çàùîòî ESC å ñîáñòâåí
-çíàê, à íå ìîäèôèêàòîð.
-
->> Âúâåäåòå C-x 1 (â ãîðíèÿ ïðîçîðåö), çà äà ìàõíåòå äîëíèÿ ïðîçîðåö.
-
-(Àêî ñòå âúâåëè C-x 1 â äîëíèÿ ïðîçîðåö, òîâà ùå ìàõíå ãîðíèÿ.
-Ìèñëåòå çà òàçè êîìàíäà êàòî "Çàäðúæ òî÷íî åäèí ïðîçîðåö -- òîçè, â
-êîéòî ñúì ñåãà".)
-
-Íÿìà íóæäà äà èçâåæäàòå åäèí è ñúùè áóôåð â äâàòà ïðîçîðåöà. Àêî
-èçïîëçâàòå C-x C-f, çà äà íàìåðèòå ôàéë â åäèíèÿ ïðîçîðåö, äðóãèÿò
-ïðîçîðåö íå ñå ïðîìåíÿ. Ìîæå äà íàìèðàòå ôàéë âúâ âñåêè ïðîçîðåö,
-íåçàâèñèìî îò òîâà êàêâî èìà â äðóãèòå ïðîçîðöè.
-
-Åòî îùå åäèí íà÷èí äà èçïîëçâàòå äâà ïðîçîðåöà, çà äà ïîêàæåòå äâå
-ðàçëè÷íè íåùà:
-
->> Âúâåäåòå C-x 4 C-f, ïîñëåäâàíî îò èìåòî íà åäèí îò âàøèòå ôàéëîâå.
- Çàâúðøåòå ñ <Return>. Âèæòå êàê òîçè ôàéë ñå ïîÿâÿâà â äîëíèÿ
- ïðîçîðåö. Êóðñîðúò ñúùî îòèâà òàì.
-
->> Âúâåäåòå C-x o, çà äà ñå âúðíåòå â ãîðíèÿ ïðîçîðåö, è C-x 1, çà äà
- èçòðèåòå äîëíèÿ.
-
-
-* ÂËÎÆÅÍÈ ÍÈÂÀ ÍÀ ÐÅÄÀÊÒÈÐÀÍÅ
------------------------------
-
-Ïîíÿêîãà ùå ñå îçîâåòå â òîâà, êîåòî ñå íàðè÷à "âëîæåíî íèâî íà
-ðåäàêòèðàíå" (recursive editing level). Òîâà ñå îòáåëÿçâà îò
-êâàäðàòíè ñêîáè â ðåäà íà ðåæèìà, êîèòî îãðàæäàò ñêîáèòå îêîëî èìåòî
-íà ãëàâíèÿ ðåæèì. Íàïðèìåð, ìîæå äà âèäèòå [(Fundamental)] âìåñòî
-(Fundamental).
-
-Çà äà ñå ìàõíåòå îò âëîæåíîòî íèâî íà ðåäàêòèðàíå, âúâåäåòå ESC ESC
-ESC. Òîâà å îáùà êîìàíäà çà "èçëèçàíå". Ìîæå è äà ÿ èçïîëçâàòå çà
-ìàõàíå (ñêðèâàíå) íà äîïúëíèòåëíè ïðîçîðöè, êàêòî è çà äà ñå ìàõíåòå
-îò ìèíèáóôåðà.
-
->> Âúâåäåòå M-x, çà äà âëåçåòå â ìèíèáóôåð; òîãàâà âúâåäåòå ESC ESC
- ESC, çà äà èçëåçåòå.
-
-Íå ìîæåòå äà èçïîëçâàòå C-g, çà äà èçëåçåòå îò âëîæåíî íèâî íà
-ðåäàêòèðàíå. Òîâà å òàêà, çàùîòî C-g ñå èçïîëçâà çà ïðåêðàòÿâàíå íà
-êîìàíäè è àðãóìåíòè ÂÚÒÐÅ âúâ âëîæåíî íèâî íà ðåäàêòèðàíå.
-
-
-* ÏÎËÓ×ÀÂÀÍÅ ÍÀ ÄÎÏÚËÍÈÒÅËÍÀ ÏÎÌÎÙ
-----------------------------------
-
- òîâà âúâåäåíèå ñå îïèòàõìå äà îñèãóðèì äîñòàòú÷íî èíôîðìàöèÿ, çà äà
-çàïî÷íåòå äà èçïîëçâàòå Åìàêñ. Èìà òîëêîâà ìíîãî îùå â Åìàêñ, ÷å íå å
-âúçìîæíî òî äà áúäå îáÿñíåíî âñè÷êîòî òóê. Îáà÷å ìîæå äà ïîèñêàòå äà
-íàó÷èòå ïîâå÷å çà Åìàêñ, òúé êàòî òîé ïðèòåæàâà îùå ìíîãî ïîëåçíè
-ñïîñîáíîñòè. Åìàêñ èìà êîìàíäè çà ÷åòåíå íà äîêóìåíòàöèÿòà íà Åìàêñ
-êîìàíäèòå. Òåçè "ïîìîùíè" êîìàíäè âñè÷êè çàïî÷âàò ñúñ çíàêà
-CONTROL-h, êîéòî ñå íàðè÷à "çíàêúò çà ïîìîù".
-
-Çà äà èçïîëçâàòå âúçìîæíîñòèòå íà òàçè ïîìîù, âúâåäåòå çíàêà C-h è
-ñëåä òîâà çíàêà, êàçâàù êàêúâ âèä ïîìîù èñêàòå. Àêî ÍÀÈÑÒÈÍÀ ñòå ñå
-èçãóáèëè, âúâåäåòå C-h ? è Åìàêñ ùå âè êàæå ñ êàêâî ìîæå äà âè
-ïîìîãíå. Àêî ñòå âúâåëè C-h è ðåøèòå, ÷å íå ñå íóæäàåòå îò ïîìîù,
-ïðîñòî âúâåäåòå C-g, çà äà ÿ ïðåêðàòèòå.
-
-(Íÿêîè êîìïþòðè ïðîìåíÿò çíà÷åíèåòî íà çíàêà C-h. Òå íàèñòèíà íå
-òðÿáâà äà ïðàâÿò òîâà êàòî ñëÿïà ìÿðêà çà âñè÷êè ïîòðåáèòåëè, òàêà ÷å
-èìàòå îñíîâàíèå äà ñå îïëà÷åòå íà ñèñòåìíèÿ àäìèíèñòðàòîð. Ìåæäó
-äðóãîòî, àêî C-h íå èçâåæäà ñúîáùåíèå çà ïîìîù â äúíîòî íà åêðàíà,
-îïèòàéòå êëàâèøà F1 èëè M-x help <Return> âìåñòî òîâà.)
-
-Íàé-îñíîâíîòî ïîìîùíî ñðåäñòâî å C-h c. Âúâåäåòå C-h, çíàêà c è
-êîìàíäåí çíàê èëè ïîñëåäîâàòåëíîñò îò çíàöè, îáðàçóâàùè êîìàíäà;
-òîãàâà Åìàêñ ùå èçâåäå ìíîãî êðàòêî îïèñàíèå íà êîìàíäàòà.
-
->> Type C-h c C-p.
-
-Èçâåäåíîòî îïèñàíèå òðÿáâà äà áúäå íåùî êàòî
-
- C-p runs the command previous-line
- (C-p èçïúëíÿâà êîìàíäàòà ïðåäèøåí-ðåä)
-
-Òîâà âè êàçâà "èìåòî íà ôóíêöèÿòà". Èìåíàòà íà ôóíêöèèòå ñå èçïîëçâàò
-íàé-âå÷å çà íàñòðîéâàíå è ðàçøèðÿâàíå íà Åìàêñ. Íî òúé êàòî èìåíàòà
-íà ôóíêöèèòå ñà èçáðàíè òàêà, ÷å äà ïîêàçâàò êàêâî ïðàâè êîìàíäàòà, òå
-ìîãàò äà ñëóæàò è çà ìíîãî êðàòêà äîêóìåíòàöèÿ -- äîñòàòú÷íà, çà äà âè
-ïðèïîìíè êîìàíäè, êîèòî âå÷å ñòå ó÷èëè.
-
-Ìíîãîçíàêîâè êîìàíäè, êàòî C-x C-s è (àêî íÿìàòå êëàâèø META èëè EDIT
-èëè ALT) <ESC>v, ñúùî ñà ïîçâîëåíè ñëåä C-h c.
-
-Çà äà ïîëó÷èòå îùå èíôîðìàöèÿ çà êîìàíäà, èçïîëçâàéòå C-h k âìåñòî C-h
-c.
-
->> Âúâåäåòå C-h k C-p.
-
-Òîâà èçâåæäà äîêóìåíòàöèÿòà íà ôóíêöèÿòà, êàêòî è íåéíîòî èìå, â
-îòäåëåí Åìàêñ ïðîçîðåö. Êîãàòî ÿ ïðî÷åòåòå, âúâåäåòå C-x 1, çà äà
-ìàõíåòå ïîìîùíèÿ òåêñò. Íå å íóæíî äà ïðàâèòå òîâà òî÷íî ñåãà. Ìîæå
-äà ðåäàêòèðàòå, äîêàòî ñå îáðúùàòå êúì ïîìîùíèÿ òåêñò çà ñïðàâêà, è
-ñëåä òîâà äà âúâåäåòå C-x 1.
-
-Åòî îùå íÿêîëêî ïîëåçíè C-h âúçìîæíîñòè:
-
- C-h f Îïèñâà ôóíêöèÿ. Òðÿáâà äà âúâåäåòå èìåòî íà
- ôóíêöèÿòà.
-
->> Îïèòàéòå ñ âúâåæäàíå íà C-h f previous-line<Return>.
- Òîâà èçâåæäà öÿëàòà èíôîðìàöèÿ, êîÿòî Åìàêñ çíàå çà ôóíêöèÿòà,
- êîÿòî îñúùåñòâÿâà êîìàíäàòà C-p.
-
-Ïîäîáíà êîìàíäà, C-h v, èçâåæäà äîêóìåíòàöèÿòà íà ïðîìåíëèâèòå, êîèòî
-ìîæå äà ïðîìåíÿòå, çà äà íàñòðîéâàòå ïîâåäåíèåòî íà Åìàêñ. Òðÿáâà äà
-âúâåäåòå èìåòî íà ïðîìåíëèâàòà, êîãàòî Åìàêñ âè ïîäñêàæå òîâà.
-
- C-h a Êîìàíäà Àïðîïîñ. Âúâåäåòå êëþ÷îâà äóìà è Åìàêñ ùå
- ïîêàæå ñïèñúê íà âñè÷êè êîìàíäè, ÷èåòî èìå ñúäúðæà
- òàçè êëþ÷îâà äóìà. Òåçè êîìàíäè ìîãàò âñè÷êè äà áúäàò
- èçâèêàíè ÷ðåç META-x. Çà íÿêîè êîìàíäè êîìàíäàòà
- Àïðîïîñ ùå èçâåäå äîïúëíèòåëíî åäíîçíàêîâà èëè
- äâóçíàêîâà ïîñëåäîâàòåëíîñò îò êëàâèøè, êîÿòî ïóñêà
- ñúùàòà êîìàíäà.
-
->> Âúâåäåòå C-h a file<Return>.
-
-Òîâà èçâåæäà â äðóã ïðîçîðåö ñïèñúê íà âñè÷êè M-x êîìàíäè, êîèòî
-ñúäúðæàò "file" â òÿõíîòî èìå. Ùå âèäèòå çíàêîâè êîìàíäè êàòî C-x
-C-f, èçáðîåíè èçìåæäó ñúîòâåòíèòå èìåíà íà êîìàíäè, êàòî find-file.
-
->> Âúâåäåòå C-M-v, çà äà ñêðîëèðàòå ïîìîùíèÿ ïðîçîðåö. Íàïðàâåòå ãî
- íÿêîëêî ïúòè.
-
->> Âúâåäåòå C-x 1, çà äà èçòðèåòå ïîìîùíèÿ ïðîçîðåö.
-
- C-h i ×åòåíå íà ðúêîâîäñòâà (Info). Òàçè êîìàíäà âè ïðàùà â
- ñïåöèàëåí áóôåð, íàðè÷àí "*info*", êúäåòî ìîæå äà
- ÷åòåòå ðúêîâîäñòâàòà íà èíñòàëèðàíèòå âúâ âàøàòà
- ñèñòåìà ïàêåòè. Âúâåäåòå m emacs <Return>, çà äà
- ÷åòåòå ðúêîâîäñòâîòî íà Åìàêñ. Àêî íèêîãà ïðåäè òîâà
- íå ñòå èçïîëçâàëè Info, âúâåäåòå ? è Åìàêñ ùå âêëþ÷è
- âúâåäåíèå âúâ âúçìîæíîñòèòå íà ðåæèìà Èíôî. Âåäíúæ
- ñëåä êàòî ñòå ïðåìèíàëè òîâà âúâåäåíèå, òðÿáâà äà ñå
- êîíñóëòèðàòå ñ Åìàêñ Èíôî ðúêîâîäñòâîòî êàòî âàøà
- îñíîâíà äîêóìåíòàöèÿ.
-
-
-* ÎÙÅ ÂÚÇÌÎÆÍÎÑÒÈ
------------------
-
-Ìîæå äà íàó÷èòå ïîâå÷å çà Åìàêñ ñ ÷åòåíå íà íåãîâîòî ðúêîâîäñòâî, èëè
-êàòî êíèãà, èëè â Èíôî (èçïîëçâàéòå ìåíþòî ïîìîù (Help) èëè âúâåäåòå
-F10 h r). Äâå âúçìîæíîñòè, êîèòî ìîæå äà æåëàåòå â íà÷àëîòî, ñà
-äîâúðøâàíå (completion), êîåòî ñïåñòÿâà ïèñàíå, è dired, êîéòî
-îïðîñòÿâà áîðàâåíåòî ñ ôàéëîâå.
-
-Äîâúðøâàíåòî å íà÷èí äà èçáÿãâàòå íåíóæíî ïèñàíå. Íàïðèìåð, àêî
-èñêàòå äà ïðåâêëþ÷èòå êúì áóôåðà *Messages*, ìîæå äà âúâåäåòå C-x b
-*M<Tab> è Åìàêñ ùå çàïúëíè îñòàíàëàòà ÷àñò îò èìåòî íà áóôåðà,
-äîêîëêîòî ìîæå äà ñå îïðåäåëè îò òîâà, êîåòî ñòå âúâåëè. Äîâúðøâàíåòî
-å îïèñàíî â Èíôî-ðúêîâîäñòâîòî íà Åìàêñ â ñòðàíèöàòà "Äîâúðøâàíå"
-("Completion").
-
-Dired âè ïîçâîëÿâà äà ãëåäàòå ñïèñúêà îò ôàéëîâå â äèðåêòîðèÿ (è êàòî
-âúçìîæíîñò: íåéíèòå ïîääèðåêòîðèè), äà ñå ïðèäâèæâàòå â òîçè ñïèñúê,
-äà ïîñåùàâàòå, ïðåèìåíóâàòå, èçòðèâàòå è èçîáùî äåéñòâàòå âúðõó
-ôàéëîâåòå. Dired å îïèñàí â Èíôî-ðúêîâîäñòâîòî íà Åìàêñ â ñòðàíèöàòà
-"Dired".
-
-Ðúêîâîäñòâîòî íà Åìàêñ îïèñâà îùå ìíîãî äðóãè âúçìîæíîñòè íà
-ðåäàêòîðà.
-
-
-* ÇÀÊËÞ×ÅÍÈÅ
-------------
-
-Çàïîìíåòå: çà äà èçëåçåòå áåçâúçâðàòíî îò Åìàêñ, èçïîëçâàéòå C-x C-c.
-Çà äà èçëåçåòå âðåìåííî â îáâèâêà, òàêà ÷å äà ñå âúðíåòå â Åìàêñ
-ïî-êúñíî, èçïîëçâàéòå C-z.
-
-Òîâà âúâåäåíèå å ïðåäâèäåíî äà áúäå ðàçáèðàåìî çà âñè÷êè íîâè
-ïîòðåáèòåëè, òàêà ÷å àêî íàìèðàòå íåùî íåÿñíî, íå ñå ñàìîîáâèíÿâàéòå
--- îïëà÷åòå ñå!
-
-
-* ÊÎÏÈÐÀÍÅ
-----------
-
-Òîâà âúâåäåíèå ïðîèçëèçà îò äúëãà ïîðåäèöà âúâåäåíèÿ â Åìàêñ,
-çàïî÷âàéêè îò åäíî, íàïèñàíî îò Ñòþúðò Êðàêðàôò çà íà÷àëíèÿ Åìàêñ.
-
-Òàçè âåðñèÿ íà âúâåäåíèåòî, êàêòî è ÃÍÓ Åìàêñ, å çàùèòåíà ñ àâòîðñêè
-ïðàâà è èäâà ñ ðàçðåøåíèå äà ðàçïðîñòðàíÿâàòå êîïèÿ ïðè ñëåäíèòå
-óñëîâèÿ:
-
-This version of the tutorial, like GNU Emacs, is copyrighted, and
-comes with permission to distribute copies on certain conditions:
-
-Copyright (C) 1985, 1996, 1998, 2001, 2002, 2003, 2004,
- 2005, 2006, 2007 Free Software Foundation, Inc.
-
- Permission is granted to anyone to make or distribute verbatim copies
- of this document as received, in any medium, provided that the
- copyright notice and permission notice are preserved,
- and that the distributor grants the recipient permission
- for further redistribution as permitted by this notice.
-
- Permission is granted to distribute modified versions
- of this document, or of portions of it,
- under the above conditions, provided also that they
- carry prominent notices stating who last altered them.
-
-Óñëîâèÿòà çà êîïèðàíå íà ñàìèÿ Åìàêñ ñà ïî-ñëîæíè, íî â ñúùèÿ äóõ.
-Ìîëÿ, ïðî÷åòåòå ôàéëà COPYING è òîãàâà äàâàéòå êîïèÿ íà ÃÍÓ Åìàêñ íà
-ñâîè ïðèÿòåëè. Ïîìîãíåòå äà ñïðåì çàòâîðåíîñòòà íà ïðîãðàìèòå
-("ïðèòåæàíèåòî"), êàòî èçïîëçâàìå, ïèøåì è ñïîäåëÿìå ñâîáîäåí ñîôòóåð!
-
-Ïðåâîäúò íà áúëãàðñêè å èçâúðøåí îò Îãíÿí Êóëåâ
-<address@hidden>.
-
-;;; Local Variables:
-;;; coding: windows-1251
-;;; End:
-;;; arch-tag: 70cf6ad7-c2e4-41fe-8199-74aa52683b0e
- [Emacs-diffs] Changes to TUTORIAL.bg,
Glenn Morris <=